장음표시 사용
591쪽
Esecit in salutare tuu anima mea ecc.ussu custodiam testin . onia oris tui. Naturae humanae est,utcu id quod desiderat no potest obtiner per desiderii iuge cupiditate, animi defectione teneatur. Et hoc nosse ex ipsis ais Aonis nostr smotibus promptu est,in quanta animii deiectionem eoru quae desideramus expectatione redigimur. Propheta ital cuomnis ad dea expectatio est,cui omne in madatis eius desideriu est,ioquit ec discit: Defecit m talutare iuu anima mea,ta in uestu tuu spero. No habet alia, quae desideriu situm occupent, ec sancti cupiditas non uacat seculi rebus. Defecit
igitur in desiderio salutaris,es defecit ob id, ita in uerbu dei sperat: sinis enim lagis Christius Iesiis est.Et hic est de quo scripserut Moses ec prophetae . Est aut fa/lutaris ipse illo nomine quo Iesus nucupatur.Iesus enim secundu Hebraicam Iinflguam, altitaris est,ec idipsum angelus ad Ioseph loqites docet, cu dicit: Et voca his nome eius Iesum apse enim saluum faciet populia iuuma peccatis.Causa itacydesectionis est desiderium salutaris. Deside 4 aut hinc origo est,quod in uerbum dei sperat.Salutaris enim noster Iesus est,qui ec desideratus di natus est, sed desectionem animae desiderantis intelligendum est,quia sequenter ait: Defecerunt oculi mei in eloquium tuum dicentes,quando exhortaberis me Sequitur ergo desectionem animae defectio oculorum. Sed ut de natura desectionis animae tra/ctauimus,uideamus qualis oculorum soleat esse desectio. Pone igitur in expectatione aut peregrinantis uiti coniugem, aut iam diu absentis filii patrem, que om/ni tempore existimet reuersiarum. Nonne ei itineri, quo uenturum opinabitur semper intendet r Norme intentio ac uisus oculorum contuitionis ipsius expectatione deficiet desideria haec in se prophetarum dominus testatur,cum dicit: Ameamen dico uobis,multi prophetae ec iusti quaesierunt uidere quae uos uidetis, ecaudire quae auditis. Propheta ita 5c animo ec oculis deficit. Sed hi modo oculi
prophetae licet deum uidere desiderauerint, non sunt tamen corporis ocuIi. Lo quuntur enim, expectant,ae mentis potius est contuitio ista re loquela, no corporis. cunt enim,quando exhortaberis mer Scit ergo exhoriationem hac iunctos quiescentes in inferno desiderare,scit testante Apostolo Petro descendente in in serna domino, etiam his qui in carcere erant, increduli quondam suerant in die hus Noe exhortationem praedicata fuisse. In haec igitur dei eloquia ocuIis loquentibus deficit, non tam uisa corporeo desi exeloquijs dei nunciatu, quam contem platione animae ec mentis expectans. Dehine sequitur: Quia factus sum sicut uter in pruina, iustificationes tuas no sum oblitus. Noui generis hsc causa est, ut ideo iustificationes dei no oblitus sit,quia factus sit sicut uter in pruina.Et si resolis auribus metiamur,inanis ec ridiculus prophetae sermo existimabit .Sed mominest utrem pro humanas corporibus nuncupari, domino in euangeliis dicente:
Nemo inquit,mittet uinum nouum in utres ueteres,ec non ambigitur eu in utri bus corpora,in peccatis suis ueterna memorasse. Per cotinentiae autem studium fugent udelium corpora, Ec calore naturae interioris extincto, utres erunt frigidi. Quae cu intrinsecus per natura uitiorum efferuentiu incaIescat,extrinsecuS Iame
continentiae patientia tan* pruinae frigore obrigescut.Ergo in hoc corporum stigore iustificationu dei immemores esse no possiimus. Quisquis aute per uitioruardore utere pleno caluerit, nem per metu dei resigionem 4 frigestahnecesse est iustificationu dei obliviscatur. ae obliuisci sanctus no poterit,cu uter in pruina modo obrigescens extrinsecus internarum cupiditatu omniu instigatione sit frigidus. Dehinc sequit: Quot sunt dies servi tui,quado facies mihi de persequenti hiis me iudicium Iudiciu post consummationes uliSpheta esse no ignorat,
592쪽
cta P III. PsALMUM ENARRATIO. FS cum ait Propterea non resurgunt impii in iudicio, neque Peccatores inconcilio iiistorua . Quod ergo nunc orat de persequentibus se fieri iudicium, non illud utim quod in tresurrecti Nais seculo meminit sutarum,cum se paucorum nunc dierum secundum corporalem uitam sciat esse.Ita enim ait:Quot simi dies servi tui. Cum detit quot,scit esse non plures.Et superius dixerat,esse se tanquam utrem in
pruina.Ergo quia se paucorum dierum scit,fieri iudicium ab his qui se persequuntur desiderat,a diabolo scilicet ministrisc, eitis Sunt enim spirituales nequitiae in coelestibus,sed scit diabolum in resiurrectionis seculo iud1candum. Paucorum itaque dierum ipse eum sit, fieri hoc iudicium desiderat, sicilicet ut consummate sanctus ec perfecte deo placens conterat infra se diabolum, conterat adaersantes sibi inimicas , uirilites,ec fidei suae animae subdat nequinas spirituales.Nondum intur de naturae suae firmitate confidit,licet etiam ut uter kigeat, sed ut per mille ricordiam dei iudicium inimico suo sit deprecatur.Hanc potestatem iudicii dominus Apostolis suis dedit, dicens: Ecce dedi vobis potestatem calaare stiper serpentes&icorpiones,&sir per omnem uirtutem inimici. Vocem hanc quidem non,
dum propheta domini in corpore maenetis audiuit,sed dari sibi id potestatis orat, ut constituatur sibi in persequentes se tale iudicium. Tentatur enim undique, csset per naturam corporis uitiorum inest cognata materies, eamqtie diabolus conatur ardore geminae cupiditatis accendere, cum impiis irreligiosorum uocibus Iae Situr, cum prophanas gentium contra deum disputationes ec eloquia ussana perpetitur, ideo in consequenti ait: Narrauerunt mihi iniqui exercitati xs,sed non ita ut lex tua. Guanti enim sunt qui quaedam turmanae uitae institiua doce re se asserant, cum ad uirtutes secuIistudia animae nostrae deo rectius seruientia accendunt Quanti etiam sunt qui cognitione se habere diuinarum scripturarum mentientes, haeretica ec peruersi dogmata praedicant Sed sciens propheta per sectam humanae doctrinae eruditionem in dei lege esse ait: Narrati erunt mihi ini qui exercitationes, sed non ita ut lex tua. Iniqui enim sunt haec predicantes. Et
ideo uox dei uetuit peccatorem eloquia sancta narrare, quia iniquitas doctrinae coelostis no recipit ueritatem. Peccatori enim dixit deus: Quare tu enarras iusti cias meas,ec assumis testamentum meum per os tuum :Tu autem reiecisti set mones meos retro. Et has igitur exercitationes propheta non fert, sciens nihil
narrationi legis squandum Denique adiecit: Omnia iudicia tua ueritas,iniqui persecuti sitiat me,adiuva me.) It istum qui persequitur,necesse est ut inique per Iequatur, quia iniquitas iniustae operationis effectus est. Scit Sc hanc Apostolus Persecutionum iniquitatem,cum dicit:Omnes uolentes religiose uiuere in Chri sto, persecutionem patiemur. Multe enim tribulationes iustorum sunt. Nune iatharias insectatur, nunc ministeria eius impugnant, nunc Liseram statrum simulatio ad nocendum arte taudulentae insectationis irrepit.Sed propheta qui ueritatem esse mandata dei meminerit, iniustae iniquitatis persecutionem fideli animo sustinet.Et quia perseeutionem fidei sciat esse documentu, no orat eam a ne remoueri,sed adiuuari se in ea postulat, ec ope at auxilia misericordiae dei precatur, elingelici huius precepti no ignarus: iri non accipit cruce suam re sequitur me,no eu me dignus. Veritas ergo est in praeceptis dei Veritas nihil falsum, nilii I incerest,nihil imperfectum habet: persecutio aute iusto intentata iniquitas est. Ini/quitas enim prsdicatore necesse est oderit ueritatis. Sed auxiliu a deo est ueritatiqpraedicatori. aues enim meminit has esse persecutoru molestias, & quia iusto utiles sint,non putat amouendas. Periculose natam ociosae εἰ dei pax est,& faciles securis excubiis insidiae sunt.Bellis aut exercitatu uiru no cito doli capiet, ec glo gioso ceci mine opus est, ut corona uictoriae deserat. Ob quodno orat sibi adimi causiam
593쪽
sss D. N I L Α R I Ncausam cererat,sed tribui auxilium uincendi.Meminit autem non in laui se tentationum esse pugna. Sequitur enim: Paulominus cos ultimauerunt me in terra, ego autem non dereliqui mandata tua. Prope usQ ad finem uitae iniustae petra secutiones prophetam relegerunt, illae scilicet de quibus superius diximus,spiri ctiales nequitiae in cintestibus, quae nos ad corporalia uitia ingestis cupiditatura illecebris instigant. Poene igitur est propheta consummatus in terram, id est, iacorporum uitia re peccata deiectus:ut enim cosummatio honorum, ita Θc malo
rum est.Sed in uentibus licet his perniciosissimis inimicis ac persequentibus se mandata dei non dereliquit, ec infirmata licet naturae suae imbecillitate in praece .ptis dei permanet hoc gloriosius in mandatis dei permanen quod poenae naturi suae infirmitas sit subacta. Concludit deinde modestiae ec spei suae more, dicens v Secundum misericordiam tuam uiuifica me, occustodia testimoma oris tui. Vivificari se tanΦ nondum uiuens precatur, ec custoditurum se testimonia oris dei, tanquam nunc non custodiat pollicetur.Sed cum uiuat in corpore,uitam ille non huius seculi conci ipiscit,ec cum testimonia dei in lege custodiat,tamen testi monia oris dei custodituram se pollicetur, quae euangelicis innovata praeceptia non adulterio tantum,sed etiam desiderio adulterii abstinentes sola fidei sancti fiacatione consummant,per dominum nostrum Iesum Christum, qui os di dexteraec uirtus ec sapientia dei est, nedic ius insecula seculorum.Amen.
b Lamede . A ternum domine re reliqua.) Sermonem prophetae non in hi milibus ac peruulgatis demorari decet, seu semper excelsa 5c deo dii gna tractare, ais ita ut dum nos ad innocentis uitae obsieruantiami imbuit,ingenii quom nostri humilitatem ad intelligentiam diuino/rum ec inuisibilium sacramentorum extollat. Nec 1 ane humana in/firmitas in coelestem scientiam se ipsa proueheret, nisi dei donum scientiae per doctrinam spiritus farmente ad cognitionem diuinae N imperspicabilis naturae emdiretur. Volens igitur propheta praestare nos ac perficere deo dignos, resciens reposit utri humanae spei esse ut in coelestem gloriam si disciplinam coelestis obedientiae consectaretur accederet, ita coepit: In seculum permanet uerbum tuum in coelo. In coelo ait, quia scit in terris propter lalsitatem hominum non maneor .Et quomodo in coelo maneat, ipsa ueluti corporalis comemplationis fide cer nitar. Non est illic transgressio,non demutatio, non infirmitas,non ocium . Con tueamur solis annuum cursum Sc menstruum lunae recursum, astrorum quoque aut stationes, aut conuersiones, aut demutationes, nunquid non finibus suis reconstitutis terminis ac decretis uictissitudinibus continentur c Nihil illie demuta/tur,nihil differtur,nihil ne igitur, sed in constitutionis suae manet lege, di in i desessis obedientiae ministeriis perseuerat. Sed seruauit hanc desinendorum Praeteritorum officiorum propheta rationem,dicens:in secuIum domine uerhum tuum permanet in coelo. Latini quidam interpretes ambigua id significatione eeminus propria transtulerunt. Nam quod apud illos est se λιαω--ειε, id nobiscum est inaeternum domine translatum. Accipi autem aetemum ita po/test, ut intelligatur nullo id quod aeternum est fine desinere. Secuthim uero quod αν Graece est,intra spacium definiti temporis continetur.Non enim ait in se culum seculi, neque in secula seculorum, sed in seculum uerbum tuum per manet. Scit post hoc seculum coelum ec terram praeterire, domino dicente:
Amen dico uobis cceltim re terra praeterient, uerba autem mea non transient. Meminit etiam hoc secutam praeteriturum esse, ut sit coelum nouum, re terra
noua. Idcirco ait: In seculo domine permanet uerbum tuum in coelo.
594쪽
cπUm. PSALMUM ENARRATIO.Qcria posti hoc secillum transierit, in coelo uerbiim hoc obedientiae costitutae in creaturis,quaeretietationem filiorum dei expectant, necesse sit permanere.Sed non idcirco no ec in terris aliquando dei uerbum est, licet id tantum in cinio pro pheta prae licet manere.Nemo enim nostr si est, qui no interdum donu spiritualis gratiae sentiat,qui no aliquado in se habeat dei uerba,cum sobrius, cu tuaquillus, cum c5tinens eli cu benevolus est,cu misericors est .in his enim cu sumus,manet an nobis dei uerbi cum praeceptis eius bonaru reru obeditione famulamur. Sed subrepetibus turbidara affect ionss motibus cum subit pecuniae cura, cu aestius turpis laticiuae cupiditatis acceditur,cu ira pectus comouetur, cu ebrietas desiderae, iam no in nob1s manet uerba dei. Est aut in his qui secundu Apostolum exuti ueterem homine ca peccatis suis, noua induerui, qui comortui Christo ec cosepulti iam in nouitate uitae resurrexerunt,ec collocati sunt in coelestibus, qui terrestris imagine derelicta coelestis imagine pin tant. In his enim tan* in coelo uerba dei permanet,in qGibus hoc uerba non offenditur,ira,ebrietate, Io, infidelitate, Ia sciuia. Nam ec si aliquato manet in nobis, tame a sancto habitationis suae conti, melias non fert, ut semper inesse permaneat. Si uero haec comemorata uitia seri Per in nobis erunt, ne introire quidem polluta corpora domicilia dignabitur. Adflest autem unicui proxima,ut dictum est: stat enim ad ostiu uerbum dei, re pulsat ostium animae nostrae,ec dicit:Ecce stans ante ostiu pulso: si quis aperiet mihi
ostiu, ingrediar ad eu . Vult ergo semper introire,sed a nobis ne introeat excIuditur. Claudimus enim per haec corporis uiua animae nostrae aditu, qui si coeperit emundatis omnibus patere,ilico introibit,modo ibi is, qui clausis senestrae uaIuis introire prohibetur, pateribus uero totus immittitur. quide semper ut illuminet prompta est, sed tamen sibi domus ipsa obseratis adit illas excludit. Est enim . uerbum dei siol iusticiae adsistes uniculo cit introeat, nec moratur Iuce suam apextis aditibus infiindere. Manet igitur hoc uerbum dei in coelis per indefessam cor testium obedientia. o exemplo in sanctis quom,qtu coelestes secunda coelestis imaginem sunt, i uerbu manere credendum est Sequitur dehinc: In genera gionem oc generatione uetitas tua. γ DupIicem hanc sensus nostri intelligentia qua uerba dei manere ut in coelo,ita di in sanctis hominibus existimamus,uersus hie qui cosequitur confirmat.Non enim ait: in generatione generationis,aut a generationiblis generationu, sed in generatione ec generatione ueritas tua. Vtracs generatione simplici significatione comemorat. Duas igitur generationes in duobus populis cognouimus,quoru unus est legis Ec prophetar alter est euangelio/rum di Apostoloru.Veritas ergo dei in selis his duabus generationibus manet. Sed cu prior generatio ueritate dei intra se haberet, nulla alia eum habuit. Erant enim plures generationes gentia at* pNulorum. Et nunc cum haec eade gene ratio indigna extitit,in qua ueritas dei esset,hanc eande dei ueritatem praeter eam quae euagestis credidit,no habet alia ulla generatio.Sequitur uero: Fundasti ter am,ct permanebit. Couenerat ordini ut post coelum, dehinc terranuncuparetur sed hoc quod medium est,id est, in generatione ec generationem ueritas tua, ob eam causam interuenisse existimo,ut duplex illa de coelo,in quo dei ueris maine intelligetia cofirmaretur. Nunc ergo tan* integer ordo seruatus est,cu post ςcelsi in quo permanet dei uerbu,sundata terra mansura est. Et quide hoc etia de hac terra forte dicta intelligitur,quae fudata permanet, quam secundu Salomone
deus a sapientia fundauit, qus cu fluidae sit aquara nature si ibiecta, di incostanti innatet si strata elemeto, ita tame sapietia Zc uirtute re spiritu dei fundata fueritur zmaneat.Sed mihi spheticus sermo etiade terra humani corporis uidet locu nu,qus ita sundata sit,ut in ea tant in coelo uectu dei maneat.Coelu M re terra Praeteribit
595쪽
praeteribit.Et quomodo liare terra fundata mansura est rnisi sorte fundata in hoc sectilo tantu mansura sit,id est jecur tim seculi hunis costitutionem ec ipsa mansiira. Sed si permansura est, quo uerbo sim sicatur imperpetuum mansura Earunecesse est generatio no terna fundata ec mansura esse credenda est,quibus ob uexitatem in his dei malaentem coelestis Irorum modo terrenorum corporum gloria Praeparatur.Et absolutius id ita consequenti uersu poterit intelligi. Ait enim rotclinatione tua perseuerat dies,quoniam omnia seruiunt tibi. Dies iste qui nunc est,non perseuerat interuentu noctis exemptus.Aut si de huius diei tempor: bas locutus esset, mentione etiam noctiis fieri conuenerat, quae pari ut dies, dei ordinatione persistit. Sed quia dies Iux est,'sanctus quisl mundi istius lumen est,huius ergo luminis dies non ambigue ordinatione dei perseuerare creditur,ec Perseueraturus,quia omnia deo serviant. Nunc enim non omnia deo seruium
Nunquid Θc peccatores deo seruiunt. Nhinquid 5c hi seruiunt qui scamnello do flmini pedum subdendi sunt Dixit enim David:Dixit minus domino me sedea dextris meis Donec ponam inimicos tuos scamnellu pedum tuorum. Et secundam Apostolum. Oportet eum regnare donec ponat inimicos sitos sub pedibus eius .Ergo ruc dies,id est, sanctorum lume permanebit, cum deo coeperint liniuersa seruire.Et haec quidem a nobis secundum propheticam atm Apostolicam do ι trinam commemorata sunt. Vt quan* in praesentibus dictis suturoru bonorum significari tempus intelligatur,in quo cic coelum nouum oc terra noua ec stelix demutandorum corporum ψoriaec aeterna oblitis terrenorum uiciolum noctibux nostri luminis dies spei 5c expectationi nositis praepararitur,tamen ut magnificentiam dei omnes huius quo mundi creationes indemutabili officiorum suor inriconstitatione testentur, cum ita firmata , sundata, statutac, omnia sint, ut perperit uis quibus manebunt costitutorum ab exordi' temporum cursibus perseuere Proplaeta perseuerare se ut diem postulat,ei in sequetibus seruum se esse domini sui meminit dicens: Nisi quod lex tua meditatio mea est,t sic forte per issem in humilitate mea.) Frequeter admonuimus humiliatioe id significari,cutentati
nibus anima subiecta est,re infirmitati suae derelicta humilis efficit. Lex ergo et meditatio est,ec nisi meditatio ei suisses,Brsitan in humiliatioe periisset. Non est
ergo meditatio legis dei cu tribulamur ec angustiamur relinqueda, sed cu uariis eorpora infirmitatibus affligimur, cu inter persecutionu bella Uexamur , costans in nobis debet Iegis esse meditatio.Vrant enim licet in excidiu fidei ignes, laceret quom ad periculum salutis nostis flagella,effodiant etiam ad Hicienda impietatis confessionem redempta a deo corpora ungui dicti tamen prophetici meminisse debemus,ut cosortes ipsius simus. Dicamus re nos patientes atm uincentes, nis quod lex tua meditatio mea est,tunc sorsitan periissem in humilitate mea. Et be titudinem meditationis huius iam in exordio psalmorum propheta meminit, discens Beatuet uir qui non abiit in concilio impiorum, di in uia peccatorum non stetit,& in cathedra pestilentiae non sedit.Sed in Iege domini uoluntas eius, 3c in te Re eius meditabitur die ac nocte.Et uere beatus erit quisquis in lege dei medita hilar, qua meditatione in ipsa quoque tribulatiociam humiliatione seruabitur. De hine sequitur : In seculum non obliviscar iustificationum tuarum, quia
in ipsis uiuificasti me. Scit propheta, secundum ApostoIum, finem leψs
esse Christum, in qua iusti Mationum obseritatio constituta est, scit ec in euangelia credituris legem esse paedagogam, scit ec iustum ex fide uiuere, scit ec le/gem spiriti talem esse, scit qubd qui ea quae in lege sunt secerit uiuet,& idcirco ait: In seculum non obliviscar iustificationum tuam, quia in ipsis uitii asti me.
Vt quinquis, fides euangelica finitis legis sit operibus praedicanda, iustificatio num legi,
596쪽
LY VII. PSALMUM ENARRATIO synum legis tamen quae sibi uitae initium sit immemor non sit, quia legis iustifica/tio Euangelicae iustificationis fidei te paedagoga sit. Constanter uero cum sibi nulla iustificationum dei subrepere possit obliuio,id quod consequitur est proses stis, dicens: Tuus sum ego, salua me,quia iustificationes tuas exquisiui. on omnibus vox professionis istius competit, sed rarus quisque est qui sie dei audeat dicere. Audebit sane ille qui dixit, Mihi uiuere Christus est, re mori Iucrum. Et uiuo iam non ego, uiuit autem in me Christus. Et qui huius fidei erunt similes, non imprudenter quod dei sint confitebuntur. Vox ista animae semper deo in tentae, opus istud est misericordiae indefessae, continentiae immobilis, ieiunii usi tali, largitionis impoenitentis. Quomodo enim se dei esse profitebitur in libidianem calens, in iram mobilis, in auaritiam solicitus, inebrietatem sitiens, in glori am secuIi inani s c Horum potius erit iste,non dei In quo enim haec passionum in lia abundabunt quomodo non eorum erit quibus seruiet mures gentium dii,sed unus solus deus in quo omnia, ed unus dominus noster Iesus per que omnia.Constanter ergo propheta cui soli seruit, quod ius sit confitetur. Et quia suus sit, ut salvetur orat.Suus aute per id est, quia iustificationes eius exquirat.Aliis qtas emtibus gloriam mundi,aliis quaerentibus agros, domos, pecuniam, ille iustitias desexquirit,oc quod dei sit gloriatur. Est autem in istiusimodi pios ac religiosos uiros ingens odium irreIigiosorti. Et scit propheta, uel seculi hominibus,uel diabolo ec
ministris eius,eum qui se dei profitetur,esse pertarim.Hoc etiam cosequenti uersu docet,quo ait: MeeXpectauerunt peccatores ut perderet me,lesti lonia tua domine dilexid Diabolo uel ministris eius cura est pugnam di omnem gloriam iiiii fidelis auferre, eum non ex portione dei sinere esse,sed damnasionis sue cosocrium assismere.Longo itam ac diutino pretio cotra fidem propheis dimicatur. Sed memor ille mandatorii dei, di testimonia eius intelligens, restitit atm permansit. Nem aliter spem eorum qui perditionem suam expectabat elusit, quam quod uitae sibi intestimoniis dei intellexit esse doctrinam. Arduum autem at difficile est intelligere dei testimonia, re ultra praesentis cognitionis scientiam eoru intelli
gentia procedit.De testimoniis uero iam in psalmi exordio tractauimus. Per haec enim praesentia legis testimonia testimoniorum aeternoru cognitio praestatur.De nil id ipsum conjequens sermo demonstrat. Sequitur enim: Omnis consum mationis uidi finem.) Frequenter admonitimus non posse satisfactionem intelli Audio orgentiae ex Latinitatis translatione prs stati. Alia enim uis dicti huius est ex in o G citatis enunciati:ita enim est: τα τηρ υτ λὐαρωδη πέρα, id quod cum Graecis nuncupatur, ultra finem est rerum statutarum neo aliquo ut desinat continetur, sed omnem limitem subindefinita significatione transcendit. Quod autem nobi scum sic ibitur in finem, sine eo qui significatur existimatur id unde agitur cotine τελορri.Sed propheta, qai non corporalia nec3 terrena testimonia legis intelligit,secundum Graecam significantiam ultra omnem consummatione contuetur. Scit con summationem esse temporum legis,cum post plenitudinem tempora deus in corpore contuendus sit,sed ultra hanc consummationem uidet. Videt enim Euange/licat sipei tempus,sed di huius quide consummatio no ignota ei est. Ultra id enim intelligentiae suae oculos extendit. Nam in re resurrectionis consummationem ui det.Scit enim ec demutationis esse ordinem constitutu Apostolo dicente: Unus/quis v autem in suo ordine.Et rursum: Omnes quidem resurgent, sed non omnes commutabuntur.Nouit 8c dies regni domini nostri Iesu Christi, ex quo in regnudet patris prouehemur, & illa inexquisita re ininuestigabilia dei iudicia transseremur. Scit & tempus esse iudicit,& hoc scire ei ex amplitudine mandatorum dei licuit, quia se in immensam cognitionis doctrinam diuinus somo distuderit. Ait
597쪽
enim: Latum mandatum tuu uehementer. Latum fanh est,ssae tali, pris , nitum cognitionem humans ignorantie extendit,sive quod multa sunt in ovibis. dei praeceptis obtemperetur at* placeatur, secundum diuisiones ec munera phaγetiaram.No enim ab omnibus omnia expectantur, neo uniuersi uniuersa ad sitimanam placendi implere postlint. Alius ieiunio placet, alius simjicitate fidei projineretur, alius uitia eleemosynis redimit,alius securitate consummat, sicut alii cu/rationum concessa uirtus est,ale prophetiae scientia contributa est alii fidei firmi/tas data est,ald sapientia & cognitio donata est. Latum igitur mandatum dei est ec in omnia spei nostrae genera diffunditur,ut non dissicile sit si uolimias adsit inscepto dei obtemperare:cum latum Zc diffusium sit ad placendum ossiciois religionis uirietate. Nel solum Iatum,sed uehementer latum, Iatitudinis infinitate hachpsa superlativi adiectione monstrata. di Mem Vomodo dilexi 8ce. Vtile hoc nobis ac necessariu prophetae opus
est, quo ad persectam dei cognitione ait obedientiam edocemur, duabus rebus maxime infirmitati nostrae congruis instituti, ut eccleum qui ignoratus sit nouerimus, re mandatis eius secundum uolt mtatem decreti sui obtemperemus. Perfectum enim legis re pro metarum ec Euangeliorum uirum in omni psalmi istius corpore propheta confirmat, uel ex siua, uel alterius quem instituerat per na, cui in fiducia sit, haec de se quae subiecta sunt praedicare.Est autem dignum contueri,qua ue m rum diligen tia, qua intelligentiae absolutione nos in singuIis quibusq; dictoin generibus pro pheta confirmet.Dicit enim in tertiaedecimaeliterae uersii: Quomodo dilexi Ie/gem tuam domin tota die meditatio est mihi.) Promptum utim fuerat dixiste, quo feci legem tuam. Sed quia maius meritum est,amantem aliquid potius age/re,quam timentem,idcirco ait dilara legem tuam. Differt enim longe obsequium amoris a timoris ossicio, nec habet gratiam uoluntatis necessitatis operatio. Non omnia enim ad perfecti obsequii cosummationem sibi illa susticiunt, quae quam uis opus suum impleant, tamen quia coacta fiant metito pIenae gratiae indigent. Vult intur propheta opus suum dilectionis potius, quam tcrroris este,& ex cha ritate obsequium suum,no ex metu suscim. Multi ieiunant, dum a nobis es iurgari timet.Multi aliquid in usum indigentiu praebent, dum exprobrari irreligiosiam auaritiςsiae inutile cupiditate pertimescut.Multi ecclesiam a detit duargui absentiam suam ec negligentiam erubescimt.Sed no omnes id quod facimt,ec amanta in amorem ergo 135 potest incidere necessitas obsequelae: quia nemo id quod dilogit no uult. In facto uero potest ec no subesse dilectio, dum id est citur, quod non effecisse aut terror aut pudor sit. Sed propheta in nullo infirmus est. Quod amat facit re quod facit indeficienter exercetLegem enim quam diligit omni die ec si/ne intermissione meditatur.Non subrepunt alia occupationum studia,n5 interueniant diuersi secularium curam aestus,nec in eum incidit interiectu nouae alicuius Forte' cognitionis obliuio,semper idem est Zc in eodem est. Tantus ipse in dilectae sibi invitonis legis meditatione est, quantus dies uniuersus in tempore sit. Et quia,ut superius comemorauimus,legis 8c prophetarum atq; Etlangelioru hominem in se propheta demonstrat, ait in consequenti: Super inimicos meos prudentem me secistimandato tuo,quoimam in seculum mihi est.) Mandata dei prudentius propheta quam inimici eius intelligit: sed quid comune nobis ec inimicis nostris in praece/ptis est dei, qui him ne mediocriter quidem comperta habent, uerum nec initium saltem cognoscendi sectanturr Et quid magnum si inimicis suis in mandatis
dei propheta prudentior sit Quando em inanim ntia saxa, aut metalla,aut ligna
598쪽
CXVIII. PSALMUM EMARRAT Io xsilieneranteS conseqtu aliquid de uiuentis aeterni dei cognitione potitissent, ut his comparatis fieret propheta prudentior Sed omnis hic impiorum error ipstim
illud nomen cum lege dc prophetis Ec Apostolis respuit, detrediat, horrescit. Sed habet alios propheta hic sanctus inimicos, quibus prudentius in mandatis dei est eruditus. Mandatum dei in prophetis δέ in lege haeretici habent, sed nullo eorumper imperitiam irreligiota uoluntatis utuntur. Mandatum legis Iudaei tant pro/prium ec hsreditarium sibi uendicant, sed spiritualis circuncisionis autorem non habentibus quid circuncisio in signo tantu constituta iam proderit Quid sabbati religio deum sabbati nescientibus opis asseret Quid paschae agnus,& liminu sanguis,& azymorum festiuitas, agnum dei ec azyma synceritatis θc Languinem si Iutis ignorantibus auxillipraestabit Mandata exercent,sed efficientiam mandatorum re tempus ignorant.Legem legunt, sed eam legente*neficiente Iudaeo Christianus intelligit. Inimicus platia hic prophetae est, parricidales manus unigenito dei filio inseres, ec saluatore generis humani ec uitae aeterns largitore morte quantum in ipso est codemnans. Hae his ergo omnibus in dei mandato prudentior ex
At ut ab lute hos inimicos significasse intelligeretur, id quod consequitur
iecit: Super omnes docentes me inteIlexi, quoniam testimonia tua meditatio
mea est.) Didicisti b Dauid a Mose legem,di Aaron tibi sacrificiorum omnium doeior est Iesus iteratae cireuncisionis magister est. Samuel unguendo tibi sacra mentum in te ipso ec prophetae ec regis ostendit Quid est istud quod loqui ausus
es,quod super omnes te docentes intellexeris Sed superior uersus super quos omnes docentes se intelligat,ostendit, id est,super inimicos. Et rursum hic qui nuc est uersus inferior qui inimici sint declarat,id est omnes dotantes.CIaues enim coelorum is habere profitentur,& doetores esse se legis gloriantur. Et cum omnia legis testimonia aduenta domini nostri Iesu Christi testentur,super doctores suos proflpheta intelligit, qui unigenitum dei silium in carne uenturum testimonia eius meditans semper expectat. O felix disicipuli intelligentia, o doctorum miserabilis imperitia. Docentes nesciunt,ec intelligunt qui docentur. Caret autem propheta uitio laetantisfintelligentiae entam praestantiam unde adeptus esset ostendit.Nam iaperi S ait, quod per inimicos suos prudentior admin mandatis eius esses est, ctus Intelligentia enim omnis ex eo est, qui prudentiorem eum esse constituit. per docentes se ergo intelligit. Et quia interdum ex naturae diuersitate solet accidere,ut discipulus prudentior sit magistro,tamen hoc ipsum diligenuae suae Be stud iesse demonstrat. Ait enim: Super seniores intellexi, quia mandata tua exquisi ui. Et super docentes intelligit,di super seniores intelligit doctrinae atque intelli/gentiae suae officia, in ipsa temporis antiquitate demonstras, id est, populi ante se anterioris significans aetatem. In quo utrunm couenit,ut&antiquior sit, ec sepu/tet esse doctiorem.Sed super eum ille intelligit qui θc docetur 5c iuuior est. Intestigit uero quia mandata dei exquisierit, quae dinctor dum se docere credit, ignorat. Consequens autem est,ut qui super seniores di doeiores intelligit,seuctum inlesligentiae sus reddat,scilicet ut& qus cognita di petieritia habere coepi exerceat,&uideamus an hoc ipsum in cosequentibus sit. Ait enim: Ab omni uia mala prohibui pedes meos ut custodiam uerbum tuum. Persecta haec ec angelici uiri
uox est,ab omni se malitiς Uia abstinere, re tot ubim occurretibus erroris semitis, nulla earu, per qua neqarua adeatur,incedere.Sed alius nescio quid in eo prophe/ta significalicsi dicit,prohibui pedes meos. Natura corporis nostri fert nos inom nem criminis cursum, ct humanam cupiditatu impetus in hanc nos uiam cogit. Sed qui super seniores 8c docentes intelligit, per intelligentiae doctrinam se prohihuit,ec exeuntem procurrentem* reuocauit. Resistendu ergo est Sc obnitendu, Dd L ut
599쪽
D. Η Ι L A R I Iut nosmetipsos ab omni uia mala primum arceamus, tum deinde Ni quis nos in stinetias eb coeperit ferre,ut retrahamus. Et prius nostra & ipsi is potestate sumus inhibendi,ut deinceps custodiamus dei uerbum. Antea aute propria inhibitione opus est,ut possit dii uerbi esse custodia. Nem enim quisqtram ueris ante custo diet,quam prohibere se poterit. Prohibitio enim ea demu est, ut id quod fiebat sieri arceatur: custodia uero tum firma est, cum se quis a malis inhibens bona obser
hiat sine intermissione custodiae. Qualis autem custodia uerbi dei esse debeat, se quens uersus docet. Sequitur enim: A iudiciis tuis no declinaui, quia tu legena posuisti mihi. Haec est igitur aera custodia nullam in partem a dei seiudiciis de Nectere,nem leui salte declinare decessu,sed intentiam semper,ec semper immobi/sem,in eo quo institit permanere Non declinat aute, quia legem sibi deus statue/rit .Legem quidem Moses statuerat,sed hic idem propheta in pselmo altero ora at,dicens: Domine constitiae legislatorem saper eos, sciant gentes quoniam ho mines sunt .Ea enim lex quam Moses scripserat, paedagoga nobis in Christo firit Et sucirco super docentes sereseniores intellexit,quia legem Euangelicam qus lege Mosi no continetur intelligit.Haec ergo per deu collata est,haec omne homine in sicientiam dei erudiuit. Et idcirco ad id quod dixerat : Constitue legislatore si se per eos adiecit, sciant gentes quoniam homines sunt, id est, o terra genitae, re incognitioinem dei ex limo consormatae. Quod enim antea per ignorationem legis Mosi praesciebant,ntunc per predicationem domini nostri Iesu Christi sciunt:& ut originem suam,id est,corporis naturam in nouo latore legis agnosci mr,ita gla riam noui huius latoris expediant, in exordio sui iam ad imaginem ec similitudi/nem dei costitutae. Et praedicationis huius Euangelicae dulcedinem in consequentibus propheta testatur. Ait enim: Quam duIcia faucibus meis eloquia tua,siii per mel ori meo. MeI in ore no etiam in faucibus daIce est. Extra regione enim oris corporalium sapora nullus est sensus.Sed dei eloquia in faucibus dulcia fiant, in animam scilicet defluentia ec intima penetrantia, non in ore modo cibi placen
tia,sed illic dulcia ubi cognitionis oc prudentiae re intelligentiae sensus est. Et ideo eloquia in faucibus 8c in ore mel dulce est. Sed ut mei per aegritudinem aestumo
febrium ea quae acciderint oris amara mitificat, ita an s nostr s amaritudines tristes cupiditatum insalutarium febres insula dei eloquia mitificant, si modo noore contineantur, sed faucibus devorentur. Sequitur deinde: A mandatis tuis intellexi, propterea odivi omnem uiam iniquitatis. Intelligentes nos faciut praecepta,sed praecepta re atm opere expleta,id est, ut ea quae his continentur in quantum possiimus expleamus .Et licet adeo intelligentia perfecta si tame a Iobis in/cipiendum est,ut possimus perfectam intelligentiam promereri. His eram qui noper se inchoant clausa a deo omnia sunt. Et id ipsiim propheticus serirao per Esaia docet dicente: Ne dicas de mandatis meis quod cognoueris ea, cognouisti,nel credidisti ea,neque ab initio aperui tibi aures Cognoui enim quod spernens spreueris,& quod iniquus adhuc ex uentre uocandus esses. Ergo non indulgetur scientia no appetentibus eam.Et quia deus cordium scrutator est, his qui spreturi eam essent, tuis aures sunt re hebes sensius e Sed propheta a preceptis dei in/telligit praecepta scilicet agens, intelligentiam consecutus, intelligens uero omne iniquitatis uiam odit. Humanae enim naturae omnes di erfaru aflectionum adia cent motus, ut sunt odii ec amoris Sed amor impendendus est in dilectionem bo/riorum,odium aute assumendum est exossenia malorum. Bonum ergo est modo utilis organi corpora nostra in coaptatos re continentes modos temperare, ut nouitia diIigamus,ut non uirtutes horas oderimus, ut uni im nos generi decenterat utiliter coaptemus: Propheta mandata dei qui mandata dei SIim iniquitatis
600쪽
iniquitatis tutas odit. Vt enim perseeiae fidei 5c obseque es obedientiam dilige re,ec id quod quis agit affectu charitatis explere, ec necessitatem agendi amantis
uoluntate praxurrere, ita & magnae innocentiae est, iniquitates non modo non agere,sed odiise,quia interdum nos ab his metus re terror auertat Odium autem
nobis earu indiciu uerae, re persectae de his opinionis insinuat. Diligamus iustitiuam modestiam,seugalitate misericordia, ct oderimus rixas di ebrietates, cardea, superbias stirpra,cum quibus necesse est ecdiabolum oderimuS. Diligentes uero pacem,ueri tatem, iustitiam, diligemus eum qui est pax, iustitia re ueritas domi/num nostrum Iesum Christum, qui est benedictus lasecula sicculorum. Amen.: NuΠ.
l tius nocte inscientiae manet,dum carnali inserta cistatione in Pro i fundo ignorantiae per grauitatem naturae, cui aedmixta est, detine i tur. Qitando enim per semetipsam causam re ratione originis suae noueririnaando siquis fructus uitae suae sit,quae condestio spei quae promerendae posteritatis uia Nessi enim qui tiam tam demens, aut inops sensu est,ut in id cu nullus esset, cum sine dubio meminerit ex bonitatevii prosectum esse quod natus est: nec id in bonitatem eius malitiae cadat, ut in nobis hoc suum quod nascimur manus interimat. Sed propheta cognitione rerum coelestium di mus ut in luce scientiae,munere dei NeIoquio collocatus, ducem ad bene ec innocenter uiuendum eum sequitur, qui lux ueraest, ec quiέomnem hominem lucisocat. Hanc ergo uitae suae ignorantiam quodam praelato lumine ad intelligentiam dirigit,dicens: Lucerna pedibus in eis uerba tuum domine.) Scit se nisi in uerho dei illuminatum has corporum tenebras, ξ hanc sesuli noctem ferre non pos se Scit ubi ν adesse Iapides offensionum, laqueos funium, scrobes fouearum. Vt en1m quiS nocte egressus lucernam antefert, ecquo pedem inserat contuetur, at que ad singulos gressus natu se esse existimet, ut rursuiri postquam natus est nul lus esset, lumine praee te solicitus est:ita unusqui hie nostrum manens in se uerbum dei in omnes operum processus tanquam thicernam praetendit. Omnis et e nim doctrina coelestis dux nobis ad iter uitae est, quae Iucernaemodo in hac nocte seculi praeferenda est,cum aliquid aut agimus,aut cogitamuS,aut Isequimur,ut ea in omnem progrelsum cuiuscuno operationis utamur. Iubet dominus in Euan geliis hanc praeceptorum suorum lucernam non ociosam, nec inutilem oculis die cens: Nemo enim lucernam accendit, di ponit eam sub modio.Quae enim Iucernae si modio tegatur utilitas est Vsum sitium tantum intra id quo operitur impendit.Iubet igitur eam in candelabro,id est,in officii sui sede constitui.Itam hanc doctrinam, at 3 hoc uerbum dei intra nos receptum n nociosium, nem inutiIetan quam modio occulamus, sed lumen istud nobis ipsis primum,& rursus ex nobis omnibus gentibus praebeamus Sequenti quoque istud mandatum dominus am monuit dicens:Sint lumbi Laestri praecincti, ec lucernae uestrae ardentes. Iubet erago nihil nos agere in obscuro,quia Omnis in pe atis agens odit lume,& diligit tenebras. Vult has lucernas nostras esse semper accensa , quando in nocte huius seculi resinquamur. Iudaeis in tabernaculo testimoriri Iucerna accenditur, & haec omnis festiuitatis siuae tempore ardet. Illi hoc quod agunt Mesciunt, sed nos in his tabernaculorum nostrorum, id est, corporum testimon 3sardentre lucernas sem/per habeamus, re festiuitatem spei nostrae earum luce peragamus. Apostolos quoque,quos DI terr quos N Iumen mundi dominusnuncupat, per hanc signisic tionem hos o lucernas esse eccesiae ostendit dicens: Lucerna corporis tui est ocu