장음표시 사용
181쪽
Ad hunc etiam locum spertinet relatio quantitatis in plenis comparationibu S: quarum notae 'sunt, cum a pari, idem quod, tam qΗam, tanto qlianto, tot quot, eo quo; tum a majori, ηon sol in std etiam 3 tum a minori, non modo ηοη, sed ne quae nota est copulati a&iomatis ammati, cujus partes negantur cum tum. Relatio autem haec qualitatis ia quantitatis si hypothetice non absolute enuntiatur ad conneXum po- tins reserenda est. Relationes autem loci ad axioma simpleκ rectius reseruntur, ut supra est dictum. Neq;
enim in hujusmodi exemplo. ubi amici ibi opes, est copulatum judicium , sed simplex ia quidem generale , scilicet, omnem divitem amicos
ut, si, nisi ammative. Idem enim valet nisi, quod si non : quo non totum axioma, sed antecedens tantum negatur: ut fineid. p. - si miserum sortκηa Sinonem finxit,vanam etiam mendacemque improba fingit.
182쪽
Cujus negatio est, negata conjunctione, Non si miserum fortuna Sinonem finxit, vanum etiam mendacemq; improba singet. coniunestio etiam hae interdum negatur apertiκμηMaydo consequentiam. Ut, non continuo, non illico, non idciros, non ideo: his enim formulis non consequens aXiomatis id. n. contradictionem non efficeret, sed ipsa partium consequentia quae Logica conjunctio est apertius negatur : ut Pro. Amer. Non continuo, si me in Mariorum gregem consit , sicariua sum. De Fato : Nec si omne enuntiatum veram .es asit falsam, sequitur illico mysu se immutabiles.
Asrmatio enim significat, si sit antecedexs,
etiam consequens esse. Negatio itaq; ct contradictio Jatuit, si sit antecedens, non ideo conge
Mifalsum, non tamen casibe βη t mutabiles; quod sequente capite liquebit. Sed tam radi ais coan tam avstlate, i. e. per se suaq; natura vρrum se, necessarihm quoqxejudicabis: O intelliges hanc necessitateri ex ηυεμ
laritim conneXum est 3. qpia arM ntri qm,, nsincommutuur,. leoni sciliceti α vita pessi connexio est necessaria, specieisiliret cum genere. Unde efficitMaximia gςneraliter Verum Re 2roinde necessarium ;. Omm ita e t qaadrves: quod in connexo indicium est absolutae veritatis. Sic, si Soerates Ut homo, est etiam Mimal, abso-Iuxc verum est A necessarium, quia omnis homo
183쪽
est animat: hujusq; conneκi consequens falsum esse non potest, nisi antecedens quoq; falsum sit, quod aliud signum est absolutae veritatis. Quod si consequens falsum fuerit, falsum item est antecedens. Si iiDd, hoc : si non hoc, ne istud quidew, Atque ita, ut jam demonstravimus, si conneXio absolute vera est, erit quoque necessaria : sineX conditione ia pacto, sine quo conneXum per se suaque natura verum non esset, crit tantummodo contingens.
uod si eomeria sit contingens oe pro
sua tantum probabilitate ponatur, judiciAm ejus tantum opinio fuerit.
hodie moriar r quod nemo sequi existim em, nisi hoc posito, Charinam, qui hoc dicit, Phida-Meηami perditissim amare. Per se enim nulla est connexionia necessitas inter nuptias Pamphili M interitum Charini. Qui autem eX amoris vehementia sic existimabit, ejus judicium non erit scientia, sed Opinio. . 2 Ut autem judicare possimus, quae conne o 'absolute vera, quae non, spectanda argumenta sunt, quae in aRioma connectunturi consentiant inter se nec nη x quo modo. Ut si dies, se, lux o, connexum est necessarium,quia dies sive sol ortus est causa lucis. Si dies est, Dio ambulat, conneXum est falsum aut contingens ; quia nulla est affectio absolute consentanea inter diemia Diovem.
184쪽
connexo axiomati aginis euet ista conseqhρηtiae Telatio : quae a nonnullis, relatio ca e dicitur; R axioma emcit, quod Stoici causale nominant - Laert. in Zenone: quia nempe antecedens est. Causa consequentis, adeoq; vinculum ejus com. junctio causalis cum, quia, quoniam , quibus respondet ideo vel etiam: ut, cum Tullim si orator, es etiam peritus bene dicendi. quanquam autem relata ista connexis amnia sunt, non nihil. tamen discrepant: in antecedente enim connexi quaedam conditio est, in hoc relato nulla: connexum potest ex falsis partibus verum esse, i relatum hoc sive causale non potest esse verum, nisi antecedens verum fuerit: ut, quia dies est, sui s supra hori ontem. Amnis est M relatio temporis axiomati connexo, ut ait ipse Ramus insta c. I 3. . Relatio autem temporis has habet notas, inm: chm, donec dam, quaηdig tandia: ut apud Ovid.
. , chre Paris Oenoηe poterit spirare relicta. ad fontem Xanthi versa recurret aqua. . Sic, Donet eris felix, malios ηumerabis amitas. Potest etiam conneXum enuntiari sine ulla non modo relationis verum etiam conneXionis nota: ut, posita caresa, ponitur effectum. Fac hoc, in vives. Ovid in episer 'me fidem o pharetram, stes manifestire Apollo. Nonnuhquam etiam duis Ob. negativis: Cic. pro Milone: ηon hoc fragile corpus huManum meηte reditar, o non regitur mιηtρ κηiqersum mκηdi corpus.
185쪽
s ergatiV4. Ideoq; argumenta dissentaneu enuntrat. Enuntiatum Iegregativum est discretum aut di iknctum. Discretum, cuius conisinuetio est discrιtiva. Di, scretum dicitur, quod conjunctione illa segrega- . tiva discernuntur ia segregantur ea potissimum quae leviter ratione tantum dissentiunt. Ilape dissentaneis praecipue dive sa eηuntiat. Praecipue, quia diversorum notae, ηοη hoc, stallud, ut superiore libro dictum est, in diversis nonnunquam solent oppositis inservire. Ut autem diversorum ita etiam discreti axiomatis. doctrina distinctionib. duntaxat, non conclusionibus, idonea est ; M a reliquis propterea Dialecticis, qui omnia ad syllogismum reserunt, Grmissa. Sed rationis usus quicunq; in Logica pra termittendus non erat. Exempli gratiar Iosecut. s. naangssam beUs corporis ia licentur, ad a-ηiam m referri s yen. Cujus negatio M contra. dictio est, ηοη qaamquum corporis sensu iudiceη-tur, tameκ ad animum referri: Vel, quanquam onsu corporis iudicentκr, non tamen ad avrmum referri. Nam tamen est hic conjunctio praecipua. Quemadmodum autem copulati ia connexi axio malis negatio contradicito discretum esse potest, ita vicillim copulatum vel connexum diseΗ s creti:
186쪽
screti: ut, quaηquam talpa vacat, ηοη tameη δε- spicione caret: cujus per copulatum contradictici est, ct ealpa vacat; O suspicione caret; vel per conneXum, si culta, macat, etiam suspicioηρ ca
rtaculum c 're' . - - P 'ς Ui:, quaηquam Ulysses Iomogus eras., tamen ηε, erat iηfacundus, falsum est, quia antecedens: est falsium,. Sed si consequens modo verum e raritoma, verum erit, etiamsii antecedens Verum tae tantummodo concedaturia Hoc autem avaηquam missusi formosus erat, tamen e vi Iac4η πω. non est discretum, sed Re iegregativum quidem: omnis enim segregativi a malis . partes tamum, non simul verae segregantur, hic vero tanquam simul verae congregantur. a mquam facuηdus erat, nen tamen eratis distrius, est ridiculum, quia partes non sunt distretae sessi oppositae.
187쪽
ut aut diu est, aut, vox sia ins s cenauiasia ahi falsa. N qt eX Ciceroηρ cito tur hoc eXemplum, omnis enuntiatio vera HI alit falsa, videtur esse distributio potius quam dilujunctio. Distributio autem quatenus de toto diviis partes enuntiantur, axioma simpleN Segenerale est, adeoq; non compositum nedum disjunctum. Neq; enim distributionis partes, quamvis inter se oppositae, oppositionem vel disjunctionem ullam iaciunt, sect eidem toti sub jiciuntur, M in ejusdem simphos. iomatis consequente verbi vinctio cum toto, quod antecedens est,'consentium 3 at evira distributionem, ubi non de toto,i sed de aliqua ejus yarae vi specie enuntiantur, tum demum axioma disejunctum efficiunt 3 ut, quod supra posuimus,ho enuntiatio asit vera est aut falsa.
Nempe quia opposita hic sola disponi debent Atq; tu semper , disserente fignificatur, tam
188쪽
etsi aliquando accidit, ut disjunctorum vel phira uno, vel nullum ominno verum fit. Negatio igitur ia contradictio erit, non asit dies aut nox
Et contradictione significatur, non M- 'cessario alterutrum verum esse.
Nam s dujunctis absolute vera est, ιβ etiam mecessaria; parte I disj-cta sunt opposita sine ulta medio. De quibus vide
superioris libri caput de contradicentibus. Veruntamen quamvis a solute vera diseiunctiso, necessaria quoqὲ sit; tamen nihil necesse est partes separatim necessariad esse.
Ut, cras aut pillet aut non pluet, disjunctio est necessaria, quia eX contradicentibus constat, quae sunt contraria sine medio: ia tamen, cras pluet M cxas non pluet, ut mq; contingens aXi ma est. Sic, homo aut bonuK es aut nos bonuF,
, Nam disjanctionis necest M pendet enecessaria partium 'positione re disjuncti
ne nan ex earum necessaria veritate. Hinc argumentum illud dissolvitur chosippi Stoici aliorumq; veterum , apud Ciceronem de Fato ; quo probare sunt conati, futura omnia esse necessaria ia quasi fatalia, eo quod necessessit ea aut vera esse aut falsa. Disjunctio quidem, ut diximus, necessaria est , pars tamen disejunctioniν alterutra talis erit, qualis causa ejuS . est; sive necessaria, sive contingens, i. e. Vel libera, vel sortuita. - Axq,
189쪽
Atq; haec de necessaria disjunctione, cujus juadicium scientia est. .
Disiuinio autem sepe est ex e ditisu.
ut si quaeratur utrum cleon venerit an Socrates, hia ita pactum sit alitratrum tantum ventarum se.
. Ita ue si disjunctis sit comisgens comtingens autem est, si partes medium habent non est absiste vera , sed tantum
Qualis est frequenter in hominum usu. ut caesar ad matrem : hodie me aut pontificem videbis, aut exulem. Ovid. in epistola Aut mihi tontiuet felix audacia salvo, axi morsfossiciti sinis amoris erit.
ATq; ejustnodi dispositio est axiomattea sive
noetica axiomatis per se manifesti: sequitur
Planoetica s maliud axioma ex alio deducitur VOX Graeca δανοια, mentis x rationis discurstim significat ; qui tum fit maXime cum .
190쪽
cum ainamento ita dilbonitur, hi posito ratecedente, necesario concludatur. lΕst dianoia: est ergo discursus mentis ac rationis quo alitus ex alio. ratiocinando colligitur:
eam ratiocis pia quasii collectimum V ipsa siclogismi significat.: cinaei quidem collectio. sive
deductio ab intellectus numani imbecillitate profecta est : quae cum rerum veritatem falsitatem primo intuitu perspicere in aXiomate non talest, ad syllogismum se confert, in quo de consequentia. inconsequeotia earum judicare possit. cum itaqne 4Σioma sibiκm est, qκaestio egicithisio ad Dus sidem tertio argu euo si v 6 csim quisione collocato. tuaestionis partes vulgo termini appellantur pia antecedens quidem minor terminus, consequens major terminus dicitur ; quia antecedente Iatius sere est consequens. Tertium autem
argumentum ot. me sin 'm dius terminus dicitur. Non quo semper medius inter duos quasionis terminos in syllogismo collocetur, sed eo quod quasi arbiter de consensu eorum inter se aut sissensu, disceptat x judicat. At haec sunt tria illa argumenta, ex quibus solis omnis syllogismus conficitur 3 duo scilicet quastinis uis, M tertium argumentum ; quas vulgo tres remini dicuntur. Termini autem isti non semper simplices. sunt voces, sed orationes nonnunquam longiuschiae 3 nee semper cribus rectis,