장음표시 사용
81쪽
privari aliquid tum demum dicitur, cum eo caret quod natum est habere : non ergo quicquid non videt, proprie caecum dicitur, Deinde in
contradicentibus negatum contradicendo negat,
R est pura negatio ut videns, non Videns: in Privantibus negat privando 3 nec solum negatio est, sed privans negatio ia extinctio habitus alicujus qui inesie natura subjecto debuit aut potuit ; ut videns, caecus. Hinc illae privationis a proprietates eX Plat. de primoarigido, non inuti-Ies : privatio iners ct ageηdi impos est: non suscipit magis aut minus 3 neq; enim quis dixint huic illo caeciorem aut tacentem, magiS mnusive tacere , aut defunctum, magis minusve esse mortuum: habitus enim gradus esse possunt, non entis non item: Illa autem Aristot. a privatione ad habium non datar regrusus, incertior est rctim enim habitus quo quis habere quid dicitur duo modi sint, potentia M actus, a privationepotentiae vel facultatis, idq; natura duntaXat,, regress negatur. Contradicentia deniq; meis dio carent non solum participationis, verum Gliam negationis : privantia vero carent quidem
medio participationis, nulla enim est habitus
cum privatione permiXtio 3 non carent autem medio negationis ; multa enim sunt, quae nemvident, neq; caeca sunt 3 ut lapis , arbor, iac. Inisi cum ei subjecto attribuuntur. cui natura inis esse debuerunt: tum enim negationis etiam me- .dio carent ; quippe omnis homo aut videns est aut caecuS, gnarus aut ignarus. EXempla porro
82쪽
Vita ia mors, ut in Miloniana: huius mortis sedetis altores, cuius vitam, si putetis per vos remitu posse, nolitis. Item loqui ia tacerer x
catil. quid expectas auctoritatem loqae ηtium, quorum voluηtatem tacitorum peroicis. Caetera eX- empla quae Ramus attulit, minus quadrant: ut
ebrius & sobrius, mortalis A immortalis, quae potius adversa sunt. Neq; enim in praepositio in compositis privationem semper, sed adversum habitum saepe significat; unde nec peccatum Irivationem esse dixerim; siquidem hoc vel il-ud peratum sive vitium, privatio non est. Atq; hae quidem species contrariorum sunt. Sed quaeri hic solet, quamam earum snt maXime
inter se contrariae. Aristoteles maRimam Contrarietatem nunc adversis tribuit,nunc contradi-
. centibus. Sed videtur maximam esse dissensionem inter privantia : deinde inter adversa;
... minorem adhuc inter contradicentia; minimam inter relata nam relata propter illam mutuam affectionem, partim consentanea sunt : contradicentia pure quidem contraria negantia sunt, sed tamen propter infinitam illam negationem, pro mediis.ia disparatis crebro accipiuntur, ut non calidum non tam opponitdr calido quis Mis: gidum; quoniam non calidum yotest tepidum esse ε, sic non bonum, medium quiddam ene potest ia adlaphorum: non album de rubro dici aut intelligi potest: adversa e regione quidem
adversantur ; non ita tamen, quin commisceri queant: privantia vero mi&tionem non admittunt privatio sere est habitsis extinctio atque . ereptio aut saltem deficientia ; habito'; est ens, PrivatIo non em 3 enti autem nihil, aeque ac non
83쪽
Sed dissentaneorum categoria sic est, viae qώid vis ab alura di me quolibet modo possit., quanquam enim causa omnis essentialis diDiserentiae reliquarum, argumenta reliqua consenistanea, ut quot modis consentire totidem disse tire res dicantur, causa nempe vel esse , su jecto vel adjuncto , modi tamen omnell, qui, res inter se differunt vel ratione scilicet vel re, forma primitus est, non tractantur nisi indissentaneis, Vel si comparantur, in comparatis. Unde illingenere vel specie differre, nihil aliud est quam communi vel propria forma, quarum illa symbola sunt, . ut insta dicetur.
ister se emparantur. Simplex rerum affectio comparatione prius
tractanda fuit: hanc enim si removes, Compara , ta omnia aut consentanea erunt aut distentanea. ' Hatonis doctrina di xenophontis ante adjuncta inriq; erat, . quam comparata. Sunt argsimenta
Prima non orta, eo qu6d orta, ut patebit iusta, eandem habent affecitonem cum primis unde orta sunt; comparata etsi simplicia prius fuere, oran eium tamen essestionem non habenti. I
84쪽
ter se comparaηtur 3 nimirum quae simi ejusdem generis: genera autem distributio mox docebit. Nunc p prietates comparatorim sunt di
aeque nota sunt ε attamen alterum altero
alteri notius oe illustrius se istit.
: Ubi hoc adverten m, non sua sed compara tionis natura dici aeque nota esse comyarata. Ita sunt, inquis, A relata vi relationis; immo arM-menta omnia quae etiam relata sunt. At, I quam, relatio ia comparatio non sunt idem ; Areliqua argumenta, ia si quatenus relata sunt m-tione Logica, aeque nota sunt, sua tamen natura, Prout quaeq; est, vel aeque vel non aeqvh sunt manifesta; dissentanea quidem aeque, consent nea non aeque, ut jam supra est dictum. De tautem ei quicum disputamus comparatorum id quod arguit sua natura D priusquam comparatio instituitur , notius esse atq; illustrius eo quod arguitur 3 aeque enim obscurum nihil argueret. unde in signis comparatorum usus elucet , quo fit ut inaequalis rerum notitia comparationis vi aqualis reddatur. Sic conseritanea ad probandum, dissentanea ad refellendum, comparata ad illustrandum aptissima sunt. -
Comparata autem saepi notis bireΦἰus iam dicantur; aliquando partibus plenius diastiVημηtur, qua propositis redditiori mr
85쪽
Duplex ergo est comparationis forma: altera contracta, altera explicata. Contracta est quae uno verbo concluditur, ut insta cap. 2I. Explicata, quae partibus distinguntur i, 'te'; istae propositio ia redditio nominantur. Propositio Praecedit saepe, M argumentum est: redditis saepe sequitae , estq; id quod arguitur 3 si secus occurrit, inversio est- Omnis autem forma comparationis contracta, suis partibus explicari Potest.
Arguunt scilicet rem veram 8, in quo caeteris argumentis praecellunt quae ficta si sunt, rem fictam duntaXat arguunt 3 ut materia ficta, fictam solis domum. At comparata etiam ficta, non sua quidem natura, sed comparationis vi, res veras arguunt fidemq; faciunt.
Comparatio est in quantitate vel quat
amisis est qua res comparata quan sta dicuntur.
Eglit, pariam vel imparitam. Non hic loquimur de quantitate solum mathematica, quae magnitu dinis est aut numeri, kd de quantitate Logica, quae ratio quaelibet sive affectio est, qua res quae eunq3 inter se comparatae quantae, i. e. aequa- 'Ies vel inaequales, pares vel impares dici pos- ,
86쪽
Sic etiam definit Aristoteles, Phil. 8. I s. quod idem valet aesi diceretur, quorum par ratio est. una, i. e. eadem, aequalis: unde .in plurali numero eodem nomine ac definitione explica
Argumentum igitur paris est, cum parsitastratura pari. ω
Ad exempla veniamus ; atq; ad ea primum quae in forma, ut diXimus, contracta notis brevius indicantur. Hae autem notae praecipuae sunt par, aequale, aeqliare 3 ut in his: O neid. a. ar levibus ventis. Ubi levitas Creusae umbrae comparatur initat,
Et nunc aequali tecum pubesceret aevo.
Eη hujus nate auspiciis, illa inclyta Roma 'Imperium terris, animos aequabit Olimpo. His notis aliae sunt amnes, pariter, aeque, aequa- Iitas, aequaliter, periade, acsi, di id genus alia. Sequitur forma e&plicatae, in quis propositiose redditio distinguuntur, quae in contracta forma erant implicitae. In hac autem forma eXPlicata par quantitas vel notis aperte indicatur, vel sine notis mente M ratione eoncipitur : No-- tae istae sunt vel propriae parium, vel negationes imparium: parium propriae, idem, quod 3 tam, quam taηto , quanto 3 tot, quot. t In quibus singulis notarum paribus prior quaeq; redditioni inservit, posterior vero Propositioni. catil. 4.c us
87쪽
Cuius res este atqae virtutes iisdem, quibus Dia
areanto tu optimus omnium patrθηκου.
Ovid. 4. Trist. Littora quot conchas, quot amma rosaria staris: styotque soporiferum grana papaver habet, &α
Negationes imparium sunt; vel majoris Mminoris seorsim vel utriusq; smul ηon magis, Mox minin. Philipio. 9. Neque enim i Pe magis Brisconultus quam iustitiae fuit, &c. Neque cθη-- sitaere litium actiones malebat, quam controversi-- tollere. Ovid. a. de Arre. Non minor est virtκs, quam quaerere, parta tueri. utriusque simul pro Muraena D Paria cognosco Vfesa in L. Muraena, atq; ita paria, sit neqge ipse dignitate vinci potuerit, neque te dignitate severarit. Observandum est autem negationem ma- 'joris vel minoris seorsm nonsemper esse notam Parium: n 3 enim si servus ηon es major domino, ιαο est aequalis nec hi, do ηκου non est minor servo, ergo par. Hactenus cum notis 3 mnae sne notis haec quae sequuntur. Atq; inhoc potissmum genere e emplorum sine notis, apparet vis eadem arguen- 'di in utrumq; partem ε, adeo ut si unum, alterum quoq; sit; fi non fit unum, neq; alterum. Daq;eX uno eorum amrmato, alterum assim
88쪽
suando ego non ανδ tuum, ηρ cura melim. Ailaus loci, parium nempe sine notis, sunt eo talaria illa e contrariis quidem orta, sed petri-nm collatione tractata. ut eΗ adverss ista cicero pro Sylla: nsuevero qhid mihi ir rare in-uvigρira possum ν si, quod eum defendo quem tu a cusas, cur tibi qEossae ipsse non succenseo, qui ac enses eam quem ego des do Z Irimicum, anquis,accaso meum : O amicum, inquam, ego deseηdo meum. Sic s. Tusci quod inm futtaniar, satis magnam vim est in vitiis ad miseram vitum V ,-- ne fateadum ψὶ eandem vim in virtute se ad be tam vitam i contraria eηim contraristram sunt conse
Quae tamen regula non est perpetuo vera pri--.nisi collatio sit vere parium t non ergo sequitur, mala opera damnant, ergo bona justificant. malan. operadamnino mala, bona imperfecte bona sunt 3 illa nostra, haec non plane nostra. See da,.sed in iis duntavit parium, contrariorum ex loco petitis, quorum parium propositio reciprocatur. Quoiu in relatis quidem hi steque tissime : ud apud muralem ...
Tum servam scis te genitam, Uaηdeq; fateris. cam dicis dominsim, Sosibialle, patre .
Pater est filii dominus, ia filii dominus est pa
ter : pariter ergo filius est patris servus. Sic ero adverse: bonum sapprtensime, pariter eustrea
89쪽
reciproch, omne appetendum est bonum. Et eX privantibus: Ovia. I. Fast. In pretio pretium nunc est, dat GUus honores, ceUM amicitias: pauper sibique jacet. Dives est in pretio, & quisquis est in pretio, est dives; ergo omnis pauper jacet. nuoties autem collationis propositio non reciprocatur, vel quoties uni parisim id quasi proprium ribuitar qhod utrisqae commune est, eorum consequentia contraria non sunt, sed sepe eadem. Fallit ergo hoc ex relatis e pater s dives ergo mitus es pauper: quia propositio non est reciproca; omnis enim dives non est pater. Et hoc etiam ex adversis : homo est sensu ρυditus 3 bestia igitur sensu caret. Homo mortalis bsia igitur immortalis r quippe nec sensu praeditum, nec mor tale est homini proprium ; sed utriq; contrario
commune, k homini bestiae. Hoc etiam ex contradicentibus: homo est animal 3 ergo non homo es non animal. Hoc denique e privantibus: videns ivicit; ergo caecita est mortuus: vi vere enim M videnti ia caeco commune est. Non enim
idem non dici de eoηtrariis, sed cantraria de eodem ἐiti ηοηρύβηt: immo quod suscipit uram contrariorsim, suscipit alterum 3 ct quod unum ηοη sus 'cipit, neque alterum 3 ut, in quo est amor, iη eo potest esse odium.. stilibus nullum s ius, iis natia
Est M alius parium fine notis modus, allo ivterdum lacessiti, par pari repoηimus. Qualis est Virgil. Ees. g. In illa pastorum alterna contentione repetitum illud ; Dic quib. in terris, Rc. cujusmodi est M illud Mat. a I. 23. Rc. Ωμα,
90쪽
asi thoritate facis istaJcc.Interrogabo vos ego etiam quiddam: Baptisma Joannis unde erat Z Amne est illud Cic. Op. a. Cato, tam ab eo quaereretur, quid esset faenerari r respondit, quid hominem ocincidere. Paria vero ficta quorum esse proprium suprlidiMimus rem veram arguere, sunt illa apud Ciceronem, ΙnVent. I. eX E schine Socratico 3 ubi passa cum Xeηophontis uxore M Xenophonte ipso sic inducitur locuta: dic mihi, quaeso, πιπο- phontis uxor, si vicina illa melim habeat aarumqgam tu habes, utrum illius an tam malis ' Illius, inquit. Et si vestem p illius vero respondit. Age vero , si virum illa meliorem, an illius malis. Hic mulier erubuit. Comparatio sc se habet t. si aurum, si vestem vicinae meliorem habere malis Ies qutun tuam, malle etiam meliorem vicinae virum argueris. Non dicit vicinam habere aurum aut vestem meliorem, sed fin t aut ponit, eamq; s mallet πιηophontis uxor, arguitur malle virum quoq; vicinaru melior sit. t
Non una, i. e. non eadem ; quorum par ra- tio non est: contrariorum enim contraria ratio est. Impar est maius vel minuό.