장음표시 사용
221쪽
ua papa, & alijs eam committere .Rps PONDEO. Et primo declaro sensium uerborum meorum in libello illo. se cudo quid in hac materia mihi uidetur. tertio satisfacere curabo obiectis .
Quo ad primum nunquam dixi, quod papa potest sibi eligere successis rem , nec quod potestas electiva papae sit in papa formaliter, nec quod potestas applicatiua papatus ad personam sit in papa formaliter, sed dixi quod huiusmodi potestas est in papa
regulariter ,& principaliter. Constat namque apud uiros doctos, quod multa sunt in potestate superioris , quet non sunt in illo, & eius potestate formaliter , & quae etiam non potest per se ipsum immediate facere. Sunt enim in intelligentijs c quas an gelos dicimus formae in seriorum,& eorum Potestates, non tamen formaliter, nec sic, quod possint earum actus per seip'sas exercere . sunt in corporum Coelestium potestate formae elementorum, & eorum potestates, non tamen formaliter , nec
sic quod eorum opera possint per seipsa exercere . Stat igitur θhuiusmodi electiva potestas sit in papa regulariter, & principaliter,& non sit in eo formaliter, nec possit per seipsum huiusmodi Potestatis actum exercere. Sumantur ergo uerba mea in hoc
sensu, in potestas electiva est in potestate papae uirtualiter seu eminenter, & hoc quo ad modum essendi. & quod est in pote state papae regulariter. i. ordinario iure, ad differentiam ecclesiae uiduae, in qua est huiusimodi potestas in casu. & principaliter ad differentiam eiusdem ecclesiet, in qua est secudario, pro quato in casu potest non solum eligere, sed facere electores, & Ο dinare de modo electionis. Haec de primo. Quo ad secundum, quia eius est potentia, cuius est actus ut dicitur in de sonno, & uigilia θ & electionis papq actus simpliciter ,&absolutae non est papae, ideo potestas eiectiva papae non conuenit formaliter papae. Probatur minor. electio papae est a 'ctus factivus quantum ex se est tunc papae, eego repugnat ei, Q praesupponat pro tunc papam. Et tenet conssequentia, quia qσfit no est, si enim es etiam non fieret. Tunc ultra, ergo elector papae non est papa, & tenet sequela, quia elector praesupponitur secundum naturam electioni,&est simul tempore cum electione. Tunc ultra. ergo MnuSelectionis papae non est papae, di tenet
sequela, quia electio papq est actus electoris pap . Ex hoc igitur patet, quod potestas electiva papae, cuius actus simpliciter, de
222쪽
absolute est electio factiva ex natura sua tunc, papae no est in pu pae potestate formaliter. Et confirmatur auctoritate consuetudinis ccclesiasticae, qua fit ut electiones pastorum non fiant nisi uacationis tempore. nec non diuinae sapien iit suaviteromnia disponentis, quae dixit. sufficit diei malitia sua, Crastinus enim dies solicitus erit sibiipsi. In subiecto igitur opportuni temporis quo potestas electiva eligere debet, locata est formaliter, & no in papa qui solum praeueniendo solicitudinem crastini diei et, gere posset, ut patet. Subiectum autem huiusmodi elective potestatis sormaliter ciuxta peripateticam, di apostolicam simul
auctoritatem , qua inuisibilia ex uisibilibus cognoscenda a nobis sunto ex ipsius electionis actus exercitatione inuestigandum est. Apparet autem absque omni ambiguitate, quod electio papae ad Romanam ecclcsiam spectat, computando intra Roma nam ecclesiam episcopos Cardinales , qui uelut fusi aganei Romani Archiepiscopi introducti uidentur. Et propterea cessant: omni humano statuto, certisque existentibus ecclesiae Romanae membris, in eadem regulariter est potestas electiva papae, nunminus, quam in caeteris ecclesijs potestas electiva suorum episcoporum . Ex eo enim quod Christus dominus Romanam ecclesia elegit in Petri ecclesiam propriam, dum ipsi ne ex Roma, sicut ex Antiochia papatum transferret inhibuit c dicens. uenio Romam crucifigi ecclesiae Romanae potestatem electivam papae non positive, sed negatiue , hoc est, oppositum non ordinando,
concessisse dicitur. In casu autem incertorum electorum, ecclesiae uniuersiali candem potestatem eadem ratione quia scilicet, est episcopus uniuersalis ecclesiam & eodem modo , scilicet, ne gatiue dedisse intelligitur . Ex statuto autem humano, apostolica auctoritate contractum per uiam determinationis positim est subiectum potestatis elective ad Cardinales Romanet eccle sae solos. Papa enim ex eminentia potestatis, cure ac regiminis uniuersalis, potest de electiva potestate decernere, ipsam quo se dirigere, & ordinare, ut contrario modo faciendo irrita stin suo opere, & subiecto, ut patet in gestis ipsorum pontificum& obseruatione ecclesiet. Haec de secundo. Quo ad tertiu respondedo obiectis pro quato militat aduersus h c,dicitur ad primu,uii possibile est ecclesia relinqui absq, papa, & ptate electiva Papa', quonia decedente papa absq; ullo decreto de hoc, negative retiaquit potestate electiva eccleis
223쪽
Romanae,sicut Linus successor Petri imediatus electus creditur. Responsio quoq; data quod per uiam deuolutionis potestas applicatiua Papatus ad personain esset in ecclesia uniuersali in cassi,pro quanto ex meo libello an ut tur, no intelligitur de deuolutione propter negligentiam,cotra quam obsicitur,sed communiter.& propterea non sic arctatur deuolutionis uocabulum, quin siue deuolutionis,sive successionis,sive suppletionis, siue cuiuscunq; alterius modi in hac sententia uiam includat.Vnde non super negligentia electorum, sed super defectu ordinariorum electorum fundavi,& in tali non in alio casu ibi dicta intelligo. Existentibus siquidem certis electoribus,qui hodie sunt Cardinales, non succedit Romana ecclesia, neq; ecclesia uniuersalis, deiunctis autem omnibus Cardinalibus, Romana ecclesia a qua Linus est electias ante humana iura nobis nota, immediate succedit. Quia tamen pars clauditur in toto,& in ecclesia uniuersali cla ditur ecclesia Romana,si concilium generale cum pace Romani ecclesiae eligeret in tali casu Papam, uerus papa esset ille qui electus sic esset. A quo autem ecclesia Romana aut ecclesia uniuersalis haberet in casu potestatem electivam Papq & non regu- Iariter,facile patet.Nam constat quod haberet a Christo, & eiLuicario negatiue,quia . s. neuter ordinauit oppositum, & Christias dominus statuit Petrum in succetaribus perpetuum. Stante siquide hoc secundo,cum successio carnalis in nouo testamento
consilio castitatis,maxime conuenienti perfectissimo statui qualis Papae est dissonet,uoluntaria quoq; quasi adoptio uel institutio successoris suavi ecclesiae dispositioni aduersetur, uia electionis perpetuandus relinquitur successor Petri,proculdubio ab ecclesia sua. quae quia est & Romana & uniuersalis, nisi ipse Papa determinet qui Romanam & uniuersialem ecclesiam repraesententin eligendo, determinationi ipsius Petri & domini, qua facto morte. s. Petri in episcopatu Romano determinatu est quod ecclesia Romana repraesentet ecclesiam uniuersalem in electiva potestate ut patet si secludamus omne ius positiuu per intellectum& aspiciamus ad ecclesiae antiquae consuetudinem standum est. Vnde non oportet solicitari de autore potestatis electivae in casu, & non regulariter in ecclesia. Ad . secundum dicitur, quod non est contra sensum declaratum.Argumentum tamen non est ostensuum,nec ducens ad inconueniens ex natura potestatis, sed ex abuse,ex quo si liceret arguere, nescio quae potestas unis uersalis
224쪽
uersalis recte committi posset uni hoi. Ad tertium dici tur, quia quelibet potestas ecclesiae est inferior potestate Papi cui reliquae subiacent potestates, nullum inconueniens uideo concedere, quod in Papq potestate eminenter continetur potestas etiam
depositiva Papae heretici. Squod post et constituere, & quod a collegio Cardinalium posset deponi in casu quo deponedus est. Nec sequitur quod par in parem habeat imperium, quia non suupra Papam sed supra coniunctionem papatus cum persona, exerceret imperium, in statu in quo coniunctio illa est in corrumpi ex diuino iure. Ad quartum dicitur, quod proprie loquendoncutro modo est potestas electiva in Papa,sed quia potest deteraminare clectores & modum eligendi. Vnde non oportet ad in- conueniens deductum respondere, quo a tamen ex ab usu potestatis sequaeretur. Ad quintum dicitur , quod non potestas sed abusus potestatis si data es et a Christo,es et perniciosus. Ad obiecta uero contra rationem ex facto petri,dicitur quod prima glosa uidetur contra textum dicentem tradente sbi Petro .& non dicit ordinante quod sibi traderetur. Secunda uero glosa acceptari potest . quamuis non sit autentica, praesertim quia mortem non istinctu spiritusancti sed domini uoce agno . uir,dicentis. uenio Romam iterum crucifigi. Tertia autem glosa si acceptatur, eminentie potestatis Papae fauet, ut patet. sed quomodo tunc suerit talis necessitas deberet aperiri. Videtur
tamen mihi,quod uel iuxta secundam glosam instinctu spiritus sancti Petrus hoc fecerit, uel de eminentia potestatis propter quod dissolutua spiritu sancto dicitur factu Petri,no semper erut
Petrus & clemens, uel potius P tanquam incertu factum,auctoritatem firmam non faciat. Dico autem incertum, quia eccles linum &cletum reputas summos pontifices, computatis annis quibus quilibet eorum rexit ecclesiam Ro. ante Clementem, testari uidetur quod uerba illa Ioannis Papae tertij tanquam nasr tiua crediti facti accipienda sint, & non ut autorizantia factum quod narratur. propter quod auctoritate illa utimur, ut uale-t quantum ualere potest. Accidit ad hoc uersus in flosa ibidem de elemente dicens. Disputat hoc mundus quartus fuerit ue secunadus. Ad obiecta demum contra rationem ex hoc papa statuit de electoribus papae dicitur ν 'manifeste constat ex illo caein nomine domitii quod propria auctoritate papa illud statuit in synodo, ut patet ex illis uerbis, uenerabilis Pontifex decernens
225쪽
nens auctoritate apostolica inquit. Mirum est autem,quod arguentes non aduerterint grammaticam constructionem in se oquentibus ubi dicitur.quapropter in structi praedecessorum no strorum aliorumq; sanctorum patrum auctoritate, decernimus, ut obeunte, &c. de dixerint propter haec verba,quod papa non
propria, sed sanctorum patrum auctoritate statuit, cum ii autoritate determinet ii instructi, & non li decernimus. unde solidum stat quod papa auctoritate propria statutum illud fecit. Quamuis etiam omnia statuta de electione papet, quo summus Ponti sex etiam in synodo fecit,propria auctoritate fecerit ,& sancti patres in synodo congregati nihil possint sine autoritate Romani Pontificis statuere. Haec quoq; ex auctoritate papae fieri comprobantur . dum statutum Gregorij decimi cum cocilio Lugdunen. quod habetur in 6. de electio.ubi periculum. disponens de
electione Papae, reuocatum per Adrianum & Io. XXII. ac de in. de reassumptum per Celestinum V. & Bonifacium VIII. robur auctoritatis habet, ut gi. in eodem ca. dicit Clementina quoq; ne Romani,de electione papae, a papa non a concilio generali factam esse patet in Clementinis de electione. Multa quoq; circa electionem papae statuta in di .lxxix.patet a Gratiano referri. Et nouissime Iulius II. qui uiuit & regnat, statutum nouum edidit
de electione papae absq; concilio generali. Unde negare huiusimodi potestatem in papa, est negare sensum.
DIx r in c.ao. fr.& Q.quod in ecclesia Dei est potestas au. toritatiua super coniunctionem Petri, & Papatus, non autem super Papam. O R i I C I T vR contra tripliciter. Primo quia contrariantur dictis in libello illo . Secundo quia contrariantur haec duo inter se. I ertio quia falsum est, potestas depositiva Papae, quae est in ecclesia, non Sit auctoritatiua supra papam. Primum ostenditur sic . in cap. s. & i 3. dictum est, quod potestas appli cativa ecclesiasticae potestatis ad hanc,uel illam personam est in solo papa, nunc dicitur, quod potestas auctoritatiua super contu nctionem est in ecclesia. ergo contradictio . Secundum aut ostenditur exemplo,quo utor retorquendo in me. Habere enim
potestatem super hominem, non e st habere potestate super animam, nec corpus, sed super separationem anime a corpore, cu
226쪽
nihil aliud faciat occidens hominem. quid ergo aliud est habere
potestatem auctoritatiuam super papam , quam posse papatum ab iplo auctoritatiue separare Tertium autem quod. s.ecclei 1ia auctoritatiua super papam ipsium deponit θ probatur tripi,
citer .LPrimo, quia aliter papa hereticus citatus non tenebitur Comparere, nec erit contumax non comparens, iudicabunt e go inauditum, aut non obligatum respondere. Secundo omnis actus punitivus persong ratione proprij peccati,est ab habente iurisidictionem super eum qui punitur. Tcrtio arguitur ad hominem, me ipsum. s. Ecclesia potest excommunicare papam haereticum antequam deponat, ergo hahet autoritatem iurisdictionis seper papam . patet sequela. Et antecedens ex te est,quia cutu dicas hanc consequentiam esse bonam non eli excommunioca tus ipso facto, ergo non est depositus, di illa erit bona, non potest excommunicare, ergo non potest deponere . & ista potest deponere, ergo potest excommunicare. REsPONDino. Et ad primum dicitur, quod nulla est in dictis meis contrarietas, quoniam superius de auctoritate eminentiae erat sermo, ubi ecclesiae potestas papae potestati comparabatur. Unde dictum est ibi, quod papa est moderator.&director potestatis ecclesiae, & non econmerso, hoc enim ad eminentiam di non eminentia ita potestatis spectat. Hic autem sermo est de auctoritate efficaciae. dum dicimus quod potestas ecclesiae autoritatiue potest super coniunctionem,&c. hoc enim nihil aliud so nat, nisi quod talis potestas tanquam superior coniuctione illa, potest efficere illatia, agetis enim ut sic praestat eo quod fit ut sic. Cum hoc naq; patet bene stare, quod potestas applicatiua Po testatis ecclesiasticae, secundum eminentiam est in solo papa Ad secundum uero dicitur, quod laaec duo , scilicet, potest sest super coniunctionem, & non super papam, in nullo repugnὸς
inter se , quia diuersa sunt. Et papa significat aliquid maius coiunctione, quoniam significat formam papatus , sicut dominus formam dominij. Propter quod retorsio exempli de homine nihil valet. nam non conuenit papae significatum equi parare significato hominis, & simile de utroq; serre iudicium, quia homo
significat formaliter compositum ex anima, de corpore, Papa uero significat formaliter purum papatu, quamuis in concreto, ut patet. Sed hoc totum Petrus papa se habet ut ii lio. & conce
ditur quod ptas illa pol super Petrum papam,rone subiecti ut in
227쪽
libello dicimo non autem super papam, quia non potest ex parte sormae. Unde patet nullam esse repugnantiam,& quod aliud est posse super papam, & aliud super Petrum papam, sicut aliud est
posse super compositum & aliud super formam. Ad pranaum autem contra tertium hoc .f. quod potestas ecclesiae non est suPra papam respondetur,quod Petrus papa hereticus tenetur ad omnia quae suntnecessaria ad iudicium depositionis ipsius, ut in libello ca. xt. expraesse dictum est. unde mirandum uidetur de obiectionibus. Dico igitur,quod petriis papa hereticus ratione subiecti sic disipositi, subditur potestati depositive ecclesiae,&inoibus necessario pra ambulis di consequentibus. Nec ex hoc seoquitur,quod potestas ecclesiae sit supra papam, sed supra petrum papam sic depositum in hoc tantum. Et per hoc patet solutio primi & Iecundi. Ad tertium uero dicitur quod ut patet in ca. xy. libelli,unde impositum est mihis, dicam illam cosequentiam bonasti nunqua ego dixi hoc,nuqua somniaui connexione inter excoicationem & depone, immo oppositu exprσsse sensi. Ego. n. ex illa communi radice . id quod infligitur a iudicio humano,non incurritur ipsis facto ex solo pcto interiori pure, intuli duo. s. ne-
sationem excommunicationis,& negationem priuationis. R dixi,quod si ex hac radice sequitur non est e excommunicatum,multo magis soluitur non esse priuatum, quia ibi non requiritur declaratio apud iuristas. sicut hic. Argumentum autem procedit . contra dicentem illationem sormalem a negatione excommuis
nicationis ad negationem depositionis, di ideo non est ad proa
' depositivam papae hererici collegio Cardinalium. OBI lci TVR quod non possum sic dicendo sustinere,quin par in parem habeat imperium. I ps PONDEO, quod facillime patet ex hoc non sequi parem in parem habere imperium, quia potestas de post tua non est supra papam, sed supra colunctionem petri cum papatu, quae
coniunctio non est par papae. Quare autem huiusmodi pol si is depositio a papae, quamquam minor papatu, non sit auferibilis ab ecclesia a papa, in promptu causa est, quia diuino iu-' re illi conuenit contra papam hereticum, ut patet ex diciis in
228쪽
DIXI inca. 26. rationem quare papa pro infidelitate sola
potest deponi,quia sola infidelitas inter crimina contralitatur adesse papae. Oar i CITu R. dupliciter contra hanc rationem. Primo. quia falsum est quod fides requiratur ad esse papa Icum papa si fiat hereticus,adhuc sit papa apud me,sufficit enim character baptismalis, Secundo. quia haec ratio aeque sortiter probaret,u, pro heresi deponi non posset, quia heresis non opponitur adesse Papae. RESPONDE O. P ratio mea no est intellecta ut est,studiose namq; non posui inter conditiones requisitas ad esse papae fidem sed christianitatem, ut excluderem hanc obiectionem. Nec ac
sempsi, quod infidelitas sola inter uitia contrariatur fidei, sed christianitati seu conditioni requisitat ad esse papae, ut patet in libello .constat enim christianitatis statui qui membra Christi constituit solam infidelitatem inter uitia opponi, & quod christianitas requiritur necessario ad esse papae. Et in libello eodem,ca. 27. clare manifestaui differentiam inter christianitatem & dem,& quod christianitas est status quidam ecciesiasticus ex charactere & fide constitutus. Sed ut melius uis rationis perspiciatur, ex conclusione iri tenta & directa oppositione infidelitatis, considerandum est,quod non est intenta aut deducta conclusio ex illa ratione, quod papa habet non esse propter infidelitalcm,
sed quod est dispositus propinquissime ad non esse, quod significat conclusio,dicens, est deponendus. Et propterea no OPO
tet quod infidelitas sic opponatur christianitati,quod auferat totaliter esse christianum,si . n. hoc tolleret, non deponendum,sed depositum papam inferret. Sed sat est,quod opponatur christianitati sic quod constituat christianum hominem quantum est ex parte hominis in non esse christianitatis. Per hoc siquidem non esse christianitatis in Petro papa, constituitur Petrus papa inesse deponibili, quia per tale non esse est dispositus sic ut deponi possit,ut patet ex dictis in libello. Et manifestatur ex ossicio pa pae. cum. n. papae Officium sit pascere doctrina & opere, cum habet fidem sormatam uelut sanus uiuit in papatu, dum autem ha bet fidem informem ob perditam charitatem,no pascit amplius exemplo,sed doctrina tantum, ac per hoc uelut eger in papatu est.Si dema etiam fidem omnino amiserit , iam nec doctrina pa'
229쪽
stere potens est δε quasi mortuus sicut in extremis uitae constitutus,ad omne opus inualidus,dispositus est ut morte depositionis auferatur a uita papali. Vnde patet responsio ad primum, quia non obstat rationi,quod infidelitas stat cum esse papae, ut patet ex dictis. Et potes eandem sententiam unico uerbo dicere. quod fides est necessaria ad esse Papae simpliciter, quamuis non sit necessaria adesse papae sic. s. quasi mortui. immo ex hoc quod
constituit papam in esse papet simpliciterin eius oppositum constituit in esse papae quasi mortui, manifeste sequitur . quod con, stituit papam in esse deponibili. Et per hoc patet solutio secunis
di .hercsis. n. non stat cum esse christianum simpliciter,nec cum esse papam simpliciter,quantiis non auferat totaliter utriusq; esse. Sed quia constituit non esse christianum quantum ex parte hominis,ideo constituit disipositum ad non esse papae,quoniam esse papam simpliciter supponit esse christianum simpliciter. Sed argumentum in hoc fallitur,quia accepit hanc rationem ac si inserret non esse papae sic t esset depositus, cuius tamen contrarium Patet in litera. Manet ergo ratio illa no inuenta adhuc minus habens,quamuis in statera posita, ut desiderare me dixi.
DΙ in eodem. 2σ.ca. iuncto. is. quod ex secra scriptura solus casus heresis excipitur ab impunibilitate papae respectu ecclesiae. O si ici TvR Quia in sacra scriptura inuenitur etiam alias eriminosum esse separandum,ut patet. r. ad cor. 7.Si is qui frater
nominatur inter uos est fornicator,aut avarus aut idolis seruies a tmaledicus,aut ebriosus,aut rapax, cu huiusmodi nec cibum sumere. Et dominus matthe. i 8. innuit' hominem pro quolibet mortali,cui annexa est contumacia, esse ex comunicanduin .
Et si glosati fuerint hi textus de subditis in terra,similiter glo- sabuntur textus allegati parte de heretico. Et ad dicta saluatoris & Petri conceditur,quod quandiu bene docent & remanent praelati,sunt audiendi-REsPONDEO. quod cum sacra 'scriptura tota sit ab uno autore qui est spitiiussanctus in & uelut una integra doctrina legis diuing,non est glosis sed textui attribuendum,cum ex colunctione diuersorum locorum scripturae,sensus unus colligitur. sic autem est in proposito. Cum. n. propter heresim maxime δε propter etiam alia crimina sint diuino iure uitiosi multi separadi ab
230쪽
ecclesia, & exceptio sat de solis praelatis ab ipso diuino iure in criminibus alijs ab infidelitate: manifeste colligitur ab ': nostris glosis, quod reliqui pro multis criminibus, praelatus autem pro
sola infidelitate diuino iure separandus ordinatur. Scriptura igitur loquens de heretico, communis est praelatis & siibditis,quia nulla fit exceptio in ea de praelato. loquens aulcm de alios criminibus, pretelatum simpliciter non comprehendit. quia excipit e v.
Ad resiponsionem vero data exceptioni Domini & Petri quado exceptus est prilatus Matth. vigesimo tertio super cathedra Moysi. i. Pet i. obedite praepositis dii scolis θ dicitur quod responsio illa scilicet quandiu bene docet & sunt praelati, potest bene & male intelligi. Bene quidem, si sit sensus, quod quandiu per se bene docent& sunt praelati. Et sc nihil obstat proposito . quoniam fides christi est, qua fit doctrina, de quae sitistinet praelatum in esse simpliciteri ac per hoc quandiu habent fidem, habent
unde per se recte doceant &sint praelati,quantum est ex iure diuino, ut patet in libello. Male autem si sit sensus, quod non dicitur praelatus tolerandus, sed s toleretur audiedus quoniam cum in maiori includatur minus, di plus sit malos praelatos audire cue dictu de obedire eisdem quam tolerare cui patet conseque naest, quod mandatum Domini & Petri de obedietia praelati male vitχ8t bona doctrinae, claudat in se mandatum de toler ione ab eisdem,quibus obedientiam indidit. Et sic auctoritas iuris diuini allata,efficax ad propositum restat, supra firmam petram
DI x et in eodem. 26.ca. conclusiue,quod in solo cassi haere-ῆς papa subhcitiir ecclesis, ita quod possit deponi.
Oni i Ca TvR primo. Quia in epistola Clementis ad Iacobum, ex ore Petri apostoli ordinatur . quod clemens Papa deponatur propter negligentiam ecclesia siquidem non spernit illam epistolam, quod sufficit. Secundo. Quia cum ecclesia in casu haeresis sit iudex Papae ,& talem potestatem non habeat nisi Mati. 38. dc ibi non commemoretur magis peccatum lis resis qua quodcunq; aliud cu contumacia, sequitur u non solu casu haresis ecclesia sit iudex Papae. Tertio. Quia si vicarius regis absentis tyrannice regeret, coitas posset illi dcponere, ergo ecclesia potest deponere vicarium Christi domini, si tyr inice regat. . Respondeo