장음표시 사용
51쪽
d8 In lib. j. Physic Aristi Cap. I.
Themistij x.Postetica is de Philoponi in praesenti:vbi clato
dicunt,sensu occupato circa singulari intellectum uniuersalia ex eis colligere: nec hoc est mirum,cum enim sic una anima,&vnum subiectum,quod cognosciti, potest quidem Per unam potentiam unum per aliam aliud,& per omnes aliqua uinia cognoscere. Et per hoc respondetur ad tertium & quarium argumentum, nam anima cognoscit singularia sensu, uniuersalia intellectu: dc per utramque potentiam limul operatur,&coniungit uniuersalia gularibus ipsis. ut oti ii Ad ultimum dico ensesse obiectum intellectus, sed in uniue
tali intelligi: unde singularia sunt quiddentia sed in singulati non
iunt intelligibilia quia deest eis conditio,nempe absit io. Sicut color est quidem obieetum visumat non videtur sic color. sed in suis indiuiduis. quia sentire est singula muta peroppositum in intellectu,qui reipicit uniuersalia.
a conet. Secunda conclusio. Non fit utauquale in anima, nisi ex coli tione indiuiduorum interse,percepta enim multorum cduenie tia ipsorum disserentia colligit intellectus uniuersite. I. Haee est expressa sententia Auertois x x. Metaph. com. . ubi diacit, quod intellectus ex conii militudine multorum tacit vitam intentionem,& id est uniuersiale. a. IEPAristoteles i.Metaph.cap. I. ubi dicit, uniuersale fit, eum ex multis consimilibus una communis ratio fiat: nam licet hic textus sit de uniuersali ipso complexo , eadem hin ratio in uniurisdiincomplexo. x. . Idem etiam ei Themist. 1. Postic. 3 .eces se nientia aliorum, fere Caesitare: Ex quo patet, quod nullus potest habere uniuersalia notitiam confissam actualem per inuentionem , nisi habeat simul aliquam ipsius distinctam potentialem,nempe per ea indiuidua ex quorum eonsimilitudine uniuersale abstractum est. s.comi. Tertia conclusioInter uniuersalia conceptus specificus est primo cognitum ab intellem nostro. Dico inter uniuersalia, quia tartan primo cognitum est via originis vagum singulare, ut dicit Philop. sed hoc non disputatur modo, sed inter uniuersalia. Petconceptum specificum non intelligo couceptum speciei specialii simae cum Scoto, sea coneeptum quemcunque abstractum ab indiuiduis immediare, siue ut species, siue genus, ut conceptus . viventis abstiae us 5b his,& illis indiuiduis vicitur specificus. Si-
militer conceptus corporis,& aliorum superiorum.
i. - Hqe conclusio est certissima:ac probatur.vniuei sale non fit nisi per abstractio ite ab inferioribus via originis: sed prima omnium
inter ora sunt individua,ergo prima abi tractio su ab illis, liue sint eius
52쪽
eiusdem speciei, siue diuerta: & talis conceptus dicitur speci
Praeterea conceptus geneticus fit per abstractionem a specie- i. bus:ergo praecedit specierum abstractio:ergo non potest illud esse primum uniueis e. Cave ne decipiarismon enim est idem conceptus specificus, & Nota conceptus specieiunam coceptus specificus est,qui abstrahitur ab indiuiduis immediate apprehensis, ut similibus & eiusdem rationis,non percepta disserentia illorum,quamuis illud, quod abstrahitur,sit genus, & talem dicimus esse primo cognitum. At cum hi conceptus specifici, quidam sint uniuersaliores, quidam minus uniuersales , quidam specialissimi, ut quando iudiuidua iman- tur sub ratione entis, vel corporis, vel viuentis, vel hominis: du-dium adhuc est, qui specifici sint primo cogniti, an communiores, an minus communes nam in praecedenti conclusione non est
dis ordia. Quatta eoi clusio. Insensibilium perfecta applicatione primus . .couci. conceptus est speciei specialissimae: duplex enim est sensibilium applicatio sensibus, perfecta, ae impersecta: perfecta dicitur, cum
sic indiuidua sensibus admota sunt, ut omnia accidentia eorum
sensibilia sentiri possint: imperfecta vero , cum non omnia eorum accidentia sensibilia distingui valent, ut cum latent, aut remota sunt , conclusio autem procedit de persecta indiuiduorum applicatione. Et probatur: uniuersiale fit ex consimilitudine individuorum percepta, ergo illud erit primum , cuius vehemeiatior similitudo sensibus occurrit, talis autem est inter indiuidua eiusdem speciei specialissimae cum perfecte applicata sunt, erit ergo primum vniueis ale speciei specialissimae. Addenda autem est altera pars conclusonis: in imperfecta au- a. pars tem applicatione Primuccurrit c ccptus specificus supprior, & conelus. quo magis imperfecta, imgis superior, luia indiuidua diuersarum
specierum minus tunc distinguuntur, de unius apparent rationis cuius signum est, cum varia indiuidua remota riint,vnius proximae rationis apparent.
Unde duo ordines sunt notandi,ab applicatione enim persectio duo ordi-sima incipiendo, primum uniuersale est species: a minus terfecta ni digni. primum est genus proximum, quia iam illa indiuidua minus discernuntur, postea in minus perfecta, est ita perior conceptus, usq; ad supremum, quia semper minus de minus indiuidua distingun- tur: omnes tamen hi conceptus specifici dicuntur, quia ab indiuiduis semper uniformibus apparentibus colliguntur.
53쪽
so In lib. J Physic. Arist. Cap. I.
Alter ordo est,ab imperfectissima incipi edo applicatiqne dc primus est specificus supremus Haec omnia intellige in conceptibus sensibilibus: nihil. n. prohibet esse conceptus intermedios occultos,quia ipsorum accidentia latent sensus. unde insertur unum notandis, quod oldo horum conceptuum actualisi confutatu non sit sumendus, nec ex parte intellectus, nec ex pariere tu,sed ex parte applicationis indiuiduorum ad sensum. Quinta concluso, In plurimum sunt istae imperfectae applicationei, quae occurrunt, ac minus discernuntur indiuidua inter si , via originis ob id uniuersalia dicuntur notiora vobis ,& concc-ptus specificua uniuersalissimus primus:& hanc existimo ea e metem S.I homae, quamuis enim in uno, aut altero si perfecta applicati Lequenter in reliquis non euenit , ob id simpliciter illud asseri potest. sexta, abstractis uniuersalibus semel ex uno singulari postea
uniuersalia indisserenter abstrahimus ,&abstracta dijs nondum sensatis facile applicamus, & facilius uniuersaliora psa, ut experientia ipsa mon itrat. Septima, Quantum ad abstractionesia distinctam potentialem, nempe cum vniueis aliora non ab indiuiduis, sed a suis immediatii inserimibus abstratiuntur uniuersaliora suot posteriora nobis.& hoc semper via originis.
Est enim ordo necessarius hic, ut primum species ab indiuiduis, quam genus a speciebus, & genua superius ab inferioribus ab-
Vnde pro resilutione, ico actualis notitia distincta ab uniuersalioribus ad minus uniuersalia, est : potentialis distincta perfectai minus uniuersalibus: ad uniuersaliora: Actualis vero cofusa quae est per xbstractionem imitediate ab indiuiduis, via originis, ordinem babet ex perfecta sipplicatione , vel imperfecta, licet fie-quentius specifici voluersalao occurrant. Has conclusiones admodum serua quas puto verissimas, S axime ad mentem
rist.& optimorum eius: imgrpretum.
Ad argumenta igitur Saneli Thomae & Scotti respondere opo tet Ad primum igitur S Th. dicendum, quod ordo in notit ijs c fusis,nec ex parte rerum,nec ex parte intellectus est sumedus,sed ex parte appIic tio is variae indiuiduoiu ad sensunt, eo, quod po-cetia intellectus est immediata ad omnes formas secundum se,no si ut materia,& omnes illi coceptus specifici ab indi ni uis spinu-tur immediate, propter ea inter se ordinem non habent Sccus sit in notitia distinc actuali Q perfecta potentiali, tunc enim est' rdo nccessarius inter ipsa um uel salia: in hac. n. a particularibus,
54쪽
iri illa ab uniuersalioribus incipiendum ordinate. Ad secundum facile respondetur, illas esse notitias in applicatione imperfecta, & nos id concedimus. Hae vero, ut plurimum . occvtrunt, tamen negamus , id esse ex natura intellectus, nec est ordo talis necessarius. Et nota quod remote videt,sorma,ens , corpus, animal ,est,quia Nota.
iam ipse praehabuit talia uniuersalia, nam si nullum praehaberet, ex uno indiuiduo nullum primum uniuersale via originis ut dictum est superius sit. Ad tertium , est magna aequi uocatio in argumento : dupliciter Assis. enim postumus intelligere, quod potetia feratur in seu obiectum primo: uno modo laquam in id , sub cuius ratione fertur in quodcunq;: quomodo sensus visus in colorem primo fertur, quia extenus videt album, i agrum,& reliqua, quia colores sunt, & sic unaquaeque potentia fertur in suum obiectum, & intellectus nihil intelligit,quod non sit ens: altero modo intelligi potest, quod feratur in suum obiectum primo abstractum,& tanquam id, luod cognoscitur, ut si visus videret colorem solum, & hoc non est in ullo sensu,intellectus est,qui sic potest ferri in ens ipsum , tamen id non est necessarium , ut primo faciat , & de hoc procedit argumentum,& maior est falsa Ad argumenta Scoti respondetur. Ad primum,&tertita eadem . daT. est solutio, illa. n. procedunt in applicatione perfecta indiuiduo- a. opm. rum,& sic conceditur, primam este speciem ultimam, sed negatur, ad a. quod id si prii o cognitum necessarium , nam frequentius non uni tales applicationes: conceptus autem specificus est necessario primo cognitum,licet ut plurimum accidat superior
Ad secundum respondent Thom istae Metaphysicam dici viti- . d a. mam ordine doctrinae,non quod ens sit ultimo cognitu, sed quod de intelligentias tractet, quae sunt dissicillim ae: sed hoc non euacuat difficultatem, quia cum maxima pars Metaphysicae sit in ente commune istis& minima de intelligenti js: non est dicenda
vli ima doctrina.S.Th 1 Meta lect i. respondet,quod quavis ista uniuersalia sint contiaca cognitione limplici notiora, tamen quantum ad eoru in proprietares & causas,quas sti titiae considerant sunt difficillima. Possemus etia dicere,quod uniuersalia abstracta ista sunt dissicilia, ut diximus, quia piaesuppon ut prioru abstractiones Haec de quaestione praesenti sint satis: ad quψta quaestion E ia accedamus.
An eadem sint nota nobis, di natura. quaestio
HAEc qui aestio est ad eraminada magis vetba capitis huius:& Argrum, iracst primu argumentum. Hic confusa &composita dicinitur c q/m
55쪽
s In lib. j Physic. Arist. Cap. t.
notiora sed lib. x de parti. c. 3 composita dicuntur notiora suis pati . tibus natura:& p. tet. c. p. quibus locis dicitur,posteriora generati me sunt priora natu ta,em eadem sunt nota nobis , de natura: vel est conita contradiis io locoru in. Secundo in Mathematicis causae sunt notiores nobis, ut dicitauer at causae semper sunt notiores natura, ergo ea sunt&nobis de natura nota
Tettio Hic dicitur, uniuersalia esse nobis notiora singularibus:
at r. Poster. ca. i. uniuersiilia dicuntur notiora natura singularibus,
ergo eadem sunt illa duo:& praeterea videntur ista duo loca repugnare ad inuiceria. Quatio dicit Arist. se velle a notioribus nobis procedere, & tamen incipit acausis,quae sunt notiores natura: eigo illa duo eadesunt, vel contradictio videtur admittenda.Sed primum fundamentum pro huius determinatione. Inter' alias acceptiones natura dupliciter sumitur: uno modo pro substatia et eis entia cuiusque rei, quo pacto dicitur definitio explicare naturam rei: altero modo natura pro substantia,quae est principium motus mutationis, usurpatur,& utroq; modo dicitur notum seu prius natarra,& quod secudum sirum esse notum,&ptius
est,&quod secundum generationem & motum prius est. Ex quo tripliciter inuenimus apud Arist. aliquid dici pri natura & notius: uno modo, quod est prius generatione, id est, quod sit primo quantum ad motum executionis, quo pacto. 6.Topic .c. 3 eleuieta dictionibus& partes toto,& genera ac si fierentiae speciebus natura priora dicuntur. Altero modo dicitur prius natura, quod in generatione prius intenditur, sicut per oppostum com- osita,& tota partibus, componentibus priora dicuntur quia il- a praecipue interuluntur, sunt enim generationis &constit itionis finis:& sic loqui tur et pari.& v Met allegaris Tertio dicitur prius natura & notius quod plus habet entitatis,& actus, qui est ratio, perquam res sunt intelligibiles:& sic Meta. ca. i. vocat entia immaterialia manifestissima natura,quia maxima entia sunt.
a. f. ni. Sit secundum fundamentum. Dupliciter possumus intellectio- nem nostram confide are : uno modo quantum ad substantiam ipsus intelleis ionis: altero modo,qem tu ad modum. Si substatia ipsius spectes, est undique immaterialis, nam eius subieetu proximii, de principium est immateriale, nempe sola anima,in qua re, imitur intellectio. Si etiam id per quod iii telleis io fiat, conlideretur,est etiam immaterialis , fiunt enim intellectiones per species immateriales abstractas a phalasmatibus: vherius si obiectu rco pictas,immateriale est,cognoscini' enim uniuersalia, quae immaterialia
56쪽
teralia sua: At si modum intelle,stionis inspicias, fetialis est fit enim per abstractionem speciei a sensu: unde per se intelli te ndvalet intellectus,nisi e quae a sensibus,& per sensus percipit. Hii ire est,quod duplex solet constitui obiectum intellectus tunc secundum substanti intellectionis,& hoc est ens simpliciter,ut dicit omnia quae aestum habent,alterum est secundum modum, ec hoc est ens sensibile,& materiale. Atq; hinc fluxit, ut quaedam dicantur cognoscibilia secundum qua
se nempe,quae plus entitatis habent, ut immate talia quaedam nobis,quae magis sensibus stini manifesta ut materialia. Ex his colligimus sensum Arist. in hoc capite: vocat enim nota natura modo primo,id est,qnae sunt priora generatione,sicut sunt causae: vocat nota nobis sens biliora, qualia sunt composta , dcei eius. Hoc autem in Physica, na in Mathematica causae sunt notiores nobis ,& natura: non enim illaepi opustio uniuersalitet intelligenda est,nd sunt nota nobis,& natura eidem, sed in Phyca plerunque verum habet. Vnde sequitur,quod no dicuntur hic, tiora, natura, qui plurimu habet enutatis,ut vult S.Th. sed quae priora sunt genaratione, nam materia & forma sic non essent priores natura composio.
Per haec patet solutio ad argumenta. Ad primum enim dicituraliter in et . e partit. dici prius natura, quam hic: Illic in prius nati 'radicitur,quod in generatione intenditur acut compostum. Hic ver quod prius est generatione,ut dicit Auer. scut principia. Ad secundum diximus: Iam non esse uniuersaliter illam propo-stionem intelligendam,sed in Physica,ut in plurimum. Ad tertium, non omnes eodem modo illa duo loca conciliant. s. s. Th.enim luc & in Poste dicit illa verba Posteriorum esse intel- i. ligenda de uniuersali in praedicando,& de singulari id est,indiuiduo, sic a comparatione ad cognitionem nostram, tam sensiti-uam quam intellectivam. Et tunc est sensus, singularia dicctur notiora nobis, nempe qui sensu percipiuntui: uniuersalia veto natura , quia . sensu remota solo intelle,stu percipiuntur. Aduerte in hoc loco, singulate accipitur pto minus uniuersali,& fit comp1ratio ad solum intellectum:vnde sensus est inter vobnersalia, uniuersaliora dicuntur nobis notiora Auertoes cum f.Th. conuenit,quantum ad hunc locc: at insili.
postet. dicit, per uniueis ia intelligi causas proprias,& de omni, de perse,quae uniuersiles dicuntur:nae autem dissiciles sunt nobis. Philop. vero per uniuersalia in h. P exintelligit ipsa genera, communia, quae sunt obsituriora, quo uniuei liora. At nic Ph
57쪽
uniuersalia vaga singularia intelligit,ut diximus in ipsius expositione,quae quidem sum nobis notiora, quo vaga magis sunt. At milii cum Simplicio dicendum videtur qui locum Posterio. tum de uniuersalibus, quantum ad distinctam potentialem notitiam intelligit, haec enim quo uniuersaliora, notior a natura, &minus nota nobis sunt particularioribus , quia plures praesupponunt abstractiones: at locum hunc intelligit de uniuersalioribus, quantum ad notitiam confusiam, & secundum quam immediatea singularibus abs Prahuntur:& uti latius diximus superiori quaest. ut plurimum notiora nobis sunt, quo uniuersialiora:& est expositio valde notanda.Ad quartum respondetur, quod Arist. non dixit, se incepturumaeausis, quia sunt notiores nobis, sed quia ordo doctrinae id po-istulabat. At in modo,& via indagandi ipsas causas, dixit, se a no tioribus nobis processurii, nempe a composito & inter ipsas causas ab uniuersalioribus incepturum,quia uniuersaliora sunt nobis notiora. Haec circa prooemium istud sussiciant.
OVia Aristoteles in his sequentibus textibus usque ad I .eo
clusiue,nihil aliud, quam veterum opiniones extirpare con tendit circa rerum naturalium principia, admodum utile erit, in breuem quendam epilogum redactas eas omnes primum proponere,ut facilius postea procedere possimus. Omnes igitur philosophi in hoc conuenerunt, nempe rerum naturalium esse principia, quot aute, & quae ista essent varie senserunt: diuisi enim sunt in tres partes. quidam unum, quidam infinita,quidam plura,sed finita principia esse dixerunt. Eorum,qui unum posuerunt principium,Melissus unum infinitum , & immobile principium esse dixit, quod autem hoc esset, non explicuit. Adueate autem, quod hic de ptincipio materiali re intrinseco sermo fit. Secunda sententia fuit Parmenidis, qui unum & immobile principium posuit,finitum tamen, & in hoc a Melita disserebat: at quod hoc estat, non etiam explicuit. Tettia fuit Thaletis, ut habetur. i. Metaph. hic enim aquam omnium rerum principium dixit esse, forsan ut dicit Arist j quia humido videbat maxime viuentia consistere :& hanc sententiam secuti sunt reliqui sex sapientes Graeci, ut dixit Cic. . lib. Acad.q. Quarta sententia suit Diogenis,& Anaximenis,qui adrem omnium naturalium principium fecerunt. Quinta Heracliti,qui secit ignem. .' sexta
58쪽
s elata Hesiodi,qui fecit terram omnium principium. Septima quorundam , qui medium inter adrem , & aquam, ut vaporem, principium posuerunt. Quam sententiam Philoponus Simplicius ascribunt Anaximandro, sed reuera, alia fuit huius
sententia,ut dicemus: forsan est error in nomine. Hae sunt sententiae ponentium unum principium rerum naturalium , licet non eo ordine temporis fuerint imitosophi isti, quo sententiae numeratae sunt: fuit enim Thales primus, & alij poue
At eorum, qui infinita principia posuerunt, Anaxagoras dixit, visiones rerum principia esse infinitas particulas indivisibiles, ex quibus ae o n. res natiuales sunt compositae, quas particulas vocabat atomos: particulas has diuidebat per omnes species,& singularum specierum ponebat infinitas , ut infinitas carnis, ossis, ignis, & aliarum irerum:& non solum specie has particulas differentes ponebat,sed etiam secundum accidentia contraria, ut quaedam essent calidae, quaedam frigidae. Ex his atomis compositum quoddam confusum prius posuit, in quo omnes erant congregatae, quod vocabat haos: & ab hoc mens,id est, Deus secundum ipsum, postea separauit, & distinxit rerum species congregando atomos in varias partes. Dicebat praeterea, in singulis adhuc compositis contineri atomos infinitas omnium spectetum, sed non apparere, nisi atomos unius speciei,atque hoc modo fieri gerierationesinempe cum oc- Acutrae atomi apparent,& manifestae occultantur. 'Aduerte autem,quod vocabat has particulas indivisibiles, non quod essent sicut puncta, sed quod iam ultra actuali diuisione diuidi non possent. Haec sententia fuit Anaxa orae. Secunda fuit Anaximandri, qui in hoc solum dissert ab Anaxa- a. vi in
tota: hic enim chaos ex atomis faetum dicebat:at Anaximander, ex chao factas atomos affirmabat. Tettia sentesia fuit Democriti: Hic enim ex atomis etia infini- , tis cuncta ci ponebat: at in his disseiebat a praecedentibus,asserebat enim has atomos esse eius de rationis, nec essentialiter dita re, sed tantum figuris, quia quaedam triangulares , quaedarii quadrangulares , aliarumque figurarum. praeterea habebant vanum situm.& ordine inter se: atque ex his duobus proueniebant varia accidentia,& figurae compositorum:ob id enim carui vel corpora erant rotunda, lula atomis rotundis erant composita: obtusa vero quia quadranguiaribus similiter calida, frigida, & alterius cuiusque rationis propter varium situm,& ordinem atomorum. visistin
59쪽
In lib. .Physic Arist Cap. II.
des ignem de terram, principia posuit. Quod si dicas nonne iste unum principium potitit Respondet Philop.fecisse duos libros,&vulgares,& occuratiores: in his unum, dixit, esse principium, in illis vero duojlla.Alij dicunt,haec duo principia posuisse secundum
apparentiam, erant tamen unum secundum existentiam, sed pa- sum hoc refert.
Alij secundo, tria elementa posuerunt,excepta tetra. . Alij tertio, omnia quatuor: atque haec fuit sententia Empedoclis,& Hippocr. arto, Plato dicebat, principia esse,magnu,paruum,&Idaea, per magnum de paruum, materiam intelligens. s. nto, Pythagoras,par N impar rerum principia dixit,per par Nol. t. n)δxeri na, per impar formam forsan significans: materia enim est diuisibilis sicut par, forma indiuisbilis,ut impar. Hae sunt philosephorum sententiae circa rerum principia, inter
quos aduerte primo, aliquos ponere causam efficientem, ut Anaxagoram, qui pio mi inretntem. i. Deum smarantem chaos: &Em-
. pedoclem,qui litem, de amicitiam, causas efficientes posuit,dixit enim element; fuisse chaos componentia primum : postea per litem esse separata, ac mundum hunc constituisse: Et iterum per amicitiam reditura ad chaos, de per litem iterum separanda: unde mundum infinities corruptum,& generatum, corrumpendum,&generandum dicebat. Adverte secundo, quosdam ex his Philosephis dici non naturales,quosdam naturales : non naturales dicuntur,qui disputantes de rebus naturalibus motum auferunt a principiis , qui est passio physica: scut Parmenides, & Melissus principium immobile ponentes. Naturales vero dicuntur, qui motum non auferunt,ut Ie-liqua praedicti.
Aduerte tertio Omnes hi nullam substantiae eenerationem ponebant de novo, sed omnes mutationes aut esse secundum appa- 1entiam,vt dicebat Anaxagoras: aut secundum accidentia,xtreliqui dicebaimam ex valia densatione,aut Iarefacti due, aut compositione elementorum erant varia corpora,sed non erat substantia de nouo: non enim isti poterant intelligere, a quo talis posset substantia produci. Aduerte quarto,Aliquos ex his ob id ipsum, mundum ab aeterno posuisse: aliquos vero materiam ipsam , ex qua erat ipsemet mundus,ut patet ex dictis. Arist.vero multo aliter, quam hi, processit, & quantum ad numerum principiorum, & quantu ad ipsa principia: tria enim principia posuit, materiam formam, priuationem: materia est qu: dam
60쪽
dam inpia ecta substantia simplex , non composita ex duplici
parte euentiali: haec cum altera simplici substantia, quae dicitur drina, compositum riaturale componit, sicut lignum & figura cathedram faciunt. Haec materia secundum se nullam habet formam,cum sit simplex dico secundum se,nam sempei est coniuncta cum forma, tamen de se non habet illam, nec est eius pars forma: quamuis au- , tem non habeat de si formam, est tamen in potentia ad quamlibet formam, sicut lignum de se nullam habet rei artificiatae formam , est tamen in potentia ad quamlibet talem formam: & ex hoc prouenit , ut ista materia dicatur habere priuationem formarum, quia cum non habeat illas potest habere ioc autem est esse priuatum: unde materia, quae est huius ligni, est in potentia ad formam quamlibet substantialem. Dices, ad quid est priuata ista materia: dico, ut sint generatim S n es ierum : non enim ex hoc ligno fieret ignis , nisi materia eius riset priuata forma ignis:nam,ut ex aliqua materia fiat aliud, duo .
stant necessaria: Alterum , quod illa materia non sit illud, quia fies et, non fieret: quod enim est, non fit. Nec satis est non esse,sed lucid possit esse: atque haec duo habet ista materia: ob id dicitur priu ata, priuatio enim haec duo importat. Ex quo fit,quod generatio rei non est aliud,quam eductio fodianae e x potentia materiae,ut ignis admotus ligno,ipsum disponit, done et ei pellat ab illa materia formam ligni, & inducat serinam
ignis, iique sic fit generatio: non enim agens facit totam rem,aut
corrunapit totam rem, materia enim non generatur,nec corrum
pitur,s undum Arist. sed ista fiunt secudum formas: unde,secundum ipsum tria sunt generationis rerum naturalium principia.H1uc materiam sinitam posuit,sed per mutuam generationem, s.& introductionem formatum in eade parte materiae, dicebat duratiaras,& durasse generationes aeterno tem p Atque breuiter biluumὴ omnium re haec est sententia Arist. qui locutus est probabilob id hoc communiter modo omnes docent,licet in hoc fit deceptus,quo mundu aeternum assirincutit quod nostra fides damnat. . 'Necesse est autem. Text. v I.
Disputat Ani . contra philosopho de rerum principiis in his
textibus triginta quatuor: ac primum contra eos, qui non naturaliter loquuntur: postea contra alios. Dicuntur autem non naturales, non quod de rebus naturalibus non loqvamur, imo de
eis disserunt, sed quod de principiis rerum naturalium loquentes non loquebantur, ut Philoimphi natur/les,cum auferrem motum, cuius principium est iratur