장음표시 사용
741쪽
Psalmus crivi. Alleluia Aggaei N Zachariae.
Audate dominum quonia bonus est psalmus, deo nostro iocunila m sit laudatio.Et resiqua. Post primam Hierusalem subuersione trAducto , in Babyloniam populo captiuo, aedificata rursum eandem ciuitatem fuissere historia regnoru&libri Esdrae loquutur.Sed ho/x- ου- fila die eandem ntatam esse, terra fides edocet. hoc idcirco praHiramia ne quia translatoribus uisum est huic re anteriori psalmo in Amsum ae Zachariam titulam praescribere,existimemus in illius temporis homines prophetiae huius Praescientia c5uenire.Propheta enim no ignariis mysteri, coelestis, cum in aedificatione dei ciuitatis humana misicatione inane esse dixisset, clim deo ciuitas nisi per ipsium aedificata aeterna esse no posset,no nos nuc ad gratulatione aedificats a deo rursum Hierusalem adhortaretur,qu1 uane ab hominibus aedificari ante praedix
rati Ziod si quis sorte putabit id quod in alio psalmo ita dictum est:Nisi dominus
aedificauerit domum,in uanum lab ant qui ificant eam,Nisi custodierit ciuitatem,in uanum uigilabit qui custodiet eam:idcirco dictum sui Te, quia euersionem eius urbis in qua templum aedificandu esset propheta praenosceret:meminisse haec debet ita intelligens eundem hunc propheta aedificatione eam quae a Zorobabe fecundo innovata est inane & caducam futura sitiite no ignorare potuissemem istam quae a Salomone coepta est noma deo instituta idcirco dixisse,Nilia per regem Babyloniae esset destruenda, cumst septuaginta deinde annos rurim eadem sit reformata. Hanc ureo quae a Zorobabel gesta est esse aedificatione dei praedicata, cum exinde diruta re sine aliqua instauratione sit distatuta. Et eam quam dirutam licet reuocatio iam sit consecuta, inanem atm humana praedicasse.hanc uero quae sine spe reformationis ceciderit,diuini operis perpetuitate renouari,hec omnia in stelligemiae genera,stulta at 3 ridicula sunt. Laudat aute propheta dominum aedificante Hierusalem illam quae secundu euangesta sancti regis est ciuitas,in qua per dominum resurgentes sancti demorantur,quae inuectu pullo asinae dominu Zc spe sanctorii laeta sustent. Corporaliter tum quide taIi uectione illam quae occidit prophetas ec lapidat Apostolos dominus ingressiis est. ualterius ciuitatis erit illa isticia.Ob illius ergo aedificatione propheta nos aduocat dicens. Laudate domi num quonia bonus est psalmus,domino nostro iucunda sit laudatio. Non leuis gratulationis laus est cuius psalmus bonus est.Et psalmus n5 tam uoce ut fiequeri
vir diximus, quam corporeae operationis ossiicia significare stolet.Deum enim non tam sermone δ re gestis obediensis Iaudamus,ut mare ec terra et cmlum deum non tam uoce quam officioru suoru uicissitudine at* obseruatione laudant. A uocat igitur nos propheta ad dei Iaudem,quia bonus psalmus est,ecoptat ut huius honi psalmi deo nostro fiat locunda Iaudatio.Scilicet ut placetia deo opera nostra sint,pri quae a nobis gestorum nostroru Iaudanir obsequio. Aedificans Hierusalem dominus,& dispersiones Ilrael cogregans. Qui sanat cotritos corde re alligat
contritiones eorum Numerans multitudine stellarum re omnibus his nomina uo
cans ILeiter suris de Babylonia in Hierusalem Iudaeis ih Dario rege dicto potestas data est reuertendi. Nem alibi tum qu im in regni Babyloniae finibus detine hantur.Ex qua ergo dispersione Isiael congregatur Nempe de ea de qua ait domitius Emittet angelos suos cum tuba re Voce magna,& congregabit electos a qual Ior angulis irentorss. duorum congregatio coetum sanctae citritatis efficiet, qua hodie per spei oc fidei opus aedificatiir in 13obis. idcirco anterior aedificatio con fregationcisa est, quia nos ad sutarae ciuitatis congregatione dei misericordia per
grauam iuitificationis aeditari. Caetera si de terrena aedificatione loqueretur mi or fuerat
742쪽
CπLVI. PSALMUM ENARRATIO. - or fuerat cogregatio prsdicanda,quia non nisi cogregatiis Istaei Hierusalem aedi/ficare posset euersam .denet deinde ordine copetente dicens: Qui sanat contritos corde re alligat cotritiones eoru. Cogregato enim Isirael ec in unam quae aedificatur ciuitate collecto, omnes humanae infirmitates oc Iahes corporeae auferen tur.absorpta enim corruptione ex omnibus humans naturae uic is deuoratis,incorruptio aeterna in nullis anxietatu mortibus coterenda siccedet. Venit enim dominus secundu euangelia fanare contritos corde,praedicare captiuis remissionem& caecis ussum,dimittere costactos in requie,praedicare annum domini acceptum
rediem retributionis. Et haec quide pro parte iam coepta sunt, quia per speculum re in aenigmate & in imagine futuroria secundum Apostolum demoramur.Sed tamen nondum nobis eius teporis fiuctus est quo secundum propheta dicere ade pta sipei cosummatione possimus: Convertere anima mea in requiem tuam,quia dominius benefecit mihi. ia eripuit animam meam de morte,oculos meos a la chrymis, pedes meos a Iapsu: Placebo domino in regione uiuorum. Sanata enim cum omnimodis contritione, re ne perpetuo rursum subeat alligata,his omnibus humanara passiona infirmitatibus liberati, placebimus deo in regione uiuorum,
anima nostra in requiem suam, ex qua per transgressione primi parentis sui Adae eiec2a est,reuertente. Sed postpraedicatione stancti cordis etiam id ad praeconium diuinae bonitatis adiectum est: Numerans multitudinem stellarum,Sc omnibus his nomina uocans.) Si laus deo ob aedificatam corporaliter Hierusalem defertur, quid hic numerus stellarum re omnibus his nomina tanquam ad praecipita diuini operis laudationem proferuntur c Aut nunquid Iaudabilius deo est numerasse ecnuncupasse stellas quam creasse,cum creatio &numeru secerit, & nomina impo/suerit,ec uocabulis nomina numerum discreverit c Sed numeratur hic stellae quas Abraham cotuitus in coelo est, quas Isaac accepit in semine, quas Paulus discrevit
in gloria. Qiuod aute nominibus suis uocentur audiamus eum qui uocaturus est, dicit enim in euangeliis: Nolite mirari ista,quoniam uenit hora in qua omnes qui sunt in monumentis audient uocem eius & procedent. Vocantur ergo prodi ent. Adeo aute enumerantur per deum, ut capilli quo ν qui in singulis nobis innamerabiles esse exist imantur,innumero sint eodem domino dicente: Nonne castpilli capitis uestri numerati sunt Hoc deo potius dignum,hoc in misericordia eius Prsferendum,ut eos quos cotritos corde sanauerit,quoru aIligauerit contritiones, nominibus uocet, proprietate numeret, coeIesti Iuce clarificet. Ob qirae mirabilia eius atl praeclara ait: Magnus dominus noster*magna uirtus eius,& sapientiae eius n5 est numerus. Suscipiens maletos dominus,humiIians aut peccatores usin ad terram. Hoc enim mansuetora proprium est, quia secundum euangelia mansueti possidebunt terra,ut digni apud deum sint nuncupatione,numero,clari tate.Magnus est dominius,cu dispersiones conegat. Magna uirtus eiuS, cum contrita cIarificat. Innumerabilis sapientia eius est,cum uniuersa re nominibus discernit& numero.Sed qui suscipit mansuetos,humiliat quo peccatores uis ad ter ram: post meritiae sanctitatis impietatis poena subiecta est , cum susceptis mansue tis in claritate stellarum, peccatores uis ad terram humiliati internae lagis iudicio destinantur. Ob quae nos tanquam cunctantes ec haesitantes propheta cohortatur ad laudem,dicens: Inchoate domino in consessione,psallite deo nostro in citha/ra. Qui opesit coelum nubibus, qui parat terrae pluuiam: ut producit in monti hus fornum: dui dat iumentis escam ipsorum, ec pullis coruorium inuocantibus e m. Frequeter admonet propheticus sermo,ut eum uniuersitatis huius esse dominum credamus,quem omnis lex deum locuta est, qui se nuncupari deum Ista es
743쪽
gregans disper s Israes,ad laudem eius cohortans adiecit: Qui operit coelum nu/bibus, qui parat terrae pluuiam: at nd alius alio alius legis lataehcreationis istius
deus mi et intelligi. ita autem temperata doctrinae istius ratio ost, ut ea creatio nis enumeratae & nomina commemorarentur re genera, quae cum creatorem de una estis latae legis osteiaderent, significationem tamen in sie institvitionis typicae prophesicae continerent.Vt nunc cositeri deum ob id admonemur,quia operis corium nubibus, qaia parat terrae pluviam, quia producit in montibus foenutii, quia dat iumentis escam ipsiorum,di herbam serti ituri hominum,&pullis coruoria inuocantibus eam. In his enim omnibus dei re proiiidentia significauir di bonitas, ut subiecto nubibus coelo, terris pluuias infundat, ut uerticescojliu foeno uestiat, ut iumentis pabulum praebea dc auibus cibos praestet,quia ab eo alimoniam uniuersa quae creauit expectent.Sed haec omnia diligentius introspecta significationis alterius uirtutem in se habent. Scimus enim esse nubes quibus deus ne super uine ain pluant mandat, scut per Esaiam dictum est: Et nubibus mandabo, ne pluant super eam pluviam. Vinea enim domini sabaoth domus Israel est. Nouimus nil hes quae prae fulgore eius in conspectu domini transeunt: prae fulgore,inquit,eius in consipectit eius nubes transierunt. Nouimus nubes quas deus in ascensum su/um posuit. Et posivit nubem ascensium suu. Nouimus nubes ad quas usim dei iam ias eii ,Et usi ad nubes ueritas tua. Et has nubes aliquot locis sanctoru doctrinam significare ratio absoluta est, quae uetitae infidelibus pluere, eloquio arida impio rum corda non rigant. Qtiae cum dominus adsit esse cessabunt, ut orto sole stella/rum lumen hebetatur,ita ec doctrins nubiu domino ipso iam per se fulgente prae/tereunt. Per quas etiam ad dominum conscenditur,dium diuina praedicatio iter nobis regni coelestis ostendit. Et ideo hae nubes nobis positae sunt in ascensum,ueri ras quom dei usi ad nubes easdem est,quia in se ueram dei cognitionem haec do ctrina prophetica continet. Haec ergo ad commemorationem dei laudum creatu rarum genera electa sunt, quae cum praeconium in se creatoris ostenderent, para holicam tamen,sive ut Apostolius ait, allegoricam nobis doctrinam ita comemorata praeberent. Coelum ergo nubibus subtegitur, id est, prophetica doctrina rebus est subiecta diuinis. Plauta terris insunditur, eloquia scilicet harum subiectarum nubium profundantur, per quae inhuctuosi ipsi atm acidi ad eliciendos ex nobissisictus dono diuini imbris excitamur. Eilhaec eloquia diuina tanquam imbrem intelligenda esse, Moses testatus est,dicens Expectetur sicut pluuia eloquium me
utra,& descendant sicut ros uerba mea,ut pluuia stuper gratiae. Haec ergo terrae pluuia praeparatur,per quam foenum in montibus producitur, re iumentis in esicam propriam praebetur Opinor foecundiores esse montibus ualles,quae circumiecto/rum collium concavo decliui in se humore pinguescant. Et quid rationis est, ut ad escam iumentorum produci foena laudentur in montibus t Et quanquam plures montes Decundis uerticibus at 3 herbidis sunt,tamen rerum corporalium nominibus spiritualis doctrina conferta est. Producunt ergo montes iumentis in escam suam foenum, sed montes qui exultauerunt sicut arietes,in quos frequenter prophe ta oculos erexti,dicens: Levavi oculos meos in montes. Hi ergo montes, patriar charum prophetarum, Apostolorum, martyra altitudines foenum pecoribus pro/ducunt is qu:bus tande pecoribus Esaiam audiamus : Agnouit, inquit hos pos selibrem suum,5 asinus praesepe domini sui,Israeli uero me non cognouit. Et quia per hebetis naturae irreligiosiam ignorationem pecora sunt dicta, cibus quom e rum significatur in sec .Hoc ergo scenum,his iumentis prehetur in montibus Inpluribus autem codicibus insertum hunc Versium deprehendimus, oc herbam seo
uituti hominum,ut ea quae superius dicta sunt,de homine dicta esse per nuncup
744쪽
CI LVI EN ARMATIO NIlionem ipsuishominis intelligerentur. Sed nos non egemus hoc sensu . Nam licet non impediat adiectus no tamen eum,tanqua non aliis ad huius intelligentis conririmatione liti possimus,amplectimur.Hic enim ordodictorum est:qui operit cinium nubibus,qui parat terrae pluuia,& reliqua.Si ergo per nubia pluuia produi id iumentis in montibus sceno,ut allegorica doctrina posset intelligi, haec herba set juituti hominu prsbetur, qui pecudea ignoratione deposita,deum tande ii rationahiliter coperissent: siue, quod abs tutius intelligi potest,in herba fiuctus humanis cibis praestiti edocentur,quia omnes flatu ius per herbam confirmantur in messenardeo utrunt laudi est, infirmitati eum nostrae uel corporales cibos,uel spiritalia in Propheris uitae pabula praebuiisse Sed id quod sequitur quomodo intelligi oporte/hita Et pullis corvoru inuocantibiis eum. Deum inuocare proprium homini officia est,qui solus ex uniuersis animantibus particeps rationis effectus est. Cora rum uero pulli deum quomodo uocant c Et cur pulli corvoru potiusqu1 corvi, quorum natura hebes, improuid nulla dei cognitione donata sitfAut quae esca praebetur Nunquid ut foenum iumentis,ec ut herba hominibus,corruptoru cada Derum foetidas sordes deus orantibus se coruoria pullis& pecudum mortes ad cibum uitae praesentis impertiet Haec ita intelligere non dicam erroris,sed irreligiosittatis extremae est . Quid ergo intelligi oporteat, pro ut ipsi dono gratiae coelestis adepti sumus loquemur. raum in forma peccatoris constitutu este tum cum ex arca emissus non rediit meminimus. Cum enim consistendi nusqua lacus esset a. quis in uniuersa diffusis ipse columba postea no reperta requie reuertente no res
det. Cum enim illic arca ecclesiae formam liabuerit,is qui ecclesia cum nun* alibi possit cosistere dereliqui peccatoris in eo exempla est costitutu: qui cum nullari aliam praeter quam ecclesiae requie habeat in seculis,mauuIt tanaen in inanibus se/culi demorari.Hanc quo p auem linimus in pastum Helis deputata,cibos semper ei suisse sesita inserre. Et hoc totu cum impijssime omnis populus di irreligiosissime diuersaret .In famulatu ergo tanti prophetae hec avis quae in forma peccatoris erat costituta, delecta est. Cum enim anterior populus improbabilis repertus est vim dei raedicatio qui cibus Sc esuritio est prophetarii, per eorum qui pecς tores erant officia expletur. Nos enim uel caetreii ante nos ex impudentibus ec procaciah immundis, ec cruentis geniti at* nati,tanqua pulli coruom deum inuoca trius,agnitione coseision semulatu, ut ex iumentis re pecoribus per agnitionem dei homines effecti,ratiois scilicet participes,ex rationis ignaris, quibus quotidie Ide producente in prophetis doctrins praedicatione tanqua in montibus foenum; cibi coelestis praebetur alimonia. Vt aute omnia haec quae allegorice comemoratae sunt in prosectu humanae salutis geri intelligerentur,psalmi cocIusione confirmat Ita enim ait: Non in uiribus equi uoluntate habet, nec in tabernaculis uiti beneplacitum est ei. Beneplacitu est domino super timentes eum,& omnes qui sperans super misericordia eius.) Contraria ista sibi sunt,si corporaliter intelligatur. Quomodo enim deus iumentis scenum producit in montibus,cui no est bens lacitum in equis Necessitatis nancy ministeri u no prouidentiae benignitas est, alimoniam minere no placitis. Sed quia omnis dei misericordia curam habet humane salutis, allegorice superius dicta c5clusionis absolutione cosummat.Non pecoru speciemato uirtute,nec preciosaru domoru deo ornamenta placuisse,quae maxima est humans opinionis ambitio,habere nobiles equos,domos pulchras: sed placere latum timentem,sperante, Zc potestate dei re misericordiam spe metuc, testante. Mi Ancora enim ec potens est,qui dixit: Qui credit in me no iudicabitur,sed transiet de morte in uita:& potens morte demutare uita, misericors iudicii amouere terrorem,dominus noster Iesus Chtistus, qui est Gedicturinsecula seculoru. Amena Qq 3 Psalmus
745쪽
psalmus. cxLvii. Alleluia alleluia.Aggaei N Zachariae Aud Hierusalem dominum, lauda deum tuum Sion. Et reli inta
Et huic psalmo et ei qui ante superiore fuit,Aggaei S Zacharie cum
in Hebraicis no extet nome, ascribitur,ut & per hunc di per eos, cusj superius ostendi, eternae Hierusale prophetia possit intelligi. Laiada Hierusialem dominum,lauda deum tuum Sion. Non differt Hierusalem a Sion, nam secundum locorum nomina urbis ipsius Iocus idem est ,sea
nominum intopraetatio geminam hanc eiusdem urbis commemorationem ne/cessario desyderabat. Hierusalem enim est ciuitas pacis. Et quia domini nostri re gnum in pace unanimitate sandiora est: ec faetus est,inquitan pace locus eius: conuentus ille beatorum qui dei r num est, Hierusalem tanquam ciuitas pacis est dii ius.Ciuitatem uero hanc uiuis, ut ait Apostolus, lapidibus extructa sancto rum coetus conismis gloriae dei ex resurrectione consummat. Qui se qualis soturus eidet per fidem incorpore domini ante speculatus est, re idcirco etiam Sponnuncupatur. Nus quidem domini secundum interpretationis Uinutem, iam eo spem nostram fide contemplamur in omnibus scripturis Sion nuncupari rata stimatur,quia Sion speculatio est.sed di ciuitas illa quae Hierusalem est, quae prolpter unanimitatem ciuitas pacis est, etiam propter consormationem in se corpo ris dei,in quo se ante speculata e Sion nunci patur. Et cuius gloriam adepta es, accepit quom eius ec nomen.Er. 8c conuentus ille pacificus,& gloria illa corpo vim demutatorum in Hierusalem, re Sion nomine quod utriinoe unum est, non saxa inanima, nem aedificationem hebetem, sed rationale animal landamentorum
uiuarumcplapides gemmarum&ciues sanctitatis&dei in domesticos suos de putares haec ciuitas est,quae ex sensu beatitudinis suae, di confessione praeconii ad uocatur ad Iaudem Et prophetaeausam laudationis adiecit: Quoniam consere tauit seras portarum tuarum benedixit filiis tulisin te. Qui posuit fines tuos paecem, ec adipe frumenti faciat te. Haec est illa beatae terrae haereditas, quam dominus in euangelio mansuetis spopondit, dicens: Beati mansueti , quoniam ipsi haereditabunt terram. Plurimis in locis prophetae beatitudinis huius tempus p ηdicauerum, ec firmitatem ciuitatis huius aeternae, cuius ita portae ec serae constra malae fiunt,ut aduersa s nodis inimicisc, utitutibus impenetrabilis,inuia, indissolubilist perseueret, nullis egens ad corporis animata, siubstantiam aeternitate, sae ma, benedicta in incolis est, uoluntve pacifica, uitarsubstantia copiosa. Sedad hanc dei praedicationem etiam illud adiunmtur: Qui emittit eloquiiun suum
terrae uelociter currit sermo eius. Praedicationis regni dei non fuit lenta ratio, sed in omnem terram indefessa mobilitate receleri transcurrit. Vbi enim non statim cum dominus gloriam in corpore natus ostendit, apostolicae& pro pheticae doctrinaecursius egressias est Per ham nanque uesocem transtursionem aedificatio beatae huius ciuitatis est coepta, quae auditis opulentiae suae cop is ueta 3 uiuis fidelium lapidibus structa usis ad inciuatus sui plenitudinem compa
ratur, cuius in congregandis omnibus ex qctatu, partibus mundi uelox se opercurreret, rursum ad confrequentandam hanc beati regni ciuitatem coetu comsammatae plenit inis congregandis. Sed re praedicatio alia connectitur: dat niuem sicut lanam nebulam sicut cinerem spa it. Mittit crystalliam suari in cut buccellas,ante faciem frigoris eius quis instinebit. Vitae ui sicut dominu in euangelijs ait,angustavi tribulata est,nem nisi per maximas dissicultates rem lestias hac ad coelorum regnum uia pergitur. Quod quidem de molestiis huiua seculi dictum fuisse intelligi oportet. Per praesentes enim uexationes in requiem
746쪽
eta LVII. PsALΜVM ENARRAτΙΟ. retriam adiitIr.Et quamuis rerum praesentitim laboribus quasi quadam uiolentiarasperrimae hyemis uramur, tamen post harum praesentium acerbitalum rigores, deo eos resoluente, in placidis, re tranquillis, S seiunis quiescimus. secundum cnimuletum propheticum N allegoricam consuetudinem nunc in niue,ecnebu la,&crystallo, quae omnia per naturam suam urunt acip mortificant, seculatium in nos molestiarum ec calamitatum dolorem, Θc nocturnos ignorantiae rigores ignificari credenda est.Scit hic idem propheta beatae huius ciuitatis participem nequau iam frigore istoiniuriae secularis urendum, dicens: Per diem sol non uret te, net luna per diem . Haec enim omnia quibus per praesentes calamitates aduri mur,rursum dei bonitate resoluti Iiquimur. Anan. Ianae mollitudine defluens. tegens omnia intra se detinet,pruina quo. nebulae descedentis cineris modo siparsa constringit, crystallum etiam ultra consuetudine grandinis duratu, ec in frusta solidatum haliat in se oc impetu,ec rigorem. Et si haec perpetuo peritianerent,nun q,sid no uniuersa horum frigore perusta semper arerent Qtiis enim ferre aeternas corporis calamitates indeficientesch posset, si series mali nostri sempitema traheretur Sed dii solutis infirmitatibus corporis regni beati huius tempus aeternum est, ibi no flendam, non dolendu, non corporeae cupiditatis dia mutatione labendum Elthsed in his uiuendum,quae inquit oculus non uidit,ec aures no audiuit, re in corhoininis no ascendit.Cessat in bonis suturis intelligentiae auditus ec aspectus, nec coi prict Ii crbiicitur,nec auditu capitur,nec mente percipit, quicquid illud beatis aeternis, alum aeternumis promittitur.Soluuntur igitur hsc omnia niuis pruinae crystalli fiigora tanquam natu repenti, tum cum post hos seculatis noctis rigorest inpora illa regni aeterni in unam atque indemutabilem tranquillitatem dei spiraritus temperabit. At* ut sub nitiis ec nebulae dc crystalli frigore intolerabili sit ma nerei,dei tamen spiritu in deliquium soluendo, significasse illam aetern1 regni aeterno populobeatam temperie nosceremus, Psalmum propheta tali confessione conclutit: Aiue facie sevioris eius quis sustinebit Emittet uerbu suu, re liquefaciet vi,stabit spiritus eius, ecfluent aquae. Qui annuntiat uethffs: um Iacob, iusticias α iudicia sua Israel. Peculiaris haec in Iacob ec Israel dei uolt imas cst,no in eum Israel, m in eum Iacob, qui hoc corporis nomen ad solatiu ueluti generosae in se stirpis amplectitur, sed eum Iacob qui supplantauit priorem, qui primogenita spe aeternitatis emit, cui Israhi de deo uidendo cognomen est, qui ipse Hierusalem ecpatis est ciuitas,quia aedificatus supra petram fidei,c5firmatis portaru seris sortiores portaru portas insese obtinebit. Qui in uerbo cogregatur, qui no inopia eget non secularis rigoris frigore aduretur, sied liquefactis omnibus,ta dei spiritu abs tutis,teperie aeternae serenitatis utetur,huic pronunciatur hoc uerbli,hic per spiria tualem intelligentia has dei iusticias di iudicia expectat, consors boni huius nullages alia est,nem hanc iudice gloria infidelitas irreligiosa cognoscit. In sua enim uenit ec sui eum non receperui. Quotquot receperunt, dedit his potestate filios dei fieri,dominus noster Iesus Chrastus, qui est benedictus in secula seculoru. Amen.
Psalmus cxLviii. Alleluia. Aud te dominum de coelis,laudate eum in excelsis ece. Superio
res tres psalmi,quibus prophetia nos ad laude domini aduocat, heatae illius spei nostrae distributionem ipso collocationum silarum ora dine sunt sequuti. Primus enim eorum ob spem aeternitatis, & cc testis regni expectationem cantatus est. Seeundus ob aedificatio nem sanctae ciuitatis, ec congregationem sanctorum qui ad plenitudinem sanctae huius ciuitatis conueniant, subsequutus est. Tertius ille iam ingratulationem
747쪽
coelesti spiritu temperatae,in hunc hymnum est comparatus.Dochinae ergo idem est ordo qui rerum.Nam secundum propheticam ec apostolicam praedIcationem, attistius regni re ciuitatis aeternae in his ordo dispositus est,in resurreetionis d. mutatione,in congregatione sanctorum n dominicorum ciuium cum frequent tione incolatu. st quae iam in aeterna beatitudine omnibus constitutis ad canene das dei laudes hoc consequenti psalmo chorus coelestium uirtutum potestatumo contrahitur, ut ob depulsam seculi uanitatem creatura omnis ex magnis ossicio
rum suorum laboribus absoluta, di in beato regno aeternitatis aliquando resipi rans ,decim sinim ec laeta praedicet di quieta, re ipsa secundum Apostolum in V riam beatae aeternitatis at sumpta, cum ait: Etenim expectatio ipsius creaturaet uelationem filiorum dei expectat. Vanitati enim creatura subiecta est, non spon te,sed propter elim qui subiecit eam in spe , quia re ipse creatura liberabitur a ser ritute corruptionis in librietatem claritatis filiorum dei. Hinc ergo hγmnus est libertatis indultae,quod officioru necessitate absoluta, & antea in usus humani sub tecta seruiiij, iam conformata tandem filiorum dei gloria in aeterna beatitudinem creationum eIementa requiescunt. Cuius beatitudinis longo iam diu secundum apostolum Petrum desiderio detinebantur,cum ait Haec quae modo uobis nunciata sunt per eos qui uobis sipiritu sancto euangelizaver ut quae missa inte coelo, in qua re concupistunt angeli prospicere. Expectatio itam coelestium est beatitudo
terrena,&comaptionis nostrs demutatio diuinarum creationu demoratur elementa, prospicere hanc euangelics praedicationis spem conchipiscentia,gloria suam in gloriae nostrae conformatione susceptura: qua iam secundum prophetiam psalmi adepta in consonam laudem praecepis beatitudinis aduocantur: Laudate domitiam de coelis,laudate eum in excellis. ec reliqua. Ahsbliuo milae ad intelligenaetiam sermone , propheta omnes coeIestestiuetutes adhortaturad laudem non sine persecta ratione doctrinae. Primu enim errorem hunc humanae ignorationis auerarit,quo sortuitis concursibus hunc mundi habitum in se coisse,alip ita ex inordinatione inordinem constitisse, quidam ausi sunt opinati.Tum quod alii hunc ipsum mundum deum esse qui se agitet ac moueat,di inanima temperiem cursu dimen sae rationis moderetur, existiment. Postremo quod quaeda sibi ex his ipsis unus/quis 3 legit clementis, aut coelum,aut solem, aquam, aut aera, quibus dei hono rem inani atm impia resigione deferret.Omnem igitur errore ignorationis exesu sit,dicens:Quonia ipse dixit 5 facta sunt,ipse praecepit ec creata siunt. Nullus igi/tur hic fortuitoru cocursus nulla naturae propriae uirtus,nulla aeternitatis in semet substantia in his quaecreata docentur, admittitur. In quo dicto etiam id docetur, quod Sc Genesis distinxit, ec euangelia testata sunt, & Apostoliis praedicaui dei iussu facta esse omnia, non per se extitisse, tanquam ipsa illa materia obedientiae iii talis existeret, cum esse ac subsistere iubetur: sed omnia ex mandato creata esse,
ec dictum fuisse ab eo qui dicebat ut fieret. Ita enim Genesis est inquutassit dixit deus,& secit deus.Et nunc propheta ait Dixit ec facta siunt. Non enim sibi praece pit ut fierent sed sunt facta cum dixit: facta aute sunt per eum, de quo euangelista testatus est:Omnia per ipsum facta sunt,et sine ipso factum est nihil.Et Apostolu,
ait: Qui est imago dei inuisii bilis,primogenitus omnis creaturae,quia in ipis condita sunt omnia in coelis ec in terra,uisbilia re inuisibilia,sive sedes, siue dominatio/nes, siue principatus, siue potestates, omnia per ipsum, di in ipso condita sunt .Et sapientia de se ita loquuta est: o eram apud illium componens,mihi aggaudebat eum istaretur orbe persecto. Cessat ambiguitas intelligentiae,& nunc ueteris testamenti autoritate coniuncta, patri filium ante secula manentem in creandi mundι exordia
748쪽
riordio adstitisse. Causam etiam propheta aliam laudis adiecit: Quoniam ipse
dixit facta stuat, ipse mandauit ec creata sunt.Statuit cum in sicculum seculi.)Manent enim ex nihilo substituta, di gratia ex eo quod striat, creatori sitio debent, cum seiasum uitae suae bonitate eius, ec uirtutem, di scientia, per quem uitiere seu sentire coeperui. Vivunt autem adeo,ut et 1n seculum seculi maneat,&secundum Apostolum, reuelationem filiorum dei expectent, a corruptionis seruitio in conformem eorum gloriam Iiberanda .Contuendum autem es in his creaturis quae insecillum seculi sunt statutae,nem coelum hoc quod firmamentum nuncupatur, necFterram,quae arida dicta est, comemoratam tuisse cum a propheta dictum sit: Ecce ego facio coelum nouu,8c terram nouam. Et dominus in euangelio dixit: Coelum ec terra praeteribunt, uerba autem mea non praeteribunt , de quibus no huius loci sermo est. ntum illud ad admonitione comemorandum a nobis fuit,non dis γlubiles creationes nunc ad Iaudem dei fuisse numeratas,sed eas quae in aeternitatis sunt substantia constitutae. Ac ne sorte quod in aeternu manerent,naturale illis esse ex substantiae suae beatitudine crederetur,subiecit: Praecepiss posuit,ec non praeteribit.) Vt hoc quod sint,id est, ut maneant in aeternum,non nature suae esse in/telligant,sed precepti eius sit, qui potens sit rebus ex nihilo substitutis natura aeternitatis afferre. Non enim,inquit,praeteribit praeceptu,id est,mandati eius non erit finis:quia maeternum manent,quibus aeternitatem uirtus aeternitatis indulsit. Post quae rursum terrena caetera aduocantur ad laudem, quae 5c si non omnia sunt ho/rum coelestia 5c beatorum bonorum consortia,partim per irrationabilem sensium, partim per inanimalem natura, partim per impietatiS OTensam, tamen deum per
id quod talia sunt instituta, ipsa institutionis in se habite prouidentia praedicat. Ait
enim ita Laudate dominum de terra dracones, di omnes abyssi,&reliqua. Omnia Iaudem dei concinunt,licet quaedam sensu laudis carentia sint,sed per institutionis ordinem qualitatem in gignendi praeconium creatoris ostendunt. Detenti in terra dracones, eorum , plures in abyssis demersi, ut nos intra metu ec religione, dum ipsi intra abyssiam terram religati impietatis nostrae poenis praeparantur, coerce ren Natura ignis,niuis candor crystalli glacies,procellae spiritus monitu celsitas, distinctio collium, arborum fructus, bestiarum uarietas, pecorum utilitaS,serpen tum nisus,uolucrum uolatus,regum potestas, populoru famulatus, principum dignitas, iudicum aequitas, statum omnium ec sexuum mores,studia uirtutes. Haec ita omnia in diuersos ineffabiIest, usus formata, distincta, animata, perseeta, creatoris prouidentia Iaudant. Et eoru quae aut inanimalia,aut irrationabilia sunt qualis laudatio esset ostendit,dicens: Quae faciunt uerbum eius, ut ex eo quod in Hinc ossiiciora sitorum sint ordinem constituta,prsconium eius a quo ita sint instituta testentur Regibus uero ec ceteris talibus tanqua rationis c5sortibus,haec laudandi causia proposita est: Quia exaltatum est nomen eius solius,consessio eius super ecelum di terram. Et hic quidem deus regum di popularii, principum,& iudicum aetatum omnium constitutione laudabilis est, qui humanae uitae cur sum tali diuersoria officiora temperatione contineat. Tamen quia omnis superior laudatio beati illius regni lepus ostendit hanc causam adiecit,quia exaltatu est nomen eius solius. Tum enim deus unus etiam ab inuitis, & intelligetur, & uidebi tur, religato diabolo, Z angelis estis poenae cum eo aeterni ignis addictis, di omni spiritualium nequitiaru potestate sublata, cum iam non peccatum,non morS,non terrenus hic mundus sit. Ait enim: Confessio eius super coelum ec terra,& exaltatiit cornu populi sui. Id est in illo beatae ciuitatis illius seculo,ubi cornu populi sui dominus exaltabit, & incomiptionem quae significatur in cornu per honorem immortalitatis impertiet. Tum enim coelum notium di terra noua erit, cum his praesent υ
749쪽
prssentibus dissetutis,noua illa oc aeterna sueredente,deo consessio eius silper coelum & terram reddetur: quia non in hoc secuIo,nem in hoc aere, sed in superioristius locis sedes beati illius regni est constituta. Et quia illud sanctorum est regnum per quod regnante domino ad beatu regnum dei patris ascendent, psalmu ita pro Pheta coclusit. Hymnus omnibus sanctis eius,filiis istaei populo appropinquanti sibi. Sanctorum omnis hic hymnus est,qui deum non ut caeteri regeS,aut PrincipeS,aut iudices pro uirtutis di confessionis admiratione Iaudent,sed pro gaudio consummatae in se beatudinis re gratulatione cantantiu . Sancti stilicet, qui Israci
fit 3 sunt deo propinquantes,non illi uti is de quibus dictum est: Plebs haee Iabijs
me honora cor autem eorum Ionge est a me,sed hi qui merebuntur audire,Prope est dominus omnibus inuocantibus eum. Illis ergo proprius hic hymnus est, qui deo propinquabunt, qui per hoc sanctae Hierusalem regnum beatum aetemo re gno proximum, post regnum domini nostri Iesu Christi in regnum dei patris domino cogregante transibunt, apostolo dicente: Cum tradet regnum deo patri,cum euacuaverit omnem principatum oc omnem potestatem ocuirtutem. Oportet enim eum regnare, donec ponat omnes mimicos sub pedibus eius. Omnes enim stimiiciet sub pedibus eius. Nouissima enim euacuabitur mors. Cum dixerit:om nia sunt hiecta praeter illum qui ei subiecit omnia,tunc ipse subiectus erit illi quiei subiecit omnia,ut sit deus omnia in omnibus, hic ergo populus est propinquans regno dei patris per regnum filii dei proximus. Regnat itam dominus traditurus deo patii regnum, non regni potestate cariturus, sed nos qui regnum eius sumus, deo patri traditurus in regnu. Regni traditio nostra prouectio est, ut qui in regno
fit i erimus, in regno quot simus ec patris, digni per id regno patris, quia digni regno erimus 8c filii, proximi tum patris regno cum filii erimus regnum, qui est
benedictas in secula seculorum. Amen.
Antate domino canticum nouum, laus eius in ecclesia sanctorum. Et reliqua. Superior psalmus omnem creationum diuersitatem adu laudem dei creatoris est adhortatus, ec ordo a coelestibus coeptus cuncta terrae ac maris, ec aeris animantia percurrit, uniueris quos genere aetatum, sexuum, potestatu ad honorem debitae consessionis admonito,ut gloriam eius,qui se ad uitam animasset,sirmasset, ornasset pius gra/ttiarum sermo celebraret. Postquam ut dignum suto propheta psalmi huius sine proprium officii sui munus expleuerat, omnibus quidem ad laudem diuinam ashortatis,hymnum tantum esse sanctorum eius ostendit. Filiis scilicet Israes popu/lo qui sieret deo proximus,cum uniuersitas omnis deum ex uitae stipe sensu,re gratulatione laudasset Israel tamen eius solus appro Plans hymnu de cognitionis ac dignationis diuinae sisiliaritate cantaret. st quae
nunc ad cantanda deo nouum canticum
Aberat finis huius operis,quodextremae Paginae sere solem uel elabi,uel exscindi.
750쪽
S co PI, DE PATRIS ET FILII UNI
intrita aliquot locotaim sacrae scripturae interpretatio. E V s qui ubi 3 est,& ubi F totus est,ita regionem intelligentiae excedit, extra quem nihil est, cui temper est ut semper sit, ' uelit itit Viat hoc modo se uelit in ueritate sacramenti intelligi. Hoc im/ i ν perspicabilis naturae est nomen in patre, quod deus iiiiii sibi/tis,ineffabilis,infinitus: ad quem re eloquendum sermo sileat, ec inuestigandum sensus hebetetur, re complectendum intelligentia coartetur.Deficit ergo in nuncupatione confessio,&qincquid illi sermonum aptabitur,deum ut est,quantusi, est, nonloquetur. Perseeia scientia est,sic deum scire, tui licet ignorabilem, no tamen et Forte Retriinenarrabilem scias. Credendus est,intelligendus, adorandus est,ta ijs ossichs e Io gemium est: quendas.Est autem filius progenies ingem ti,unus ex uno,ti erus a uero, uiauS 'R Ui ut licet inerarum perfectius a perfecto,uirtutis uirtus, sapientie sapientia,gloria glori imago in rabilem, non uisibilis dei, rma patris ingeniti. Habet igitur natiuitatis huius uti 3 secretum,dc tamen unoras quis sorte intelligentiae suae imputauerit generationis huius sacramenti m non bilem posse consequi, cum tamen pater sit absolute intellectus, re filius nec maior eo, nec minor, sine dolore a me audiet, ignoro, ego nescio, non requiro. Consblabor
me tamen: Archangeli nesciunt,Angeli non audierunt,inopheta non sensit, Apo/ qt iastolus interrogauit,silius ipse non addidit.Cessat dolor querelarum. Non te qui se ignormus quis es qui haec quaeris, retraco in excelsium, non in amplitudinem tendo, non de duco in profundum.Haec de natura diuinitatis attin mus,non summam intelligen nitwimilae compreliendentes,sed intelligentes incoprehensibilia esse qiuae loquimur. Nubium ergo,dicis, ossicium fidei est,si nil poterit c5prehendi. Imb hoc officium fide . . profiteatur. Deinde quaeritur incomprehensibile sibi esse se scire.Superest de inranarrabili generatione filii adhuc aliquid, b aliquid illud adhuc totu est. Aestus, differor, hebesto, oc unde incipiam nescio: Nescio enim quando natus sit filius, re nefas mihi est stire quando natus sit filius. Quem imprecer quem implorem: ex quibus libris ad tantarum difficultatam narrationem uerba praesumam Euo, nam Graeciae schoIam Sed legi: Ubi sapiens ubi scriba ubi conquisitor seculi In
hoc ergo mundo Sophistae multi&sapientes fiunt, sapientiam autem dei repro sophici ea hauerunt. Scribam legis consulam Sed ignorat,&crux Christi sicandalum est. res diui x Hortabor forte uos connivere,oc tacere: ia ad uenerationem eius fatis sit, quod basia iii in Evangelqs praedicatur tanta inter homines secisse stupenda prodigia. Coinstat enim mecum in patrociniam meditatarum difficuItatum piscator egens, igno tus, indoctus, manibus lino occupatis, ueste humida, pedibus lino oblitus totus e naui.Quaerite θc inuenite,utrum mirabilius fuerit,mortuos suscitasse,an imperito scientiam istius doctrinae intimasse. Ait enim:In principio erat uerbam. Tran . seunt tempora,transmittuntur secula,tolluntur aetates, piscator meus illiteratus It her a tempore est,uicit omne principium. Tractantes ante paucos dies de indita renti natura dei patris, dei silii quod dictum est: ego θc pater unum sumus, monstrauimus filium non ad solitarium deum proficere, sed ad unitatem indiser tae secundum generationem diuinitatis:dum nem aliunde,quam ex deo natus est,
ec ex deo deus non potest non id esse, quod deus est . Percursis*, etsi non omni bus, tamen ad intelligentiam sufficientibus, diciorum diuinorum atque Aposto/licorum testimoniis, quibus inseparabilis natura ae potestas Patris di mii doceba tusius