장음표시 사용
101쪽
supposito sem p r iuxta illud Matth. ulti. ecce ego uobiscu sum Omnibus diebus usque ad consummatione seculi quis hoc pro .inisit praelatis illis sic congregatis,magis quam collegio Cardinalium cum Papa. Qvqcunque enim auctoritas afferatur de congregatis,scilicet,ubi duo uel tres Sc. S si duo ex uobis consenserint & similia. non magis habet locum in illa acephala congregatione . quam in ista non acephala, quae ii cra et hin nomine domini saltem quo ad auctoritatem. Nec potest dici, quod hoc coueniat Concilio dicto ex repraesentata ecclesia uniuersali: quia gratiae personales repraesentati, non transeunt in repraesentatem,
ut patet inductive. Si uero loquuntur de errore in iudicialiter diffiniendo de re qualibet,conliat & quod papa,& quod concilium simul cum pa-Pa errare potest male iudicando de uno regno; quod isse habet ius eius & non alter: aut quod ille episcopus sit simoniacus,ut patet in cap. nobis. de senten. excom.& in quol. s. Thom. ubi supra. Si autem de iudicio fidei sit sermo: tunc aut comparatur papa dcconcilium secundum proprias naturas & uires. Et sic tam papa quam concilium potest errare, quia omnis homo mendax. A ut secundum assistentiam diuinae prouidentiae, di sic falsium N erro
neum est dicere quod papa posis it erraret quia hoc esset dicere, quod ecclesia tota potest errare in fide, quia ad ipsium pertinet determinare de fide ut habetur de baptismo & eius essectu,c. ma
quid determinatum est ab ipso de sile, omnes Christi fideles sequi Oportet, ut patet ex hoc, quod haereticus censetur qui damnate ab apostolica sede conclusioni in fide, adhaeret pertinaci
ter,& ex hoc quod qui aliter docet & sentit de fide & sacrametis
ecclesiae quam Rom. ecclesia,haereticus est: ut patet ex. s. Hom. in ret. q. l. art. ult. docente, quod ad summi pontificis auctoritatem pertinet,finaliter determinare ea quae fiunt fidei; ut ab omnibus inconcussa fide teneantur,& in q. xi. ar. 2. ad tertium , P contra papae auctoritatem in materia fidei, nec Hierony. nec Aug. nec aliquis sacrorum doctorum suam sententiam defendit. & ex
cap.si papa.dist. 4o. ubi dicitur,quod ex ipso post dominum uniuersorum salus dependet ,& per hoc infallibile papa iudiciu impletur illud Ioan .i . quod spiritus sanctus docturus est nos omnia . Colligendo igitur rationis solutionem, sicitur,quod semper altera praemissarum est erronea. Si enim est sermo de obli' quitate
102쪽
uitate a gratia, illa uniuersalis est erronea, scilicet quod obliquum oportet regulari in terra a recto, & est expraesi e damnata etiam a concilio Constantie n. sub Martino. Si autem est sermole obliquitate a iudicio fidei, il la propositio est erronea, scilicet quod papa potest errare, & feli quum ecclesiae non.
Confirmantur haec,auctoritatibus supra allegatis. Et haec responsio est ratio sumpta ex parte causae materialis,ex hac enim habetur, quod non magis communitas quam una persona in officio uicariatus C H R i s Tr posita quantum ad ea quae sunt fidei habet quod sit subiectum seu materia assistentiae diuinae,cum non sit differentia apud Deum in multis aut paucis, uno uel pluribus saluarer immo ex quo monarchicum institutum est reginae, in uno solo constituta est potestas , ut s.Tho m. in ψ.sen. diit. 1 9. q. I. dicit.
Ex quo patet, quod uoluntarie dicitur quod papa habet potestatem in edificationem prout sapiens, id est concilium determinabit . In his enim quae sunt sidei secundum diuinam sapicntia in scripturis reuelatam di sibi assistentem, in directione aute morum secundum prudentiam monasticam de politicam, quae in principe est, edificare ecclesia debet. Et ad hic multum adiuua tur ex concilio sanctorum patrum,& propterea cum uenerationne a summis pontificibus suscipiuntur, ostendunt squidem statuta inter papae, quod sequi secti sum Deum debet, quamuis cogere ipsum nequeant, ut ex prima secun diae s. I ho m. allegatum est. Rationes autem quq concernunt depositionem papet,inse rius soluentur. Ex parte uero causet formalis,quia papatus est ex sormali sua ratione suprema in ecclesia Dei potestas, ut ex antedictis habe- turn istemet satetur .supremae autem potestati in ecclesia repugnat dari in ecclesia superiorem. quia iam non esset suprema in - ecclesia,sed potestas in ecclesia regulatiua papatus quo ad usum, est superior papatu,ergo in ecclesia Dei non est talis potestas, dcconsequenter non est in illa papatus sicut in regulativo usus il lius . Prima propositio assumpta ut dictum est patet ex determinatione etiam concilij Constantie n. sub Martino quinto. Secunda autem est nota ex terminis. Tertia autem , & pro batur, Sc est ab eo confessa. Probatur quidem , quia cum par in parem non habeat imperium; & propterea unus papa non
potest ligare manus alterius , oportet si ecclesia potest liga-
103쪽
re manus Papae constituendo leges coactivas circa usum pa-patus & suspendendo ab executione , quod potestas ecclesiae non sit par papatui, sed superior papa tu . Consessa est autem ab hoc uiro, quum loquens de dispensatione facta a papa dicit, tenet &c. Haec dispensatio si non contineat errorem
apertum, aut nisi fuerit superiori lege prohibita , quod dicitur propter statuta fieri possibilia circa papalis usum potestatis per
generale concilium. F sc illae. Et ut magis pateat horum scitio, aduertendum est,quod quemadmodum iu adunatione omnium senseum exteriorum in unum subie etiam,non inueniretur aliquis unus iudex, praeter singulas sensuum potestates, nisi sensus superior eis omnibus & comunis omnibus prae iungeretur & propterea Oportet ponere sensum comunem, ut patet in secundo de anima. unicum & comunem omnium sensibilium iudicem altiorem omnibus, quo uno unum subiectum sabens plures sensuum
potestates iudicat ita posito, sed non concesso,quod in ecclesia
inuenirentur omnes potestates e eclesiasticae. s. papatus, cardina- latus &c. si eis non resultaret, aut quomodolibet eis iungeret
una alia potestas, nihil posset nisi quod secundum singulas potestates, papatus, cardinatatus , episcopatus dic .posset. Perinde
enim est cui dicitur in secundo de anima in duabu, potentijs iudicare, ac si duo iudices essent. Ex concursu igitur omnium potestatum in ecclesia uniuersali etiam cum papa , non plus potest apud sapientes tota ecclesia cum papa, quam possint singuis potestates, ac per hoc,cum papatus non possit ligare manus papae, nec tota ecclesia hoc potest. nisi fingatur superior quaedam potestas papatu , qpa ecclesiae comunitas utens iudicet de singularii potestatum actibus. & si hoc fingitur, contradicitur ueritati &sibi ipsi, qui ecclesiam ex papatu, cardinatatu Sc. componi uult. Ex causa demum finali probatur intentum quadrupliciter. Primo,quia incidit in scyllam, cupiens uitare charybdim. St. n. propter hunc finem ut quilibet potens errare habeat superiore in terris, oportet hanc in ecclesia supra Papam potestatem po nere, quis corriget concilium ipsum potens errare λ immo qΨde facto errauit in decretis illis Constantie n.& Basilie n. N in multis aliis errare potest,propter quod, a concilio ad Papam conceditur appellatio ut S. Tho. in .q. lepo .dci.q. Io. ar.q ad I 3. dicit. Et de concilio Baslien .u, quamuis legitime congregatum , erra
uerit notorie,conuincitur ex ipsius uerbis in secunda semonessi synodus
104쪽
synodus Basilien. decernit & declarat, quod ipsa pro heresum extirpatione ac morum generali reformatione ecclesiae in capite& in membris , nec non paece inter christianos procuranda, in spiritu sancto legitime congregata per nullum quavis autoritate
cetiasi papali dignitate praesulgeat dissolui, aut ad alium locum
transferri seu ad aliud tempus prorogari debuit aut potuit, debet autem, potest, debebit,aut poterit in futurum absq; eiusdem synodi Basilien. deliberatione 5c consensu. Haec ibi. V bi manifestistime apparet, u, etiam in his quae sunt iuris positivi qualiastini tempus & locus concilij determinauerunt non babere potestatem summum Ponti. etiam antequam ipta synodus congregata ibi tunc est et . quod tam erroneum est, ut argumentatione non egeat. Et hoc unum ideo attuli , ut ostendatur&quod coCilium rite etiam congregatum autoritate Ro. Ponti ipso absente aut non consentiente decretis errare potest & errauit, & ut
ex hoc uno manifeste falso in principio concili j illius decreto, omnium decretorum illius autoritas quanta sit cognoscatur. Inquit enim Aug.quod si uel minimum mendacium in sacra scrip tura admittitur, tota perit. Secundo. Quia uerus finis potestatis ecclesiasticae. sunitas fidei, charitatis & pacis, qua una est ecclesia, & peruenitur ad patriam coclestem, melius causatur Per
unum,quam per plures conuenientes in unum. Tertio. Quia nimis derogat dignitati supernaturalis ordinis positio ista, quasi sicut deus in naturalibus creauit hominem liberum & reliquit euin manu consili j sui, quo fit ut comunitas libera regem costituat eum certis legibus tacitis uel expressis, sic disposuerit Christus in supernaturali regimine ecclesiae, dando comunitati potestate silpra principem. Longe quippe aliter est, nam supernaturalis regiminis firmitas,non super humano consilio sed super diuina assistentia supernaturali fundatur , ac per hoc ad infallibilitatem in
fallibiliter consequendam, ipsa supernaturalis regiminis resolu tio resipuit recurium ad potestatem communitatis. Quarto. Quia cum gratia perficiat naturam per modum eius,& diuina sapia disponat omnia Bauiter,oportet ut dominus Iesus Christus disponat regimen ecclesiae suae. ut uiuus non ut defunctus, propter quod, non ante mortem , sed post resurrectionem in aeternum non moriturus Petrum instituit non successorem, sed uicarium suum. Comune est autem omnibus principibus uiuentibus
uicarios instituentibus, ut potestatem Reip .super uicarium non
105쪽
tamen potest aliquid statuere habens uim coactivam non solum circa actus Papae, sed nec circa quemcunq; Christianum,nisi ratione autoritatis praelatorum illius, nisi illi ad hoc concurrunt:&si fiat de facto, non ualet,nis automate Ro. Pontificis implicite, uel explicite roboretur. Vnde S. Tho. ut superius adductu est inquit.sancti Patres in concilijs congregati nihil possunt statuere, nis interueniente autoritate Ro. Ponti. Et ut praedictum est recte dixit, sancti patres; quia multi patres ex sua temerita te possiant statuere etiam ligandas manus Pontifici summo . Et confirmatur hoc ex diffinitione legis posita a Sancto Tho. in pri
ma secundae q. 9 o. ubi in ulti. artic. ex praedeterminatis concluditur, ii, lex est rationis ordinatio ad bonum commune ab eo,qui uram habet communitatis promulgata. Ex hoc n. patet, lex ecclesiae nihil aliud est, quam rationis ordinatio ad ecclesiae commune bonum a Papa qui curam habet communitatis ecclesiastica promulgata, ac per hoc coitas ecclesiae cui sui ipsius cura noesrieli a a Iesu Christo, sed commissa Papae, non potes h leges aut orata lue facere. Et hoc cognoscentes sancti Patres , Papa
robur decretorum suorum Pecognouerunt . ut etiam exorto
hoc errore post ciccium, Martiniim . apsa r uisitio oratorum
Regis Pol ο'is, quod approbarentur decisa in materia fideia Martino icitatur: ut patet in sessione ultima. Et Basilienses multum institerunt apud Eugenium IIII. ut decreta Basilien . concilij approbaret: & nunquam, obtinuerunt: ut dominus Ioan. de Turre cremata refert : & in gestis Basilien . conci-Jij apparet. Amplius . Autoritas ecclesiae determinatiua de his quae sunt fidei, principaliter residet in summo Ponti di non solum principaliter, sed nnaliter, ita quod ad ipsum spectat finadis de fide determinatio . nec eripectat concilium , sed concilii
tententia ae Papa confirmatur,& a concilio ad Papam appellatur vis. Tno. i. allegatis locis ex ii. h.& q. de potetia Dei: &.contra errores graecorum docet. ergo a fortiori ad Papa principaliter, S sines iter spectat caetera si tuere :&frustra a concilio ad eunt appellaretur: nisi iustitiain Posset supra concilium ministrare. Amplius. CO9suetudo ecclesis habet & habuit, ut Papa in omnabus . quae non sunt de iure naturae, aut diuino possit no so-him dispentare, scd mutare iura: non ergo ipse a concilio in in terpretando deperdet, scdeconuerso. Et ex hoc patet quod capituluin frequens, in concilio Constantie n. decretum; nisi apo
106쪽
stolica autoritate firmatum sit, non habet certam uim obligatiuam: quoniam in sessione 3 9. ante electum Martinum fa .
tis ad personam , non est in ecclesia seclusio Papa , nisi
DE AVTORITA τε autem applicatiua Papatus,& aliarum ecclesiasticarum potestatum ad hanc personam uel illam, sciendum est quod potestas ista regulariter, & principaliter est in Papa : & non nisi in casu in concilio seu ecclesia . di in Papa quidem esse potestatem hanc quo ad applicationem potestatum inferiorum papam patet, tum ex gestis apostolorudum singulos episcopos per loca instituebant. tum ecclesiae consuetudine: quae quotidie haec a Papa faciente suscipit absq; con scientiae scrupulo . tum ex ratione officij sui, ad eundem nanq; spectat plena potestas supremi regiminis ,& assumptio aliorum in partem solicitudinis: ut patet Exodi is . ubi Moyses dux populi ex consilio Ietro elegit, & constituit principes populi: &millenos, & centuriones, & decanos . Quo ad applicationem uero papatus: & eκ gestis Beati Petri Apostoli cum instituit Clementem Papam ut habetur g .q.j.si Petrus. ex autoritate Ioannis tertij, qui sedit anno Domini CCCCCC. tempore Iustini Imperatoris & ex continua obseruatione liquet. Papa namq; instituit ad quos spectet electio: & mutat & limitat sic actu electionis,ut opposito modo sit irritus. In ecclesia autem seu concilio non esse hanc autoritatem secluso Papa: ex hoc patet, viola ecclesia non potest autoritatiue mutare legem factam a papa: puta quod electio non spectet ad Cardinales veros,& indu bitatos , quod electus a minus quam duabus partibus Cardinalium sit Papa; sed bene ecouerso,Papa posset statuere, quod electus a minus quam duabus partibus Cardinalium sit Papar Relectio spectare ad tales & tot praelatos , & non ad hos qui uocantur Cardinales, quia elusitem est destituere, cuius autoritatiue est constituere in his,quae sunt iuris positivi quale est quod electio spectet magis ad presbyteros & diaconos talium ecclasam Romae: qui vocantur Cardinales, quam ad canonicos Latera nen.&S. Petri: magis ad episcopos Hostie n. Sabine. Proestin. Tuscu
107쪽
Tusculanen. Albanen.& Portune. quam ad alios episcopos.lio e. i.neca diuino nec a naturali iure esse conliat. Si enim Potestas ista applicativa esset in ecclesia seclusio papa, posset ecclesia mutare statuta papq circa applicationem huiusmodi.Vnde secunduveritatem,cocilium secluso papa, quia nihil potest nisi quod per singulas potestates in eo contentas potest nec unum quidem de illum minimum potest constituere episcopum, si illi praesati ad quos spectat illii constituere defuerint. papa autem potest & eligere & costituere episcopos ubique terrarum sitia sola auctoritate, quae non sua,sed illius est,qui graditur in napititudine fortitudinis suae. In casu autem permissionis sputa quia papa nihil itatuit in oppositum & ambiguitatis, quia nescitur si aliquis est ueriis Cardinalis . Et similium eventuum, mortuo uel incerto papa
ut tempore magni schismatis inchoati sub V rbano sexto contigisse uidetur)in ecclesia Dei esse potestate applicatiua Papatus ad personam seruatis debitis requisitionibus, ne perplexa sit anserendum est. Et tunc per uiam deuolutionis ad uniuersale ccclesiam potestas haec deuenire uidetur, tanqua non existentibus electoribus determinatio a papa, ad repraesentandum illam in hoc actu pro bono ipsius ecclesiae. Iam . n. Ostensum est,quod ecclesiae cura non sibi ipsi, sed Petro a Christo commissa est: & propterea determinatio Petri ad exercendum elactionis actum nomine ecclesiae praeualet tam determinationi qua actui ipsus ecclesia cuius nomine sed non auctoritate fit. Quid autem de potestate depositiva sentiendum sit,inserius tractabitur,domino conced Cte. Haec autem dicta sunt, ut pateat concilium secluso papa, nec regulatiuam usus papalis potestatis, nec legum conditiva & inter- praelativam, nec applicatium omnis potestatis ecclesiasticae ad personam potestate auctoritatiue habere, sed omnia a papa medicare ipsum oportet. Et per liqc etiam satis clarii restat, quod concilium non habet papalem potestate suppletive. Et si cotra haec afferantur gesta in concilio Constantie n. iam dictum est,u propter incertitudinem papae N electorum in his qua electionis actus exigebat,admitti potest congregatio illa post unione triuobedientiarum. Verum tamen perfectum ac indubitatum concilium absque uero & indubitato papa,& uno eorum contradicete,esse non potuit. propter quod illius acta non nisi sub Martino
quinto auctentica sunt, sub quo nihil gestum est a concilio Gcut prius.
108쪽
QV o D uero dicitur quod comparare ecclesiam papae est
comparare totum parti integrali,de potestatibus ecclesiasticis loquendo quia de his est sermo) facillimum est sol
uere, immo phistic iam mostrare, nam sophisma est. Nam sicut unitas eli pars numeri,& senarius numerus est maior tam unita te quam dualitate, ita papatus,qui est unica potestas ecclesiastiaca,est pars totius numeri potestatis ecclesiastic . Et hoc modo potestas ecclesiae est maior potestate papar,sicut totum parte, schoc est dicere, quia sunt plures potestates quam potestas papae, quod gratis coceditur. Sed ex hoc non sequitur, quod potestas ecclci. sit maior, id est plus possit qua pupa, in quo sensit disputatur. v nde puerile est, quod ex distinctione potestatis ecclesiastici in papatum,cardinatatum episcopatum &c. inseratur quod querere an ecclesia sit maior papa, est quaerere an totum sit mi ius parte integrali. Quod etiam dicitur quod ecclesiae auctoritas est maior autoritate papae in sex,falsum & erroneum est quo niam si sumatur ecclesia ut distincta contra papam, nullo modo est maior papa, nisi amplitudine seu extensione numeri,quia Papa est una potestas, illa multat. Eo quo enim ostensum est, quod
Papatus secluso papa non est in ecclesia nisi in potetia ministerialiter electiva quia scilicet potest sede uacante papa eligere per Cardinales,uel per seipsam in casu & papatus est potestas suprema,ad qua spectat causas fidei determinare,& qui certus est, non eget amplius certificari: erroneum est dicere,quod ultima de ei sio fidei non ad papa,sed ad concilium spectat,& tanto magis erroneum, quanto de concilio dicitur distincto contra papa in. Et quoniam sola diuina assistentia causa est in obliquabilis directionis & iudicij in ecclesia, & hic adelf papae,& similiter papatus est
potestas omnium aliarum potestatum coactivam uim habes, &omne potestatem uirtualiter continens consequens est quod auctoritatiue ecclesia non sit maior papar sed econtra in ceteris quinque enumeratis c. Io.lξt sic patet quanta cecitate percussus fuerit iste Ierson dicens quod luce clarius ex principiis theolo gia ,deducta erat couclusio ista, quam monstrauimus erroneam.
Et rursus quam presumptuosus fuerit appellando doctrinam san: ctorum,
109쪽
ctorum,anlii .lso. approbatam , pestiferam& perniciosissima. Nec excusatur nisi affectata forte ignorantia ex deci aratione cocili; Constan. in una tantum obedientia sub Ioanne a 3 .papa dubio,profugo etiam & reclamante,ut dicitur.
OPINIO ALIORUM , Q UOD IN ECCLESIA SE CL -
- papa,sauctoritas congregandi generale concilium.
ET quoniam inter singulares auctoritates Ro. pontificis
potestas congregandi generale cocilium computatur, &hanc aliqui putant alijs couenire posse, idcirco in hac quo que concilium papae comparandum specialiter est. Est igitur nonnullorum opinio, l, quamuis regulariter congregatio concilii spectet ad papam ut inc significasti. de elec.&dl. 7. Perto. tum in decretis patet in casu tamen aliquo congregari genera 'le concilium potest, papa non consentiente ac etia inuito. Fundant hoc super illo principio. s. Regulae generales patiuntur exceptiones, pr. esertim ubi casus particulares incidunt variabiles modis infinitis,quod probatur ex Epithia in quinto Eth. &Gnome. in 6. Ethic. uirtutibus positis ab Aristo. ad has exceptiones. Ex his namque oportet dicere, quod quandocunque obseruatio legis dissiparet unitatem quae est finis legis:& obesset reipub. non esset in illo casu seruanda. Et propterea si papa requisitus nollet necessarium congregare concilium, non est seruanda pro tunc lex, quod ad ipsum spectat congregare, sed ipso inuito congregari potest. Explanat autem dictus Ioan . Ierson tres in specie casus , in quibus congregatio generalis concilii sit legitime sine Papa'. Primus eisdum desiit esse, quod tripliciter accidere potest scilicet uel per mortem naturalem, uel per mortem ciuilem, ut si cadat in perpetuam maniam aut si ad eum captiuatum non pateat accessiis. uel per mortem canonicam , puta depositionem . Secundus est dum sussicienter requisitus papa de conuo cando concilium , renuit contumaciter in perniciem eccle-sae, praesertim si tangat ipsum . Tertius est, si concilium post. quam a papa est legitime congregatuin,statuat certum tempus& locum pro celebrando generali concilio , puta infra quinquennium , uel de decennio in decenniam . etiam ubi Papa renueret. De auctoritate autem Concilij siue papa , di-
110쪽
cit quod fulcitur de utitur autoritate primo Iesu Christi inde.
fectibilis capitis ecclesiae. Secundo legum suarum tam diui me quam naturalis , quae hanc licentiam uel necessitati, uel mani senis charitati , uel religiose pietati concedunt. pro quo facit autoritas domini Marci. X I. excusentis discipulos a uiolatione sabbati exemplo David propter neceSsitatem. Sunt & altu duo casus positi a relino in ca . super literis. col. Io. in ii. de rescrip. 3c ab Alex. in .i .di. ca. synodum. Primus est in casu quo Papa pol legitime deponi, quia ex quo concilio Contra papam distincto, inest potestas deponendi Papam,oportet qu od
possit seipsum dispersu in congregare ut deponat, alioquin sum Papa deponendus nollet congregare concilium, non pollet de . poni. Secundus est,cuni dubia,eli electio facta de Papa, alioquin perplexa esset ecclesia, dum nesciret se habere Papam, de nOpoΩset obviare. Et hoc modo consum niata est congregatio conci- lij Constantien. Benedicto. 13. nolente concilium auteuticare quantum sua intcrerat.
aut non poteri sine Papa congregari. Cap. 16.
AD svro EN τι AM propositae ambiguitatis scire oportet,quod aliud est loqui de conuocatione de congregatione personarum, ex quibus constitui potest concilium , de aliud est loqui de conuocatione seu congregatione concilij. Primum.n. significat solumodo congregationem adsimul esse quoad locum, tempus,collationem mutuam dc huiusmodi, secundu autem significat congregationem ad auctoritatiue deponendude uniuersali ecclesia. Et si de primo fiat quaestio,dicendum est, o, regulariter spectat ad Papam, sicut ad quemlibet principem Uectat conuocatio Procerum regni sivi. de si ipso inscio huiusmodi conuocatio sit, suspicio generatur coniurationis. Hoc tamenon sic spectat ad Papam, quin in multis casibus possit de sine ipso te contra ipsum fieri. Et secundum hunc sensum uerificari pO . test dictum aliquorum, quod concilium potest congregari sine Papa,de quod paps potestas congregandi concilium introducta est de iure positivo, ut in ca. ulti di. 1 τ. Alex. dixit,pro quanto admodum iuris positivi exceptiones patitur.de uana est quaestio de potestate sic congregandi, quando sunt undecunq; congrcgati