장음표시 사용
51쪽
Tractatus Vei ita se habeat, nihilominus quo a
nos multoties melius cognoscitur magnitudo morbi ex virium impropor. tione, ex laesarum actionum praestan. tia, ex cachoetia, quae facultates corpus nostrum gubernantes offendit,&ex propria etiam assectus essentia. Quoniam vero dictu est remedia debere esse morbo aequalia existima. ret aliquis hoc inepte dictum: siquidem ab aequali contrario nulla fit a. nio. Verum hoc ita est in ea actione in qua victoria consistit in assimilatione passi ad agens. At in curatione nointenditur liqc victoria : nam sic ex
uno morbo in alium traduceremus aegrotantem, attenditur duntaxat medium quoddam, quod inter duo contraria aequalia acquiritur ,' Vt e. g. in reducenda aqua ad teporem: red
cetur enim si qua sit frigid , ' cali
de quantitas. Aliter etiam dici potest remedium habere naturam adminiculantem , ac pro inde licet morbo aequale in gradibus sit, reo
52쪽
manet superius ex societate adiuua tis naturae. Auomodo vires indicent.
c A P. XIII. SEd quoniam quomodo vires i dicent medicturii pollicitus sum, libet id nunc explicare: indicat quippe ex accidente, quod Galeno acceptum refero: cum enim ille dixisset ει 3- primam indicationem esse, que a Viribus accipitur, adiungit. Verum non sic prima, ut quae curationem doceat ,& causam reddit, nam neq; ut valeamus, neq; ut is morbis liberemur, ab ea
quicquam primum desumimus, sed ut vivamus. Additum insermone es inludprimum: quoniam ex accidente aliquando virtutis roboratio ad assectus curationem conducit. Post multa Vero et 1.mas. quomodo vires ex accidente indicet, s. in hunc modum declarat. Siquidem
quod putrescit si vestis esset , aliudue inanime corpus utiq; ex iis duntaxat , coirens qua
53쪽
ς 3 Tractatussus prydictasunt, indicationem even.
mus. unc cum in vivente corpore oputredo concipitur, quos tum alterari potes, tum concoquere, tum utile red.
dere quicquid p utrescetium, vel uti β.miputrescensor Umalu n est, viriq;sa
. cultatem eius, qua naturaliter conco
quit, excitans ,sirmansse quae putresentia sunt,sanabis hactenus ille. Virtus' itaq; ad curatione indicat, quatenus ipsa morborti est medicatrix, & proinde qui virtutem roborat, medicatricem adiuuat, & morbo medellam applicare videtur. Hoc de naturali virtute duntaxat intelligito . suid indicans, indicatum, indicatis, coindicatio, contra dicatio. C A P. XIIII. Porro tria sunt cognitu necessaiaria, indicans, indicatum, & indicatio . Indicans est scopus, siue propositum ; indicatum vero id , quod etiam postulatum communiter dici solet.
54쪽
solet. e. g. morbus est indicans, indicat sui abi itione unde ablatio est indicatum, id vero per quod indicatur indicatio est; quae aliquando coindicatio; aliquando contra indicatio nucupatur. Caeterum de coindicantibus , & contraindicantibus cum A genterio decertandum esset: quippe vocibus his ad libitum utitur, idia men ei condonemus, ne in Galeni saepe repetitam reprehensionem incidamuS,qui questiones de nomine solet damnare. Existimat Argenterius co-
indicans esse id, quod no primo, sed alio loco, siue per accidens ostendit, quod monstrat ipsum indicans, quomodo vires indicare dicuntur,temperies vero corporis, aetas, sexus, Cosuetudo idem coindicare, quod scilicet ostendant qualis sit virium conditio ,
quarum interuentu, non primo, nec per se Victus rationem declarant.
Contraindicans esse ait, quod primuimpedit fieri id, quod ab indicante suggeritur , veluti in euacuatione, Osrens quam
55쪽
εo Tractatus quam multitudo humoris ostendit
contraindicans erit Virtus, quae proprie, & imediate, si infirma fuerit, ibit reluctatur ut potequq magis quam
alia omnia, quae in nobis, secundum naturam, existunt, a Vacuantibus prosternitur. Vocat praeterea correpugnantia ea, que secundo loco indica.tibus se se opponunt, qualia sunt in vacuatione aetas, sexus, corporis habitus , anni tempus, & c tera huius generis, qu , quoniam vires infirmes
monstrant, ideo euacuationem non admittunt, aut saltem moderant.
Sic utitur vocabulis Argenterius; attamen,quod ex Galeno colligi potest,& in communi Medicorum schola recipitur est, contraindicans dupliciter dici , vel quia contrario modb indicat id idem quod ab indicate directe indicatur; vel quia contrariu ei quod indicatur indicat. Si indicat co-trario modo, dicitur etia coindicans, fic quando morbus euacuatione indicat, vires robusti eam tolerant,& nO
56쪽
De complexu Morborum 6r prohibent,dicuntur contrario modo indicare, & propterea sunt coindican ,vel contraindicans. Contrariuindicare dicitur id quod prohibet id
facere quod ab indicante indicatur, ita tamen Vt omne id quod contrariuindicat sit prohibens, non tamen Omne prohibens sit contraindicans. Nam ut aliquid sit contraindicans debet etiam posse aliquando indicaree. g. si vires, aut temperamentum,tas, aut anni tempus missionem sanguinis impediant dicuntur contrain dicantia, quia haec omnia iam diximus posse etiam indicare. Ueru proin hibere quidem possunt aliqua quae nunquam indicant, & subinde contraindicantia non dicuntur,ut si pater
aut dominus,aut negotia penitus necessaria prohibeant medicamentum assumere , quodlibet horum erit impediens,aut prohibens, non autem cotraindicans.
Licet morbus pr cipuum sit indicans , possunt nihilominus vires ali
57쪽
set Nactatus quando praecipue indicare coindicite morbo, Ut si vires imbecilles expostulent largiorem victium, morbus
quoniam est in declinatione ) eum
toleret, vires, in hoc casu Lindicant, morbuS c indicat. Rursus possunt vires indicare morbus Vero contra- indicare, hoc est,contrarium indicare, ut si vires sint debiles , ct indicent
augendum cibu morbus Vero in accessione eum prohibeat, in statu etiaeum augeri non permittat. Ceterum quando morbus expostulat auxilium agnum, quod a Viribus toleratur, tunc vires coindicant, hoc est, contrario modo indicant,quando autem uires non tolerant tunc uires cotraindicant,hoc est prohibet,& impedivi. uae fuerit Galeni mens in comis
C A P. XV. SEd age iam quo se gerere debet medicus si varij simul morbi cinplicen.
58쪽
De Complexu Morborum Oplicentur ex Galeni fontibus hauriamus. Iria sunt, quae ille in affectuum complexu consideranda proponit. Primo loco id a quo maxime discrimeaegro impendere videatur: ubi namq; a 'quolibet affectuum non leue periculum instat, ad id quod urget dirigi curatio debet. Circa hoc perpendendam esse admonet affemium magnutudinem, quam triplicem statuit, visnam , quae ex laesae actionis praestatia
spectatur, alteram, quae ex propria affectus essentia; tertiam, quae ex facultate corsus nostrum gubernante aestimatur . Singula exemplis illustrabo. Decidat humor a capite tum in articulos, tum etiam in oculoS, Vt caecitatis immineat periculum. Nobilissima videndi actio periclitatur,&ex laesae actionis praestantia, accipitur morbi magnitudo, propterea fluxioni, quae ad oculos tendit, tanquam praecipuo affectui, incumbere Oportet . Deinde si ex cerebro in Ventri tu su perfluus humor decidat, atq;
59쪽
huius occasione, contracta iam sit in ventriculo frigida qu dam intemperies , & adhuc magis succus prauus Per totum corpus media similariuri partium spatia occupauit. In his a fectibus in temperies est, ad quam Mnimum magis dirigere oportet: quippe intemperies essentiae rationem obtinet, & circa essentia affectus eiusdem magnitudo consideratur. Tertio si idem superfluus humor non solum in subiectas decidat partes, sed
praeterea in ipso cerebro persistes rectrices facultates , videlicet memoriam, aut imaginationem, cogitationem ue vitiet, tunc facultatis totum corpus gubernantis ratione, magnus est morbus, quo cerebrum afficitur, eiq; praecipue medic trices manus sunt imponendae. Secundum obtinet locu id, quod se habet ut causae. g. si affectus ventriculi eo deuenerit, ut cardiogmos, hoc est, oris ventriculi morsus ap
60쪽
De C omplexu Morborum 6 sdicationis sensum emcit, sequatur etiam animi defectus, & sudores resoluentes, & noxa superet Vires . Constat ex prius dictis primam esse adhi-hendam curam ad id, quod vires resoluit, sed quoniam hoc quod magis
vrget, magnum essentiae ratione coninstituimus, ei prorsus incumbendum. Deinde ubi iam hoc mediocriter se habuerit, accedemus ad causam,hoc est, ad fluxionem, quae sit a capite'. Habes igitur calum, in quo prius Occurrimus magis urgenti s deinde
Tertio loco videndum est,quae sanari ante alia possint,& quae non possint, appellant Medici conditiones sine quibus non) & tunc ab eo,quod ordo dictat incipere oportet: nempe quid ante quod, vel quid cum quo, vel quid pos quod sanari queat. Accipito Victis cum phlegmone complicatum, Ulcus redditur maius ab eo remedio, quod phlegmon sanat: quippe Vlcus, qua ulcus s ex Hippocra-