장음표시 사용
51쪽
v TRvM PAPA POSSIT NUTARE ST AT UT A SAN-ctor in patrum iu couciliis νniue alibus faeta aut in eis diopensere. R dispoNDET Sanctus Thomas affirmative in tractatu contra impugnantes religione inbubi respondens ad illud Eoaimi Pa. par , quod habetur in c. nono 23. q. ι .contra statuta sanctoruiri
patrum condere aliquid uel mutare. Huius quidem sedis potest, sic dicit. Dicendum quod hoc est uerum in illis quae statuta Sanctorum patrum decreuerunt esse de iure diuino , sicut articuli, qui determinati sunt per concilia, Sed illa ciuar Sancti Patres determinauerunt de iure positiuo,sunt relicta sub dispositione paps ut ea possit mutare uel dispensare, secundum oportunitatem teporum, uel negotiorum, Sancti enim patres in concilijs congregati, nihil statuere potuissent nisi autoritate pontificis interue niente,sne qua etiam concilium congregari non potest. Nec tamen Papa quado aliud facit quam a tinctis patribus statutu sit, contra statuta facit,nuia seruatur intentio itatuentium etiam si
non seruentur uerba statiatorum, quae non possimi in omnibus
casibus, & in omnibus temporibus obseruari, seruata interpretatione statuentium , quae est utilitas ecclesiae, sicut et in omni iure positivo accidit,derogatur enim prioribus statutis per statura sequentia. α V AE s T IO LIN. iv TRvM PAPA HABEAT PLENITUDINEM d pensandi tu omnibus salutis per ecclesiam uel ecclesiae praelatos. v AE s T I O LX. v TRVM PAPA POSSIT DISPENfΑRE CIRCA ea quae siunt iuru diuini.
52쪽
aliquis sacerdos non indutus uestibus sacris, consacretcorpus Christi. Α D has quatuor quaestiones. Respondet Sanctus Thomas similiter in quolibet . arti c. t 4. Ad primam & tertiam & quarta affirmative sic dicens. non est dicendum quod Papa habeat plenitudinem potestatis in ecclesia, ita scilicet quod quaecunq; sunt instituta per ecclesiam uel ecclesς pr latos , sint dispensabilia a Papa , Haec enim sunt quς dicuntur esse iuris humi ni, uel iuris positivi. Circa uero ea quae sunt iuris diu ins, uel naturalis, disposare non potest . quia illa habent efficaciam ex institutione diuina, ius autem diuinum est, quod pertinet ad Iegem nouam, uel ueterem, Sed haec est differentia inter legem utramq; , quia uetus lex determinabat multa, tam in praeceptis cerimonialibus, pertinentibus ad cultu Dei, quam in preceptis iudicialibus pertinentibus ad iustitiain inter homines co seruandam. sed lex noua , quae est lex libertatis , huiusmodi determinationem non habet, sed eit contenta prsceptis moralibus naturalis legis, articulis fidei, & sacr mentis gratis, unde etiam dicitur lex fidei & lex gratis propter determinationes articulorum fidei & efficaciam sacramentorum. Caetera uero quae pertinent ad determinationem diuini cultu . libere permisit Christus qui est nouus legislator, Praelatis ecclasis, S principibus populi Christiani determinanda, unde omnes huiusinodi determinationes pertinet ad ius humanum, in quo Papa potest dispensare. in solis uero his quae sunt de iure naturae,&in articulis fidei & sacramentis nouat Ie gis, dispensare non potest. Hoc enim non esset posse pro ueri tate, sed contra ueritatem. Manifestum est autem, Q, bigamum non promoueri non est de lege naturae, nec pertinet ad articu los fidei, nec etiam est de necestitate sacramenti, quod patet eX hoc, quia si Bigamus Ordinetur, recipit ordinis sacramentum, sed hoc pertinet ad quandam determinationem diuini cultus, Vnde circa hoc potest Papa dispensare, Iicet dispensare non debeat, nisi ex magna, S euidenti causa. sicut pollet etiam dispesare circa hoc,quod aliquis sacerdos no indutus uestibus sacris,
53쪽
consecret corpus Christi, & eadem ratio de omnibus aliis huiusmodi, quae ex inllitui he humana processerunt. Haec ille. Q V AE s T I O LXIII .
alisuid facere contra ApoHolum. R E s P o N DE T Sanctus Thomas quolibeto & articulo proxime nominatis, ubi respondens ad primum argumentum', sic ait, 2, Apostolus in sua doctrina aliqua dupliciter posuit, quaedam quidem sicut promulgans ius dui iniim , sicut est illud quod habetur Gal. ν Si circumcidimini Christus uobis nihil proderit,& multa alia huiusmodi, & in hoc propterea non potest dispen-iare, quςdam uero sicut propria autoritate aliqua statuens. Nam ipse dicit primo ad Cor. 11. Caetera cum uenero disponsam, & infra i 6. mandauit ut collectae quae fiunt ini sanctos, per unam labbati fiant, quod non pertinet ad ius diuinum, & similiter etiam quod dicit de bigamo non promouendo, non est iuris diuini, sed institutio autoritatis humanae . diuinitus huiusmodi concessae. Haec ille. Ad idem in . distri8. In solutione unius argumenti. Cum arguitur quod non potest dispensare contra ea quq in canone dicuntur sic dicens, quod hoc uerum est quantum ad ea qui sunt de iure naturali, di quantum ad ea quae isunt de nece si itate sacramentorum, & fidei: sed in alijs quae sunt de institutione Apostolorum, cum ecclesia habeat nunc eandem potestatem statuendi ,& destruendi, quam tunc habuit; potest per eum qui primatum in ecclesia tenet, dispensari. Caeterum.ad idem est in tractatu contra impugnantes religionem. Respondet ad id quod dicit Vrbanus Papa in cap. Sunt quidem et s. q. I. uideliceti Si quod docuerunt Apostoli & prophetae, destruere, quod absit, nitatur, scilicet pontifex Romanus, Non senten'tiam dare, sed magis errare conuinceretur, sic dicit. Non est uerum quod Papa non possit aliquid facere contra Apostolum, dispensat enim cum bigamo, Et in poena, quam canones apostolorum statuerunt presbytero sornicanti. Ex decreto autem inducto non potest amplius haberi, nisi quod Papa non potest dostruere scriptura in canonicam Apostolorum, & propbetarum
quae est in eccle uia, fidei suadamentum. Haec illa.
54쪽
v TRvM IN PAPA RESIDEAT UTRAM E POTESTAS TAM
secularis quam spiritualis. Risso NDET Sattinus Thomas amrmative in a. sententiarum di. ultima in s. sic dices. potestas spiritualis & secularis utraque deducitur a potestate diuina, & ideo in tantum secularis potestas est sub spirituali, inquantum ei a Deo supposita est, scilicet in his qua ad salutem animae pertinent, & ideo in his magis est obediendum potestati spirituali secundum illud Matth. aa. Red ditae quae sunt Caesaris &c. nisi forte potestati spirituali etiam potestas secularis coniugatur, sicut in Papa,qui utriusque potestatis apicem tenet,scilicet spiritualis & secularis, hoc ille disponente, qui sacerdos di Rex secundum ordinem Melchisedecia Rex Regum & Dominus Dominantium cuius potestas non auferc-tur, & regnum non corrumpetur in secula laculorum amen Q V AE s T I O L X U. v TRVM PAPA POSSIT COMMITTERE SYMONIAM.RRsPoM DE T Sanctus Thomas assirmative in secunda secudae q.A. articu . primo ubi sic dicit in responsione ad argumentuseptimum, dicendum et Papa potest incurrere uitium sy moniae sicut& quilibet alius homo,peccatum enim in alia persona tanto est grauius quanto maiorem obtinet locum quamuis enim res ecclesiae sint eius ut principalis dispensatoris, non tamen sunt eius ut domini & polles ris.& ideo si reciperet pro aliqua re spirituali pecuniam de redditibus alicuius ecclesiae non caret uitio synaoniae,& similiter etiam possiet symoniam committere recis
piendo pecuniam ab aliquo layco non de bonis ecclesiae. I AE S T I O LA VI,
VTRvM OPINIO DICENS PAPAM NON Possa COMMITTERE
bmoniam maximo cum persona eccli ianica, quja res ecclesiae sunt fiae,sit erronea. RESPONDET Sanctus Thomas assirmativo in A. sententiarum
55쪽
tiarum di. et s. q. I s. sic dicens in respousione ad argumentum te tium. Dicendum v, opinio illa erroneaeli, si enim Papa pro aliqua re spirituali munus acciperet ymoniam committeret sicut di alius homo, quia in ipso Petro cui papa successit symoniae uiti uin damnationis inchoauit in nouo testamento,quamuiS res ecclesiet sint aliquo modo papae, non tamen sunt eius omnibus modis habendi, sicut id quod ad nianum habet non eli dubium P symoniam committeret,si quis aliquid spirituale debitori suo daret ut quod suum est recuperaret, & ita etiam in Proposito Papa a symonia non excusaretur, si quod absit spiritualia pro teporalibus rebus ecclesiarum daret. Q V AE s T I O LXVII.
v TRYM CLERICI TENEAN TvR DECIMAM DARE
papae si ab eis ea igat. VAESTIO LXVIII.
v TRVM TENEAT vR COMMvNITAs RELIGIONI schristiatis prouidere papae de necessar's ad regimen σgubernationem ipsius ecclesiae.
A n has duas questiones Respondet Sanctus Thomas affirmative in secunda secundae q. 87. articu. . in re Onsione ad. I. ar. gumenturn sic dieens .in iacteri lege primitiae debebantur sacerdotibus, decimae autem leuitis, & quia sub sacerdotibus longe erant, Dominus mandauit ut ipsi loco primitiarum uolueret summo sicerdoti decima decime, unde nunc eadem ratione tenentur clerici summo Pontifici decimam dare si exigent. naturalis enim ratio dictat ut illi qui habet curiam de comitiai multitudinis statu, prouideatur unde Possint exequi ea quae pertinent ad coniunem salutem. Haec ille. Q. V AE S T I o LXIX.
RESPONDET Sanctus Thomas in .sente tiarum dia in fine negatiue,ad hoc rationem assignans, primo quia Petrus
56쪽
p A P Ag. I misit episcopum ad suscitandu qtiendam discipulum quam, qui factus est postea episcopus Treueren. Nideo in dio c. Treuere n. papa baculum portat,& non in ali; s, secundo P non habet coarctatam potestatem quod curuatio baculi significat. Q V AESTIO LRK.
extra metas habitus consueti assumere.
RESPONDET Sanctus Thomas negative intractatu cotra impugnantes religionem sic dicens. quidam sunt status hominum, quibus est habitus determinatus,sicut qua libet religio seu determinatum habitum habet, ita etiam antiquis temporibus in dignitatibus constituti dererminatos habitus habebant, quasi suae dignitatis insignia. Et sic nunc summus Pontifex determin to habitu utitur. Vnde sicut religioso unius relisionis non liceret assumere uiliorem habitum qui sus religionis metas excederet . quamuis infra metas habitus suae religionis, si uilioribus utatur non sit reprehensibilis , sed laudetur, ita etiam non fuisset laudabile in antiquis principibus, nec modo eisset in summo pontifice, si uiliorem habitum assumeret extra metas habitus consueati, secus etiam est de principibus & ali)s hominibus , qui non habent certum habitum deputatum, in eis enim non est uitupera. bile,si uilioribus utantur quain eis conuenire possit secudum statum suum, unde. 2. I eg. vi.quod Michol deridens Dauid ait.qua gloriosus fuit Rex Israel, hodie discooperiens se ante ancillas seruorum suorum ,&nudatus est quasi si nudetur unus ex seruis , Et David respondet, Ludam Se uilior fiam plusquam factus sum, & ero humilis in oculis meis. Et Hest. 34. Tu scis infirmitatem meam & necessitate,quod abominer signum superbiae meae, quod est super caput meum, & iacia portem illud in diebus silen-th mei, ex quo patet quod in regibus N principibus est laudabile quod humilibus sint contenti, quaudo sine scandalo fieri postest&sine detrimento propriae auctoritatis, VAEsTIO LX XI,
v TRVM CORRECTIO FRATERNA Saextendat ad Papam.
Icis3ONDET Sanctus Thomas affirmative in secunda se
57쪽
eundar. q.; . artic. . ita dicens, Correctio quae est actus IustIlla
per cohertionem penae, non competit subdito respectu praelati, sed correctio fraterna quae est actus caritatis pertinet ad unumquemq; respectu cuiuslibet personae, ad quam caritatem debet habere , si aliquid in eo corrigibile inueniatur. Actus enim ex aliquo habitu uel potentia procedens se extendit ad omnia quae continentur sub obiecto illi iis potentiae uel habitus, Sicut uisio ad omnia quae continentur sub obiecto uisus, sed quia actus uirtuosus debet esse moderatus debitis circunstant f . Ideo in correctio lae qua siubditi corrigant praelatos debet modus congruus adhiberi, ut scilicet non cum protervia di duricia, sed cum man suetudine,&reuerentia corrigat, Unde APostolus dicit primae ad Tymo. q. Seniorem ne increpaveris, sed obsecra ut Patrem. Et ideo Dyonisius redarguit Demophilum monachum,quia se cerdotem irrcuprenter correxerat euna eiiciens,& de ecci sa.
publicὰ arguendus. Rxspoxollet Sanctus Thomas in clida secundae. q. t a. art. nominatis, Tractans autoritate illam apostoli ad Gal. 2. In facie ei restiti & glo. ait ut par. dicit sic,in faciem resistere cora oibus excedit modum fraternae correctionis , & ideo sic Paulus Petrunon reprehendisset, nisi aliquo modo par csset quantum ad fidei defensionem, sed in occulto admonere & reuerenter, hoc etiatri
potest ille, qui non est par: Unde Apostolus ad Col .ultimo seribit , ut prelatum amoneat cum dicit. Dicite Archiepiscopo, naianisterium tuum imple , sciendum tamen quod ubi immineret periculum fidei, etiam essent publice praelati a subditis corrigendi, Unde & Paulus qui erat subditus Petro propter imminens periculum fidei & standali circa fidem, Petrum publice arguit,& sicut glo. Augustinus dicit ad Gal. a. Ipse Petrus exemplum maioribus prebust,ut sicubilsorte rectum tramitem reliquissent, non dedignentur etiam a posterioribus corrigi.Item idem Sanctus Thomas super epistolam ad Gal. tractans prefatan μ' fitatem cum dicitur quod glo. ait restitit ei tanquam Parisi ς'r:
58쪽
4uM Apostolus fuit par Petro in exequutione authostatis, h5
autem regiminis . Ex ptaedictis ergo habet exemplum quasi Praelati humilitatis, ut non dedignentura minoribus & subditis corrigi, Subditi uero exemplum Zeli, & libertatis, ut noti uereantur praelatos corrigere,praesertim si crimen eli publicum, &in periculum multitudinis vergat. In 4. uero sententiarum dith. 19. dicit quod hoc quod Paulus Petro in faciem restitit excedit modum fraternet correctionis q prietatis a subditis debetur, Napraelati a subditis coram multitudine, sed humiliter, & in priuato corripiendi sunt, nisi immineret periculum fidei, tunc enim Praelatus minor fieret si in infidelitatem laberetur, & subditus fiadelis maior . QVAEsTIO LXXIII., VTRvM PAPA CORRECTvs A sVBDITrs possIT aut debeat corrigi per cobertionem penalem. REsPONDET Sanctus Thomas negative in . senten. dist.& q. proxime nominatis, ubi se spondens ad tertium argumen.
tum. Ita dicit, quod quamuis Praelati a subditis sint corripiendi, non tamen est eis poena infligenda, sed recurrendum est, uel ad superiorem denuntiando, uel si non habet superiorem,recurrat ad Dominum , ut e u emendet uel de medio subtrahat. Haec ille. Deo gratias.
Expliciunt quaestiones Beati Thomae de Aquino de authoritate summi Pontificis, collectet per Reuerendum Magistrum Ioannem de Turre Cremata ordinis pr dicatorum scholaris sacri Apostolici palatii tegentem in concilio Basilien . Anno Domini. M. CCCCXXXVII.
Hare sunt pater Reuerendissimae, quae ego uester humilis Capellanus frater Ioannes de Turre Cremata ex libris beatissimi r Doctoris Thomae de Aquino iussu Reuere dissimae uestrς paternitatis de autoritate summi Pontificis collegi, quae si minus integre collecta sunt, Dominatio vestra gratanter suscipere dignetur .
59쪽
IOD PAPA HABEAT sv PREMAM POTESTATEM
in ecclesia Dei. cap. I. NTENDENs resolute coparare potestatem Paps potestati ecclesiae, & concilij uniuersalis, primo potestas Papae sito loco ponenda est. deinde comparabitur specialiter Apostolorum autoritati. post ecclesiae, di concilij uniuersalis absolute: & deinceps in casibus, primo haeresis,secudo incorrigibilitatis, & demum in euentibus, ut sic resolute habeatur, & simpliciter & secundum quid. Et intendo pro solis uiris doctis absq; ulla passione rationabit ia tantum dicere: sub iudicio tamen sacrosanctae Roma. Ecclesiae. Et ne quis putet pO nere me falcem in messem alienam, Praemitto P quia autoritas
pape immediate est a Deo di reuelata in sacra scriptura, & autoritas ecclesiae uniuersalis immediate dicitur esse a Deo ut constantien. concilium declarauit) ideo materia ista primo, & principaliter est Theologorum: quorum est sacram scripturam , Scdiuina opera scrutari, secundario autem inquantum, scilicet est in sacris Canonibus declarata, ad canonistas spectat. Propter quod,grauiter errat in hac re canonistis primo deferetes.Oportet ergo virum docilem utrosque Theologos,& Canon istas θin re hac perspicere,& in suo quemq; loco honorando theolo giae primatum dare; utpote quae ex propriis potest haec determinare. Canonicum autem ius no nisi ad theologicam recurrat autoritatem .s sacrae scripturae, quae uera theologia est. Α P Ri Mo igitur incboando dicimus, ν certa est ista propositio, papa habet supraemam potestatem in ecclesia Dei. Fundaturqi super institutione IE sv CHRisTI Matth. 16. & Ioan . ult.
Saluator siquidem noster Rex regum, & dominus dominantiu , quamuis potuisset christianam rempub. in terris diuersis ris is regendam disponere , uoluit tamen &slatuit, ut non Populares nou
60쪽
non diuitum, non potentum, non optimatum multorum, aut
paucorum esset regimen, sed unius tantum . promittens soli l)etro Matth. . o. tibi dabo claues,&c.& eidem soli promissione
exhibens, curam omnium ovium suarum committens Ioan .ult
pasce oves meas. Comparativa siquidem interrogatio , a qua sermo incepit dicens, Simon Ioannis diligis me plus his e conuincit etiam protervos, quod Petro ut distincto ab Apostolis praesentibus ad quos refertur comparatio in ta non in persona coruloquebatur dominus. Et licet hic textus sufficere deberet: quoniam tunc factus est Petrus pastor uniuersalis, dum dictum est in praesenti,pasce oves meas: non has uel illas , sed indistincte , ut omnes comprehenderet; ut Greg.notat. Non desunt tame gloset Chryso. dicentis ibidem: preteriens alios , Petro loquitur. p positus loco mei esto, & caput fratrum tuorum. Et Theophili dicentis quod commissionem ovium mundi Petro commedat noalij. Et Leo papa in ca.ita dominus .di a 9.& in .6. de elec. ca. fundamenta , dicit. Ita dominus huius muneris sacramentum ad
Omnium apostolorum officium pertinere uoluit, ut in beatissimo petro apostolorum omnium summo principaliter collocaaret, ut ab ipso quasi a quodam capite dona sua uelut in sorpus omne diffunderetia Et merito inquit diuus Tho. in contra genti cap. το. sic saluator. instituit: quia regimen ecclesiae est optime ordinatum : optimum autem regimen est unius . Qii dex fine regiminis apparet . est enim finis pax , quae in unitate consistit; & constat quod melius est causa unitatis unusquam multi: qui non nisi ut in unum uenientes eam causant. est ergo ecclesiae regimen institutum, ut unus solus praesit uniuerset rei b. Et tu ualde notabis assumptum.su, Iesius Christus instituit tale regimen, ut claudas ora opponentium de regali regimine instituto a senatu,seu populo libero. non enim ecclesia,
aut populus Christianus, aut concilium aliquod uniuersale, sed Christus ipse qui uiuit& regnat in instituit tale regimen, sic ut pereus non ecclesiae, sed Iesu Christi uicarius esset: ut ex concilio Lugd. in c. ubi periculum de elec.lib.6. patet. Vbi papa dicitur Iesu Christi uicarius. Et in ca. quam uis.di. H.pelagius papa di cit. Sancta Rom. Ecclesia Catholica & Apostolica nullis synodi eis constitutis caeteris ecclesjs praelata est , sed Euangelica uoce domini & saluatoris primatum obtinuit. Afferuntur quoq; in dicito ca. contra gen.multi ad hoc propositum rationes de prima-F a tu