R. P. Claudii Aquauiuae Societatis Iesu præpositi generalis. Industriæ pro superioribus eiusdem Societatis, ad curandos animae morbos

31쪽

as Ad eurandos animae morbos. quae ingentem praebent meditandi, & distur rendi materiam. Denique semper habeat in promptu puncta aliqua abundantius, ut siris Uno non potest, sistat in alio Quid si ex s bi ex negligenti custodia,adhibeat dili'

nrgi get . gentiorem,examinet se accuratiuς, caue ιλ)iJs,quae Irdere possunt. certum est enim illusi Coll.9. a. Cassiani Collatione citata: Quicquid an Orationis horam anima nostra conceperi linc cesse est, ut orantibus nobis per ingestioiaem recordationis occurrat. Quamobrem quales orantes volumus inueniri, tales nos am te orationis tempus praeparare debemus ' Haec illo'. si eκ otio 6 Si ex otio & scurrilitate,sugiat nuga , di scurrili- eleuet interdiu mentem,visitet sanctissimum Sacramentum alutet Domini plagas, saltem semel orationem dominicam recitando, Vesimaginem B. Virginis cum Ave, vel Salve Regina petat instanter adhibitis intercessis ribus, communicet omnia frequentiu S cum rerum spiritualium Praefecto ; meminent Gil. i. ea. quod Cassianus sapienter docuit Licet enim 1 . impossibile sit mentem non interpellari cogitationibus; est tamen, inquit, nostrum magna parte, Ut cogitationum qualitas emende' tur, & vel sancta , & ipirituales in cordibus nostris, vel terrenae,carnaleique concrescant. Id o namque se quens &iugis adhibetur te qctio Icripturarum, ut exinde nobis spirituali

ttil

32쪽

Cap.3. De ariditate in orat a memoriae praebeatur occasio. Denique mo-Quid maxinendus accurate,ut serio fugiat ab inani qua- ςdam persuasione,& noxio loquendi modo co- 4μφ' rum,quicum nullam, vel exiguam incustindia senibuni curam adhibeant, libereque,& flaxe nimis in omnibus agant, in spiritualium procuratione tepidi sint,& segniores ; suam tamen spiritus ariditatem,ω distractiones in Oratione, & quasi quandam iniensibilitatem in interioribus, adscribunt diuinae probationi, quae illos, ut quidam loquuntur, a lacte abstractos,ad panem, & Qlidum cibum erum

diat,quasi grandiores. Caeterum recogitet potius, quid S. Gregorius contra eiusmodi homines dicat: Nam per contemplationem rimari coelestia volumus, qui non selli cordis, a

sed etiam corporis custodiam non habemus . te statutis Et quidem laepe indecenter aspicimus, ociola diebus. audimus, superflua loquimur, somnum, cibum, non ad resectionem corporis habemus, sed ad usum delectationis. Itaque cum discutere ambigua volumus, superna conspicere, tenebras nostras deserere, internae dulcedinis saporem gustare, ab illius secreto tanto dignius repellimur, quanto munitionis nostrae

sortitudines negligentius dissipamus: iamque nobis tanto est ascendere dissicilius, quanto ad nos ipsos relapsi, in altitudinem custodiae

non curauimus cordis munitiones. Diligen- Exame alter igitur examen adhibendum qiu & venia. bi ii Mu ha

33쪽

a3 Ad curandos anima morbos lia etiam,atque minuta cauenda,nam & illa non leuiter impediunt. quo circa idem sὸν s. Greg. io ctus egregie monet: Quia sine peccato inquih -Rζg in ii electi etiam viri esse hon possunt, quid μ'- me ici salu nisi ut a peccatis, quibus eos humana fragili rati sunt. tas maculare non desinit, euacuari quotidi conentur λ nam qui quotidie non exhaurit 3 quod delinquit, & si minima sunt peccata quae congerit , paulatim anima repletur, λx que ei merito auferunt fructum internὴ saturitatis . Quid es ex Si ex nimijs occupationibus, studiosic. nimii cu caueat non necessarias, nec proximis utile P/xwmψηδ' Subtrahat aliquid voluntarijs relaxationi b. isu flaretur E medijs occupationibus aliquid temporis vel breuissimi, ad mentem eleuandὸ in Deum, se circumspiciendum; curet hubere mentem liberam, & iuxta S. Bernardi consilium,non se tradat negocijs, sed accom modet; petat a Superiore moderationem albquam in actione, & ad breue tempus omni modam etiam cessationem, redibit enim pinstea alacrior,& utilior. Si est sub. 8 Postremo,si ex diuina dispensatione,&tractione subtractione, tunc animandus ad patientiam, d uina. & suauiter fouendus,ne animo deijciatur.sed curet primum seipsum coram Deo humi liare,sibi huius subtractionis causam adlcrib . ' re,non placere sibi, sed accusare semetipsum,

quoties in se vel ad modicum tepere gri'tiam

tititi

e c si

34쪽

Cap.3. De ariditate in orat ast a nam senseriti In veritate enim didici, S. Be sa nar' us inquit , nihil aeque efficax esse ades gr4tiam promerendam , retinendam, recu-ὰ P Rnd4m , quam si Omni tempore coram iis Deo inueniaris non altum sapere , sed ti-ii Uere . Huius autem subtractionis effectus &iij aagna ponit idem Sanctus: Exaruit, inquit, ii C:r meum, coagulatum est sicut lac, factumi eit iacui terra sine aqua, nec compungi ad la- is cryma queo, tanta est duritia cordis . non sapit psalmus, non legere libet,non orare de si idctat, meditationes solitas non inuenio. Vbi ominebriatio spiritus, ubi mentis serenitas, i, F pδ i gRudium in Spiritu sancto 3 Cau Lam autem hic Pater refert ad superbiam, si- Desua: suit, siue quae futura esset,nisi ita humiliaremur. At S. Bonaventura de Processu ii Rςligioni 1 quinque adfert huius sterilitatis

S subtractae deuotionis causas. Prima est, is inquit, humiliationi Se Secunda, puretationis, quia minus purgatus fuit, minus studio- us in deuotione quaerenda, vel minus gratus in accepta . Tertia, eruditionis, ut intelligat, iid non a se, sinsq. meritis, sed a Dei gratia, & liberalitate pendere. Quarta, ex indiscre- to impetu & conatu cordis , quo quasi libemtas mentis obruitur,& deuotio velu ti per vi lentasn extorsionem exprimendo quaeritur.

Qigi'ra ratio, meritum maioris gratiae, i loriae, dum desiderium non impletum amigendo

Quinq. eausae subtractae deuotionis ex S.

Bona.

35쪽

3οAd eurandos anima morbos.

gendo purgat an:mam, & patientia desolvtionis, & humilis sufferentia moeroris, quasillima reddit animam clariorem, & magis lu-

lceptibilem diuini splendoris. Haec ille. Sed Pς ΜΥ' Gelion Cancellarius copiosius, quamuis bre

'cori ussit me, decem, & septem ponit huius sub

U.vel indu tractionis caulas . Prima est, quam potuimu

stria 6- e, B. Bernardo, quem citat, id cll, ad luper D ςςm ' biam retundendam,vel cauendam. Secunda, sep ad desiderium vehementius initaminandum '' ' T- ad regnitionem propriae fragili r xiii vi homo sibi vileicat. Quarta, ut induat ubscera pietatis super aliorum deitatione, . uinta, ad satisfactionem per dolorem illum sensibilem, quem patitur. Sexta, Vt qui p0i sunt alios iuuare, non ita se dedant internis consolationibus, ut a charitatis negoti)s, cialijs iuuandis retrahantur. SeptIma, ut ei vertentia per hanc tentationem edoctus, Vim tutes ceteras & melius discat, & efficaciter doceat . Octava, ne deserat homo pro hac dulcedine, Dei iussa. Nona, ad punitionem venialium, tanquam si pater Ilio faciem ostendat, ut in omni cultodia , modestia reddatur diligentior. Decima, vi intelligat homo non haberi hoc per proprNindu striam,neque volentis, aut currentis esse sed miserentis Dei . Vndecima ad pursa tionem maris spiritualis,quod ex nimia quie te sordes contrahere solet, quas exagita

36쪽

i, i

1isl p.3. De ariditate in orat. 3reommotioq. depellit. Duodecima, ut innotescat, sit gratis anima timeat Deum, si parata est absq. stipendio cosolationum, & su uitatum suo imperatori deseruire. Deciana- tertia, ne incipiat dona Dei pro ipis diligere, ijs adhaerens, ijsq. se oblectans, cum tamen pater indulgentissimus haec dispensat ne subtratiat, ut pomum, aut cibum, parans interim haereditatem, & regnum. Decima- quarta , interdum ad conseruationem corpinris, & virium, ne in lacrymis, gemitibus, &dulcedine sensibili tabescat & deficiat. Decimaquinta,ut prouocci Deva sicut aquila pul- Deut. los ad volandum , ut mater filium ad horam relinquit, quo instantius ille clamet, accuratius quaerat, arctius stringat, & illa vicissimhlandiatur suauius. Decimasexta, ad exercedam patientiam, quia sic affici, non est sine magna tribulatione, & anxietate. Decim septima & postrema, ut vel hinc coniiciat anima,ctuantae futura esset amaritudinis perpetua teparatio, si tantilla subtractio sic assicit. Ceterum in hac subtractione, qua Din Quid in hieminus priu*tione consolationis, ut ait S. Dia- subtractio- dochus, intemperantiam nostrae voluntatis ης

castigat, ut nos virtutis, & viiij differentiam doceat; illud semper tenendum est, ut idem ait, vi cu dolore, humilitate, ac decenti sit biectione speremus seper de diuina pietate, hoe .n. habere solet recessio gratiae ad erudiendu . - 9 Sed

37쪽

3a Ad curandos animae morbos

9 Sed in his omnibus illud curandum di,

Coll. 6- . ligenter, quod Theodorus apud Cassianum' ' - . ponit, vissimus ambidextri, id est, ut prospς'ri im ' ,h ris & aduersiis spiritualibus successibus ad am mus am- teriora semper progrediamur, ut siue serum vidςxxii. tes spiritu, & a terrenis sublimati,ac spirituλ' libus meditationibus pa1li , siue cum omni spiritali feruore subtracto,quodam tepore alaque moerore tepescimus, cu intolerabili quindam tetroq. fastidio uniuersa sordent instrumenta virtutum, utraque quasi manu ad visetoriam utamur. Vnde subdit: inisquis igi' tur in illis, quae dextrae partis esse praedi i c . mus , minime fuerit lubintrante gloria vani tatis elatus;& in istis,quae sinistrae partis sunt, viriliter dimicans, nulla desperatione conci derit; ac potius de contrarijs arma quaedam patientiae ad exercitium virtutis assumpserat. Vtraque manu utetur pro dextera, & in utr0'que actu triumphator effectus,tam de sinist'

statu, quam de dextero palmam victoriς

consequetur.

38쪽

istis

cap. q. De languore in spiritu . 33 'EΤ DEBILITAS I

spiritu, cy Virtuιibus . . . CAP. IIII. i Oc morbo laboranti, quasi Remedia somno graui oppresio , remeta huius mordia excitantia applicanda. e citan Primo enim illud insonan /δ' - - dum est quod certe, vel profunde dormientem excitat: Nescit homo EccI.9. trum amore,an odio dignus sit. Terribilis est,inquit B. Bernardus, locus iste, & totius expers quietis;totus inhorrui, si quando in . i. ii 'Τ eum raptus sum, illam apud me replicans cum tremore sententiam: Quis scit ,si est dignus amore,an odioΘ Et cum laaec cogitatio, . vel sanctissimos viros, quasi columnas in Ecclesia compulerit ad tremorem, quid nobis faciendum, qui ex multis respohsun mortis in nobis habemus, si non aliquantutulum,ex quibusdam coniecturis, &indicijs nostrae salutis recreemur λ An quia Religi nem ingressi sumus,omnia tuta arbitramur8 fallitur nimis ista persuasio, & periculose decipitur . Certe D. Gregorius aliquos asserit veluti duces currentes,alijs viam perfectionis Ustendere,qui tamen in foveam cadentes, o malo sequentes, cautiores reddant & hum, C lioreS.

39쪽

serm. 39. in Cant.

Quale esse

oporteat

religiosam

animam.

Niseria huius status. pericula indicanda.

tra pessimum vitiuingratit dinis.

34 curandor animae morbor liores. Non ergo languide & tepide agen- idum, sed ardenter & strenue. et Ostendendum illi,qualem oporteat esse

animam religiosam. Quanta, inquit V. Besenardus, in auectionibus ordinatio, quanta in moribus disciplina, quanta in orationibus ar matura, quantum in virtutibus robur,quanta denique ipsi cum hoste congressuum multi ludo , numerositas triumphorum Θ Haec adtendens, seque melioribus parans,seipsum M'guat, & quasi secularis ad huc conuersatio nis hominem damnet.

3 O stendeda illi miseria status huius,quo modo quasi hectica febri laboret, qua cum quotidie magis tabescat, & conficiatur, quo plus ea labora bit, minus illam sentiet. Indicanda pericula, facile enim consen'tiet tentationibus, si concutiatur, ut qui Π sit fixus in Deo, sed quasi pendulus,& in acu bus vix faciet aliquid praeclarum, vel sua vincatione dignum: & tandem exponitur perlaculo deserendae vocationis. Quam multo enim, inquit S. Bernardus, videmus,&gimus fratres, qui dummodo maneat habi'tus, ct tonsura, salua sibi omnia arbitrantur ;non considerantes miseri quemadmodum in gratitudinis vermis interiora corrodens, Ob hoc tantum corticem, quam vident, transsinrare dissimulet, ne sorte recogitent,& erube stant, ipsaq. verecundia emendentur . Qui

40쪽

cap. 4. De Iavuore in spiritu. 3s sic interdum in nonnullis consumpta esse interiora uniuersa praesumit, vinoo vereatur ad ea, quae foris apparent, venenatum ducere capulmisi forte quos videmus manifeste apostatare a Deo, repente fieri pessimos arbitramur, & non magis paulatim defecisse, cum comederint alieni robur eorum,& nescierui. Oseae Sed egregie idem, rem omnem quasi oculis S. Bern .se

subiicit his verbis: Hoc frigus si semel ania si in Cat. mum, animae quidem c ut assolet 9 incuria, spiritu dormitante peruaserit, ac nemine de- mae.

inde quod absit) inhibente, ad interiora erus

peruenerit, descenderit in viscera cordis , &sinum mentis , concusserit affectiones, occupauerit consilij semitas, perturbauerit iudicii iumen,libertatem addixerit spiritus , mox ut in corpore solet euenire febricitantibus subit quidam animi rigor, & vigor lentescit, languor fingitur virium , horror austeritatis intenditur, timor solicitat paupertatis, contrahitur animus, subtrahitur gratia, protrahitur longitudo vitae, sopitur ratio, spiritu extinguitur, deseruescit nouitius feruor, ingraue scit tepor fastidiosus, refrigescit fraterna ch ritas, blanditur voluptas, sellit securitas, reuocat consuetudo. Quid plura λ dissimulatur lex , abdicatur ius, fas prosicribitur, derelinquitur timor Domini. Ddntur postremo impudentiae manus, praesuinitur ille temera

tius, ille pudendus, ille turpissimus, pi nus C a ille