장음표시 사용
561쪽
agendo occupabuntur,sed deuotionis meritu per negligentia non consequemur. Vtinam dirigantur uiae meae ad custodiendas iustificationes tuas.) Habemus nunc post mandatorii custodiam etiam iustificationu obseruantiam, re mandata
iam superetis qtiae esse existimaremus ostendimus. Iustificationes aute sunt Ha resat. ditieris in obseruandis sngillis officiora generibus temperadae: ad quo rum custodiam,nisi a deo dirigamur,infirmi per naturam nostram erimus : adiu uandi igiturper gratiam eius dirigendicp sumus,ut praeceptarii ordinem iustificationum consequamur. Est uobis iustificatio circa seruum distributa est circa siti est circa patrem,est circa patres,est circa fideles uiros,est circa ecclesiae principes, est circa angelos,est circa deum ac dominu nostrum Punigenitum dei uerbum. In singulis ergo quibusc, genetibus at 3 nominibus iustificationis ratio obseruada est, quia nisi haec omnia ex comparibus deuotae uoluntatis officiis retineantur, iastificationem dei no tenebimus. Religiosus in patrem si oderit filium modum iastificationis amisit Relinosus in seruum si fratrem oderit, praedicis iustificatiois ordinem dereliquit.Religiosius in dominum si oderit sacerdotem,quam iustifica sionis obseruantia in religione dei expleuit, odia in ipsa ministeria diuinae iustiticationis exercens r Iam uero in ipsam fidei ueritatem, id est, i patris ec domuuintelligentiam per quam maxime iustificatio nobis erit probata,quanta Opus est nobis dei gratia,ut recte sapiamus, ut ex propheticis ato euangelicis autoritati bus unu idemc, teneamus, ne in uno aut altero opinio nostra θc sermo dissideat. sed unitiersias dei iustificationes aequa ac parioperum ac doctrinae obseruantia dirigamus,quod cum consequemur tum dicere id quod conseqirenti uersu contine tur licebit: Tunc no confundar in respicio in omnia mandata tua. Nisi enim attenti in omnibus madatis eius fuerimus,fuerintl alia risterita, alia pro uinintate obseruata,iustificationis ordinem non tenebimus:caeterum si directis uiis nostris erit par in omnia aequalis p custodia,nullo obliuionis ues negligetiae pudore confusicosdenter omnium mandatoru obseruatione gaudebimus. Sequitur de
inde septimus uersus: Cositebor tibi in directi5ecordis in eo quod didici iudicia iusticiae tuae.Iustificatioes tuas domine custodia. Abecteda ergo est om nisanimae peruersitas,& directo at 3 in nulla aliam parte deflexo corde est confitendum,ne cedat animus in seculi eura,ne ex illis doctrinae dei semitis in deuia eu, gettir, sed directae huius consessionis haec causa est,qus cosequenti uersu continetur: In eo quod didici iudicia iusticiae tuae. Primu igitur auit ut at custodiendas iustificationes directae uiae ipsius fierent.Secundo in nullo confundendum se esse subiecit,ca in omnia dei mandata respiceret Tertio quo in directioe coradis deo se consessuria spopondit,ob id quia iudicia iusticiae eius didicisset .Perdo/ctrinam scilicet directi cordis cognitaem iusticiae laude deo reddens, sed iusticiae cognitae hic fructus est,ut iustificationes dei retineatur, re idcirco subiecit: Ii stilicationes tuas domine custodia. Quis enim didicisse iudicia dei fi uctus est, nisi cognitione nostram iustifica nu obseruantia consequatur c Sed meminisse
debemus,licet cognitio praestanda a deo sit,tamen esse semper orandsi,ut his quς in custodiendis iustificationibus iis custare uolumus faueat, scientes quidem fiequenter nos ab eo ob tentationes de Iinqui, ut per eas fides nostra probabilis fiat. Veruntame secundum prophetam ne nos penitus derelinquat deprecadus est,ait enim: Non me derelinquas usquequam nimis. Qtiod Sindominicae orationis ordine cotinetur dicitur: o derelinquas nos in tentatione qua ferre non possiimuς. Scit Apostolus derelinqui nos ad tentandum,sed nouit & mensis ram instrinitatis nostrae deum nosse,dicens:Fidelis est deus, qui no permittat nos lentati upra quam possumus.Iob deus tentari permittes a iure diaboli potestate animae
562쪽
c XVIII. PsALMUM ENARRATIO manimae eiuS excerpsit,ec secundum modum infirmitatis luimanae tentanti ius de relinquit infirmitatis suae.Igitur propheta conscius orat, ne ualde derelinquatur, ut imbecillitatem eius tanquam Petri demergentis fluctibus dominus afui mali
iit quanquam ad tentandum relictus sit,non tamen usquequat ec ualde, scilicetne usqhe animae ec fidei periculum derelinquatur.
N quo corrigit iunior uiam suam M. Vsty ibi, ec considerabo uas )μsecunda consequentium octo uersuum litera ipse sibi profliae j pheta his quibus responsurus sit proposuit dicens: In quo corrigit Ny adolescens uiam suam ) Haec ex proponentis persona dicta sint. Dehinc nuc tant respodentis consessio subditur, in custodiendo sermones tuos.Cotuendum autem est , secundum eum quem in exordio habuimus sermonem, tuera atque perfecta timoris dei instituta si his elementis literarum
contineri quibus quasi ad usum confessionis dei per ipsa infantiae rudimenta sor mamur. go intelligendus est propheta non ociose locutus esse: In quo corrigit adolescens uiam suam omni quidem petati optabile est,ex his corporis sui uiciis ad innocentiae studium transferti,quia oc sera scilicet emedatio utilis sit obliuio/ne uitiorum. Sed placiturum deo uirum propheta confirmans,n5 expectat post longam ac diuturnam criminum consuetudinem doctrina dei di praeceptis timoris institui, sed rudes a peccatis annos,& aetatem adhuc criminum nesciam uult non modo stud is aliquando innocentiae,sed etiam ipsa adolesicenuae consuetudi, ne imbiit. Difficile est ab usitatis desinere,difficile est a familiaribus abstrahi.Ma/gnum in se consuetudo habet uinculu,5 idcirco optimus ille fuerit cultor, quem non modo delictorum remissio sine crimine constituerit, sed ipsa illa praestiterit
uictorum ignorantia innocentem. Novit Hieremias propheta aetatis huius hea titudinem dicens:Bonum, inquit, est iuueni iuro cum fert iugum graue in iuuentute si ia, debit singulariter ec tacebit. Non expectat frigescentes senectutis an noS, nec emortuam iam per aetatem uitiorum consilietudinem , uult longi prael imilitem, Liust eum Christi struum, quem ne ipsa quidem praeteritorum criminur cordatio polluat. Nam in his qui iam prouectioris aetatis crediderunt, inest quidem per donum gratiae praeteritorum induuentia, sed non abest per conscientiae naturam gestorum recordacio:Bonum,inqui iuueni sene iugum grave. Ostius isthid maturi ad obediendum anni aegre ferunt.Caeterum aetas reuera graui oneris molestiam herilirtuus incrementa non sentit. Sed suscepto in iuuentute onere quid faciet 1edebit,inquit,singulariter ec tacebit. Rarus ipse est cum quo perfectio timoris dei per annorum augumenta concrescat, di idcirco singularis sedebit lasciuos adoles centiae coetus derelinquens,& ab ipso senum nuper credentium consessu remotus,quia comperit se non dicere:Delicta uiuentutis mae domine ne memineris.Silebit etiam,congruam fidei rei uuentuti existimans taciturnitatem,non tumultibus negociorum secularium admixtus, sed per molestiam ta/cens, sola diuina sacramentorum cognitione occupanis,oc sermones dei tacita rerum atin operum obseruatione custodiens. edit deinde ad personam suam pro
pheta, ut id quod silperius dixerat significasse de se nosceretur,dicens: In toto corde meo exquisivi te,ne repellas me , mandatis tuis. Competere bonitati dei non uidetur,ut a mandatis suis quempiam repellat sed sermonum adiectio'uirtus uerborum quae ex perfectae coelestis* doctrinae ratione disposita est nihil da Num,nihil contrarium in se habet. Qui ergo secundum prophetam mavult pec catinum pinnitentiam quam mortem, nunquid existimandus est amandatis misqueno repellere: Absit istude cistimare. Sed neque hoc nunc propheta sentit,
563쪽
sus D. H I L A R I I I Nmaxime qui in toto corde deum perquisierit. Sed absolutio dissicultatum in sis ipsis requirenda est,e quibus uidet existere.Propheta enim quid sienserit in promptu esst noscere.Legimus sic riptum in Hieremia: Maledictus qui secit opera domini negligenter. Legimus ec in euanget is scriptum: Omni enim habenti dabaut, re abundabit:& qui non habet,etiam quod habet aularetur ab eo.Ergo habes abundabit,non habens hiero ipis illo quod habet indigebit Propheta non est obno/raus maledictionis conditioni, quia non negligenter opera dei egit,cum toto cor
de perquirens Dauid confidenter ait,ne a mandatis des repellatur, quia eum toto corde perquirat.Secunda euangelia enim habenti dabitur, ec ei qui no habet etiaquod habet auseretur. Deus ergo non aufert nisi non habenti, secundum quod nem repellit nisi negligentem. Adeo autem bonitate plenus est , ut habentem ab undantia mi ineretur: adeo uero non uula quen* non habere,ut no habenti ipsum quod habet adimat. Neminem igitur nisi obnitentem repellit,neminem nisi negligentem reqcit.Hanc enim propheta praetulit caulam, cur se non repelli a manda ris dei precaretur,quia non ex parte, nem per desidiam deum,sed toto corde quςεsisset, per quod intelligimus etiam a mandatis repelli, qui per multam incuriam fuerit indignus admitti,5 extra inhibentis inuidiam est, quod de culpa proficiscitur non merentis Tertius iste foecundae literae uersus est: In corde meo abstodi eloquia tua, ut non peccem tibi. Meminimus simile huic dicto legi solere ubi dicitur Mysterium regis bonum est abscondere. Meminimus enim Paulu ad Corinthios adhuc in fide paruulos quaedam dei eloquia occuluisse, cum dicit: LaeteuoS potaui non cibo, nondum enim poteratis,sed net adhuc potestis. Legimus re in euangeIio in agro uberi at* foecundo repertum thetaurum,eundem cy em pio agro occultari.Nouimus ne margaritas ante porcos pro lciendas esse,ne sanctum canibus dare oportere. Ergo intelligimus quaedam nos cordis nostri se creto concinere, quae diuulgata inexpiabilis peccati cuIpam comparabunt. Ita enim dixit:In corde meo abscondi eloquia tua ut non peccem tibi. Quia cum cae tera peccata secundum disterentias rerum aut in nos ipsos aut in alios exercetur, tamen tam fierent in deum propria,ctim qus occultorum cordium essent condenda secreto,haec in proianae cognitionis scientiam proderentur. Contuendus auteest in quarto hoc qui cosequitur uersu ordo doctrinae.Primus uersus de custodiendis ab adolescente madatis dei costitit, seques quia in toto corde deii exquisierit, ne a madatis dei pelleretur, dehinc quod secrameta abscosa sapientiaee occulta
dei mysteria metis suae secreto cotinuerit,quarto nuc id deprecat ut iustificati essiuas eide ostendat,& deprecat cofessionis honore prslato, dicens: Benedictus es domine,cloce me iustificati oes tuas. De iustificationibus nonnuIla anteriora sermone coplexissimus,ec sit perfluu est eade Dequenter iterare.Maximus igitur 5 praecipulis labor est, hanc iustificationu dei stientia consequi, ec humanae na turae infirmitas difficulter tot tantarumc, reru cognitionem consequitur, at ob id ut doceat orat,quia diuinae bonitatis munus es animi humani imperitiam ad congrua ait unicuissi tenenti competentem osticiorii obseruantiam temperare. Succedit deinde etiam de iudiciis dei sermo quo dicit: In lab is meis pronian claui omnia iudicia oris tui. Quanta rerum nuncupatuum dimerentia est Primum a iuuentute mandata domini custodiuntur, dehinc deus toto corde ex quiritur,cum dei eloquia occuluntur,ec iustificationes disti desiderantur,nunc itidicia praedicantur.Sed propheta sorte existimabitur a se excidisse,dc uel suorum,liel alienorum dictorum intientor suis e. In hoc enim pselmorum libro Iegimus: Iudicia tua abyssus multa . Paulus apostolus ait: Instrutabilia iudicia dei. ec rursum propheta: Magna em m sunt iudicia tua, di innumerabilia: 5c quomodo audebat
564쪽
audebat propheta dicere,in Iabiis meis pronunclaui omnia iudicia oris tui Sed nihil ne F contra si neque contra alium eiusdem spiritus prophetam nunc locu tus est.Non enim ait:In la js meis pronunclaui omnia iudicia tua,sed ait: omnia iudicia oris tui,sciens nonnullam differentiam ei Ieiudiciorum dei,& iudiciorumoris dei. Nunquid cum ait: Iudicia tua abyssus multa, dixit iudicia oris tui sicut austus multasNunc autem ait:Iudicia oris tui annunclaui.Ea e o quae cognita esse per prophetas, uel ex dei uerbis iudicia esse potuerunt, ea propheta non ta cuit. Quae idcirco praedicata sunt ut doceantur . Post iudiciorum autem dei oris publicam ec coitantem praedicationem, id qus sequitur: In via testimoniorum tuorum delectatus sum,sicut in omnibus diuitiis. Non timet propheta uitae sustestes,sed in his delectatur,re ei conscientia spectantiam se re cotvensium iucun da est. Trepidat enim ad omnem intercessionem pollutae conscientiae metus, caeterum ubi costans innocentis uitae est fiducia, plurium testium interuentio grata est,sed non de commanis consuetudine gaudii iucundus propheta est.delectaverim sicut in diuitiis omnibus.sunt opes in auro,sunt in argeto,siunt in Pecunil sunt in uestibus,sunt in domibus,sunt in agris eorum , aut uitibus,aut taciS, aut
frugibus. Sed domini propheta doclitinarum si ura perfectus est, ec legis ac pro phetalium institutionu facultatibus diues, re anterior licet tempore, non tamen euangelicora Θc apostolicoru praeceptorum ignarus est. Nouit enim ec has diui lias Paulus ad Grinthios loquens: Gratias ago deo meo semper pro uobis, Per gratiam dei quae data est nobis in Christo Iesu, quonia in omnibus diuites estis in i is in omni uerbo ec in omni scientia.In his ergo diues est,ec in his delectatur
propheta.Caeterum non est aestimandus secularium opum comparatione delectatus esse, qui nisi cum contemptu atm inopia seculi diues in domino esse non po, tuit.Delectatus autem in viis testimoniorum dei opus delectationis suae agere debet,ec non ambigaum est quin agat.Ait enim septimo ueri: In mandatis tuis exercebor, ec considerabo uias tuas. Exercitatione igitur 5cassiduitate opus est,ut usus rerum necessariarum retineatur quia periculosa est humanarum mentium oc molesta desidia: ac ne ii consuetudo subrepat assiduitas exercitationis adhibenda est.Sed retentus etiam hic ordo rationis est. Nam prius exercendum est in mandatis dei,tam deinde uiae eius considerandae. Quia nisi fidelium operuusus praecesserit,doctrinae cognitio non apprehendetur. Agendum a nobis anteasdeliter est, ut sitientiam consequamur Vias ergo, secundum supereorem expositionem,legem,prophetas, ec omnia e regella ec apostolos esse existimamus,quos in mandatis dei se exercens propheta considerauit ut nouerit. Conclusit autem octauum numerum hoc uersu: In iustificationibus tuis meditabor, non obliui/star sermones tuos. A doctrinae persectae ordine propheta non excidit. Hi stificationibus det,quas doceri se orauit exercetin , sicut meditetur in mandatis. Mandatorum enim ea est ratio quo nos ad obseruantiam atm opus innocentiae instituant,ut illud est: Non occides, non moechaberis,& caetera his similia. Haec ergo exercentur, quia in his operationis est usus, per praesentium se exercitati nem ad futura confirmans. Iustificationes autem sunt, quibus Hebraeus puer sex annis seruus,liber deinceps anno septimo fiet, re post sex annorum fructus agerociosas relinquendus est, eccaetera in iustificationum obseruantiam constituta, quae ingentem in se habent futurae spei meditationem per negoc 3 praesentis effe/c m. rum ideo in his meditatur,ut in mandatis exerceatur, quia exercitatio ad usum pertinet consuetudinis invitutae. Meditatio autem se in id quod nondum obtinuit extendit, ut per meditationem id quod expetit consequatur, ne sermo
num oc promissionum subrepat oblivio. Aa 3 Gimel
565쪽
tuae.) Quibus non est constans emundati cordis conscientia,prom cari ista prophetae uoce non possunt:retribue seruo tuo. Spenim dila Ggna secundum opera nostra retributio aderit, peccatorum ac deIi clarum nostrorum poenas merebimur. Satis est autem si cui ueshaec fiducia laItem gratulandi ad deum fuerit,non secundum peccata nostra fecit nobi neque secundum iniusticias nostras reddidit nobis. uia secundum altitudinem coeli a terra longavit iniquitates nostras a nobis,quia ipse cognouit figurationem nostram. Magnum est, tantam in se dei misericordiam recognoscere, de scire consuetudinem crim num procul a se abesse, & dignum dei misericordia se esse coepisse.Propheta autem hi in cuius scilicet corpore habitatio dei digna est, qui sancto spiritu plenus,non communia,nec terrena cogitat ec eritur. Liberta tis eius est ut oret Retribue seruo tuo.Sed forte thsolantis istud audaciae est sine aliqua confessionis modestia meritum retributionis optasse, nec se in corpore si tum,id est,in uili atque humili Qrte esse meminisse. Exclusit autem propheta omnem de se uanitatis ac iactantiae opinionem,nam cum dixisset: Retribue, ex siducia innocentie: seruo tuo, ex seruitutis officio,& ex conditionis suae consessione subierit.Constanter igitur haec postulat qui dei is seruum, non peccati esse meminisset,quia omnis qui peccat,seruus est peccasi: Quam iam ,inquit,ei obseruaho sermones tuos.) Quam at ob eruabo non praesentis temporis res est, sed significatio sermonis huius in futurum se tempus extendit. Scit enim prohera quando beata illa ec uera uiuensium uita sit. nc uero &in puluere mortis marnemus, re in mortis corpore sumus, a quo se Iiber ri Apostolus ora dicens:Mi ser ego homo,quis me liberabit de corpore mortis huiust Habemus autem etiamnunc non admixtam nobis materiam quae mortis segi Sc peccati obnoxia est; ecin huius caducae carnis intanael domicilio corruptionis labem ex eius consor mutuamur,ac nisi glorificato in naturam spiritus corpore, uitae uerae in nobis no Potest esse natura. Audiamus eum qui se meminit in corpore mortis habitare discentem: Quia uita nostra abstonsa est eum Christo in deo . Cum autem Chii stus apparuerit uita nostra,tunc ec nos apparebimus cum ipse in gloria. Hanc ergo retributionem sibi propheta orat, ut uiuat suturae huius uitae tempus in lac altero docens, quo ait:Et placebo deo in regione uiuentium. it hanc mundi isti/us sedem regionem non esse uiuentium,stit nos adhuc secundum praefiguratio nem legis emundandos ege, c enim admistemur morticinae,& in lege quisquis mortuum contrectat immundus est.Sed absit istud ut quicquis horum in lege corporaliter intelligatur, tanquam per contrectatione mortui quisquam fiat im/ςφηt gi*m iniundus. Ioseph osti egredies Aegyptum Moses ipse lato lagis evexit. HeIiseus
η mortuo ut eum uiuificaret incubuit. Dominus ipse mortuos manu apprehensos in uitam retraxi hec contrectatio mortui si immundit effectura siristet, nequat a tantis uiris, neque a domino uioIata lex esset ipso dicente: Non ueni legem latuere,sed adimplere Sed quia lex umbra est futurorum honorum, idcirco per hane prsse a tam significatiam docuit, nos in hoc terreni oc morticini corporis habitacula mundos esse non posse,nisi per ablutionem coelestis mssericordiae emundationem consequamur,post demutationem resurrectionis terreni corporis hostri effecta gloriosiore natura Et sorte si quis existimet sibi in sacramento baptissimi perfectam illam innocentiam,& coelestis uitae dignam redditam puritatem, Ioarinem baptistam dixisse recolat : Ego quidam baptizo vos in aqua poenitentiae,
566쪽
qui autem post me uenit,sortior me est, ipsiectos baptizabit in spiritii faireio igni.Ipsum autem dominum baptizatum a Ioanne cum adhuc esset in corpore meminerit locutum: Adhuc habeo alio baptismo baptiZari.Est ergo quantum E cet existimare persectae illius emundatio puritatis etiam post baptismi aquas ro 3sita,quae nos sancti spiritus sanctificet aduentu,iudicii igne nos decoquat, quae per mortis iniuriam a labe morticinaeαsocietate purgabit,qus martyrii passione deuoto ac fideli sanguine abluet Et idcirco sanctus propheta uictura se dicit enecum uiuat,per hanc scilicet umbram uitae ad ueram illam regionem uiuentium transferendum.Secundum quod exemplum,ut dixit, uiuam,ita ec custodiam sermones tuos Custodiuntur interim secundum apostoIum Paulum pro parte ecper speculum. Sunt enim multa seculi scandala quae prohibent perfectam in no
his mandatorum esse custodiam. Taceo de naturis corporum , quae nos interim aut per infirmitatem, aut per incentiva uitiorum imperfectos esia compellum At uero morte uicta,ec aculeo eius obtuso, cum facie ad faciem audiemus amite cernemus, tunc uere&inuemus,&mandata dei sequemur ordo Intelligentiae
a qui primo uersa continetur,hic idem in consequentibus est. Ait enim : Re uela oculos meos, ct considerabo mirabilia de lege tua.) Scit mortalinus oculis atque corporis nubem obscuriatis obsistere, scit ea quae corporaliter in Iege prae cepta sunt umbram esse ec speculum suturorum. Legem quidem Iegit, sed optat legis mirabilia contueri.Meminit sancta esse sabbata,sed in aeternorum sabbato rum requie essse desiderat. Vtitur quidem azymis panibus, sed sermentum erice renaturae ueteris sest inat.Immolat paschae ouem,sed assistere ei qui per Ioannem reuelatur agno, concupiscit. Septimi anni lem satisfacit, sed ipsi exactis septem milibus, seculi esse Iiber expostulat. Iubilei quinquagesimi anni legem explet, sed pentecostadis remissionem ac renouationem obtinere festinat . Scit ex prae cepto dei secundum coeleste exemplar-altarium a Mose institutum,& Aaron sacerdotali habitu ornatuque uestitum,sed principis sacerdotum in cuius exemae plum haec fuerant, interesse minister is properat. Induci quoque in terram san clam Jc terram fluentem lac re mei,tanquam totius huius orbis peregrinus orat. Vniuersa quidem ista Iudaei corporaliter gerunt, sed hoc Paulus aliter intelligit, dicens: Scimus enim quia lex spirit ilis est.Haec igitur legis mirabilia quae uesatis oculis adumbrantur prophetaorat ut cernat,scilicet ut caduco atque infirmo cor pore abiblutus,haec quae per corporalem obseruantiam legis magna re mirabilia in coesis praefigurantur aspiciat. Non demutatur affectus orantis. Post haec enim ait: Accola fum in terra, ne abscondas a me mandata tua. Accola non iuris sivi terram incolit,sed aduena,& peregrinus fructum extemporariae operationis expectat. Novit incolatus huius Apostolus ordinem, dicens: PereΠinandum a corpore, &cum Christo manendum esse. Propheta itaque quasdam imagines coelestium conuersationum decernens,licet corpus incolat, tamen rem non suam incolit. OcuIis in coelum mentis erectis scit in c o thesauros collocandos,qtria tibi thesaurus sit,illic ec cor futurum sit. Non erat ille sensu suae terrae accola, qui in euangelica comparatione horrea extruit capacia ingentium Ductuum, re ani/mam suam per praesentium copiam ad delitias adhortatur stultus anima ipsa eaγdem nocte priuandus, Ergo ae Iam se propheta confitens orat ne mandata dei a se oculantur. Nemo enim nisi peregrinas corporis sui cognitione mandato rum dei est dimus. Qtiod mandatum cum lucidum sit illuminans oculas, ahira de nunc uidebitur dixisse, ne sibi mandata dei oculantur, quae hoc naturae in se
habent,ut 8c lucida sint θc illuminent. Sed negligentia auri si affert sensuum diffse cultate.Isic enim mandatum lucidu ec illuminas est, hic mandata absconsa sunt. Aa Φ Lucidum Baptismur
567쪽
Lucidum mandatum est, per quod ad contuendum lumen mandatorum illumi namur.Per madatum quod in lege primum est, quo deum ex tota anima, ex totae uirtarte amare praecipimur, digni illuminatione cognitionis efficimur, re sicut de oria in gloriam transibimus, re in lumine uidebimus lumen sic per speculum iaciem ipsam quandoque cernemus. Per hoc enim nunc corporalis uitae mandatu Usacramento baptismi re praecepto dei illuminamur,& Iumine utimur,& in gloria manemus.Per hoc rursum ex mandato mandata cernemus,per hoc ex lumine tu men uidebimus, per hoc ex gloria in gloriam transseremur. Scit autem in coriis propheta plura dei esse madata, scit per diue itatem ministeriorum diuersias esse praeceptorum obseruantias,angetarum,archangelorum,stronorum, dominatio num,Potestae um,&principatuum. Quos utique necesse est, ut nomnibus itare .
officiis esse diuersos,perpetuam tamen mandatorum custodiam pro naturae suae firmitate recinentes.At se ob id reuelari Milecelestium mandatorum sacramen in orat, quia sciat se in terrae huius corpore esse peregrinum. Quartus hic tertiae litore uersus est: Concupiuit anima mea ut desyderem iudicia tua in omni tempore. Non est prophetae huius communis cum caeteris uel seculi sermo, altius sub significatione iamiliarium uerborum intelligentiae suae extulit sensum,dices: Concupiu t anima mea ut desiderem iudicia tua in omni tempore. Multis enim uidetur reetius dictum fuisse: Desiderat anima mea iudicia in omni tempore. Et sorte quidam existimant idipsum siub his dictis contineri.Sed meminit propheta, arduum essere naturae humanae periculosissimum dei desiderare iudicia. Cum enim nemo uiuens in conspecta ipsius mundus sit, quomodo desiderabile eius potest esse iudicium c An cum ex omni ociosis uerbo rationem sumus praestituti, diem iudicii concupiscimus, in quo nobis est ille indefessiis ignis obeundus, in Aliud statiat si abeunda sunt grauia illa expiandae a peccatis animae supplicia r Beatae qui liberani riae animam gladius pertransiuit,ut reueIentur multorum cordium cogitationes... a metato Si in iudicii seueritatem capax illa dei uirgo uenturae desiderare quis audebit a oribui . deo iudicatic Iob omnium humanarum calamitatum militia 6c uictoria persun/ctus,qui eum tentaretur zit:Dominus dedi dominus abstaeit, sit nomen domini benedictum in secula. Cinerem se esse confessus, audita de nube dei uoce non to quendum sibi ultra decreuit.Et quis erit ausus dei desiderare iudicia, cuius uoce dec lis nee iatus propheta sustinui neque apostoli in monte cum domino ferre
potuerrunt Tenuit itaque propheta ec humanae naturae re conscientiae modum, dicens: Mupiuit animx mea, ut desiderem iudicia tua in omni tempore. Non enim iudicium desiderat,sed ut desideret concupiscit, desiderii eum cupiditas noiudicheontinebat Concupiscit enim desiderare scilice ut in tanta innocentia maneat, ut tuto iam re sine metuendi iudicii terrore desideret rem ipsam, nondum per conscientiam humanae conditionis desiderans,sed eius desiderium ex consciseentia perfectae si proueniat innocentiae concupiscens. Scit uero continentem ecindefessam desiderii huius concupiscentiam esse oportere, atque ideo adiecit,in omni tenvore, ullum sicilicet docens ocium nobis esse debere,quin semper desi
derii huius cupiditate teneamur. Dehinc sequitur: Increpasti superbos,maledieti qui declinant a madatis tuis.) O infelix superbia,dedignat nub praeceptis coelestibus uiuere,quae madata diuina animi infidelis tumore Midit. Plurima sunt humanorti uitioru crimina, re diuersae ali innumerabiles peccatora operatioes, sed nulla magis prouocandi in nos iram dei quam superbiae causia est. Increpasti enim non auaros, non Iasciuos, quibus utique increpatio debita est, sed super κhos. Quia plures superbia qua humana contemnunt, etiam deo obsequi sper nunt. Sed sint licet praeclara caetera fidei opera, ec in omnium diuinorum praeeri torum
568쪽
cπVIII. PIA LAIUM ENARRATIO. sim praeceptorum custodia deuotio immoretur, tamen subrepente superbia eorum memoria, quae recte operamur abolebitur, quando euangelicus ille pharisiae ias labore se in uitae hilam statuit, ne alienae rei rapax esset, ne in quenquam in iuriosus existeret,ne adulteriis disset Lieret tir,laborauit his in sabbato ieiunans, ocin elix hoc uiciosium corpus per abstinentiam cibi ingentis patientie uirtute conieci siquando deinde labore auaritiae uincendae decimas stubstantiae suae in usum egentiam intulit. Quid his praeclarius quid horum operum executione dissicillaus Sed incidit in superbiae laqueum,dicens: Quia non sum sicut peccator iste republicanus.Ex ingentibus operibus cecidit in crimen,re in lens per hanc uirtu tum suarum gloriam factas iustificato magis publicano recessit . Sed quid de pharis eo dicimus Apostolus non ab hominibus,neque per hominem,sed per Iesum Christam, aduersum quem diabolus omni uirtutis suae arte Iuctatus est,angelum Satanae qui se colaphis et accepit,ut per passionum omnium indefestas moIestias nulla superbiendi occasio per ocium temporis posset obrepere. Ipse quoque eIi gendi re constituendi sacerdotis quandam legem ferens, cum iam eum in his quihus episeopum dignum est uirtutibus collocasset,neophytum elegi uetuit, ne su perbiret,dicens: Non neophytum, ne inflatus incidat in iudicium diaboli, id est , ne Per recens adeptam regenerationis gratiam inibiestat,uult illum multo passionum bello ante tentari,uult multis humilitatis fidei stipen s prouehi. Cora enim humiliatum deus non spernit, ec sacrificium optimum cor contribulatum. Quia qui se humilat exaltabitur,oc qui se exaltat humiliabitur. Et idcirco maledicti qui declinant a mandatis tuis, quia increpantur superbi, quia superbia animi insolentis & humana despicimus, re diuina neglig1mus. Sed iiirtus uerbi hic collocati non negligenter est audienda.Promptam enim fuerat dicere,maledicti qui non obtemperant mandatis tuis,de uno ec de plurimis mandatis in superiore uersi competentia diximus:Maledicti autem sunt, qui per hanc prophetiae doctrina eruditi a mandatis dei declinant,id est, per uiciorum praesentium desideria ab sipere ternoram mandatorum decidunt. Qui enim declinat, id in quo est deuitat, ex alia parte in aliam deducitur, di deflexu quodam de itinere decedit.Vel leuiter. ergo declinantem a mandatis dei maledietionis sententia comprehendit,ut intelligeremas quanti periculi res esset,ea omnia ignorare nos, a quibus declinare ma Iedielam est: Auser a me opprobrium 8c contemptum,quia testimonia tua EX quisiui.) Peccata opprobrio sunt digna, 5c idcirco peccatores exurgent in Op probrium sempiternum. Qubd autem peccata omnia opprobrio sint digna in euangeliis discamus,tum cum dominus exprobrare illis ciuitatibus coepit,in quibus plures uirtutes eius effectae essent, nec poenituissent Corrozaim di Bethsai. da. uod ab illis coeptiim, necesse est ut in omnes eiusdem criminis pares fiat, ectunc humano generi etaprobret non poenitenti, ne in uiam euangelica pergen ti,id quod psalmo continetur:Qus utilitas in sanguine meo dum descendo in corruptionem Exprobrat enim luperbis atque maledictis, cur nihil in sacramento sanguinis sui atque mortis utilitatis esse existimarint,cum ille nostri causa, oc na tus N passus & mortuus sit. nuit etiam propheta rationem infirmitatis humanae.Scit inesse quaedam quae per dei misericordiam auserenda a nobis sint,scit deflum tali peccatorum nostrorum consessione orandum,ut 5c si digni arguitione habeamur,non tamen arguamur. Confitendum enim crimen est, ut obtineatur ecuenia Scit deinde post arguitionem in cotemptum,id est,in nihilum gentes aesti mari, quia scriptum est:Omnes gentes nihil sunt, & omnia quae a malitia sunt, mnihilum aestimata sunt. Sed secundum prophetiae exemplum auferri a nobis ope probrium di contemptum hac spe ac fiducia nos deprecari oportet, ut addamus
569쪽
ad id qtiod dicitur:Auser a me opprobrium-contemptum,ec id quod sequitur
quia testimonia tua exquisiui. Et testimonia dei exquirit, ut argui non debeat, re auferri a se opprobrium contemptumi, precatur, ut uerecundiam non dere
linquat. Esse quidem in natura sua cbsessus arguitionis Nopprobrii causiam qua a se deprecatur auferti,sed per deuotionem exquisitorum testimonioru eam spe/rat auferri.Exquirit autem testimonia dei propheta, non in octo, ne* insoletitia rerum secularium,sed exquirit multis aduersus se residentibus, aduersus se collo/quentibus,dicens: Etenim sederunt principes,& aduersus me detrahebant. Scit enim omnem prophetiae fidem mundi huius deeste principibus,scit ec apoκitolos cunctis futuros propter Christianum nomen odiosos. Sedent aduersus prophetam principes ec detrahunt tunc cum audiunt Esaiam dicentem: Audite uer hum domini principes Sodomorum, attendite Iegem dei populus Gomorrhae . Ex consilio enim talium MLaias sectus est. Hieremias quoio carcere clauditur, Daniel leonibus fame ad Ruitiam incitatis obiicitur acharias inter templum ecaltare occiditur, apostoli caedantur, desecantur, crucifiguntur, ut praedicatio dei auferatur,ut dodirina prophetiae inhibeatur,ut uite aeternae uia obsepiatur. Sed hos principum consessi is,ec hec obtrectationis eloquia spreuit fides costans. n equitur enim: Seritus autem tuus exercebatur iniustificationibus. Obstre pentibus illis uidelicet, Zc totis poenarum armis inhibetibiis,in exercitationibus iustii cationum dei spiritus perseuerat. Sed ut iam superius tractauimus,exercitatio iustificationum re meditatio testimoniorum illa est, qua cum legis opera per
corporales efficientias exerceamur.Exercitatione iustificationum tamen, oc testimoniorum meditatione bonorum aeternorum per praesentium meditationem clam praeparatio comparat .Sed testimoniorum meditatio unde oriatur osten
clit. Adiecit enim: Et consilia mea iustificationes tuae. Omnem scilicet uitae
Caram,omnes consiliorum uarios diurassisque motus intentos este iustificatio/nibus confitens dei in Christo Iesu, cui gloria oc honor in secula seculorum.
Adhaesit p uimento anima mea Sc caetera, uso ibi: cum dilatasti
cor meum.) Multiplex intelligentia non potest in se habere di/ctorum dissicultatem, cum amota omni obscuritate intelligendi magis abundet electio, ut in primo quartae literae uersiti comemur. Ait enim: Adhaesit pauimento anima mea, uiuifica me secun dum uerbum tuum. Potest istud rede assiduitate orationis intelligi , tan* ex peccatorum confessione in terra propheta prostratus adhaeserit pauimento. Sesut altius aliquid sub his dictis intelligamus perspecta diligentius uerborum uirtu te necessariam ducimus Non enim ait: Adhaesi pauimento sed ait: Adhaesit pauimento anima mea,& admonemur intelligere hic eum esse de animae re corporis secietate conquestum Et multa sint quae nos ut potius probabile existimemus admoneant.Dixit enim Apostolus,corpus humitationis nostr dixit S propheae in Humiliatata est in puluere anima mea dixit rursum: Et in puluere mortis de flduxisti me.Igitur ues quia in terrae huius sisto commoramur, uel quia ex terra in stituti consermatiqtae sumus, anima quae alterius originis est,terrae corporis ad hesisse creditur, maximum ipsa certamen suseipiens, ut se immanes in eo,ab eius societate diuellat, ut tanquam peregrina incolatu eius utatur. Non ignarus est mitem propheta, licet anterior aetate, apostolici dicti, quia qui adhaerent do flmino,in uno spiritu sent. Scit effam a se praedicatum: adaesit post te anima mea.
Quin etiam legit in lege: Post dominum deum ambulabis, adlasrehis ipsi .e Adlisrere
570쪽
cta viri. PsALMUM ENARRATIO. Adhaerere igitur huic magis quam illi concupiscit. Sed quia meminit ex con
Ortio eius nonnullam se labem contraxisse peccati, orat ut per tierbum dei quamuis admixta terrenae mortali. naturae anima eius sit, ipse tamen in uiam uitae caelestis animetur.Scit enim se nunc pauimeto adherere non uiuere, sed se cundum uerbu dei,cui mortui uiuunt,orat ut uiuificetur in vita. Dehinc sequit zVias meas pronuciaui oc exaudisti me,doce me itistificationes tuas.) Qui secunda voluptates corporis uita agunt, in uijs suis ambulant. Qui autem omni uiciorum carnalium consuetudine derelicta in praeceptis dei degunt, iam illis no in sua ,sed in uia dei iter est Et hsc audiamus in Deuteronomist praecepto:Sed nucIsrael quid dominus deus tuus poscit a te, nisi ut timeas dominu deum tuum, ecambules in omnibus uiis eius, re diligas eum, ec seruias domino deo tuo ex toto corde tuo,& ex tota anima tua,& custodias praecepta domini dei tui,& iustifica tiones eius,quae ego praecipio tibi hodie ut bene sit tibi Ergo deo adlisrens,in uia dei est.Et qua ratione propheta hic locutum existimabimus dicente: Vias meas pronunclaui ct exaudisti me, doce me iustificationes tuas Si enim uias suas praedicat,necesse est peccati uias praedicet: quia in uia peccati sit, quisquis in uia dei non sit. Sed huic praesenti dicto cossentiens illud uidetur, quod dictu est: Pronun/cia aduersium me iniusticias meas domine.Et rursum Iustus in exordio sermo nis sui ipse sibi accusatus est.Ergo hic pronunciatio quae dicitur non laudatio est, sed cofesso uiam suarum, id est,peccatoru suorum poenites professio. Et propheta ut esset dignus spiritu propheti uias suas,id est, peccata sua ante coseutis est, ut per hanc pronuciatione eorum,doc trinae iustificationu dei capax esset. .uod utruml ab Iute docetur.Nam cum dicit pronunciau consessionem hanc praeflteriti tempores esse demonstrataeum dicit,doce me,oratio est ex suturo.Quia confitendum ante est de peccatis,& exacta confessione discenta. Manes autem pro pheta in lege non ex his doceri se postuIa quae corporali tu ministerio gerebant, sed ex his que per specie praesentiu suturi erant sacramenta coplexa. Viam iusti ficationu tuaru fac ut intelliga, ec exercebor in mirabilibus tuis. Sermo prssens discrevisse cognoscitur iustilicatiota a uia eorsi. Et quantu re ipse intelligitur,omne quod est ad quod per uia teditur, no idem est quod re uia ipsa qua pergitur.
Quaerenda igitur causa est,cur propheta praestari sibi, ut uia iustificationu intelligat,potius quam ut ipsas iustificationes cognoscat oraverit.Meminit et enim omnes iustificationes legis umbrain se sanetaru iustificationum continere, cum post sexeniati seruitutem Hebraeus puer liber est,cum septimi anni fructus indigenti has pecoribus terrae relinquitur, est post quinquagesimu annum omnia in iussamiliae eius unde decesserint reuertanti ir .Et quia haec quae in Iege sunt constitata,via est eoru quorum in his praesormatur exemplum, uia harum iustificationctui intelligens in mirabilibus dei exerceatur ora id est, in legis operibus uersetur, quia lex sit ad sutrorum bonorum speculum constituta. De sequenti uersu com peti multos uaria sensisse,eo quod non eadem proprietate a caeteris traSIatoribus ex Hebraeo demutatus esset, ut ab his Septuaginta interpretantibus conscriptus est.Nonulli enim pro eo quod ab aliis dictu est, ἰνυ cli , distulauit uerterat. Sed nobis nem tutii est translatione Septuaginta interpretu transgredi. Et sane ratio est,ec sensus dictora ita admonet,ut recte ac probabiliter uersum translatu intelli .listrat amus.Est enim cu illis ec nobiscu ita: Dormitauit anima mea prae taedio. Et Ambrosi superior omnis sermo eccosequens humilitatis ec infirmitatis coiisessione in se hiuet,cu pauimento anima mea adhaesit, cum peccatorii uiae confitentur, cu in γtelligentia uiae iustificationum orat. Consequens ergo est, ut nunc animam su/ am prae taedio mortalis habitaculi dormitare conquestus sit, quae nondum iusti. ficationum