장음표시 사용
151쪽
iis D x CAMBIis. pit auctiori pretio maiorique vendere curat, id quod regulariter faciunt ementes, & vendentes. Sed cum postmodum Lugduni fit cambium per Florentiam, aut per alia loca, ille qui dat semper tribuit valorem unius marchi scutorum, ut dictu eest sexagintaquinque, qu*ritque cum tali valore maiorem habere pecuniam ab eo, tui per Floren- tiam cambium accipit, aut per alia loca,quemadmodum per Florentiam habere scuta aurea in auro, per Roma ducatos de camera, per Neapolim ducatos de callenis, & sic per alia ioca . Raritas autem pecuniae Lugduni facit . ut ille,qui marcha Lugduni accipit Florentiae maius prqtium reddat sicut illius copia Eppositum operatur. Idemque& in aliis foris obseruandum erit, in quibus semper ille,qui dat ad cambium omit valorem immobilem monet et, sicut Florentiae valor scuti est libratum septem cum dimidia, & cum his scutis emuntur marchq Lugduni,& Romae ducati de camera, de Neapolis ducati de carienis, sicq; in aliis
locis, iuxta monetarum diuersitatem, undeliterq .
cambij, quq pro Lugduno fiunt dicunt, solvite
tot scuta de auro, pro valore tot Marcharum .
ssolutiones dubiorum, qua in quinto capitulo fuerunt proposita. 6V. HI L
r c imbium ad finem honestum , O ad communem utilitatem referri poten. i et Laudabilius lucrum in mercium negotiatione. quam
152쪽
cambium precum per decretalem P . r rs cam, perliteras maioriAbstat periculo.
I vcammoresquare in principio nundinarum minus disti ouam in medio S in fine.
' --moue dictantiam determinatur. io Cassorum Lugdunensium nurum illa quattuor im
153쪽
'erat , i D 3IC A M s et i , .eti collibum seu prouisionem campsores capi uri, . et a Campsores duplicem capiunt prouisionem pro capitalis assecuratione. Ea I Campsores licite cautionem accipiunt ab acci- . , pientibus. et Cambire tuas pecunias quilibet potes etiam non mercator, sed non prouisiones accipere. et s Cambire potest aliquis omnes suas pecunias . . t 26 Cambire per duas nundinas illicitum est. et et Cambire per loca vicina eiusdem regni ait liceat. - i, et 8 Cambium per Bisuntium obscurum di difficile. rus Cambiorum per Bisuntium iusitia difficile ap-- paret.
aT. go Cambium per BFuntium non fit ad interrupta petita . . I In Cambio per Bisuntium quare pecunis deferui tur a quibusdam . si Cambium per Bisuntium non fortuitum, sed ambitrarium .
RE L i v v M est modo ad propositas redire ambiguitates,ut quid aduersus determinata concludat, quid vero non inspiciamus,simulque E ex illarum resolutione usitati cambij iustitia, ductorumque veritas amplius manifestet e. . Quo igitur ad primam propostam dubitatio nem s pectat, eo quod videbatur in praefato cambiendi genere nullum inueniri finem honestum
neque etiam mercationum commodum , at lucri tantum intentionem inesse. Respondetur illud certe cambium non mercium commodo, sed L . lucri
154쪽
D a C A M n i , s. 'U. Fry iucri gratia inductum fuisse, non tamen ab illo desciscit, neque declinat, quin a bona contractantis x intentione ad eum referri non possit, cum etiam utilitas inde mercaturq proueniat, dum multi industrij non habentes in bonis; alienis negociam tur pecuniis, quod sane no absque & ciuitatum,ta prouinciarum emolumento commodoq; transigitur,cum contractantium, institorumque multitudine abundantes conseruentur. Et quanqtiam compluribus,qui alieno aere negociantur aduers8
eueniat,ut qui miseresse praemuntur,nihilominus ipsum Reipublicq corpus commodum non m diocre sentit . Neque etiam ills qui temere non audent tali, tantoque se discrimini exponunt, vi& honoris,& utilis iacturam faciant,ni forsan infortunio,aliisque, quq praeuideri non possunt ac cidentibus in scopulum ostendant, &Vecoctione faciant. Verum huiusmodi ac identarij casus, neque legem coficiunt, neque regulam statuunt,ionge vero laudabilius estet, maioremque in uniuersum utilitatem afferret, si in mercibus negociatores pecunias exponerent. Nam prater id quod solidius esliet lucrum,& scrupulis carens in conducibilioribus exercitiis,ti cillitates & castra,& rura ori nia detinerent, ac proinde rebus omnibus viit necessariis abundarent. Sed his temporibus pauci, dc ditissimi pecunias fore omnes congregant atque absorbent,qui quidem lucrana di cupiditate ducti negociis praetermissis , Omnem curam, cogitationemque in cambiis colimcant,reliquis autem in pauperiem,& inopiam re-
155쪽
i 16 . DE CAMEX i s. dacti s temporibus vero transactis, cum homine negociis mercium intenti magis essent, quilibet pro suo statu, graduque salii diues erat. Atque ideo equiore lance pecunia distributa erat, cum hodie pauci locupletissimi, quam plurimi vero . egent. Qua de re scite dictum fuit &apposite 1 quodam ingenuo . Qui se cambit non est idem
amplius, & qui sibi marcham imponit, signatu grelinquitur. Quo vero ad secundam attinet dubitationem, , quae sane multos torquet, etiam ex his, qui cambiendi artem profitemur, si quis pr*expositum cabium rite animaduertit, diuersitatem inter si i ca, & realia cambia facile intuebitur. Nam in si co nulla prorsus est cambij forma, sed mutuum cambij pallio obteinam,cum neque debitum,n que creditum eo, quo cambium fit transmittatur, sed eo loci, ubi celebratur accipitur,& redditur. Nec valet illatio, est idem effectus, ergo est idem cambium. Dicam enim & ego, Idem est lueri effectius in iusto contractu, & perinde in usui rario, nunquid propterea uterque licitus erit Idcirco sancto magnoque iudicio, cambia haec sicca per decretalem Pij V. in quibus literaenore mittuntur omnino reiiciuntur, quonia in illis nulla est cambij forma, forma autem abeunte rei t ta substantia perit. Adde quod cambium per litera multis subiacet periculis. Nam qui ad cam-bium dat, non sol uni subit periculum eo loci, ubi I dar,sed etiam ubi transmittit, eo quod illi quibus sua credit pecuniam decoquere possunt. Si autem literq
156쪽
illiis x C A M B I i solitere non mittuntur,qui dat visios tantu person periculum in se suscipit illius nempe, cu e mixdidit ouando absque literis ad cabium accipitari expositi cambi j oritur. Imaginantur enim nonnulli, mimos, qui Florentiae ad cambiunai dxntur tunc restituendos sore,cum ex Lugdunoni' niunt,quod falsum est. Nam Lusduni Vaetuteterarum iam consectarum recipruntur Quod autem illi postea Florentia asportentur,st ob nouucambium,quo iterum transmittuntur, S. ex qprouenit lucrum, eo quod Lugduni ob pecun, raritatem auctius fuit cambii prilium. Neq, M' turboere debet quod is, qui dat sibi numera , pro illo qui accipit debitum trahet,eomini nullii habet comercium, neo, respondentia in negocio. Idem nanque est,qui duas L, p nas& datis,& capietir pro se dat,& remiturum,p o lio capit,& traehit, totumq; id agit, quod tertius geret nec vitiat cabij natura, quia ex tali modσ
157쪽
vitantur expense proxonetarum, qui inter carri bientes meaiatores sunt. Vituperant aliqui eos,
qui egenis dant ad cambium, modum soluendi Lugduni non habentibus. Quemadmodum siquis 1 paupere rustico boues,quos no habet ficte emeret, illique locat, id quod impium est, atque
usurarium. Cuius opinionis Soto videtur. allegans Siluestrum in verbo usura cap. . s. o. Nihi-d lominus idem Siluester paulo inferius inqodem s. reiicit hanc opinionem, assirmans, quod quinties aliquis secundum iustitiae equalitatem emit ab illo qui vendere licite potest, hoc sat est ad iustitiam emptionis, neque tenetur emptor scire an venditor rem illam absq; interesIe possideat necne, dum modo licite illam possideat. Neque est simile inquit Siluester de bobus. Nam rusticanus ille nec boues habet,nec habere potest, at hic qui cambium accipit, & vendit, potest Lugduni ni mos quos ibi vendit habere, licet interesse, dc expensas patiatur, te qui biis ipse cogitet, hoc enim danti ad cambium iuxta currentia praelia imputari non debet. Quod si quis interroget. Non ne satius esset, ut egenis pecunia hoc pacto daretur, ut recipiatur postea tantum, Suantum cambium lucraretur,ut sic vitentur expetis prouisonum m ., Respondetur, hoc utique tolerari posse, quando campsor subiret interesse lucri cessantis, eo qliod
pecunia ex negociatione dimouetur, ut egenti aeco modetur. Sed tamen hoc non esset in praxim deducendum , ne via fraudibus usurariis ape
158쪽
Quarti vero dubitationi respondetur Mymnibus cambiis saluari monetarum dirum si em
aut quo ad substantiam inerui sece, aut saltem e trinsece respecta loci. Huno modo decla satur. Quoniam Florentiae fiunt caembia daens se ita aurei in auro . Romae vero tot ducatis de cetierta . Neapoli tot ducatis de cariems regni. Vene IIS tot scutis currentibus, ut Lugduni inEcha aurea scutorum sexagintaquirique iussis rum , piatur, aut Castellὴ tot mara'edmos pro sinuo vel ducato. Ita pariter Ianu , Antum piae, nni, tot solidi suarum mone Param tribuunt ut , Ut habeatui scutum unum marcharum Lugduni, aut tot marauedinos Castelle . Atque ita e contrario Lugduni datur marcha sexagintaquinque scutorum, ut Florentiae tot scuta aurea in auro accipiantur, Romae tot dacaelicie caemera, enmitot ducati currentes, Neapoli, Antuer pii , Londini datur unum scutum de in archis, ut habeantot solidi illius monete. Vbi appareP realis,& m-trinseca diuersitas monetarum. Sed dato, quoacambiam fieret qiusdem monetae, Inuemetur lalieni diuersitas extrinseca accidentaria respectu loci,& hoc sufficit. Quoniam mille scuti Florentie, valebunt plus Lugduni, se maiorem pecuniq raritatem, uti expositum est .. - s
Hic autem adnotare libet,quod in Lugdune si cambio his proxime temporibus non fit cam-bium ad rationem marcharum, ut supra declaratum fuit, sed mercatores ex communi condicto cambiunt in valorem ceatam, ita quod emi ar
159쪽
unum centenarium illorum scutoru, & non magacha sexagintaquinque, quod forte fecerunt, obsaciliorem supputationena faciendam. Sed hoc nihil refert quantum ad cabij iustitia,& veritatem . Quod vero in quinta dubitatione afferturin mini sane molestiam facete debet, quoniam de si Lugduni marcha sexagintaquinque scuta immobiliter valeat illius monet , nihilominus illius monetae valor augetur,& diminuitur ob multa accia
dentia, adeh quod ille, qui ibi transmittit non potest certum sperare lucrum,& cum praeterea illac transmiserit, ut per aliud cambium recipiat nullum pariter certu lucrum expectat , ac propterea iuste lucrabitur, licet minus Florentiae tribuar, cum ibi pecunia pluris extimetur, ex quo realia tersecundum fori cursum dederit. Quod etiam mercatores de communi conse
se praetium constituant in die,quo sit supputatio quemadmodum in sexta dubitatione adducitur iniustitia caret, si fraus absit, &dolus. Nam ipsae die sunt qui transmittunt,&qui tral unt,& pri
res quidem minoris pendunt, atque extimat, qur vero trahunt praetium augere cupiunt. Quapropter opus est ad mlialitatem quadam, medii pr iij absque dolo reducere . Fit autem communi mercatorum consensu praetij extimatio propter eos, pro quibus sibi ipsis numerando trahunt, ne si pider comune pr*tiu cabierint sibi imputetur. Vnde ad tollenda huiusmodi suspicionem eo die pr*tium statuitii ac propterea plures anteae ad raetione prj, constituendi cambiunt. Impiissimula
160쪽
DE C A M 3 I I s. tis autem,& ab omni equitate alienum esset,si unus, t olures pervia monopolij, omnem pecuniam
ponerent. Eodem pariter crimine p8lluctumV, oui astu.& dolo raritatem pecuniae in foro procarane, ut pr*tium varient. Quapropter alii qui cambire volunt hos imitari non debent,ut ad prqtium ab illis sic impositum cambiant, quanuis huic iniustitiae operam minime dederin e . dantes acrantur,raro vero daemnu in L Nam ut inquit Caietanus in suo ita tam de cabus c. I. i quotiescumque res aut preens, rumius ens in venditur pretio, contractam minus viciat,ii vel emptor, vel venditor iacturam facit. Cum ers contractus hic sit emptionis, Sc venditionis,m sto carrenti pr*tio venditur, non iniuste lucris emptor, etiam si ut plurimum lucretur. At magis ardua videtur illa dubitatio, quana iustum ratione hi, qui dat ad cambm,m Prin P
nouarum nundinarum minus dant, in medio auredio aute,& prope finem plus tribuunt, qx.poris longitudo,& breuitas in cruci sit . Repo s detur autem, non semper in Prumipi' mm δ
Quandoque coatingit, ut cum prope finem magna Pecuniae copia adest. Ulterius satisque rationabiliter dicitur hoc ex temporis longitudi ne breuitateque minime visuenire, qprincipio cum tempus sit longius, multo plures venditores capientes ad cam reperiuntur.