장음표시 사용
111쪽
nesciunt.Nesciunt enim de Maria Christum sed Christum dei filium esse
non ambigunt Tu quia Christum non potes nescire de Maria,Christum tamen dei filium esse non praedicas.Illis in eo quod nesciunt,potest adhue in tuto salus esse si credant: tibi iam omnia clausa sunt ad salutem, qui ne PS quod ignorare iam no potes Non enim ignoras estis filium dei, usque
adeo ut adoptionis nomen indulgeas, ut creaturam c5nuncupandam fili/um mentiaris.Naturam autem,quatum in te est,auferens, auserres quolsi tibi liceret de nomen: sed quia id non licetinatura nominis non relinquis, ut erederes ne quod filius dicitur,uerus dei filius sit: Habueras in cofessione eorum ut in uetusti se crederes,quibus de utente uento turbato mari in uerbi iussu erat restitu/' ἡ 'tranquillitaS,ut & tu uerum dei filium confitereris, S eoru uoce utereris: Vere filius dei est Sed te tauiens spiritus in nauseagiu uitae rapit,& mentis tuae motibus tan fluctuoso mari incumbens procella dominatur. Si tibi haec nauigantiu ex eo incerta fides uidebitur,quia existimabitur esse Apo/stolorum,mihi tamen ec si minus praestat admirationis, plus tamen affert autoritatis. eruntamen etiam gentium in eo fidem sivine, audi enim inter uas crucis custodias Romanae cohortis edomitum ad fidem milite. Lo quitur nant cospe 'his tantae uirtutis operibus ceturio: Vere dei filius erat iste.Hoe post emissum spiritum,disscissum templi velum,ic mota terra, destissa saxa,& sepulchra patenti ,δc mortui resurgentes testantur, ec homo
gentilis perfidiae confitetur, uirtutis naturam agnoscit in gestis, naturae ue/ritatem profitetur in nomine.Tanta ratio ueritatis,ic tanta uis fidei est, ut
uincat uoluntatem ueri necessitas, dc Christum dominum gloriae aeternae uere dei filium esse,nec qui crucifixerat denegaret.
Eptimus hie nobis aduersiam nous h reseos u anam temeritatem liber scribitur, caeteris quide anterioribus numero posterior, sed ad persectae fidei sacramentum intelligendu aut primus aut maximus, in quo no ignoramus o difficile aut arduum iter doctrinae euangelbcae scandamus. A quo quamuis conscientiae infirmitatis nostri trepidatione reuocemur,tamen fidei ou in, citati di haereticorum surore commoti, dc periculo ignoratium perturbati, qui loqui non audemus, silere non possumus: utriusque discriminis metui subditi,ne destituis ueritatis rea in nobis fit aut taciturnitas aut prςdicatio.
Incredibilibus etenim se corrupti ingenii artibus hqretica subtilitas circum egit
112쪽
egit, primum ut fingeret religionem, deinde ut omniu simplicium aurium securitatem uerbis Llleret, tum praeterea ut se prudentiae seculi coaptaret, postremo ut ueritatis intelligentiam per speciem aeditae rationis auerteret. Nam protestata deum unum,mentita pietatem est. Professa rursus dei filium, audientes fefellit in nomine.Dicens etiam non fuisse antequam nasce retur mundi sapientiae satisfecit.Indemutabilem quoi ec incorporeum deum confitens,natiuitatem dei ex deo,per demonstrationem subdolae rati/onis exclusti, nostris aduersum nos usa doctrinis,& ecclesiae fide contra e clesiae sdem pugnans grauissimo aduersus nos uel responsionis uel silen, m periculo coparato,dum per ea quae non negantur, ea praedicat quae ne gantur. Et quidem caeteris stuperioribus libris admonitos a nobis legentes meminimus,ut totius blasphemiae aeditionem pertractantes, animaduer/terent nihil aliud laborari,Φ ut dominus noster Iesus Christus ne* dei fi/lius,necs deus esse credatur,dum ei concessis tantum ex quadam adoptio
ne nominibus, & dei natura negatur ec filii, cum indemutabilis atq; in/corporeus deus,sicuti & est, idcirco affirmetur, ne filius natus ex deo fit, de deus pater ob id tantum in confessione deus unus fit, ne in fide nostra deus Christus sit, quia nec natiuitatis intelligentiam natura incorporalis ad mittat dc dei ex deo fidem unus tantum nobis deus in consessione ditabuat. Sed superioribus iam libellis fallacem eorum hanc ait inutilem prae/dicationem ex lege ac prophetis docentes, eam responsionis serma tenui/mus quae in deo ex deo praedicato,& uno ac uero deo profeG,nem in u/nius ueri dei unione deficeret,nem ad fide dei alterius excederet, dum ne/que solitatius nobis deus in confessione,nem duo sunt,ic inter haec unum,nel negando nel co fitendo, fidei conseruata persectio est,dum dil quod unu sunt refertur ad utrunm,dc uteri no unus est. Hoc igitur perseetae fi/dei indissolubile sacramentu euangelicis ac apostolicis doctrinis absolutu ti,no aliud primu Φ dei filium uerae natiuitatis subsistentem natura,cogni fioni audientiu debuimus intimare, nec aliunde net ex nihilo sed ex deo filium eiue manifestare. Quod quia secundum ea quae anteriori libro aedi/va sunt,ambigi no potest,quin cessante adoptionis nomine, uerus filius ex natiuitatis ueritate fit,eam nunc quom ex euangeths proferimus,ut qui filius uerus est,uerus quot deus esse noscatur. Quia nel uerus filius erit, ni si veruin deus est, neq; verus deus,nisi uerus 8c filius est. Nihil humanae naturae grauius cst periculi costientia. Nam ea quae aut ignorata aut repentina sunt habent quidem mirabilem securitatem,sed non habent metu si Ari sis, turi, quia non ignaro accidentium anxietas ipsa, poena patiendi est. Non ego nunc nauem e porta soluo naufragh ignarus, neque iter ineo infestos
nescies latronibus saltus,nec Libyae arenas incertus storpioes ubiq; Sc aspides de basiliscos adesse transcurro.Nihil solicitudini meae, nihil conicientiae
113쪽
vacat , sub specula enim omnium haereticorum ad occasiones singulor uniuerborum in os meum pendentiu loquor, ec omnis sermonis mei iter aut angusths praeruptu est , aut foveis incisum est, aut laqueis prae tensum est. Iam quod arduum aut difficile sit minus conqueror, non mcis enim, sed
Apostolicis scando gradibus. Mihi uero aut angustiis dccidere, aut in de fossia incidere,aut plagis illaqueari, semper in periculo, semper in mctu est Praedicaturo enim secandum legem dc prophetas ec Apostolos unum defl 4bellis um adest mihi Sabellius totum me sub uerbi huius professtione tan* de/sederatum cibum morsu tauissimo transuorans. Negatem me rursum com
tra Sabellium unum deum,& confitentem uerum dea dei filium,expedia me noua haeresis,ut a me duos deos arguat raedicari. Natum quot deipho, filium ex Maria dicturo Hebion qui est Photinus,as sistit,autoritate menti dacii sui ex professione ueritatis sumpturus.De caeteris taceo,qui ab omnibus extra ecclesiam esse non ignorantur. Hoc uero damnatu dil abiecturi licet frequenter,sed internum hodie adhuc malu est. Impie multos ad uni/us dei professionem Galatia nutrivit.Male in totum pene orbem quos ne Alexandria gat deos suos Alexandria protulit. Pestifere natum Iesum Christu ex Ma Pannonia tia Pannonia defendit.Ecclesia inter haec periclitatur ueritatem non teucre per uera, dum ea ei ad irreligiositatem ingeruntur, quibus religio confrλmatur de perit.Non enim unum deum pie possumus praedicare, si solum: quia non erit dei filius in solitar a fide. At uero dei filiu sicut est,deum prae/dicantes,periclitamur fidem dei unius no tenere, S eiusdem periculi res est: unum deum negare,cuius est Sc solitarium cofiteri. Et haec quidem mundi stulta non sentiunt,dum his neq; in non solo significari unus uidetur,nem in uno non solus intelligi . Sed eam,ut spero, ecclesia doctrinae suae lucem Ali' pu/ etiam imprudentiae seculi inuehit ut licet fidei sacramentum non suscipiat, esstiς tamen aduersus haereticos uetitatem sacramenti a nobis intelligat praedicari. Magna enim uis est ueritatis,quae cum per sic intelligi no possit, per ea tamen ipsa quae ei aduersantur elucet,ut in natura sua immobilis manens, firmitatem naturae suae quotidie dum attentatur acquirat. Hoc enim ecclesiae proprium est,ut tum uincat cum laeditur,tum intelligatur cu arguitur, tum obtineat cum deseritur: omnes quidem illa secum alch intra se uellet manere,nec ex tranquillissimis finibus suis aliquos ab icere aut perdere,dum in/digni fiunt tantie matris habitaculo. Sed discedentibus ex ea haereticis uel abiectis,quantu amittit occasionis largiendae ex se salutis, tantu assequitur ad fidem expetendae de se beatitudinis. Cognosci enim hoc ex ipsis haere/ticorum stud is promptissimu est. Nant cum a domino ecclesia instituta,ec ab apostolis c5firmata,una omni u sit, ex qua se diuersaru impietatu Lyrens error abscideritinec negari possit ex uitio malae intelligentiae, fidei extitisse dissidium, dum quod legitur sensui potius coaptatur, quam lectioni sensus
114쪽
sensus obtemperat,tamen dum sibi partes singulae aduersantur, no solam suis, sed etiam aduersantium est intelligeda do strinis, ut dum aduersus u
nam eam omnes sunt,imp asstnia tamen errorem omnium per id quod sola est atly una confutet Haeretici igitur omnes contra ecclcsia ueniunt, sed Haeretico stradam haeretici omnes se inuicem uincunt nihil tamen sibi uincunt.Vietoria enim eorum,ecclesiae triumphus ex omnibus est dum in eo haeresis contra
alteram pugnat, quod in haeresi altera ecclesiae fides damnat . Nihil enim est quod haereticis commune est.Et inter haec fidem nostram dum sibi aluersantur affirmant.Vnum deum Sabellius praedicat fit a natiuitate subla, CHuratiota,dum per naturae uirtutem,quae operata in homine est,deu esse non ampbigit. Sacramento etenim fit 3 ignorato, per gestorum admirationem fi/dem uerae generationis amisit Et dum audit: Qui me uidet uidet de patre, indiscretae ec indissimilis in patre Sc filio naturae impie eripuit unione, non intelligens naturale unitatem sub natiuitatis significatione monstrari, cum per id quod in filio patet uidetur,confirmatio diuinitatis sit, non natiuita tis abolitio. Cognitio itaq; alterius in altero est quia non differt alter ab altero natura Et in quo nihil differtur,in eo differens cotemplatio est de proprietate naturae.Nec sane ambigi potest,quin ex se speciem dei formae,qui in forma dei manebat,ostenderet.Succedit quot ad huius prauae opinio nis stultum furorem hoc dictum domini: Ego dc pater unum sumus. Na turae enim indissimilis unitas,irreligiose ad unionis profecit crrorem, de ra/tionem dicti,uirtus sola intellecta no tenuit. Non enim solitariu significat,
ego de pater unu sumus. Nam colunctio ea quae significat,N patrem,intel/ligentiam no admittit unius, illud quod sumus non patitur singularem. Hoc uero quod unum sumus, non natiuitatem adimit, sed naturam no disse cernit in genere: dum nel unum diuersitatis est,nec sumus,unius est. Compinge huius furori praesentiam haereticorum furorem, ut aduersus Sabel/lium sibi adsint. Legisse se asserunt:Pater maior me est. Et nihil uel ex natu uitatis sacramento,uel ex mysterio euacuati a se dei, de assumptς carnis inttelligentes naturae faciunt diminutione professione maioris. Contendunt enim aduersum Sabelliti, filium esse eo uis ut 6c minor patre sit,& hono/ auomoia sarem praeteritu reposcat, Sc mori timeat,dc mortuus sit. Contra uero ille na/-σ Arturam dei defendit in gestis, re cum unu deia nouella haec nunc haerells nonegabit ne filiu deum credat.Sabellius tamen deum unu,ne filius omnino extet,in professione retinebit. Hic filiu operantem ingeret hic deum in operibus esse cotendet.Hic una dicet,hic unum deum negabit. Sabellius se ita tuebitur dicens:Opera quae gesta sunt,praeter in dei natura non efficit Peccatorum remissio,curatio infirmitatum,claudorum cursus, caecorum uisus,
mortuorum uita a deo solo est.Non alia natura quam quae sui conseia est, diceret: o ec pater unum sumus. Quid me in substantiam alteram rapis
115쪽
rures dissed uid in deum alium solicitas et Gesta quae proprio dei sunt, deus u hus haec
gelos m dedit qui de Maria natus est,qui missus p xxς
tis est, mortuus εἰ sepultus est, qui de mortuis resurges in dextris dei qui uiuorum iudex est & mortuorum In dus est,huius regnum est promerendum.Vteri hostis ecce , ese
clesiae agit dum Sabellius deum ex natura in operibus OCVsacramento fidei filium dei confitentur. Iam uero quae fidei nostiae uicto/ria Hebion,qui Photinus est,aut uincit aut umcitar, dum Sabelliu arguit,
quur homiam neget filium dei, dum ab homine uesiciat dei filium,aduersum Sabellium Euangelia sibi ex filio Mriae defendit. Arrius et Euangelia per sola filium Mariae non relinquit. 'o uersam hunc qui filium negat,homo ab eo usurpatur in filium. Ad hoc ei cui ante secula filium nesciat, filius dei solum negatur ex homine. Vincant ut uolunt,quia sic inuicem uincendo uincuntur,dum 8c hi qui nunc lunt,de natura dei consutantur,ta Sabellius de sacramento fit 3 rcfellitur, dc Photi/nus natum ante secula dei filium,uel ignorare arguitur,uel negare. Sed in/mae uera sit ter haec ecclesiae fides euangelicis ait apostolicis fundata doctrinis, dc ad/uersum Sabelliu tenet filii professionem,&aduersus Arriu dei naturam, dc aduersus Photinum seculi creatorem.Et hoc uerius,quὰd haec ab his in/uicem non denegatur. Naturam enim dei in operibus Sabellius praedicat, opisses prae sed operantem filium nescit.Hi uero filium nuncupant,sed ueritatem in eo dictor μ baere naturae dei non confitentur.Homine autem Photinus usurpat,sed in usur/tuor - 4ς homine natiuitate dei ante secula ignorat. Ita dum unusquis
ςhi δ' besendit aut damnat ueritatem fidei nostrae, haec ipsa pro ut sunt,religioseta defendentes de damnantes ostendunt. Haec igitur a me demonstranda paucis fuerunt,non copiae stadio, sed ratione cautelae:primum ut haereticorum incerta esse omnia dc erratica noscerentur, tum quoniam sibi pro no
bis inuicem dissiderem:tum deincte, ne me horum qui nunc sunt blasphemis professionibus obnitentem, S deum patrem ac filium dei deum prae/dicantem: deinde ut unius nominis ait naturae indissimili genere diuinitatis patrem dc filium esse profitentem,quisquam aut in duum deoru,ac contra in unici ac solitarn dei teneret errore,cum quando nel unio in prςdicato deo patre dc deo filio reperiretur,neque sub indiscretae naturae demon/stratione deorum diuersitas conueniret. Nune quia negantibus dei filium a deo ex natiuitatis ueritate subsistentem,libro superiore secundum euan/gelia responsum est: demonstradum est eum, qui uere ex natura filius dei est,uere quot per natura deum esse, ita tame,ut neis ad singularem ne
116쪽
ad alterum deum fides nostra depereat, cum nem unum deum fit sic prae dicatura quasi solum,neis quasi non unum sit confessura,ne solum.Deum christus igitur dominum nostrum Iesum Christum his modis nouimus, nomine, natiuitate,natura,potestate,prosessione:sed de nomine nihil puto ambigui 2 h. A, talis remansisse. Legimus enim: In principio erat uerbum,*uerbum erat te, pra/apud deum, re deus erat uerbum. Quid calumniae est, quur non sit quod nuncupaturrAut nunquid nomen no naturae significatio est Et quia comtradictio omnis ex causa est, nunc hic negandi dei quaero causam.Simplexnami nuncupatio est,*caret offendiculo adiectionis alienae Verbum
enim quod caro factum est,nihil aliud quam deus est Non est hic deputa
aut assumptae nuncupationis relicta suspicio, ut ei quod deus est, no ex natura sit nomen.Respice ad caeteras aut deputatiuas, aut assumptiuas ap/pellationes.Ad Moysen dictum est:Dedi te deu Pharaoni. Sed nunquid
non agiecta nominis musa est cum dicitur,deum Pharaoni Aut nunquid dei naturam ei intulit, de non potius in eum qui metueret terrorem,cu dra/cones magicos draco Moysi mox virga manens, deuorat: cum cynomyi am quam immiserat abigit lcum grandinem potestate qua euocauerat auertit cum locustas ea uittate qua inuexerat repulit cum in operatio
nibus eius Magi confitentur digitum dei esse: Sic Moyses Pharaoni deus
datus est,dum timetur, dum oratur,dum punit, dum medetur. Et aliud est deum dati,aliud est deum esse. In Pharaonem enim deus datus est, caetrarum no ei estrenatura, nome,ut Aeus fit.Memini quom S ait crius nun
cupationis,ubi dicitur: o dixi,dii estis. Sed in eo indulti nominis signi ἀλeatio est:& ubi resertu ego dixi, loquentis est potius sermo, quam rei no/men,quia rei nomen intelligentiam rei affert i caeteris uoluntas appellatio nis ex alio est. Et ubi se nuncupationis autor ostendit, ibi per sermone a totis est nuncupatio, non naturale nomen in genere. At uero hic uerbum deus est, res existit in uerbo, uerbi res enunciatur in nomine. Verbi enim appellatio in dei filio, de sacramento natiuitatis est mysteriu, sicuti sapien/tiae de uirtutis est nomen, quae cum in dei filium cum substantia uerae nati uitatis extiterint, deo tame ut sua propria, quamuis ex eo in deu sint nata, non desianti Non enim sicut frequenter dictum a nobis est dei naturam divisam esse asserimus in filio sed natiuitatis sacramentum praedicamus. Nee separatio suit imperfecta, sed progenies persecta, quia natiuitas no habet detrimentum generandi, cum profectu teneat nascendi. Et idcirco earum terum unigenito deo aptata cognomina sunt,quae cum eum subsistentem ex natiuitate consummensitamen patri non desint ex indemutabilis uiri vite naturae. Unigenitus enim deus se uerbum est,sed innascibilis pater nun/quam omnino fine uerbo est.Non quod prolatio uocis natura sit fith, sed ex deo deus, cum ueritate natiuitatis subsistens, ut a patre proprius, ta per k natur M
117쪽
naturae indifferentiam inseparabilis doceretur,significatus in uerbo est.&ν cui Christus sapientia.uitius est dei non ille ut intelligi solet internae potestatis, aut sensus efficax motus,sed natura tenens per natiuitate substan/tiae ueritatem his internarumteram significata nominibus est. Non enim
id quod nascendo subsisti potest id ipsum uideli esse quod unicuit sem/
per internum est. Sed ex aeterno deo patre unigenitus filius in subsistente deum natus, ut non alienus esse a natura paternae diuinitatis posset intelli/gi,per haec proprietatu nomina subsistens ostensius est,quibus, ex quo substiterat,non carebat.Deus igitur qui est,non est aliud quam deus.Nam cuaudio:Et deus erat uerbum,non dictum solum audio uerbum, sed demonstratum intelligo esse quod est, quia no sicuti superius in Moyse deo, & in
cognominatis di s per appellationem nomen adiectum sit. Hic autem res significata a substantia est, cum dicitur: Deus erat. Ecce enim non est acci/dens nome sed subsistens ueritas,oc manens causa,ec naturalis generis proprietas. Et videamus an hanc Euangelistae praedicationem, apostoli Tho/ Thomia mae consessio consequatur,cu at Dominus meus,& deus meus. Deus ira tur suus est,quem deum confitetur,& certe dictum non ignorabat a domino:Audi Israel. Dominus deus tuus deus unus est. Et quomodo apostoli/ca fides principalis immemor est facta mandati,ut deum Christum confi/teretur, cum in unius dei esset confessione uiuendu et Sed apostolus totius sacramenti fidem per uirtutem resurrectionis intelligens, cum frequenter audisset:Ego Sc pater unum sumus,&: Omnia quae patris sunt, mea suntare: o in patre, de pater in me, iam sine fidei periculo naturae nomen comsessus est. Quia ab unius dei patris prosessione religio no excederet deum confessa dei filium, cum in filio dei non nisi paternae naturae ueritaS crede retur, ciet sub alterius dei impia consessione fides naturae periclitaretur unius,quia non alterius dei naturam persecta dei natiuitas attulisset. Verbialem igitur Euangelici sacramenti Thomas intelligens, dominum suum. Deis aliquo dc deum suum esse confessus est. Non hic honoris est nomen, sed naturaedo honoris confessio est: rebus enim ipsis ali uirtutibus deu credidit, dc dominus pro
nomm ς' sessionis huius religionem,non honoris esse docuit,sed fidei,dicens: Quia uidisti me credidisti, beati qui non uiderunt de crediderunt. Videns enim Thomas credidit, sed quid credidit quaeris. Et quid aliud credidit quam
professus est: dominus meus dc deus meus Resurrexisse enim per sic ex mortuis in uitam,nisi natura dei non potuit, de creditae religionis fides hoc est professa, quod deus est. An ne ergo nomen dei non naturae res existismabitur, cum professio nominis fidem naturae creditae sit sequuta et Nam uti religiosus filius, dc qui non uoluntatem suam, sed eius qui se miserat, faceretita qui non honorem suum,sed eius a quo uenerat,quaereret, hono rem huius in se nominis recusasset ne quod ipse unum praedicauerat, lueretur
118쪽
retur , sed uerae de apostolicae fidei mysterium confirmans, 3c naturae in se
paternae nomen Unoscens, beatos esse docuit, qui cum se resurgentem a mortuis non uidissent, deum tamen per resurrechionis intelligentiam cre/didissent.Nomen igitur naturae,fidei nostrae no deserit profestionem. /men enim quod rem unamquan significat, rem quoio eius dem generis ostendit. Et iam no res duae sunt, sed res generis eiusdem est. Filius nam dei deus est,hoc enim significatur ex nomine. Non duos deos conumerat
unum nomen,quia unius atl indifferentis nature unum deus nomen est.
Cum enim dc pater deus est, dc filius deus est, id proprium naturae diuinae nomen in utrol sit,uteri unum sunt. Quia cum subsistat filius cx natiui/tate,naturae unitatem conseruat in nomine, nee ad professione duum deo/rum natiuitas filiis credentium fidem cogit, quae patrem eg filium ut unius naturae,ita unius profitetur de nominis.Est ital deo filio nomen ex natiui/tate,hic enim nobis secundus ad demonstrationem gradus est, ut deus sit re si graex natiuitate. Quanquam mihi adhue de proprietate nominis superfit apostolica autoritas, sed interim Euangelicu placet tractare sermonem. Et dilutiat. Primo quaero, quam natiuitas sit' naturae nouitatem potuerit inserre, ne deus fitzIntelligentis istud humans sensus excludit, ut aliquid a natura ori yginis suae nastendo diuersum sit, nisi sorte quod ex naturarum diuersitate
conceptum nouum aliquid' in se,N ita sit generis utrius ,quod neutria sit, Fort. Hi, ueniat in uitam,quod in pecoribus ac bestiis ustiatum est: sed ea ipsa noui/tas non inest,nisi ex cognatis proprietatibus sub diuersitate naturae, de diversitatem eorum natiuitas non intulit, sed accepit,dum id tenet quod eκ
utrol sibi unum est. Et cum haec in his corporalibus causis de pastionibus ita sint, quis rogo furor est, natiuitate unigeniti dei ad degenerem ex deo
reserre naturam,cu natiuitas nominis ex proprietate naturae sit c dc iam na
tiuitas non erit,st proprietas naturae in natiuitate no inerit.Hinc ille omnis aestus M sutor est, ut in filio dei non natiuitas fit sed creatio, ut no naturae suae originem subsistens teneat,sed alienam a deo de no extantibus sumat.
Quia secundum quod ait: Quod de carne nascitur caro est,& quod de spi/ritu spiritus est, quia deus spiritus est, n5 ambiguum sit nascenti giuersumati alienum aliquid ab eo,ex quo natum fit,no inesse. tiuitas igitur dei deu perficit,ut deus no coeptus intelligatur esse, sed natus:quia S cceptum esse potesttio idipsum esse quod nasci, dum omne coeptum aut ex nihilo in aliquid existit, aut ex alio in aliud proficit, ec desinit ut ex terra aura, ut ex aquis animantia, ut ex inanimis uiuentia ut ex solidis liquida ut ex frigidis feruentia,ut ex albis punicea. Dei aut e filius nem ex nihilo deus coepit esse sed natus est,nel aliud aliquid fuit anteo deus esset. Atque ita qui iii deu natus est,nec coepit quod deus,nee quod deus est profecit.Tenet ita
natiuitas eam ex qua subsistit naturam, ec filius dei non aliud quam quod k i. deus
119쪽
deus est subsistit. Aut quisquis hinc ambigit, discata Iudaeis intelligentiam
naturae,uel potius agnoscat ab Euangelio ueritatem natiuitatis,in quo scri pium est: Propter hoc magis quaerebant eum Iudaei interficere,quia no so Aly babent, tum soluebant sabbatu, sed re quod propriu patrem dicebat deum,aequat Dum patrem lem se faciens deo. Non nunc,ut in caeteris solet, Iudaeoru sermo ab his di istus refertur,expositio potius haec Euangelistae est, causam demonstantis Mur dominum interficere Iudaei uellent Cesset ergo per impietatem blas phemantium uitios, intelligeotis excusatio cum per apostoli autoritatem sub significatione natiuitatis,proprietas naturalis ostensa sit. Patrem suum dicebat deum, qualem se facicns deo. An ne naturalis natiuitas no est,ubi per nomen patris proprq,naturae aequalitas demons ratur Non enim ambigitur quin squalitas nihil differat. Quis porro dubitabit,quin indifferennem naturam natiuitas consequatur Hinc enim est sola illa,quae uere posest esse aequalitas, quia naturae aequalitatem sola possit privstare natiuitas. Aequalitas uero nunquam ibi esse creditur, ubi unio es mec tamen illic re/perietur,ubi differat.Ita similitudinis aequalitas,nec solitudinem habet nee diuersitatem,quia omnis aequalitas,nec diuersa,nec sola sit. QuanΦ igitur At, indicia huius intelligentiae nostrae iudicia cum humani sensus opinione comunia sint,ut 8c natiuitas naturae habeat aequalitate,dc ubi aequalitas est,nem alienum a se aliquid possit esse,nec solu, tamen ex ipsis dictis dominicis huius quoq; sermonis nostri fides affirmanda est, ne temeritas cotradicendi sub libertate diuersς in hominibus intelligetis audeat pro sessionibus diuini de se testimonii contraire.Respondebit enim dominus: Non potest filius a se facere quicquam, nisi quod uiderit patrem facientem: quaecunt enim ille facit eadem Sc filius facit similiter Pater enim diligit filia,& omnia de mominat et,quae ipse facit,dc maiora horum opera demonstrabit ei, ut uos ad/miremini. Sicut enim pater suscitat mortuos de uiuificat, sic de filius quos uult uiuificat.Nec enim pater iudicat quenquam,sed omne iudicium dedit filio ut omnes honorificent filiu sicut honorificant patrem. Qui no hono/rificant filium no honorificant patrem, qui misit illum. Propositionis qui/dem ordo id exigebat,ut singula quael genera singularia quarum qi causarum pertractarentur,ut quia dcum esse dominu nostru Iesum Christu dei
filium,nomine, natiuitate, natura, potestate, professione docuissemus, de/monstratio nostra gradus singulos dispositionis propostiae percurreret: sed id natiuitatis natura no patitur, quae in sedi nomen,N naturam,& po testatem dc professione sola complectitur. Sine his enim natiuitas no erit, quia in se haec omnia nascendo cotineat. Hanc igitur tractantes incidimus
in eam necessitatem,ut stuperius commemorata ad ordinem tradi atus pro/prii differre non liceat. Respondens enim dominus ad Iudaeos, quod eum interficere ob hoc magis uellent,quia patre seu dicens deris qualem se deo
120쪽
secisset, omne sacramentu fidei nostrae dum impi js eorum motibus contra dici exposuit. Dixerat enim superius,cum paralytico curato uiolati sabbati reus,etiam mortis iudicio costitueretu Pater meuS usq; adhuc operatur, Patre meis de ego operor. Et hinc omnis accendebatur inuidia,quod se deo exaequast a uesset,paterni nominiS usurpatione. Volens ital dc natiuitatem suam confir mare,& naturae uirtutem profiteri ait: Non potest quicΦ a se facere filius,' 'ρ nisi quod uiderit patrem faciente. Exordiu rcsponsionis aduersius Iudaeo/rum impium motum,per quem usi ad uoluntatem inserendae mortis ex agitabantur,aptatum est.Nam ad uiolati sabbati obiectum sibi reatum dixerat:Pater meus usi adhuc operatur,dc ego operor Vt usurpasse hoc ex autoritate intelligeretur exempli, significans tamen hoc quod ipse ageret, patris esse opus intelligendum,quia ipse in se operaretur operante. Et rur sam aduersum eam inuidiam qua se per paternu nomen deo exaequasset,
haec subdidit: Amen amen dico uobis n5 potest filius a se facere quic*,ni/si quod uiderit patrem facientem. Ne igitur exaequatio illa per nomen na turami, fili j fidem natiuitatis auferret, ait filium a se facere nihil posse, nisi quod patrem facientem uidisset. Et ut maneret salutatis in patre de in filio
confessionis nostrae ordo naturam natiuitatis ostendit,quae potestate etaciendi no per incrementa indultarum ad unumquod opus uirium sume/ret,sed de cognitione praesumereti praesumeret autem no aliquo operis corporalis exemplo ut aliquid prius pater faceret,ad quod postea filius facturus esset,sed cum natura dei in naturam dei substitiste id est,ex patre filius natas esset per uirtutis ac naturae in se paternae conscientiam, nihil ab se,niγsi quod patrem facientem uidisset,filiu facere posse testatus est.Et cum unigenitus deus paternae uirtutis operationibus operaretur, tantia sibi ad faci endum praesumeret, quantu in conscientia sua esset, inseparabilem a se dei patris, quam per legitimam natiuitatem obtinebat, posse naturam. Non enim corporalibus modis uidet, sed uisus ei omnis in uirtute naturae est. Denil subiecit: Omnia enim quaecunt pater facit,eadem & filius facit si/militer .Similiter illud ad significationem natiuitatis adiecit,omnia uero, S eadem,ad ostendendam naturς ueritatem loquutus es In his enim,quae, de quaecunis,Zc eadem sunt,nec diuersitas potest esse, nec reliquum. Atipita in natura eadem est,cui eadem omnia posse naturae si Vbi uero similiuter per fissium eadem omnia fiunt,similitudo operum solitudinem operan iis exclusit,ut omnia quae pater facit, eadem omnia similiter faciat de filius. Haec est uerae natiuitatis intelligentia,& fidei nostrae, quae ex nature diuins oua sit strea unitate,unius indifferentis* diuinitatis vcritatem in patre S in filio cofite/ natiuitatis fi/tur absolutissimum sacramentum ut eadem faciendo, filius semiliter faciat,
ec similiter faciendo,eadem sint ipsa quae faciat quia sub una hac significa/tione testentur,ec similiter facta natiuitate ec ea Im facta naturam.Tenet