장음표시 사용
351쪽
concilia esse firma, rata,& robur adepta. Adde,&uerbum Ni
colai,ad Michaelem Imperatorem, in a. con .d Om. pag.7 6 col.
et . in calce. Quod Romana ecclesia, codlecta concilia, sua firmat auctoritate,& sua custodit moderatione, di quod ea non habent ualitudinem,quae non habent Romanae sedis consensum. Sed dices. Fateor,concilia de quibus sermo, a summis confirmata pontificibus, sed non euincitur, id factum ex necessitate. Verum, qui hecobijcit, primatum non ponderat apostolicum, nec summus pontifex, Christi voce,pastor est ovium uniuersi,& u, penes illum,non secus ac penes patrem,ac principe, ex proprij muneris ratione, iurisdictio super totam commissa est ecclesiam,ut definitum,etiam est, sub Eugenio quarto. Adde, continua,concilia confirmandi obseruatio, inani innixa non est fundamento,& ui nisi fuisset opus, concilia, & presertim Orientalia,N Imperatorum fulta fauoribus, eam no subhssent prouinciam, aut illi se astrinxissent oneri. Et demum, non foret refragrandu, quod si aliud rem non probaret, quq hactenus viguit consuetudo,rem habet,in necessitatem conuertere.
Nec eorum est probanda sententia, qui admittunt confirmationem quidem necessariam , sed non propter rei infirmitatem .
cum sine illa forent, non minus firma soliciaq;: sed uel in luperioritatis papi restimoniu, vel ut certi simus,presentiam no defuisse spiritus sancti,uel ad supplendum,siqui in actis, admissi essent defectus: Non inquam est probanda sententia, non quia false, sed
quia deficiens,cum non totum explicet, quin & propriam rationem transit. Minus placet,quod tradunt alij, nempe eam sufficere approbationem, quam concilium in sui sortitur initio, ut satis constare potest ex supradictis. Siquidem ex illa habet cocilium, uim conciliariter conficiendi decreta,sed non supremum ad ijcie di robur, quo uti firma simpliciterq; valida alligemur lege. Nec obstat,si ante approbationem papae,concilij acta,nonnu- quam sint executioni commissa nam & episcopi,ali que prelati. conciliari sententia,a suis non raro dei j ciebantur gradibus, non solum ante papae confirmationem sed & ante illius notitiam.Vnde & Nestorius in Ephesino concilio ab episcopatu .per Cyrillu, sociosq:,priusquam ad papam res deferretur,depositus est non quidem obstat,quoniam in iis casbus,vel sententia concili),non simpliciter,uel quantum ex illo pendebat, committebatur executioni,a qua tamcn,ad Papam poterat appellari, vel in vigore fie-
352쪽
bat eommissionis apostolica seu probatorum per illam, dispositionem canonum,ut ea quae facta est in Nestorium, si uera sunt. qu* iectulo cap. primi hystoriae Scholasticae refert Euagrius. Tradit v. partari qui pronunciauere sententiam, falsi sunt, comptit
sos se ab epistola Celestini,& ab ipsis saerosanctis canonibus Nepe a Nicena synodo editis de a Sylvestro probatis,ut illa ex synodo de Cphesina Ioquor) facile est animaduertere.
Super e st, ut et ille demum eruatur scrupulus,quo nam inquam pacto . quae incone illo rite collocto, Sc per legatos apostolicus adininistrat ν scum sine controuersi .isit i i illo Miritus se ictu ;,
Papae non p. ecdoue probatione, sunt decreta, possint eliu nuta
tia aut in fide non prorsus indubia, cum & receptum sticoncilitia ijs quae fidei sivit errare non posse. Respcmdetur. Muod etfisanctus spiritus sit in concilio .etsi illo moueantur Patres in constituendis decretis,& fidei definitionibus, quia tamen non decet nunt .non definiunt sine iudicio proprio nam eo mediante, sanuctus operatur spiritusὰ palam quod licet,quatum ex spiritus sancti proficiscitur parte decreta definitaq; esse non possint inualida aut minusquam certa spiritus quidem sanctus,spiritus est veritatis & roboris quantum tamen ex humano pendent indicio, haud mirum,si humanet subiacent imperfectioni. Siquidem cogitati oes mortalium timide,& incerte omnes prouideliae nost . Ergo, nec mirum, si hac ex parte egeant stabiliri, egeant & certificari.
Sed ob ij cis. Nonne & spiritus sanctus,in papa,per illius operatur iudicium s' Ergo & eius confirmatio ,eadem ratione,non erit melioris sortis: sed & deterioris potius,cum magis uideant oculi,quam oculus. ut in prouerbio est. Respondetur: Quod etsi confirmatio per iudicium progrediatur papae,illud tamen c& in ijs maxime, que fidem attinent) fit per sanctum spiritum infallibile. Et hoc propter munus,ut dictum est capitale,quo donatus est Petrus,ta seccessores. Siquidem cum commat decernitve, que fidei sunt,tanquam papa,hoc est, iudicialiter ferendo sentetiam, tam eximio agitur spiritus sancti afflatu,quod illius non ualet periclitari iudicium. Non ea in re uiolentetur c nam uoluntarie operatur sed quia tam efficaci mouetur impulsu, quod & si, tuo agit iudicio, suauiter tamen actus, humanam imbecillitatem,eo non patitur,in negotio. Qua de re,alibi latius. νEt quanquam adsit sanctus spiritus in concilio,quanquam n
353쪽
mini serre non succurrat muneribus apientiae, consilii, pietatis. aliisq; coommunibus ecclesiae membris donis,de charismatibus, eum co tam inligat eximioq; , quo iudicium redditur, in iis quae fidei sunt, penitus infallibile, non adest, nisi ecclesiae totius Antistiti cum Caristi ut dictum elio oritinatione, sit priuilegium capitate , & proprium apostolicae sedi. Ergo etsi , quae in concilio sunt definita de fide, esse posis int, sintq; & communi cursu verisisima. quia tamen,id nobis sine iniuria9 non est manifestum,quousque
calculum non sorium tur, sed lS apostolicae, palam quod non temere si a nobis omnis eoiisque no depellitur haesitatio. Et quod dicitur, in iis que fidei sunt, concilium errare, non posse, uerum est, quando in illo papae inuenitur Persona, a quo pendet ultima resolutio. De qua re etiam oportuniori loco diffuse. Et cum ii ec sententia sit catholica . Nam ex diuinis comprohata est literi Sacris canonibus,& pontificum gestis. Ab ea nefas est dissentire. Committeretur enim, non solum, in ius ecclesiasticum, sed &in diuinum. Nec modo secus dicere, ad haeresim pertineret, sed & haeretiacum, addita obstinatione decerneret. Errare possum, inquit
Augustinus. sed hereticus esse non potium, nam obstinatiocineria
rore fidei, h ereticum facit, ut sacri docent Theologi. Et hie sit finis. Ad gloriam Dei. Λmen.
354쪽
355쪽
AN EPISCOPI, S u B PECCATI MORT Is
Dauli, lemmis aQ residendum in suis etes 7s. T DE T vR quoes non . quia aut hoc Het ex iure pMnuo. et tuae hoe esis per accidens cmalum quia prohibitum . quod est exire propi sit tum quum 4 in posititium contoria tollatur cc nsuetudine . Aut ex diuino seu morali iure,& hoc nom Tum maeohat in Iluribus casibus licitum esse non residere. Tum' uianereastas ista non nisi ex fine esset, scilicet salute animarum curanda. Iando ergo Episcopus per alium sufficienter, uel etiam susscientius curam gerit animaru quam per se, non teneretur elidere , etiam si nulla necessitas, millac lesiae octo moditas ad erina manendum inducat vi metriarn, qura i ianitorum episeoporum confitetudo indetur non resi lovilli nisi forteacit reue emptis in ecclesis hiis. Sed curias sequuntur multi , uecrutant se reos sui bonos habent ui earios. Valde quoque durum ,& absurdurn esset damnare tot praelatos, quos ecclesia non reprehendit, sed honorifice sic morientes tumulat. Prεterea, malvis pus tenetur ad residendum tantum, aut ad Opus tantum, aut ad residendum, & opus simul. Non ad residentiam tantum, quia uanum esset. Non ad Opus tatum,quia sic posset per alium supplere,& non residere, nec ad utruq: simul. Tum quoniam quaedam dioceses sunt, ita magnae, ut impossibile ii ideatur episcopii posse personaliter omnia per soluere . costat autem nullum teneri ex diuino,aut ecclesiastico praecepto, adim Possibile. Tum quia aliqui episcopi sunt illustris generis, quos no decet ad huiusinio liministeria personali in Oppositum autem est, quia pastor, nec nonae pastoris moretur
356쪽
onium dominu sed ille tautum qui pastit tuas uocatur pastor. Alioquin pricipes habetes multos oviunt greges,quos per alios paseimt,pastores ouiu essent,quod est falsum. Epistopus aut estui repaisor,iuria uerbu domini ad Petri . Paste oves meas. IO-ri Adhoe dicitur quod Episeopus renetur ex praecepto iuri di' uini ad relidendum personaliter in suo epistopatu . Ad euim euidentiam tria agedasiint. Primo probabitur qd hoc cadit lub precepto diuino. Secundo ex qualitate praecepti redditur ratio contingentium. Tertio satisfiet oblactis, no ad primum. Ad illud tenetur Epistopus sub praecepto diuino,quod necessarium est ad finem istopi,quieitcura antarnarum. sed residentia episcopi est necessaria ad curam anima ,rinii , ergo Epistopus tenetur sub diuino praecepto ad persona fitet residendiam in suo episeopatu . Maior propositio in per se nota & patet mductive. O stat nanque quod omnis qui simpli in tener ad aliquid agendum tenetur ad medium necesIariuad illam actioinem. Dio autem simpliciter ad differentiam eoru iriten&um suppositione . Verbi gratia. Famulus tenetur adseqnendiim dominum si prouidetur ea de equo & de ex pesis. Mistes aliqui tenentur ad pugnandum , si prouidetur ei, de armis, ruce : epissimpiis autem non ex suppositioneJed ab Elute. & sim 'licitet tenerur ad curam animaram. Et propterea tenetur ad medium obi misibile necelsarium ad coram animarum. Nec solamimetur , sed eadem nece stitate qua tenetur ad finem, tene vir ad medium,e x quo medium est ita necessariunt, quod sine uno nonpotest finem consequi. Et quia constat quod de necessi,are ecepti diuini iuris tenetur Epastopus ad curam animam, Omequens est quod etiam de necessitate praecepti tenetur ad medium necessarium ad curam animaram .& sic patet Maior. Mi,orant Asilicet, Residentia personalis episeopi est necessaria ad turam animarum probatur. Episeopus teneturad curam animarum mediantibus his actibus personalibus. s. doctrina, mini stratione sacramentorum, colis rationibus, uisitati ope, custo dia ae diligentia, Ergo residentia personalis episeopi in nec si saria ad curam animarum, Consequentia illa est clarissima. Au recedens quo ad singulas eius partes probatur. o ad doci ri nam,patet et autoritate Apostoli. oportet Episeopum csse do
357쪽
rt in ordinatione episcopi dicitur, Vade pridiea populo Dei,
di non dicitur. Mitte ad praedieandum. Quo ad nuntii rationem Acramentoriam patet cx eo,quod tenetur ad ministrandum po pulo sacra talenta qus soliis episeopus potest ministrare. Vt sunt cramenta confirmationis & ordinationis. o ad consecrat inanem paret.quia cosecratio ecclesiam, clericorum, altarium, ac virginum,confectio Chrysmatis,benedictio olei sancti, corporalium ,& reliquorum requisitorum ad uestiendum sacerdorem,ac Ornandum altare, ad solum episcopum spectant. Quo ad uisitationem custodiam ac uigilantiam paret ex eo quo uiis personaliter id hoe teneretur, non esset ipse pastor custodiens gregem uigilans super eo,ae uisitas singulas oves, ut euiq; tribuat quod comenit. Sed ut dictum est,esset d ominus ovium habens pastorem Ouiuum,mercenarium scilicet illum .cui comittit quod uigilet, custodiat, S uisitet. Et tamen liquido constat epistopos ipsos esse pastore solitum Christi.&ad illos spectant Erechielis actus sex. cap. 34. a domino expressi, scilicet consolidare infomum, sanare aegrotum .alligare confractnm, reducere abiectum,
requirere perditum,custodire pingue ac forte. Ad illos deniq; in
Petro dictum est. Palce oves meas . non Pastere fac oves meas.
Nec obstat huic rationi si dicatur quod episcopi exercent haec per episcopos pauperes, quia quilibet episcopus tenetur ad haec omnia in sua dioeces, ac per hoc inco possibilia sunt hec duo simul scilicet, quod quilibet episcopus exerceat hec in sua dioecesi, per se uel per alium episcopum, & quod omnibus dioecesibus sat satis nisi unus episeopus sit simul in diuersis locis puta, seria quinta cenae domini ad confici edunt chrisima. Abusonis quidem est detestabilis quod pauper epist opus relicta sua ecclesia alteri inseruiat. Nec etiam obstat, si dicatur quod per epistopos tu lares supplentur hi deflectus, quoniam per accidens est quod inueniantur episcopi titulares ex hoc scilicet accidente,quia ecclesiae aliq; sunt in manibus infidelium uel destructae. Quod autemeli per accidens ab arte relinquitur, nee infirmat rationem per se solidam. Restat igitur ratione firmatum,quod per se locven-do,quilibet Episto pus tenetur ex diuini iuris precepto residere perionaliter in suo epistopatu. Hec de primo.Quoad secundum,quia praeceptuin de residentia est assirma iiinim, praecepta autem affirmativa licet semper obligent, non
tamen obligant ad semper,sed pro loco di tempore, ideo uiden dum
358쪽
dum est pro quo tempore obliget. Nam de loco nulla eli quἀ-stio.quia ad certum loςum obligat .s propriae dioecesis. Qi amuis igitur tempu&pro quo ψbligat,affirmatauum preceptum sir,
illud tamen in quo opstryet affirmationem pQnςro in exercitio oportet diligenter c sid*r re, quando opus cstyrigna episto Palem poncre in exercitio. Sqnt auic in triplicii differentiae episcopale actus. Nam quidam exigunt certum S: determinatum tempus, ut collatio Ordinum confectio chrysmatis .ut patet. Ex ratio e horum sust ceret quod cpiscopus rcsideret pro tunc, fluando exercere oportet hos actus. Quidam uero sunt interminati tempori S sed nQn frequentur occurrunt, ut consecrationes ti benedictiones. Et ratio nullorii suificeret episcopum residere, it quod non pateretur defectus iliorum. Quidam autem sunt temporis indeterminati & frequentis, ita quod nullum tempus est exceptum, tu quo non iacile & sepe occurrat horum necessitas,
ut est actus pascendi Christi gregem . Oportet nanq; pastorali-hus auctibus ita assiduum pastorem esse, ut quasi continue pascat oues. Scriptum est enim. Qui pret est in solicitudine. Et rursus solicitudo mea omnium eccletiarum. Quis infirmatur di ego non infirmor Quis scandalizatur & ego non urore A passure qu0q; exiguntur illi ctus supradicti ab hZechiele enumerati, qu's au
continuum,aut frequens ualde tempti. exigere constat Et ratione eorum tenetur episcopus cotinue in episcop*tu residere,quuniam tanta temporis frequentia, continuam exigit residentiam, tum ex frequentia exercith actuum huiusmodi, tum ex preparatione ad istos Nam licet omne tempus non occupetur in exercitatione actus pastoralis, 3 ullum tamen icmpus est exemplum, in quin non oporteat episc0pum esse paratum ad exercitati opem
actus Pastoralis. Et quia actus pascendi .eli principalis actus episcopi, iuxta uerbum Domini ad uniuersalis ecclesiae episcopum, pasce oves meas, & ex principali actu iudicium sumendum est, ideo episcopus tenetur er se loquendo, sub praecepto ad continuam residentiam in suo episcopatu, ita quod hoc praeceptum affirmativum ex natur rei praeceptae sicut habet locum determinatum.scilicet propriam dioecesina,ita habet tempus dcterminatum ilicet ssidue . Et sic licet praecepta affirm riua formaliter obliget semper sed non ad semper,sed pro loco & tempore quis oportet, & in hoc disserant formaliter a negati uis, hoc tamen
Praeceptum gratia materiae obligat ad semper seu assidue, quod
359쪽
est quast semper & ad certum locum. Et quoniam obligatio isti
ad semper ex parte materiae est & materia ipsa mutabilitati subiecta est, idcirco contingit absq; uiolatione praecepti episcopum non semper residere. Quaecunq: enim ita se habent ad huius praeepti materiam,quod secudum rem iudiciu rationis absoluunt illam a uinculo necessarii continuitatis,excusant episcopum ab obligatione ad residendum pro tunc. Sunt autem quae ab huiuLmodi uinculo absoluunt & excusant tria. Necessitas impeditnenti, qualitas nego iij.& conditio personae. Impedimentum quidem inuenitur dupliciter . s. ab extrinseco uel ab intrinseco. Si enim extrinseca persecutio uel infidelium uel principis christia,ni,cogit episcopu exulare uel recedere,ut contigit beato Ioa ni euangelistae, & B. Thonis Cantuariensi licite episcopus subtrahit propriam presentiam gregi suo. Et in huiusmodi persecutionibus seruanda uniuersialiter est regula a D. Thoma tradita secunda secundi q. ISF. ar. 3. in corp. Quod scilicet, quando subditorum fatus exigit personae pastoris praesentiam,non debet pastor personaliter suum gregem deserere,neq; propter aliquod
commodum temporale, neq; etiam propter aliquod personale periculum imminens, cum bonus pastor animam suain ponere teneatur pro ovibus suis. Si uero subditorum fallati possit sufficienter in absentia pastoris per alium prouideri, tunc licet pastorihel propter aliquod comodum ecclesiae, uel personae periculumeorporaliter gregem deserere. Quam regulam D. Thomas elicit ab Augustino in epistola ad Honoratum. ubi dicit. Fugiant de ei uitate in ciuitatem serui Christi, quando eorum quisq; sp ei alitera persecutoribus quaeritur, ut ab alijs, quino ita quaeruntur non deseratur ecclesia. Cum autem omnium est commune
periculum,hi qui aliis indigent non deserantur ab his,quibus iu- digent. Si enim perniciosum est nautam in tranquillitate nauem deserere,quanto magis in fluctibus f Idem habetur. 6. q. a. Haec D. Thomast. Distinguendum est itaq; quando expedit ecclesiae Iraesentia eorporalis seu personalis episcopi, etiam si corporalis
ius uita auserenda credatur a tyranno, quoniam bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis. Et quando expedit e celasiae ut uita uel libertas episcopi conseruetur. Ex ecclesie siquidem bono summenda est ratio praesentiae seu absentis. Plaec de extrinsteo impedimcnto. Intrinsecum uero impedimentum quod ex corporea proeedit infir -
360쪽
Insirmitate,absolute loquendo excusata residentia .puta si opor tet mutare aerem ad recuperandam sanitatem, uel ire ad balneati huiusmodi. in cassi tamen imminentis periculi ecclesiae suae, cui sua obviaret praesentia,teneretur sustinere egritudine, etiam usq; ad mortem inclusive. iuxta uerba domini iam citata. Bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis. Negocium autem excusans a residentia licet multiplex ualdest, ad triplex tamen genus reducitur, sicut ecclesia ipsa ex cuius bono,ratio residentiae sumitur,tripliciter se habet. Na ad aliquid se habet,ut totum ad partem, ad aliquid vero,ut parS ad totum . ad aliquid autem,ut pars ad compartem. Verbi gratia. EccLsia
Caietana habet se ad singulos actus sibi debitos putavisitari, doceri,defendi,& huiusmodi, ut totum ad partes . Habet autem se ad uniuersalem ecclesiam, ut pars ad totum. Ad alias vero eccleissias,ut pars ad compartes. Quando igitur negocium exiges abs
sentiam episcopi , se habet ad ipsam suam ecclesiam, ut pars ad totum, puta quia imminet de sensio ecclesiae ob quam oportet episcopum ad remotiores partes se transferre,tunc liquet episcopum excusari a residentia. Et ratio est quia ipse tenetur siuae ecclesiae exhibere non solum alios actus , sed istum,etiam qui est defendere uel procurare bonum eius. Et propterea licite ob ecclesiae suae bonum, subtrahit corporalem praesentiam. Et ad hoc membru directe respicit quod in loco citato D. Tho .dixit, quod Propter aliquod ecclesiet commodum,episcopus potest se absentare. Quum uero negocium exigens episcopi absentiam ad uniuerialis ecclesiae bonum spectat, clarum quoque est licite episcopum se absentare a sua ecclesia. Et ratio est,quia bonum partis Ordinatur ad bonum totius,ut ad fine,& debet pars exponi pro
totius bono,di si oportet etiam detrimentum pati,ut patet cum inciditur quandoque manus ut salvetur persona. V nde ecclesia particularis tenetur pro ecclesia uniuersali suu exponere pastorem,& damnum etiam pati suae absentiq. Est tamen hic opus diu stinctione,an negocium huiuimodi uniuersalis ecclesiae sit neces serio exigens episcopum uel non. Nam si negocium necessario exigit episcopum, ut ire ad concilium generale, uel ad synodum prouincialem quae etiam se habet ad episcopalem ecclesiam, ud totum ad partem,constat quod rationabilis est absentia. Sed si negocium uniuersalis ecclesiae non necessario exigit episcopum,
puta quia persona episcopi habet ossicium quo oportet ipsum X X uniuersialis