장음표시 사용
121쪽
ceteris comunicet siue contigit facultas opera sua iuvindi fratrem,modeste suo fungatur officio: siue cui obtigit doctrinae dos,nefastidiat indoctos, sed citra fistum eruditionem suam aliis impartiat: siue cui da. tum est, ut ex diuinis literis possit ad pietatem ac mores honestos infamare dicendo,utatursus dote mode teflue cui contigersitfacultates, unde suppeditet egetibus, Er largiatur ijs quibus opus est, hac summat caeteris,non ad gloriam, non spe rediturae clim foeno re grati sed simplici perihre: sive cui cura delegata est caeterom, ut unus prUit alijs,eas in re ualet,non illum honos reddat elatiorem,sed cura comissa sollicitum,nes sibi mat munus delegatum, sed i s, quoruc ram in se suscepit sue quis miserris er calanulossis succurrit, absit tristici quae premat eum qMi subleuatur, or beneficiu velut exprobret,sed hilaritate gratiam officij conduplicet,ut quicqd tacitis,uelut ex alieno er exanimo facere uideamini. Huiusmodi malis corruptas nisere prophanoru hominu officia,etia
Dilectist fis si i beni ne facere uideantur. A uobis ab sit omnis nesim*l tis fueus sed sit mutua inter uos charitas, quae si gluti di ac dissemuladi iuxta sit ignara, ux singula cuius
que olficia deo comendabit, ne quid ex uestris cupidio dientes tatibus metiamini, quod prophanum hominum nuta malum. . A Asfacit,sed sola girtute, aut turpitudine, abhorren/tes ab omni malo,adherentes rebus honestis.Et quo niam fratres estis, quotidie comunem patrem implo/
122쪽
rantes, Cr ad comunem hereditatem destinati staterna charitate erga uos inuicem propensi ac bran utilater mundanos de praecellentia dignitans cera tamen es uobis diuersum Isidi certamen,dum alius alium conatur sibi praeferre. Nemo peroci sibi uiuat,
sed pro se quis j studeat suo 'ui officio,nes somni
culosi ac desides,uelutis carnis infirmitate uideamuni languidi, sed alacres acferuentes spiritu. carna les esse desiictis spirituales esse coepiytis. Torpere carnis es', agilis quaedam ac uiuida res ob spiritus. N erelu Elamini malis sta tempori struite,rebus praesentibus uosmetipsos accommodantes, si quid inciderit Teporifer
in comodorum, uel declinantes, si liceat commode,uel μι tes. tolerantes . non moesti interim,quod est diffidentium,
sed in rebus asperissipe futuri praemi, ga de res er iii falacres. Quod si impiorum improbitas gra ii β bile huietes ga ne parate defensionem,ue moliamini uindictam, ne coDgiatis ad humana praesidi sed assiduis er uir probis precibus coeleste auxilium imploretis. Si quid opus erit caeteris christianis, is cuisuppetit,impartiat no grauatim ac tuamaene quasi stipem egenti por, Necessit tirigat,sed qgasi iuum censum cum illis comunem esse Fμi sancto
ducat. Eamq; benignitatem exercete non solum inter ram com uos,uerum etiam in absentes. In eos uero qui sepere. M olei. gre ad uos conferunt, hospitales sitis,ne aut turpiter egeant, aut ad ethnicos cogantur indecore diuertere Ais ut orportet manus habere benigno,iti linguane hs conuenie
123쪽
conuenit habere innoxiuin. Eos qui uos odio Christi persequuntur'a figunt, adeo non oportet ulcisci, ut nec male precandum fit. Bone precemini π illis, bene precemini, inquatit,ut resipiscant, tantum absit, ut quenquam deuoxeatis. Quιbus re non potestis be/n acorsitante bone optandum est. Sit inter uos uera amicitia, quae laeta paritor ac trillia faciat comunia, ut iungatis tum gaudia, tum maerore ac lachomas. Concors animus, communis affectus uos in omni
bus foriet,sive quid laeti obtigit siue quid aduersi in cidit. IVesitis elatis animis ac fastidiosis erga uos in uicem,sed qui maior est,humilibus er inferioribus sese inclinet en accommodet. Ne uos uobis ipsis placeatis,utsuo quisl iudicio sibi magnus seu er admiranaedus. Non enim facile cedit cuiquam, qui sic ajectus est. Osod si quis forte laesit, ne conuicium conuicio,
ne iniuriam iniuria retalistis. Licet hoc apud Iudeos ethnicos iustum habeatur,upud Christum impium est,malu malo conduplicare, er quod in alio damnas consulto imitari. Vos benefactis certate, Cr ita certi te, ut non solum teste coscientia, deo placeant,quae facitis, uerum etiam ut omnibus hominibvi probentur, neu quem offendant infirmum specie mali. Et usique adeo absit omnis uita, non tantum ab omni crimine, uerum etiam ab omni suspicione, quoad fieri potest criminis, ut nec mali queant eam calumniari. Idfiet
si quantii in uobis es filum,pacem habeatis, non m do
124쪽
eo cum Christianis,ureum etiam cum his qui a Christo sunt allani. Pax autem constare non potest , si su um quisque dolorem perget ulcisci.Ethnicoru ac Iu daeorum est ultio,vos iniuria lacessiti, ne poscite ultra dictam,quin potius cedite irae, quae melius evanescet tua lenitate, quam si mutua talione magis ac magis irrites. Si lenitate uicisti furentem ucrsi est. Sin pergit ille furere, non deerit cui det poenas. Tu illum suo relinquito iudic qui ius ulciscendi nobis adimit, ac sibi seruat ta loquens in Dexteronomio: Mea est uindicta,ego rependam,dicit dominus. Imo tu adeo ne te das Iesus, ut cir pro maleficio reponas beneficium, ers forte esuriat inimicus tum,cibo illum subleua, iis Diterit, potum porrim Vix ullum est ingenium tam barbarum,tam serum,tum immite,quin officiis posset deliniri, quando hac uia mansuescunt e terae rhuc expugna hostem. Expertus tantam lenitatem , tantum pietatem tuam, fortasses resipiscet, pudebit,pivbit,poenitebit feritatis,iamque ceu uictus tua cha, ritate inflammabitur ad redamandum. Hac uia fini ri possunt simultates, cum mutua malorum retalia tione propagentur in immensum. Benefactis certare pulchrum, uincere pulcherrimum. Malefactis certa re turpissimum est. Verum hoc fatentur Er Ethnicia Vestra peculiaris laus erit, si malefacta benefactis superetis,si iracundiam lenitate, si maledicentium benedicentia, si iniuriam officio superetis. cauendu ect
125쪽
autem ne qui malus est, tuam bonitate expugnet sua malicia, cir incipias tui dissimilis esse, iam illunt imitari. Quin potius tua bonitus,illius expugnet feritatem, ut uictus in tuas parteis rapiatur. cAPUT DECIMUMTERTIUM.
Quo sei principum er magistratuum in uos cooriatur ob christiani nominis professionem
pertequ uo,toleranda quidem est, nullo uestro uitio coorta. Ceterum non est irritanda,aut accersenda, trectando illis, quod ceu suo iure postulant, Er a no bis deo non offenso pendi potest. Ordine cons at res/publica, is pretextu religionis turbari non debet. Sut cupiditates foedae sunt uitia in quibus cum caeteris nosportet congruere, sunt rursus in quibwς ob tranquillitatem publici status oporteat etiam cum ethnicis covenire pro temporum ratione,ne uestro exemplo pratores fiant,quos expedit ulcus metu coerceri. Tota enim rerum summa in tria genera diuidamus licebit: In ea qsi uere coelestia fiunt,quae tan* christo pecu liaria sunt ubis rebus omibus anaeponeda: In eaque prorsussunt huius muti,ueluti cupiditates ac uitia. Haec uobis sunt omnibus modis fugienda: In medium quoddam genus,quod per se neq; bonum, neq; mal , sed necessariu tamen pro totius reipublice statu, coneordias tuenda. Nolim aute per uos turbari, etiam
si quή iusticis umbr4 aut sipeciem nudus hic habet, modo
126쪽
modo ne pugnet palam cum Chri' iustila. Ferenda perses Atla, ferendum er in danu impertu etiamsi sit a liquanto iniquius,ne cum uos perseq-ntur,iustititulo hcere uideantur,si publicas lem ab omnibus re ceptas, soli reieceritis, quas christus,ut non sanxit, ita nec reprobauit, sed uelut ignorauit, nimiru altud agens. Quibquis igitur est hominum, pareat publicis lenbus,obtemperet maestratibus, qui qualencus dei gerunt imaginem, Er in malis pliniendis, viculis dein cium Q nt. Ais hactenus sane potestis illorunt a deo proficiscitur. Proinde qui principi aut Iras stratui etiam impio erethnico , suo iungenti officiores titiis non ressi; hi homini fununused deo, a quo
profici sutur omnis autoritas. Sicut enim umbra lens Mosaicae fuit a deo nec licuit antehac contemnere,sicer legalis ivlicia a deo proficis itur, ut ex huic pro tempore congeniat aliquid tribuere. V t enim deus in suo corpore uoluit esse membrorum ordinem, de quomodo diximus,lta in uniuersa republicae, qu e malis ac bonis constat,uoluit esse ordinem quendam. Atq; ipse ordo per se bonum quoddam est, etiam fi quis abuta tur ma tratu.Proinde qui perturbant huc ordinem, deo autori repugnant, qui repugnant deo, merito poenas luent. Quodsi nolis esse legibus aut magistra/tibus obnoxius, ne putes te ia assequi posse cotumata sed innocentia potius. Nihil rem ii iure possunt,ini in eos qui comittunt quod non licet. Τ u recte uiuito,
127쪽
er lex nihil ad te,nec est quod metuas nugistratum. Imo praemium est cr bonos per illos suo sungentibus olficio.Itaque sicut magistratus dei minister est puniendis flagiti sola ereiusdem miniister quodammodo ui/detur dum recte issis habet bonore. Proinde plus liber est a legibus, qui recte agit. Caetem si quid comiferis supplicio dignit, tua culpa sim est, ut tibi iam formidandus sit magilisutussiquidem in hunc usum gladium gestit,ut noceres puniat is hac quos parate diuinae subsieruit iusticis, quae in malis puniendiser malorum abutitur ministerio. Proinde quando publicus rerxin status non potest confister nisi magi/stratibus sua deferatur autoritas,ob communem rei publicae necessitate, ex uos illis obtempera temon tantum ob id, ne contumacia prouocati, probabili causa
Non solum in uos sevire uideantur,non uelut in christianos,sed propter ira uesut in seditiosos,sed etiam ob conscientiam: quae,ibueruetii ob cet nullum immineat ab illis supplictu, dimit non esse
conscientia. perturbandum, quod deus ordinatum esse uoluit. Et quoniam hac in parte publicum gerunt negocium: quod autem publicum est, ad omnes pertinet: propte/rea uelut offic3 praemium uectigal de tributum illis penditis, qui licet impij sentitamen quia publicum ad minit rant iusticium, er deus iusticia est, i ministri sunt: er illius quodammodo uices gerat, dum in hoc
incumbunt, quod illis publica autoritate mandatum
est. Itaque si quid uetunt isti, quod perse nephas est
128쪽
patrare, pareto: quos oportebat etiam nullo timore
proposito,quod rectum est sequi. Sin imperant im/pis, o parendu est potius,quam hominibus. Quod si quid ueluti suo iure exigunt, cuius iactura non asducit pietatis distendium,non tanti est ut illos ea gratia in uos irritetis,foluite omnibus,quicquid exigunt ceu debitum. Ipse Christus nulli prorsus obnoxius soluit Cesari uectigali non quod deberet, sed ne quid illos olfenderet. Ne committite, ut a uobis suo iure fraudati uideantur. Si quis tributum exigit, pendite tributum: si quis uestigal postila soluite uectigal. Si quis reuerentiam flagitat, qua negata, putet con temptam autoritatem suam, huic deferte publicam reuerentiam. Si quis bonorem ob dignitatis publice Nemini qω functionem sibi deferri uelit, huic honorem solennem *debeatis, impendite. Si cum laude funguntur suo magii Eratu, nibi ut inui deo penditur bonossin secus, tribuitur hoc publicae cem.
tranquillitati. Ne quid fiat reliquum quod istorum quisquam a uobis exigat, alis facite necessitati publicae. ceterum inter uos milum sit im aut debitum,nisi mutue charitatis. Ea non moratur exadlarem oficis,
sed ultro prevenit monitorem. Istis si penderis quod ex me, desinis debere. Charitas etiam si satisficiat alijs,sibi ipsa nun*fatis aciisemper officia cumulasoficiis. Huc igitur in primis amplamimini,quae levs Qui rei di omnes compendio complectitur. Quisquis enim 'n ligit proxi, cera christianas charitate proximu diligit, is fum/ mum legemmam implexit.
129쪽
m m. habet totius legis Mosaicae si charitus abit, nullae leges quamlibet mustae,suffitant: si aisit, non ali sest opus legibus: quando haec una dissile efficacius, quicquid innumeris legum praescriptis iubetur. Vetulex Iliosaica, ne quis adulterium committat, ne quis occidat,ne quis βμrtum Aciat, ne quis Alsum teststmonium dica nequis rem lectet alienam, ne quis ad usuram foeneret, ers qua sunt id genus alia. Atqui horum omnisisumma, breui charitatis praecepto conprehenditur, quo di m est:Diliges proximum tuum sicut temetipsum. charstes prodest,quoad potrit omnibus, tisin malis,nocet nemini. morsum ivtur areis nodi singuliam uetare, ne laedas bis aut illis modis,cubuiκε natura si meminem omnino Lederes Anoa det
qui diligit an stiprabidi aliena uxore, cui aster que charus est,atq; ipse est sibis an furto copilabit eum, que paratus est oe suis opibus adiuuares an calunio. so testinaenio opprime que suo quos periculo serustsi ueliis an foenori daturus est, qcu sibi putet omnis
esse coimnis sau illi damnu optabit, cgi precatin es dem quae sibis an ulla ratione nocere aut contristare poterit,pro quo sciat christum esse mortuum Itas quod dixeram, summa legum omnium est charitas,
Per hanc compendio discitur, quid fugiendum, q id Et hoc scien sequendum Ad huius igitur studium ipsa quos tem/test μs,ga poris adhortatur ratio, uidelicet ut a pristine uitshors est. somno ac tenebris resipiscentes expergificamur. Nox
130쪽
praebere uidetur pecrandi licentim, quod iacet pudo/re. aerum etiam qui noctu lasciuiunt er ineptiunt,
tamen simulati illuxit, uel pudore componat sese ad hominum aspectus, ac uelut alij facti, prodeunt in pu/blicum,pro temulenm sobris,pro libidinosa ca pro
iurgiosis moderat pro os itantibus alacres. Rapietida igitur temporis opportumtas,quasi recte ummur propius abest nostras alas, quam tum cum lege Mosai mam cum casteti, proxime abesse putabamus. Nox nostra pro credidimus. cesset uitae pristis,imminet dies ille, qui reteget otia occultissima. londeamus diei noso, abjciamus
mores,actus nocturnos, Cr quorum nos in luce pu/deat. Sisole exoriente decentioribus usib s tegi nus corpus, ne quid mendat oculos hominum, multo magis euangelis luce iam exoriente, mentem uirtutuntornemus amictu,qui luce dignin fit, nec reformidet oculos dei. Posthac ita uitam omnem componamus, ut appareat nos,abiectis pristiue uita tenebris,clara in luce ambulare, er deo colicuos er anulis cir bomimbus,no Iumi indulgentes in comessationibus auetemulantis compotationibus, non sturce Veneri libidinis seruientes, non per contentionem ac liuorem mutuum turpiter inter nos cocertantes, quibus omnibus obnoxij fuistis, dum errantes in pristine uitae tranebris uersaremini. Indecore tali cultu uestitur anoma. INunc posteaquam per baptismum chricto ectis insitit,hunc imum induite. Eluceat in omni vita,quem