장음표시 사용
621쪽
Ide humilitatem meam ec eripe me ct c.) Multa quidem nobis at
que magna sanctus propheta fidei confessionis suae toto in psalla mo proposuit exempla,per quae formam seipsum caeteriS cred ndi, o agendi,intelligendi,ignorandi, sperandi,praedicandi costituit,E Lian gelicum uirum perfecta legis obseruatione cosium mans, ec quano omnia que uel diuitas uoluntati placita,uel humane spei proposita sunt aut agat,
aut tessetur, aut siperer, meminit tamen in quo obseruantiae genere manda Orum
omniti caput summa consistat,scit quid a domino suo etiam ipsis quibus co mittendae claues coelorum erant Apollolis quaereretur. Nam cum inter se opi/nionibus ac studiis dissiderent sibi , singulis principatum humana contentione
praesumerent, dum praestatutorem se caeteris unusquis P esse aut optat aut poscit, dominus meriti huius ac nominispraemium unde petendum esset ostendens ait:
Qui uult ei Ie ex uolsi, malo fiat omnium minimus. Omnis enim qui se humilia uerit exaltabitur, re qui se exaltauerit humiliabitur. In humilitate scilicet docuit omnia lidei nomina & praemia contineri. Vtilissimum itam est obedientes diui nis praeceptis omnem intra se ipsbs humanae insolentiae ac petulantiae inanitatem fractam protritamq; cohibere,fesec, ct magnificentia ec miseratione reputata in/tra humilitatis modestiam cotinere. Ob quod hic noster sanctus re rex ec propheta deo ac domino sto secundum carnem in seminis sui originem deputatus, inter has seculi infestationes ae spiritualiu nequitiaru pugnas sola ac tali addeum procationis suae ambitione proclamat: Vide humilitatem meam ec eripe me, quia legem tuam non sum oblitus.) Non regni opes, non spirithim prophetiae,n5 alia aliqua humanae iactantiae nomina conspici in se, sed humilitatem precatur. Non enim aduersam insectantes se armis belli resistit, nee humanae indignationis im patiens rapit ad ultionem suam ec potensiae tempus ec regni.Sed sciens hanc diuitiae uoluntaus esse sententiam: Mihi uindictam, re ego retribuam dicit dominus, non obliviscitur Iegis dei in humilitate retinenda, deripi se ob id quia sit humilis deprecatur,memoriam Iegis dei in humilitatis conseruatione esse declarans. Reκ seruans ita 3 omnia iudicio diui , ec eripi se ob humilitatis meritum d oscens, qui in nullo aduersum dei conitutiones,aduersum odia litimam adueritim prs sentiam molestiarum patientiam moueretur,nihil , in hoc nunc seculo sibi de his iudicandum esse decerneret,consequenter haec addidit: Iudica iudicium meum ec redime me,propter eloquium tuss uiuifica me.) Magnae oc secure conscientis uox est iudicu sui iudicium postulare.Vt ad id quod statutum a se sibi* compla citum est, etiam diuinae sententiae examen exoptet. Non hic ut alios aut seipsum dijudicans corrupti sensius opinionedeflectitur, nem a ueri iudicio,ira,aire gratia, ain odio, aut amore decidit, non ignarus huius Euangelici mandati: Quo enim iudicio iudicaueritiis iudicabitur de vobis.Sed ne ille quidem iudicii siti iudicium pertimescit,qui ait: o autem non iudicaui quicquam scire me,nisi Christum Iest sum,Whunc crucifixum. In hac intur iudicii sui securitate propheta tempus rein demptionis expectans, redimi se ae propter eloquia dei uiuificari precatur. Ve nundati sub peccato,per redemptionem re iustificationem in sanguine domini ID Beramur. Hoc legislatio, hoc omnes spiritus prophetiae, hoc patriarcharum spes, hoc angeloru uoces, hoc toto in seeuli tempore diuini eloquii sermo testatus est, ob quod redimi ac uicissicari se deprecatur. Sed haec eadem eloquia dei ut piis spe has uitam redemptionem p denunciant,ita impiis non relinquunt. Nam expec ationem prophetae haec de peccatoribus mox sequuntur: Longe est a peccatori bus us, quoniam iustificationes tuas non exquisierunt. Non habet ueniam ignoratio
622쪽
c XV MI. PsALMUM ENARRATIO G 1ς ignoratio uoluntatis:quia sub scietiae facultate nescire,repudiate magis quam nore pertae scientiae est reatus.Ob id enim longe a peccatoribus salus,quia no exqui sic int iustificationes dei.Nam utim no ob aliud consignatae litoris manent,quam Ut ad uniuersorum scientiam notionem 4. defluerent. Sed sciens propheta cum a peccatoribus no exquirentibus iudicia dei salus longe sit, iuxta tamen dominumelle his qui recto sunt corde, secundum etiam illud Apostoli: Vos qui eratis Ion ge, facti estis prope, ne ec ab ipis salus longe si cognitionem iiistificationum dei expetit, non ignoratis quantum in his sacramentum nostrae salutis expressiim sit per quasdam praefigurationum aeternorum in rebus praesentibus notiones. in Hebraeo scilicet sex tantum annis seruiente,ec post hoc idem sexenian tempus di ter ra omnis in ouu relinquenda re fructibus etiam bestiis deputandis. In lubilei quo lubilearique anni,id est, quinquagesimi lege,per quam ec laxatis pactionibus debitora,ct agris omnibus ad dominorum si qui forte uenissent iura redeuntibus,noua 8c coe Ieitis rerum omnia ec remissio ec resormatio praenunciatur. Et quia ab his qui n5 ista exquisierint,salus longe est,totus in exquirendis his propheta detentus, ec di uinae at 3 aeternae misericordiae iustificationes in speculo contemplans si ibiecit: Miserationes tuae multae domine ualde, secundum iudicia tua uiuifica me Valde itam multae si int miserationes dei. dum enim humanae opinionis exce/dunt,sed confidentem in his prophetam ac se uiuificandum in dei iudiciis sperari/tem,na ultorum extrinsecus odia oc insectationes fatigant. Verum miserecordiar a citis quarhum secundum eundem prophetam non est numerus)no immemor a testimoniis eius no declinauit. Sequitur enim: Multi qui persequuntur me ec trihulant me,de testimoniis tuis non declinavi. Non pellitur,no mouetur, ec cum multi persequantur ne declinat quidem. Sed qui in mandatis dei permanet,ut ab
insectantibus impelli deflectit, non possit, habet quod se graui dolore perturbet,
se etiam usis ad tabem liquescentis quodam modo animae dis luat,cum se a testimon 3s dei non declinante ath a dei timore desiciscunt,ec susiceptam legis fidem paelionem , corrumpunt. Hos habet aestus,has tantu defatigationes sentit prophe ta cum dicit: Vidi non seruantes pactu, re tabescebam, qu1a eloqu1a tua no cu/stodierunt.) signati testamenti Israel haeres nuncupatus est,& audita de montio domini uoce respondit:Omnia quscimi dixit deus N audiemus oc faciemus. At uero ubi deos alienos adorauit, ubi omnium se sceler u uitiis contaminati1t,paetum Sc audiis nuncupationis re prosesse obseruationis amisit.Eloquia enim dei non custodierunt, quae se esse facturos auditumst responderant. Nec noua pro phetae huius stuper praeuaricatione populi vox tabescit:quippe cum 8c dominum ipsum ad impietatem Hieruialem illachrymasse noscamus, di ex doctrina eadem super imp enitentes Apostolus fleat, ec insuper ipse siquis scandalizetur uratur. Sed qui dolet stuper non seruantes pactum ait tabestit, mandatorum in se dei norefugit examen.Dicit enim: Vide quoniam mandata tua dilexi, domine in tua misericordia uiuifica me. Parum propheis est, per metam explere mandata ,sed ea magis diligit, quia extra necessitatem timoris sit dilectionis operatio. Et quan quam amor legis potior quIm metus sit, non tamen ita sui sidens est, ut no magis uiuificari se per misericordiam dei deprecetur . Non nunc so ille uiuere putat, sed Ditam exempto hoc mortali corpore ec ablbrpto in gloriam immortalitatis expe/etat.Scit sibi hoc iam in exordio creationis suae promissum,cum a deo dicitur:Fa ciamuς hominem ad imaginem Zc similitudine nostram Hoc super homine prin/cipium uocis est dei cu ad imaginem interminatae aeternitatis orsinis nostrae ex ordium conderetur. Certus ergo se uita illa atque imagine dei esse vieturum, ait: Principium uerboru tuorum ueritas,in aeternium omnia iudicia iustitiae tuae.
623쪽
D. N I L A R I I IN Verba dei coelamieita praetereunte non transeunt. Quaecun* de Iabiis eius es fusa sunt,non irrita sunt, aeternae sunt uistificationes,& aeterna iustitia est. Princis Pium ergo uerborum dei ueritas est, neo de se,id est, de hominis creatione ullum alium anteriorem dei scit esse sermonem, ut secundum imaginem ac similitudine fieret. Haec iram indemutandae iteritatis est constitutio,sic in principio uel horum dei ueritas est, ut nouus laomo regeneratus in Christo uiuat, deinceps secundum aeterni dei id est, coelestis Adae imaginem iam aeternus.. Sin.
Rincipes persectiti sunt me gratis S c. Grauia quidem propheta si David, di regis Saul cprinciplina populi odia, insediationess, stili stinuit, quia piae c6scientiae constantiam ferre impiet s professa nopotui Sed conformans Euangelicam deo at 3 apostolicum uirum non ignarus est Euangelici sermonis,quo ait: adent enim uos ocflagellabunt in Synagogis,N stabitis ante reges di potestates in testimonium illis ec gentibus.quin etiam constantiam prςdicationis insinuans,ec confestionis glo riam dΘcem,antea eos suerat adhortatus: Omnis qui confitetur me coram homi/nibus, Sc ego confitebor eum coram patre meo qui est in coelis: qui autem nega uetit me coram liominibus,ec ego negabo eum coram patre meo qui est in coelis, Sive igitur dedicatus ex lege, siue etiam in Evangelii gloriam preparatus,qui ne que Saul populat. eius causam insectandi se reliquisset, ec per multa principum re gentium odia sciret coelorum regnu seculo nunciandium,cofidenter haec deo loquitur: Principes per ciui sunt me gratis,Zc a uerbis tuis formidavit cor meu Metuit enim negari scisi negaret. Sed cum beatae huius insectationis praemia non ignore domino dicente: Beati estis cum uos persequentur, ec dicent omne mal Eaduersiis uos propter iustitiam, gaudete ec exultate, quoniam merces uestra co piosa est in coelo.Post principum odia formidinem uerborum dei ita conseqtient1bus temperauit: Laetabor ego super eloquia tua ,sicut qui inuenit spolia muIta. Fuit ergo sormidinis ne persecutionibus principia aut indigne subderetur, aut ce/deret quia eccaustam odiorum praebuisse non sancti est, ec dei gratiam metu secali amisisse sine uenia sit, sed spolia inuenisse uictoris est. Certe ea ex se praebuisse iam uiciti est.Cum his ital insectationibus propheta non frangitur, ec odia prin/cipum fide uincit,refert quaedam impietatis spolia de uictis. Scit enim secundam Euangelium ligatum esse in domo sua fortem, ec armis suae potestatis exutum,diripienda iam de se fidelibus spolia praebuisse. Laetatur ergo minc in eloquiis dei, tanquam qui multa spolia inueniat,cum fiacta impiorum potestate ec uictor fide
Permanens omnibus eos armis seu impietatis seu crudelitatis exuerit. Sed huius
laetitiae affectus no inest nisi ec in diuinae legis dilectione, ec in execratione iniquitatis. Quia nem defugere quisquam nisi quod odit optabit, nem nisi quod diligit
Obtinere nitetur .Laetatus ergo tanquam super spolia multa sitibiecit: Iniquitate odio habui ec abominatus sum, legem aute niam dilexi. Iniquitatem ergo odit, ec diligit dei lege.Sed dissigens dei legemo in his tantu quae per obedientiam legis explentur intentus est, ad aliquid aut se aliud necesse est per opus legis extendat. Et quo proerea in officio sit audiamus: Septies in die laude dixi tibi super iudicia iustitie tue. Sanctus prctheta prim quod ait,diligit,opus scilicet Iegis quia uitiora omnia ec usius recidit, Θc uoluntas. Sed postea iudicia iustitiae dei laudat Nimoris Haee enim in tape admonuimus,plus significant quam agunt,dum gesta ipsa n tionem nobis aeternae dispositionis insinuansiui sabbati requies, ut Hebrgiis puer,
ut terra ociatiir,ut annus quinquagesimus sub imagine sacramentorum non parrui ei te momenti intelli tutaHoc ergo in die septies laudatur. Ac non ambigua
624쪽
c XVIII. PSALMUM ENARRATIO Gime cur Iaudis hic numerus sit. Haec enim eadem uel in die, uel in puero,ues in teraia,uci in anno atm annis, si ab seni illicatione huius numeri continentur, cum usis ad illam quinquagesime aeternam requiem,quod est fabbata sabbatoris,s tenus numerus expleatur. Multa de numeri huius sanctificatione sunt cognita, ut ipsa dieru constitutio, ut angelorum throno dei adstantium electio, ut sipiritualium potestatum ec requiescentium gratiarum in domino plenitudo. Certe iudicia iusti/sis dei hoc in numero laudari a proplieta conuenit,per quem di in quo earundem iustificationum uirtus oc constitutio continetur.Non alius autem nunc praedica tionis propheticae ordo est quam fidei. Nam oc tolerantia persecutionum, re for mido uerborum, & Iaetitia eloquii,& odium iniquitatis,ec amor legis,& laudatio iustiti oc omne omnino si quod aliud in lege mandatum est,in huius tantsi princepti obseruatione concluditur:Diliges proximum tuum tanquam teipsum.Hoc holocaustis, hoc sacrificiis omnibus maius est, unum ait idem sibi meminisse cuatio corpus esse, qui Christi est,ec ut corpus suu,id est,ut seipsium amare qui pro ximus sit.Sequitur enim: Pax multa diligentibus legem tuam, re non est illis scandalum.) Apostolus non quae sua sunt,sed quae aliorum cogitans carne se ab stenturum in seculo,ne fratrem scandalizet,professus est. Adeo perfectae charit iis oc pacis tenuit ameelum,ut ab ipso uitae communis usu dum modo causam os sensionis abscideret temperaret. Pax ergo retinenda est,& non quid unicui , sed quid uniuersitati congruat expendendum est. Quia secundum Euangelium,iati lius sit,in uitam non uenisse,quam scandalum minimis intulisse. In his itam pacis charitatis Φ praeceptis manens propheta Euangelicae spei desiderio detentus est Scit enim in quo uel quis sinis sit testis, cum ait: Expectabam salii tare tuum domine,& mandata tua feci.) Salutaris Iesus est. Haec enunciatio ex Hebraeo nominis. Hoc ad Ioseph angelus est locutus. Hoc Simeon exinde in pace remittendus agnouit.Hoc reddita nobis per eum salus edocet. In eo autem mandata dei se profitetur fecisse, quod istutare domini expediet,declarans omnia legis mandata ad uentu dei unigeniti cotineri.Testimonia quom dei custodiuit,uehementer dilexit,dicens: Custodiuit anima mea testimonia tua,& dilexit ea uehementer.Custodiui mandata tua ec testimonia tua, quia omnes uiae meae in consipediti tuo. Agens propheta stim iudice ec scrutatore cordium deo, in custodia mandatorum testimoniorumm dei permanet, non uias seculi, ne uias uitiorum 8c impietatis incedit.Nam quodcunt uite sus iter egerit,a deo tam probabile tami, innocens agit, ut conspectu dei dignu sit, deo ipsas cogitationes cordiu motus p noscente. Et nem cospectu eius qui insido sit corde codigno.Fidelis enim in coelo testis hsc λaσω dixit dominus noster Iesus Christus,qui est benedictus in secula secular u. Amen. x Tau. Ppropiet oratio mea in conspectu tuo domine S c.) Finem sumit 1ecimdum literam psalmus . Nam omnibus in his quae sancto uiro
erant propria iuxta Hebraicorum elementorum ordinem comme hensis nunc propheta ut oratio eius deo sit proxima deprecatur:
Appropiet oratio mea in consipectu tuo domine, secundum elo/quium tuum domine da mihi intellectum.) mlta sunt quae toto psalmo orauit ad dominum, sed quia eloquia dei plurimum in se obscuritatis per rerum cinIe stium sacramenta complexa sunt, nunc maxime ut intellectu huius eloquii dei sit dignus precatur. Ac primum ordinem modestae spei siuae tenuit, cum proximam fieri conspectui dei orationem suam popusicit. Sequens iam per gradum altioris Prosectus postulatio eius iteratur, cum ait: Intret postuIatio mea in conspecti riuo domine, secundum eloquium tuum eripe me. Appropinquantis oriationis
625쪽
σ13 D. H I L A R I I I N . ad conspe sum dethlastri ordo, ut cum coepisset est proxima, introire resam eloquio dei intellectio eripi se secundum id ipsum eloquium dei precaretur. Non enim primum ibi est intellectas,uhi salus est sed intelligentia adepta falcis est obtinenda. Et quia haec eadem per spiritum prophetiae uel sub futurarum rerum um hra, uel sub quadam ueri tanquam de speculo imagine antelata, uel sub diuinora uerborum occulta profunda. ratione spiritu prophetiae magis quam intelligen tiae humanae sensius proferebantur,adiecit: Eructaverunt labia mea hymnum, cum docueris me tultificationes tuas.Pronunciabit lingua mea eloquia tua, quia omnia mandata tua aequitas.) Omne prophetiae eloquium super eruetandi signa ficatione meminimus ostendi,cum dicitur Eruetauit cor meum uerbum bonum. Vel illud: Eruciabo abscondita a constitutione mundi. Vel illud: Dies diei eru/etat uerbum. Omnis autem sermo hominum ex sensu cogitationis initur ac mo tu, ubi ad aliquid enunciandum mota mens nostra id quod in affectum sibi inciderit per uerba declarat. At uero ubi extra humanae mentis instinctum non ad ani mete sententiam lingua lamulatur,sed per ineuntem spiritu officio oris nostri diui ni sensius sermo distunditur,illuc eructatum uidetur esse quod dicitur, cum no an te cogitatione motu . percepto ad id quod pulla sit mens loquatur. Sed ignoranflete sensu spiritus uocem in uerba distinguat. Nunc autem quamuis eruetauerint labia hymnum, tamen post doctrinam iustificationum dei pronunciauit lingua quod loquitur, ut rerum dictarum cum sit percepta cognitio, tum cognitionis ivi sus declaratio consequatur. Non sunt autem ita mandata dei ab aequitate diueresa, ut non deo dignum sit eorum primum intelligentiam tribuere prophetandi: tum deinde ad conscientiae publicae notionem,praedicationis confessione clarescere. Qubd si extra bonitatem dei sit, aut occultare quod uoluerit pronunciari,aut aliud aliquid nisi cum squitate mandare. Aequitatis aute mandatoru dei ea sum ma in omnibus sint alutaria, ut hoc quod in hanc uitam uenimus,cum profectu aeternitatis ineamus.Nam nasci ad mortem,no uitae est causa,ved mortis: ochuius spetiae fiduciam mox propheta subiecit dicens: Fiat manus tua ut fiat κUam me faciat,quoniam mandata tua elegi. Atqui iam seculi eligentibus,aliis uenerationem elementorum ac daemonum capessentibus, alijs terrenas opes expetentibi is lanctus iste mandata dei elegit. Elegit autem non naturali necessitate, Liberum sed uoluntate pietatis. Quia unicuim ad id quod uolet,uia est proposita uiuendi, arbitri Ac appetendi atm agendi perinissa libertas. Et ob id uniuscuiusque aut poena aut praemiis assicietur electio. Sed mandatoru domini quis esset sons ostendit,dicens: Concupiui salutare tuu domine, ec lex tua meditatio mea est.) Totum se iste in aduentum Iesu, id est,falciatoris extendit .Et illud quod Apostesorum beatitudini uidere fuit proprium, desideriis impatientibus concupiscit. Hoc tamen ipsum, quod in lege ait,meditationem suturae spei esse significans quia non ad praesentici effectum, sed ad futuroru profectum omnis intelligitur suscipi solere meditatio Ac meditationis istius quod praemium esset ostendit: Vivet anima mea, ec latrdabit te,dc iudicia tua adiuuabunt me.) Viuere se in hac uita non reputat,quip pe qui dixerit: Ecce in iniquitatibus conceptus sum, re in delictis peperit me ma ter mea. Scit se sub peccati origine,& sub peccati lege esse natum: meditati curem autem legis dei id elegit, ut uiuat. Animam suam stiperiore psalmo ad uitae
istius gaudia adhortatus est, cum ait: Convertere anima mea in requiem tuam, quoniam dcurrinus henefecit mihi. Quia eripuit animam meam a morte, oculos meos a lachrymis,pedes meos a Iapi.Placebo domino in regione uiuorum. Has
laudes deo referre sestinat, iudiciis dei ab rpta terrenae corruptionis infirmitate, ad aeternitatis adiutus prosectum: ob id uti*,quia elegit mandata, re concupiuit salutare
626쪽
cta N. PsALMVM v NARRATIO salutare domini. Et quia meditatio eius in lege dei semper est, digno autem omni Euangelici sacramenti fine conclusi,dicens: Erratii sicut ouis quae periit,uiuisica seruum tuum, quia mandata tua non sum oblitus. Referri enim se errabun dam ac perditam ouem pastoris sui humeris sestinat, ut per salutare suum aeter num pastorem in coelo ange Iis aeterna gaudia praebeat se recepta. Filius enim hominis uenit saluare quod perierat,missus ad oves perditas domus Israel,domi/nus Iesus Iesus Christ us,qui est benedictus in omnia secula seculorum. Amen.
In canticum graduum Commentarius. Praefatio
8 'moxum xlxul ut in plurimis ostendimus,liabent proprias suas si
gnificationes, rationem ec argumenta scriptorum, qbiae subiacenzbreuissime continentes, usque quodam doeirinae iudicio in in
telligentiae semitam dirigentes, de quibus nunc non necesse est alia quid traeiare. Tum enim id fieti oportet, cum psalmus unusquis vir actabitur. Cum enim sibi inuicem autoritatem praestent 8c psalmus re titulus, debilis erit sermo si de aliquo eorum absis altero disieratur. Nunc uero canticum graduum attingimus,quorum ec continua ec aequalis inscriptio est:um ideo sig/Dificatione conueniente titulorum sub unius expositionis nogocio uniuersorum
reperietur ratio esse inonstrata. In plerist psalmis multa secundum historiae ordi nem in superscriptionibus eorum esse aedita legimuς: ut cum fugit David a facie filii sui Absalon:cum mutauit uultum suum coram Abimelech: cum propter Berasabee ab Nathan monetur,re in reliquis sicubi gestorum ueritas ipsis psalmorum
titulis continetur.Sed meminisse nos oportet,hos eosdem pselmos no idcirco omnes corporaliter intelligendos, quia his corporalium negociorum significatio an tesertur: quin potius oportet nos spiritualem intelligentiam sub hac quadam νε sarum rerum commemoratione sectari: quo non est nunc temporis dicere: sed Allatoria n3 simplicitati legentium consulentes, Iegentem fuit congruum comonere. Ergo ne excludit sen
secundum praedictos ex pluribus titulos, hi quom graduum psalmi aliquid de hi/ historiosistoria contineant, uidendum est.In Esaiae enim libro, ante Ezechia signti ei positum prorogatae salutis in gradibus est. Erant autem in domo eius gradus decem, quos sol ultra temporis sui cursum lumine suo accedente costendit, rursum* die mortis sui lumine decedente descendit. Sed nulla ad spalmos historiae similitudo est,cum graduu nec numerus quidem ipse conueniat.Hoc tamen quod Ezechiae datum est signum,manifeste ostendit dei lumen his quibus ob negociorum sexu larium merita,suturae uitae beatitudo impertietur accedere: illis uero quibus sit negata decedere.Esse aute in templo gradus quindecim historia nobis Iocuta est,di/spositos h ordines eonsistentia, quibus quNam quasi dignitas in antecedentibus tineretur: ut leuite primEconsisterent, post Israelite,tum proselyti, A deinceps q.Sed quid de psalmis antea scriptis, ex historia posteriore praesiumimus,cum a quid ex ea suscipienda sit suscipi ita debeat, ut psalmi historia subsequantur, nisi tamen aliquid is ad futuram historiam prophetatu . Sed contuentes ipsam illam templi at* altaris aedificatione, umbram es incorrupti templi 8c sancti speciem aliaris, his qus in eode corporaliter ris figurata sunt intelligeremus, nisi autoritas presumitur ex psalmis. Psalmi enim no sui tanta temporis res enunciant, neo in eas sola aetates couentut quibus sicripti sunt, sed uniuersis qui in uita uenerint dei sermo consulit,uni tersis elati ipse aptissimus ad prosectu. Erat nam 3 illa facerdotii lex, qua secundu legis obseruantiam in Evangelio Lucas sub Ioannis Baptistae natiuitate diligenter expositit, neminem in sancta sanctorum astendere, nisi qua Tet psinceps sacerdotum: cim mi, toto in anno uno tantum diciquς omnia in
627쪽
smilitudinem antea gesta in uno domino nostro expleta esse,& fidcs nostra ec ipse dominus nobis in Evangelio autor est, dicens: Non ueni soluere legem, sed adimplere. Apostolus quo omnem consummationem legis in domino Iesu Chri sto esse testathir,dicens: Finis enim legis Christius est. Sed re hic idem David pro/Pheta aeternum eum sacerdotem docet,dicens:Tu es sacerdos in aeternum secum
dum ordinem Melchisedech. Hic enim princUs sacerdotu ingressus coelos sedes ad dexteram decorans ad patrem,utubi ilIe euet nos quom essemus, qui di excistauit di collocauit nos in coelestibus: ille iam per propheta monuerat quibuS mO dis, quibus . vitae operationibus astendi pollet ad sese.Sed per Esaiam ita ait La uamini: mundi estote: auferte nequitias ab animis uestris e conspectu oculorum meorum.Desinite a maliciis uestris:discite bonum facere:exquirite iudicium,eri/pite iniuriam accipientem iudicate pupillo:& iustificate viduam ec uenite itispiritemus, dicit dominus omnipotens. Hi sunt igitur gradus persedit illius aeternit, templi, quos princeps sacerdotum facta per sanguinem suum peccatorum nostrorum propiciatione transcendit: modo terreni ex lege sacerdotis seu gradibus in sanctora sancta scandentis, seu litationis hostia pro populo offerentis. Ac de quindecim gradibus quidem ex superscriptione cantici iam in exordio Psalmora, tumcu sermo de numeris oc de superscriptionibus incidit, aliqua tractatrimus: duobus scilicet numeris hebdomadae N ogdoadae, quoru unus ob sabbatum legis sit, alius ob accedentem ad labbatum octauam, quae reprima est Euangeliorum: sie
hunc numerum conuenire, per quem eorum canticum quasi legis ec Euangelio/rum gradibus ad coelestia nos ec aetema conscendimus, congnoscentes collocata dos nos cum summo sacerdote in coelestibus, si tamen secunda Paulu couersatio nostra in coelis sit.Hos gradus canticorum quaeramus,per quos ascendere ad loca
quae sunt sanctorum sancta possimus. Arduus enim uis in ea, ec angusti itineris ascensus est. Gradus quindecim filisse scimus in templo: psaImos quom graduci quindecim legimus Numerosus est hic desideratae sedis illius ascensius. rte ei ut in templo paulatim,& per gradus singulos ascendebatur ad sancta: ita per sim gulos pselmorum prosectus docebimur his gradibus,qui cantantur ascensis, pos se nos in excelsis ec sanctis re aeternis collocari.PIures autem sunt, qui in his psal mis sesam captiuitatem populi, qui in Babylonia septuaginta annis detentus est,
existimant prophetatum, sed di reditum populi eiusdem cum restauratione ciui talis amissae,quibus nunc no casumniamur. Necy enim ambigitur, prophetam ea quae impietati huius populi immineret scire potuisse. Sed quam captiuitatem populi,ec cuius ciuitatis edificationem propheta commemore ipsi psalmi nobis acitores erunt, qui ita coepti inti
D te domine cum tribularer clamaui,Sc exaudisti me.) Propheiscus
sermo licet comuni usu humanes sermonis utatur, tamen no eandem, quae comuni sensui adiacet significantiam continet. Nam quamui&prout possumus intelligere rerum coelestium enunciationem tempere uirtutem tamen significantiae suae moderata licet uerboru electi ne seruauit. Coepit enim ita: Ad te domine cu tribularer clamaui, 8c exaudisti me. De consuetudine enim forte ec pro humani sensus auctione clamor hic ad deu prophete existimabitur,tu promiscuus hic dolor sit,ob quem etiam cum uociferatione deum precetur,quia multos aut periculi metus mortisΦ terro aut damni anxietas, aut pecuniae dolor, aut orbitatis telum dolorum4 uulnera ad deu uo icem efferre compellut:quant omnia quae eorum quae accidaminonis spectus ape tissima
628쪽
tissima sint. Apostolus ditatui, re cum Christo esse sibi melius testat tur: curam pecimiae radicem totius maliciae codemnat, & flendos potius uiuos Euangelia dixerunt. Et quid contra haec sidei nostrae proposito firmato loci aduersus nos seculo relinquetur,cum Christi conirtium mors aequirat, inopia pecuniae praestet in piam,peccat si nostrorum abscessio spei comunis sit accelerata properatio c Sed si istae no sunt,qtrae ergo erunt tribulationes ob quas clametur ad deum Sunt plane ec maximae,trahentes nos in proficinda peccati.Propheta enim hominem gra dibus ad aeterna scandentem ex persiona sua sormans, a quibus maxime malis ea uere debeat docet. His nam cp quae consiliorum autoritatibus,ec hortationum impulsibus,& blanditiarum illecebris,nos in infernu demergunt,cum alius nos hor latur ad honores, alius octo, somno,gula, luxu ad praesente uitam detinet: alius ad falsarum religionsi superstitione deducit:alius hortatur ad schisimata, alius ad ha resim Blicitat, de quibus scriptum est: Subuertunt mores bonos colloquia mala. Aduersus haec omnia animi nostri imbecilla natura est. Circumcursant enim un/dique,ac uariis nos blandimentoris suorct aculeis compungui. Ac prima illa sipes uitae est, ut irrumpentibus illis in sensum nostrum tanquam ui,fraude dominatu, e media tribulatione clamemus ad deum,ut conuersio nostra ad eum conflictantihus calamitatibus totis clamoris uiribus audiatur. Iam autem ipse clamor ad eum
nostra erit r equies,& ipsa couersio deprecandi maxima pars ac sipes est faIutis. Et idcirco ait: Ad te domine cum tribularer cIamavi, re exaudisti me. Ipse enim solitus est precantibus dicere Ecce adsum.Et quia aderide his quae consequentur rogandus est. Domine libera anima meam a labiis iniquis, & a lingua dolosa.γHaec enim sola tribulatio iustis periculosa est, malae adhortationis societas, di prastiferi cosit 1 cossietudo, a qua animus reseenandus est,& aures obstruendae fiant. Distinxit aut e labia iniqua,& linguam dolosam. Et quidem iniquitas inuerecun da est, palam audet,palam molitur, palam perfici tui sunt qui abnegantes derim tum humanis rebus asserunt reliquu esse in regione dei prosectum, sed solum hoc sibi bonu esse, quod luxui ec corpori uiuat, adimentes deo curam,prouidentiam, arbitrae, potestate.Horii ergo labia sunt iniqua,dolose adt Iingus,opus fallax est, cu per simulatione noxiam sub religionis lumine euertat religione, ec per viis speciem deducat in mortem. Haereticoru quom ista mendacia sunt,prophetaru dictis re Euangeliora uirtutibus,WApostolora praesicriptionibus mendacio occultatis aliter omnia tradere re docere,quam scripta sunt. Ab his igitur per uim misericordiam orant s,& inter illorss tribulationes clamantes ad deu exaudiemur. Sequit:
Quid detur tibi,aut quid apponat tibi ad linguam dolosiam ) Bene ad id quodlductum est: Ad te domine cum tri Iarer clamauhec exaudisti me Domine libera animam meam a Iabiis iniquis& I lingua dolosa,subiicitur: Quid tibi detur, aut quid apponat tibi ad linguam dolosiam ut per prophetam impleatur,quod , do mino dictJ est: Ecce adsum tibi. nquam in ipso puncto imprecationis haec do mini uox resertur: sis quid detur tibi,N quid apponatur tibi ad linguam dolosam Frequenter aute interrogantis domini persenam legimusWin nouo Θc ueteri trastamento,ut ad Adam: Ubi es Ada c ut ad Cain: Ubi est frater tuus ut ad turbascia mulier fimbriam attigisset: Quis me tetigit ut ad discipulos: Quem dicunt homines stium hominis uos autem quem me dicitis Non ille doceri uult,qui scrotans corda 8c renes deus est, ec cogitationum nostraru inspector est, sed per con fessionem interrogatoram aut peccatis ueniam, aut fidei honorem redditurus inaterrogat Deni* Adam consessius, uenis reseruatus,& glorificatus in Christo est.
Cain negans maladi di abest adaequatus est. Est enim a principio iam desi/gnatus homicida. Consessa mulier ude sanata est: respondens fidem Petrux
629쪽
claues coeli sortinis est. Atm ita omne spei nostrae praemiiim in cons Tone consi/stit, ut ea quae consequi posse nos credidimus, conlocuturos elis testemur. Et idcirco quaedam a propheta interrogationis est faeia conuersio, sed sidei digna conse/cuta responsio est Ad id enim quod quaesitum est Quid detur tibi,aut quid apponatur tibi ad linguam dolosam id est, quid tibi aduersus falsi xatc in huius praei enafferatur Responsum est: Sagittae potentis acui cu carbonibus desolatoriis. Solae enim domini potentes sunt ec acutae sagittae, quae linguam dolosam ualeant consigere, habentes in se uirtutem perurendae fraudulentiae at uastandae de quibus in septimo psalmo ait:Sagittas suas ardentibus estecit, quae sibi utraeo concientum.Dei enim uerbum omnem nequitiam configit,& omnem sensium p. tulan tiae conubilnerat, ec ipsiam illam uehementissimum mortis aculeum compungit. Nam in peccator cum audiat,deum aeternum,deum mundi conditorem, deum vidicem, sesel hominem intelligat deo debere quod natus sit, quanto doctrinae dei
telo conscientia eius errorch serietur, cum se igni inextinguibili separatum,ut pa/Ieas a tritico, re desolatum bonorum fructuum consortio cognostat urendum Cuius doctrinae per Apostolos reuerendae, in psalmo aItem meminit dicens: Sa gittae paruulora factae sunt plagae e a. Has potentis sagittas,hos carbones desio lationis dari sibi fidelis quisis orat, & ad linguam dolosam expectat apponi emendandis his qui tribulant,uel doctrinae telo,uel metu poenae. Sed 5c beatus Iob ho, stem suum quo confixus fuerat ignorans, cruciatus corporis sui di dolores sagit, tas domini esse dixit,dicens:Sagittae enim domini in corpore meo sunt, quatu in dignatio ebibit ut sanguinem spiritum meum. Et forte has quoΦ ultricum poenarum sagittas aduersus labia iniqua oc linguam dolosam imprecetur propheta, Ita Graeci quibus confixa cum lingua dolosa,uniuersia labia dolosia perurantur. Quanquam
legunt sint plures qui spiritualiter suscepta a fidelibus coelestis doctrinae praecepta iami/tas uelint existimari,& carbones desolationum peccatorum emendationem: atinita accipiendum putent carbones desiolationis,quia dominus dixerit: Ignem ueni mittere in terram,di quid uolo si iam accensus est Non est autem dubium, peccatorum eum ablutionem dc remissionem attuliste, in qua ignem iam accensium es se dixerit, quia per eum uitiorum omnium fiat sordium* purgatio. Accommodatur aute ad hoc illud quod dictum ad Esaiam est,cum per forcipem carbone com prehenso labia eius cotacta sunt: ce abstuli peccata tua,& iniquitates tuas pura gaui. Sagittam aute ipsum deum nuncupatum in eodem Esaia meminimus,hoc modo: Et posuit me tanquam sagittam electam, re in pharetra sua abscondit me, re ait:Grande tibi est hoc uocari te puerum meum. Esse ita intelligimus etiam e hanc utilem sagittam repotentem, confixis uitiorum nostrorum aculeis, salithrinos uulnere utilich penetrante De qua sagitta sponsia illa in Canticis dixerit: Uubnerata dilectionis ego sum. Sint ergo hae sagittae utrunque in modum expectatae, uel in pruna conscientis iniquos ac dolosios configentes, ueI in di Iector si sibi coraporibus peccata ec uitia uulnerantes.Sit , uel deuastans carbo,uel purgans, dummodo abnegantes deum per poenam ahimat, purget autem ad persectam inno centiam confitentes.Sed quae ad sirperiora dicta sequens propheis responsio est Heu me,quod incolatus meus prolongatus est. Bona non possunt uideri u re bona a nobis iudicari,nisi expectentur.Nam quomodo fidem iudicii nostri, ni/si eorum de quibus bene iudicauerimus,efficientia praestabimus Bonam pudicotiam existimamus. Quis ergo opinionis nostrae fructus, nisi in ipsa pudicitiae ap/Petitione consistet Bona innocentia,sed nisi sestinantes atq; exercentes eam, ue re ita sentire non intelligeremur.Mentium enim iudicia uerbis significanda sitnt, sed rebus explenda. Conuenit 1gitur prophetam expectantem post sagittas domi
630쪽
nis N illos carbones desolationis beati illius regni, ec aetemi temporis gloriain, id quod expediat desiderare. Et desiderat plano, nem solu desiderat, sed moras odit,& ipsam illam non potiundi iam desiderii tanti dola i dilationem, dicens: Heu me
quod in latus meus prolongatus cst..hierelam istiusmodi a plurimis sanctis frequenter audiuimus de tarditate spei suae, ec morosa corporu dii lutione deflen/tium. Dominus in Evangeliis si iis docuit accelerationem regni coelestis orandu: i irpatientem enim charitatem esse eoru qui amant conuenit: atm ideo dici opor tet, quod ut dicamus a domino praecipimur: Adueniat regnum tuum,fiat uoluti, eas tua. Paulus beatus in habitatione corporis sui congemiscit,per incolatu carnis Peregrinari se a deo conqa rens, ex qao contra peregrinandum in carne scit sibi esse,ut ei cum deo 1ncolatus sit. d tamen melius ei esset dissolui, di cum Christo esse. ec Ecclesiastes ait: Et laudaui omnes qui mortui sunt super omnes qui uiuutiano nunc, Iibera scilicet per dissolutionem corporis anima, onere ali consertio, atm etiam infirmis huius atm periculosiae carnis exuta. In hoc igitur nimium sibi prolixo in corpore incolata cogemiscit propheta, sestinans peregrinari a terrenis re incolere coelestia,ut derelictis corruptibilibus atm praesentibus cosequatur in
Misibilia Zc aeterna. Iob sanctus ec testimonio dei dignus, no solum corporis istius incolatu cogemiscit,sed ipsam illam natiuitatis suae diem maledicit,dicens: Pereat dies ille in quo natus sum,& nox in qua dixerui: Ecce masculus natus est. ec Hie
remias similiter: Maledicta dies inquagenitus sima, maledictus nuncians patri meo,ct dicens: quia natus est tibi mahuius. Atqui idem a domino audierat: Priusquam te sormare in utero noui re,& prius exires de uentre sanctificatri te. Qitiam go: maledicit 'ne coepisse sequi ante quam emet,& deo cognitus est, di sanctili catus a deo est Absit istud. Non enim hoc in se quod sanctificatus est odit, sied ea quae in sanctificationem conssecuta sunt maledicit,prosectu scilicet per incremen ta corporis in has molestias corporei incolatus. Formatus enim intra matris uul Uam,re per uirtutem creatoris sui in substantiam animae ad dei imaginem figur fius, no conceptus, nec figurationis suae ortu, sed eum qui ex incremento accessit Prosecta aediti corporis cogemiscit,in quo sibi in malis seculi ec infirmitatibus carnis,uitii sin uiuenda sit. Iam tamen consormato in utero, ec in uulua sanctificato, specie in se originis coelestis sterna n5 ambiguum quin ex dei significatione post legem mortis huius esset mansurus aeternus. Sed prophetae huius non multu lon ge alius affectus est quam Iob at Hieremi non enim incolatum, sed prolonga tum incolatum suum queritur. Nam post prolixi huius incolatus sui querelam . consequitur ad id quod ait: Heli me quod incolatus meus prolongatus est, echabitaui cum habitantibus Cedar.) Cedar gens est Ismaelitarum deserta incor Cedar quid ens, cuius fines usi ad Medos ec Persas proseruntur. Cedar enim Ismahel filius fuit,Genesi testante.Primitivus,inquit Ismahel Nabaioth Zc Cedar, hi sunt nune Saraceni nunc pati Qtii ergo psalmos istos terreno ingenio intelligendos putat, d uolunt ex persona populi captiui prophetam conquestum fuisse, qubd in hahi taculis Cedar Iongus et buerit incolatus.Sed uirtutem uerbi non intelligentes, nec prophetae spiritum sentientes, autoritatem nominis ad confirmationem stultae opinionis assiimunt, psalmo omnino nihil quod captiuitati populi congruat con tinente. Cedar enim secundum Hebraicam linguam id est, quod nobiscum proflnunciatur obscuratio. In hoc enim obscuro tenebrosii, corporum habitaculo imui sibilis illa animarum nostrarum confirmatio continetur, habetc, hunc contasgiosi incolatus sui carcerem coelestis naturae captiua generositas. Meminit huius tabernaculi sponsa illa in Canticis canticorum, dicens: Nigra sum,sed formosa
filiae Hierusalem, sicut tabernacula Cedar. Ex taberiiaculi huius obscuritate consessa