장음표시 사용
701쪽
tiam naturalem. Alterum est, ad scientiam de primo principio, qui Deus est, quae scientia pars est Metaphisicae, Dices: quomodo hoc est utile ad philosephiam naturale 'RePpondet Simpli quia data motus sempiternitate,Physicus colligit
esse quoque quaeda cntia naturalia sempiterna,puta caelestia corpora,& quaedam alia corruptibilia. Est etiam hoc utile ad cognitionem primi principi j. quia motus est via maxime apta ad indagandam sempiternitatem ipsius primae cause. Si enim motus aeternus est,& ipsa causa erit sempiterna. Incipiemus autem primum ex definitis. Text. . Motus aeternitatem rationibus probare intendit. At pro pri- p .ma praemittit unum pryncipium: puta mobile secundu ino. tum praecedit illum motum quo mouetur: ut prius est, quod potest deambulare, quam sit deambulatio, prius combustibile, Qua tu- -.HLquod comburatur. Hoc autem principium dupliciter ostendit. istbet Primo ex motus definitione, a qua probationis Smit exordium. exui re Motus cst actus mobilis,ut mobile est:ergo mobile debet existere ante actum ipsem,qui motus est. vi enim actui praesiis ponitur potentia: ita motui, tui actus est,mobile praesipponitur,quod est
in potentia. Secundo probat ex communi consensit, etiam seclusa motus definitione: ut patet per species moturi& mobilis. Oportet enim praecedere alterabile, ut sit alteraticu& mobile localiter, ut moueatur,& combustibile,ut comburatur:&sic de alijs. Mobile igiatur semper motum praecedit. Ergo & hoc necessarium est. Text. s.
Ex hoc principio facit argumetum Detur ille minus primus, Graiun- qui erit si incepit esse motus: tunc mobile dcbuit illum prae- ibi, cedere. Peto, vel mobile illud fuit factum per aliam mutatione, vel non,sed sempiterno praecessit,& postea motum fuit: no enim datur medium inter ista: sed neutrum dici potest, ut probabitur: ergo motus nullus est primus,nec incepit. Si igitur factum est. Text. c.
D Eprobat priorem partem argumenti: & probat,quod non si Vm L factum mobile, Si enim factum est, per aliqua mutationem factu est: hac aute per principiti debuit prscedere mobile,& mu
702쪽
cessus: & praeterea iam ille motus primus non erit primus, cunet sit prior alia mutatio,& motus. Si autem quae sunt .ante erant. Texr. q. -υ-- o Eprobat alteram partem,puta quod praecessit mobile aeti num sine motu D:cit, quod hoc irrationabile videtur ei i
i. h. t m. iis,qui nihil didicerunt, id est,etiam iis, qui selo intellectu utun-pure. tur absque habitu scientiae. quia bi dicit Simplicius cum sit mobile aeternum,& eti mouens, non potetit assignari ratio,quare modo, de non arum e moueri t. temo Vlterius proba et Arist dicens, quod parum progressis,) id est, , , , aliquid dicerunt, ratio contra hoc apparebit,puta exit tu hisia uente mouente primo & mobili .Etsi aliquando est iiii es,aliquare aliquam do est motus: necesse est dare aliquam causam quietis,qua lian- - te non erit motus: crgo si ad motum postea transitus iit, praece- . - ' det alia mutatio , qua aufertur causa quietis: ergo ante primum motum praecessit alius: & iterum quaeretur, quare ista mutatio modo est,& non ante:& sic erit semper processus in sinitus: Quod autem aliqua dcbeat remoueri causa,ut sit motus , probat. Nam quies est priuatio motus : at priuatio non est nisi aliqua ex causa motum impediente. Aliter enim mouent fingulariter. Text. 8.CVm ostendisset non esse motum aliquando per quietem,taisi praecedente mutatione, & hoc probasset ex parte mobilis: usi /η nunc id ostendit ex parte mouentis,ut notat Sampli c. Et probat, h. . mouentibUS, quae ad unu determinata sunt, ut ignis m,. bis, hi ad calcfaciendtim,& frigidum ad frigefaciendum, nunquam ac- . per muta cidit contraria seri sine ipsorum mutatione,quam etiam in ipsis, ' ψ-- quae ad contraria determinantur, qualia siunt agentia per intelle-eium,Se scienti. un. Niam sicut frigidum non calefacit, nisi per fui mutationem, puta quia recedit & abest,& sciens non decipitur, nisi contratio modo se habeat, quam secundum scientiana: impossibile est igitur quod agens aliquod quietem illam faciat, repostea motum,nis ni utetur,ut dicit Auer. saltem ex cocupiscentia una in alia,qua vult mouere: non ergo erit ille motus primus. Vnde tacit argumetum generale: In quocunque mouente impostibile est quod aliquid moueat.& aliquid moueatur, nisi sint sibi inuicem propinqua & proxima potentia: oc si sic se habent,
profecto fieri etiam non potest,quin sit motus. Si igitur non semper movebatur. Text.'. T principio posito in sine textus concludit argumentum. si , j. V. Isuit illud mouens & motum ab aeterno vel sic erant,ut client iis. in potentia pi opinqua, ut unu mmcret, alterum mouer tax v i
703쪽
non : Si sic, fuit motus artemus. Si vero non, ergo praecessit alia mutario per quam unum aut virundo e sibi inuicem essent propinqua sicut in relativis. Cum enim de nouo unum duplum ad alterum, praecedit mutatio in uno,aut utroque, ut sic se habeat. Ita in motivo & mobili: quod ii praecessit mutatio, iam non fuit ille motus primus: & praeterea quia idem peti potest de moti uo& mobili, secuti dum illam mutationem. Ad haec autem prius,& posterius. Te t. o.
A teram facit rationem qua motus sempiternitatem ostendit quae sumitur a tempore: Ponit autem unuquod ubi est prius ' posterius, bi est tempus, & ubi ti mpus ibi morus e st. Quia tempussa ut eli motus, ut antiqui Putabane, pore.
Ex hoc fit argumentiam.Tempus est a terarum,nec incepit,necta sinet:ergo& motus est aeternus.Consequentia enim certissima est Antecedens veto dupliciter probat. Primo e X con ei su omnium Philosophorum pra ter unicum Platonem. illi enim tem- empim 'ilius dixerunt non incepisse, ob id Dcmocritus dicebat impossibi. e esse, omnia stiisse facta,quia saltein tempus non potuit seri . At Plato dixit, fa cium esse, quia dixit tempus simul esse cu coelo:
A similiter dixit coelum esse factum: cd sequitur ergo,quod tempus etiam si factum. Aliqui volunt defendere Platonem interpretantes ipsum : sed parum refert nobis hoc : seqtiamur modod rist qui sic ipsum cxponit,quique eius optime mentem nouisse
Si igitur impossibile est esse. Texi It.lDem probat ratione. chodlibet nunc temporis est simul prin- piis hacipium, & finis: sed impossibile est, quod si incepit, aut desinet tempus,quod quodlibet sit principium ,& finis : ergo tempus est
aeternum: quod si tempus est aeternum, cita erit motus. Minorem probat. Nam cum tempus non existat nisi ratione ipsius nunc : si inciperet tempus, utique illud nunc quod incipit, non esset finis, quia non praecessit aliud tempus cuius esset finis: sicut nec ulti- mu esset principium,si non sequeretiir tempus. Non enim respe- nctu eius scin principium est,& finis: quod si verum est omne nuc 'esse huiusmodi Profecto non incepit,nec desinet tempus. Dubitabis: Nam videtur petere principium haec ratio: debuit Oh in ' enim probari,quodlibet nunc esse principium &finem: posset nim hoc negari & dicere,quod ita se habet nunc ut punctum: in linea autem datur primum punctum, quod no sit sinis.& vltimia,
704쪽
6 6 In lib. viij Physic. Arist. Cap j.
quod non sit principi iam .d l. Ma r. Respondet Aleter. quod non est cade in ratio. N:i nunc non potest suuii viii in motu, sicut nec tempus: Unde sicut ante quodlibet mutatum esse, datur motus: ita ante quodlisci nec sumptumis illo motu datur tempus. Nam nunc respondet inut.rio cilc tempus autem motui,cuius & illud mutatum esse. Ista responsio non satisfacit: quia ex hoc no h. betur nisi quod quodlibet nuc sumptum in motu, est tempus,& motus. Hoc tamen non suffcit facere motum,& tempus aetorna, nec incepissi e Nam quanaitis motus.& tempus finita fiunt, adhuc tamen ante quodlibet mutatum esse est motus :& ante quodlibet nunc I un-ptum in mutato csib,est motus.
S. D. T. Propterea melius Aluit D. Thom. lubd n ine onane esse principium,& finem ex eo probatur, quod ubi cli prius di posterius, ibi est tempus : si ergo datur primum nunc quod non ei set 6:us, tunc prius illo nihil esset,ergo esset tempus: nam qui dicit prius, i dicit tempus. Similiter, si daretur vltimum post illud, seu posterius,nihil esset igitur iana tempus : nam 'o i ,& posterius dicunt tempus: S sic non potest este nunc quod non sit principium, S H nis, id est, quod non antecedat tempus, & quod non sequa urtempus.
Eadem autem est ratio & de eo. Text. I x. a 'tu non Via in priori ratione solum ostenderat motum non incepto 'e se, quia semper dabi ur motus . A mutatio prior motu primino: nunc oliendit eadem ratione pos e probari, motum non habere finem quia dabitur mutatio postcrior vltima. Et ponit principitim aliud. Nam sicut motram antecedit mobile, ita etiam p. st motum est mobile ut post dealbationem manet corpus & post coin , ustionem combustibile, i. illi: erunn mutationis. S militer in actione, post motionem manet motius in , dc post actionem manet actitrum. Et ipsum a item corruptibile. Text. I 3.
Acit argumentum modo: Si post ultimum motum manet ipsum mobile, & motivum: cum ista corruptibilia snt, alia
mul. itione coiri impentur: erit ergo mutatio po ferior vltima. Iterum post h. anc mutationem manebit in ut abile ,& sic alia corruptione corrumpetur: ut sic infinitus processus. Nec reprobat aliam partem. quod illud mobile sit incorruptibile, & duraturum
sempiternum quia cilci tunc ponere motum. Nam cum mobile sit,& motivum, erit aliquando motus , sicut a principio. Ex his con re postri
705쪽
concludit,quod motum dicere incepisse,& des niturum, est simila figmento,idcst,est dictum,& non ratione Probatum. C A p v T I r. Similiter autem,& dicere. Te t r . Conuertit se contra Empedoclem, licen ,esset etiana figmen- Con tratum, quod dicit Empedocles,nepe quod sit illa quies,& motus per litem,& amicitiam, quia sic res apta cli fieri: Et hoc non probat, sed sumit talaruam principium. Si enim peteres: quare modo est quies,& non iis,vel e cor tr. a Diccbat, tui. a sic est naturaret: nec amplius causam reddebat. Hoc autem dicit Arist. cce figmentum,& absque ratione asterium. Fortassis autem & unum principium.
Ibostquam resutauit Empedoclem, modo resutat Atraxagora: c tra1 & dicit quot fortasse i sit qui unum principium poniaut vi A- .naxagoras,eadem ratione utuntur, putavi chaos fuit ab aeterno, sed motus tempore factus est, non alia ratione, nisi quia talis est natura ret,ut sic sat.Hoc reiicit Aristo duplici ratione.Prior est. Natura est causa ordinis,& rationis, ac proportioriis : atm chaos aeterne quiescat, &yost moueatur, nullus est ordo, nulla proportio: ergo impossibile est,quod tale sit natura rei a luior est certa ipsa experientia, quae naturam ordinare in suis operibus otii-nibus procedere ostendit: vi patet in coelorum cursibus, in elementorum dispositionibus, in animalium caeterorum generationibus. Minor probatur: Quia infiniti ad finitum nulla est proporatio,& ob id nec ordo ubi Auerroes fatetur auctores suae leg s Sarracenoa melius di- u. a excere, quis Anaxagoram: quia non in rei naturam, sed in diuinam referunt voluntatem,quod mundus incepit esse in tempore,qui operatur, ut vult: se d hoc examinabitur posterius. Posterior ratio est. Opera naturae, aut semper ellcniunt,aut si aliqliando desciunt id fit ob aliquam causam ut notum est. Dixi- didit uim mos enim,quod effectus naturae aut sani semper aut frequenter. vo blitote At quod motus tempore incepit post infinitum tr. ansactum , non est huiusmodi: ergo non est opus natu: ae: non ergo causa huius naturae tribui potest.
Quare melius cst,ut Empedocle'. EM pedoclem comparat Anaxagorae in hoc, licitiis melius di-x ille Anaxagora ipsiim Empedocle. Hic enim ab aeterno po- nix.
706쪽
cra In lib.viij. physic. Arist. Cap. ij.
Sit mundum modo quieuisse & modo esse motum, & sc tali varixiatione semper se habuisse,in quo ordo quidam est , puta quod tempore aequalisit motus, alio vero aequali quies,&sic semper: At etiam in hoc reprehendit ipsum unica ratione. Philosophus non debet quicquam asserere quod non demonstratione,aut saltem inductione ostendat: At Empedocles illius , quod dicit,nec causam nec in Zuctionem aliquam adferta ergo reprehensone dignus est,iicc ut philosophus procedit. Minorem probat: Quia utitur lite, & amicitia pro causis: hae autem non sui Eciunt. Nam litis, & amicitiae est congregare, redisgregare. Et hoc quidem inductione potest ostendi. Nam homines amicitia congregantur,lite separantur:& ita in mundo. At quod tanto temporc sit congregatio,tanto disgregatio, hoc non inductione collig: Hir,nec huius causa scissiciens est lis.& amicitia. Oportebat ergo causam huius actignare, quod non fecit Empedocles. Omnino autem existimare.
Excludit T Xcludit responsionem. Posset quis dicere: Eoru quae sempertassent,non esie assignandam causa m. Imo ita fecit Democri-eu causas eorum,quae aliquando sunt,dedit:eorum vero, lugsemper scint,noluit dare. Ad hoc rc spondet,s, non bene fecit.Naqtiam uis aliqua causam non habent eorum, quae semper stini, ut id. x. . . prima principia, siue incomplexa,ut Deus sitio complexa,ut pro-ἷ ne 't. positiones immediatae: v tamen multa sunt semper, & perpetua, quae tamen causam habent: ut triangulum habere tres angulos ae-
, quales duobus rectis semper est, ar causam habet, & huiusmoSi multa .Debuit igitur assignari illius, quavis perpetui causa,quod non est factum ab ipso Empedocle. Contraria autem his non difficile.
TRiplici via, ut notat Simplicius, stabilitur aliquod probk
ma. Prina a est,adducere demolirationes pro ipso. Altera est O , , aliorum sentcntiam reprehendere,&insuffcientiae arguere. . in tu ea- Tertia est ipserum soluere rationis. Cum autem Aristo. circa motus aeternitatem duo priora praestitisset: nunc tertium exequitis r. Ac tres rationes, quibus motum incepisse poterat probari, soluit:prius tamen ipsas proponit,quarum prima est. Omnis mutatio est a contrario in contrarium : at nulla mutatio, quae a contrario in contrarium fit, infinita esse potest, cum contrariai. r. it.. finite inter se distenta ergo non potest esse mutatio infinita, e sic
707쪽
Amplius videmus. Teae t. II. SEcunda ratio est experientia. Aliquid de nouo mouetur, cum tamen de nouo sit motus in illo,& non ante fuerit: ut cum lapis, aut ignis mouetur: ergo potest etia uniuersum de nouo moueri: nullo in eo praecedente motu:non ergo,si motus incipit,statim d. ibitur motus prior primo. Quod si non potetide nouo incipere motus in aliquo: se lis itur, quod quae mouentur, semper mo-ucutur: ec quae quies uni,semper qui eicunt: iuod non est. Multo autem magis, quud tale est.
O via responsio in promptu erat ad argumentum secundum,
puta quod quamuis aliqua inanimata de nouo moueantur, non tamen motus absolute incepit esse : quia non mouetur, nisi aliquo extrinseco motu,cuius motu, praecessit, quod in uniuersis dici non potest. Ob id facit tertiam rationem magis apparente in animalibus. Animalia enim mouentur a se,cum ante quiescerent, & non moto aliquo extrinseco: unde non fuit alitis motus praecedens in alio:ergo ita erit in toto mundo,quod movebitur a se post quietem non praecedente alio motu . Quod enim in mundo paruo,puta animali, accidit: hoc etiam accidet in mundo magno, puta aptis uniuerse. Hae sunt rationes contra motus aeternitatem. Addit,quod si mundus totus potest a se moueri,etiam infinitum: si tamen infinitum moueri potest.
Horum igitur id,quod primum dictum est.
lNcipit soluere rationes:& ad primam respondet primo. Et no- S.I. tat bene Simpl. quod posset rei pondere facile cocedendo, quod qtiauis una mutatio non possit este infinita, tamen in genere pos sunt esse nio: us infiniti, unus post alium: hoc enim in praesenti sufficiebat Tamen non dat hanc solutionem, sed respondet, quod etiam potest unus motus continuus esse infinitus. Ob id dicit ad argumentum: quod bene in hoc dicit,qu8d unus motus a contrario in contrarium non est infinitus , quamuis fortasse possit esse unus infinitus hoc modo: si ab albo in nigrum, de iterum a nigro in album,& horum fiat perpetuus regressus in unico subiecto, tacui cum chorda percutitur,tunc mouetur sursum,& deorsiam,vel dextrum, & sinistrum multiplicando motus: quod si hic est unus motus: llud non est abselut e verum. Tame si isti simi plures in tus , nec iussicit unum subiectuin, tunc bene procedit argumentum. Hoc tamen in praesenti non determinat , sed dicit quod sic nobis sic quod est aliquis motus aeternus,puta circularis, quia no
708쪽
sit inter contraria,ut dicetur postea. Et ita falsum est,omnem ab- talute motum esse inter contraria. De motu chordae,& au motus reflexi contii tui situ postea disseremus. Moueri autem id,quod non mouetur. Text. I'.
in Espondet ad secundum,& dicit, Quod nihil prohibet in par-
1 ticulari moueri, quod ante non mouebatur, tamen hoc fit, quia aliud extrinsecum prius mouet tir,ut dictum est. At dubium est,quare cum sit causa motiva semper, fit ut aliquando moueantur res,& ali. uando non. Respondet,quod haec quaestio est eadem cum alia, puta quare quae mouentur, non semper mouentur,quae quiescunt, non semper quiescant: quae tractanda est in capite sequenti. Sat si modo argumento proposito satisfecisse,puta quod praecessit motus in alio. Maxime autem videbitur. Text.1 o.
Soluit tertiam rationem, in qua magis apparere dissicultatem
docet,eo quod nullus videatur motus exterior, qui animaliumotus sit causi. Docet tamen,quod vere est motus exterior, nam animalia mouentur eo, quod a continente moueantur. Continens autem,quod est aer, vel coelum, ut exteriora ista mouent ea quae in animali sunt,puta corpus,appetitum,aut phantasiam,quibus motis, animal mouet se :& ita re vera est. Si enim animal ambulat, prius appetitu alicuius exterioris est motum : imo in- tra ipsum fiant murationes neruolum &aliorum, quae non apparent : unde non est isse motus primus,cum mouetur exterius lo- i
Et ponit exemplum de dormiente, qui aliquando a se videtur vigilare:& non ita est,nisi alio motu interius facto, puta,quod cam, tot naturalis confiimpsit vapores occludentes meatus neruorum,& impedientes motum spirituum in cerebo . , , Dicet quis: ergo iam animalia non sutri principia activa cuiusque motus,cum ab extrinseco moueantur. Respodet Aristoteles, Misintprin verum id esse, animalia enim augmenti & localis motus habent PM activum principium , non tamen aliorum omnium: imo ab istis 's' - rebus exterioribus patiunturi calcfiunt enim & frigefiunt, i metum, cibum, & alia recipiunt: similiter rebus exterioribus species & cognitionem capiunt. Vnde patet,quod cum animal se mouet,licet non appareat extrinsecus motor,tamen re vera est praecedens alius,& alii motui, antequam animal si ipsum secvnaum locum moueat , ct antequam seipsum nutriat,& augeat. t An
709쪽
aen mutam cum motu, di tempore halinerint in tium.
OVamuis ista dissicultas nuiti sit apud nos Christianos, cliti Oeeo . q.
fide certa,& quae decipere non potest, teneamus omnia laeta a Deo in tempore, olumque ipsum esse artu ri iti ira, tamen quia Aristoteles,& aliqui a ij Philosoplii ci rates in hoc, si ei a seri se runt, & a veritate inanibus argit me is d cpti si s inti oporteb:t hoc contra ipsos discutcre, X lysmi u rationes fallaces ottendere. Nul Nuta. la enim ratio, tuae contra fidem inoliram adducitur,vera esse s o-test, quia vero veritas non res tignat, quamuis A ris ii dei supra naturalem ordinem sint, non tomen sunt cotta hoc quidem ostendemui nos in dissicultate praesenti, Dei auxilio : qtri dquidem facere prycipit sacriim Coiicilium Lateraneus et tertium, sessione o talia, sub Leone IO.
Aduerte igitur imprimis: quod Ethnici Philosophi circa prae
sens dubium in quatuor conueniebant cuni hi , qtiae in eo nos is eois secundum fidem fatemur. Primum est: Aliquid praeccis: sic,&su: - hiabant se ab aeterno,quicquid illud su& hoc euidenter probata: r.Nam fi n. s. m. nihil csiser, prorsiis aliquando impost bile profecto citet, aliquid postea esse. Nihil ei ina noui acu cc accre potcit aliquid: nec idem se ipsum.
Secudo conuentariat, Causam cs ciet tem suisse ab aeterno.Non causim dico unam aut plures: sed absolu e sue una, ceadem sit, siue aliata alia.Et hoc irrefragabiliter coci incitur,ut egregie docet texr. siue motus ab aeterno Oinatur, siue iid Si e bina motus cst aeternus, & debet motor ab aetarno prae existere: Si autem motus incepit,raon utique incepisset,iuiti causi praeexisteret effectiva ante tempus & motum et imo prosccto inclicis probatur aeteriaitas&potestas etscie:atis,si mundus inceptile ponatur, quam si non incepit,ut alibi ostende nitis.
Tertio conucii iunt. Non ominia, quae facta fit:ri,esse in aeternum a. destruenda, di cuiate: sim duraturi m moti di m lcmpiterno. Et itan a di Ahoc parti in lac bisti: in coissent itin r. D: cimias cia: in nos nauit dum duraturum in perpetuum licet non cum n, libus, de generatio sunt i ..tinibus hinum,t ed secundo in paries p incipia: lus, neti pe coelos Nelcmenta. S: militer homines ri siti rectu: Usic an perpetuum dum
Quarto, Mundum esse genitum omnes antiqui Philosophi an- r, tum te ipsum Arist. possierunt, ut Anaxagor. .s, Democritus , Empe- mr r u
710쪽
Plato in Timaeo una cum te mi, ore,& duraturum perpetuo; sicut& itos:& an e illum quo iue Anaxagoras, factum esse a mete di- , alit,se iiiiiiiito ante tempore mentem,antecessisse,& postea mim.. dum fecisse quam Deum liaud dubie cile intelligebat. Quinto disseielitia est non sistum nobiscum, sed inter se. . . e dis . Nam plerique eo 'im dicunt, non mium principium esse aeter-
aliquid a. inim,puta efiiciens: ted etiam aliud praeter ipsiim. Anaxagoras e-Wrnis p -- itina cluos & materiam aeternam ponit ex qua producatur mun- p diis. Alij aeternos ponunt atomos, ex quibus generetur,ut Demo-i unum elementiant. Alij plura ciet menta, ut Empedo cles &c. Aliqui etiam non unum,sed plures &infinitos alut genitos in udos,uniam post alterum, ut idem Democritus. Arist. autem(ut diximus omnium primus, & qui illum sequuntur, mundum
ingenitum & ab aetereo, potiti. Sic ergo inter se differunt. At nostra fides seli Deo aeternitatem concedit: omnia facta cum tempore docet. IA, e - Radi X autem errorum philosephorum illa alia aeterna,praetet .eum phi- Deum, nentium fuit: quia nihil ex nihilo fieri posse putabant, i vhqr, etiam a prima cauca, sed ex aliqua materia.Ob id autem mundumateriam plernam,ex qua mundus in tempore siet. ur posset, constituetbatri: & ita taletiit Auerto. Commen. ebi id qui nil u- ostendit,quod cx nihilo nihil fiet:& dicit, vulgus existimare,quod aliquid potest ex nihilo scri: quia decipitur in duobus. Alterum a. putat vulgu, nihil esse, quod non videt. Et quia aliquando expetitur . eri aliquid visibile ex eo, quod non videt, putat ex r. ia. nihilo fieri: quod tamen salsum o Alterum est, quia putat cise potetiae imperfectae agere aliquid ex materia: cumque Deus sit periecti sumus , non debet agere ex materia,sed ex nihilo. Et decipitur, ( inquit vulgus: quia agere
ex materia,non est propter imperfectionem agentis , scd propter naturam motus, & mutationi, , quae ueccssario requirit Lubiectum. Nemcρη- Sed profecto magis decipitur Aut r. Nam quamuis ex natura ' motus sit agere ex subiceti,, t. inen imp i sectio est permotum tamutationem agere Et perscctius est in lictioni, a nullo alio extra
se pedere. Et potius ipse cum alij, Philota ibis ideo sic exitii marunt, quod viderent homilias, de art::ices non nisi ex aliqua materia aliquid facere; & ex nihilo nil p, sic facere:& ita de Deo idem stu: th putarunt,praeterquam . qui d ex nihilo,runquam LX causa est ciente , verum est, nil polle fidiri: at existente causii ccci cnte, non fiunt simpliciter ex nihilo, scilicet. sed ex aliquo, a Deo, quam