장음표시 사용
541쪽
per iii his ipsis noui ac Veteris testamenti per prophetam facta connexis est, curradicit: Visia sunt itinera dei mei regis, qtii est in fan . Praetrenerunt principes coniuncti psallentibus in medio iuuenum tympanistriarum In ecclesiis benedici te doininum deum de Mntibus Israel. Ibi Beniamin iunior in pavorem, principes Iuda duces eorum, principes Zabulon, principes Neptatim.) Dei quidem itine la sunt visa, cum coactis in glaciem aquis praeeunte eo in columna ignis di nubis iter populo siccatum est, cum in medio tympanistriarum tutaenes psallentes glo riose glorificatum dominum cantauerunt. non minus itinera re alia regis in sancto, cum uirtutibus coelestibus animis sanctoria iter eius praeeuntibus in eo
qui primae fabbati ps innus est,cantatur: Tollite portas principis uestri, ec eleua mini portae aeternales, introibit rex gloriae. Quis est iste rex gloriae c Dominus uirtinum ipse est rex gloriae. Ei haec itam dei nostriWregis in sancto itinera si intuis cum ingressum eius tanta coelestium coetuu gaudia praeeunt. Sed quia quae
ante praeformata in Pharao ec in Israel fuerant,in diaboli suorum c. clade,& popis latum omniu salute perfecta sunt,non ad siynagogae confestionem,sed ad ecclesiae benedictione nos cohortatur propheta, ut quibus dei ec regis in sancto itinera eo sent uisa ut maresidicens: In ecclesiis benedicite dominu deu desinatibusIsraes. Ex init is scilicet Iegis at adumbrationem gestoest doctrinam ecclesis defluxisse
commemorans, ac ne quid benedicentibus ecclesiis ambiguitatis existeret, quis hic maximus Euangelicae spei praedicator futurus esset, ostendit dicens: Ibi Be niamin iunDor in pavore,in ecclesiae scilicet sontibus Beniamin iunior in pavore manuarus, post consternationem enim pauoris in Evangelia Christi de tribu BOniamin Paulus electus est,matrutino deuoratas carnes ad uesperum diuidens in falutem. Caeteros quocp principes Iudae ne ignorentur ostendit, id est, qui ab eo qui de Iudae frutice expectatio gentium suturus erat,eligendi essent euelans: Princi pes Zabulon,princi pes Nepolim.Ex his enim,in Evangelia o Iaram, apostolo ram eiit coepta delectio,hos principes eorum qui in ecclesiis cogregarentur ostendens. Nam cum ex omnibus tribubus singulis quibuis populis secundu legem sint principes instituti, nunc tamen ubi Euangelicae dispentationis principes de
clarabantur,eorum tantum tribuum ex quibus uocandi essient, comemorata sint
Domina. Otia enim in finibus Zabulon&Neptatim luce magna post umbram mortis pistatores ex his sunt hominum costituti Solum ergo id siti prophetiae si gnificatione illa principum uniuersitate memoratu est, quod ad Euangelij contirmationem ipsis rerum effectibus ec apostolatum electio esset explandum.Et quia tantae expectationis ipe detinerentur, quia non ambiguum est omnes iam ctos Sc prophetas coelesti desiderio Euangelicae beatitudinis tempus optaste, do mino dicente: Amen dico uobis, quia multi prophetae & sancti cupierunt indere quae uos uidetis,& audire quae uos auditis, consummari id quod tantopere concupiscit precatur dicens: Manda deus uirtuti tuae, confirma deus quod opera tus es in nobis. A templo tuo in Hierusale tibi afferent reges munera. Distinguit intelligentiae significatione, ne quid confusum ambiguamc, Ribrepat in eo quos ait: Manda deus uirtuti tuae. Quod utim contra humanum sensum re usum natirratis consuetudinis est loquutus. Mandare enim quisquam uirtut1 suae aliquid n5 uidetur, quia per eam internae potestatis insit effectus:& cum omnia uirtute fi/ant,non existimatur uirtuti ipsi aliquid mandari 2lere faciendum. Sed enim de uirtus deic, sapientia est dominus Iesus Christus,qui re ponendae animae ac res
mendae mandatum accepit a patre . Idcirco non contra intelligentiae communis
sensum dictum uidetur, quod tamen propheticae scientiae proprietate memora
tum est, ut uirtuti suae mandaret deus, unigenito scilicet deo, qui re dei uirtus est. Dehinc
542쪽
LπVH. ps ALMUM 4 ENARRATIO σ3 Dehinc quia rerum subitarum in deum non cadit noua repensi, molitio, cuiUS. scicimam non sithterffiigiant quae gerenda sunt, quia natura eius uniuersa quae erunt, uirtutis suae potestate complexa est, id nunc confirmari propheta postulat,
quod iam sit idem deus operatus in nobis, secundum illud Apostoli: Renedictius deus re pater domini nostri Iesu Christi, qui benedixit nos in omni benedictione
spiritali in coelestibus, in quo ec elegit nos ante mundi constituti,ne, uti eisiemus sancti.immaculati in ipsb. Deus itaque qui secundum prophetam fecit quae uentura fiunt,ea quae iam ante constitutionem mundi per definitionem gerendo rum operatus in nobis est,cofirmauit in domino. Et quid illud sit,in continuat ordo dictorum: A templo tuo in Hierusalem tibi afferent reges munera.)Temiqum in Hierusalem est,in quo hostiaru legitima offerebantur, nunc aUtem a templo in Hieruialem a regibus sunt munera afferenda. Quod uti contra locorum lignificationem rationem , gestorum est, ut illinc quo inferri magis oporteret,is est,cle templo auferenda sint munera. Sed quia est coelestis iIta nobis male r Hierit Ialem,ec primitivorum constriptora,ec frequentantium coetus,omnishp in Chri sto renatus dei templum est,maxime in quo non mors magis sit regnatura, sed iiita, oc qui ipse rex sit eius,cuius seruus fuerat ante, peccati, hostiam se ipsum ui
uam,& rationabilem, ec placentem deo offerens. Cum ergo ab hoc templo, id est, ab hac sancta corporis sui habitatione in illo conuentu angelorum frequen/rtantium, id est, in illa coelesti Hierusalem si qui reges sint, id est, qui peccato ulla non serviant, offerent se ipsos deo munus. Qtiod quia carnalis Isiraei dum sibi tantum peculiarem dei misericordiam usurpat, uidetur tanquam soli ei sit pro Prium defendere, mox propheta subiecit: Increpa feras sylvae,concilium taurorum inter uaccas populorum, ut non excludantur hi, qui probati sunt argento, dissipa gentes quae bellum uolunt. Vaccas in Samaria adoratas esse cognitio ex libris est.Principes uero populi istius iam non populi,sed gregum duces esse pro/pheticus sermo est, cum dicitur ex domini persona: Tauri pingues obsederunt me. Feras autem sylvae nequitiarum spiritalium supra uerticem capilli in pecca ais suis deambulantium significatio intelligenda est, 1eeundum illud : Deuastauit eam aper de sylva,& singularis serus depastus est eam. Hoc in loco ipsius princi pis mundi,id est, satanae N immanitas significatur di uiritis. Id ergo nunc poscitvropheta, ut uidelicet has feras sylvarum uel hoc concilium taurorum inter po puIorum increpet uaeecas, ne hi qui probati argento sunt, excludantur. Probati autem argento hi sunt, qui secundum argentum de peccati de passionii omnium igne decocti,immaculati di sine terrenae siordis ammixtione iam splendent. Cum enim propheticus sermo fidem gentium praedicet, populit huius exacerbantis improbam uoluntatem Cepissime increpet, iami salus 1 deo in omnes, per omenen, sit cognita,idcis ex scientia dispositionis dei notum sit, quum impietate po/ptui exprobrata ,sancti qui in spem regni coelestis uocantur. non enim Iudaeo Yum deus tantum est,& no gentium,imS Zc gentium Vnus enim deus est qui it 1lificat circuncisionem ex fide,& praeputiu per fidem Postea No quam increpi tis his, qui principes Sodomorum 8c populus Gomorreom este meruerunt, tum ad gentes cognitio dei scientiat, defluxit, Zciam non intra errorem nem contradictionem in scientia detinentur .increpitis autem sylvarum feris,laurorumc, conciliis vaccisi, populorum, eos qui adhuc perpetuis aduerim gentium spem ad se Iutem infidelitatis od is persistunt decertare, condemnat dicens : Dissipa gentes quae bellum uolunt Pacificauit enim omnia dominus in coelo ec in terra.Et secunilum Apostolum deus erat in Christo mundum reconcilians sibi.Earum ergo gentium dissipationem,quae coelestis pacis scedus abnuant,magis* dissensionum Do. Y q. luna
543쪽
h. H I L A R 'I I Nlunt bella,stib diuersarum tame gentium congregatione denunciat. m ad cb seruationem coniunctionem , totius sensus,increpitis taurorum concili)s, si risis sylvarum, gentibus* hellu uolentibus dissipatis,ne quid sibi ultra arrogans Israel impius , praesumeret subiecit: Venient legati ex Aegypto, Aethiopia,praeueniet manus eius deo Regna terrae cantantes deo psallite domino. Expicta autehaec eadem sunt uel Magis ex oriente uenientibus,uel tunc cum in apostolos O, ritus sancitus diuisi ignis modo uenit. Nam illic ad praedicationis Euangelicae co/gnitionem etiam ex Aegypto conuenisse scribuntur,quibus magnitudinem diui ni muneris tanquam legatis renunciantibus, Aegyptus prope uniuersa est iam si
delis. Aethyopia uero in Candaces Eunucho fidei consessionem praeuenit.Manu autem sua eum ipse baptisimi gratiam sibi postulat,dicens: Ecce aqua,quis prohi het me baptizari facramentum ipsum baptismi adeo impatientis desidcrq cupi ditate praeueniens,ut a diacono ministerium apostolici omch salutis suae cupidus exigeret. Et quia exinde per omnes sere gentes praedicatio diuinae cognitionisii luxit, quia re omnia regna dominum Christum deum intellectura licet sero sunt, ec omnis lingua confitebitur, quia dominus Iesus in gloria dei patris sit,consum
masionem temporis huius exoptat,dicens: Deo r a terrae cantate, deo psallite, domino omneis scilicet ad canendum ac deo psallendum adhortatii uel quia salute omnium prophetica solicitudine Istatur,uel quia regnis omnibus deum cognoscentibus regni coelestis succedit aeternitas. Alcit, ut in caeteris soIet,nunc quoque
cum deo domino. cantandum psallendum. esset,ostendit dicens: Psallite deo
qui ascendit super coelos coeli ad orientem, ecce dabit uocem suam uocem uirtu iis. Competenter nunc ascendentis super coetu coeli ad orientem dei honor po/scitur,ut quia superius significata humilitas eius suisset, cum uidelicet super occasum ascendit, & exitum mortis egreditur, nunc ubi non coelum, sed coelum coeli transgressi is este nostitur,diuinitatis ac magnificentiae eius non ignoraretur aeter nitas. Ad orientem uero idcirco, quia ipse secundu prophetam oriens ex alto sit, ut regressus eb unde descenderat oriens,nosceretur,ipse sit omnibus in huc cce testis sedis ascensium rursus autor oriundi. Nam id ipsum seques sermo significat, cum dicitur:Ecce dabit uocem suam uocem uirtutiS.In omnibus quidem quaecunque in corpore manens gessit,uirtutis uocem dedit,quum paralytico dicit: Surge sc ambula, quum Laetaria uocat e sepulchro, quum Petro caeterisc, apostolis ait: Qtraecun* ligaueritis super terram,ligata erunt & in coelis:& quaecun* solueri iis super terram,soluta erum ec in coelis. Vox plane es ista uirtutis,humanae infirmitati tantum posse concedere. Sed scimus adhuc aliam uocem supereste uirtu tis,de caua ipse testatus eir,dicens Amen amen dico uobis,quomum uenit hora,ec nunc est,in qua audient mortui uocem filii det,ec qui audierint,uiuent. Nunquid ulla uox potest maior esse uirtutis, quam di Iutoru corporum puluerem in foramam cogere, liditatemi, membrorii, Zc uitam rursum in homines animas , re nouare,&corruptionem naturae imbecillis nati irae coeIestis incorruptione muta
res Haec humanae spei uera & perfecta constantia est, haec diuinae magnificentiae honitas absbluta est, ob quod uniuersos ad honorem huius tantae uirtutis horta tu dicenS: Date honorem deo, ut perceptae immortalitatis Iaudem ad honorem eius qui tanti nobis muneris parens est,reseramus. Dehinc ne quid sibi uel cama/lis Isirael uniuersitas gentium ipsarum ex his pietatis scientiae , dei meritis praes meret, quibus hic honor deo reddendus esse ostendit dicens: Super istaei magnificentia eius, re uirtus eius in nubibus. Super eum scilicet Israel magnificem tiam suturam esse demonstrans, qui iam ex comparatione nubiu spiritalis existe
ret, uel qui secundum Apostolum rapi obuiam Christo in nubibus mereretur. Ete idcirco
544쪽
LXVIII. ps ALMUM EMARRATI 3T idcirco uirtus eius in nubibus est, qtita his qui ultra terrenam origine mortalemc, degentes se in sensium coelestem ec uitam, ut ita dicam,aeream extulisssent, obui clati in nubibus astitissent,his esset proprium uirtute dei magnificentiat, laetari. Frequenter autem memini his ipsi nubibus tanquam ratione scientia , per sectis,ne super impiam Israel uineam pluerent, esse praeceptum, quia indigni fari cto eloquio,quos iam sipinae oc tribuli, id est, terrena uitia obsederant, extitisseiat. Nam cum omnibus sit ad nouam resurrectionis originem uoce uirtutis uten dum,n5 uniuersis tamen gloriosiis,id est, resurrectionis honor est praeparatus,domino dicente: Nolite mirari ista quonia uenit horam qua omnes qui sunt inmo numentis audient uocem eius,5 prodient qui bona gesserunt in restir rectionem uitae, qui autem iniqua gesserunt in resurrectionem iudicii. Et idcirco super eum Istaei magnificentia oc uirtus dei est, qui eliet in nubibus, quia pro discrimine ut tae innocentis atm impiae resurrectionis sit, aut in uitam, aut in iudicium distincta diuersitas. Deinde id ipsum sequens sermo designat, dicens: Mirabilis deus msanctis suis. In eis scilicet mirabilis quos in uite resurrectione excitabis et os. Mirabilis autem est, cum omnem beneuolentiae suae in eos conferet uoluntatem,
cum ipsbs intra perfectionem coelestis gloriae collocabit. Sicuti ad patrem pro his precatus est,dicens:Pater,uolo ut ubi ego sum,& hi mecii sint. Vel illud: Hom/nes unum sint, ego in illis, oc hi in me . Mirabilis ergo in sanctis deus est, quos cacoti ines gloriae corporis sui fecerit,per se, qui mediator est, etiam in unitate Pa ternae maiestatis assumet,dum N in eo per naturam pater est,& ille rursum per societatem carnis in nobis est, quos in regnum praeparatu illis ante constitutionem mundi obtinenda locauerit, quibus absorpta morte immortale uitam aeternam reddiderit.Non enim iam incrementis corporum escarum , alimentis, infirmita tum p casibus uitae humanae demutatio labor* tolerabitur, sed aeternitas cunctis quae naturae suae tuirtute ipsa se continens, id est,quae se ipsam alat cons ruet ch, donabitur, certii, omnes sore se sempiternos,quod non aliunde iam,id est,no extrinsecus contineantur ad uitam sed ex deo per quem resurrexerent,& iam immorta/les maneant,& aeterni. Et ideo haec humanae spei factamenta tali confessionis fide
propheta coclusit: Mirabilis deus in sanctis suis deus Israel ipsie dabit uirtutemoc fortitudinem plebi silete, benedictus deus est. inlitam uiri item plebi suae refortitudine deus, quae immortalis effecta, intra uitam uirtutem, contineatζitida
spoliato corpore,siuperinductast honore coelesti,ut omni corruptione S infir mitate depulse,deum aeternitatis sitae laude benedicat, per unigenitum ec primo genitam suum deum ac dominum nostrum Iesum Christum, qui est benedic qua in secula seculorum. Amen.
In fine pro his qui uel immutabune Psalmus ipsi David. Psalmus LX viii
Aluxim me lac deus, quoniam intrauerunt aquae iisque ad animam
meam .infixus sum in limo prosundi,& non est substantia.) Tertius hic pro his qui immittabuntur est psalmus,qui & s nihil sub historiae
commemoratione complexus est, ut in quinquagesimo re nono in es le tractauimus,nem ut in quadragesimoquarto aliquid proprium in superscriptione praetularit, ubi: Pro dilecto canticum praenotatbir, in eo tamen
quod nomillius David,sed illi David psaImus: In finem praescribitur,in illum po/tius David qui,5 oriens N iustus ec sinis est legis conuenire intelligenda proplietia est.Per id enim non ab illo sed in illum psalmus docetur esse cantatus.In his autem qui immutabuntur Euangelicae spei fideles significari docuimus, qui aut ex legis Obseruatione, aut ex genus impiςtate ad cognitione dei demutati tanquam
545쪽
s3s n. . R I L A R I r I Nrenascentes incorruptae aeternitatis candore florerent, quod id ipsum psalmi fine tractabitur. Non ambigitur autem psalmus ipse sacramentum passionis domini continere.Nam praeterloannem apostolum qui in potatione aceti consistere consummationem scripturaru testatus est, cum etiam dictum hoc ab eodem sub Apo, stolorum recordatione praesumptus sit Zelus domus tuae comedit me,adimit ambiguitatem,confirma s omnia ad eum dicta gestac, esse reserenda. Vniuersaruitam humanarum passionum sorte perfunctus, uecundum susceptas infirmitates nostras loquitur, o dolet ipse quidem extra necessitatem ec timoris positus re do/loris,sed his se tamen quae suscepit accommodans,ut qui carnis nostrae homo na tus esset, ex dolorum nostroru querelis ec infirmitatis precatione loqueretur.Ccepit ita* ita: Salua me deus, quoniam intrauerut aquae usi ad animam meam.
Infixus sum in limo profundi,& no est substantia.) Viuendi omnibus sine morς in cunctos costituta praescribit. Et quid sibi nunc oratio ista uult quae se saluari deprecatur,cum lex mortis in omnes sit constituta Dehinc nunc omnes falutis haec causia est,quia intrauerint aquae usip ad animam. Introeundi autem aquis ad ani
mam hinc facultas si,qubd infixus sit in limu profundi. Defixi uero in limo pro scindi nulla substantia sit. Ergo quia nemo nisi quod sperat precatur. Sperat autenemo se mori talis,haec eius merito oratio est,quae moriturus lice morte non era
obtinendus. Assumpta ergo infirmitas habuit officiu deprecatias salutis,diuinitatis uero coscientia spem tenuit falutis in morte speranda. Saluari ergo se orat quita dixerit Deus deus meus quare me dereliquisti Imroe libus enim aquisus. ad animam subiectus morti crucis fiebat, cumpassionu uniuersara impetus usis ad mortem animae prorumperet. In aquis autem insectationes populi motus, gentium significari selere non dubium est,cum dicitur: Torreotem pertransiuit anima mea.uel illud: Et pertransiuit anima mea aquam immensam.Sunt 8c aquς arenosam domum subruentes, nac, in casium ruinam h pellentes.Hς ergo nunc aquae usis ad animam intrantes ad precem eum orandae salutis coegerunt . Verta ineuntium harum passionum non aliunde, quam ex asi imptione carnis uirtuRest ec potestas. Non enim incidere in deum hic instrinitatum nostrarum terror ua lebat, aut exerere se nisi in carnem corporis nostri ante quam in subiacente mare ria potuerant passiones. Porro autem haurienda fuit natura coelestis, ut exinanicens se ex dei Hrma in sormam serui hominisc, decederet. Et ideo usque ad ani mam aquae penetrant, quia substantia ei non sit infixa in limo prosundi.Non ullaque substantia ea no erat quae assumpta habebat ucsed quae seipsam inaniens hali ort.bormit serat. Nullo autem modo se coruit qui seipsum exinanivit euacuans, nec tamen aut se eorj idipsum uidebatur extare, quod iam in aliud se euacuando congesserat. Non estruit pro se ergo substantia, per id quod infixus est in limo profundi. Primus enim homo de conterit terrae limo, di secundus Adam in huius limi profundum de coelis destendens ipsium tanquam ex alto ueniens defixit. Euaccians ergo se, quippe cui substantia non erat, non iam usque ad carnis, uerum etiam usque ad mortis profunda de/scendit, ec omnis in eum terror desaeuientis in nos tempestatis incubuit. menim se contra naturae coelestis terrenae diuersitatem in hanc humum potest iis suae uirtute defixit, quia ea quae natura dissident, ad quandam connexionis suae soliditatem non generis ipsi is propinquitate conueniunt, sed potiore uitriquam confixa sectantur: tunc ecpati coepit mori posse, per Occasum mortia in terram ac in inferna descendens. Sequitur enim in Veni in altitudinem maris
tempestas demersit me. Imitator ille ec dominicae mortis di temporis I has, mari mersus cetoc, susceptus, non tam in mari se, quam in inferno pos tum testatur. Clamavi in pressura mea ad deum meum, es exaudiuit de uenire
546쪽
LXVIII ps ALMUM ENARRATIO S 'triserorum clamores meos. H qtranatus edim cetus ad speciem insemae mortis hausitIet,ait Iiitroitiit caput meum in scissuras petrarium,descendi in terram cuius se rae tenaces ec aeternae. Sancto etiam Iob post illud uniuersiarum passioniim gloriosissimum bellum,cum dignus iam esset eloquio diuino scientiam nature,post confracti intra se maris portas ,rugientes , eius in matriS suae uentre terrores, rursum quid etiam in mari significaretur dominus reuelaui dicens: Venisti autem super fontes abyssi,aut in uestigiis maris ambuIasti. Aperiuntur autem tibi prae timore portae mortis. In uestigiis titim maris tanquam in profundo uel altitudine maris portas mortis esse significans. Nam cum profunda maris inferiora sint terrae, ii cesse est in profundo maris, id est, in inferioribus sedem mortis ostendi. Veniens ergo in hoc profundum maris tempestate demersus est, cuius in anteriori psalmo ita meminit,dicens: Omnia excelsa tua fluctus tui super me transierui. Sed ecili ut dixi, minicae mortis imitator, quem ex tenacibus externis in terre seris immanissimus ille maris istius cetus euomuit,haud dissimilis est. Omnes sitisperi siones tuaeαfluctus tui super me transiebant. Vsque ad mortis igitur ueniens profundum,mortis ipsius tempestate demersus est,aduersarum , uirtutu depres 1iis procellis est,no tamen tactu eorum qui seipsos diabola praebituri erant uelut ministerii arma peccato:quippe qui ec nonnunquam consilia initae mortis suae exprobrauerit, ec stans in templo saepe clamauerit, ec eleuatis ad deum stequenter oculis intenderit, ut ad imumquod diuinitatis suae opus maximum asipectare intelligeretur ad patrem,ob quod sequitur: Laboraui clamans raucae factae sint fauces meae, defecerunt oculi inei, dum spero in deum meum. Infirmitates no/stras suscipiens, portans . peccata, uis ec consuetudine humanae defatigationis
loquutus est. Nempe qui se somno ec lassitudini saepe commiserit etiam usin adsitis ec esuritionis neceritatem,lauces itam eius raucae sunt,oculi* defecti.Cau iam uero maxime clamoris N intentionis oculorum hanc esse docuit,quia spera rei in deum,ueI cum clamat dicens: Qui credit in me,iron in me credi sed in eum qui me misit: uel cum clamaturus Lazarum uoce magna, eIeuatis sursum oculis
ait: Pater gratias tibi ago quia audisti me. Sed illo uel paterni nominis magmveentiam testante, uel humanae salutis opus moliente, odia in eum muItiplicant incassiim.Sequitur enim: Multiplicati simi super capillos capitis mei,qui odorunt me gratis. Conualuerunt qui persequuntur me inimici mei iniuste, quae norapui tunc exoluere repetebar.) Numerus odientiu ultra capillos capitis est multiplex,sive ob impiorum copiosam multitudinem, siue quia indigni sint dei cura. Nam Apostolorum capillos cum tanta eorum deo cura esset,scimus esse numeratos siue quia insidelium numerus ultra numerum sit fidelium.Nam decus capitis in capillis est,& ecclesiae quae corpus est Christi, in apostolorum decore omnis ornatus est. Super hoc capitis sui decus odientium est multitudo. Oderunt autem eum gratis, id est, causam odii non habentes, o conualescentes inimici iniuste sunt persecuti.Non enim peccatum egerat nec dolum habuerat,& ideo quae non rapuerat, tunc repetebatur exoluere. Cum enim debitor mortis peccati , no esset, tanqtiam peccati Θc mortis debitor tenebatur ab his scilicet qui in eo peccati gem,quae in membris nostris est,exerebant. De peccato enim condemnauit peccatum in carne. In quo quia magnum diuinae sapientiae consilium explebat, cru cisi, mors in deo stultitia gentibus uidebatur , magnal in eo coelestis tera enaei, spei expectatio inerat,subiecit: Deus tu scis insipientiam meam,& delicta mea a te non sunt abscondita. Non confundantur in me, qui expectant te domine uir. tutum. Non vereantur super me qui quaerunt te deus Isaeg. Insipientiae suae
deus conscius est, di delicti sua abscondita ab eo non iunt. Poenas scilicet insipi
547쪽
entiae N delictorum quaS non rapuerat repetebatur exoluere. Vsque ad crucis autem stultitiam,id est,quia stultum sit gentibus peccata nostra sic suscipi ut pecca/tor ec stultus gratis initistes uexatur.Sed quia stultitiam ato delicta propter lapientiam nostram uitam , susceptat ut ec principem seculi iudicaret, di de peccato
condemnaret in carne peccatum,cum in se,in carne scilicet corporis sui in qua ni hil inueniri poterat peccati secunda quod ait:Ecce ueniet princeps mundi, re non inueniet in me quicquam. Veniens hic mundi princeps nihili inueniens,peccati tamen poenam, id est,ius mortis exercuit,per quod humanae mortis autor,qilia in autorem uitae peccati nescium mortem molitus sit,iudicatur.& haec sanctoru eia pectatio fuit,ut omnis caro redimeretur in Christo,ut in eo aeternae resurrectionis primitiae existerent. Non constandi in se eos rogat qui expectent dominum, ne
quaerentes deum Israel super se uereri aut pudere, quia suscipiendae ab eo carnis tempus desideratum sit,secundum illud: Multi prophetae di iusti cupierunt uid re quae uos uidetis re audire quae auditis uos Ne quid ergo in se imbecillum infirmum se maneat deprecatur, ne spem expectantium infirmitas corporis camist, confundat. Per eum enim ec in eo expectatio nobis omnis ad deu est . Et veniens ergo in corpus, ne in se sanctorum spes colandatur orat. Quod aute infirmitates nostras ad Calutem generis humani ex paterna uoluntate susceperit, quia non uoltintatem suam facturus uenerit, sed uotiuitatem eius qui se miserit patris, nunc quom per subiecta declarat: .uoniam propter te sustinui improperium, ope ruit reuerentia faciem meam.Extra factus sum fratribus meis,di hospes silηs ma tris meae. Quoniam zelus domus tuae comedit me. Non suit ergo in unigeni to deo naturalis infirmitas, sed assumpta, quia propter deum haec improperia i sceperit passionum . quanquam ne in naturis quidem hominum inest necessitas aliqua peccati,sed ex appetitu uoluntatis oblectationei, uitiorum peccati usius arripitur. Et ideo dominus non se rapuisse, quae ut solueret repetebatur ostendit, quia ea quae contra naturam sint desiderata rapiantur, soluturis omnibus qua drantem nouissimum talium debitorum, Nob hoc orationis dominicae praescri/pto, remitti nobis debita deprecamur. Sustinuit ergo imprope tu propter deum, dum alienum a natura sua corpus assumit dum secundum Apostolum peccatum nesciuit, pater facit esse peccatum: dum sit obediens ustu ad mortem crucis: dum ipse ex probratur quod caeteros salvans se ipse non saluet: dum contumelias spotorum alaparum in perpetitur. Hoc igitur pudore coopertus ob deum sit alienus
a fratribus suis, & filijs matris suae hospes efficitur, a uitiis scilicet eorum qui sibi
secundum carnem consanguinei habebantur alienus: dum numulariorum men fas templum ingressus euertit:dum nundinas ovium ac boum prohibet: dum uendentibus columbas cur domum patris sui domum fecerint negociationis expro
brat.Zelo enim domus dei pervasus haec egit.Est autem haec amoris pq indigna tio,ut eorsi quos diligimus contumeliis tanquam zelo effervescente moueamur. Hoc enim pollutae domus zelo, ut Euangelium csicut superius docui testatu est, turbam omnem ementium ac uendentium temptu ingressus eiecit.Zelo aute dei etiam uis ad mortis seueritatem, di finem placuisse laudabile est. Per hanc igitur exprobratarum his cupiditatum indignationem, omnium in eum maledictoriim congesta conuitia sunt. uaecuno autem in impios dirigi solent haec in eum opinprobria sunt relata, cum blasiphemus,cum Samaritantis,cum Belzebub, cum dae monium habens dicitin .Id enim subiecit: Et opprobria exprobrantium te ceci dertini super me.) Blasphemiae opprobrium ei potius, qui deo contumeliam ex
Probret ingeritur, sicuti daemonii insemia ei magis qui a deo sit alienus, est Propria. Quae cum omnia ei exprobrata sint propter domus dei zelum, eorum
548쪽
LY VIII PsALMUM ENARRATIO. tqui deum e robrant super eum opprobria congeruntur. Et huius dicti ad Ro/manos Apostolus scribens sub huius significationis meminit intelligentia. Ipsi enim ieiunii continentia recidit in opprobrii cum a diabolo tentatu cum in templi pinnacula locatur, cum supra montem sertur, cum postremo ad adorandum satanam totius mundi ambitione tentatur. Flet interdum di ingemiscit oc tristis est,& id ipsum ad infirmitatis tribuitur exemplu. Omni deni P generi hominum ec obtrectatio emcitur Sc canticum.Ipsi enim,qui in portis orandi uictus causa sedebant, obloquuntur di detrahunt, re in eost in psallunt. Haec autem omnia uel secundum gestorum fidem , uel secundum humanae consuetudinis modum in se ita gesta esse conqueritur. Et operui in ieiunio animam meam,factum est mihi in opprobrium.Et posui uestimentum meum saccum, ec factus sum illis in para Iam. Aduersum me detrahebant qui sedebant in porta,ec in me psallebant, qui hibebant uinum. Fuit ital ieiunium ei in opprobrium, quia per esuriendi op probrium usp ad adorandi satanae contumelia tentatus est. Vestis autem de fac co habitus est luctus Luctus uero omnis affectus in fletu est. Θc cum Lazaru ex citaturus Iachrymat, infidelitate humani generis Iugebat. In habitu enim luctus, fiendi signistcatur effectus. Qtibu autem non Lazarum, cuius ec morte laetatur, quem oc ex mortuis excitaturus erat fleuerit, omnis ipse evagetri sermo declarat. Sed cum resurrectionis fidem nussam suturam n ipso resiurrectionis opere fleuisese fletus eius in parabolam profecit, ut documentum amoris sui in Lazaru fleodo dictussit praebuisse: Zc, plerisis hodie,quia fleuerit,arguat infirmus.In ebms autem psallentibus,5 his qui in porta sederent detrahentibus,omnium etiam in firmorum in eum contumeliae per hanc consuetudinem uulo docentur. Adeo autem nullum genus hominum de deo tacuisse manifestum est, ut Cleophas ei qui tanquam rerum ignarus causam sermonis interrogaret, respondisse ita scribatur: Tu solus peregrinus es in Hierusalem, oc non cognouisti quae iacta sunt in ea in diebus his c Stupor enim est de ignoratione um usin cognitione uniuerism. Sed inter has omitium de se & obtrectationes e contumesias, humanae salutis sacra menta peragebat,& salutem a deo homini que assiimpserat deprecatur. Id enim sequitur: Ego uero orationem meam ad te domine tempus beneplaciti deus. In multitudine misericordiae tuae exaudi me,in ueritate salutis tu se meme de luto ut non haeream,& de profundo aquaru.Non me demergat tempestas aqus, ne absorbeat me prosundum,ne P contineat puteus super me os ium.) Caeteris in contumelias k opprobria eius intentis,ipse oratione sua totus ad deum est,susceptas quidem infirmitates nostras in se habens, sed in his quibus afficitur coelestis erga nos misericordiae munus exequitur. inuitus haec sumens in multitudi/ne misericordiae, beneplacitum deo esse tempus ostendit. In hoc ergo beneplacito tempore rogat, quia no ignorat hanc patris de se prophetiam etiam ab Apostolo Paulo recognitam: Tempore accepto exaudiuit te. Omnia quidem deo pro ma/gnificentia opersi intelligenda sunt,placere quae gesta in re cum in Genesi scri bitur:Et uidit deus quia bona simi,uitium nullum in rerum relinquitur creaturis. Tametsi qusdam humani ingenii corrupta nequitiis sunt,ut ex remedii, uenena, ut ex ferro ensis,ut ex igni conflagratio, ut ex cibis cruditas, ut ebrietas ex uino, ut postremo partes ipsae re membra corporum ad naturalis utim usus uti Iesch format uitiorum se ac criminuministeria praebuerunt. Et cum deo cuncta sint pia cita, beneplacitum tamen tempus hoc est, quo unigenitus deus in sanguine cor poris nostri,tanquam inimica ac dissidentia reconciliaturus omnia in coelis N in terra deo esset: cum multiformis illa dei sapietia aliis occulta temporibus, nullistbprincipibus ac magistratibus seculi cognita,ad laudem claritatis dei essiet reuelan Z da: cum
549쪽
D. NILARII IN da: cum cohaeredes ec cocorporales & comparticipes Christo gentes fierent:eum
in eo omnes aduerta deo uirtutes dehonestarentur: cum mors postquam in deo esset grassata desineret: cum lex peccati,quae in carne nostra est tolleretur: cum reuelationem filiorum dei congemiscens omnis creatura speraret: cum in passione unigeniti dei omnia ante consititutionem mundi causarum di originum consitim maretur effectus principem seculi iudicando,hominem ex peccati Iege redimen do creaturis a corruptionis uanitate cui ieruierant liberandis: nequiti js spiritali bus domini morte damnandis:deo in omnibus ec per omnes aeternitatis munere immortalitatis nostrae claritate laudando. Omnia autem haec uirtus resurrectio
tiis impleuit, ec per primitias ex mortuis ab hominum genere morte depuIsa, in autores mortis aeternae mortis poena decreta est. In se enim ipso principatus ec potestates dehonestatas cum fiducia triumphauit. Et ideo post beneplaciti temporis significationem omnis tribuendae uerae lalutis oratio est, ut ea ipia falutis ueritas intelligeretur, quae ex resurrectione siperatur Dehinc qui infixus esset in limo profundi ut Iuto non inhaeret rogaret,secundu illud: Quoniam non derelinques ani/mam meam in inferno,nec dabis sanctum tuum uidere corruptionem Qui enim de terra est, & in terram ex qua acceptus est reuertetur, luto ec limo quo infixus est inhaerebit,naturae suae,id est,corporis origine distaIutus. Liberari se etiam exodientibus sie deprecatur, di de profundo aquarum, quia usis ad animam suam, id est,uis ad passionem insectantium odia proruperant. Veniens quot in alti tudinem maris ac tempestate demersus,nhinc ne demergatur orat, ut superius asesumptae infirmitatis nostrae professio sit, cum se demersum esse profitetur: nunc uero consciae suae salutis fiducia est, cum ne se aquae tempestas demergat preca tur. Nam eiusdem nature non est,& demersam iam esse,& ne demergatur orare, sed eius quae per corpus licet mersa,non tamen sit detinenda per spiritum.Et ideo nunc ne abserbeatur profundo, neue super se puteus os tum cIaudat, precaturia In puteo enim infernae mortis sedem significari Θc psalmus alius testis est,cum discitur: Tu uero domine deduces eos in puteum interitus: demersum hoc prosun dumi puteorum in inferna terrae significari demonstrans. Ne contineat ergo su per eum puteus os suum postulat.Impossibile enim est deum ustae, portis inferni detineri. Ac ne in eo quod mortem nostrae infirmitatis assiumpsit secundu huma/nam necessitatem aliquid ei ex mortis acerbitate hsreret,ideo ibiecit: Exaudi me domitariquoniam suauis est mihi misericordia tua, secundum multitudinem misericordiae tuae conspice in me. Hoc enim in multitudine misericordiae heneplacitam est tempus, cum in se uniuersiorum hominum uitam deus miserans, ut miserator deus uita esset largiturus ex mortuis, sed qui suavem hanc sibi esse dei misericordiam testabatur, susceptae tamen infirmitatis nostrae licitii dinem non relaxat, dicens: Ne avertas faciem tuam a puero tuo, quoniam tribulor, uela citer exaudi me. Intende animae meae,re libera eam,propter inimicos meos eripe me.) Omnia ut homo patitur ec loquitur.Nam ex susteptioe carnis ecpuer est, secundum illud Ecce puer meus quem elegi, dilectus meus in quo coplacuit ani mae meae.Et citum auxilium tribulationi suae orat,& intendi in animam suam ro/gat ut per id quod in eam intendit deus digna sit liberari. Et haec quide, ut homo noster obediens uis ad mortem crucis precatur. Sed cum eripi se propter inimiscos suos rogat, nsiuetudine humanae re spei ec moris excedit. Nemo enim fal/uus alia magis quam salutis suae causa uult esse, ec a malis quis eripi se ob id ne/cesse est, ne malis afficiatur optabit. At uero nunc eripi se non sua causa, sed pro
pter inimicos suos, his quibus afficitur deposcit, quia hi inimici dehonestandi in se patiente,& triumphandi cum fiducia in se ex mortuis resurgete mox essent Dent F
550쪽
LXUMI PSALMUM ENARRATIO φ Dem nihil se sua causa agere ac pati conseqtientibus docet, dicens: Tu enim scis improperium meum Sc confusionem oc Lierecundia meam. In conspectu tuo sunt omnes tribulantes me.Improperium expectauit cor meu ec miseriam. Su/perior no dispar professio est,cum dicit: Deus tu scis insipientia meam,ec desidia mea a te non sunt absconsa. Contra humanae enim opinionis errorem, bli deo asesumpta magis haec ab eo infirmitas,* naturalis esse erat nota Et quia propter inimicos suos haec perpetienda sibi fuerant, per quae humanae saluti atin aeternitati consulebat,huius beneplaciti temporis testatur affectium,dicens: Improperisi ex peis auit cor meum Sc miseriam, desideratas sibi esse huius temporis significans passiones, secundum illud diuinae comunionis sacramentu: Desiderio cupiui hoc manducare,quia in his pastionis sus desideriis beneplaciti temporis cosistebat e9 sectus. Sed pati ad profectu nostrae Lalutis expediam, alterius quot expediatio nis desiderio detentus est. Sequitur enim: Et sustinui comoerentem, no fuit, re coitantem, re non inueni. Commoerentis ec cosolantis non solatium sed fidem quaerit, ut si quis ueniens ex lege, ec harum omnium passionum intelligens, prophetiam secum,tant in commmatione ipsius legis adsisteret, ut postea Pau lus adimplens passsiones Iesia Christi, oc cosepultius in baptismo, Christum sinem esse scit legis.Nam ad cosummationem humanarum passionu propheticorum dictorum,qui gestorum futurus finis erat,idem est Oc querelarum .id enim sequi tur: Et dederunt in escam meam seI, ec in siti mea potauerunt me aceto. Haecem m ita ut scripta leguntur, expleta sunt. Nam ec fel ingestum ei, oc aceto pota tum euangelia testantur oblatum quidem secundum Matthaea sel renuens: sed secundum Ioannem,ut acetum potaret struit.Locus autem ipse his uerbis est dis ictus: Post haec Iesus sciens, quoniam omnia c5siimmata sunt, ut impleretur scri plura,ait:Suio.& erat concha posita aceto plena.Spongiam igitur plenam aceto hysopo admiscentes,obtuler ut ori eius. Cum ergo accepisset Iesus acetum dixit: Constaminatum est Venerat ad oves perditas domus Is raees,ec expectans cons lantem commoerentem , no habuit,non qubd solatione eguit uolens patiatmmori , sed qui siecum super totius populi impietate incereret qui seipsum ipsa moerentis statim salute cosiolaretur, ut omnibus tanto scelere perfunctis latium in his saltem qui salui fierent acciperet, secundum illud: Et infernis suis c5solabi tu quia non credente Istaei gentes in eum essent crediturae. Verum prophetice Qu3 nou non sitisse scribitur, sed ut implerentur omnia, sitisse se dixit, quia cunctae nostrae furesis,pu quae in eo fuerunt infirmitates,n5 naturales sunt sed assumptae. Dehinc ut satis se turam assum cisse scripturae propheticae nosteretur,potato aceto omnia cosiummata esse testa/ psit. tus est,ut plenitudo Iegis N prophetarum,qui Iegem oc prophetas cosummabat, existeret.lam uero quia intra cosummationem oblati sellis θc potandi aceti con summada quom erat passionis totius prophetia, ad ea quae postea impietate tan ii facinoris consecuta sunt sermo se retulit,dicens: Fiat mensa eoru coram ipsis in laqueum,ec in captionem ei in retributionem, & in scandaIum. Obscurentur oculi eorum ne uideat,ec dorsum eorum perpetuo incurua.) Esse mensam factificiorum,sit de lege quae in se futuri est speciem complexa taceamus, Apostolus testatus est dicens: Non potestis mensae domini participes esse, Ac menste daemoniorum. Sed esse mensam scientiae, cum nonnullis locis cognitum sit , tum etiam in his ipsis dictis id intelligi oportere, idem beatus Apostolus ad Romanos scri hens interpres est, cum eos obcaecatos esse ne quid intelligerent testatur. Haec erago mensa unde cibus uitae sipi italis accipitur,coram ipsis in Iaqueum,& in capti onem,ct in retributionem, Sin scandalum facta est cum uel praescripta Iegis, Iprophetarum uoces ab ecclesiae uiris ad reuelationem diuini consilii tractantur: