장음표시 사용
41쪽
notatιm aute Esaias er Erechiel. Nome,inquisit,dra per uos male audit, ac probris discitur er ignomDniosum habetur uestra culpa inter gentes idolis deditas,dum dei legis , titulo gloriantes, impie u iuitis. Nes enim satis est,Iudaeum esse natum,aut in I udaeoram religionem cooptatum e se, sed eatenus profue rit tibi circuncisio, se id praestes,cuius gratia data est circunctisosis uita praestes, quod ceremonijs pro' teris. Alioquisi lege transgrederis,nihil coferet cim cunctum esse, cum apud deum perinde fit, quasi praeputigm habeas incircuncisum. Iam quemadmodu tibi circuncisio uertitur in preputium, nisi reliqua item legis edicta praestes, quae ad bonos mores fa iret, ita nihil oberit ethnico praeputium, imo pro circun/ciso habebitur ipsi deo, si ignoratis er neglectis se gis ceremonijs,ea praestet, in quibus summa legis fi nisi situs est,uidelicet integram puram j ustumii
christo, qui legum omnium est bumma, obtemperet. Imo non solum aequabitur tibi bac in parte,quin eti/am praeferetur,ut hoc ipso te melior habeatur, quod circuncisionem nesciat, ideoq; huius innocentia da mnabiliorem octendet tuam impietatem,quod is alienus a legis professione,legis tamen finem ac mentem vita exprima cum tu uerbis ac ollabis legis innites er circuncisionis nota legem professus, uiolas id, quod ejὶ totius lepis caput. Apud deum, qui non ex corporis notis,sed animi pietate iudica Iudaea nome
42쪽
ROMANOS PARA PHRASIS. amisissi,nibi Iudaei profession praestitos. Neque No enim et
enim Iudaeus est, quisquis mansectam Iudaismi no/ in moly tam corpore circumfert, neque hic circuncisus est, fio Iudaeus quisquis praeputis pelliculam habet amputatam, sed est is demum Iudaeus est, qui intus er in animo Iudae est,quem ille solus inspicit, Er hinc aestimat omnes. Is demum circuesse s est, qui cor habet circuncisum, potius quam genitale membrum,non saxo insculptistiteris fretus sed spiritu ac mente legis. Stenim cui citro est tantum circuncisa, apud homines quidem , ut Iudeus gloriari potest,caeterum quem animus austra is purgatus, er pronus in Chrisbum vere Iudaeu res didit,ut fraudetur siua laude apud mortales,certe de us hunc angnofrit cir approbat, cuius calculo comprobari solida felicitas es .
Sta dixerit hic quipia, si summa rei pendet a pie
tate uitz-innocentia morum, ac fide in chris digitur Etam,quid igitur reliquum fit i udaeo, quo praecellae pirus est ethnicum, aut quid omnino retulit circuncisum fulse i io sse,si pietas cir fides aequat circuncisum e incircunflcisium,imὀ si circuncisio, Iudaei peccantis causam est deteriorem Sed magni refert omnino, Iudaicae gentis esse. Primum enim hoc nomine iure illis glo riari licet, quod his .pprie commissa sunt uerba dei, siue quod his peculiariter lex ex prophetia proditae sunt,sive quod his solis deus loqui dignatus est. Prias 3 mum
43쪽
IN EPIsTOLAM PAULI AD mum magnificum est, boc honoris babitum fuisse adeo ei genti, inde multo praeparatior uidetur ad si dem eua gelica, qui legis promissa tenet, er vero propior est,pιi ueri tenet imaginλ Siquidem Modisi lex Cr propbetaru oracula gradus est ad euangelicam
christi doctrinam. Neque enim credentibus oficit, si Frunquid is nonnulli literis lcgis male addicti credere noluerunt credulitas it euangelio. Numistoru incredulitas fidem diuinorulom fidem promi Foru redditura ect irritam, ut hominum mo dei evacuat re offensius pacta rescindat, Cr nulli praestet, quod o mnibus ex aequo promisbum est Absit hoc, quin po/tius ita futurum os, ut nemini non praestetur promisi fum,nisi qui reiecerit oblatu, ut iam promissoris fiaomnis bo/ dem incusare non possit, ut appareat deus uerax, qVimo mendax cum mentiri nesciat, paratus sit exoluere quicquid est pollicitus, ceterum mendacium ab ipsis hominisbus proficisci,qui suapte culpa frustrantur promisissis det D eus nec filii potest, nec fallere. In hominem utrunq; copetit ,quatenus homo est. Nam dei fidem Et uiueti lcstatur Cr psalmus mγsticus David, vi iudiea'i' dict i,i qgiens,i is appareas iustinetar verax, ris. Er ipsa re Mincys, quoties ut vanum pollicitatore te incusabunt homines,suspicantes fore, ut ob meai si Ius non praestes , quod genti Dauidice pollicitus es.
Merebar ipse frustrari promisso fod refert tamen fudem acueritate tuam ita comendatiorem ac testatiorem fieri mortalibus meo peccato, si conspexerint te,
44쪽
ne tanto quidem admisso offensum uertis e sententia At hic alicui forsitan in mentem uenerit. Si dei iusticia comendatiorsipestatiori redditur boni iusi iussi, si aute initi licia, quidsentiendu est s deum iniqua esse, qui uelit nostr existere peccatum, quo magis elucescat sua iusticias i sticia dei Iam enim non meis ed impiorum hominu uerbis lo/ Comendan quorsed abs ut haec cogitatio pio homini unqua in mente ueniat. Alioqui quo pacto deus erit iudex sumὸmus huius mundi, si iniquus est M amsi id a deo proὸ
curatu est,ut σοι im mendax,qgo per meam mendacitatem ueritas illius reddatur illustrior,mens pro brum cedat in gloriam illius, cur mihi peccatu meu Quomodo impztatur,ac non potius ita cogitamus, quemadmo, iudicabit dum maledici nos calxulantur,fic interpretates qua deus hunc lsi nos ita loquimur,faciamus mala, ut hinc eueniandi mundum bona,siquide per nostram iniusticia comendabilior facta est dei lucticia. Sed procul avertat dous hac cogitationem api s animis. Nam isti iure,meritos da/mnantur ob incredulitatem,quod ut deo non possunt
impulcre peccatum suum, cuius ipsisua sponte sunt autoresuta nihil gratie debetur istis si quod illi suo
uitio peccant,deus sua bonitate uertit in gloria fui. mora dae, Sed ut ad rem redet. Quid dicemus ' num Iudaei po innatio iustiores fumus ethnicus Nequaquam. Sane quitum ad sta est eu elis gratiam attinet, etiam si praerogatius Μοsice legis uideamur priores. Iam enim argumentis
45쪽
docuimus, Iudaeos pariter et Graecos omnes culpae obnoxios esse: De gentibus quidem manifestius est*ut negari possit. De Iudris autem testantur Cripsorum psalmi. Sic enimscriptum est psalmo decimotercio: Non est iustus quisquam non est qui intelligat aut exquirat deum,omnos defecerunt, pariter inu tiles facti sunt,non est qui exerceat probitatem , non est, inquam,uel unus. Iterum psalmo quinto: Sepul Testimoni chrum apertu esst guttur eorum, linguis sivis ad dolsie diuersis Io usi sunt, uenenu aspidum sub labi s eorum.Atq; iter
cis conflatu Ualmo nono: Onyrum os execratione CT amarulen autore Hici tu plenum est.Et bis consentiens Esaias '. Veloces pe momo. des illorum ad effundend in sanguinem,contritio ercalamitas in uijs eorum, ex Miam pacis non cogno Muerunt. Non est timor dei sub oculis eorum. Neque causari licet, laec ad Iudaeos non pertinere, cum pa
iam si quicquid lex loquitur, ad eos potissimum at tinere, quibus ea data est, Cr ob hoc habet obnoxios. Atque id fanό non alio consilio factum est, nisi ut ex
aequo mortalιbus omnibus os obstruatur, totusq; ter rarum orbis declaretur pariter obnoxius deo, quan do nec Μογsi lex obseruata quenquam omnino mor talium potest iustum ex innocentem reddere iudicante deo, cui nisi iustus sis, frustra hominibus habearemia exo/ iustus. Sed dixeris: Quis igitur usus legissi per hanc periin legis non contingit homini iusticias certe in hoc profuit, non iustisse quod per eam μμ quisl peccatum magis avnoficit. cabitur. Est
46쪽
ROΜANOS PARA PHRASIS Est nonnulluη ad sanitate gradus morbu fiuvim intelligere. Porro sicut Iegis partes erant ante hac,prodere peccatum hominu prim minus euidens, ita nunc per
euangelisi declarata est iusticia, quae Mosaice legis adiminiculo non egeat, tametsii testata sit eam lex erprophetae. I ustis inquam,non legalis, sed dei, id non per circuriflonem, aut Iudaicas ceremonias, sed per fidem Iesu christi, per quem unum uera iussicia confertur, non Iudeis modo, aut bis,aut ictis nationis bus,sed citra delectum omnibus er singulis quicuus illi fidem bubuerint. Sicut enim comunis est omnium Sup omnes m Q las, tynes pariter huc reciderunt,ut apud dem creduni
rependitur ceu debita merces obseruatae legis Mosai, distinctio. caesiue etiam natur e , sed gratis donatur beneficen. tia diuina,non per Mosen, sed per Iesum christum. cuius sanguine redempti fumus a tyrannide peccati. Erat quidem olim Iudaeis suum propiciatorium,uide Per redemὰ licet umbra opus, futuri. Ceterum hunc omnibus preone ipsi nunc uerum propiciatorium esse declarauit, quo pri/ quae est inus no tris comissis inuisi, nunc recociliemur deo, no cbristo iesiper sanguinem pec dum, uelut apud Iudaeos , sed per ipsius christisacrosanctum sanguinem, omnia omni um crimina diluentem, hoc pacto declaros homini= Ad ostensiobus suam iusticium, dum itast perioris uitae codondine lasticiae errata,ut nolit eos posthac in uitia recidere,nec ideo e s
47쪽
passus est bucini peccantes homines, quod illoruna vitia uel nesciret, uel probaret sed ut hoc prefinito Ad ostensio tempore palam Acci et fiam iusticiam, ut appareatne iusticis ipse esse natura ueres iustum ex festo, er unicu burius. moe iusticiae autorem idque promiscue omnibus quicunq; Adem habuerint Euangelio I Uu christi. Dic
ubi ergo igitur Iudaee,ubi gloriatio tuaξ Nimisu adempta est gloriatio tibi,posteaquwm diuina uoluntas omnes orbis natio tua. nes aequat in negocio euangel'.Defertur Ergentibus fatus ac iusticia.At per quam tandem legem es num veterem illam Mosaicam,quae ceremoniu praescribit nequaquam,imo per nouam legem,
etiam βMosaicae legis praescripta no feruet. Lex illa peculiaris erat genti Iudaice,uerum hoc beneseium ab ipsis deo prosiciscitur. An uero deus Iudeorum tantu deus est nonne idem eque e gentium deus est s Dubium cireuncisio/-comunis sit gentium ac Iud ν ne ex fide, ram siquidem mm Vnus idems fit omni u deus, parer prepuis eTO Am illius omnium esse commune. Itaquetia per side. tioo est alius, qui iustificat circuncisum, a fide Ietis, ad fidem Euangelis traducens, alius qui iustifcat in/circunctum,c cultu simulacrorum ad communem f. dem uocas. Vera hic dixerit Iudaeus qui1 iam: Quid Legem e 1 ais Paule Si uerum est quod ais, omnia nunc per fissectruimus. dem praestari, Modisse legem prorsus ociosam ex inuti
48쪽
rem Acis Iudaeis. Bonave dicimo adco non abolammtegem aut labefiectamus, ut eam etiam confirmomus
stabiliunitus, id praedicantes Adlam, quod lexfuturupromiserat,eums nuntiantes, in quem ceu scopum, summa legis spectabat. enim id aboletur,quod in meliore reparatur statum,no magis quam si defluentibus arbore floribu3 succedat fructus, aut umbra succedat corpus. CAPUT QUAM UML, AI loqμisi quis hunc legis Mosaicae statum, ut Quid ergonlinc est, crasse eν carnalis mordicus tene/ dicemus uere pergat, G huius fiducia caeteris fututis adipisceu nisse Abrad spem ostendat: huic ego proponam non quemvis ham. Iudaeum, sed ipsium Abraham circuncisionis princDpem, quo stirpis autore praecipue gloriatur π ia αctat sese gens uniuersa Iudaeorum. Craunquam is quidem quod ad carnalem attinet cognationem, Iudaeo. Patrem no/rum pater est: non minus tamen pater somniu,quis strum sic uranet illum fidei similitudi e referunt, hoc est,animi dum Came. ωihi ne referunt,non corporis. Num circucisio, quα ut dis primum prodita est in Abrubum, totius Mo/fice legis,ceu pignus est ac fignaculum, eν ut ita dicam,peculiare Ombolu, quo Iudae Iudaei sunt. Distisciamus igitur, quid is sit coequullis, ex qua ratione sit consequutus. Primu enim huic contigissee iusticiae laude testantur diuinae literae. Quod si ea laus illi cotigit ex circuciflone,aut caeteris huiusmodi,quae Mossi lex praescribit obseruanda, habet ille quidem quod
49쪽
glorietur,uerum apud homines, no item apud deum. are apud homines Nimirum φιod ex rebus coryporeis,de quibus homines iudicanti are non apud deums Quia non ex comendatione fide quae nos dei comendat oculis. sed Abraham cosequutus est iustis cie laudem apud ipsum deum. Igitur non ex obferustione praescriptore legis est consequutus , sed ex ea dein fide, per quam nunc omnibus Iudaeis simul ergentibus est laus eadem ambienda,uidelicet uere filiis Abrahae. Non habeant pondus quae dico nisi id clarissime sacrae literae pronunciant. Sic enim legis in libro Genescos cupite decimoquinto: credidit Abra bam deo, er ea credulitas imputata est illi ad iustici/am. Promiserat deus posteritatem stellarum numero
parem ei,cui er uxoresseis erilis, er nullus adhue haeres extitisset. Ille nihil cotatus fidem habuit polliscenti, non confiderans quale esset quod promesebὰλ
tur,sed quis eset promisi autor, statims offit in temeritum iustus est habitus,no ex circumcisio δ' Pnondum acceperat sed ex credulitate: er habitus est utique non apud homines sed apud deum, quo uno teste hoc negocii tum agebatur,er a quo illi hoc imputatum est ad iusticiam, cu legis Mosaice iusticius non praestitisset. Nam imputarisiue acceptum ferri pro prie dicitur, quod re persolutum non est, sed tame ex imputantis benignitate pro soluto habetur. Quod si
ipsie.Abraha patriarcha no assequus6ὶ rusticiae lau
50쪽
dem merito circuncisionis, sed ante circuncisionem
commendatione fidei,quii est quod Iogis suae cerei noniis fidat Iudaeus,cui lex haec ad tempus est datae s At
multo minus ethnicus, cui lex ea data non est. Nam Et aute qui Iudaeo legis ceremoniss obnoxiosi quid praemis repen opatur merditur oberuanti legem, velut ex pacto debitu repen/ ces non im/di uidetur,non ex conferentis fauore: rursum si quid putatur se poeme infligitur non obstruanti, ipsius merito infigra cundu gra turis quidem ut accipit dimensum sevum feruus, qui tiam. pessum operis absoluit ita flagris emendatur, qui officij sui non meminit. ceterum gentibus, que legis cerem uias nesciunt, aut Iudaeis etiam qui a letis seruitute ad christi fidem deficiscunt,
qua nemo cogitur, sed inuitῶtur omnes,ut uolutatis sit, no fervitutis quod in Christum credimus gratiae non debiti sit, quo d in tu torsi numerum per illum asseremur. Pro nobis facit er david ille propheta regius Errex .ppheticu prima μη secundum tundu Abraham Iudaicaegentisgloria, Cr in quo no Jpositu grabis praecipue promithus est Christus, unicus iusticiae dectio irae fons. Nam is psalmo tri imoprimo ad eun/dem modum describit hanc, qμα ngnc per Euangelisiveritar