장음표시 사용
701쪽
as Η I L A R I I IN inhabitauit in nobis, cum in infirmitates nostras suscepit,cium susceptis infirmit tibus non dole non potest non esse qui habita nec a se defecisse qui suscepit,nec abolitus deus esse qui non dolet.Et haec quidem propter praesentem psalinu com memorata paucis sunt,quia uidet starem ex persona hominis coeptue,ne per hoc quod tanquam homo loquitur decessisse ex paternae diuinitatis soria uideretur. Ait enim: Domine probasti me eccognouisti me Apostolus cum nos pati. entiae re sipeidoctrina erudiret ait:Tribulatio patientiam perficit, patietia autem probationem , probatio uero spem,spes autem non confundit. Et haec quidem in fan tu quoi uita atm operibus suisse cognoscimus, ut multis passionibus tris lationibus laetari,probabiles deo faeli unt. Si quis enim exulem Abraham, re in meta partici re coelibatus,&in caeterarum pastionu iniuriis manstati delem semper meminerit,siquis fugam Iaco ec praeter aestiuorum dierum Iaho, rem,hybernam nocstium uigilias incustodijs ovium recordetur,si quis Mosi quadraginta annoriam seruitutem,re in eo acessia plebis opprobria, & magorum ad/ueritis eum aemulas potestates recenseat,intelliget eos patientia re costantia spei probatos, non immerito id esse praeme consecutos, ut in Abrahae Gnine gentes benedicerentur,ex Iacob Isirael esset, ses Pharaoni in deum fieret.Longum est
passones caeterorum patriarcharum, prophetarum, apostoloru,& heata illa at inuicta Pauli in mari, in fluminibus, in trivi,in solitudinibus, in urbibus, in pro prijs,in exteris,in plans,in uim uti in carceribus,in theatris fidei documenta memorare.Certe hos omnes patientia probabiles reddidit, per quam non erubescensiliae fiduciam probauerunt. Sed haec oportunius 5 plemus suis locis uastetata parent,nunc ad eum ex cuius per napsalmum constare diximus, reuertendum est . Non confundenda aute poesona diuinitatis re corporis est. Omnis enimnue in exordio ex persona eius hominis, quem assumpsit ratio est. Probasti mehccomouisti me. Probatus est, ut cognosceretur, quia posterior est probatione cognitio Et videamus secundum euagelicam do inam hic dei filius quomodo sit reprobatus θc comitus.HumiIitas nani3 eius, per quam meruit ab omni cc iusti, tenestri re inferno adorari, re in gloria dei patris esse,probatio eius fuit. Ita
enim Apostolus ait: it obediens usp ad mortem,mortem aute crucis. Propter hoc exalaniit eum deus,di donauit illi nomen,quod est super omne nomen, ut in nomine eius omne genu flectatu coelestium, terrestrium re inlarnorum. Et om/nis It a tofiteatur,quia dominus Iesus in gloria est dei patris Propter hanc itaque Q. ad mortem crucis obedientiam infirmitas carnis assumptς oc in nomineat 3 honore immortalitatis, re in patris dei gloria collocatur. Dei enim nomen donatur,re nomen non sine honore donatu honor autem qui donatur non alius potestesse quam nominis.Nomen uero induIu honoris no aliud est quam quod gloria est paterna: ut qui in forma dei manens,sorma serui accepit, propter obedierutiam formς seruilis cli crucis morte suscpptae in gloria dei patris estet, cuius antea manebat in forma.Sed haec Apostolus iam de perseeiis Iocutus est.Demonstram dum autem in euangelio est,ubi 8c probatus S cognitus est Humilitas itam eius probatio est. Unigenitus nan* deus peccatorum remisor sterni regni dominus haptizari se tana peccator e 3oscit.Oisciu istud baptista renui agnostens eum qui sibi potius peccata donaret, ille autem sustepta in se hominis iustitiam etiam sacrameto baptisimi expleuit Et peccati nostri ipse peccati nescius particeps sim non recussit,&omnem in se humilitate caducae carnis assumens,Iordanem turbis Peccatoru mixtus ingreditur. Probatur in istis omnibus dum gerutur,sed uideramus an probatus agnoscit. Ait enim euggelista: Et baptizato Iesu cofestim astendit de aqua,ec ecce aperti sunt coeli,ec uidit spirit si dei descendente de coelo sicut columbam
702쪽
c XXXV M. ps ALMUM ENARRATIO eolumbam uenientem in ipsum,& ecce vox de caelo dicens:Hie est filius meus dilectus, in quo coplacui. Probationem mox cosecuta cognitio est. Et quem humi/litas probabilem secerat, hunc paterna uox siliu complacitu sibi posti probauit ostendit.Est os probatio qua statim cosecuta cognitio est. In deserto igitur tenta tioni diaboli sub icitur, sese nunc in fastigiu templi, nunc in excelsum montem patitur efferti. Cotumeliae iram 8c iniuriae tam graui se dedit, dum in deserto est,
dum coditione tentationis illuditur, dum eleuati potest in templa at 3 montem. Sed tentationu probationem agnoscentis testimoniu non reliquit. Ait enim scri/ptura:Tunc reliquit eum diabolus,re ecce angesi ministrahat ei.Homo tentatur, homo circlifertur,sed post haec angeli ministrant. Per probationem cognoscitur, per cognitionem dignus est ministerio angeloriIm.In caeteris autem quoties pro harus est,toties cognitus est. Petrus autem passione eius detestatus est, crucis in eo scandalum prae amore re confessiae iam a se diuinitatis cognitione non isti nens.Sed quia eum ob infidelitatem crucis satanam nuncupasset,non multo post eum in monte gloriae suae habitu costitisset tali a patris uoce cognoscitur: Hic est filius meus dilectus,in quo complacui,htinc audite. Probationem quam tentatio Apostoli effecerat,paternae uocis agnitio est consecuta. Deinde sequitur: Co nouisti sessionem meam ct resurreetionem meam. Insessione doctrina signi Iicari euangelica est autoritaS. Sessiones autem nobiscum hae simi quae a Graecis
cathedrae nuncupantur. Moses cathredram habuit secundum domini dictum: Super cathedram Mosi sederunt stribae re pharisaei. Omnia ergo quaecunt dicunt uobis, cite dc obseruate,secundu autem opera eorum nolite facere. Dicut enim re non faciunt. Cum igitur do 'cina pharistiorum ob id probabilis esse docetur, quia ipsi in Mosi cathedra sederunt, doctrina necessario significatur in cathedra. Cognouit iracp sessionem eius, cum dignitatem eius in Omnibus praedicat, cum uoluntatem eius qui se misit exequitur,cum humilitati corporis sui gloria postu latis audit e coelo Ut honorificavi ec lionorificabo.Sed doctrina eius no minus insessione quam in resurrectione eius cognostitur.Nam ut sessio doctrinae praecep tam est, ita re resurrectio operationis emectus est. Sedens Iesus docuit in monte, sed post doctianam ad opera descendit. Ita enim scriptu est: Et descendente eo de monte seclitae sunt eum turbs. Et ecce leprosus quidam adorabat eum dicens:Domin si uis potes me mundare:Et extendens manu tetigit eum Iesus dicens: Vo
Io, mundare. Ad senandam quom archisynagogi filiam surrexit dominus. Scrip/tam est enim: Et surgens Iesus sequebatur eum cum disicipulis iis . Cum autem persectam illud in lauandis apostolorum pedibus humilitatis suae ossicium expleuit,ita legimas:Surrexit I coena,& posuit uestimenta siua,& accepto lintheo praecinxit se. Cognoscitur itam in sessione eius ec resurrectione doctrina atm opus, quia dc sermone ec opere dei in se patris gloriam praedicabat. Intellexisti cogi
tationes meas de Ionge. Scrutans corda &renes deus est. Et quomodo de lon/pe cogitationes eius intellectae sunt De Iongrino ad locum,sed ad tempus refert. Non enim de longe se intellexisse ait,ut significatio loci esse credatur, tanqua longe ab humanis operibus sit, cum uisa uirtutis suae ec stientia quae cogitantur in telligat,sed de longe intellexisti ait,praeteriti potius temporis significans aetatem. Et ubi istud quod longe ante cogitationes suas cognouerit reperiemus Nempe ubi dicit: Ecce puer meus que eleg dilectus meus in quo coplacuit ampmae meae. Pona spiritu meu super eum, re iudiciu getibus nuciabit.No cIamabit,no coton det, nem quisu in plateis uoce eius audiet Et huius*phetis tu evagelista memi nit,cu his quos curabat,ut de se taceret iubebat. Has ergo cogitatioes eius humi litatis scilicet ec patiet te loge ante intellexit,ila de his erat,pphetaru ore testatus: Semitam
703쪽
Semitam meam&directionem mea inuestigasti.) Est etiam de semitata di rectione antequam id ipsum tractetur non nihilum praeloquediim,id naiam quod et is nobiscum semita est,alia uirtute at* intelligentia cum Graecis est. Tritam enim nuncupant,id est,frequenti gressit dis ursui, contritam, per quam no semel ne aliquando, sed semper inerindum sit. Quod autem nostri directionem transtule runt, id illi ex Hebraeo virog interpretati sunt, coit M autem quarundam gentium consuetudine certum oc constitutum modum itineris significat, ut quod nos mi liarium,id illineiνον nuncupent.Dominus istam noster in eo corpore quod assum psit iam transcursam a se atm tritam in prophetis semitam percurrit,& certu con
stitutumin sibi itineris sui finem consecit. Quod aute per tritam prs dicationis se mitam ambulauerit,audiamus ipsium dicentem Hierusalem Hierusalem qus oc/cidis prophetas,& lapidas eos qui missi sunt ad te. Quoties uolui congregare sili/os tuos sicut gallina congregat pullos suos,& noluisti s Quotiescum altarequentiam numerota significationis ostedit Nihil ergo noui & egit & pastus est, cum per nolentem congregari filios suos Hierusalem toties ec auditus ec inhonoratus est in prophetis. Quod autem definitum re praescriptum iter confecturus es et,
ostendit in eo cum ait Ego te honorificaui super terram,opus consium mavi quod dedisti mihi. Qui datum sibi opus consummat, modum praescriptae operationis expleuit Scit autem sibi constitutu esse quid gerere oporicat, cum ait Petro, gla dio his qui ad comprehendendum eum uenerant resistenti: GaIicem quem dedit mihi pater metus,non uis ut bibam illum Docens se sibi traditu a patre passionis calicem esse bibiturum. Scit se etiam semitam suam directionem ch coplesse, cum potato aceto spirita traditurus ait: Consummatum est,& mox trad1dit spiritum. Hanc ergo semitam Sc directionem suam pater inuestigauit. Inuestigaviit aut e mcum per prophetam de Brte uestis prophetauit,ut scriptu est Et super uestimen tum meum miserunt Qrtem Et iterum cum de tradito inter latrones atm sumen se recognitus est propheta diens: Et cum iniquis aestimatus est.Et cum de osse in tacto at 3 impressis uulnere ante praedictum est: os eius non confringetis, & ui deblunt quem compunxerimi.Haec itam di omnia quae erant in passione prsstri pia,a deo pervestigata sunt ut fuerat prophetata. Ac ne quid ex his qus gemi ac passus est,incognitum fuisse patri existimaretur, generaliter cuncta coplexus est, dicens:Et omnes uias meas prsuidisti. Sed qui previdit,uidit antequa res esset. Praevidit etiam hoc,quia no est doIus in Iingua mea. Est enim secundu propriam prosessionem,ueritas,uia re uita. Non recipit dolum ueritas, non enim mentitus est aut sesellit: lingua omnis eius officio functa est ueritatis, qua ait: Coelu re ter ra praeteribunt, uerba autem mea non praeteribunt. Patrem deum praedica se ue to esse 5c hominis Zc dei filium confitetur.Dolum praedicatio ista no habui quaere de se Sc de honore eius qui se miserat fatebat. Proficit deinde paulatim sermo coaetus ab homine,ec ad significatione naturae in eo coelestis extollitur, cum ait: Ecce tu domine cognouisti omnia nouissima ec antiqua,tu formasti me, ec posuisti siuper me manum tuam. Mirabilis facta est scientia tua ex me,cosortata est, non potero ad eam. Per nae istud prophetae non couenit,ut ex se dixisse uideatur, mirabilis facta est scientia tua ex me, ut mirabilis facta dei cognitio ex eo sit, Mose antea cognitionem nobis dei libro legis Ioquente. Sed ne ipsi quidem No si hoc esse proprium potuit,deum antequam flagrantem rubum cosincit nescieri
ti.Opinione quidem Hecti in Abraham ec Isaac ec Iacob populi sui religiose, cie/runtamen semiliarem cognitionem ante hoc tempus, nisi a deo non adepto. Sed omnis sermo iste ei non comperet qui ait:Pater manifestaui nomen tuum hominibus. Et qui ait: Haec est autem uita aetern ut cognoscant te solum uerum deum, . re quem
704쪽
ει que misisti Iesum Christu.Sed lise suo loco plenius prosequemur.Descenden dum aute ad id est secundum ordinem dictorum.Ecce tu domine cognouisti omnia nouissima ec antiqua.Nouissima sunt cum probasti,cu cognouisti, di caetera quae propria sunt eius hominis que assumpsit. Antiqua sunt quae modii non ha/bent,quae indefiniti temporis significant uetustate. In principio enitii erat uerbuomnia per ipsum facta si intLDehinc ut nouissima deus &antiqua cognouit ita in eo quod sequitur,tu formasti me & posuisti super me manu tua, utrum significa ut quod formauit antiqua sit quod superpositit manum nouissimu sit. Quod enim secundum natura diuinitatis sormatus sit, Apostolus docet dicens: Qui cuin forma dei esset. od enim in forma est. formatur in formam, ec quidem pa ternae naturaeoc diuinitatis formam. Et nescio an quod formatus informa serui est,referri possit ad patrem ut firmatus ab ipso sit. Sapientia enim ipsia sibi aedifi/cauit domum Sed hinc nec temporis,nec quaestionis est amplius loqui. uod autem Proprie ad corpoream natiuitate referri oporteat, & posaisti super me manu tuam,ita docemur ex permna patris.Inueni David seruum meu, oleo sancto me Unxi eum.Manus enim mea auxiliabitur ei, oc brachiu meum confortabit eum. Nihil proficiet inimicus in eo,ec filius iniquitatis non apponet nocere cum .Et noestambiguum omnem hunc psalmu ad personam domini esse reserendu, quia ea
omniain eo sint,quae oc diuinitati ipsius propria sint, & a naturae nostrae infirmitate non dissentiant Et quia utrom in tepore,id est,nouissimo ec antiquo uel ipse praedicando,uel in Apostolis 5c prophetis loquendo,cognitione ex se dei mirabilem fecit,ait:Mirabilis facta est scietia tua ex me.Sed mirabilis quomodo Nepedum omnia esse intra deum docentur,eam deus esse in omnibus predicatur,dum immensa re incoprehensibilis natura intus at 3 extra manens Iocos omnes qui
hus contineri pollit excedat. Mirabile est deum ubi γ esse, ec nus* abesse.In omnibus esse ec totum esse ec extra locos ac tempora pro infinitate at aeternitate sita semper esse.Hoc mirificum,hoc confortat id est,sine infirmae iam intelligemtiae opinione firmatum.Sed quid est istud quod dicitur non potero ad eam unigenitus ait:Omnia quae patris sunt mea sunt.Et sicut habet pater uita in semetipso, itare filio dedit uitam habere in semetipso, & sicut pater uiuificat mortuos, ita ecfilius quos uult uiuifi cat,similiter 8c ego ξὶ pater unu sumus. Nulla discretio po/testatis in uerbis est,nulla etiam differentia uirtutis in factis est. Quod unum suγmus,plaetim irreligiosiorum ad uoluntatis latum concordiam retulerui. Sed cum dicitur, uel operibus meis credite,quia pater in me,& ego in patre,non tantu uo Lintatis unitas,sed etiam diuinae uirtutis ostenditur. Ergo cum omnia quae pater
facit,faciat re filius eadem similiter, quaerendu est,quid sit quod dictum est,no potero ad eam.Sed cum audio pater maior me est,ta rursum non potest filius a se fa cere quic* nisi quod uiderit patrem facientem'sc mihi intelligentiam suggersit dieii huius,non potero ad eam.Est enim pater maior filio, sed ut pater filio, gene
ratione non genere. Filius enim est, ec ex eo exiuit,re licet paternae nuncupa tionis proprietas disserat, tamen natura non differt. Natus enim a deo deus non dissimilis est a gimente substantia. Non potest ergo ad tu ex quo est exaequaci. Na quamuis alter in altero per uniformem ac simile eiusdem naturae gloria ma/neat,tame oc ex quo genitus est no exaequari in eo uidetur posse quod genuit. Et videamus an hoc quod no potero ad e ad dignitate paternae cosessionis relatum sit.Sequitur enim: Quo ibo a spiritu itio,& quo a facie tua fugianas Si ascendoro in coetu tu illic es,si descendero ad infernu ades.Si impsero pennas meas ante luce di habitauero in extremis maris. Etenim illuc manus tua deducetiane, rete nebit me dextera tua. Non excedit paterna filius infinitatem, nem natura quintan ultrae
705쪽
ultra locos omnes est is qui in sinu est transgredit.Sit l1cet in coelo, sit in insemisscultra postrema maris euole adest tamen ille ubicsso qui ubil est.Nec subterfu/gi potest intra que omnia sunt,& qui in omnibus est. Et ne quid irreligiose ad contumeliam indemutabilis at 3 impassibilis substatiae opinemur ex eo quod dicita
sit,aut a facie tua quo fugiam,ut uideatur fuga ob pas1ionis metum cogitasserui/ctoris uirtus noscenda est,ut incolunt i dignitate haec necessario comemorata esse intelligatur Nemo aute eorum qui in studiis doctrinae coelestis demorans poterit ambigere deii at 3 homine dominum nostru Iesium Christum cositeti.Et homine quidem in tempore,dea uero semper,ec ante homine Sc post hominem .Vtrum uero deu scilicet atin hominem,tunc tantii cum in homine suit. Erat enim in sor ma dei ec sorma hominis accepit Et rursum: in gloria dei patiis est, forma seruili in gloria eius cuius in forma ante manebat proficiente, corriiptionis sciIicetna tura per prosectu incorruptionis absorpta. Cum igitur psalmu hunc coeptu ex persena hominis que assiimpsit meminerimus,diligeter coluendum est, ut intelliga mus quid diuinitati eius,quid homini sit aptandi im alm ita ut senstim nos trum
dictis magis applicemus quam per fallacis intelligentiae opinione sensui dicta subdamas. Ait enim: Quo ibo a spiritu tuo aut a facie tua quo sugia: Diuersa significatio est spiritus at faciei.Et a spiritu quide abibo, b facie autem fugia. Dehinc
sequitur: Si ascendero in coelum illic es,si descedero in infernu ades. Non eadem est ascensio in coelum,qtiae fc descensio in infernu.Tertitim deinde est, si sumpsero pennas meas ante luce,& habita uero in postremiS maris, ic enim illuc manus tua deducet me,& tenebit me dextera tua. lam no hominis lisc uox est, ut pennassumat,ut suas sima ut trans Oceanu habitet, ut deducatur illuc manu dei, ut teὰ neatur dextera dei.Potioris ist id naturae est. Et quis hic sit qui confidenter haec dicat, ipsa dictorum ratio monstrabit. Ostendens igitur unigenitus deus ea quae
per se mirabilis facta est,& ad qua non potest paternae admirationis consessione, utramq; in se tempus 5c naturam utrano significat, scilicet eam qua re in spiritii rem corpore manens docuit. Cum enim air,qub ibo a spiritu tuo,tepus illud quo ipse spiritus in spiritu paternae gloriae ante assiumptionem hominis masit osten dit.No enim poterat spiritu quom abesse qui miritus est,quia nec hic falli potest, nec ille deficere. At cum ait: A iacie tua quo uigiam, assumptae a se infirmitatis docuit artatem humana enim infirmitas faciei dei non patitur occursium, quia dictum Mosi est:quis est homo qui uidebit faciem meam uiuet Quod non sustinemus defugimus, quia infirmitatis humanae est occursium naturae inconspicarbilis sugere. Et fugit quidem quantum ad impatientiam uisionis. Sed quia secundum prophetam uultus dei super facientes mala, naturae quoque humanae est,' iudicium dei quod significatur in uulti I fugere non posse. Non enim tanquam peccato qui peccati nescius est loquebatur ut fugeret, sed paternam infinitatem extra omnia manentem cum in spiritu ante docuisset, nunc quoque ex hominis persona qui nusquam deum sugere posset ostendit.Sequitur quoque ratio dicto rum,ut utrimque ex eo quod & homo re deus erat dixerit. Si astendero in coela tu ilIic es,hoc diuinitatis est proprium. Nemo enim ascendit in coelum nisi qui descendit de coelo, filius hominis qui est in coelo Terreni enim corporis natura astensionem hanc nisi in coelestem gloriam demutata non obtinet. Si descendero in infernum ades. Humanae ista lex necessitatis est, ut sepultis corporibus ad inse ros am mae descendant. tiam descensionem dominus ad consium mationem ueri hominis non recusauit. Id autem quo abibo aut quo fugiam, illic es, di ades, ad significationem doctrinae eius quae mirabilis ex eo facta est pertinet,per qua deus
omnia esse Sc in omnibus esse sit cognitus.Vt licet faciem dei homo fugiatquia
706쪽
CπππVII. PSALMUM ENARRATIO σς non sustinet,licet de supernis ad inseros mortis lege descendat, deus tamen ubim si semper θc in omnibus.Et quia per l,sc superiora discretu ex utrossi in quo erat naturs genere praedicauit,dei scilicet aiss hominis, tertio unitate naturae iam in se Proficietis ostendit dicens: Si sumpsero pennas meas ante Iuce, ec habitauero in Postremis maris. Et enim illuc manus tua deducet me, ec tenebit me dextera tua. Cu sumpsi permasia corpore no grauatur.Cum suas siumpsit, cet hac euoIadi semper sibi fuisse uirtute Cu ante luce sumpsit, tepus resurreetionis ostedit:Cum in postremis maris e loca ut deus humans demorationis excedit. Cum deducit
manu,no timet.Cu tenetur dextera dei,no demutat aut decidit.Donauit enim ib.li deus me quod est super omne nome, ut in nomine eius omne genu flectatur coelestia, terrestria,& infernoru,& omnis lingua cofiteatur, quia dominus Iesus in gloria est dei patris.Ιn eo em quod datur ei nome silper omne nonae, manu ac potestate dei patris in gloria ipsius homo susceptus asuimit. Pennas aut ad demu atione terrenortim corpora in spirituale atin aetherea naturam reserti Pphetica autoritas est,ca ad inope fidei re honora operum paupere dicitur: ne extendaS tecu sis patra diuiti,sensu aut tuo abstine Praeparauit enim sibi pennas ut aquila,&reuertetur in domum eius qui praeest ei. Pauperem extendente se in opes diuitis arguit,quod infidelitatis suae inopiam fidelium exaequet opulentiae. Diues enimno humanis opibus,sed coelesti thesauro parat sibi pennas quibus reuertatur in domu eius qui praeest ei. euertitur enim unde decidit, unde per peccatu primi
hominis expulsis est.Et quis est iste cuius haec domus est,& qui ei praeest Nepe ille qui dixit. Ame dico tibi hodie mecu eris in paradisti . Meminit ec alibi dicens
cum de spiritualiu indefessa ia aetemitate tractaret,pennigerabui tanΦ aquiis, naturam euolandi in coetu in resurreetionis demutatione impluit. Sed hic pennassumit uolaturus,no alienas,non nouas,sed proprietatis usurpatione praesumptas, quia postpaisionis uoluntariae sacramentum-naturae potestatis pennas ad coelum se habuerit efferendi. Sequitur etiam idem ordo dictorum, re ex utri uis naturae intelligentia hominis scilicet re dei sermo decurrit. Ait enim: Et dixi rsitan tenebrae conculcabunt me.) Vox ista humana esse existimatu quia ui detur quibusdam aut irreligiosis aut imperitis sub illa passionis timiditate trepi/dare, quasi uero nunc sermo iste timoris alicuius habeat professionem,& non magis suscepis mortis significauerit uoluntatem,nullo eius metu ac terrore prelato. Non enim ait tenebrae conculcabat me,sed ait, sorsitan tenebrae cocuIcabunt me. Qiaod fortuitu adiecit, incertum humanae de se opinionis, qua timere inseros creditus est irrisit terrore.Non enim coculcari se certus,idem rursum an conculcetur incertus est. Vt aute hoc quod ait,sorsitan tenebrae conculcabunt me, non ad na
turae suae trepidationem posset intelligi sed impiae de se intelligentiae significaret incertum,continuo subiecit: Et nox illuminatio in deliciis meis.) Quomodo enim conculaatur a tenebris cui mors illuminatio in delic is sit futura Dominoitam passio ista delicis sunt,dum portas aereas confringit,dum uectes serreos conterit,dum omne potestatem despoliat, dum de his in se triumphat, dum eum que ad imaginem suam secerat redimit, dum delicijs paradisi restituit.In his i tur passionis oblectamentis ato delicijs nox et illuminatio est,& illuminatio ob id, quia tenebrae n5 obscurabluitur a te per naturae unitatem ad indemutabilem diuinita/tis similitudinem.In filio pater operibus ipsis testantibus, quod in eo patersit cosidenter ait:No obscurabuntur a te,quia ex persona patris dictu in psalmis meminerimus, ea ipso sium in tribulatioe. Et ipse dominus in euages4s,cu de apo stolorum trepidatione loqueretur ait:Ecce Venit hora ut dispergas Duusquisim uestium,&me sola relinquatis, Sed non sum solus,quonia pater mecu est. Sive uir Nn a tute qua
707쪽
tute qua similia patri potest,sive natura ec genere re diuinitate, qua ex deo natus
est, pater cu eo est Co fidenter ergo ait,quia tenebrae no obscurabuntur a te. Onenim sentit uirtus indemutabilis tem bras, re inserna noctem lux vera no patitur Sequitur enim: Et nox sicut dies illuminabitur, sicut tenebrae eius itavilumen eius.) Hoc totum ad id resertur quod dictu est te.Tenebrae n5 obscurabuntura te,dc nox sicut dies illuminabitur a te ec sicut tenebrae eius,ita &lume eius a te. Semel dicta a te refertur ad plurima.Ideo aute in delichs nox est,quia sicut dies luminabiturcilluminabitur aute obla,quia ut tenebrae ita ec Iumen a deo sint,po tente tenebrarum conditore codere lumen in tenebris.Et audiamus istud evangelicum docente ita,& lux lucet in tenebris, tenebrae eam no comprehenderunt.
Illo potente ut lux sit in tenebris,tenebris non potentibus obscuritatis suae nocte 1ume indeseisi luminis coprehendere. Sequit Minde: Qitia tu domine possiedisti renes meos, suscepisti me de utero matris meae. Cofitebor tibi quia terribiliter mirificatus sum. Tenet etia nuc ordine Isignificationis utrius ut se di hominere deii doceat.Cu enim possident , deo renes eius N a matris utero suscipis, raporalis in eo coditio monstratur.In renibus enim uoluptatis est causa. Sed cuius renes a deo possidetur, n5 exeunt in uoluptates corporis incentivae lasciuiae. Et qab Utero matris suscipitur,no ad opera secuti a deo susceptus excedit. Omnis igiteius uolumas ac labor est patre praedicare, uoluntate patris explere, acceptu a Pa tre calice bibere.H. α enim hominis sui que assumpsit ossicia sunt. Sed cu ait: cositebor tria,quia terribiliter mirificatus sium,confessione omne terribilis de se admi rationis ad gloria diuinae si ibstantiae suae reddit. Mirificatus est enim ob id, quia deus possedit renes eius,quia a matris utero susiceptus est. Per id enim quod uo/luntas di operatio deo dedita fuit,mirificari terribiliter Omeruit. Mirificatus aut terribiliter est,du hora crucis tenebre sint,du tremit terra, du saxa rumpuntur,da patent sepulchra,du mortui resurgunt,du in eode corpore ipso conspicithir, dum clausis ianuis soli sibi penetrabili aditu assistisida ad coelos eleuatur,dum aposto/li gentila linguis loquatur, dum umbrae eoru morbis medentur, dum claudis nummium poscentibus cursus donatur,du eleemosynis inopu mortuus redditur, dum persecutores fiunt praedicatores,du dis imis cathenis cantatur in carcere,dum in martyrio a martyre uidetur in coelis, dum postremo in eo quo eIeuatus est corpote a dextris dei sedet,cuius in gloria re manebat permanet. Omne autem eam qua terribiliter mitificatus est dignitatem ad opus eius refert,cuius 8c paruit u luntati, dicens: Mira opera tua anima mea nouit ualde.) Quod enim, inquit,terribiliter mirificatus sum,opus tuum est.Eadem autem Zc in euanget is ratio seruata est,ut cum ad demonstrationem uirtutis suae dixerit, quaecunιν pateriacit,eadem ec filius facit similiter Et rursum:Sicut pater uiuificat mortuos, sic ecfilius quos uult uiuificat: tamen dignitatem operum omnium patri deserens,cum dicat non potest facere filius a se quicquam nisi quod uiderit patrem facientem, contestatam de se potestatem per reuerentiae honorem ei, cui omnia meminerat
confitenda,subiecit non sibi adimens quod simiIia patris posset, sed eum per que similia posset ostendens. Haec igitur quibus terribiliter mirificatus est, licet quia
potuit uirtutis siuae fuerint,tame patris operibus uniuersa ea detulit dicens, mira Opa tua, anima mea nouit ualde.Humanae infirmitatis uox ista no est, ut mira opera dei se nosse laetet.Soli hoc competit qui ait, nemo nouit patrem nisi siIius. Nouit enim non utcunm,non leuiter. Nouit autem ualde per eam fiduciam qua dicit:Pater in me ,5c ego in patre. In eo enim quod ait ualde, perseeia in scientiam intime cognitionis ostendit .Et quia omnia mira opera dei ualde anima ipsius nouit,eruditionem doc strinae in nos suae memorat, quia nobis Paternae operationis
708쪽
iamno sint cultata mysteria,dicens: No est occultatu os med a te,quod feci sti in occulto Os Christi ecclesiam esse ecpropheticaecapostolica autoritas oro inest.Nam cum lectandum ea quae in Genesi dicta sunt de Ada ato Eua apostolus M oso
tractaret,ita ait Hoc nunc os ex ossibuS meis,Zc caro de carne mea, Ad expositio/nem dicti huius adiecit,dicens:in ecclesia hoc mysteriu magnum est, ego autem dico in Christo&in ecclesia. uod autem permisericordiam dei patris ecclesiae haec occultata non fuerint,ipse dominus in euangeliis testatus est,cum ait: Confi/tebor tibi pater domine coeli ec terrae, quia abscondist1 haec a sapientibus re pru/dentibus, ecreuelasti ea paruulis: ita pater quia sic fuit placitum ante te. Ab eo igitur nobis non occultantur quae facta sunt in occulto. Nobis quidem non occulta sunt,sed seculi huius prudentibus facta sunt in occulto Quod autem omnia eccIesiasti eae spei sacramenta in occulto fuerint, testatur ec apostolus, dicens : Prout potestis intelligere intellectum in sacramento Christi, quod alijs temporibus non est cognitu fit hominli,sicut nunc reuelatu est sanctis eius apostolis θc prophe tis,in spicita esse gentes cohaeredes re concorporales & comparticipes pollicita tionis eius in Christo. Et iteru: secundum dispensationem dei quae data est mihi ad uos ad implendum uerbum dei, acramentum quod absconditum suit ante si cula re generationibus,nunc manis statum est sanctis eius, quibus uoluit osten dere diuitias gloriae sacramenti dei inter gentes, quod est Christus in nobis spes gloriae. cultum ita: mysterium fuit quod reuelatum est,esse deo gentes cohaeredes re concorporales recomparti cipes pollicitationis eius in Christo. Occul eum autem mysterium est,quibus uoluit ostendere diuiti as gloriae sacramentu dei inter gentes quod est Christus in nobis ibes gloriae. Occultum igitur hoc myste rium ivit. Quod esset Christus in nobis,hoc patri reaeIauit . Petro enim dictum est,non caro di fanguifreuelauit tibi,sed pater meus qui in coelis est. Reuelatum autem est Christum esse in nobis in pauperibus,in tribulatis corde, in humilibus terrae in purgamentis mundi, in ecclesiae insimis. Infimum est enim ecclesiae, id est mni humilitate summissam. Hoc ergo occultum m ysterium reuelatum est,
quod est Christus in nobis. Non per Apostolum haec tantum dominus,sed etiam . in hoc eodem psalmo ita loquitur dices: Non est occultatum Os meum a te, quod secisti in occulto: Et substantia mea in inferioribus terrae. Non in inferno si eut si prius cum de palsione tractabat, sed in inferioribus terrae cum de reuelatis a patre quae in occulto suerant praedicabat. Occultum aute fuerat quod est Chri stus in nobis,id est, substantia mea in inserioribus terrs.In inferioribus scilicet omnium humilitatis offices.Procedit deinde secundum prosectum euangelicum sermo psalmi, cum ait Imperfectum tuum uiderunt oculi mei,ec in libro tuo omnes scribentur dies, plebunt, & nemo in eis. At ut omnia secundu doctiina coelestem intelligere possimus, id quod difficultate affert absintenda est. Quod enim Latini translatores imperfecta interpretati sunt, id in Graecis libris ακατεργαί scribitur.Nec querimur de translatoribus. Vereor enim ne no aliter significari ab his p0tuerit.Id autem quod Graece ess ὰκατεργα significat id quod sine opera tione maneat,ut sit id ipsum cli factum tame non sit impersecta autem nobiseu -aieta demonstra quod coeptum, nec consummatu sit.Sed si interius uerbi huius uirtutem pertractemus,potin no sane a Graecitatis proprietate esse diuersum. Deo
aut li propria potest esse ut sit 5 infectus sit,quia quod est, non est necessitatis ut fiat Quod aut fit,no est anteΦ fiat.Sed quia stemus est manet, factiis est. Hoc ergo imperfectst,ec ut ad intelligetiae prosectu dicere audeamus ) imperatffdei oculi eius uiderant Imperfectu enim tuu uiderat ocuIi mei. Sed qui tande octa itit Iesilli quibus deu patre Ius unigenitus uidetc Sed isti non Nn 3 gent his
709쪽
D. Η I L A R I I IN gent his quae sequuntur. Et m libro,inquit,tuo omnes scribentur, dies repli tunec nemo in his.Profecitum indemutabilis illa unigeniti dei natura no expetit . Et qui tandem ei erit prolectus,ut omnes oculi eius in libro scribatur, ac dies repleauitur,ut in his nemo sit c Hoc totum contumeliosum ec impudens est opinari. quemadmodum os eius,in quo ecclesiae corpus ostenditur, quae occulta erant nooccultata sunt,& oculi eius hoc quod imperfectu dei est iderunt.Osaiate ad ec Vesam reserti quae corpus est Christi superius admonuimus. In corpore uero ocula principalis esse osticti ac uirtutis nemini duhium est. En quia oculi potiores caeteris membris sunt,in his apostolos siyificarino ambigendu est, per quos Ι-men ecclesiae 8c operationis diuina mysteria prebetur Quod dominus manifeste in evaget is ostendit.Nam cu apostolos fiat terrae, Iume mundi, ec lucernam do mus incandelabro ob egregia oc conspicabilia ad coparationis exemptu fidei sus opera nuncupasset:ruritim uocas eos 'a terrenis δέ corruptibilibus thesauris,eca seculi Ilicris,esse oculos corporis dixit ita: cema corporis tui,est oculus tuus. oculus tuus simplex est,totum corpus tuum crit luciduli aute ocuIus tuus nequa est,totct corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo Iume quod in te est tenebrae sunt, tenebrae ipsae quais erunt Extra corporaIe intelligentiam locus iste est,& idcirco
spiritualiter intelligendus est. Apostoli iram qui ecclesiae,id est, Christi corporis oculi sunt,lucidi oc simplices iubentur esse, eo ore toto lucido his simpliathus
mansuro. Si autem nequa Herint,toto cinpote neces ario tenebroso suturo nullae
scilicet tenebris spes luminis residua,si Iume ipsum in tenebris sit. Ex quo ingenti periculo sacerdotes,qui ecclesiae oculi sunt, negociis seculi,curis pecuniae, ec familiarium rerum incrementis Θc conuiuiorum lumbus occupantur. Ecclesiae enim lumen sunt id est,corporis oculi. Et si lumen ipsum auariciae ec lasciuiae nocte tesnebrescat corpori id est,ecclesiae,cui per naturam suam tenebrae sunt, quantae inAE super tenebrae de exemplo tenebrosi luminis inuehentur Hi ergo oculi eius in persectum dei uiderunt.Impe ectum autem dei diximus, quod factum non sisiec maneat in quo memitas insectae diuinitatis ostenditur. Sed audax forte est uti ruptialem illam dei patris aeternitatem uisam ab apostolis asseramus. Maxime
dictum sit, deum nemo uidit uni nisi unigenitus filius qui est in sinu patris. anihil nostrcim dicimus,nihil audax praedicamus Dicat ille qui dixit,qui me uidet, uidet 5c patrem,non ipsium se patrem esse significans. Non enim roganti Philip Po ut sibi patrem ostenderet espondit:ego pater sum,sed ait: qui uidet memulatec patrem. Perindifferentis naturae uirilitem ecim de quo quaerebatur patre coninspici in sese respondit,lc id adhuc absolutius subiecit: innodo tu dicis ostende
nobis patrem Non credis mihi, quoniam ego in patre re pater in me est Verba quae ego loquor uobis,non a me loquor, sed pater qui in me manet ipse lacit ope ta.Credite mihi quoniam ego in patre re pater in me. nautae, ueI propter opera ipsa credite. Arguit non intelligentem 5c adhuc de patre quaerentem, di per μ'
rum est cientiam utitutem patris in unigenito non contuentem. Manet enim pa ter. Est nan genitus ex e non est in eo nouae creationis aliena natura Virtute
filius est, diuinitate filius est,substantia filius est generatione filius est. Opera ira stantur potestates loquuntur per naturae progeniem in filio patrem esse,& per in gitimae originis substantiam filium in patre elle. Non dissentit haec ab unigenit
nata generositas,una ambo sunt,pater uidetur in filio, uidetur non per inuisibi: Iis nobis naturae contemplationem,sed per operam adtrairaticuis.Filii enim opera opera patris sunt,n5 imbecillo ad efficienda ea filio, nem diuersia uirtute naturae,
sed id filio efficiere,acquid is a quo ipse est genitus efficiat. At ideo per id quod in maiestate operu filius conleptabilis est, ter quoin uidet in ullo.His ergooc
710쪽
cπππVII . PsALΜVΜ ENARRATIO TM E qui aeternitate in filio paternae utricitis cotuentur,id est, apostolis id precatur, ut in dei libro scribant Maneat scilicet inmemoria aeterna, pro quibus lati prcce in evaget orauit:Pater manifestaui nome risu hominibus, quos dedisti mihi de seculo:tui erat,ec mihi eos dedisti,ta uerbii tuum seruauerum. Nuc cognoueruli quonia omnia quae classisti mihi dedi eis,ec ipsi acceperui ec scicrunt uere quonia a te prodierunt, crediderint quonia tu me misisti. Ego pro his rogo, no pro se caeo rogo, sed pro his qiros dedisti mihi. Pro his ergo orat, ut in libro dei scriban/εur.Et si sorte ambigant,cur non in libro uiuentium scripti sunt, mihi maioris di
gnitatis uidetur esse in libro dei scribi , quia peccatores de libro uiuentium d lentur usti autem in libro dei scribuntur. Quod utriim sub his dieiis significatur:
Deleantur de libro uiuentisi,5 cum iustis no scribantur. Pro resurrectionis enim diuersitate quia stella a stella differt in glorea,plures in libro uiuentiu erunt. Iusti aut in libro dei scribentar,quia peccatores no modo cu iustis non scribentur, sed ne in libro quide uiuentium relinqtientur Sed contuendu est qui profectus eorust qui in libro dei scribentur Nempe istes te replebuntur,& nemo in his.In qui husdam codicibus ita Iegimus:Die formabuntur. Nec multum differt repleri Zc sermari Formamur enim ut consor es simus gloriae corporis dei Et apostoli di/ehim est. lioli quos iteru parituri donec Christus formeriir in uobis.Replemur autem secundum dictu prophetae: eplebimur ab ubertate domus tuae. Die ita vreplebuntur,id est, uero lumine Lux enim Christus est. at enim lux uera quae ii luminat omne homine uenientem in bunc munda Noniam ignorantiae nocte detenti, i* tenebris huius seculi caeci, sed ueritatis luce illuminati die repleti. Quod aeute repletum est,nihil praeter id ex quo impletu est recipit. N enim in
eu qui die repletus est, no penetrat secunda illud Apostoli: Quae enim participa/tio est luci ad tenebras et Nel sede Cicisti accipit spiritus mundi,ut scriptum est: Vos enim non spiritum huius mudi accepistis,sed spiritum qui a deo est. Neque qui mundo mortuus est uiuit sicut Apostolus docet: Vivo enim iam non ego,in Mit autem in me Christus..ii die repletus est,die tantum in se habet, di ideo ait:
Die replebuntur di nemo in his.Nemo in his erit praeter die, quo repleti sunt, nopecunis aestus,no uoluptatu stimulus,no ambitiois ardor, no odiorin malignitas, inuidiae aculeus,non coiticiorum furor,no superbiae amentia,non caetera quae diaboli sunt arma atin uirtutes,sed lux uera,sta dies sola qua repleti sunt.Cetera
rum quo ia rerum effecti sunt incapaces, ec dignum plane hi qui sola die plenisiim testimoniustum unt Sequitur enim: Mihi aute nimis honoriticati intamici tui deus,nimis c5sortatus est principatus eorum.Dinumerabo eos re super arenam multiplicabuntur.) Quid cum his dictis ho mini comune, ut eos qui super arenam multiplicabuntur dinumeraret Et tantum istud competit,cui sine recen sone re calculo innumerabilis numeri cognitio est. Amici autem eius nimis ho norificati sunt Nimis cum dicitur,non secundum Latinitatis consuetudinem in testigendum est Nimis enim nobiscum id signifieare solet quod necessarium moclum inutiliter excedat.Sed Graeci id quod nostri nimis transtuIersit,λιαι, interpretati sunt,in quo magis ualde quam nimis cotinetur. Valde ergo honorificare amici eius simi Di amicium quide Abrahadeo suisse cognoscimus. Amicum re Mo/senlexeste deo locuta est.Euangelia uero plures iam deo amicos esse significant domino dicente Iam non dico uos seruos, quia seruus nescit quid uelit dominus eius,sed uos dico amicos,quoniam perstitistis mecum in omnibus tentationibus. Hos agit quos nuc amicos nuncupat,ut superius ostedimus, & a patre sibi datos, re patris esse cosessus est,secunda id quod ait: Et mea omnia tua uant,& tua mea,
amicos patrisesseeos dicit.No 2Iaaut ipsi honorificati sunt, sed etia principatus