Institutionum arithmeticarum libri quatuor. In quibus, regulis et exemplis practicis breuissimè & clarissimè explicantur quatuor numerorum genera. ... Cum appendice fractionum astronomicarum et indice capitum, articulorum & rerum praecipuarum. à R.P.

발행: 1630년

분량: 222페이지

출처: archive.org

분류: 수학

111쪽

Isi: quia hic

pro subtractione fit A dditio. & retinetur signum superioris. Idem fit quando subtrahuntur .6qex Fqq,re stant enim Φ Ioq.Item quando Φ7 ex I 2 subtrahu-tur,restant n I9 Quado Veroq--κ subtrahuntur,restant sue quia hic numeri praepostere ponuntu maior infra minor supra quod qn fit, subtrahitur superior ab inferiore,& ex q. fit Idem accidit, qn

MULTIPLICATIONE, ET DIVI

pone compositorum Gr diminutorum. Quod ad characteres attinet,eadem regula seruatur, quae de simplicibus tradita est. De lignis vero Φ &- haec datur regula. ει ιm signa ponunt signum φ', diuersa-.t Sint 6qq-3α φ qi io--2 o,per Io q*3 I 2 multiplicanda. Procedo secundum regulas, ut subiecta habet sormula.

112쪽

De fractis numeris pauca pracipio, cum difficastatis nihilha -, si quuin absilus mstasseam calcia prasie '

113쪽

Hrsatus. Nam primo ad eandam denominationem reducanistin, n absiolati.Sivi enim ha fractiones 'Iste ', 'ad eandem denominationem reducenda. Pra De minatoreno uo duco in se denominatores reducendos, ct produco Izatii 6o. Pro numeratoribus nouis duco per crucem Α - Φ

adeandem denominationem deinde Nominatores reductos

henda. Reductum hunc Numeratorem 48 mi asso, subtraho ex hoc reducto 3 et is q-som, hac methodo,ssi s q-s o dolo quo facto, suppono residuo c6 48 ia o munem Denominatorem , sica Cis' . , Quarto , si eadem fractiοησι inter se sint multiplicanda, duco tam 'periores , quam inseriores in se , O produco RE., 'UD .mmaper ineram sit diuidenda, inuerta Diui orem tamsapori.res,quam inferiores in se, pra- ducοι- ηtingit non rarὸ, n integra fracti reperiantur aquarta, aut integris fracta sint addenda, ab illis siubtrahenda. Quod quando contigit, supponaturintegris pnitas. or fiant reliqua, n Mm est dictum. Exemplum. Sithae fractis G SE inuenta huic nainero zqraui isti fit ad ηda; aut ab isto 'btrabenda. yanona integro νηitatem hoc mριο, ι', U' '. Pro communi dehomi-

114쪽

DE RADICUM EXTRA.

Ex simplicibus cossicis radix non aliter extrahit i atque ex absolutis. Quando autem quadrata,cubica .a- liaue radix extrahenda sit, character indicat. Ita radix quadrata huius 23 q, est 1: cubica huius a7 et , est 3,&c. Ex compositis vero, & diminutis, tunc tantum hactenus usitata methodo radices extrahi possunt, quando exponentes, seruant progressionem Arithmeticam, hoc est, quando characteres duorum extremorum i medio aequaliter distant, cuiusmodi sunt No. Imq2N Nφ. q a. qq 4: & N'. et s. q α b;& Ν'. qqq.qqq8,&c. Si minimus exponens non sit O, sed numerus;erunt characteres abbreviandi, hoc est. minimus exponens rit tum a se, tum ab aliis exponentibus subtrahendus. Et residuorum characteres assumendi. visi sint et 34 sib 7; subtrahenda sunt 3 ex s. s & 7. & restent O. a. 3 quorum characteres sunt N. q qq. Nos charactere N. Omittimus, eoque numerum absolute positum aDi sectum intelligimus. His expositis hac arte ragices ex compositis,& diminutis extrahuntur. . . Primὸ.

115쪽

Primo. Per numeri in maximo charactere assectam diui dantur reliqui duosemper enim in hanc extractionem tres tan

tum numeri concurrunt.

Secundo. Diui me facta,ad quadratum siemissis numeri radicum,additur,aut ab istosubtrahitur, absolutus,prout signa -, assectinfuerit. Tertio,ra: hoc aggregato,νeI relicto,extrabitur radix qua . strata, Cui additur,aut ab illa sabtrahitur, emissis numeri rassicum,prout radicum numerus signo i, nι - , fuerit af

Notabis in huiusmodi extractionibus,quando num rus a olutus notatur signo , semper esse duas radices, maiorem, & minorem, illa habetur , si radici inuentae addatur semissis dictus; hec si ex semisse radix subtrahatur. Intelligo per numerum radicum, illum cuius escis ponens medius est trium numerorum illorum,qualem Acunq; characterem gerat.Numeri autem ad extractionem dispositita sunt.

Ex quibus, ut radices extrahatur diuidatur duo postreismi numeri per primum,Vt factum Vides in quarto & 7. exemplis:nam in reliquis,cum ubique primus numerus sit unitas diuisione nulla opus est. Diuisione facta , ex trahantur radico Ac primo ex io μ' Semissis numeri

116쪽

DE NvΜER. Cossi C. ELEMENTIS. ' quadratum Ioo,ex quo sublato absoluto 9I,propter si-gmina- reflant '; ad cuius radicem quadratam adisditus semissis, facit I 3; quae est radix maior; minor habetur,si radix 3 ex semisse Io subtrahatur, relinquuntur enim 7.Haeduae radices in se ductae, procreant numeis

xum absolutum 9 I. .

Insecando exemplo I 87-6M , additus absolutus ad quadratum Iem issis humeri radicum. propter signurni, facit 196. A cuius radice quadrata I q, si subtrahatur semissis 3, propter signum- restant I I ,aestimatio.

In quarto exemplossiaeta dii isione per 3.restat extra henda radix ex Is --72. Ex quadrato semissis numeri radicum,quod est 8 I,siubtractus absolutus propter signum--,relinquit 9, cuius radi s addita , &subtracta semissi parit valores Ir, & qui numeri in se ducti

creant absolutum 72. , finiem exemplo,a67qr iooq. Ad quadratiim semissis numeri radicum a s oo,additus absolutus; facie 292 I; ex cuius radice quadrata HI ubtractus semis,

sis 3o,relinquit Ialicuius numeri quadratum cum cenis auplo sui,parit numerum absolutum. Sed nota numerum III habere aliam radicem quadratam , quod nuis merus radicum gerat characterem q. Radix autem illa est i t,Huius numeri unum bi quadratum, & I uo quadrata,faciunt numerum absolutum.

In ν-ο exemplo 9si ' Dace , sue s abbreuiatis characteribus 9 q i II i,semissis numeri radicum est, siue i, eius quadratum i , siue ro' . ad quoa additus absolutus, facit 132 suum; radix est l. siue i iι, ad quam additus sςmissis, iacit i qui nume-

117쪽

DEMONSTRATIO BREVIL

. Extractionis huius demonstratio pendet ex quinta sec.Evcl. quae numeris accommodata, sic habet. Si numerus in sis partes inequales diuidatur,erit numerus a par. ribus illis factus um quadrato semissis disserentia duarum i rumpotium, qualu quadrata dimidi . Y ARTICVLvs VI.

DE ELEMENTIS SECUN D RUM

ut in regula positionum interdum una , interdum duabus,aut pluribus opus est positionibus ita & in Αlgebra. Hactenus enim egimustantum de radicibus vinnius positionis,sive de radicibus primis. Iam paueis de secundis agendum est. Quandocunque autem pluribus, quam una positione opus est, signantur illae alteraepositiones literis, hoc modo; I A. I B. t C. I D,&c.

De Additione o Subtractionsecundarum

radicum.

si characteres fuerint ijdem , tantum adduntur, &subtrahuntur numeri. Visis A ad A addenda sint, m

ent 7 A. Si 3 Λ ex 7 A subtrahenda, restant 4 A.

118쪽

sic acteres sint clieursi,fit additio per '' i subtractio per , Vt si addendae sint 3 ad 4 Α , conflantur 3 - φ 4 A. Si A subtrahenda ex a m restant 3 - - Α A.

DE MULTIPtICATIONE, EI

tur enim diuisoris character.

um eius explicatio.

at ala Algebrase habet. Ponatur pro numero a siseondito i ZV, 31M iuxta quaestionis tenore examinetur donec aquatio inueniatur. Deinde reducatur os opus si, aquatis Postremo per maximum e uum diuidatur reliquil aquationis proueniet numeria ab oditus et in quoto, vel in aliqua eius radice qua qualis sit,character coincus diuisoris indieat. Ex haeregula a Ver ἔπι eue eius partes, Inuetione aequa-- ε νι onisa

119쪽

Da NuΜgR. CossIC. ELEMENT. Per s, prouenient Io q. Si 48 et per 8, prouenient 6 Si eossici percossicos multiplicentur, adduntur eorum exponentes exponetes voco numeros supra characteres in subrecta tabella descriptos ) & character sumae exponentiu additur producto.Vt si ducantur 4 .

: nam cum lcharacterum me & q exponentes sint I & 2, eorumque summas sub se habeat characterem ce: fit ut producto I 2, apponendus sit character C. Eodem modo, si ducantur in Ioce, producentur 6o A; si αβ in 8 qed fient I6yc.&c, In diuisione aduerte, quos characteres gerant diuidendus & diuisor : eorum exponentes sume; minorem a maiore subtrahe, eritque residuum exponens charais

Heris quoto adscribendi. Vt si dividantur 36 C per ati . prouenient 9 q. Si I o et per 3 q. prouenient AE MASi Ao q q per 3 q, prouenient 8 q. Si occurrat diuisoemaiore affectus charactere, quam diuidendus,fiet diuiso per lineam interiectam. Vt si sint 8 qper 3 c diui

denda, fiat id hoc modo, l

120쪽

DE ADDITIONE ET SV M

' tractione compostorum, odιminu

torum.

Sl diligenter ad signat. -; & ad duo praecepta a tendas, facile quosvis nurneros addes, & quemlibet auuolibet subtrahes nam etiam maiores a minoribus in hac pragmatia subtrahi possunt, quod quando fit, reliduum est minus quam nihil. Praecepta haec sunt. Primum. Eademsigna idemsigηumpsηunt,msim subtractione, quando pro ereponuntur, tum enim subtrahi- stur, superior ab inferiore, ct existis; ct ex ' T. Secundum. Diuersa signa mutant stoc em verations, ct in additione Onitar Dηum maioris numeram 3nsubrassione ναὶ siverioris, a quo fit sabtractio, fur maior usit,flua minor, me qualis . . Exemptu ADDITIONIs. Incipimus a sinistra, qu1- ς' , , quam dextra A q-r β Φ 8 et φ Io- 1 2zo τω possemus,& d zoσ-ὸ Τ 4cts 12q- m, di 1 scimus &7 facter Qq. quem 4 & 7 habent. Quando'- 3 si Sc 6 gadduntur,fiunt 3β ;quia cuhabeat diuersia signa pro additione fit subtractio,&retinetur sagnum maioris numer uxta secundu praeceptu. Idem factu vides in additione ''8 α,-- C, Hunt .no ad Ide in additione-- 2ο, & 'Hi Munt .n. - Α.

SEARCH

MENU NAVIGATION