R. P. Claudii Aquauiuae Societatis Iesu præpositi generalis. Industriæ pro superioribus eiusdem Societatis, ad curandos animae morbos

71쪽

os Ad curandos animae morbos . superior ' Cum ad ipsum Superiotem iratus accesseuere ira- rit, & verba effuderit, qualia turgentcs andrum ne ex- mo solent; caueat diligentissime , ne illuim ς' piδ leuere excipiat, sed molli responti Oψe irain 'μ' ' ' frangat Super omnia autem videat, ne νς'ba aliqua arripiat, & exaggeret, qua: ille condita protulit. v. Quid est lioc λ Quid di xiiii Z Ita ne Superiori λ An oblitus es quia quo loquaris8 Non memulisti te esse Religi in ium 8 di buvilmodi cetera . haec enim tunc vehementer accςndunt, & aliqqui satis pς ' , se e acerbatum exasperant: sed suaviter λd Orationem hortetur, monens ut redeat ad ip sum, quem inueniet tui anigntissimum, rare se, ubi perturbatio illa humana conqui uerit, fore ut omnia bene componantur. Vbi rideferbuerit spiritus, redierit quietus, tu i ς paternς corrigat. Ita tamen, ut etsi uum culpae, & commotionis turpitudo illi osten d tur, tamen animatus semper ad emendλ'tionem , &bona spe ille reced t. Nouim. enim aliquos prae vehementia usque ad p latrem, & tremorem affectos, etiam dimii sionem a Societate in illo feruore pelijs , deinde placide a Superiore placatos, redijuς non solum poenitentes errati tui,& humili res, sed etiam quietiores, & promptiores,q.- ante commotionem suissent. superior Io Caueat in primis, ne ipse vicissim,ut se ης turbe' ri potest, offensu. verbis, incipia; etiam ιμ' bari, d

72쪽

CV et O. De impat π aversione .ci bari perturbato animo verba verbis re- aai Perid est Occiaim pessimum esset, & perm-θι Cloium : scd ii. quid contrδ te iactet, non mana gis moueatur contra illum, quam soleat mare teranshruiens contra filium phreneti laborant a tem, cuius dicta, vel facta compassionem ei si potius , & lacrymas teneritudinis, quam stocis machum mouent.1 i Efficiat, ut quoties in hoc errare conti- susteus ger it,allumat ille sibi leuem aliquam poenam, riori facie.

quam cum primum λluat: hoc enun facile dum, si in ii & leue medicamentum, tum ex humilitate, h0ς geli dii xum ex liqua interruptione illius iturbidi as. q*ςxit sectus, tum ex impetratione diuini respectus,& misericordiae, non leuis esse momenti, si si perseuerauerit, experietur. iα Tandem addat examen particulare, ad- Particula.

bibe t peculiares orationes, petat publicas /βD Ivprehensiones, & poenitentias: si enim eon. η M 'M stanter egerit, non modo sanabitur, sed mu- ὸ is tabitur in mansuetum, tractabilem, & pMidi uvntinia.

73쪽

83 Ad curandos anima morbos. '

'gularum, cta conscienιia numme timorata.

Neditari

Cur omnia

reliquerit.

Aliud est

ex subrep- tioe, aliud fac te de linquere.

Onendus ut consideret, qu0 fine tanto apparatu relinque- di omnia, parentes, bona, hinnores , &c. seipsum alieno in subiecit imperio; nimirum ut ad persectionem, & cordis puritatem tenebret . Quare ergo post tot labores, & egregia 1acta ita desipit in minpribus, v texi sta laxi tate illud non apprehendat, ob quod solum apprehendendum tanta praestitit 8 Multa possunt ad serri exempla, ut haec stultitia ma nila stetur. ια Intelligat, aliud esseex subreptione mmultis delinquere, sed in virtutibus tame strenue se exercere, tentationibus resistere , proponere meliora frequenter, ad pea sectio nem adspirare, nihil negligere, ubi erraue rit, statim teneritudine conscientiae compua gi , surgere alacriorem, iacturam leuem ma tori seruoris, atque virtutum lucro resarcire aliud vero esse id, quod ipse facit, .linquere, nullo metu stimulari,ubi manifestet mortale non suspicatyr , leuiter contemnercr

74쪽

. top. I r. De laxitate regul. . 69- ex imperfectione non ibium non assurgere ad , meliora ,sid de una in aliam quasi sponte vo- . . tutari. Itaque ne sibi blandiattar ad insipientiam, sibi vi urpans illud, quod sinules solenti i In multis Offendimus omnes j & , Septies in Iae.3. die cadet iustus: haec enim gemitibus potius Prou. a digna stat, quam ut ita quasi leui ioco di-

3 Nisii caueat serio ab hac tepiditate, Vi- Tepidit .deat ne cadat in profundum. solet enim ista tis effici . Deo vomitum prouocareir Legatq. Cassianu Apoc 3 Collat A. de Concupiscentia carnis, cap. I9.dib. . de instit. redunc. cap. 3 --Vbi egregie docet quod experientia compertum est inta plurimis , huiusmodi homines magno in pe- .i Ticulo versari. Quo si etiam ingrauiora non o .cadant, Domino miserante, tamen nihil prae- .clarum ad Dci gloriam, nihil ad proximorum Ntilitatem, vel Societatis aedificationem ab ijs posse expectari. Et si nihil aliud, certe vita apsa tepidorum valde misera e si , & intolera- ω ἴ Bilis, &vt S. Bernardus loquitur, plena mi- blio denae, & doloris, dc inferno plane proxima, ymbra mortis iure censetur. Videnda, quae 'idem Sanctus egregie docuit in haec verba i tern r. unx iterum multi internos, &c. &,scrm 6. hisus

ibi , Contra sane inuenire est homines misi,

si . Videat qui eiusmodi est,&inspiciat pro- in fundius intra se, quae signa habeat proficien

75쪽

νo Ad curandos anima morbor. De itiner. xi iam, ut S. Bonaventura loquitur, robora. Aere r. A. ta: Charitatis, qui poli abrenuntia tionem, &dist. q. ar. a tantum temporis In hac vIa conium pium ,

profectum certe plura deberet habere . Quis sentius fili, in spiritu lis & casti amoris cor eius pungath ut tanta examinet. Patri, taliq. sponso timeat diiplicere λ haed, is, uirino: salutis, hic thetaurus iuxta Ilaiana . De Cais. eoll. quo timore Cassianus pulcherrime. Vel te. .c. I 3. nuem, inquit, timoris formidat offensam,atque in omnibus non solum actibus, verum etiam verbis attonita semper pietate distenditur, ne erga inquantulurimumque feritur dilectionis illius intepescat. Haec ille . Plan gat igitur sub Religiosio habitu animam secD larem, exurgatq. velociter . Quati me Quot praeclaras merendi actiones,Visi . .e quo Obedientiae, virtutum actus sibi permit rat clibi: nec dubitet se in dies maiores memtis tenebras, & pertinaciorem conscientiae

duritiem incursurum sεper her- 6 Nunquam in electione eorum, quae ago e re intendit. perpendat tantu in , an hoc mor tali, sit, necne; sed assuescat potius conside rare, an hoc maioris sit persectionis, & an magis Deo placeat, an illum vel deuiter comtristet: quale enim signum est amoris, illo modo agere cum Deo λ aut quis ferat filium dicentem: Re vera diligo patrem: sed citra lethalia vulnera, & mortem, quicquid etia' iuriarum & molestiarum inferre potero,iaci

l ist it

76쪽

Minnia sine respe 'uvilo, & lib rimele nec tantillum curo magis, an minus ei placeam, modo me haereditate non priuet, vel morte puniat. Etsi aliquando pro transgressione Regia maliter larum, & nimia libertate bonum est ei etiam iuuandus. poenitentias iniungere; iciat tamen Superior hacntedicina nunquam tales ad lanitatem , Meniem'. reduci. Quare qui hoc morbo laborat, excipiendus eri t serio, &secreto, ac grauiter arguendus, ut de flatu vitae suae diligenter deliberet,seipsum intra se colligat,ol, ligationem perpendat, ac si denuo de Soci tatis ingressu cogitaret. 8 Cum in aliqua re grauiore deliquerit, Quid cum puta dando, vel accipiendo, vel huiutinodi, ii re graui quantitas fuerit alicuius momenti, etiam si P ς - . re vera non peruenerit ad mortale, tam e pcrdinendus erit de periculo, & dubio, nemo talς admiserit; & ita terrendus, ut videat quam verum sit illud: Qui spernit modica, paulatim decidet. Si litteras acceperit, ve, Ecel. i milent inscio Superiore, grauiter Obiurgandus. Uideat ouo tendat, caueatinssidias Satanae,' non suacsere illum ista, quae laxis leuiora videntur, nisi ut pertrahat ad grauiora. Si de aliquo murmurauerit, vel denique aliquid paulo grauius admiserit, ibi paterne, quidem, sed valde serio monendus, & poenitentiae ,

77쪽

γ2 Ad curandos animae morbos. men vis, ut dictum est, in priuata admoniti ne ponenda. Si nonnullis res innotuit,coram illis etiam, si ita expedit, eris arguendus, uti saltem erubescat, iciatq. se sub iugo Domini

, 9 Assignetur ei aliquis contubernalis, vel in ossicio collega, cuius exemplo & obteruam iituali vi- tia conrundatur, & incitetur; cuius Iο-ro. quijs, data occasione, accendatur. haec enim interdum magis mouent,& pudore assiciunt, quam consulto adhibitae correptiones Exerced' io Denique collectio ad interiora, spirituul:

serio in spi lia exercitia, meditationes de persectione, se ritualibu ria,*non perfunctoria examina, etiam p se ς ςῆς-Πὶ ' ticularia, se quicquid ad ipiritum instaurὸν dum consert, huic proderit. Et quoniam imsi iunitas haec valde similis & coniuncta est se cundae, idest languori spirituali, quae dicuntur in secundo capite fere plurima, huic et . prodesse valde poteruui.

78쪽

CAP. XI I.

:Nte omnia Superiori cauedum, Non sic lene cum aliquis alioqui vir bo' danandaue. nus, qui aliquando cum aedificatione laborauit, in si semitatem praetendit, & a laboribus se excusat, facile eum damnet quasi imaginatiuum, & sugitantem labores: hoc enim vehemcnter contristat,& saepe re vera duritiem. sapit, non credere assirmanti. Sed si ex medicorum relatu, unonnullis signis deprehendat aliquid esse admixtum imaginationis,& otij, tunc caute procedendum .i Itaque etiam sic affecto magnum Osten' Compatiedat.compassionis affectum,consulat medicos, dum sic af& deinde eos secreto interroget. & quidem secto. initio bonum erit, si infirmus a medicis ipsis animetur, bona spe recuperandae cito sanita- .

tis, deinde ab Infirmario, &alijs domesticis: tum suscipienda est illius cura diligenter per aliquot dies, illiq. spes facienda, fore ut breui melius habeat, ita ut paulatim ipsemet hanc cogitatione deponat, asseratq. te iam melius habere, quod non semel in nonnullis coligit. ι

79쪽

γε Ad curandos animae morbos . id cum 2 Si pcrgat, & infirmitas non appareat, infimitas sed praetexat ille defectum quendam viri uni, non appa- & magnam capitis fatigationem, i huiui xς modi alia, in quibus se diu fui illa assirmeti tus maior etiam piae compassionis affectus Osten'

dendus, addendaq. illa , quae splenaei p. xς . fore sibi utilitati, puta deambulatio frequc intior, .particularitas aliqua parui monacti in ci bo , potu , somno, &c. Ubi vero per aliquot dies ita fuerit cum caritate, & suauitate in elatus, ut facile sibi persuaserit Superiorem ς caritate agere; expedit illi proponere,an non vita illa otiosa molesta illi sit &'melanchCli generet affirmabit sine dubio. Interrogata dus,quid ergo cuperet,quid putaret fieri p0; se, quod iuuaret 8 inueniet aliquas relaxatio nes, & recreationes extraordinarias: ex ij aliquae rejjciendae, sed cum significati e compassionis, tanquam impedientes allorum occupationes , & ministeria cuidebit enj metiam aliorum habedam esse rationem P nod nullae bono aliquo colore, praesertim tanqx iipsi minus commoda: declinandae, aliqua: li cet non necessatae, pia quadam indulgenti

concedendae.

Alia rem e- 3 Curandum contra quam in vere indi dia adhibς gentibus fieri debet, ne alij colauersationibuir , - & confabulationibus eius otiositatem iiii triante sed relinquatur Blus, ut vel fastidio

victus legat aliquid, vel faciat, & ab otio su cipiat

80쪽

cap. a 2. Imaginatio infirm. 7su ripiat abhorrere . . . Aliae GCr a Intcrrogetur,quid magis tibi nocere ex- occupati ,

a periatur, quod genus occupationum mole- nes. s stius ferat λ dicet duo vel tria abstineaturis b D illis, inueniantur aliae occupationes, quibus ιρ se in vcl.ad leuandum taeduam, vel ad ml-nuendum fastidium non Inuidus Occupctur, ter vix em in fatebitur se ad omnia inutilem. . Peta r contra, quaenam illi videantur Et 't: posse sine magno sui detrimento ab eo attin- pQx gi, & illa experiatur; Videat quomodR succens dant,animetur, detur aliquis adiuto minuata tur consiletae tempus occupationis, si non po- ora test perd uas horas, Cccupetur per unam: si ij a conseisionibus abhorret, interrogetur anta ius in studio concionum, an In docenda doctri- . Oni via Christiana,an in aliMo exteriorum incio

in possit occupari, &paulatim eo deducendus, js ut aliquid aggrediatur. δ 6 Vbi aliquod tempus effluxerit, poterit Post ali, suauiter moneri, ut videat, ne cum plura for- te praestare possit,priuet te, Societatem ,- u, suaui . ii Proximum eo fructu , qui ex illius laboribus ter.

o colligi posset. Negabit: urgendus tuaviter,' ut tentet saltem ad breue tempus.

ijd 7 Paulatim vero, post exhibitam compaLQuid post M sonem,& longanimitatem, ex tepaporis spa : - α ιο, & experientia magis habebitur , undo n possit acrius extimulari, & moueri , .ne etiam si vera sit secundum rem debilitas,. h.:bzat ,