장음표시 사용
191쪽
debetur, remittat. Cuius rei perspicua stim exempla in suris litte
Gm. 3. ris, Genesis tertio capite, Num. xij. S xxij.&aliis permultis locis: Dauidis clarissimum, & maxime illustre intuemur, cui et .vet. 11. cui Nathan dixerar; Dominus quoque transbilit peccatum tuum, non morieris ; istamen grauissimas poenas ultro subiit, Dei miseria παs.. cordiam his uerbis dies noctes ite implorans : Amplius laua me ab iniquitate mea, & a peccato meo in uda me: quoniam. iniquitatem mea ego cognosco, de peccatum meu contra me est semper. Quibus uerbis illud petitum est a Domino, ut non tum crimen, scd pQ:- , nam etiam crimini debitam condonaret, atque a peccati reliquiis purgatum, in pristinum decoris, & integritatis statum restitueret. Atque haec cum summis precibus peteret, cum tamen Dominus,
tum filii ex adulterio suscepti, tum Absalonis, quem unice dilige
bat, desectione,&morte mulctauit, aliisque poenis, d calamitatibus assecit, quas illi antea intentarat. In Exodo etiam, etsi Dominus, Mosis precibus exoratus, populo idololatrae pepercerat, tamen minatus est, se tanti flagitii graues poenas repetiturum essς; ipsequo Moses testatus est sere, ut illud Dominus sevcrissime in tertiam, M. quartam usque generationem ulcisceretur. Haec uero a sanistis P tribus in Ecclesia catholica semper tradita esse, ipsorum auctorit, ' te apertissime comprobatur. Verum qua de causa fictum sit, ut pc na omnis paenitentiae sacramento ,isque ac baptisino non condo Dus111. nctur, praeclare a sanista Tridentina Synodo explicatum est his ue bis . Diuinae iustitiae ratio exigore uidetur, ut aliter ab eo in gratiam
recipiantur, qui alite baptismum per ignorantiam deliquerint: aliter uero qui semel a peccati, & daemonis seruitute liberati Maccepto spiritus sancti dono scientes templum Dei uiolare, α spiritum
1anciam contrillareno sermidaverint. Et diuinam clementiam de- .isi cet, ne ita nobis absque ulla satisfictione peccata dimittantur, ut,
' Occasione accepta, peccata leuiora putantes, uelut iniurii, S contumeliosi spiritui sanino in grauiora labamur, thesaurizantes. nobis ira
in die irae. Proculdubio enim magno em a peccato reuocant,ire
quas fieno quodam coercent hae satisfictoriae poenae, cautioresque diuigilantiores in posterum paenitentes Esciunt. Acςedit, ut tamquam testificationes quaedam sint doloris quem ex peccatis comis sis capimus: qua ratione Ecclesitasti itis,quae nostris scelerisus gral. igua. uiter ostensa est. Nam uis ustus Augininus ait; Corcontritum; dea i humiliatum Deus non spernit . uerum quia plerumquedolor est rius cordis occultus in alteri, neque inestoriami otium per uerba,
192쪽
alia quaecuque signa procedit; recte ab ijs, qui Ecclesiae praesunt, ἐ-. tempora paenitentiae constituuntur; ut Ecclesiae, in qua ipla peccata remittuntur, 1 atisfiat. Praeterea, paenitetiae nostrae exempla alios d cent, quo modo ipsi uitam instituere, & pietatem sequi debeant. Cu enim poenas nobis pro peccatis irrogatas ceteri homines intuentur ;&summam cautionem sibi in omni uita adhibendam,& mores ipristinos corrigendos esse intelligunt. Quare sapientissime illud ab Ecclesia obseruatum est, ut, cum ab aliquo publice flagitium commissum esset, publica etiam paenitetia erindiceretur; ut ceteri timore perterriti, deinceps peccata diligetius uitarent: quod etiam in o cultis criminibus, quae grauiora essent, interdum fieri solitum erat. Sed, ut diximus, in publicis hoc perpetuum suit, ut, qui ea commuserant, ante quam publicam paenitentiam suscepissent, no ab Elii e- Tentur. interim uero Pastores pro illorum salute Deum rogabant, atque, ut ipsi etiam paenitentes idem ficerent, eos hortari non desinebant. Quo in genere summa fuit iancti Ambrosi j cura,&sollici- s. AmbrUtudo: cuius lacrymis fertur quain plurimos, qui duro animo ad paenitentiae sacramentum accesterant, ita mollitos esse, ut uerae contritionis dolorem conceperint. Verum postea tantum de ueteris disciplinae seueritate rem illum est, atque ita charitas restixit, ut iam plerique ex fidelibus, ad peccatorum ueniam i inpetradam, nullum intimum animi dolorem, atque gemitum cordis necessarium putet ; sed illud satis esse arbitrentur, si speciem tantum doletis habeant. Deinde uero huiusnodi poenarum perpessione c5sequimur, ut capitis nosti Iesu Christi, in quo passus est ipse, & tentatus , similitudinem, & -Heb. a. imaginem geramus. nihil enim tam deserme uideri potest, ut a sancto Bernardo dictu est, quam, sub spinoso capite, delicatu esse mem- P brum. nam, teste Apostolo, coheredes sumus Christi, si tamen copaiatimur, α quod alio loco scripsit, si comortui sumus, & coutuemus; mmo. 1. si sustinebimus,&coregnabimus. D. etiam Bernardus duo Hirmat in peccato reperiri, maculam animae, S plagam: ac turpitudine quidem ipsam Dei misericordia tolliti uerum sanadis peccatorum plagis
ualde necessariam esse eam curam, quae in remedio, paenitentia adhibetur. quemadmodum enim, sanato uulnere, cicatrices quaedam remanent, quae&ipsae curandae sunt: ita in anima, culpa condonata,
supersunt reliquiae peccatorum purgandae. Idem plane D Chrysosto no6M. Fmi sententia confirmat, cu est: Non satis est sagittam e corpore extrabi, sed plaga quoque, a sagitta inflicta, sananda est: sic etia in anima post acceptam peccati ueniam paenitentia curanda est, plaga relicta. . R , Frequen-
193쪽
s. i. i. Frequentissime enim a sancto Augustino docemur, duo haec in prinitentia anilia aduertenda esse, Dei misericordiam ,& iustitiam; misericordiam, qua peccata, & poenas aeternas illi debitas codonat; iustitiam, qua poenis tempore definitis hominem punit. Postremo, paenitentiae poema a nobis suscepta Dei animaduertionem, suppliciaque
ricinia. in nos constituta anteuertit. ita enim docet Apostolus, cum ait: Si nosmetipsos dijudicaremus, non utique iudicaremur: dum iudic mur autem , a Domino corripimur, ut non cum hoc mundo damnemur. Quae cum fidelibus explicata fuerint, uix fieri poterit, quo minus ad paenitentiae opera maxime excitentur. Eius autem quanta uis
sit, ex eo colligitur, quod tota a Christi domini passionis merito pendet. A quo etiam honestis actionibus duo illa maxima bona cons
quimur. alterum est, ut immortalis gloriae praemia mereamur; ita ut Matib. ro. calix etiam aquae frigidae, quam in eius nomine dederimus, mercede non careat: alterum, ut pro peccatis nostris satisfaciamus. Neque
uero id perfectissimam, &cumulatissimam Christi domini satis tactionem obscurat; sed illud potius contra euenit, ut multo clariorri& illustriorem reddat. Eo enim copiosior Christi gratia uidetur esse; quod non solum ea nobiscum communicantur, quae ipse solus, sed illa etiam, quae tamquam caput in membra sitis sanctis, & iustis hominibus promeruit, ac persolvit: qua ratione fieri perspicuum est, ut iustir, & honestae piorum actiones tantum ponderis, & dignitatis habeant. Christus enim dominus tamquam caput in membra, & uitis in palmites gratiam suam in eos, qui sibi per charitatem conlucti e sunt, continenter diffundit. Quae quidem gratia bona opera nostra
semper antecedit, comitatur, & consequitur, & sine qua mereri, &satisfacere Deo nullo modo possumus. Atque ita sit, ut iustis nihil deesse uideatur, cum operibus, quae Dei uirtute efficiunt, & diuinae legi pro humana, mortalique condicione satisficere, & uitam aete nam, quam scilicet, si Dei gratia ornati e uita decessierint, consequenDo. . tur, mereri possint. nota est enim illa Saluatoris vox: Qui autem biberit ex hac aqua, quam ego dabo ei, no sitiet in aetemum , sed aqua, quam ego dabo ei, set in eo fons aquae salientis in uitam aeternam. .aadite Sed duo praecipue in satisfietione requiruntur: primum est, ut is, iustus sit, ac Dei amicus. Opera enim, quae sine fide, quin uri &charitate fiunt, nullo modo Deo grata esse possunt. alterum, ut eiusmodi opera suscipiantur, quae natura sua dolorem, & molestiam
asserat: cum enim praeteritorum scelerum copensationes fiat, atque, s. prini ui ut sanctus martyr Cyprianus ait, redeptrices peccatorum; omnino
194쪽
necesse est, ut aliquid acerbitatis habeant. quamquam non semper illud consequitur, ut, qui se in illis molestis actionibus exercent, doloris sensum habeant. Saepe enim uel patiedi consuetudo, uel accensa in Deum charitas ossicit, ut, quaepemessu grauissima sunt, ne sentiantur quidem. Neque tamen iccirco hi, quo minus ea ipsa opera fitisiaciendi uim habeant. si quidem hoc proprium est filiorum Dei,
ita eius amore, & pietate innam mari, ut acerbissimis laboribus cruciati , aut nihil fere incommodi senti an si aut omnia laetissimo animo perferant. Verum omne satis sectionis genus Pastores docebunt adnaec tria praecipue conserendum esse, orationem , ieiunium, eleemosynam: quae quidem tribus bonis, animae, corporis, & iis, quae externa com moda dicuntur, quae omnia a Deo accepimus, respondet. Nihil uero aptius, oc conuenientius ad extirpadas omnium peccatorum radices essc potest. Nam cum omne, quod est in mundo, con- r. I. . a. cupiscentia carnis sit, aut concupiscentia oculorum, aut superbia uitae; nemo non uidet, hisce tribus morbi causis totidem medicinas, priori scilicet ieiunium, alteri eleemosynam, tertiae oratione rectius me opponi. Pr. eterea, si eos etiam, qui peccatis nostris offenduntur, spectemus; facile erit intelligere,cur ad haec tria potissimum omnis satis sectio referatur. hi uero sunt Deus, proximus, nos ipsi. Quare Deu oratione placamus ; proximo eleemosyna satisficimus: nosipsos uero leuinio castigamus. Sed quoniam multae uariaeque aerum inae, & calamitates, dum in hac uita sumus, nos premunt; illud in xime fideles docendi sunt, eos, qui patienti animo, quidquid labo riosi,&incommodi Deus immiserit, ferant, amplam satisfaciendi,& merendi materiam nactos esse; qui autem inviti,& repugnantes poenam huiusmodi sustineat, omni satisLetionis fiuctu priuari; sed Dei tantum, peccata iusto iudicioulciscentis, animaduersionem, Msupplicium perferre. In eo uero summa Dei bonitas, & clemetia maximis laudibus,& gratiarum actionibus praedicanda est, qui hum nae imbecillitati hoc condonauit, ut unus posset pro altero satis fac re. quod quidem huius partis paenitentiae maxime proprium est. Ut enim quod ad contritionem, &confessionem attinet, nemo pro altero dolere, aut cofiteri potest: ita, qui diuina gratia praediti sunt, alterius nomine possunt, quod Deo debetur, persoluere. quare fit, ut quoda pacto alter alterius onera portare uideatur. Nec uero de hoc Ga...
cuiquam fidelium dubitandi locus relictus est, qui in apostolorum
symbolo, sanctorum communionem cofitemur . nam cu omnes e
dem baptisino abluti Christo renascamur, corundem sacramentoru
195쪽
participes sinus, in primis uero eiusdem corporis, & sanguinis Christi domini cibo, &potu recreemur; hoc apertissime demostrat, nos omnes eiusdem esse corporis me bra. Quemadmodum igitur neque pes suae latum, sed etiam oculorum utilitatis causa munere suo fungitur ; neque rursus, quod oculi uideant, ad illorum propriam, sed ad communem omnium membrorum utilitatem referedum est: ita communia inter nos satisfactionis ossicia existimari debent. Neque tamen id sine ulla exceptione uerum est, si commoda omnia, quae ex ea capiuntur, spectemus . nam satisfustionis opera, medicinae etiam α curationes quaedam sunt, quae paenitenti ad sanandos prauos anumi assectus praescribuntur: quo quidem utilitatis fluctu eos, qui per
se non satisficiunt, prorsus carere perspicuum est. Haec igitur de tribus paenitentiae partibus, contritione, consessione, & satisfactione, copiose, & dilucide explicanda erunt. Sed illud in primis a sacerdotibus obseruari oportet, ut, audita peccatorum consessione, ante quam paenitente a peccatis absoluant, diligeter curent, ut, si quid ille sorte de re, aut de existimatione proximi detraxerit, cuius peccati damnandus merito esse uideatur, cumulata satisfictione compenset . nenio enim absoluendus est, nisi prius, quae cuiusque fuerint, restituere polliceatur. At quonia multi sunt, quibus, dri prolixe pollicentur, se ossicio satis esse facturos, tamen certum est, ac deliberatum numqua promissa exolucre; omnino ij cogendi sunt, ut restituant: saepeque illud Apostoli eis inculcandum est, ut qui furabatur, iam no furetur; magis autem laboret, operando manibus suis quod bonum est, ut habeat unde retribuat necessitatem patienti. In irroganda autem satisfactionis poena, face dotes nihil si Si suo arbitratu statuendum esse, sed omnia iustitia, prudentia, & pietate dirigenda existimabunt. Atque, ut hac regula pe cata metiri uideantur, & paenitentes scelerum suoru grauitatem in gis agnoscant; operaepretium erit, interdum eis significare, quae poenae quibusdain delictis ex ueterum canonu praescripto, qui paenitentiales uocantur, constitutae sint. Igitur uniuersae satisfactionis modum , culpae ratio temperabit. Sed ex omni satisfictionu genere in xime conuenit paenitentibus percipere, ut certis aliquot, & definitis diebus orationi vacent, ac pro omnibus,&praesertim pro iis, qui exiliacuita in Domino decesserunt, preces Deo sectant. Hortari uero etiam eos oportet, ut pe eadem setisfictionis opera, a iacerdoto indicta, ultro suscipiant, ac repetant; atque ita mores suos componant, ut, ijs omnibus, quae ad paenitentiae secramentum pertincnt.
196쪽
diligenter absolutis, tamen uirtutis paenitentiae studia numqua intermittant. quod si interdum, etiam ob publicam offensionem, publici paenitentia praescribenda fuerit, quamuis ira paenitens resuriat, ac deprecetur, non erit ficile audiendus: uerum persuadere ei oportebit, ut, quae tum sibi, tum aliis salutaria futura sunt, libenti, & alacri animo excipiat. Haec de paenitentiae sacraniciato singulisque eius partibus ita docenda erunt, ut non solum ca fideles perfecte in telligant; sed etiam, iuuante Domino, reipupie,&religiosep
DE EXTRELLE UNCTIONI s SACRAMENTO.
v M sANCTA scripturarum oracula ita doceant; In om- Ercle. nibus operibus tuis memorare nouissima tua, & in aeternum non peccabis; tacite Parochi admonentur, nullum
pus praetermittendum esse fidelem populum cohortandi, ut invitidua mortis meditatione uersetur. Quoniam autem extremae unctionis facramentum non potest supremi illius dici memoriam coniunctam no habere; sicile intelligitur, de eo saepe agendum esse, nS tolum ob eam causam quod illarum rerumysteria, quae ad salutem pertinent, aperire,& explicare maxime conuenit; sed etiam quia fideles, moriendi necessitatem omnibus propositam esse, animo repς rent , prauas cupiditates coercebunt; quare fiet, ut in ipsa morti expectatione minus se perturbari sentiant; sed immortales Deo grarias agant, qui, ut baptismi sacramento aditum nobis ad ueram uita patefecit, tinctiam, ut ex hac mortali uita decedentes, expeditiorem ad caelum uiam haberemuι, extremae unctionis sacramentum insti- tigitur, quae adeat ne licuitinem inagisnecessaria sunt, co- dein fere ordine, qui inaliis stamentis seruatus est, exponantur; primum illud tradendum erit, hoc sacramentum iccirco extremam unctionem appellatum esse, quod haec omnium sacrarum unctio, num, quas doli us Saluator noster Ecclesiae suae commendauit, ut rima administratasti re haaeipsa unctio a maioribus nostriis cramentum etiam unctionis infirmorum,& faciamentum exeun
tuim di est: quibus uocabulis fideses in men loria nouissimi illius temeoris lacile redire possunt. Vod aut 'extremae unctioni pro prima enii ratio conueniati, in primis explanandium est Id uero perspicini fiet, si uerba, quibus tinctus Iacobu apbsolus huius iacramenia legem prcunulgauit,attedamus 'Instinatur Ela uotast inquit:
197쪽
inquit: Inducat presbiteros ecclesiae, & orent super eum, ungentes cum oleo in nomine Domini, & oratio fidei salvabit infirmum, de alleviabit eum Dorninus: & , si in peccatis sit, remittentur ei. Nam quod peccata condonari Apostolus Harmat, in eo declarat sacrameti vim,& naturam. Hanc uero catholicae Ecclesiae de extrema ui ctione perpetuam doctrinam ibisse, cum alia plura Concilia testat tur, tum a Tridentina Synodo hoc ita declaratum est, ut in eos omnes anathematis poenam constituerit, qui aliter docere, aut sentire audeant. Ac Innocentius quociue primus hoc sacramentum fideliabus maxime commendat. Constanter itaque docendum est a Pastoribus, uerum sacramentum esse , nec plura, sed unum, quamuis perplures unctiones administretur; quarum singulis propriae preces, ac peculiaris Arma adhibenda est. Unum uero est no partium cotinu
tione, quae diuidi non possint, sed perfectione: cuiusinodi sunt cotera omnia, quae ex pluribus rebus constant. Nam quemadmodum domus, quae ex multis, S diuersis rebus composita est, una tantum serina perficitur: ita hoc sacramentu, & si ex pluribus rebus, re uerbis constituitur, unum tamen signum est, & unius rei, quam signuficat, essicientiam habet. Docebunt praeterea Parochi, quae sint huius sacramenti partes, elementum, inquam, & uerbum. haec enima sancto Iacobo praeteranissa non sunt: in quibus singulis sua myst
ria licet animaduertere. Eius igitur clementum, siue materia,que
admodum Concilia, ac praecipue Tridentinum decreuit, est oleum ab Episcopo consecratum, liquor scilicet non exquauis pingui, α crassa natura, sed ex olearum baccis tantummodo expressiis. Aptissime autem haec materia illud significat, quod ut sacramenti interius in anima essicitur . nam ut oleum ad miti dos corporis dolores nimgnopere proficit: ita sacramenti uirtus animae tristitiam, ac dolorem minuit. Oleum praeterea sanitatem restituit, hilaritatem affert,& lumini tamquam pabulum praebet: tum uero ad recreandas defatigati
corporis uires maxime accomodatum est. Qtiae omnia,quid in aegrito ciuina uirtute per huius sacramenti administrationem essiciatur, declarant. Haec de materia sitis sint. Forma uero sacramenti est uerbum, de solemnis illa precatio, quam sacerdos ad singulas unctiones adhibet, cum inquit: Per istam sanctam unctionem indulgeat tibi Deus, quidquid oculo , siue narium, siue tactus uitio deliquisti. Quod autem haec uera sit, & propria huius sacrameti serina, sinctiis Iaiabus apostolus significat, cum ait: Et orent saper et , & oratio fidei salvabit insimum. Ex quo licet cognostere, serina precationis
198쪽
modo proferendam esse , tametsi, quibus potissimum uerbis concipienda sit, Apostolus non expresserit. Verum hoc ad nos fideli Pa trum traditionc permanavit, ita ut omnes Ecclesiae eam Armae rationem retineant, qua omnium mater, & magistra sancta Ecclesia Romana utitur. Nam etsi aliqui nonnulla uerba immutant, cu pro , Indulgeat tibi Deus 1, ponunt, Remittat, uel Pareat, interdum etiam Sanet, quidquid commisisti , tamen, quoniam nulla sit sentetiae immutatio, constat eandem ab omnibus serinam religiose seruari. Nec uero quisquam miretur, cur fictum sit, ut aliorum sacramentorum serina uel ab lute significet quod efficit, ut cum dicimus ; Ego te baptizo, aui; Signo te signo crucis; uel tamquam ab imperantibus pronuncietur, ut cum in sacramento ordinis administrado dicitur ;Accipe potestatem; haec una uero extremae unctionis Arma precatione quadam abseluatur: id enim optimo iure costitutum est. nam cum hoc sacramentum propterea adhibeatur, ut praeter spiritualem gratiam, quam tribuit, sanitatem etiam restituat aegrotis: tamen, quia non semper sequitur, ut aegri a morbis conualescant, ob eam causam precatione tarma conficitur, ut a Des benignitate id impetremus , quod Acramenti uis constanti, & perpetuo ordine essicere non selet. Adhibentur autem ritus proprii in huius quoque sacramenti administratione. Sed eorum maxima pars precationes continet, quibus sacerdos ad aegroti tautem impetradam utitur. nullum enim est aliud sacramentum, quod pluribus precibus conficiatur; iac recte quidem: quoniam eo potissimum tempore fideles pijs obsecrationibus adiuuandi sunt. qua re &alii omnes, quos tum adesse contigerit, & praecipue Parochi debent orare Deu ex animo, & eius misericordiae, laborantis uitam &salutem omni studio comendare. Verum cum demonstratum sit, extrema unctionem uere, & pro- Qi ii prie in sacramentorum numero habedam esse; illud etiam sequitur, eius institutionem a Christo domino profecta esse; quae postea asan Iomssit Quicto Iacobo apostolo fidelibus proposita,&promulgata a. mamquam idem saluator huius unimonis Becimen quiadam dedisse ui lus est, cum discipulos suos binos, & binos ante faciem suam misit.
de illis enim apuu Euangelistam ita scriptum est: Exeuntes praedic Mario. bant, ut paenitentiam agerent, & daemonia multa diiciebant, & ungebant oleo multos aegros, & sanabant. Quam quidem unctionem non ab apostolis inuentam, sed a Domino praeceptam; non naturali aliqua uirtute praeditam, sed mysticam, potius vi sanandos animos,
quam ad corpora curanda insitutam fuisse, credendum est. re sancti
199쪽
λα- i i. sineti Dionysius, Atribrosus,Chrysostomus, & Gregorius magnus asserunt, ut nullo modo dubitandum sit, quin hoc unum ex septem calliolicae Ecclesiae sacramentis summa cum religione accipere oporteat. Sed docendi sunt fideles, quamuis hoc sacriamentum ad omnes pertineat, quaedam tamen hominum genera excipi, quibus admi nistrandum non sit. Ac primum excipiuntur, qui sano, ε firmo cor
pore sunt: iis enim extremam unctionem tribuendam non esse, de
Imbi s. Apostolus docet, cu inquit , Infirmatur quis in nobis; &ratio ostendit; si quidem ob eam rem instituta est, non modo ut animae, sed etiam ut corpori medicinam asserat. Cum igitur illi latum, qui morbo laborant, curatione indigeant , iccirco iis etiam, qui adeo periculose rotare uidetur, ut, ne sipremus illis uitae dies instet, metuem dum iit, hoc sacramentum praeberi debet. In quo tamen grauisti me peccant, qui illud tempus aegroti ungendi obseruare solent, cum, iam omni salutis spe amissa, uita, & ssensibus carere incipiat. constat enim, ad uberiorem sacramenti gratiam percipi edam plurimum ii a
lere, si aegrotus,cu in eo adhuc integra mens, re ratio uiget, fideque, &religiosam animi uoluntatem asterre potcst, sacro oleo liniatur. Quare Parochis animaduertendum est, ut eo potissimu tempore cae
testem medicinam adhibeant, illam quidem semper ui sua admodsi
salutarem, cum eorum etiam pietate, & religione, qui curandi sunt, magis profuturam intellexerint. Nemini igitur, qui graui morbo assectus non sit, sacramentum unctionis dare licet, tametsi uitae periticulum adeat , uel quia periculosam nauigatione paret; uel quia praelium initurus sit, a quo certa mors illi impendeat ; uel etiam si capuris damnatus, ad supplicium raperetur. Omnes praeterea, qui rationis usu carent, ad hoc sacramentum suscipiendum apti non sunt;&pueri, qui nulla peccata admittunt, quorum reliquias sanare huius sacramenti remedio opus sit; ametes item, & furiosi, nisi interdum rationis usum haberent, & eo potissimum tempore pii animi significationem darent, peterentque ut sacro oleo ungeretur . nam qui ab ipso ortu num quam mentis & rationis compos sibit, ungendus non est: secus uero Haegrotus, cum mete adhuc integra huius sacramenti particeps fieri uoruisset, postea in insania & furorem incidit. Non
sunt autem omnes corporis partes ungedae, sed eae tantum, quas u luti sensuum instrumenta natura homini attribuit, oculi propter uisionem, aures propter auditum, nares propter Odoratu, os propter gustuin, uel seri non em, manus propter tactu 1, qui tametsi toto compore aequabiliter fusus est, in ea tamen parte maxime uiget. Hunc
200쪽
autem ungedi ritum uniuersalis Ecclesia retinet, atque etiam huius lacramenti naturae optime conuenit: medicamenti enim est insur. Ac quoniam in corporis morbis, quamuis uniuersum corpus malo
affectum sit, tamen illi tantum parti curatio adhibetur, a qua, tan
quam a Ante, α origine, morbus manat; iccirco non totum corpus, sed ea membra, in quibus potissimum sentiendi uis eminet, renes etiam, ueluti uoluptatis, d libidinis sedes, unguntur; tum p des, qui nobis ingressius, &ad locum mouendi principium sunt. Li quibus il id obseruare oportet, in una, eademque aegrotatione, cum aeger in eodem uitae periculo positus est, semel tantum ungendum esse. Quod si post susceptam hanc unctionem aeger coualuerit; quoties postea in id uitae discrimen inciderit, toties eiusdem sacramenti subsidium ei poterit adhiberi. ex quo patet, in eorum sacramentorum numero, quae iterari solent, reponendam esse. Quoniam uero omni studio curare oportet, ne quid sacramenti FH--
gratiam impediat; ei uero nihil magis aduersatur, quam alicuius peccati mortiseri conscientia; seruanda est catholicae Ecclesiae perpetua
consuetudo, ut, ante extremam unctionem, paenitentiae, & Euch ristiae sacramentum administretur. Ac deinde aegroto persuadere Parochi studeant, ut ea fide se ungendum sacerdoti praebeat, qua olim, qui ab apostolis sanandi erant, se ipsos offerre consueuerant. In primis autem animae salus, deinde corporis ualetudo cu illa adiuncti ne, si ea ad aeternam gloriam profutura sit, expetenda est. Nec uero dubitare fideles debent, quin sanctae illae,&solemnes preces a Deo audiantur, quibus sacerdos non suam, sed Ecclesiae, & domini nostri Iesu Christi personam gerens utitur. Qua una maxime re cohortandi sunt, ut huius saluserrimi olei sacramentum sancte, &religiose sibi administrandum curent, cum &acrior pugna instare, ocui res cum animi, tum corporis descere uideantur. Iam uero, quis
extremae unctionis minister sit, ab eodem Apostolo, qui Domini legem promulgauit, didicimus: inquit enim: Inducat presbyteros. Iacobi s. quo nomi ne non eos significat, qui aetate prouectiores sunt, quemadmodu sapienter Tridentina Synodus exposuit, aut qui in populo, Trido. Symprincipem locu obtinent, sed sacerdotes, qui ab ipsis Episcopis per manuum impositionem rite ordinati sunt. iacerdoti igitur huius sacramenti administratio commissa est. Neque tamen ex sanctae Ecclesiae decreto cuiuis sacerdoti, sed proprio Pastori, qui ii irisdictionem habeat, siue alteri, cui ille eius muneris fungendi potestatem fecerit, hoc sacrametum administrare licet. Illud uero maxime animaduer- 's tendum