장음표시 사용
61쪽
6R CCXXII. De externa securitate. Quam am- Plus esicampus, in quem civile imperium excurrat, salvis sacrosanctis juribus lC. VI. mltiplex inter res eiviles et e lesiasticas di eis
rentia. Sunt tamen momenta gravissima, itum-
quae media , Go justi modi quibus Potestas ci- ωilis attingit negotia Religionis.
CCXXIII. 1 m on leviter percurrenda, sed animo penitus imprimenda est disserentia utriusquaPotestatis , sacrae nimirum et profanae , fixoquo obtutu spectanda utriusque origo, finis , media , negotia. Unde utramque summam esse, neutram ab altera pendere, tam perspicuum fit, ut ni hil magis. CCXXIV. Interest ad cognoscendas veritates momenti maximi, ut idea , quam de felieitate caduca homines sibi effingunt, examinetur, Ventiletur , purgetur. In quem finem affata sacri codicis ipsa ratione et experientia confirmata insignem usum praestant; ' , CCXXV. Felicitas praesentis status cum detrimento religionis, divinique cultus exaggerari a multis solet. CCXXVI. Ob disserentiam ac segregationem utriusque potestatis res divinae ab Imperante negligendae haud sunt; cum multis adstringatur titulis , ob quos eas cordi curaeque habeat. Explicantur ii tituli. CCXXVII. Specialia Imperantium circa res divinas officia ad Jus Ecclesiasticum remittuntur. Explicata enim institutione divina Ecclesiae, haud magno labore opus est ad eas confutandas hSpotheses, quas Novatores quidam
62쪽
ad potestatem Fcclesiae atque ordinis hierarchici methodice eludendam ac subvertendam confinxerunt.
Securitas interna et exterata civitatis conservari non potest sine sumtibns ; quos subditi, quantum vias est , contribuunt in usus publicos.
CCXXVIII. x onderandae inprimis cansae et fines expensarum publicarum. De bonorum temporalium divesitate , quae inde oritur , indicaturque hoc ioco, confer deinceps g. CCLXXXIV.
CCXXIX. Proximum est, ut sontes indicentur , em quibus sumtus hauriendi sunt CCXXX. Jus imperantis exigendi tributa fundatur in natura statu3 civilis. CCXXXI. Imperantes constituunt praesectos Gerario publico : natura et aerario , et aerario pra sectis apponit legeS suas , tanquam custodes. CC XXII. Subditi partem patrimonii sui in aerarium publicum inferunt, ut reliqua pars 'securitatem obtinuat. Hinc obtentu publicae securitatis securitas privata in discrimen addu
C. VIII. Aliud medium, quod obtinendo ini eisieaeis
necessarium est, consistit in consiliis et miniasteriis vis talium ejusdem.
ccxxxiii. ' otio muneris privati et pu
blici. Necessitas consiliariorum, t Ministrorua
63쪽
CCXXXIV. Ius eos deligendi penes Impe-:rantem est: obligatio parendi penes subdiφos ob unionem virium. CCXXXV. Dignitates civiles ex civili imperio tanquam fonte dimanant ;CCXXXVI. Sic tamen, ut eae naturae du'etu in digniores deriventur. CCXXXVII. Expenduntur diversae Viae Per veniendi ad dignitates et nitinera civitatis. CCXXXV . Nec dimisito officialium a muneribus publicis difficultate vapat, aut cati tionibus a natura praescriptis. CCXXXIX. Obligationes officialium positivae et negativae respondent naturae et indo ii officiorum. 4 C- IX. a Securitatis et tranquillitatis obtinendae , conser Naa P ac restituendo nullum Proeseutius , --gisque necessarium remedium est , quam administratio justitiin.
ccxL. Pote,ta, iudiciaria perquam neces
SaSid est in statu civili; ea proluit ex civili imperio ; ut adeo imperans omnis iurisdictionis fons censeri queat. .
CCXLI. A iurisdictione procedit iudicium,
cui non modo finem , sed etiam ordinem quemdam natura prsefiXit. .
CCXLII. Suasque partes et aetori et reo designavit ;CCXLIII. Nec vero advocatos suae cupiditati et tumultui reliquit. CCXLIV. Praeeipuas vero partes iudicibus
CCXLV. A quibus lis decidenda est secundum veritatem et merita causae.
64쪽
csXLVJ. Si pars laesa , quae sanari de-huit, vulneretur a judice , - natura osteri remedia cura'dae plagae idonea. CCXLVII. Justitium quid et quotupleπ sit. CCXLVIII. Ad jurisdietionem. criminalem rite perspiciendam in primis notio pinnae exponitur, tu CCXLIX. Qui jus habet instigendi 'me . nam, ejus subjectum activum 'dieitur ,s iCCL. Delinquens subjectum paxdivum est. Utrique subjecto sua jura et obligationes
CCLI. Ad notionem poenae , ejusquo su biecti activi et passivi adjungenda est notio delictit lCCLII. Proportio poenam inter ac delictum et, CCLlII. Pinnarumqus varia indoles; CCLib. Ex quibus praecipua iurisdictionis
eriminalis capita determinantur. . . .
Per potestatem legistiatisam non modo ini ei . vitatis immediate consulitur , sederiam omnia media eidem Ini consentanea in usum deducuntur; ut aduo potestas legislativa velut anima eογοris civilis , ac Ieses , ceu totidem operationes ejusdem cinimm spectari debeant.
CCLV. i medicamentis comparantur leges, Per quas arcentur molebi, vel curantur earum tra-Ctatio reate ad calcen, rejicitur iurisprudentiae publicae;quia interna corporis civilis constitutio ejus demque operationes atque etiam morbi ante nomscendi sunt, quam empTricorum more nulla prae missa theoria ad medicamentorum notitiam pr.
65쪽
oedatur. Prima igitur se offert notio legis ejusdemque ab .actibus analogis disserentia. ICCLVI. Dein finis et materia legum, di in
CCLVII. Ea materia sunt actiones, quas aliter atque aliter IeX attingit. ιCCLVIII. Singularem mentionem illud desiderat legum genus , quod in praesumseione periculi landarisidicitur. I e., . LlX. Difficile non est ex dictis concludere , quid, si legem non cadat. CCLX.Subiectum activum legis est Imperans. - CCLXI. Forma legis in promulgatione si
CCLX lv. Qui legi servandae subjacent , subjectum passivum nuncup3ntur; CCLXV. Quale censetur ipsum etiam ter ritorium Imperantis. Ad laec capita diversae dctissibus qumtiones et, eontroversiae reia tur.
66쪽
JUS NATURALE GENTIUM C. I. Notio gentis, et auris gentium, ejusdemque principia
cc vI. Ρrima est, eum de multitudine vel
turba hominum , aut familiarum agitur , quaestio desinitiva , utrum gentis nomine Vere com prehendatur. Secus enim humanitatis ea qnidem et privatorum , non sutem geritium iure gaudet. Similis est quaestio , cnm secta hominum ex quadam religionis formula viventium Feci fiam Christi se nominat. CCLXVII. Est quaedam inter ph7sicas pedisonas, et morales similitudo ; tamen negotiη sunt qupedam gentium propria, non item singulorum. Unde ob ipsam negotiorum naturam, gentiumque notionem speciatim tractanda Veianiunt ea , quae a privatis ad publicas personas traducuntur, naturae jura. Idcirco acute dispiciendum est , quid ratio multitudinis civili nexu colligatae ad privatorum jura et officia addat , vel de illis detrahat. Sunt quaedam in omni statu plane eadem , et immutabilia ; cujusmodi sunt, quae de finibus , eorumque ordine , gradibus , aptisque illos eonsectandi rationibus sunt constitnta. 'Universi non minus subsunt providentiae supremi Dei, ac singuli; utrinque neca.se est, ut prima ratio et summa
67쪽
religionis sit favor r enim posito civili statu minus adstringimur Deo , ac in statu pri--igenio. Et quemadmodum privatorum negotis,
aut officia minorum societatum obeSse non , debent
ossiciis religionis ; sic neque, Probari possunt illae civitatis leges , aut ea politia , quae re Iigioni an sempiternae civium saluti officiunt. CCLXVIII. Personae morales mutuis juribus et obligationibus assiciuntur salva libertat et independentia. Ex quo jus gentium naturale idemque universale oritur C. II. οVeia absoluta gentium perfecto et imperfecta.
ccLXIX. Omeia absoluta gentium persecta
sunt vel imperfecta; atque haec vel noxiae uti- Iitatis, vel innoxiae, eaque ipsa, activa aut passiva. Utrumne innoxiae sint utilitatis , penes gentem est definire , quae praestare ruebet illa officia. CCL . Primum se offert ius aequalitatis gentium , ejusque consectaria. civitate disiunetas geutes jungit Ecclesi se unitas i quae memorabile inter politicum et Ecclesiasticum statum descrimen inducit. CCLXXI. Ex aequalitate gentium libertas earundem et independentia proluit. CCLXXII. Inter gentes , tanquam morales personas conservatio individui et membrorum eogitari potest. Et quoniam iura et media conservationis tam arcte definiri nequeunt , ut soli necessitati serviant ; idcirco perseia nihil videtur esse nisi latior quidam conservationis
68쪽
CCLXXIII. eonservationem et persectio, nem pertinet sitfficiens copia rerum , quae apopositie ad vitam humanam sunt. CCLXXIV. Eouem pertinent commercia inater genteS , CCLXXV. eorumque libertas. CCLXXV l. Existimatio , gloria , fid-s ma in timρ in personas etiam morales cadunt. CCLXX, H. Uti et officia qnae pΘrfectio
nem mentis , et sacrosanctam religionem attingunt.
CCLXXVIII. Ex culto imperfectoenm os ficiorum mutua gentium benevolentia es storescit Secus jus retorsionis habet locum. C. m. Iura et inlicia gentium , circa Domi
ccinxix. Quidquid in iure privato de con
nato singulis occupandi juro , deque ipsa occu- patione r quidquid de dominio rerum proveniente ex facto occupationis et occupandi ibrata n qnam justissimo titulor quidquid de consectariis dominii et aequirendi modis derivativis demonstratum esti totum id, quatenuS ex jure profluit naturali , ad gentes est transferen dum , quae iisdem iuribus non modo utuntur , sed eminentiore etiam ratione tituntnr; quia singulorum iura et vires in civili imperio eouliguntur , corroborantur , efficaciora sunt cCLXXX. Ad oecupationem opus non esteonsensu aliarum gentium : non occupatur , nisi res nullius φ qaodque ejusmodi est , ut sit exhausti usus , utque in potestatem redigi et viribus phrsicis t*nuri possit.
69쪽
Τo CCLXXXI.Non' ineIegans hie enascitur quaestist de dominio maris , utrumne illud , CCLXXXII. Et quatenus clausum sit , CCLXXXIII. Avi liberum. CCLXXXiV. Ad consectaria dominii inter
sentes reserendum est jus territorii. Inde diversa bonorum temporalium denominatio et partitio intelligitur ; de qua supra lacta est mentio.
CCLXXXV. Alia dominii consectaria recensentur. Leges Romanae, quae ad trasserendum modis derivatis dominium , ut re. tradatur , exigunt , a simplic;tate naturalis juris
CCLXXXVI. Praescriptionis vis ad transferendum dominium, utrum a natura Sit, an secus ; in negotiis gentium citius cernitur. Fit saepe , ut naturali juri tribuantur a Scriptoribus ea , quae qualemcunque prae se ferunt aequitatem , et ob id legibus positivis constitui solent. Λe V v. Icti Romani nomina nainralis ac gentium juris sere miscuerunt, quorum nOtiones hodie evolvuntur , segregantur , accuratius figuntur. Siqna lex determinat media , quae per naturam determinata non sunt, etsi per naturam sint conducibilia ad propositos fines, ea non continuo pro naturali lege habenda est. Ac si praescriptio apud plerasque etiam gentes vim habet, quemadmodum et consuetudinum auctoritas , non protinus ipsas tuter se gentes ea afficit et constringit.
CCLXXXVII. Etsi praescriptio vim a naturadon habeat; dubium tamen non est,quin divina sapientia de remedio iuris providerit, qno iura summorum Principum firmentur, et si quod in prima
70쪽
, rogni ae luisitione irrepsit vitium , id progressu qusdam temporis sanetur.
atira et Usidia hypothetica gentium ortit ex pactis et Ioederibus.
rum principia applicanda sunt ad gentes. CCLXXXIX. Jns paciscendi gρntibus competἱt.' An Christianis cum infidelibus 7 CCXC. De valore pactorum inter gentes
et exceptione melns non rara est , nec levis controversia. Ex notione gentis , et natura mediorum , quibus iititur ad sui conservationem, aliter fere de gentibus , ac privatis est disserendum.
CCYCI. Materia pacti nee moraliter nec physῖde Impossibilis evadat, necesse est Paclia etiam intequalia robur habent. CCXCis. Pactorum ac foederum inter gentes varia est partitio.
CCXCIII. Sanetum dieimus in disciplina
naturalis iuris , quod ut immune penitus asomni violatione sit, communis salus postulat. sancta igitur inter gentes sedern m et pactorum fides est; tum quod non ineantur , nisi de rebus summi momenti . tum qnod sine gravissimis multorum incommodis violari non possint. Huc pert net notio de existente casu rederis. CCXClv. Pactiones accessoriae inter ' g n-tes quoque locum habent, ac nonnullae quidem unice propriae gentium , ceu suarantia , ob stagium.