장음표시 사용
711쪽
eoru colatiati sunt Ipsi quidc m honorificantur cu amici sunt cudie pleni sunt,ca
in his nemo est. Sed principatus eorum consor tantur, ecclesiae scilicet ab ipsis cceptae,abius principia sumentes, quae super terram toto in orbe scindatae tortibus principiis constiterint.Et ut ad ecclesiae populos resciri istud necessario intelligoretur adiecit dinumerabo eos,& super arenam multiplicabutur.Nuriquid num rus eorum incertus est,qui in libro a i scribuntur: Ergo nulla est dissicultas in numero, quorum ueritas maneat in scripto. Sed id quod diei timere: Super arenam multiplicabuntur,non ad homines tantum existimauerunt, quod Abrahae dictissesset: Et erit siemen tuum sicut arena maris.Vt quia Abrahae semen, sicut arena maris est,ad id quod super arenam muInplicabuntur amicis dei multitudo ange .licae numerositatis accedat. Non enim aliter sibi conuenire sicut arena maris ecsuper arenam maris putauerunt,nisi hominum multitudini connumeraretur co
pia angelorum.Sed nos uniuscuius sensui no contraimus. Quid autem seeu dum donum spiritualis gratiae staserimus,sine cuiust contumesia tractabimus. Promissiones duas Abrahae fuisse in Genesi accipimus, unam Ismahelis gene rationem deo dicente Quia omnem terram quam tu uides tibi dabo eam,ec semitu tuo in aeterum,S faciam semen tuum tari. arenam maris. Si potest quis enue merare arenam maris,ita re seme tuu dinumerabitur. Nam uero Isaac re in holocaustum quantu ad Abraha spectat oblato, iis c seques repromissio fuit: Nisi benedicens benedica tibi,& multiplicans multiplicabo semen tuum sicut stellas coeli.& sicut arena quae est ad oram maris. Et si secundum Apostolu haee duo testamenta sunt,unum secundum Isimahele inseruitutem generans, aliud secundum Isaac in libertatem mavis nostrae Hierusalem qus in coelis est educens, dum necesse est
seminum in imis numerositas praedicetur. Ergo amici dei super aronam maris dinum ti si'. isenim ambigat secundi im ecclesiam toto in orba
numerosiam muItituae gentis Iudaee copia in Christocredentium praeueniti Atm ideo super arenara inultiplicabuntur, quia copiosiores his erunt qui ex Iegis impio populo terreni di aridi significantur in arenis. Hinc sequitur: Et sustrexi&adhuc tecum stim.) Surrexi ad resurrectionis gIoriam spectat. Sed se cundum prs scientiam dei id quod futurum est tanquam praeteritum loquitur, ob scientiam ato uirilitem qua qtiae sutura sunt facta sunt,ut etiam nosmetipsi facta
esse existimamus quae futura esse confidimus.Id autem & adhuc tecum stim n5κ dum teporis esse significat ut resurgat,quia nondu tempus s1t passionis,cuse ad huc esse cu deo prolateatur.Ipse enim ait: A deo exivi di ueni. Adhuc ergo tecum sum,qilia nondum teporis est,ut ante uenia ec uenia in mi Indsi,ut qus propheta ta striat expleamus. uod autem ait: si occidas deus peccatorem: nt inquid qui uenit saluare quod perierat re peccatore redimere,peccatore precatur occidi Absit ut uelit occidi.Sed peccator occiditur cum seculo moritur, cu Chrasto comoritur, ut uiuat in Christo. Beatus Apostolus ait: Quotidie morimur Et rurim: Mor tuus sum legi ut uiua Christo.Morimuraut ita,quando in nobis per side perem pia peccata moriuntur. Audiamus adhuc quomodo deus peccatores occidit petid quod dicitur Mortificate ergo me a uestra super terra, fornicatione, immunrdiciam,libidine concupiscentia malam,&auariciam. Sic peccator occiditur,cum in generatione uires spiritualis uicioru omnium re peccatoria morte renouat. Se quiti ir deinde: Viri sanguinu declinate a me. ronia dices incogitati ne,accipiet in uanitate ciuitates suas. Latina tuas latio du uirtute dicti ignorat, magna intuIit obscuritate,no discemes ambigui sermonis .pprietate. Quod enimnobi/stu scribit quonia dices incogitatione,cu Graecis hoc modo est illud-pnunciatione distinguit,ut aut dicis intelligatur, aut cotentio utrunq;
712쪽
enim stibiisdem uerbis significatur hoc dicto. Sed hi qui Hebraici sermo/-exnis scientiacbsecini sunt,no dicis,sed c5tentiones in eo quod ἐρισ translatum est boe loco Hi/Prodiderunt.Et sane id ita esse ratio Nintelligentia monitiabii: Vira quit, n/ Iurium aliud guinum declinate a me. Memini in Ezechiele dictit aeque reos sanguinis futuros, legisse quam quorii adulanti silentio plures in interitum incidissent,ita Fili hominis speculato/ hodie reperi/rem dedi te domui Israel 5c audies ex ore meo iter hu,ec cominaberis. 9 si non di nivi in nostris stinuisti, neque locutus es,ut distingueres iniquo,ut se auerteret ab itineribus su/ codicibus in is di uiueret: iniquus ille in iniquitate sua morietur, sed sanguinem eius de manu quibus ita scritaa requiram anuenio 8c alium sanguinem de quo dictu est uirum sanguinum N ptis est. οτι dolosum abominabitur dominus. Ut igitur uiri sanguinu sunt, quorum adulans Ma ado strina est,ita Sc uiri sanguinu sunt,quorum dolosa est doc trina. Dolosa autem Medoetrina est haereticorum,sub nomine dei blasphema, sub praetextu religionis im pia,subueritatis specie fallax. Quorum in animo & cogitatione solum conten tionis studium persisti nihil ad salutem hominum laborant, nihil ad sipem acquiserant,nihil paci cum cogitantes Vt omnibus his in contentionibus labor sit ecpugnam meditenturiisti infelices animas extingunt, re in uanum ecclesias sibi congregant,quas ciuitates dei secundum propheticam euangelicam in consitae tudinem nuncupari fiequens ec plurima autoritas est. Hoc ergo significatur his dictis:Viris anguinum declinate a m quia cotentiones incogitatione, accipient in uanum ciuitates suas. Viri sanguinu sunt, ec deperditarum animarum reatum declinare iubentur, quia cotentiones in cogitatione sunt . Hi in uansi ciuitates dei accipient,ini uctuosarct ecclesiarum coetus per schismatu dissidia reddentes. Sed
plane quia pax re iusticia ec ueritas est,affectu in eos suu ostedit, dices: None odientes te b domine odivi,& super inimicos tuos tabesceba Persecto odio oderam illos,inimici faeti sunt mihi. Est religiosium odiu quotiens is nobis odio est qtu deum odit. Inimicos quidem nostros amare prscipimur, sed nostros,no dc dei. Nam iuxta deum,S patre,& matrem,& coiugem,& filios,& seatres odisse deuotum est. it ergo odientes deu oc inimicoru odio tabescit, Θc odit odio persecto&inimici sibi faeti sunt.No em filius diuersas a patre est, ut no alterius inimicus utriusis fiat inimicus. C5cludit deinde libertatis suae fiducia. Simulq; ut ea quae Per praesentia tan*gesta memorauerat nuc ad demonstratione temporis geredamonstraret, dixit Proba me deus re scito cor meti,interroga me & scito semitas meas.Et vide si uia iniquitatis in me est,ec deduc me in uiam aeterna. Humans naturae fiducia ista no in ut probari se uelit,ut stiri cor sua postulet, ut cognosci semitas suas expecte ut inspici n5 metuat ii uia iniquitatis in se sit,ut per hac co/gnitione in aeterna uita deducatur.Vox ista eius tantu potest esse qui dixit Ecce uenit princeps huius mucii, ct no inuenit in me quicΦ. Solus em extra peccata est dominus noster Iesus Christus, qui est benedictus in secula seculorum. Ame.
ipe me domine ab homine malo,a uiro iniquo libera me. Quia coli gitauerunt malicia in corde,tota die costituebant praelia. Et reliqua. Cceptus est psalmus expersena hominis inter multas infestati oesinimicorum anxii,aduersi is quem multae insidiae di doli plures sint. c conuenire haec omnia in personam huius prophetae Dauid uidentur,euius uita infestata undi* ec plena semper periculis suit. Saul ea in deserto,
illum in urbibus bello ac dolis sequebatur, persequente quom filio ipsius Abessa/lon Zc multa aduersus regnum uitam. eius moliente di audete, multis praeterea
aliis re domesticis 5c extraneis insidiis subiectus semper fuit Sed nihil speciale ex
his Omnibus in psalmo cotinetur,ut proprie ex persona eius oratio esse credatur. Generalis
713쪽
Generalis autem sorte re ex spiritu prophetiae psalmus este noscitur liqumque
nostru per orationis exemplum cum in mediis infestantiu in nos odii . iactemui erudiens,quali deu prece oporteat deprecari. Sed contuenti mihi penitus quasdauirtutes proprietates p uerborst,quae ultra humani sermonis conuictudine altius nescio quidαsublimius eloquuntur, eius potius hominis in quo ex Partu uirgi nis ad Lacramenta humanae salutis unigenitus dei filius natus est,reperius est psalmus iste intelligi oportere Secundst enim eam quae in se suit generis prius natura dei uidelicet atin hominis,no modo in euangel is,sed etia in prophetis, ita coaptatis ad utrum ditas locutus est, ut dum diuinitatis sus impas libiIe rim immutabile
uirtutem docet,infirmitate quot naturae corpores n5 taceret. ursum , cum exsusceptione carnis infirmitatis in eo sermo em: praeconium quoin mox no infir malae ex aliquo diuinitatis adsisteret Quod enim deus est ,nature stis est .Quod aut homo suit,naturae nostrae assumptio est Loquitur ital in psalmo ex infirmi tatis nostrae qua afletumpsit affectu,cu traditore sitium nouit,cum cosilia aduersus se inita prospicit,cum quaestionu praelia ec obtrectationu uenena perpetitur,cum tentationu scandala uerborum laqueos euitat, cu patri confitetur, cum ad eum ora cum ei omnis uirtus ab eo est,cum Iicet ex infirmitate corporis anxius sit,n5 solum tame se relinqae si in die passionis meminerit. Haec igitur omnia o per sona eius in psalmo muneri docemur,atm ita,ut in his quae naturae humanς societas permittit, personae etia nostrae ex aliquo intelligi possit oratio.Hoc enim quod ita coeptu est:eripe me domine ab homine malo,a uiro iniquo libera me, ad communem quossi credentia omnium prece pertinet. Omnes enim insidiae quascum nobis spirituales nequitiae praetendunt,maxime per homines aptati trita occasiornes uitiis nostris aIienae nati irae peruersitas subministrat. In lites nos iniquus eri gitat,in anxietates aduersantium ec insidiantiu nobis terror impellit In libidinem iacultas se in id praebetis loci inuitat. Oculus enim meretricis,laqueus peccatoris
est. Oramus ergo in his malis positi dicentes: Eripe me domine ex homine malo, a uiro iniquo libera me.Sed propria haec esse oratio domini ex consequenti doc
tu cum ait: ui cogitauerunt mala in corde. D tationes cordis nosse non no
strum est,sed eius de quo dictum est.Scrutas corda di renes deus. Eius quot qui
dixit,sciens cogitationes eorta id cogitatis maIa in cordibus uestris Ille occultos omnes malignorum cordia siensius impenetrabiles at 3 invios aditus obeunte natura uirtutis suae coluetur. Sed qui eripi se de homine uno malo ec iniquo de precatus est,in quo significare traditore suum existimatur, iam de plurimis mala in corde cogitantibus loquitur,dicens: Qui cogitauerunt malicias in corde, tadie constituebant praelia. Acuerunt linguas suas sicut serpentes,uenenuasbita sub Iabiis eorum.) Non omni clie aduersum David armis certatum est,ne 3 semper instructa sunt insita. Adaersium aut dominum secundu euangelicas narratio nes eius nullu tempus uacuu suisse ab insectantiu odiis intuerimus.Paralyticu f nat mox de eo ob illicita, ut putabant,peccati indulgetiam uenenato ore disserita Arida manu resormat statim uiolats legis rtatus ascribit. Demoniacos cura cotinuo per Beelzebub demonsi principe haee pMere arguit.Nihil est quod non ei plenu sema insidiis sit,quod no uiperee singus ueneno obiectu sit. Nostra quom
omniu uita,maxime j eoru qui religioi studet,qui aduersantiu uinutu sustinenthella atm obtrectationsi lienenata iacula suscipiut,frauduleis bladiloquetis uenerio appetit Et hec omnia p homnies, in abus 1pirituaIes ne tis operant, insistuta Scriptu est enim:Excitauit dominus Sathana Salomo, Ader Idumeu,ec aduersa tus est Ader no ut homo,sed ut Sathanas Salomoni omnibus diebus uitae eius.ta
Salomoni quide quia merim, Ader in Sathanan a deo est excitatu sed per istius modi
714쪽
modi homines haec multimoda insestamiti in nos odia desaeuiunt, inimicaetii uir
tutes hora ministerio gras tantur. Intercessio autem diapsalmatis aitulisse uideri aut perisnae,aut sensus demutationem. autem repetitio orationis eiusdem,ita tamen ut absisIulius ea quae in consilium ante adie sta sunt recenseantur, & quae superitis fuerat de uerbis,nunc sit querela de tactis: Custodi me domine de manu peccatoris,ab hominabus iniquis eripe me,qui cogitauerunt supplantare gressus meos.) Ab uno tantu coepta deprecatio resertur ad plures, ut uignificaret, ecin uno traditorem,& in pIuribus populus nosceretur.Et uni quide,& nunc di su/peritis maliciam re peccatum,& iniquitate exprobrat,in plurimis uero cogitatas Iupplantationes, absconsbs laqueos,extelas senium captiones re cotini rata semi tis scandala arguit,dicens: i cogitauerunt supplantare gressus meos,absconderunt superbi laqueu mihi: Et funes extenderunt in muscipulam pedibus meis, cotinuata semitis stadala posuerunt mihi. Cogitauer ut enim synagogae preticipes supplantare gressius eius,cu post depulsam necem Lazari de eo occidendo cogitant,cum ob receptos oculos caeco illi a natiuitate maledicunt,cum taceri de eo decernunt,cum morte confietatibus eius denunciat. Egregium ita ιν diuinarum operationum stiarum gressum alip cursum istiusmodi rebus supplantare cogita uerunt.Abstoderunt autem laqueos superbi cum Saducaei fraudulentia simulatς de resurre stione interrogationis occultant,cum responsionis Iaqueu captioso sermone praetendimi.Superbi,cum admisceri peccatoribus dedignantur, cum con uiuia publicanorum ei qui peccatorum est remistar exprobrant. Funes etiam ex tenderunt in muscipulam pedibus eius,cum tributum posci triticum de dando caesare tributo interrogatur.Absconsus autem superius laqueus sui nunc autem fu/nes extensi sunt. Validior hic interrogationis laqueus esse noscitur in funibus, caper extensium interrogationis laqueum copiota ab eo professionis responsio ad Mersus nomen caesaris quaereretur. Continuantes autem semitae scandala possi runt ei,cum de mandatis legis interrogaretur,cum diues legi utpote satisfaciens,
quid siui adhue desit requirit,cum apud eum de repudii coditione tractatur. Haec enim interrogationu scandala uiae suae doctrinae , legis continuata statuerunt, ut sub specie ac earum familiaritate quae in lege scriptae sunt quaestionum, haec ei vhim continuantium semitae interrogationum Fc responsionum scandala pone rentur. bis aute meminimus uitaeq; nostrae ubi ν scandala, ubim sunes,ubioe laqueos occurrere,nihili esse ubi non praetenis nobis semper insidis sim Et dimcile est nunc laqueo uentrem absolvere,quia confusio illis est, quorum deus uenter est.Rarum etiam est nunc a laqueo ocula liberare,quia qui ad concupiscentifiuidit, iam moechatus in corde est. Arduum quom est linguam laqueo eximere de omni enim otioso uerbo in die iudicη erit ratio reddenda. Maximi etiam laboris est cor a laqueo referre.Male enim cogitationes de corde exeunt.Hi omnibus nobis Iaquei ubil praetenti sunt,& orandus est dominus,ut ab his omnibus laqueis fidei nostrae pennis A spiritus euolemus. Dehinc sequitur: Dixi domino deus
meus es tu, inhauri domine uoce orationis meae. Domine uirtus salutis meae ob
umbrasti in caput mea in die belli. Ne tradas domine P desiderio meo peccatori; cogitauerut aduersium me,no tradas me domine,ne unΦ exaltent.) Et hic intercedens diapselma uidetur aliqua demutatione attulisse, & no exiguam quidem Nam eti superius de cogitata supplatatione, de abs ditis laqueis, de exiesis mu scipulis,de scaealis positis sermo omnis kiiset nuc ad deu resert oratio.Dixi do/mino deus meus es tu.N5 lauis at 3 exigue fiduciae est domino dixisse deus me iis es tu. Loqui istud mes libidinosa, auara,in tes,ebria fideliter no potest. Renaciandu his omnibus,ec a seruitute eoru ac famulatu desinendu est,ut ab his deis
715쪽
rientes dicere audeamus:Dixi domino deus meus es tu. Et hec quide psonae no strae qua in quantu fas est psalmo admiscemus, ita coaptata sunt. Sed di domino quom usitatum di s eques ec propria est,ut diximus: Dixi domino deus meus estu. unl consessionis huius honorem negauit,ut ec dominu cositeretur,ec des, dicens:Confitebor tibi pater domine coeli & terrae. Et rursum: Ad deum meum, ec deum uestrum. auo quot ei ad deum semper omnis filii. Lazarum suscita/turiis orat, panes 8c pisices benedicturus ipso ad coelum aspectu precatur, calice bibiturus pernoxorat.Per confessionem itata domini oc dei siui,sequitur Inhauri domine uocem orationis meae.Honoris consessio Praecessit, cum dominu suum, Si deum dicit. Exaudiendae aute orationis precatio cosequitur cum se orat audi rLSed in eo quod sequitur,domine uirtus salutis meae,non comunis est fiducia ecprosessio. o enim ait, salus trirtutis meae.Humani natam uoti res ista est,ut uirtuti nostrae salute precemur,ut serutas his in quibus ualemus a deo sit. Haec autem econtrario precati oest , ut non uirtutis suae alus,sed salutis suae uirtus a deo sit.
Qtii saluti uirtutem precatur, iam de salute non ambigit, ec certus est nihil in se caducum, nihil mortale esse. Ad& quod assiimpsit infirmo ut uirtus praestetur, orat,per corpus quod dominus in se gerebat. Quod tametsi secundum nos morti
deditum erat, non tamen erat obnoxium corruptioni ipso per propheta loquente. Quonia non derelinques anima meam in inferno, nec dabis sanctu tuum uidere corruptione.Non est igitur de salute naturae lituus in se infirmae incertus, solam adeo uirtutem eius,quae in se sit salutis orat .Et orat per hanc confidentiam qua ait:
Obumbrasti super caput mea in die belli. Si ex persona cuius hominis psalmus hic omnis est,quomodo sibi tam diuersia conuenient,ut cum dictum sit, Eripe me domine ab homine malo,ct custodi me de manu peccatoris domine, nuc rurim securus de omnibus dicat:Obumbrasti super caput meum in die belli. 5c cum su/perius ex metu fuerit orati,nunc sit gratulatio ex securitates Hoc aute totum dici ab eo ex ratione poterit,qui oerens hominis deic. naturam,habeat dc ex homi/nis infirmitate trepidationis anesium,5 ex consciemia diuinitatis fiducia securi tatis.Scit aute se in die gloriosi illius belli quo morte perimet,quo diabolu uincet, quo omnes potestates inimicas triumo crucis sus cosmi,obumbratu protectu biri. Nant cum ex persona dei patris dictu de eo ante fuerit, cu ipso sum intribulatione,&rursium, manus mea auxiliabitur ei &brachium meum cosortabit eum, Nihil proficiet inimicus in eo, di filius iniquitatis non ad iciet noceri ei: quid pro secit inimicus Iudam ad uoluntate traditionis inspirans Permissum corpus pasesioni est,sed permissi sibi corporis dominata mors non fuit. Sanc ius enim non ut dit corruptionem. Et iniquitatis filius cum eum traderet, ad nocendum ei quid adiecit Non modo in uitam corpus red it ex morte, sed etiam ad diuinitatis gloria natura corruptionis absorpta est.Securus ital ec confidens obumbratum se este in die belli,etiam hoc precatur. Ne tradas domine , desiderio meo peccatori. Qui ait: Non ueni uoluntatem meam facere,sed uoluntatem eius qui me misit, susce pium opus etiam pro obedientiae obsequela sestinat implere, sed ita, ut memine/rimus esse in eo uoluntatis officium. Vult nancν quae pater uoluit. Id enim quod ait: Non ueni uoluntatem meam iacere, sed uoluntatem eius qui misit mrieu a quo est missius,cuiij obedit,ostendit,non tamen sibi detrahit uoluntatem. nia ergo quaecunque patri placita sunt, consummare optat, re uniuersa quaecunque
sibi in passione desideria sint, exequi properat, ne quid ex his sit, od praeueni ens peccator impediat desiderio. Desiderauit cum discipulis pascha manducare, festinato paschae coenam peregit. Desiderauit caIicem passionis hibere, dicens :Calicem quem pater meus mihi dedisino bibam illum uaerentibus se ultro his qui au
716쪽
cπππTπ PIALMUM ENARRATIO To 'qui ad comprehendendam eum uenerant, ec interrogantibus quis Iesus esset, imgessit.Scit tibi aceti poculum esse potandam, hoc ut bibat, postulat, magnit in eo cum bibisse quoluntatis suae fiuctum capiens,ait Consiimmatum est. Quo in Pierho desiderabilis uoti gratulatio continetur. Liberari animam suam a tramea in Psalmis frequenter orauerasios non c5minuendum significauerat,sortitu uestem tuam obtinendam denunciauerat.Haec omnia quae desiderii sui sint ad prophetiae fidem,ut impleantur orat,ne quid ex his peccatori sit potestatis, ne pascha praeae ruat quae desiderio desideratur,ne calicem passionis ingerere no audeat. Nam ad primam domini responsionem peccator omnis qui ad comprehendenda eum ue nera procidit: ne acetum quod potandum est, no praesto sit ne antequam spirita amittat, lancea miles latus idiat:ne frangendi ossis manente adhuc spiritu pateat
occasio:ne quid ex prophetia minus flacne aliquid peccatori ex desiderijs suis tradatur, o in se omnia quae 5c desiderata sibi, di prophetata sunt,impleantur. Orat autem de his,non quod implenda non essent, ut de se prophetata intelligi pose
sint. Cogitauerunt, inquit, aduersium me, no derelinquas me ne quando exalten tur. Multa aduersus eum cogitata sunt,sed maxime illud,ut pecunia militibus collata,lama ab his furati corporis uenderetur.Sed eo in corpore rursus adstante,inanis haec impiae cogitationis meditatio fuit. Nec relicthis peccatoribus exaltandi se locus ullus est. Impletur prophetia, pendet inligno, uita eorum aceto ac felle po/latur,anima eius a framea liberatur,os non conteritur,siors super uestem mittitur, nihil e desideriis unigeniti filii dei peccatori traditur,tertia die resurrexit,no relin quitur in inferno,nec corruptionem sanctus uidet, di omnia quae geriintur indo mino, ad confundendas N consternandas impiorum cogitationes habent in se ocrerum praesentium admirabilem efficientiam, ec prophetiae indemutabilem ueri/tatem. Dehinc sequitur: Caput circuitus eorum labor labiorum ipsiorum oportet eos.Cadent super eos carbones,in igne delicies eos,inmiseriis no subsistent. Post sit periorem sermonem,in quo omnis oratio ad deum, de se nunc etiam inter uentu 1 apialmatis demutauit ordinem sensus. e tulit enim peccatorum iustis i/mam pinnam,quos primum ipsum illud circuitus sui caput, deinde labor labiorusuoru,& omne maledictionis opus operiet. Vt enim omnibus sanctis caput Christus est,ita omnibus iniquis caput diabolus est. Testatur aute frequenter impios erga se circuitus dominus, cum ait: Circundederunt me gemitus mortis. Et rur sum. Tauri pingues obsederut me. Et iterum: Circundantes circundederunt me.
Et statim:Circundederimi me sicut apes. Quod autem principe diabolo haec grasta sunt,testantur Euangelia,cum dicunt:Et immisit se diabolus in cor Iudae,ut traderet eum.Laboratum est autem multa uoce populi, cum clamatum est: Crucifi m crucifige, aperiet igitur eos caput circuitus Sc Iabor labiorum eorum, ut cum alii immortalitatis gloriam induantur, illi impietatis suae pudore re damnatio/ne diaboli operiantur Et quae ea damnatio esset qua operirentur, adiecit: Ca dent super eos carbones ignis, super terram deiiciet eos, in miseriis non subsi/stent. Haec impiorum operimenta sunt ,haec irreligiosorum aeterna uestis est,ut aduersus decidentes carbones ingruentes misereas non subsistentes tali cum ipso circuitus sui capite dc labore Iahiorum damnationis sitae onere deprimantur. Te nuit autem etiam nunc eum ordinem,quo in superioribus usus est, ut cu in pluri bus populum ostendat,nunc in uno Iudam significare uideatur, dicens: Vir Iimguosus non dirigetur super terram,uirum iniusta mala capient in interitu.)In Iin
guo anceps & dubium di fallax os proditoris ostenditur, qui sero criminis sui scelere comperis,laqueo se uita ec si de profugus suspendit. Nihil enim directU in eis,nihil simplex, nihil absolutum suit. Fur antea, dehinc proditor, postremo ipse oo indignus
717쪽
IIo D. H I L A R I r I Nindignus estor. Nunc mulierem inuis in caput domini ungitent damni inutilis arguens, nunc Iudaeis omnes domini aditus di egressiSntinctans, illinc de pre cis iusti languinis paciscens.Linguosus semper in uerbis, ut in eam prophetae di/ctum competenter aptetur: De multiloquio non effugies peccatum. Hic ergo in hoc multiloquio suo peccator non directus in uitam eii, nem rectum fidei iter te/nuit, sed,ut dignum eit,inata eum interitu ceperunt. Impius in deum cum fuisset, post ea in semet quom ipsum impius mansit. Fur pecuniae,uenditor sanguinis ita sti,proditor dei, re quantE in se est, parricida, nec uitae ueniam potuit habere, nec mortis.Non nescius sta 3 huius uindictae suae unigenitus deus est . Ait enim: Cognoui quia faciet dominus iudaeium inopis,ec uindictam pauperu. Pau per dominas secundum hominem est. Paupertauit enim se secunda Apostolum, ut nos locupletaremur,cum in seculi rebus nihil nisi corpus fuit.Huius enim Calvitis causia nasci inops uoluit ex uirgine, pecuniam,iab agrum,no PecuS,c lora dominus elegit. Pauper ergo in homine tantum scio fuit, sed non solum iudicium
inopis,sed di uindictam paupersi dominus facie Iudicium inopis referri ad damnationem eorum,qui iniusti in dominum extiterunt, ponet. Conuenit enim eos
secundum iudicium, no secundum uindictam iudicari. Inferioris naturae est, qui debeat uindicari. Uindicantur est eri pauperes,id est,qui dominu exemplo pastionis sequuti stunt, qui ex contemptu sesuli & pecuniae pauperes suerunt. Fit ergo iudicium inopis,cum ob passionem domini imp 3 iudicantu Pauperes uero uin dicamur, quorum sub ara occisbrum sanguis ciamat, uindIctam in impios postu lans,qui quotidie in gloria martyrii manentes,dei nomini cofitentur.Et sermo hinse quo psalmus clatiditur,ita loqtu tur: Attamen iusti cofitebuntur nomini tuo, ec habitabunt recti cu faeie tua. Iustoru consessio potest etiam corporalis uideri, quia plures in carne adhuc licet positi,dei nomini confitentur. Recti autem habi/tantes css facie dei,nihil in se corporale retinere intelliguntur. Natura enim carnis dei non patitur aspectum,ipso dicente Nemo uidebit hominum faciem meam ecusare.Hoc iam coelestium est,ec transformatora,& terrenam corruptionem cin testi incorruptione mutantium, quos iam diuinitatis honore claros conregnatu
ros ipsi deo patri tradet in regnum dominus noster Iesus Christus, qui est benedi/ctus insecula seculorum. Amen. Psalmus cx L.
QM ς ς m vi d te exaudi me, intende uoci orationis meae,cu cla
mauero ad te,& reliqua. Omnium sanctorum sidelis oratio clamor est deo.Fidei enim ad ea non uocis clamore clamatur.Moses instar, te Aegyptiorum rege, moestus stabat in littore, sed tacente licet eo, excelsie mentis fidelem orationem dominus audiuit, dicens: Quid proclamas ad mes Martyrum quoque sanguis uoce corporis caret,sed indignitas necis eorum deo clamor est, ipso domino de Abel ad Cain dicente: Vox iungitu/nis statris tui clamat ad me. Sic re sub ara dei, martyrum animae proclamare scri huntur,magna uoce dicentes: irotasty dominus sanctus ec uertis non iudicas,ec uindicas sanguinem nostrum de habitantibus in terrar Si igitur non humilia, nec terrena, nec corporalia fidei spiritu oremus, tacens licet oratio nostra, deo clamor est. Atm ideo propheta totus ad deum spiritu orationi intentus,sta coepit: Do mine clamaui ad te,exaudi me. Et ut clamorem istum non uocis,sed fidei doce/ret esse,adiecit: Intende uoci orationis meae dum clamabo ad te.) Clamor eti/am inuitis nobis penetrat in auditum, ac se sponte in ahaes nostras ut nitente uOPcis immittit. Sed quia propheta non tali clamore clamat, orat ut clamante se deuὐ in uocem orationis intendatiPer id nam quod intenditur, fidei inspectio est, noclamoris auditio. Id enim quod interius est intenditur. Caeterv clamorem intendi
718쪽
c XL PsALMUM EMARRATIO IMnon necesse est,per semet ipsum omnem sensum aurium occupantem. Dehinc se qLiitur: Domine dirigatur oratio mea sicut incensum in conspectu tuo. Qtio rum pura di recta ec synceris oratio est,hi dicere poterunt:D1i iratur oratio mea. Caeterum si externarum cogitationum interuentii deprauabitur, non dirigesur.
Sed quod ait: dirigatur ut incensum, intelligendum est quid sibi uelit comparatim
proposita incensi. Et primum natura incensi ea est,ut in altum se de humilibus ex tollat, spirans optime, δέ sese nobis in sensium suaveolentiae immittens. Dein exquatuor odoratissimis generibus in maximam subtilitatem comminutis compo nitur,stacte,onyche,galbano,thur quae omnia fisc in forma orationum fidelium constituta esse,beati Ioannis Apocalypsis ostendit,cum ait: Et illi quidem uiginti/quatuor seniores prociderunt ante agnum, habentes quisque citharam oc phialas aureas plenas odoribus,qtiae sint orationes iancitorum. uatuor autem genera orationum Apostolus esse significat,ad Timotheum scribens: Exoro ergo primo omnium fieri precationes,orationes,postulationes,gratiarum actiones. Humilitatis nostrae est deprecari, magnificentiae dei est orari, fidei est postulare, confessi nis ec laudis est gratulari. G sorte quatuor illa genera odorum ad unum thymia ma ex partibus subtilissimis comparata singulis quom generibus poterut cosum/mandae orationis aptari. Quan* speciem quo P quatuor elementora, hora qua tuor odor u natura ec species significare uideatur. Vt inus,quod perlucidum est, spiritui comparetur, stacte uero aquis, galbanum & onyx, terrae ec igni, ut per haec omnium quae in coelo,& insta coelum, ec in terra, in aquis sint, placitae deo incensi modo haec offeratur Iaudis oratio. Sed haec his quos prosundioris stientiae cognitio delectat, relinquamus, nobis siusticit prophetica atque apostolica autori tas, quς ec incensim orationes esse significat,ec orationes deprecatur dirigi uti, censum . Sed qui deprecatus est orationem suam dirigi ut incensiim, etiam illud post haec ait: Allevatio manuum mearum sacrificium uespertinum.) Plurimis Iocis tractauimus, in alleuatione manuum excelsi operis officium monstrare, utcu Moses eIeuatis manibus stare prsceptus est, populo in alleuatione Sc demit sone manuum suarum uel uictore,uel uicto. Apostolus quom orantes iubet eleuare manus puras. Et cum ait: sine ira 5c contentione,non habitum orandi constituit, sed praescriptium diuinae operationis adiecit.Dein* dominus per Esaiam prophetam orationes impiorum improbans,ita loquutus est: Si extendatis manus,auer tam oculos meos a uobis.Non utim si eleuetis,sed si extendatis manus,quia habitus orandi in manibus extendendis est: persecti autem operis efficientia est in ele Dandis Manuum ergo eleuatio sacrificium uespertinum est. n enim sanguineta holocaustis nos, in quos consummatio seculorum deuenest, sacrificamus deo.
Sed quod sacrificium uespertinum placitum sit, audiamus dominum In Euange Iiis dicentem: Venite benedicti patris mei,possidete praeparatum uobis regnum a constitutione mundi.Esurivi enim, di dedistis mihi manducare: sitivi, di dedistis mihi bibere: hospes eram,re suscepistis me: infirmus, re uisitastis me: in carcere fucre liberastis me. Et respondentibus illis quod nunquam his officiis humanae necessitatis eguisset,dicet: Amen dico uobis, quandiu lecistis uni ex his statribus minimi mihi fecistis Hoc factificium uesipertinum,id est,temporum nouissimo rum est, in hoc manus eleuandae sunt, quia istiusimodi orationibus iam ab initio mundi benedictis dei,regni coelestis praeparata possessio est. Sed meminit propheta Praeter clamorem fidei, praeter orationem, quae dirigenda est ut incenIum, &praeter eletrationem manuum, in qua sacrificium uespertinu est, βc aliud sibi ad huc opus confiuminandae in se iustificationis optandum,dicti stilicet huius Euan gelici memor .Ex uerbis tuis iustificaberis,aut ex uerbis tuis condemnaberis.Re Oo a colens
719쪽
B. Η I L A R I I IN colens quom de omni se uerbo ocioso rationem in die iudicii redditiirum, necessario deprecatus est, dicens: Pone domine custodiam ori meo, re ostium circunγstantiae Iabus meis.) No leuem custodiam ori orat apponi,ostium scilicet circunstantiae, it custodia illa non obseruatio si aliqua,sed claustrum. Periculosus enim Iinguae promptissimus lapsi is est, ex ea maledictum, mendaciu, periurium, obtrectatio, mota facili, ec aditu patenti efferuntur. Oremus ergo nobis circunflstantiae ostium. In eo enim libro,qui nobiscum Salomonis in cribitur, apud Grae cos autem atm Hebraeos sapientia Mac habetur, ita monemur: Ecce circunualla possessionem tuam spinis, argentum auru tuum costitue, dc ori tuo fac ostium ec seram, ec uerbis tuis iugum 5 mensuram. Ostium oc seram ori iussit apponi, ne uerbis esset facilis evelius. Hisdem autem uerbis iugum mensuram p consti intust,ut rationis iligo subdita,librata per mensuram moderatione penderent.Ten dit adhuc propheta ad iustitiae persectionem. Namque post is dei clamorem, post orationem,post opera, post ostium oris consummari se quo di officio cordis orat, dicens: Non declines cor meum in uerba malitiae, ad excusandas excusationes in peccatis,cum Irominibus operantibus iniquitatem.) Cum ex innocentiae ac iastitiae studijs in uitiosam uoluntatem decidimus, tum cor nostrum in mala uerba declinat,non ut peccatum excusemus,omne enim peccatum inexcusabile est, aut excusationes excusemus.Crimen enim caedis at in adulteri ,8c talium caeterora per naturam atm indignitatem facti inexcusabile est. Sed qui in eo deprehensus eri non dice adulterium aut caedes non habet crimen, sed dicet muIter importu/na,incontinens,adblandiens pellexit,& in uoluntatem coegit. Vel alius ille dicet, conuitiis mouit iram, iniums armauit dolorem, casus litis dolore caedem peregit. In hec uerba cor se,postquam ab eo peccata est ecIinat,ut per excusationes pec cati quod admisit, se excuset. Cor autem recthim atm purum in haec uerba excusationum non declinat, sed manet inuiolatum atm constans sine solicitudine uerborum ad excusandas excusationes quaerendorum cum uits innocentia peccati ex cusatione no egeat .Et haec quidem in corporalibus rebus ita sunt. In his uero quae spiritualia existimantur, id est, in haereseos doctrina, incredibile est quo cordis Ia hore,qua uerborum exquisitione excusationes suas haeretici excusent.Inqus omnia ne declinetur cor suum iustus exposcit, ne per hanc declinati cordis ad excu sandas excusationes necessitatem cum electis eorum combinetur: Et non com binabor, inquit,cum electis eorum.) Combinari cum electis iniquorum no uult propheta. Meminit enim numerum hunc rebus immundis deputatum, cum asNoe de recondendis in arca animabus constitueretur praeceptum: A pecoribus autem mundis induces ad te septem ec septem, ec a pecoribus immundis bina ochina .Est Sc maius adhuc,ec absolutius, inutilis huius numeri exemplum. Domi/nus enim noster Iesus Christus omnes immundicias nostras & peccata nostra au ferens, secit secundum ApostoIam utrunsy imum,& secundum eundem,ut duos constitueret in se unum nouum hominem, faciens pacem, ut reconciliaret ambos deo in corpore uno,internum scilicet hominem ec externum fecit unum.Non reflgo combinamur,sed unimur,quita unitas fidei est,at uero combinatio con ritum factionis. Non modo autem non combinari se propheta cum electis iniquorum non optat, sed etiam quia homini erraredebitum est, si quid sorte seeus re huma nitus gesi erit,corripi se a iusto in misericordia-argui mauult. Formam namque in se naturae nostre infirmitatis c. constituit.Plures etenim nostrum cum Iapsi fuerint,cum errauerint,mendari se iuste misericordiae arguitione fastidiunt,& com hinari malunt peccatoribus, quam per iustorum correptionem ad poenitentiam retorqueti. nuit autem egregie rationem ueri propheticus sermo,dicens:
720쪽
c XL ps ALMVN ENARRATIO 13 Corripiet me in misericordia,& increpabit me.) Est enim misericordiae in miserandi adhibenda iussitia cist.Proh dolor,quid potest esse erga cos,quorum crimina grauia sunt Sed misericordiae locus nullus est. Misericordia enim se ad ueniam de deo orandam his quae sunt gesta, defleetit. Caeterum ueniam prae stare illicitis non est misericordiam praestare, sed iustitiam misericordiae non tenere Quam rationem diligentissime Apostolus Ioannes retinuit,dicens: Si quis sicit fratrem situm delinquere, sed non ad mortem, petat, di dabit illi deus uitam. Est enim peccatum ad mortem,sed non pro eo dico. Quod autem ii istus in misericordia corripereatin arguere eum qui lapis sit,debeat beatus Paulus docet, dicens: Fratres,ec si prquentus fuerit homo in aliquo deIicto,uos qui estis spirituales onsummate eum in spiritu lenitatis. Sed ipse quidem rationis iustae misericordiae immemor fuit. Praeventum enim in delicto non uoluntate delinquentem, conium mari per arguitionem iubet. Atque ideo propheta cum ait Corr1piet me uistus in misericordia, ec increpabit me,& fidei sume humanae infirmitatis memor, corri piendum se in his ait quae itistae misericordiae arguitione sunt digna. Orat autem ec aliud, ne doctrinis uidelicet peccatora imbuatur, ne re usim ad peccandi usum per misericordiam decidat: Oleum peccatoris non im uel caput metam. Vult eum qui nos doceat at arguat conscientiae purae esse.Dominus uero in E uangeliis,cum de ieiuniorum puritate loqueretur,ait: Vos autem cum ieiunatis, lingite caput uestrum,ec faciem uestram lauate. In abluenda facie, nitorem purae conscientiae exegit, ne quid in nobis siordidum, ne quid oblitum adhaereret.Inca pite uero ungendo, doctrinis nos atm operibus spiritualis institutionis persectos esse praecepit.Oleum enim luminis pabulum, ae doctrina at in opus spirituale coelestis nobis gloriae causia est. Vt enim lumen ex oleo luminis habet causam, ita ut Iucem spirituaIis gloriae retineamus, doctrina ato operatio praestat: ut caput no strum sedes stilicet re prudentiae uitae ec omnium sensuum, oleo operationis do et finaei, pinguescat. Sed oleum hoc no a peccatore sumendum est,ec orandus est deus ne hoc peccator infundat. Ut enim a sancto a fideli uiro argui se uelle prudentis est,quia aegris animis,ec peccatorum morbo languentibus,utilis est seuere obiurgationis siub honesto autore medicina, ita miserum est per peccati misera tionem usi ad ipsam peccantium misericordiam decidisse.Hoc ergoutrun 3 a P detestatur propheta. Sequitur deinde:/Quoniam adhuc ec oratio mea in no placitis eorum, absorpti sunt continuati petrae iudices eorum.) Causam quur ab rheantur continuati petrae eam dicit quia adhuc sit oratio sua in beneplacitis eorum. Orat propheta eadem quae superiora sunt, ne oleum peccatoris caput suum impinguet.Hoc propheta orat. Sed peccatores ne hac quidem prophete oratione terrentur,ut ab his quae placita sunt 1ihi desistant.Nemo enim in peccatis,nisi qui his deles tetur,perseuerat,ic causiam in unaqua* re permanendi uoluptatis obiractatio subministrat. Eigo qui adhuc orante eo, in beneplacitis eorum sunt, id est, quia quod erant, non demutatur per eos uoluntate peccandi, oc peccatores esse persistunt, nec oratio finem accipit, quia tam diu in beneplacitis eorum eius ora tio est,quam diu beneplacitum illis fuerit peccare. Idcirco absorpti sunt continuati petrae iudices eorum. Petram non nouimiis nisi Christu, quia dieium est de eo: Petra autem erat Christus. Quo adueniente cum ei hi peccatorum electi di iudi ces ipsi continuabuntur,ab rbentur.Mors enim tunc,o corriaptio, re peccatum absorbebitur,ut striptum est:Absbrpta est mors in cotentionem. Vbi est aculeus tuus ubi est contentio Aculeus enim mortis peccatum est. Absiorbentur autem continuare petrae horum iudices, cum illo suo principe,de quo dictum est: Et tunc reuelabitur ille impius, que dominus Iesus interficiet spiritu oris sui,& euacuabit Oo 3 eum