장음표시 사용
421쪽
deretur pati dissicultates. At vero cuiusdam recentioris misi v probabilis opinio, quae omnes quodammodo opiniones conciliat,& omnes difficultates dissoluit,& omnes loci proprietates,& que de ipso dicuntur sine magna difficultate tuetur quam viadem ea de causa ad finem usque volui reseruare, quod sit quan innium dictorum de loco Epilogus quidam, re compendium: de , eo quidem libentius feci, ite vilius rei quae utilis eue posset, cognitionem lectori denegarem. Haec igitur constituit duplicem locum. Alterum intrinsecum rei, quod sit quantitatis quoddam proprium ad eam consequens. quod vocamus spacium, alterum exti insecum locum, te quo imcutus est Aristoteles. Pro cuius opinionis intelligentia etit haec notanda distin 'io loci. Locus alius est verus, alius imaei narius. Imaginatiua quissem est, ut extra caelum spacium illud imaginarium, quod ibi quisque imaginari potest. Et vacuum etiam uic in mundo si esset, imaginarius esset locus, imaginatium videsicet jacium,posset etiam imaginarisia perficies vacua. Est autem notatu dignum, locum, seu spacium imaginarium bifariam nos posse conliderare. Vno modo, ut sit res ficta omnino, & fingam us e sse quod non est, ut extra caelum, ves in vacuo, ut diximus. Altero modo, in communi absttahendo ab hoc, vel illo spacio vero singulorum corporum Dacium in communi totius mundi,in quo modo sunt corpora, abstrahendo, inquam, ab hoc, vel corpore, & haec conlideratio non est ficta, sed vera. Siquidem abstr. alientium non est mendacium,ut ait Arist. Nam, ut hiric corpori, hoc singulare ut proprium spacium conuenit, ira in communi corpori conueni t sp icium in communi & ita consi- aeramus hoc spacium abstractum in communi, non habito icc pectu ad subiectasngularia,scut Mathematicus considerat quatita: em in abstracto. Sic ergo imaginamur illod spacium incommuni totius mundi, tanquam quiescens,id est,abstrahendo a motu eiusdem, di apa: ticularibus subiectis:& in communi similiter in eo distantiam consideram uv, dc situm in communi, & singularium partium eius positionem,omnia abstrahendo in communi, ut Mallie irraticus figuras.
Sed dices quomodo omnes sic abstrahunt, etiam rustici & im- Disb. periti,qui solo sensu iudicant. Resipoli leo, causam hanc esse, quia per sensum non facile co- sol. gnostitur numeralis differentia accidentium eiusds speciei. v v.
et si modo aqua calefiat ut v si, di postruma frigefacta iters calefiat ut unli,nesciet sensus iudicare, an sit ide numero calor qui antea,
422쪽
an diuersus numero, solum dicet sibi videri idem,id est, eiusdem
gradus. Sic etiam,cum fiat ventus, semper putat idem esse numero medium lumen ,cum tamen sit numero in alio, atque alio aere
succedente diuersum, licet ae uales & ita simile, ut putet sensus idem esse numero Ita omnino ctcid:t in spacio,cum videatur aequale manere semper mutatis corporibus, putat esse idem numero,cum non si idem,nisi specie, & aequalitate tantiam. Atque eo magis sic putat, quod visus extremis quiescentibus, & fixis, ut, verbi gratia,lateribus vasis, vel ambitu caeli,& a latere ad latus, videt temper eandem distantiam etia numero, putat idem quoq; medium esse numero,id est,spacium. Et hinc est,quod spacium incommuni omnes sic abstrahunt, quia vident i in accidentia incommuni remanere, nam quamuis mutetur spacium, hoc tamenaeemanet spacium,& aequale spacium. Verus autem locus est duplex. Alter intrinsecus rei ipsi, alter e trinsecus. Extrinsecus quidem est circum ambiens iesum corpus locatum, videlicet corpus continens,aut eius superficies ultima, de quo locutus est Arist.Intrinsecus vero locus rei, est spacium illud ipsum, quod ipsa res vere intra se occupat, secundum suam-met corpulentiam.
Hoc autem spacium, si petas, quid est Respondetur esse proprium quoddam consequens ad ipsam quantitatem, quantitatis videlicet ipsius Extensionem. Consequitur autem hoc spacium tanquam proprium quoddam ad quantitatem, sciit ad motum contequitur tempus. Nam ut in quantitate successiva se habet tempus ad motum, illum mensurans, ita in permanente quanti-
tate, se habet jacium illud consequens quantitatem, ad ipsam
An vero spacium illud. seu extensio distinguatur ab ipsa quan-
titate realiter, vel formaliter, vel ratione, non magnopere refert. Eadem enim est difficultas de tempore, an distinguatur realiter, vel formalitet,vel ratione ab ipso motu. Et quod de tempore respectu motus dixeris, idem de hoc spacto,seu extensione respe- Au quantitatis dicere poteris:& quicquid illorum dixeris,uel realiter distingui,vel formaliter, vel ratione, probabiliter dixeris, ut in motu,& tempore. Est autem hoc spacium unicuique quantitati suum proprium, sicut unicuique motui sua propria temtoris successio, & mensura propria & particularis. Et ubicunque ut corpus,locum semper i dem habebit suum intrinsecum hoc numero spactum Et totius mundi spacium commune est,sicut una est uniuersalis totius temporis mensura uniuersilissimi motus.
423쪽
Esse autem hoc intrinsecum cuiusque corporis spacium, negati non potest, ut videtur,quia inuicem sese mutua consequentia in . ferant. Nam si corpus est, spacium est,& si verum spacium est, in
eo corpus est. ita ut si extra caelum unus homo collocaretur, vere diceretur
esse in suo loco in sipacio, scilicet,illo ipsi, proprio sui corpolis:&si in vacuo medio similiter collocaretur, corpus ibi in medio vacuo intra ipsum corpus verum esset spacium, quod ipsum corpus proprium occupatet,cum circum ambiens intra ipsum corpus e
iet talum spacium imaginarium. Imo vero ne intelligi quidem corpus,vel quantitas posse videtur sines pacio, nisi redigeretur ad punctum. Et rationes pleraeque Philoponi hoc ipsum spacium intrinsecum,& quantitati proprium ostendunt, sed non separatum,ut ipse ponebat, sed in rebus ipsis inhaerens tanquam proprium earum
Rursus extrinsecus locus triplex est vel proximus Zc immediatus, videlicet ipsa superficies concaua corporis continentis: vel distans,&remotus, videlicet corpus aliud, vel superficies ad certam distantiam circumambiens, ut vetbi gratia,cum aliquid est in cubiculo, cubiculum est illius locus,& latera ipsa cubiculi, vel domus,inter quae continetur. Aut etiam remoti issimus locus est, qu modo Ariri.omnium locum dicit esse caelum,quod omnia ab ipso continentur. Et partialis est etiam locus extrinsecus,in quo res esse dicitur quandoque, ut homines sunt in terra, & in tecto, quod pedibus solum tangunt. Et totalis locus,vt piscis in aqua,
Ex hae igit ut distinctione loci, & locorum diuersitate omnes prorsus dissicultates, quae de loco proponuntur, facillime disssoluuntur,& quod plus est,iuxta communem modum concipiem di omnium hominum, cum de loco loqvuntur;ita mens quiescit cuiusque. Quaedam enim proprietates loco illi intrinseco conueniunt, videlicet spacio ipsi vero, quaedam aliae seacio,& loco imagin rio ficto, vel abstracto, aliae vero extrinseco loco, nempe superficiet: aliae proximo loco, vel remoto, aut remotissimo, aut tam
iis, quam illis locorum differentiis. Eadem tamen sub aliqua diuersitate conueniunt, sub illa videlicet qua disserunt inter se: ruod quidem breuiter enumeratione quadam de singulis osten
Ex quibus etiam apparebit istius opinionis,quae omnia se con cordat & saluat,probabilitas. Nam quia alij conabantur via tan
424쪽
s,8 In lib. iiij. physic Arist. Cap. v.
tum ex dictis locis omnes loci tribuere proprietates,ideo in magnas cogebantur aliquando angustias. Primae ergo omnium proprietates loci potissimae, & maximae sic apparent, Quarum prima est: Ipsum corpus esse in loco, igitures h in loco non solum extrinsece in ambiente, aut in loco secundia in eximiam superficiem,sed secundum se totum est in loco,&tius partes etiam internae sunt in partibus loci. Secunda, Sic dicitur corpus occupare locum, re occupare spacium, & paries corporis partes occupare spacij. Et se dicimus, hoc est: in hac patie spacij, illuss in altera, & partes corporis reo potulere partibus spacij,&c.
Tertia proprietas, constat Locum esse aequalem locato, non maiorem,iaec minorem. Nam quamuis secudum superficiem dicatur, superficiem concauam locantis esse aequalem ultimae superficiei locati, tamen vera aequalitas& perfecta loci lut omnes intelligunt mentet est de toto ipsis corpore. Vt si diceremus, hoc corpus esse alteri aequale, quia aequalem quantitatem habent, vel aequale spacium occupat utrunque secundum omnem dimensionem : nam alia est aequalitas lineae ad lineam, alia superficiei ad superficiem,alia corporis ad corpus. Quarta, Locum continere locatum. Nam hoc ad superficiem quamuis commode referri possit, tamen verius & perfectius continet, quod secundum totam corpulentiam continet, ut dicimus lumen contineri in aere, & virtutem in herbis, & tempus contianere omnia,& animam contineri in corpore,& formam in mate
Quinta proprietas ex praecipuis,quod omne coa pus sit in loco, de quod est, ut videtur,eodem modo,quia locus conuenit. s. mi corpus quantum est, nec in loco solum extrinseco, sed intrinseco: ne absolute cogam ut dicere, caelum non esse in loco, vel eius it cum esse centrum,quae duo sane sunt absurda,& paradoxa,& preter communem sensum hominum: sed non est in loco extrinleco
ambiente, ut recte in hoc ait Arist. est tamen in loco,ia spacio intrinseco sibi.
At vero econtrahae aliae proprietates, videlicet, Locum cit- cum scribere, & ambire locatum, potius conueniunt externo loco, videlicet superficiei corporis ambientis, quamuis de intrinseco spacio dici posset quodammodo circumscribere locatum in se
Item,locum non esse aliquid intrinsecum locato, sed esse aliud a locato, quamuis & haec conueniat non talum superficiei, sed spacio,nam est aliud etiam a locato,dc a quantitate,si non re,cal-
425쪽
tem formaliter, vel ratione. Tertia item, Locum non posse esse sine aliquo locato, sed possse ess e sine hoc, vel illo, cuius quidem proprietatis secunda pars solium extrinseco loco superficiei conuenit, nempe posse ei se sine hoc, vel illo locato eandem superficiem. Conuenit etiam loco imaginario, & abstracto, tamen prima pars non posse locum esse sine aliquo locato, velum etiam esst non solum de supcificie, sed de intrinseco spacio loci cuiusque corporis proprio.
Quarta, Locum vero esse immobilem, vix potest extrinseco supelficiei loco conuenire, cum etiam ipsa superficies moueatur
& mulctur una cum corpore: ncc veto eadem manet numero di
stantia ad caeli lateta, idem v e te spectus numero superficiei, ipsa mota. Sed dicitur immobilis sic cundum speciem,ut diximus, quia videlicet illa,vel altera superficies in tanta distantia, & confinit .li respectu ad mundi partes,& caeli lateia succedit. Et ita dicitur manere locus immobilis secundum speciem, abst rahendo , inquam, in communi locum, Sc distat Liam, ut diximus. Hoc eodemptorsus modo, hoc conueniet spacio proprio cuiusque corporis: nam eo moto, aliud succedit in eius locum cum consimili respectu ad caelita era, & aequali distantia, & erit loci proprietas incommuni abstracti, non in singulari. Sed praeterea immobilem dici metito alia ratione poterit, quia non potest spacium proprium cuiusque rei separari ab ipse corpore, vel quantitate,cuius est proprium. amuis haec profecto proprietas immobilitatis loci videatur, ut illam solemus concipere, propria esse loci tantum imaginati j,spacij videlicet imaginaiij, quod imaginamur,vel extra caelum, vel etiam intra corpora,quasi quiescens semper,& immobilet ut diximu abstrahendo a motri,in quo succedunt alia corpora, in cuius partib. se imaginamur similem semper,& eundem situm cum aequali distantia, & respectu ad caeli vitimam superficiem quiescentem . si sit intra caelum ut in illo dicto secundo modo io, ct imaginari j, id est, veri, sed abstracti a motu,& subiecto, di sistextra caelum rei pectu ad alias partes ein Menam et spaci j imaginari j fie iiij ut in ptimo modo fieticij videlicet loci,& spacii imaginari j. Et utroque modo concipimus immobilitatem, vel absit hendo, vel illo ficio.
Quinta, Disserentiae etiam suisti mydeorsum, ante & retro, consimilibus respec ibus sicut immobilitas conueniunt. vel superficiei,vel spacio vero co: polum vel imaginario abstracto,vel cistulo.
Sexta, Moueri localiter sic e tia uitelligemus,id est,pertransi e
426쪽
nos Ialib. iiij. Physic. Arist. Cap. vj.
spatiuin illud imaginatium, vel abstra Rum, quod plenum est,uCro spatio alicuius corporis huius, vel alterius. Aut pertransire superliciem correauam comoris, intra quod aliud mouetur, vel extremam superficiem, si ui pra illam fiat motus. Sic etiam dicimus corpora moueri ad locum,id est, ad superficiem alterius corporis continentis. Nam in descensu semper nouam,&nouam superficiem acquirunt corporis ambientis,quae sit terminus motus illius,sicut etiam imaginarium illud, vel abstractum occupat spatium , quod anteia alterum corpus occupabat, quod terminus etiam illius motus localis dici merito potest. Rursum,dicimus esse homines in platea ciuitatis,vel sero,tan-Juam in loco partiali, nam ex alia parte aere ambitur, & solis pcibus plateam contingit. Pisces autem sunt in aqua ut in totali I eo extrinseco, sed remoto,in ultima proxima aquae superficie, thquam in proximo,&c. Denique, ut uno verbo omnia comple stamur, illa posta loci instinctione,init infeci,& extrinseci, veri de imaginari j, ficti iij, reabstracti in communi: proximi, & remoti, partialis, & totalis, omnes difficultates dissoluuntur, ae omnes pene opiniones conciliantur,& Arist otelis pr aeterea opinio defenditur, ita ut sit locutus de loco extrinseco tantum. od si cui sola Aristoteli syl cet opinio, liberum ei esto iudicium. Ac de hac materia sit satis. iam de vacuo,quod loco opponi videtur, quid dicat Aristoteles,
videamus. C A P v T v I. Eodem autem modo existimandum. Text. so
Postquam de loco dixit, nunc de vacuo disserit, ac primo ad
phy si cum pertinere de vacuo tractate an sit vel non, & quomodo sit, seu quid sit, sicut de loco proponit. Ostendit autem in quo assimiletur loco. Ut enim locus,& eo,&non esse,videbatur ex rationibus oppositis, quae circa ipsum afferebantur, ita & vacuum, & vide:ur esse, & non esie ex his, quae circa ipsum dicunt. Et hoc est quod dicit, quod incredulitatem & fidem similem habeti id est, esse,& non simile videbitur, quamuis ut notat Philop. non eodem prorsus modo. Nam locus apparenter videtu
non esse,vacuum vero necessatio.
Statim probat Physicum oportere de vacuo tractare. Nam v cua cum loco coniunctionem habent. Antiqui enim locum, v cuum, plenum idem esse putabant,subiecto quidem, sed non rhxione. Nam id quod corporis susceptiuum erat,iocum vocabant,
427쪽
eum corpus aliquod acta habebat, dicebatur planum, cum vero corpore vacabat, dicebatur vacuum. Ratio igitur non est eadem sed innidem sunt. Incipere autem oportet considerationem. Text. s r. TR ia consideraturum a priucipio proponit. Primum,ea quae
dicunt a firmantes vacuum.Alterum,ea quae dicunt negantes. Tettium,ea quae communiter vacuo inesse videntur secundum communem opinionem: Incipit tamen ab his, qui negant esse vacuum, ipsosq; reprehendit, eo quod probantes esse vacuum non argumentati fiant contra intentionem principalem eorum
qui potuerunt vacuum . sed argumentati sunt contra id quod illi ex alio errore dixerunt, &iste fuit Anaxagoras. Aduerte, quod qui vacuum ponunt, dicunt esse ipsum quoddam spatium distini tum a corporibus sens bilib. in quo nullum est corpus sensibile. Istorum quidam habebant alium errorem , nihil esse nisi ces- pus sensibile, cumq; aliquod vas experirentur, in quo solum esset
aer,putantes aerem nihil esse, dicebant vacuum. Qui bene erat impugnaturus sententiam , oportebat probare nullum esse tale spatium , non autem occupare se in probando aerem esse corpus, hoc enim est intentum impugnare, at Anaxagoras hoc fecit. Impugnabat vacuum, probando aerem esse corpus. Probabatantem duplici experimento. Alterum est,quod ut res plenae aere, ligato ore , fortiter resistunt ponderi, & non comprimentur partes, sicut cum os apertum est, igitur aer aliquid est. Alterum ex
clepsydera, aut si eius orificium iu perius claudatur,cum plena est aere,non recipit ipsam aquam , si vero aperiatur, ingreditu lava aer igitur resistens aliquid est.
Estimantes autem omne. Text. St.
Ponit id quod etiantes Philosophi dixerunt,non autem ex intento , nempe credebant nihil esse nisi sensibile corpus, ob id
putabant aerem non esse, cum non sentitetur, ac contra illum talem locum vacuum non esse.
Statim ponit qu: d oportebat eos probare contra ponentes va-cnum. Nempe nullum esse spatium inter duo corpora,distinctum a corporibus, quod spatium diuidat corpora,& teiungat,ne continuentur, ut putabant Democr. & Leucip siue spatium sit sep rabile,id est,fiue actu non habeat corpus, siue haveat. Et ulterius,
428쪽
o et In lib. iiij. Physic. Arisset. Cap. vj.
quod nec extra coelum aliquod sit continuum spatium. Denique absolute debebant probare , nullum esse corporum interuallum distinctum a corporibus , d non dei erunt silere in probando
aetem esse corpus.1atagitur non secundum portas. Texr.s 3.
Concludit hoc sic impugnantes non occurrere ps obleniati secundum portas, id est, non directe, & ad intentum procedere. Qui vero vacuum ponunt, Nanirmant , magis directe procedum: probant enim,quod intendunt directe. Sunt antem horum quinque argumenta, quorum unum in ex motu locali, siue sit augmentatio, siue locatio. Cum enim motus si,quod mouetur, vel recipitur in aliquo pleno , vel recipitur in aliquo vacuo.Si in vacuo iecipitur obetur intentum. Si vero recipiatur in pleno, ita ut penetretur cum corpore, sequitur quo a corpus minimum recipiet adaequale maximum, quod salsum est. Patet sequela: Demus quod plenum pedale recipiat corpus pedale adaequate,tunc qua ratione primum plenum se penetrauit cum hoc corpore, utrumque se iterum penetrabit cum altero pedali adaequald,& iterum cum alio, cum non sit disserentia unius pleni, & alterius, tunc primum spatium pedale conti et adaequale tria, aut plura corpora pedalia, ergo continebit unum corpus tripedale adaequate, quia si partes continet, continebit totum. Hoc
autem falsum est,nam licet unum corpus cum alio penetretur,tamen maius cum minore non adaequabitur.
Melissus igitur & ostendit. Text.s A. Confirmat motu recipi in vacuo ex melliso, ob id enim Melissus negabat mundum esse mobilem, quia si moueretur,otoriebat dare vacuum , quod ipse dicebat non esse,quare immo-ile uniuersum posuit, tanquam c5sequens ex motu si vacuum, at cum re vera motus sit, dandum igitur vacuum est , & Melissus daret,si motum poneret. Vno igitur modo demonstrant. Texis . Hoc unum e e horum argumentorum dicit. Alterum est ex quadam experientia, experimur enim quod si dolium sit vini plenum, & vinum totum in vires instandatur, tunc in eo de dolio erunt simul vires,& vinum, hoc autem non aliunde pronenire videtur, nisi quia datur vacuum intra vini partes, & postea com-rrimitur illud vacuum in viribus, & minorem occupat locum ipsum vinum,est igitur vacuum:de qua experientia interius.
TErtium argumentum est ex viventiu augmentatione. Quod enim augetur,est quia in se recipit cibus& alimentu m,quod qui sciri
429쪽
quidem corpus est, tunc illud augmentum non potest recipi cum corpore,& pleno, aliter esset penetratio recipitur ergo in vacuo,& ita vacuum erit. Testimonium autem & illud. Text. s. . Maxtum argum tum ponit etiam ex experimento dui' um. Vas enim plenum cinere, tantum aquae capit, & plus cum mulcinere,quantum capiebat cum sine cinere, hoc igitur non posse videtur fieri, nisi intra corpora videtur vacuum , ratione cuius ipsa comprimantur corpora. vltimum argumentum facit ex Pythagoreis. Hi enim dicebat causam,quare corpora quae consequenter se habent, & unum est post aliud,non confunduntur inter se, & fit una massa, eam esse, quia inter corpus, & corpus mediat vacuum, & hoc etiam innumeris ponebant unum enim cum alio non confunditur propter intermedium vacuum,& hoc vacuum dicebat ingredi ad i ista sen-sbilia per coelum ex illo magno vacuo, quod est extra coelum, de es velut spiratio quaedam. Vbi nota quod vacuum aliquando est minus, aliquando est maius. Et sicut corpus animalis dilatatur, cum recipit spiritu,contrahitur,cum emittit ita cum multum vacuum si intra coelum velut spirando recipitur ab illo vacuo,quod est extra coelum, emittitur vero Cim contrahuntur corpora naec, sic isti imaginabantur. Est igitur argumentum hoc sumptum a diuisione,& corporum inter se separatione , & disterminatione, quod non videtur esse aliterer posse,nisi vacuum inter ipsa sit corpora.
Ex quibus igitur alij quidem dicunt. Text.s .c Oncludit hoc esse & ea quae dicunt negantes vacuum ,&ea quae dicunt alsit mantes. Ad determinandum tamen quid circa hoc dicere oporteat, definitionem nominis accipit. Describebant autem sic: Vacuum est locus ubi nihil est. Aristo. autem vult reddere rationem harum duarum particularium. Primo quare, v-bi nihil est, licitur. Causa, inquit, ratione & syllogismo nota est. Hi enim ornoe ens corpus esse putabant, & non corpus, & nihil, idem. Vnde si vacuum est ubi non est corpus, prosecto vacuum
est ubi nihil est,perinde ine est dicere, ubi nillil est, ac ubi corpus
430쪽
non In lib. iiij. Physic. Arist . Cap. vij.
Vitellus,putabant corpus omne aut esse graue , aut leue, quae .
corpora sunt tangibilia. Vnde syllogismo etiam sequit ut vacuum esse ubi non est graue,nec leve.Declaratum ergo est quid rer,iri-hil intelligatur Declarat deinde quare dicatur locus, ec dicit quod nisi ita dicatur: punctimi erit vacuum, q*ia in eo nec corpus graue , aut leue,bene igitur additur illa particula, locus. Nec existimes quod hic reprehendit Antiquos, qtasi ex ipsexum descriptione sequatur punctum esse vacuum , quod alij in- terpretes putant,& sane absque ratione. Nam & ipsi antiqui de- selibentes dicebant locum esse vacuum, ut patet ex descriptione posita(locus, ubi nihil est Sed solum in his verbis Arist. declarat partes descriptionis de reddit causam, ut notum satis est. Attamen videtur dici vacuum. Text.s 8. Eiba haec sunt inferentis ex dic is unam vacui descriptionem , puta vacuum esse non plenum corporis tangibilis, seu corporis grata is, aut leuis, quod idem est Et quia definitio vacui nondum est finita,colligit has duas particulas ut addat aliam. Et ita dubitat. Si vacuum est non plenum corporis tangibilis si in tali loco esset calor, sonus aut alterius selisus selisibile, an esset
Respondet cum distinctione quod si illud esset adhuc suscepti
uum corporis tangibilis, esset vacuum: sin autem minime. Ac si dixisset, integra descriptio vacui est. vacuum est locus carens corpore tangibili,aptus recipere tale corpus, Et ista est expositio
horum textuum,quae notanda.Dices,quid per colorem intelligit3Respondeo cum Themist re Philop omissis aliis quae dicuntur hic,quod non intelligit purum accidens,sed corpus non graue , nec leue, sed habens aliud accidens sensibile. quale coelum est, & tunc spatium coeli non est vacuum, licet ibi non sit graue, aut leue, ob id tertia particula additur in descriptione, Alio autem modo. Text. sv. i L Escriptionem vacui uniuersaliorem aliorum ponit, puta in quo nulla est corporea substantia: te ore hedit id quod aliqui
circa hoc dicebant: Nempe materiam esse vacuum, cum non fit vlla substantia corydrea.Ilii autem no recte dicebant. Nam cum vacuum locum esse ponerent, tale debet esse vacuum ut ab eo possit res separari, sicut a loco, at non potest res sine sua consistexe materia, ut ergo materia non est locus, sic nec vacuum