장음표시 사용
111쪽
112 habet auctoritatem . quia caput est multoris . fillorum , oi t tius familiae . cujus rectae gubernation l. ot congruae Rustentationi vigilanter incumbere debet. Mortuo autem patre . matersit ea put familiae . et plenam habet auctoritatem in filios.
cura eos enutrirct . induere , dirigero . et sub omni respectu . iuxta conditionem suam , informare tenentur. Natura duec. debent matros proprio lacte eos a loro, qui re-eong nati sunt; universae enim bestiarum species progeniem suam si e onutriunt, ac fovent: nonne Λuctor naturao voluit, ut in spo-cie humana matres prolem suam per seipsas alerent Τ Λlias curiae diversis statibus prolis tam persectae accomodalum o is d disset. Aliundo , saepe matres prolem laetare nolentes , diversa morborum genera ex abundantia lactis contrahunt ἔ proles , lae sibi proportionatum apud nutricem extraneam non inveniens , Iroquenter deperit , mala nutritur , imperfectu constituitur . la guescit; et per totam vitam infirmao, vel debilis est valetudinis. Insuper , primos tenerorum artuum motus . primo8quo aspectus . risus, ac cordis assectus , matri tam naturaliter debitos, extraneao mulieri trihuit, eam vocat matrem . oi adhaeret , et
dissicile postea similes aiIectionis sensus propriao matri exhibet. Porro haec ostendunt naturam suadero , imo et praecipere , ut matres prolem suam sive legitimam, sivo illegitimam proprio laeto nutriant, nisi ob graves rationes, munus istud aliis committera debeant. A sortiori noe eam abjicero, nec in plublicis xenodochiis edueandam tradero debent, nisi tam gravibus impellantur motivis ut aliter agero nequeant; et in eo casu sumptus a xenodochiosaciendos refundere tenentur, si possint.
principia etiam in teneris annis edoceantur . et ab omni contagio vitiorum removeantur οῦ caveant insuper no eos per turpia verba . malas actiones, et prava consilia ad perversas consuetudines induendas conducant.
informandos, juxta conditionem suam; deinde procurent, ut adolescentes facti, honestam, ac congruam professionem exerceant: cauto admodum in eos vigilent eos magistris prudentibus, doctis, Piis, et integris commitiant; scandala sollecite ab eis divertant. timeant ne desectus corum non videant , vol indulgentius corrigant: viis ad persuadendum aptis primo benigne utantur; deinde
sciant adhibere . si opus sit . increpatio uos, correptiones. Verbera . carcerem , aliasque hujusmodi poenas , Dunquam Vero mot-t Ain, nec mutilationein. Diqiligod by Corale
112쪽
5. ' Consiliis cos prudenter dirigant in eligondo statu vitae. V. g. cor vienens matrimonium eis procurando. Omnes aequaliter diligarat . ut uni plus quam aliis nihil tribuant , nisi gravissimaoratiocios id suadere videantur. Ciarii autem liberi . e domo paterna penitus egressi , novam familiam costituant, vel in aliam familiam transeant; tunc parento A proprio dictam auctoritatem in eos amplius non habent. Ita j iaclicant omnes. PUNCTUN AECLIDLM. - De ollieiis liberorum etaa parentes. Iuro naturali tenentur filii parentes honorare , amare, eis O
honorare debemus: atqui parentes sunt primi, et praeeipui sup rior QS nostri : ergo praecipuo eos debemus honorare , tum privatim coram ipsis solis, tum . data occasionu , coram aliis homini latas, tum verbis, tum actionibus, et tota agendi ratione nostra.
icii Driores dilexerunt nos, qui multa beneficia nobis eontulerunt, qui continuis curis , et exquisitis sollicitudinibus nos prosec ii stant : atqui tales sunt parentus erga liberos suos ἰ quam ergo ingrati larent liberi si eos sincere, et tota cordis assectione non diligorent l
roratos legitimam habere auctoritalem in silios in domo paterna adhuc exstantes eos rogere, ac gubernare teneri: atqui haec suinponunt in filiis strictam obligationem parendi. Attamen si pa- rorates ; auctoritato sua abutentes , aliquid mali praeciperent, tunc obedientiam , cum reverentia dehita , denegare tenere tiar filii ; nam prius obtemperandum est Deo omne malum prohibenti. Item Si pater, et malor contradictoria simul juberent, caeteris paribus , obediendum esset patri, quia excellentior ost ipsius aractoritas. Denique filii obedire non tenentur parentibus irra tionabilia evidenter mandantibus, vel prohibentibus v. g. ad statum vitae perpetuum contra vocationem eos inducentibus, vel ab illo sine ullo rationabili sundamento avertero conantibus.
moraliter possunt , suceurrere debent, sivo in familia paterna Bdhuc extent, sive ab illa jam separati sint: quid enim justius, quid rationi, et propensioni nobis ingentino consormius , quam beneficia pro beneficiis rependere , praesertim ubi de tantis h nesaetoribus agitur' Aliunde tam arcte parentibus nostris. deVim ei mur , ut eos quasi nosmetipsos habere debeamus: Sic omnes
populi jugiter arbitrati sunt. Ergo etc.
113쪽
Hinc palot quam absurde, ct intolerabiliter dixerit Rousseau sit.
parentes , ut filios solo utilitatis vinculo naturaliter esse devinctos . ita ut . juxta singularum hune paradoxorum inveniorem . ibori nihil parentibus debeant , quando sibi sui acero Poqςunt . nec quibusvis ossiciis amplius teneantur parentes erga liboroq.ιtices. Plurimi parentes nullam liabuertit curam liberorum . eos juniores abjecur urit . contumeliis assecurunt , immaniter voriaberaverunt , ab incunabulis mala docuerunt , in turpia , ct in profundum corruptionis prorumpere socerunt : atqui huju in di parentes nec honore, nec umore , nec ullo gratitudinis sensu digni sunt : ergo saltem in eo casu liberi nihil parentibus debent. It. Ni go min. Quamvis enim praedicti parentes nequissimi sint . et coram Deo scelestissimi , nihilominus Suni causa exis- lenii ac liberorum : orgo arciissimis vinculis cum illis juncii sunt liberi : unde vitia corum nec diligure , nec imitari quidem debent. Sed eos precibus, consiliis, aliisque mediis sibi pus ibilibus adjuvare, et in necessitatibus constitutos quantum possunt subli varo tenentur : id recta ratio Praescribit, et ita omnes consen
De societate herili. Cum homines nunquam fuerint perfectu aequales , ut supra diximus , pag. 86 qui praecelluerunt alios in servos sibi adjunx runt : hinc nata ost societas, quae dicitur herilis , a Domino praecellentis . seu familiae domini, qui latino vocatur herus. Duplicis generis distinguuntur servi : alii scilicet , mercedo ad tempus determinatum, vel ad totam vitam conducti , et dicuntur sumuli . gallico , valeis . servileura . domestiques ἰ et alii in omnimodam servitutem reducti, et vocantur proprie serti, vel mancipia , gallice , esclares. De his , ct illis paucis vertiis dicen
Qui famulos mercede conducunt, lenentur nihil ab eis exigore praeter id quod fuit conventum . vel quod ab aliis famulis ejusdem conditionis ordinarie exigitur ἰ eos benigne tractare . consiliis adjuvare , hona exempla eis Praebere . tempus Pro a tibus religionis sumetens concedere , mercedem promissam tempore flatule solvere . curare ut ossicia sua impleant , m0ribus , vel doelrina corruptos domo expellere , ele.
114쪽
Famuli, ex porto sua, in familiam extraneam a Aumpti, prae, laria debent hero fitio honorem . reverentiam, obedientiam, et ju,titiam ; bona ejus sicut propria Procurare . SerVare . gorOrct ,
iiiiici ut id culpa sua deperierit, , ut furto a hiatum morit, resarci PQ tonentur : ilem si oliantes tempus inutiliter turant, aut eo rivo Diunii modo labori non incumbant, etc. miserrimis temporibus nostris innumeri homines conquere tiar dissicillimum osse nunc probos, sideles, et optirnos invenire famulos. ac famulas ; aperte dicunt sero omnes esse deprava tofi , impudici S , Pigros , mendaces , injustos , etc. sed . heu lura Ot hori pessima irreligionis , improbitatis . et omnis generis cori raptionis Oxempla famulis suis praehuerunt, et etiam nunc prn Deut i dignος operum suorum fructus colligunt: utquid ergo
Hod de famulis, et lieris dicitur, pari rationo dicendum Ost. scrvata proportione, de Operariis ad breve tempus. V. g. ad mora sem, hebdomadam, vel diem conductis; liena de iis, qui oporn Sua pro tola vita l0cant. PUNCTvN SECv DLM - De serpis proprie dictis , seu mancipiis. Valet ex superius dictis mancipia eos voeari , qui nuylam reli iactitos libertatem . nihil propium habentes . sub dominio herisai ahsolute sunt positi, ita ut vendi, vel commutari possint sic t Pecus. Quaeritur an hujusmodi status sit in ga licitus
Stasus serritutis , in se spectatus , abosilute est Iicitus Prob. In tantum malus esset status servitutis , in quantum ro-ΡDgnaret hominein libertato sua in perpetuum privari: atqui non repugnat hominem in perpetuum libertato sua privari. 1.' Enim homo libertati silao renuntiare potest, et sit primam go vitulum ineoepisse graves aestimant auctores e qui sibi provid re non poterant, aliis in perpetuum servitium so tradiderunt. iit curtam sustentationem ab eis acet perent , sic Ius in eorum fami iam, ac dominium transi unt. 2. ' Qui in bello justo capiniatur , perpetuo retineri Possunt, ut vineti : ergo non ropugnatros retineri , ut servos , et in perpetuum servitium mancipar
yndo illo status semper fuit in usu , non solum apud populos barbaros . sed apud Iudaeos , et excultissimas gentes, aptio Egyptios , Graecos , Romanos , etc. Sola religio christiana con-
115쪽
ditionem scrvorum alluviavit , oorum libertatem praepararit paulatim adduxit , et tandem eam variis in temporibus plene restitui obtinuit. in Gallia , status servitutis. Pluries jam mitigηlus , in nitio decimi quarti saeculi , a Ludovico X punitus suit exstinctus .
conditione tamen onerosa. in caeteris Europae plagis . si quaedani sorto excipiantur Russiae partes , non Solum ex Siluctus , sed omnino prohibetur ille status. Circa medium decimi sexti saeculi , Las-Casas, primum Cliristophori Colonib in Λmorica comes , deinde in Hispania redux . factus est sacerdos , ut parochus ; postea rediit Americani . saluti Indorum totus incubuit, ct infelicissimae conditioni cortini tonerrime compatiens , totis viribus per quinquaginta annos quaesiit cos ab injusta oppressione liberare , aut saltem oppressores eorum mitiores , et humaniores reddere. Ut laudabilem hune sinum et Iicacius obtineret . consilium dedit colonis alios potius accersendi servos , V. g. Nigros ex Africa . IIoc revera conligit, postquam maxima pars Indorum per atrocissimas saevitias fuit cxterminata. Hinc nata est consuetudo cinendi servos in Λ latea, ut cos in varias colonias, praesertim Americae deportandi; quae consuetudo dicta est commercium Nigrorum, et usque ad tempora nostra perseveravit. Nunc autem ab omnibus guberniis Europae strictissime prohibetur. Λttamen sero omnes coloni hujusmodi servos adhuc possident. eosque servare possunt , licet novos accersere nequeant . nisi per fraudem. Eos procul dubio benigne tra claro debent, non solum alimenta , et vestimenta eis subministrando , nimio laboro cos non nerando . infirmos curando , cte. Sed et cos erudiendo . religionis . et morum principiis informando . a vitiis avertendo, ad virtutem excitando, donec cos, juxta guberniorum Volum. P
nitus liberos dimittant, et interea legant tenerrima in B. Pauli ad Philemonem epistolam , in qua tam assectuose trattat, et commendat Onesimum Servum , quem in Christo genuerat. Servi autem dominis suis obedire , sortem suam.patienter tolerare . et ossicia sibi imposita fideliter exsequi debent, quoadusquo libertas ipsis concedatur. Meminerint praesentem vitamciso momentaneam , suturam vero aeternam.
Λ sapientibus his documentis longe aberrantes recentis Philosophiae praecones , Nigros ad seditiones excitaverunt . et ita . Sub praetextu humanitatis , in causa suerunt cur sere omnes coloni cunctis proprietatibus suis spoliati erudeliter trucidali fuerint. g II. - De sotietate politica.Πaee societas Fic dicitur a verbo graeco QM , urbs, quia in-
116쪽
io gras comelectitur urbes , et auctoritas hujus societatis in umtii bus exerceri solet. Desiniri potest: Multitudo hominum subcodem regimino publico coadunatorum, ut porsecto sibi sume inrit: hinc unus, vel plures supremam auctoritatum habunt; ca tori vero sunt subditi. Nobis inquirendum cst . 1.' quastriam sit origo hujus socio tatis : 2. quae ejus divisio ; 3.' quibus titu Iis suprema auctoritas nequiratur; quinam sint ejus charaeteres; 5.' quae ejus alia tributa ; 6.' quae ejusdem ossicia orga subditos ; T.' quac ollicia subditorum orga supremam auctoritatem. Septu in igitur praO- sentis paragraphi erunt sectiones
De origine sceletalis politicae. Certum est Adarn habuisso auctoritalem in totam familiam suam , cujus erat pater, et rector. Filii ejus cauidem babu runt auctoritatem in familias suas respectivas , et ita do cautoris dici potest. Prima igitur familia fuit societas perfeci hibisumciens; cujus pater fuit rex, et gubernator. libi uvasit numu- rosior , in alias divisa est familiaβ , Sieque , data occaSione , novao constitutae sunt foetela ius sibii suis eiciatos . ab aliis. indo- Pendentes . proindequo vero poli icao . juxta definitionum superius expositam. Detudo contigit ut plures familiae , separatimcxistentes , ad multa sibi non. susscerent . praesertim ut adver-Sus perversos homines sese de Iunderent; timn aliis potentionibusso juxerunt Iamiliis . et in unam societatem coadunatau Runt. Hinc prodierunt urbes . prineipatus. regna. ob imporia. Qui urai Pater, seu caput potentioris familiae, eo ipso laetus rector familiarum ita coadunatarum , ac , consequenter . rex, Prineeps, imηPerator . ete.
Quod legitur in antiquioribus historiae monumentis, et praesertim in Genesi, hanc doctrinam, rationi Valdo consentaneδm. confirmat; tot enim sunt regna . et rcges . in primis temporibus , quot urbes, et oppidη. Sic in . cap. XIV Gon. quatuor reges adversus quinque pugnant : Abraham , cum a18 vuruaculis. Chordorlahomor , et tres reges , qui eum cO erant exPUgnd i l. Multitudines sic eongregaιac paulatim crevurunt , tum multiplicati Ono naturali , tum novis aggregationibus , tum aliis viis , . g. jure belli , aut laeduro pacis : indu majora saeta Sunt ru-gna, Vel imperia. Si praelatae multitudines spectentur quoad originem . dicuntur nationes; si quoad territorium occupatum , Xocantur P Iu-ri ἰ si quoad eomplexionem eorum , quou societatem politi omeonstituunt , appellantur principatus , regna , in ieri ι . re'Publi , gallico etare.
117쪽
118 IxsπιτυTro'Es PHILDAD PINC. Idiunt praecipuo investigandum est , ex quo sunto, vel principio Oriatur suprema auctoritas in populos. Circa. speculativam lianc quaestionem vehementissimo diu aestuaverunt multorum animi , et lugendac hinc provenerunt calamitates. Civis Genevensis , supponens homines natura esgo libero ot prorsus independentos . contendit eos sola spo utilitatis ductos . Per turmas soso coadunasso, ut se defenderent , et mutua auxilia sibi invicem praestarent. Λsserit eos per una nimia suifragia Undamentalo iniisso pactum . quo statuerint id pro omnibus jugiter habitum iri ut sancitum , quod majori numoro suffragantium decerneretur. Itaque suproma auctoritas , juxta singularem Pinc auctorem . necessario residet in populo . qui eam pro nutu Fuo d legare . nunquam vero alienare potest: principes igitur
nullam proprio loquendo habent auctoritatem ; sunt tantum d legati , ut ministri populi , ad cujus beneplacitum corrigi , otetiam deponi possunt. Sic propriis verbis se habet in opero sui illi . et obscuro, cui nomen Contrat sorial ill Eae his explan
tionibus eonstat, depositarios potestatis executirae non dominari populo . sed pro illo munus gerere : hune posse illos suo arbitratu statue atque destituere : eos non quidem contrahere. sed parere debens , et in suscipiendis muneribus . quae ipsis imponit
respublica , nihil agere aliud , quam suo einis οβicio fungi, nee tamen sibi quodammodo jus sit disputandi de ponditionibus.
Quum ergo contigit , ut populus instituat regimen haereditaria um , sive monarchicum nempe in familia . sios aristocraticum in quodam civium ordino . id minime est oppignoratio , quam illo sumit ἰ est rem ratio provisionalis, quam ille adminisιmιioni dat . donec aliter disponere sibi placet. Talo est famosum supremao auctoritatis populi dogma a Pr testantibus excogitatum . ab Anglis admissum , et nunc spud nos praedicatum. Contra illud sequentos statuemus propoSitiones.
118쪽
Primordialis conrentis , quam fingit Rousseau . nunquameae Iisit. Prob. 1.' In cunctis retro sacculis etiam antiquissimis . vid mus homines iter societalos politicas divisos ; nulli bi autoni do-prehendimus vostigia praedictae con entionis a civo Gonovensi cxcogitatae : attamen . si haec conventio cuncta gubernia Prao-cussisset , et totius orditiis politici necessarium esset fundamentum , saliena nonnulla hujusmodi Vestigia reperirentur, aut monstrandum esset cur omnia sic periissent.
nit enim homines a so prorsus indopendentus cssu: atqui homines non ita sunt a se invicem inde pendentes : nam necessario dividuntur per familias : porro varia membra familiarum non sunt independentia , sed inferiora capitibus subjecta osso debunt, ut ostendimus : Drgo etc. Praeterea , absurdum cst omnes mulieres, omnesquo liberos . magnos , et parVos , simili jure deliberare . ct aequali vocu statuero quid conveniat , ut disconveniat. Non no ordini naturae multo consorinius est patres familias primatum habero . pro sa- miliis contraxisse , ut societates politicas sic essecisso ' hoc historiae omnium nationum concordat , et praesertim Scripturae saerae : ergo ab omni viro sapion te admittenduin est.
gil Rousseau , impossibilis suit ἔ ad constituendum enim populum liberum , unanimitatem suilia gloriam requirit auctor sit a qui talis unanimitas semper suit impossibilis , ut satis patet. Etiamsi concederetur illam semcl. aut iterum in aliquo mundi angulo extitisse , nihil indo concludi posset : juxta principia cnim philosopbi nostri , haec conventio , cum cadum unanimitate , pro cunctis populis admittenda esset , aut populi aliter eoadunati , contra naturam essent instituti : at utrumquc pariter absurdum , ut viro cogi lauto omnino indignum est: orgo et c.
Populus eoilectite sumptus , quacumque via fuerit eo titutus, supremam auetoritatem non habet in δε neeessario . ut Bousseau, et assectae ejus eontendunt.
Prob. 1. Ex supra jam dictis certum est genias humanum ita constitutum esse, ut populus auctoritato rogi debeat . nempe silii a patribus etc. ergo supremona auctoritatum non habet ne-
119쪽
120 INATI TuTIOX sis PMlLDSOPu Ita cessario : si quandoque igitur earn exorcere viduatur , id fit porace idens . non vero ex jure ipsi cssentia litor inhaerenti.
plura o . et sensui omnium hominum etiam sapientissimoruin comiraria , admitti non potest, ut vera : atqui talis est doctrina as- forens supremam auctoritatem in populo necessario residero :juxta hanc via ilia doctrinam , quaeli hut gubernia a populo libero non constituta , velut illegitima , et lyrannica habenda essent :porro hujusmodi doctrina omnibus retro saeculis prorsus inaudita est : Scripturae , ut omnium hominum sensui contraria :
lalsa est, et absurda : atqui doctrina, qua supremam auctoritatem ponit in populo . tanquam in suo principio , ad exitiales effectus conducit: in hac enim hSpothesi ; populus potust, si ulla ratiotio , deponero principes a so constitutos . sicut des' nuntur duces exercitus , id propriis verbis asserit musseau, loco superius citato : porro nemo non videt quam infaustos Oxitus hujusmodi doctrina producero debeati Lugenda experientia id manifestum fecit. Eodem landamento innixus , minister Iurieu publieis scriptis domonstrare conatus est insurrectiones Calvinistarum adversus
Suprema auctoritas a solo Deo tanquam a primario fonte repeιenda est. Prob. 1.' Seriplura saera 3ὶ. Per me reges regnant , et Iegum mnditores justa deeernunι . . Non est potestas nisi a Deo; quae . . avfem sunt . a Deo ordinatae sunt. 5J Eae quo lux Deo Patre , omnis paternitas in coelis , et in terra nominatur. Ergo 1. V ote. Prob. 2.' ratione. Vel enim suprema auctoritas a solo Deo . primario oritur ; vel ab hominibus consertur : atqui posterius dici nequit: tunc quippe homines auctoritatum in alios homines, vel in seipsos conferrent : atqui neutrum dici potest: 1.' non in alios homines ; nam tunc auctoritatem haberent , alioquin illam consurro non possent. Insuper . si omnes juro naturaIi Sint
120쪽
aequales , ut stit Rouιse m , quomodo quidam auetoritatem in alios consurro valerent ' 2. Non in scipsos ; eontendit Onim philosophus modo ei latus sil hominem , ut a sortiori populum . liti rtatem suam valido alienaro non posse , et omnem hac doro DonvPntionem necessario cino nullam: ergo cie.
stipponit in subditis obligationem parendi , seeus vana, et illus ria csset : at in hypothesi adversariorum, subditi stricto Obedironori tener ritur; nam jus imperandi, ac consequenter obligatiopa roridi , ex ipsorum voluntato oriretur. Si ergo voluntatem Ariam mutarent , tolleretur jus imperandi, et cessaret obligatiopa roridi : unde , in hac hypothesi, tamdiu obediro tenerentur subditi. quamdiu vellent, quod est absurdum : ergo etc.
in statu naturali : atqui homines in statu naturali spectati suprωmam auctoritatem in se non conserunt; omnes enim sub aliqua potestate nascuntur, nempe, sub potestato patris, et matris, et stati regimine alicujus gubernii : dici non potest eos his auctori in latibus obediro non teneri ; nana tunc ordo subverteretur . et i in societas in horribili confusiono esset : ergo etc...' Constat ex dictis , paternam potestatem a Deo oriri: nt- qui potestas civilis a potestato paterna ortum habuit ; societatos enim civiles primario suerunt familiao aggregatas, ot sub rogi mino unius capitis constitutao , sive in perpetuum , Por Viam successionis, sive ad tempus determinatum, sive alio modo; caput autem familiae, sub cujus regimino aliao erant constitutae, eam-dom habebat auctoritatem in omnes familias sibi subjectas, ac impropriam familiam suam, servata proportione, et in quantum bonum publicum cxigebat: ergo quaelibet humana auctoritas a potesta- in paterna primario derivatur, proindeque ab ipso Deo. Ergo sic. Solvuntur objectiones. obj. 1.' In prima rorum origino familiae orant independentes, potuerunt se coadunaro, vel non coadunar , uni, Vel alteri Se consociare , sub hac , vel illa regiminis sorma se constituero , etc. ergo roVera auctoritatem in seipsas tradiderunt. R. Nego conseq. Vera enim auctoritas Rupponit, ex una parte, jus imperandi , et ex altera parte , strictam Obligalionem parcndi ; atqui repugnat populum strictam sibi creare obligationem parcndi : non dat orgo jus imperandi . ut supra ostendimus :ut igitur sons supremae auctoritatis aSSiguetur , ad Deum asce dundum ost. Rus illustrari potest exemplis : . g. qui in servitium libere so tradunt homini, sive gratis , sius sub onerosa