장음표시 사용
601쪽
94. D. N I L A R I I a Mius tuus.Corporis scissicet ecclesiae, quae unu corpus in Christo est, nos* inincem membra eius sumus. mo enim unicuim nostram est dei uerbum oculus siue hi cerna deinde uir apostolicus toti corpori suo,id est,ecclesis lucerna est nccis enim omne corpUS,aut peS,aut oculia aut manus est. Ergo si oculi totius corporis pars lucidissima,ec ob id membris sitis caeteris praestans,erunt tenebrae, id est,si apostolorum lucernae non ardebant, lumine ipis in tenebris sito,quanta totius corporis nox manebit aennes praedicator poenitentiae lucerna di Iudaeis re gentibus suit domino dicente: Ille erat lucerna ardens,& lucens, ec uos uoluistis ad horam exultare in lumine eius. Habemus ergo doctrinae lumen, exultemus in eo, non ad ho
ram,sied semper,neo ad tempus, sed inaeternum. Beatae uirgines illae ec utiles olei mercatrices, solae in lampadum sitarum lumine cum sponso thalamum ingresiste sunt, caeteris negligemibus Jc dormientibus ab ingressu thalami exclusis. Ad om nem igitur animae nostrae pedem utamur dei uerbo ut lucerna, sed Iucerna sem per ardeate,semper in officium suum per nostram prudentiam prςparata. Verbuautem quod pedibus lucerna est,ipsum illud ec semitis lume est . Sensim enim ocdomestice ingredientibus lucerna opus est, peregrinum autem ec publicum itergngredientibus lumen potius necessarium est, ne latro insidietur,ne ambigus iate
Error occurrat. Per incrementa enim a minori ad maius acceditur. Vt ei cui uerba
dei primum lucerna sit pedibus,id ipsi im uerba ei fiat Iumen in semitis.Sed lucer, na pedibus 5c Iumein semitis utilam prosectum praestare debent.Et videamias acidignum aliquid prophetae subiecerit. Ait enim: Iuravi ei stativi custodire iudi/cia iustitiae tuae. Iam no in nodie secuIi errat,nec pedem metuit offendere.Sacramentum enim omne firmatae scientiae res est, re iurandi religio ex ueritatis cognitione suscipitur. Iurat ergo propheta,nec tantia iura sed & tatuit,quia sacramen
ii uinculum haec firmitas sit statutorum. Statuit ergo iurans custodire iudicia iustitiae dei. Et difficile est statuta conuelli,&opumst est statuere iurata. Sed meminit nihil esse in dei iudieiis iniustss Si enim humana iudicia ea uere iudicia existimaritur, quaeex arbitrio iusti iudicii sanciuntur, quomodo ambigendum sit nihil esse in dei iude is iniustum Amittimus liberos, iniustum hoc iudicium existimamus. Nunquid iniuste deus in Iob filios dedit diabolo potestatem c Damna nostra tan quam inique accidentia dolemus. Nunquid egere selum illum perfectum uirum deus sine iustitiae ratione permisit couciamur doloribus,& contra deum impati
Entiae nostrae querelis increpamus. An ne incerto consilio exosus uermibus,sanie defluetis,persossa ulcere fuit Certe haec omnia ad documentum fidei ad prae/mium gloriosae patientiae pro cerunt. Infirmitas nostra inicit, iit malum esse id quod patimur existimemus. Caetera dei semper uoluntas est, iat patientia passio num probemur, nos uero diuini iudicij iustitiam dum sine documento fidei late, reuolamus improbamus.Sed qui superius re iurauerat 5 statuerat,iat custodiret
iudicia iustitiae dei,dignani aliquid facramento & constitutione sua in obseruan dis debet praestare iudicijs. Non eram leue est quodcustodituriim se statuit iura
queqtia 3 domine, uiuifica me secundum uerbum tuum. Unigenitus dei filius naturae nostrae ex uirgine sibi corpus assumens cum in seipso ueram persectam humanae prudentiae tormam praebuisset, quid a se discitanΦ exemplo doctrinae uoltierit noscendum est. Ait enim: Venite ad me omnes qui laboratis ec oner ti estis,ec ego uos reficiam. TolIite iugum meum 1Gper uos,& discite a me, qui mitis sum ec hiimilis corde,& inuenietis requiem animabus uestris Ipse utim per se 'tus,oc sine peccato solus,5 unus in cuius ore dolus non fuit,hoc praecipuum lite doctrinae sumi uoluit exemptu nansuetudinia scilicet hinutilitatis,per qu
602쪽
CAE VILI. PsALMUM: ENARRATIO syyanin abus reqtues inueniretur. Scit insistentem esse di incapacem rerum secunda ruin naturae nostrae infirmitatem. Alii per opes insoIescinit, nescientes de largitio/ne opum dictum esse: Eleemosyna enim abscondit peccatu. Et rursum: Dispersit dedit palmeribus,tustitia eius manet inaeternum. Et deum ipscim his qui estiri ei, rem cibasn sitientem potassent, peregrinum domo recepissent,nudum ueste texilient,infirmum uisitanent,clausum carcere con lati essent, dicti irtim: Venite benedicti patris mei, poss1dete praeparatum uobis regnum a constitutione muri di. μη gloria seculi tumet, nescientes hanc principalem benedictione coelestiunx fuisse sermonia, Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum coelorum. Alios nobilitas carnalis in fastigium etigit, non cogitantes illis qui in Christo re nati sunt dictam effriuos autem genus electum, regale sacerdotum, gens sancta. Aliae int seculi Ieges,alia dei m era Diaboliis cum deum tentare ausius est, sua esse secutu gloriatur, dominus uero mori nos seculo iubet ut uiuamus ipsi. Cum domino opum contemptus, opulentia est. Cum domino terreni honoris despe/ctus,coelorum regnum es Cum domino humilitas cordis,generota di regiae tia tiuitatis ornatus est.Hoc igitur a se disci uoluit,quod uirtutum omnsum marinassest. Apostolus etiam ad humilitatem nos docens talibus adhortatur: Hoc enim Lapite in uobis, quod est in Christo Iesi. Qui cum in forma dei esset non rapinam existimauit esse se aequale deo, sed se exinanivit formam serui accipiens, di habi
tu repertus ut homo, humiliavit se factus obediens uis ad morte, morte aut cra cis Habemus exemplum ab unigenito deo humilitatis,sed uideamus ec praemisi. Propter hoc enim eum deus exaltavit,& donauit illi nomen quod est super omne nomen,ut in nomine Iessi omne genu flectatur, coelestium,terrestritim ec insertiorum,dc omnis lingua confiteatur,quia dominus Iesus in gloria est dei patris. Hoc humilitatis fusi praemium, ut corpus at sumptum in gloria dei patris maneret, ut1n nomine eius genu coelestia, ec terrestria, dc inferna curuarent. Manens enim in dei forma non ut aliqua sibi ac rapina,id quod erat praesumendum existimauit, scilicet ut deo esset aequalis. Erat enim in dei sorma, nihil ei ex eius gloria derarat, in cuius forma manebat,sed formam serui per humilitatem accepit, ec habitu ut homo repertus est, humilians se per obedientiam usque ad mortem, nec solum usque ad mortem,sed usque ad mortem crucis. Coelum ex praecepto dei ipse sor inauit, mundam ex paterno iussit in hanc speciem tanti decoris ornauit, terram
re quae in ea sunt creauit. Sed nunquid ob illa meruit hominem assiimptu in aetertii patris gloria coIlocare Humiliatis hoc praemiu est,humilitatis haec mercesest, ut quia manens antea in forma dei esset, in forma serui deinceps effectus S ma nens in forma dei, effectus forma serui consessione coelestium S terrestrium di infernorum esse in dei patris gloria nosteretur. Verens quoque idem Aposto Ius,ne quos ipsa illa diuinorum munerum gratia efficeret insolentes ait : Vnicui que data est demonstratio spiritus ad utilitatem. In eo enim quod ait, ad utilita rem,docuit eo utiliter utendum,ne sorte quenquam spirituaIlum donorum const/dentia eificeret insolentem, re dei gratia per insiolentiae uitium fieret octo a. Ex persiona autem sua ipse demonstrat,etiam hoc se a deo gratiae consecutum, ne per Gnfidentiam plurium in se gratiarum in aliquem tumorem stuperbiae tolleretur, dicens: Et propter eminentiam rei Iationum datus cst mihi stimulus carnis an/celus Sathanae,qui me collaphizet ne extollar. Etiam hoc ille uas Hectoris 8c dolator centium meruit,ne ultra humanae infirmitatis naturam per spiritua Ilum insemun ram eonfidentiam superbiret. Ezechiam regem scriptura laudat quod se ee rit tectum di bonum in consipectu dei, sed non usque in finem potuit haec manere
uudatio. Scriptum enim est in secundo Paralipomenu libro: Et idit Erech
603쪽
ab altitudine cordis sui, ub1 cor in altum erexerat, ubi in superb1am se per consis dentiam laudationis extulerat,praeteritorum gestorum gratiam per superbiae cri mea amissici Prophetae inuir sacramento coitituens ut iusta dei iudicia custodiret, hoc primu opus sumpsit ut humilis fieret. Nem tum humilis,led humilis ualde, per adiectione hanc consummatam in se humilitatis modestiam docens. Et erant
caiisae in eo plures superbiendi. Praebebat in olentiae causas nobilitas ex Iuda, ecineo primum potestas benedic ionis regiae inchoata. Mansit enim aliquandiu eπDauid tribu regiae potestatis familia, ex qua secundu carne rex aeternus emersit. Erat etiam prudentissimus. Ait enim ipse inuisibilia & occulta sapientiae tuae manifestasti mihi. inruit etiam & propheta esse, cum dicitur:Aperiam in parabolis os mess,eruciabo absconsa a constitutisene mundi.Humanae quo p opulentiae coeptis abundauit. Ait enim ipse Ecce congregaui de paupertate mea auri talenta tot milia,ec argenti alia, & aeris ferri quorum numerus non est. Hinc familiae nobilitas , hinc regis potestas, hinc sapientiae fiducia, hinc prophetiae meritum,
hinc copiae facultatum: non erexerunt tamen in superbiam,neque in aliquem is stigq tumorem extulerunt. Tuto ergo postulat,dicens uiuifica me secundum uerbum tuum,id est,ut tanquam nondum uiuens aeternae uitae uitam secundum uer bum dei mereatur, quia eum humilitas modesta intra disciplinam &doctrinam praedicationis Euangelicae contineret. Deinceps sequitur: Voluntaria oris mei
fac beneplacita domine, iudicia tua doce me.) Digne exequitur propheta se cramentum constitutionis siuae. Primum enim humiIis ualde effectus est, sequen/ter nunc orat ut uoluntaria oris sili beneplaceant. Non contentus est iam praestris piis Iegis contineri,ne 3 tantum necessitati obedientiae subia're. Lex pr ceperat malum pro malo esse reddendam. David iste cum Salii totis imperii sui uiribus se Perseqtientem, frequenter captum ec conclusam habuit Iet,non modo non pere mit , sed etiam cum honore dimisit,dicens: Non inferam super eum manum me am,qui Christus domini est. Hunc etiam cum in bello peremptum comperisset, fleuit,& uindicauit filuis quom eius Absalon regnum occupat,exercitum contrahit,patrem bello parricidali persequitur.Sed militibus David dicit: Parcite puero Absalon. Illi quidem ad resistendtim necessitas imp sita est ut regi, sed pietas ct bonitas affuit ad parcendum ut prophetς.Mortuum quom assectu paterno redolore defleuit Haec enim uoluntaria, non legitima sunt,o his obtemperare libertatis potius quam necessitatis officium ἰHabet hanc Apostolus uoluntariae doctrinae di non legitimae consuetudinem,dicens:De uirginibus autem praeceptum domini non habeo, consilium autem do. Aut cum gloriam uiduitatis ec contine tiam laudat no inhibita potestate nubendi, sed meritum coelibatus praedicator ut tua legem instituit, 3c ultra praeceptum adhortatur, uoIuntaria legitimis antepo nens.Etrursiam ait: tmquid non habemtippotestatem manducandi 8c bibendis nunquid non habemus potestatem mulieres circunducendi, sicut caeteri apostolire fratres domini θc Cephas Aut ego solus ec Barnabas no habemus potestatem
hoc operandi Sed non utimur hac potestate. Potestas in licito est, cum lex infide Iitati nostrae parcens praescriptis nos grauibus non onerat. At uero uoluntatiS professio ex inamento sidei est, cum in his quae moderata lex nobis est nos retipsos uoluntariae deuotionis stadio cbtinemus. Hsc igitur uoluntaria ut deo sint placi/ta propheta orat quia illa quae ex praescripto legis gerantur,ipsa servitii sui neces/state peragunt Causam autem semper praetendit deprecationis stis. Postea enim quam uoluntaria oris sui ut beneplacita essent orauit, adiecit: ec iudicia tua do/ce me. Iudicia legis ait, re quantam in se est gestis atque operibus exercet, sed nondum ea intelligit. Scit enim esse legem spiritualem. Et illud quod sub specie. praesentium
604쪽
c XVIII. pSALMUM ENARRAT io sy praesentitim operationum continetur nosse sestinat: ea enim quis necesse est doceri postulet quae ignorat.Totum autem se propheta secundum lacramenti sui constitutionem deo dedit. Humiliatus est ualde, uoluntaria oris eius placentia sunt: nunc eius anima in dei manibus semper legis dei non obliuiscitur, dicens: Anima mea in manibus tuis semperita legem tuam no sium oblitus. Totum quod uiuit deo uiuit. Omnis eius sensus Sc spiritus in deo est,nullum tempus ad mittitur, quo subrepere legis possit oblivio. in omnibus operibus oc cogitationi/bus deus cogitat. Lex in memoria est, in dei manibus semper anima uiuentis est.
Scit quam sibi istud utile sit, sicit quam necessariu quotidie se manibus dei gestis
atm operibus suis,& per indefelIam memoriam legis inserere. Ait enim: Posuerunt peccatores laqueum mihi, rede mandatis tuis no erraui. Scitin hac seculi sylua plures laqueos extendi, ures uitae suae captiones parari. Sermo,cogitatio, opus nostrum,semper adiacentes habent laqueos,cum interdu occurrit causa irς,
doloris affrictio,querelae necessitas, mata cupiditatis occasio. Hos diabolus,angelii eius ab initio transgres res, re ab exordio peccatores laqueos semper exten dii m. Sed cuius in manibus dei anima est, ec qui nun* legis dei immemor est, istinclim licet laqueis circuniectis, a praeceptis tamen non aberrauit. Semper enim deum cogitans ab his euolat, ut in psalmo alio loquitur: Sicut pasto liberatus exuqueo uenator st. Et dominus ipse per prophetam ait: Liberate nos ex laqueo ue natorum, a uerbo conturbationis.Non enim iniuste tenduntur retia auibus In Aurichis coelestem sicientiam homo eruditus est,quid tibi cum terrenis operibus ec gestis si eli is effectus es, cur non in naturae tuae elemento moraris uolucres enim coeli
nunciapantur. Non iniuste ergo illis in possessione terrenae habitationis insdiae sunt Securi renunciasti,quid tibi cum seculi rebus Quid quereris captus in secalo quid quereris iniuriam laquei in regione non tua Dic potius ec utere ipse tu uoce psalmistae dicentis ista:Quis dabit mihi pennas sicut columbae,ec uolabo re
requiescam Natura auium est, ut no nisi cum uolant requiescansitu aute iam is eius es columba,udiando requiescis, id est, in coelestem te sedem re cognitionem a laqueis terrenis uolatu fidelis animae efferendo. De hinc sequitur: Haereditaui testimonia tua in seculum, quia exaltatio cordis mei sunt. Haeres secundum hamanam consuetudinem omnia eius obtinet cuius Oc haeres est. Sed humanas hae
reditates dedignatur propheta, qui testimonia dei haereditauit,gratii ipsi si dei fiat ipse testis, quia exultatio cordis sui sit, si se dei inter persecutionis bella testet. Stere meminimus his testimoniis apostolos gratulatos, csi exeuntes de consessu per secutorum istati sunt propter dei nomen dignos se iniuriis iudicatos.Testimonia ergo eius exultatio eorum cordis suit. Sed propheta ut apostoli licet inter multas persecutiones haec testimonia dehid est testandi de eo cam exultatione cordis tamquam haereditatem retineat, tamen etiam illa dei testimonnia haereditate acquisi/ta habet, quae stri testibus sieta sunt. Mosies legem sub testibus dedit coelo atque terra: Esaias sub testibus arguit coelo atm terra: Apostolus iam celsioribus testi mon is ut praedicator Euangelicas usus est, dicens: Testor uobis coram de ore Christo Iesia 8c angelis eius.Hμ ergo testimonia sub his scripta,ec sub hix testata,& in his testata tanquam noui patrimonii haeres occupat, non ex parte, sed in to iram.lus enim haereditatis ex solido est,etsi inter plures secundum humanam suc/cessionem haereditas diuidatur, tamen haereditas ipsa nomen haeredis ex solido est Ac ne,quod a multis dici *pe Elet rationis aliquam habeat autoritatem uiri asserunt proprium dei munus esse,ut quis in dei rebus atm operibus uersetur,ex cusantes infidelitatem sitam quod cessante erga se dei uoluntate maneant inside
las. Est quidem in fide manendi a deo munus, sed impediendi a nobis origo est
605쪽
9s D. Η I L. A R I I IN Eic Iunias nostra hoc proprium ex se habere debet, ut uelit deus incipienti creement Lim dare, quia consummationem per se infirmitas nostra non obtinet,meri tum tamen adipiscendae consummationis es ex initio uoluntatis. Orcopsialmulta propheta coia clusit: Declina cor meum ad faciendas iustificationes tuas in aeternum, propter retributionem.) Cor suum 1pse declinat,ec ex naturae huma
nae peccatis in obedientiam dei inflectit. tura quidem & origo carnis suae cum detinebat, sed uoluntas 5c religio cor eius ex eo in quo manebat originis uitio ad iustificationum opera declinat. Et declinat in omni uitae suae tempore, non in delinitione aliqua spacti,sed in omni uitae suae seculo.Declinat autem propter Tetrihutionem, certus stilicet ea fidei meritis resertiari, Θc in his retributionem eius esse quae oculus non uidi nec auris audiui nec in cor hominis ascendit,quae praeparauit deus his,qui diligunt eum in Christo Iesu, cui ψoria est,ec nunc,oc semper, ecin secula seculorum. Amen.: Samech. Niquos odio habui θα. Pr scepti euangelici doctrina est,ut inimi cos diligamus,ec non solu amantibus nos amorem,sed etiam his quinos oderunt debeamus .Ergo haec prophetae prosessio aduersari uidetur dominicis mandatis, ut cum amor nobis inimicorum imperetur, ille quod iniquos oderit tanquam bonum opus praesera dicens:
Iniquos odio habui. Sel huius ipsius dicti ratio ex ipsis Euangeliis noscenda
est. Nam dominus qui inimicos diligi iussit, ec maledicentes patre aut matre re mortis esse constititit. Rursum alio in loco praecepit, dicens: Si quis uenit ad me, ec no odit patrem suu,N matrem,ec uxorem, Zc tilios,& fratres,& serores,adhuc etiam Θc animam suam,no potest meus esse discipulus. go haec uidentur sibi es contraria se contraria, ut cuius ex praecepto non selu odium in parentes, sed mesedictio tanm tum morte sit digna, ipse rursum dicat neminem discipulum suum esse posse, nisi qui patrem,5 matrem, ec uxorem,& filios,& fratres,ec sorores re animam suam oderit.Durus hic sermo,ec praeceptum graue est,impietatis necessitatem ad con summationem religionis imponere. Vera nihil adeo durum, nihil impium, nihil contrarissanterioribus praeceptis iubetur. Irasici aute charissima haec nobis nomi na pater scilicet aut mater,5 uxor Sc filii non possunt,qubdeos praecipimur odis se,cum animam ipsam nostram odisse iubeamur. Scit enim esse dominus plures tam inconsulti amoris, ut cum persistere in martyrii gloria filios suos uideant, ut tempori cedant, rogen ut sententiam mutent, precentur: ec pietatis impiae erga eos utantur affectu: cum anus mater, & pater senex miserabiles canos filiis inmismartyrii certamine cum inuidia prsdurς uoluntatis eorsi ostendant. Hinc Oc uxorassit ultorum ambitiosa comitatu ret ut potius sibi illistb uiuat,hinc fratres ir res blandis nominum suorum familiaritatibus deprecentur. Ipsa quom anima illecebris iampridem capta uiuendi, tacitis quibusdam costitis ad cohibentiam defle ciendae uoluntatis irrepat. Hoc igitur in tempore odisse nos patrem, matrem,um rem,siaios,fratres,sorores,ec ipsam quom animam dominus praecepit.Nam hunc eundem sermonem ita clausit post odium uniuersiorum,dicens: Et si quis no poratat crucem suam,& uenit post me,no poterit meus discipulus esse. Ergo tuc odio habendi sunt, cum portare nos martyrii crucem nolint, cum sequi deum exemplo missionis dehortentur honestum hoc odium ec utile es eos qui ab amore Christi ducere conantur odisse. Ita in nunc propheta nihil contrarium Euangelicis praeceptis quibus amare inimicos iubemur, locutus uidetur,dicens iniquos odio ha/bui.Non enim inimicos suos odit,sed iniquos,id est,transgrestares Iegis. Proprio re istud uerbo Graecitas nuncupat, ο ρανόμους dicens,id est, extra legem agentes.
606쪽
cπVIII PsALMUM ENARRATIO I99 sed qui praeteritores le s odit, non potest non id amare quod oderit esse ne Oetam, ec ideo ait: Et legem tuam dilexi. Conuenit autem ut qui Iegem amat, OS oderit qui legis inimici sunt.Dehinc sequitur: Adiutor re susceptor meus es tu, in ueris tuum spero. Magno nobis auxilio dei opus est in tanto at* assiduo seculi istius prstio.Non enim nobis,secunda Apostolum,pagna est aduersius carnem di sanguinem,sed aduersus potestates ,re mundi potentes harum tenebrarin, aduersus sipirituales nequitias in coelestibus.Hos ergo hostes habemus, aduersus hos adiutor deus precandus est,ut nos in sitisiceptionem suam recipiat Sed no tam timoris haec precatio debet esse,* meriti Timor enim ex trepidatione coditionis humanae est,propheta autem in uerbo dei sperat.Spes non res praesentes obtinet, sed futuras.Sperat ergo quae uerbo dehid est,dictis propheticis continentur.Sporat autem uel retributiones fidei in uitam spiritualem,ueI ipsum illum domini no/stri qui dei uerbum est, aduentum expectat. Spes enim ista meretur auxilium re
adiutorium dei.Non aliter aut nos meremur, aut aliqui ante meruersit,quam Uer
hum dei deum naturae nostrae carnem ues habiturum sperasse, uel quod habuerit credidisse.Sed propheta multa in se esse meminit,quae spei siuae conentur obsistore.Et ideo subiecit: Declinate a me maligniu tautabor mandata dei mei. Doctrinae coelestis ratio admonet, ut dictam hoc reserenda ad personam hominum, in quibus insit malignitas, existimetur.Propheta enim qui gentes docet, qui uer hum dei praedicat, iubet ut a se uniuersi mal i declinent,quia congregatio fameta ad malitiae operarios sit indigna,5 nescitque possit excipere. Omnibus enim per naturae demutabilis uoluntatem adiacet,ipsis. apostolis uerbo licet iam fidei emundatis atque sanctis,non obesse tamen miliciam per conditionem communis nobis originis docuit,dicens: Si ergo uos cum sitis mali, nostis hona data dare si liis uestris. strum autem malos amare, ec bonos ad bonitatem docer secunducum,qui uniuersos ad se potius inculat dicens em te ad me omnes qui Iaboratis re onerati estis, ec ego uos reficiam. Sed scit propheta plures malignitates in oc culto humani cordis esse. Secundum enim domini dictum,deintus exeunt cogi Lationes malae, des, moechiae, fornicationes, iuria, falsitates,blasphemiae. Haee enim sunt, quae communem hominem iaciunt. Huius igitur modi ut a se declis nent aduersantes fidei suae postulat. Obsistunt enim innocentiae studiis,obsistunt doctrinae spirituali, atque his per consiliorum sitorum assiduam familiaritatem se ingerentibus, non uacat animo dei mandata scrutari, quia maligni uiri praesentia illum eum qui mandata dei scrutari uelit,impediat. Et quia dei opus est miserieordia, ut in familiam eius recepti a dominatu malignoru horum liberemur,proepheta orat dicens: Suscipe me secundum eloquium tuum Sc uiuam,& no con standas me ab expectatione mea. Propheta expectat, ξc sperat: nihil praesens,nihil temporarium sectatur. Plures autem sunt qui hanc expectationem fidei no strae arguunt & irrident,dicentes: Quid ieiunia, quid continentia, quid castitas, quid iactura patrimoniorum utilitatis affert ubi spes uestra est Christianir Mors ualiter dominatur uniuei forum, in omnium corporum naturas commune ius illi est. Quin etiam uniuersis nos bonis seculi fruimur, ec uitae uerae Iicentia ullai K8cin quo tandem nobis sipei nostrae expectatione praestatis Non confun/di ergo se in hac expectatione sua propheta orat, sed ut maneat considens, ecfiuctus uerae illius uitae quam expectat, accipiat. Scit enim se nondum uiuere, licet uiuat. Vita enim nostra, secundum Apostolum, absconsa cum Christo est. Et idcirco ait: Sustipe me secundum eloquium tuum & uiuam. Quia uerae illiusta indeficientis uitae expectatione hac spe detinetur. Sperat enim aeternitatem, erat regninn caelorum, Ossat regnun dei, sperat spirituales henedictiones in coelestibus
607쪽
s o H. H t L A R I I I Neeelestibus in Christo.In hac spe,in qua no confunditur, rogat ut suscipiatur& ui uat. Dehinc sequitur: Adiuva me& saluus ero, oc meditabor in iustificationi
bus tuis semper. Superius dixerat adiutor resusceptor meus, nunc autemno minam commemoratorum rem precatur,atqui susceptor est suscipiat, oc qui astutor est adiutaei. Non abesse a se adiutorium adiuuantis precatur, n5 Orat ne maelignantes non habeat.quia per passionum patientiam fides probatur:sed ut aduersas eos adiuuetur orat, quia auxilium a domino semper orandum est. Sed quem admodum insuperiore susceptus uiuet, ita ocin hoc adiutus saluabitur. Adhuc enim sibi obeunda mors est adhuc inferi sustinendi. Tunc saluabitur cum excor pqrea terrenac, natura in spiritualem gloriam transformatus nullum aduersantiuinimici periculum metuat, uiuat inter esectos angelos, sit paradisi incola,oc inserpta corruptione ex mortali immortalis existat. Sed quomodo meditaturum se iniustificationiblis dei dicit, Sc meditaturum semper c nunquid non meditatur, quire in meditatione sperauit Potest quidem ec praesens uitae opus accipi,ut quous que in corpore sit,semper iustificationes meditetur.Sed nihilominus S in fiaturis sermo procedit,scit in coelo omnes angelos in meditatione iustificationu dei esse. Nihil enim illic ociosum, nihil iners est. Omnes uirtutes coelestes in opere mini sterri sui permanent. Et cum nobis tunc uita angelorum uiuenda sit,potest secum dum eos qui semper operantur, nobis quot aeterna iustificationum esse medita/tio.Dehinc sequitur: Sprevisti omnes discedentes a iustitiis tuis,quia iniqua cogitatio eorum.) Auxilium susceptionem ob hoc propheta orat,ne cum disce dentibus a iustificationibus dei 5c ipse spernatur. Sed hic seruata ea ratio est, ut non dictu si spreuisti omnes peccatores,sed reuissi omnes discedentes.Si enim peccatores spernere omnes uticy sperneret,quia sine peccato nemo sit. Sed speranit disicedentes a se,quos apostatas uocant. et enim interest an iniustificationibus dei quis aliquando suerit. Demedus enim est a deo quisquis discesierit,quia
manentis meritum conseruat consummatio spernendi. Ditari uero a peccatore discessio,quia peccatori uenia per poenitentiam reseruatur,discessio uero cum linsa poenitentiae discessione se damnat, quae hinc oritur, cum uoluntas eorum qui discessuri sunt est iniqua.Dehinc sequitur: insuaricantes reputaui omne& Pec catores terrae,ideo dilexi iustitias tuas semper. Prophetae semio Ionge scire ultra commanem jensum tendit. Nos enim praeuaricatores eos existimamus,qui susceptam fidem,S cognitionem dei adeptam relinquil aliud pollicitos,5 aliud nune
agentes.Sed hic praeuaricatores existimantur omnes peccatores terrae,nullus ex Upitu generaliter ad omnes prsuaricationis nomen refertur .Lex enim ueluti naturalis est, iniuriam nemini inferre, nihil alienii praecipere, taude ac periturio ab/stinere alieno coniugio non insidiari. Nouit 8c hanc naturae Apostolus legem,di cens: Clam enim nationes quae legem non habent naturaliter secundum legem fa/ciunt, tales homines Iegem non habentes sibi ipsi sunt Iex, qui ostendunt opus logis scriptum in cordibus suis.Ergo praeuaricatores existimantur,qui quod a nat ra Iegis accipitm derelinquunt. Furem quis deprehensum, aut adultertim, aut homicidam arguit lege natur Sed si in his ipse uersetur praeuaricator est legis. Nouit etiam cum ait:Peccatores terrae alios esse,& coeli peccatores. Audiamus enim Euangelicae praedicationis prodigum filium proditum atm mortuum, de peccato Precurem suo patri confitentem:Peccaui,inquit,pater in coelo ec coram te. Quisquis coele/edela pia stis doctrinae ec spiritalis gratiae particeps factus in peccato demoratu non terrae peccator est ille,sied coeli. Omnes enim credentes in se dominus noster Iesus Christus excitauit re coli octauit in coelestibus ex quibus qui decidit,tant coeli pecca tor arguitur Cum igitur propheta terre Peccatores prsuaricatores eue existimes,
608쪽
quia natur, legem peccando transgressi sunt, ob hoc ipse testimonia dei diligit:
quia cum prsuaricatio sit decidere ex lege nature,tamen iam sine uenia sit ex coelesti lege discessio.Concludit autem ita: Confige de timore tuo carnes meas, a
iudiciis enim tuis timui: Nouae Sc inusitatae preces prophetae sint, ut a timore dei carnes mae configantur, sed meminit compatiendum ec commotiendum essecuar Christo his,qui conregnare cum eo uelint. Et minore istud dicti uirtute La/tinitatis translatio eloquuta est. Quod enim nobiscum est confige illic id significae ut clauis se configat. Moriendum ergo nobis est,& omnia carnis no/strae uitia configenda cruce domini sunt. Motimur enim seci dum Apostolum cum Christo, Ac consepelimur in baptismo.Et hoc propheta quanquam in ia UOIuntate habeat, tamen ut per misericordiam dei consequatur expostulat. Configi enim extimore dei carnes suas orat, quia iudicia dei metuat. Timet enim aeterni iudicii sententia, timet non cum Chresto configi re comofi,ec cosepeliri, nouum se homine, nisi uetere conuitqs oc concupiscentiis exuto,intelligens no suturum.
Si iudicium re iustitia θα.) Et in psalmi exordio, di deinceps frequenter meminimus,per haec singularum literarum quaedam qua si elementa discendi do bina nos pietatis,continentiae, intelligen tuae,fidei oc timoris insi itui,& ut rudem infantiam ad loquendi scis, ii si l entiam,quam ec agendido strina conseqLiitu ipsis humanae uocis nitiis erudiri, quod ex consequentibus sextaedecimae literae octo uersibus intel Iigi licet. Propheta enim ex persiona sua uniuersos docet, quid uelle, quid agere, quid profiteri ut quenti pro costientia infirmitatis ac naturae suae utile sit, quia etiam metui,quid caueri,quid emundari oporteat.Beatus idem propheta,qui permisericordiam dei ipse ubi Jc prospector ec emundator ec iudex est Certe dignutati eius decentissimum est,ut qui Oritu dei loquita ea quae humanae,ct salaiis,
Saeternitatis sunt, eloquatur.Αitenim ita: Feci iudicium 8c iustitiam,non tra das me nocentibus me. Feci placentia deo opera,& quia secit,ne nocentibus se tradatur orat. Opus merendi antefertur, θc dehinc meriti praemium postulatur. Fit enim primum quod placeat, Scium dignatio eius, cui per opus placetur orat At nos nec Operamur,nec placemus,quin etiam imp1is Zc irreligiosis rebus offendimus,& quia tales non placemus,irascimur. Sed dignum est cotueri, qualia sint quae propheta iaciens,ne nocentibus sie tradatur orat, Θc omnia quaecunm quistimens deum fecerit, utilia ei ait pulchra sunt.Pudicitia quis colens, oriosum ac timens Brdem corporis siti carni lumen 1nuexit. Contemptu uero pecuniae assu mens,liberum se a terrenis dominationibus praeseruauit. Frugalitatem autem re parsimoniam diligens,nobilitatem animae coelestis captiuam ebrietati non dere liquit. Sed haec quamuis magna at*ρος clara sint, tamen quia prophetae propria, eic, tantummodo utilia sinit,non referuntur ad meritum.Sed quid fecit ut no tradi se nocentibus deprecetur Iudicium ec iusticiam sicilicet. Nihil inconsulitum,nihil iniustum agens, sed primum facies iudicium. nia natim ratione,modo, ecueritate pertraetans, ut id quod in altera agat, perpensam antea aim perspectum iam de consilii siententia exequatur.Non permittit autem consilio tantum suo tu dicri sententi sed facit cum iudicio iustitiam.Iudicantis autem cum consilio hoc opus maximum est, ut quod iudicat iustum sit. Iustitia etenim est amicitiae conflcordia,unanimitatis uinculum,fundamentum pacis, diuinae at humanae rati nis operatio. Hoc ital propheta fecit, in quibus cum opus suum sit tamen & eo rum quibus iudicium re iusticiam fecit, utilitas est. Postulat uero ne nocentibus se tradatur. Omnis enim in quo peccati uoluntas est, deo uacuus est: α ubi deus E e non
609쪽
non erit illic diaboli locus est, qui insidians atm obsidens, ubi adeundi opportu
nitatem habuerit,ia clam uacuam domLim occupat, quae ei deo eam deierente
sit tradita.Et propheta quidem,qui ex persona omnium loquebatur, ne a deo tra datur orat.Caeterum Apostolus habet iam id in se fiduciae,ut peccatores dia holottadat ipsit,cum ad Corinthios de eo qui Hrnicationes omnes supergressus, o rem patris sui acceperat, scribit:Ego autem absens corpore, praeiens autem spiri/tu, iam iudicaui tanquam praesiens eum qui hoc fecit, congregatis uobis ec meo spiritu cum uirtute domini Iesu, tradere istiusmodi satanae in interitum carnis, ut
spiritus salutis sit in die domini. Sed licet Apostolus tradat, scit tamen se in uirtu te Christi,oc in suo spiritu tradituriae. Sed in alia epistola ait de Phygello & Hermogene 2 Qtros tradidi,inquit, tanae,ut discant non blasphemare. Qui enim ab ecclesiae corpore respuuntur,quae Christi est corpus, tanquam peregrini re alienia dei corpore,dominatui diaboli traduntur. Sed propheta ne nocentibus se trada tur orat. Adsunt enim inimicae infestaecli uirtutes, quae sidei propositum coniurabent,quae timorem dei obliterent, quae in terrenas cupiditates Oc desideria ibiiciarent,quae infirmam corporis naturam quibusdam blandimentorum aculeis inui ita commoueant.Nouit ec Apostolus hanc multitudinem dominantiu uirtutum dicens:In quibus ec uos aliquando ambulastis, secundu principem potestatis ae ris spiritus, qui nunc operatur in filiis dissidentiae. Fecit ergo propheta iudicium
S iustitiam,ec ne tradatur se nocentibus rogat. Et hoc modo nocentibus cum in peccatum impellunt,cum in gloriam inflant, cum in iram accendunt, cum modi iam exacerbant, cum ad lasciuiam illiciunt,cum ad auaritiam prouocant, sed cum per haec nocere properent,obtinere tamen eos qui innocentes sunt nisi sibi per se
cessionem dei traditi fuerint,non ualebunt. De hinc sequi ur: Excipe me seruutuum in bonum, non calumnientur me superbi.) Proficit in spes suas propheta,ec celsiorem iam deprecationis suae gradum sicandit. Qui enim oraverat ne tradatur nocentibus se,iam ut in proprietatem serui excipiatur rogat, beatum illum in se dei dominatum cum hona susteptione sua deprecans,&non ob levem causam ut in bonum suseipiatur orat, stilicet ne superbi calumnientur. Et qui sunt super tu Nempe illi, quorum principem loquentem Esaias introducit ita: Dixit enim,
uirtute faciam, sapientia intellectus,auferam fines gentium, ec uirtute eorum, di commovebo ciuitates inhabitabiles, di omne orbem terrae apprehendam ma nu mea ut pullos,ec tanquam confracta otia auseram. Haec superbientis uox est, diaboli stilicet,qui deo ac domino nostro Iesu Christo ostensia terrenorum imporiorum gloria dicere ausus est Omnia haec tibi dabo,si procidens adoraueris me. Non esse autem hunc Blitarium, sed plures ei adesse spiritualii im nequitiain miκnistros,per eum docemur qui ait: Dis edite a me malediditi in igne aeteriasi, quem praeparauit pater meus diabolo 8c angelis eius. Ab horum igitur sie stuper horum calumnia esse liberum rogat. Calumniantur enim, quia cum ipsi peccati incenti ua suppediten calumniam nobis ante deum peccati,quod per eos gesserimus,intendunt. Causam nancs peccati ad crimen iniiciunt, & criminis inuidiam perca lumniam exacerbant, striptura in Apocalypsi calumniatorem eum esse testante Verum etiam nuc se extendit propheta in celsiorem profectum, dicens: Oculi mei defecerunt in salutare tuum, Zc in eloquiu iustitiae tuae. Oculi deficiu cum intentus in aliquam expectationem uisus Iaborat.Propheta istam animae strae ocii Ios in dei salutare defixit,& de salutari quid intelligi oportere si e tractauimus,
eum stilicet esse Iesum, qui saluum faciet popuIum sutam a peccatis. Aliis igitur
oculos in desideria secularia occupantibus,& in uol tales rerum praesentiu ten/clantibus, propheta in dei salutare defixus est. Et ne per corporales oculos eum
610쪽
detaere sub hac contemplandi intentione existimaremus, non solum in dei sal tare deficiunt,sed etiam in eloquium iustitiae. Iusta ita ν esse dei eloquia conste tur.Scit esse quaedam,quae cum imperitis ato impijs inicisti eloquii habeant opi
nionem. Cum Pharaonis cor ad contumaciam obduratur, re pertinacia ei irreli ginta uoluntatis assigitur,cum ex duabus adhuc in utero gentibus minori maior sit serta itura, ec neutro quicquam honi promerente,servitus alteri imponitur,do minatus alteri donatur: cum Adam de paradiso ne arborem uitae contingat ex
pellitur: quae homines ditiinae uirtutis Sc honitatis 5c iusticiae incapaces, dum in telligere non possitnt,iniusta es se constituunt. Sed prophetae huius in istiusimodi eloquium iuste oculi deficiunt, quia sciat nihil iniustum esse in his dieiis dei, sed omnia aduentu salutaris dei haec eloquia Sc commmanda oc intelligenda esse iu/stitiae. Procedit autem per hanc intentam usim ad defecstionem oculoru expecta tionem, ut aliquid ultra precari audeat. Messus stam eloquin iustitiae,haec sub didit: Fac cum seruo tuo secundum misericordiam tuam, re iustificationes tutas doce me. Insolens forte uox existimaretur, quae diceret: Fac cum seruo tuo. Quod enim dicitur,fac, tanquam ex fiducia aliqua praesumptio est usurpata PO scendi. Sed no impudenter id diceret,qui iudicium & iustitiam fecisset,qui se eracipi in serinam deprecatus esset, cuius oculi insalutare dei 5c in eloquium iustitiae detecissent Sed ne in his quidem propheta insolens est. Nam in eo ipQ quod di Nit,tac,adiecit um seruo tuo Et quia sieruitas nostra ad id ipsum, ut in seruitutis fide maneat,misericorclia domini indiget, superaddidit:secundum misericordiam ruam, quia miseratione eius opus est, ut in hac seruitutis nostrae professione ma neam .imbecilla enim est per se aliquid obtinedi humana inistrinitas,8c hoc tam tum naturae suae ossicium est,ut aggregare se infamiliam dei 5c uelit Sc coeperit
Diuinae uero misericordiae est,ut uolentes adiuuet,incipientes confirinet, adeun/tes recipiat: ex nobis autem initium est ut illa perficiat. Sed quid tandem ut faciat cum seruo suo secundum misericordiam suam postulat Nempe ut iustificationibusqaas Moses constituere praeceptus est, magnia nestio quid, ec incomprehen sibile humanae intelligentiae contineri.Scire optat quis iste sit, ut frequenter dixi mus,coemptas Hebraeas puer,sex tantu annis seruiturus. egit haec quidem, sed
non statim quod legit re intelligit.Scire uult quae illa seruitus sit, qus septimi an ni libertas,quid sit auris sorata ex subula, si liber esse nolit,qus illa mulier Hebrsa, quid illud, ut sine muliere ingrediatur ipse:quid deinde secunda iustificatio, quia
tertia, quid sequentes habeant futurorum sacramentorum praesormationes. nest humani ingenij haec cosequi posse:coelesti opus est magistro,8c plurimis fidei
nostrς meritis necessarium est ut doceri ista mereamur.Scire autem nos couenit,
in omnibus prophetae uerbis nihil humile esse nihil c5mune cum caeteris,sed proprium uel sibi ipst,ueI siuis similibus enunciari.Latet autem sub familiaribus uer his maxima conscientiae 8c fidei professio, ut nunc in eo quod loquitur, intelligi
mus. Ait enim: Seruus tuus ego sum, da mihi intellecthim ut sciam testimonia tua.) Nemo nostrum est,qui non uel in orationis suae prece,ael in communium sermonum consuetudine serutam se esse dei fateatur. Et quid mUna propheta fecit, serua se profitendo, quod nullas ausius sit denegare Sed professio eaeterorum max est,quae cum habeat constientiae necessitatem, non habet tamen confessio nis ueritatem.Proprium hoc prophetae est,ut se serua dei profiteatu in omni uotae genere famaeata coditionis suae fungens, e ambulans,siue uigilans,siue dormiens,in cibo etiam alis ieiuniis deo aut esuriat aut saturus sit,& nullo in tempo re a seruitutis suae omens absistat Hic libere dicit: Seruus tuus sum ego. At uero
qui stupris dormit, latrociniis uigilat,quaestibus peregrinatur, luxui requiescit,sa E e x dicat