장음표시 사용
71쪽
alia, qualet V. gr. ne in iudiciis fine curatore agat, dispensatio. ne principis remoueri posse, uuis dubitabiti modo citra sub- i& obreptionem suerit obtenta tae. cum debita caciae cogni .
g. XVI. Dispensat IV. ADOPTIONEM INUTILEM
CONFIRMΛNDo. Ita foeminae lege ciuili adoptare Pro .hibentur .f. C. de opt. I. de inupcios test. Ex in Gilgentia tamen principis iis suit dispensatum. S. la tmtit. de uom. Neia. Leon. 27. Pariter castratis ab adoptione interdienim Sed, dispensationis gratia offertur noueli. Irin assi Prostant S aliae multae iuris solennitates circa adoptionem S arrogationem obseruandae, circa quas itidem a principibus non modo in geonere, sed&in specie a statibus imperii dispensiri polle, agnoscit Horei us comment. ad Insic tit. de adopi st io' Atque inde etiam eodem Hoppio reserente, amplissima facultas Francolaria Te*ondit cura. Apria HI adoptionem minus legitime factam Polle utique a principe confirmari,& filiae adoptatae successi nem assignari. Alia praeiudicia habentur apud RacHTraula desurcos ab intesta M. I. --.f. n. lsi. Con L B. STRYCM vs in usu m Aerno b. tit M. Sic etiam ius confirmandi arrogationes, non rite factas, inter regalia referri videas a C R. AEEiNS. DELrndererat cap. II. n. L
β XVII. Dispensat V. INHABILEM SCIENTER AD OFFlCl A PUBLlCA ADMITTENDO. Inhabilis autem
dicitur, qui v gr. leuis notae macula laborat. Haec enim producit inhabilitatem consequendi dignitateS, aliaque iura praestantiora, ex λrdido vitae genere, vel infelici natiuitate pro uenientein, definiente TITIO I. stris. R. Germ. LIII. c. . f. a Macula illa laboram spurii e. s. X qui sibi sist legis. carnifices, excoriatores&quibusdam in locis lietores, LAVTERBACH. Ita L. III. tit. a. f.sa. Iam si ex ei tismodi maculatis princeps scienter quosdam publico muneri admoueat, hoc ipso eius macu. Iam abstersisse, & circa legem a dignitatibus istos excludentem dispensasse credendus est. Inprimis quod ad spurios attinet, taetre hie subesse legitimatio censetur. Hinc&B STRYcxivgm usu modicia. LI. m. si. S. N. si ta vera, inquiti minus com situ
72쪽
itueretur a principesciente, tacite usum legitimatum esse dicerem. Cum enim non nisi honesis natalibus editi in senatorum finem admittantui, priviensne dubio volendo consequens, antecedens quo- qua, seu legitimationem voluisse censendus est, praesertim cum hostru in eius potestate. Idem & sorte plus de infamia siue iuris, sue facti dicendum est. Hanc enim longe maximam ad consequendas dignitates inhabilitatem operari, in vulgus constat. Quod si ergo nihilominus contingat, ut homo infamis principis indulgentia ossicio praest.intiori praeficiatur Per hoc ipsumidi fama restituta credenda est. Solet autem famae restistula& ipsa quoque inter excellentiores dispensationum species referri. In imperio Rom. inter reseruata CAEςARis illa vulgo numeratur, sed quod statibus etiam in territoriis suis competat lassi are non dubitant RHETIus I. I. P. lib. III tis.f. s. r.s. ατι Tius specim I pMI. L. m. cs- ns DN. SCHwEDER. siccite. An qui S ipse famae restitutionem tacite fieri agnoscit, si IΜPERATOR vel princeps reum in semia Iaborantem huius defeetiis N B. conici us, ad dignitates di ossicia, ad quae nemo nisi . illibatae famae alias admittitur, Promoueat, vel ab ossicio non
F. XUIII. Dispensat VI. IVDAEOS RECIPIENDO.
Vti enim hi ex mera gratia & misericordia inter Christianos tolerantur, ira inde factum est, ut ius recieiendi Iudaeos Regalibus adscriberetur tanquam actus gratiae & dispensationis, ch cumalias iure ordinario essent expellendi. vid. Magnifa. I 3 DN.
9 Fateor, si iuxta Sest. I. r. I. g. ro. q. ακνας hic agere,& dispensati ius a priuilegio disserentiam probe seruare veIim, receptionem Iudaeorum potius inter priuilegia, quam dioensationes stricte dictas, pertinere, siquidem talis eorum receptio intelligatur, quae etiam adPersed, tuam habitationem & domicilii iura se extendat. Interim alio tamen sinsu, quo saltim concessionem v. gr. transitus per Territorium/ is gressus in urbem, pernoctationis,&simillum actuum, qui tamen ipsi quoque variis in locis lege ludaeis interdicti sunt ub se comprehendit, inter fractas dispensiacionis species numerari potvi it, P cinde alio
73쪽
νο SECT. II. CAP. I. DE IURE DISPENSANDI IN NEGOTus
DR PRME g In dissent. δε cauta Iudamumr sol ramia β. o. Olim quidem & hoc ius QEsARE, in imperio Rom. sibi solis vindieah mi; Fuit tamen istud iam in A. 3 c. p. Electoribus commu-ni tum , tandemque etiam iiI reliquos status ij derivatum. unde in Res1 m. potit. δεα. N S. Seheu drdnen und minen mir,
dux iurol in uiemand sudiu aliquae hinen oder iuballen siestati treciden solle, tuann deme iuget , die d n ungund dem belli densis it Regalia habent Otur N R. inson derheit tertia stren priuilegim find. Ex quo gulari priuilegio nobiles imperio immedinte subie.
Elos receptionis iure gaudere non immerito opinatur DN. Locuvinus in differt. sub praesidio illustri DN. Wr Lovo GEM rde Iudaeorum recepIIone ac tolerantiu leuae a Gost habita. QuuiisquMn ad eiusmodi Privilegia ut anxie confugiatur, necesse nou sit, cum ius reci Pienrii Iudaeos tutius ex superioritate temritoriali , quam & nouilitati ii iam eri vitae a quam plurimis tribui solere. supra iam innuimus, deducatur , ita censerite vi TRIA- Rio I. I. P. Iu ιιι. N. S. It. Caeterum quod diximus de Iudaeis, id quo lentii modoque etiam ad haereticos quoscun- quo
etiam circa Iudaeos dispessationα occurrant v. gr. eum iis indulgetur, ut nomen Albo Academico inscribere, mussis in Facultate medica operari, ad insignia doctorariis tandem ad yirare, vel& exfing darissima rprincipis eo acessione , o,honoris signo, uti queant, qualia dispelua
tionum exenapia,utut rariora illicramen Cbuenire nouimus.
as 3. Norimberga a Maximiliano II. contra receptionem Iudaeorum priuilegium obtinuit, non Obscurri iluod auguror, titilicio, lim imperatores, hoc Regale suum strenue eXercentes, non minqtum c-i .smodi rcceptio ac mitiam inuuis stat: us. Praescriunmmotibus. M.triissilis. Disjliaco by Corale
74쪽
olre, quibus per leges imperii publicas de tolerantia haud pro- pec una est, applicari debet. g. XIX. A STA TV hominum properamus ad BC s A.
ET NEGOTIA EORUM DEM. Vti enim etiam circa fisc
ius constitutum versatur, ita S dispensandi ratio in iisdem lo- Cum invenit. Sunt autem negotia hominum vel EXTRA IUDICIALIA, vel IVDlCI ALIA. Illa vel inter rivos, vel mortis causa celebranda. Sic de negotiis pactis & contracti - bus inter vivos occurrentibus, variae iteram quaestiones m ueri possent. Ex multis adducamus unam. Quaeritur: stuprinceps dispensere possit incomtractu uialiter celErato, Da Tt Σaleat in praeiudicium tertii ' Nouimus enim ex praescripto iuris civ. ad varii generis mctus valide ineundos varia ipris solennia cons ituta ede, quibus neglectis isti pro nulliter celebratis ha- heri solent. Quanquam vero dispensationcm principis in zimn odi contrare, ob desectum requisitoriam nullo, ad praeiu-λ dicium tertii extendere non audeamus. cum iniquum foret in alterius fauorem iura tertii pleneis legitime quaesita viola'
re. P. ΛNTON. de PETRA de rare quae fit. non ιού. per nudi pu tamus tamen, posse utique principem ante initum contra'
clum quaedam remittere, sine quibus contractus alias ex legibus provincialibus non substitisset. oons. Ti Tu I. Priu. L.I. c. VIII. ubi species contractuum nulliter celebratorum reccn
f. XX. Inter negotia mortis causa inprimis TESTAMENTA Oecurrunt. Quantum circa hornm solennisa tes princeps dispensando valeat, ii facile intelligent, qui Vi' res statuum in fercndri contra ius Romanum legibus satis a sti in ore norunt. vid. ii l. DK. THOMAssius in laudata Historiar. esut num inust potes iste legisl. contra ius commune D' Ita rari nequit,ex indulgentia principis dari testamenti scistior in pupillis, de quo Vide B. sa stv xii trare decantes. Te m. Ean .dem olim etiam surdis & mutis principali rescripto con cessam fuisse, suprasea I. c. I. r. 7. docuimus XL H Gryag Npupid substit. Quid intuitu Episcoporuin quondam obtinueDr, ct hodie quoque inter mano-Calliolicos obtincar,uleganter Netariasune
dicialia, vel iudicialia. Illa νel inter
75쪽
pro more suo edisserit Magnis DΜ. PRAEsEs in I. Eprotest. L. m. tis. XXIR. depeculio clericorum. Scilicet his lege civili a testatio. ne interdictum est, v. leg. a. Coae deosc. OCIer. Ole . a. f. a. c.' eodem. Indultu tamen papali,cuius exemplum in episcopoHIl.
eis. de cautes. Nes. inane . n. D. istis illa concedi assistet. Quod ipsum ero neque ratione inter dicti neque ratione indulti, ad episcopos protestantium applicari posse,per se liquet. Auli. ad 6. XXI. Persamus au negotia IVDICIALIA. Potentem negotia tua. heic iterum principis in dispensando tam circa actiones in iudierata, quor- ciis seruentes, quam circa ipsa iudicia & procestus manum esse, semperii. haud dissiculter monstrabitur. Et ad AUT ONES quidemnent ostiam quod attinet, ad illas v. gr. contra debitores infortunio depau. oner, ubi de Peratos sistendas atque suspendendas princeps debitori bissextiteris resti. gratia & misericordia subvenit, iis literas respirationas, quas cae-
aliarin ter quin moratorias dilatorias Muciales quinquennales &c. appellitant,concedendo adeoque Contra legem qua promta malias a debitoribus solutionem exigit.dispensando. Etenim I aerespirationis nihil aliud sunt,quam beneficium debitoribus non sua culpa, sed fortunae vitio obaeratis,superioris rescripto concessum, ne intra laatium determinatum ab iis quid petatur. Sunt ergo dispensatio a lege, quae debitoribus elapso tempore conuentionis promtam iniungit solutionem. vid. dissertiatio defiteris respirationis sub umbone Magni f. DN. PRAEst Dis nouissime defensa. e. ubi&ostenditur, hunc dispensandi actum hodie ad omnes omnino imperii status in suis territoriis pertinere ac proinde haud satis commode ii ter reseruata Carta rea referri, quanquam ius ipsum Caesari d negare nefas foret, siqui dem priuile nis subiectos ordinum aflicere imperator non prω labetur,mocio iuri ordinum per ista nihil detrahatur. MONΣ-BAN. desum imp.germ. c. g. S. 6. a Lilyela f. XXII. Quantum autem ad iudicia & processus ipsos, πρηνιυμ . clam hos dispensandi potestas sese exerit, eos vel immutando. vesabolendo. Eos inquam I. immutando. Notum est pleras-xe causas ciuiles iuxta ius non modo commune sed & leges acatuin prouinciali: processu ordinaris, prolixo isto atque infinitis
76쪽
CIVILIBUS, SEU PROFANIS. sfinitis subtilium solennitatum tricis scabro discuti solere. Atque haec quidem peculiaris Germaniae nostrae infelicitas est, quod, ex quo se inelius canonicum in sora tam secularia, quam ecclesiastica, si iam procedendi rationem intrusi, illa iustitiam non nisi per impeditos litium anfractus centenasque inanium subtilitatum rei noras inuenire atque administrare possit. Extant de hoc malo epidemico tot piae virsum insigniumque relae,sed irritae huc usque&frustraneae. Malunt enim ut plurimum, qui iustitiae administrandae praesunt, in consueto strer tu forensi figuraque processuum consenescere,& quasi altumertere,quam permittere aut studere,v morbo inueterato vel
aliquando manus medica adhibeatur. Exinde autem illud euenit, ut qui medicinam iustitiae, nimium quantum vulnerata debebant afferre, ut pauperi atque diuiti ex aequo illa administraretur, eandem in praecipitio ponant, & causas ad iustitiae normam sectique veritatem decidendas praesenti periculo ne . lecto um processusIolennium exponant. His enim ad amus sim non obseruatis, succumbenoum est etiam illi, pro quo, quantum ad causae merita. ex consessione omnium aperta militat iustitia. Euoluatur huc egregia disseret. B. STRYCxit de rudi- eis principis iuxtasiolamfacti veritatem si. 3. Interea, quanquam uniuersa sere Germania nostra, sine ulla recuperandae sanitatis spe, Communi ista lue tabeat, unicum tamen ciispensationis remedium suppetit, quo imperator & status imperii circa processus iudiciales ita versari possunt, ut ad ipsorum ambages resecandas ordinarium processum in summanum atque extraordi
3. XXIII. Equidem & ipsi pontifices Romani dispen- Ereridiosae litium prorogationi, ex subtili ordinis iudiciarii onser- W-ψιλώuatione prouenienti, obuiam ituri, iam olim prospexere,ut in re flatitas causis aliquibus expressis procedatur SIMPLICITER & DE impreti H
Gem. dispendiosam. a. de iudiciis, dubium tamen non est, quin serios abro- eiusmodi procedendi ratio a principe etiam ad alias Causis,di- eare', cta constitutione Clem. non expressas, proferri possit. Vti ' , enim iptae processitu in ordinationes ex authoritate di arbi-K tria
77쪽
SECT. II. CARI. DE IURE DISPENSANDI IN NEGOTIIstrio principis dependent, cumque ultra lubitum non strin.
gunt, adeo, ut iudicio BRTNNEMANNI 1n processe. . Omnes
h) imperii status in suis prouinciis salua iustitia abrogare possint processiim ordinarium, Seius loco introducere Dmmaria time ita omnino in principis voluntate & arbitrio resigi tam dum est, velitne ad ustas iupplicantium rationes subditis it dulgere, ut, quae per solennem ordinarii processus viam traactanda erant, iam Ampliciter o de plano ae me strepitu iudicii O Agura, seu quod eodem recidit, SOLA VERITATEFACTI INSPECTA, dirimantur. Eapropter etiam B. STRY.Cxius controuersam, an recepto semel processu ordinario in ρ bliea constitutione praescripto. in casuspeciali, qui alivi ad ordina. rium processum pertinet, cause decisionem ita princeps committere possit, ut in illa, lieri ordinaria fit, solafacti veritateinspecto, remotis processiιum regulis, procedatur' amrmando decidere non dubitauit risera. eis. . XL. Imo etiam illud dubio caret, durante & flagrante iam processu, principi integrum manere, contra regulas processitum in gratiam amictorum dispensare, vel restituendo laesum, vel & totum procossit in in alium mutan-dO. STRYCκius sic. cit. ubi & haec dis pcnsandi potentia singulis imperii statibus competere demonstratur. g. XXIV. Vti vero ad immutandum, ita etiam non minus cet. ad processiim prorsus abolendum potestas principis dispensatoria periingit. Mirum id videri posset, cui rationes dispensandi non satis sunt perspectae. Attamen de assertiveritate facile constabit, ubi, quid per abolitionem processinum intelligatur, palam fecerimus. Scilicet abolitio proce rnihil aliud est, quam exemtiom a processu criminali, ante definitivam sententiam auctoritaritate principis facta hoc effectu, quali nunquam inquishio mota illisset. Reus ergo per rescri-Itum principale ab ulteriori inquisitione liberatur. Vocari oe ipsum in cancellariis solet inen Abolaions. Sth inmbeis
in Id quod duntaxat de iis statibus tuto assirmari poterit,qui priuilegio de non Vpellan Savdςnt.
78쪽
hIv1LIllus, SEU PROFANU. . - γε, lan. Iam olim quoque quaedam abolitionis species ira iudiciis
Romanis vis inualuerat, sed quantum modernae abolitiones . a Romanis disserant, quamque ob incommoda processiis accusatorii, hodie admodum rari, etiam rarus eorundem in sensu iuris Romani usus sit persita contra, quanto frequenti ires: istae in sensu iuris moderni non tantum ac RSARE, sed & a statibus imperii, ipsisque adeo nobilibus immediatis exerceri soleant ictem frRYCΚius explicat 1MdII p. ra. U. . Quoniam vero . vlex definitione clarum, ista processiis abolitio non nisi in fauorem rei in delicto grauiori indulgetur, sorte non errauerit, qui istam cum auratimione con incidere putet. Est tamen inter utramque disserentia quaedam, sacile aduertenda, cum abolitio proprie dicenda sit cassatio procussus criminalis ante definitivam lentcntiam facta, adgratiatio vero poenae iam decretae spontanea remissio.
i . g. XXV. Λd negotia iudicialia pertinet suo modo etiam materia de iuramemis. Illa enim in iudiciis plerumque, veritatis & iustitiae eo melius promouendae causa, alteri litigantium parti deserri solent. In his vero habet iterum facultas dispensandi, in quo exerceatur. Non quidem eo sensu ac respectu, quo supra secti. c. r. 6 ι . pag. iam ostendimus, quod sic. etiam iuramenti relaxatio inter species dispensationum specialissimas referri soleat; νὶ sed alio, quo iuramen-Κ 2 tum
so Imo vero, quae de relaxatione iuramenti, tanquam sterie aspen. sationis supra adducta sunt, non ex nostra, sed aliorum mente relata volumus. De Scholasticis constat, illos maxime de dispensatione iuramenti & istius quoque a relaxatione disserentia disputare. vid. poscE erari. de Frcramento mauimonii L. VIII. eap. a. ubi sententia scholasticorum recensetur. Verum, si dicendum, quod res est, minus accurate procedunt, qui vinculum iuramenti dispensindo tolli posse, sibimet persuadent. Aut enim iuramentum in se inualidum est, aut non. Posteriori casu non opus erit dispensatione, quia per se nullum: Priori vero nulla est potestas humana, quae iuramen tum in se validum dc obligatorium rescindere & annullare possit.
pertinet etiam materia de iuramen iis
79쪽
M SE T. II. CAP. I. DE IVRE DISPENSANDI IN NEGOTIIs
tum eum sua serma de solennitate consulamur. Scilicet in vulgus notum est,communiter principes ex plenitudine pote- natis suae, uti aliis quibuscunque negotiis, ita etiam iuramentis subditorum, solennem formam externam praescribere subditis ex aequo omnibus tam exacte obseruandam, ut ne quidem tuis dici inferiori ab illa recedere aut quidquam circa illam imm msuι rinei. tare liceat. At vero, quod iudici non licet inferiori, in eo ad. Isocrateινυ huc liberas tamen manus principes seruant. Neque enim eos horam fis. solennitatibus a se praescriptis tam stricte inhaerere oportet, mulas praeis quin illas nonnunquam remittere ac relaxare queant, maxime scriptas P si conscientiis anxiis hac ratione succurri pollit. Quid si mni in fuerint inter subditos, quibus circa iuramentorum, saepetam horridis formulis praescriptorum praestationem Conscienis
tiae scrupuli suboriantur Z Quid tum faciendum principi
Anne hos vel careere, vel mulcta compellere debet ad praeseriptam iurandi formam p Minime vero. Potius conscientiis, quanquam erroneis, hic Consulendum, quam concedendum est, ut tyrannis in illas exerceatur. Adeoque hoc casu poterit omnino princeps dispensare atque obligationem,su, ditos alias stringentem, relaxare. Caeterum hinc faciis etiam iudicium sermari potest, quid circa anabaptistas, separatistas, aliosque, quibus iuramenta omnia ex conscientiae rationibus
Seeus est, si quaeras, num princeps effectnm iuramenti tollere, eiusque obligationi efficaciam in foro externo adimere queat obrustam cauissimi id quod largissime conceditur. Sed aliud est tollere effectum iuramenti, aliud a iuramenti vinculo dispensare. Est enim iurans prius obligatus principi, quam se alteri iuramento obstrinxit: In per iuramentum ab obsequio superiori debito se liberare nequit. Vii autem princeps promiscue euicunque alteri ius quaesitum ex iusta cavissa augerre valete Ita nullum dubium est, posse eum illud quoque ius, quod alter ex iuramento consecutus est, iusta causa id exigente, tolleis. re. vid. B. STRYCKIus in modo est. iussertat. Quin vero ex aliis etiam rationibus atque ex ipfis pontificiorum principiis, remissionem iuravimenti male inter dispensationex Proprie iuctas referri, demonstrat idem EoNcE l. c. Ly.P.IM.
80쪽
odiosa sunt, sit obseruandum. Cons. B. IO. SAM. STRYCL. indissert. δε iure principis circa iuramenIa.
g. XXVI Restat, ut tandem etiam, quid principi circa Auid EreMius VIOLATUM liceat, dispiciamus. Et sane deuoluimur ρνιncipi in
hic ad materiam, in qua facultas dupensandi praecipuum sutim ea ius νiola subinde habuit exercitium. Quae enim circa delictorum tum, seu in poenas a Principe indulgentur veniae, eas proprio nomine & poenis dei, quasi exochico significatu dispensationes appellari, cotidiana tiorum
praxi constat. Idem nomen etiam poenarum canonicarum
relaxationi impositum,atque dimensationem quondam criminis non committendi, sed commis 'eniam fuisse, supra fere r. cap. a. 6.so. ex historia ecclesiae docuimus. Longe nobilissima ergo dispensationum species est illa, quae in remissione criminum occupatur. Sunt autem poenae delictorum pro diuersitate legum contra quas committuntur, & originis, unde Pro manant, duplicis generis. Vel enim circa leges sancitae sunt mere humanas: vel legibus adiectae sunt m , potissimum legibus naturae, & ipsum Deum quoque detqrminatae sanctio- inis suae auctorem habent. Prioris generis poenas ex arbitri principum pendere & ab his non minus, quam leges ipsas,mutari, mitigari, vel S penitus auferri atque condonari posse, neminem certe inueniet contradicentem Id tamen non praetereundnm, peccaturum utique principem & si non regulas iustitiae. prudentiae tamen, migraturum esse, s&in istis remittendis sese iusto mitiorem praebeat. Fieri enim non potest, quin crebriori eaque intempestiua indulgentia & legis vis enervetur, di Principum ipsoru in auctoritas conuella
f Qtaintum vero vel unica importuna dispentatione auctoritati legum detrahatur, nemo remus intellexit atque Obseruauit, licet in casu legislationis longe iniquissimae, Luno vico xiv. rege Galliarum famosissimo. Cum enim hic edictum Nannetense reuocasser, iam que dux Schombergerilis, regi alias in primis carus, primuSque Fran ciae Marichallus, eo quod nemo prorsus in mandato resio a nouis eirca Disiligod by Corale