Hippocratous Epidemiôn to prôton kai to triton / Hippocratis de Morbis popularibus, Liber primus et tertius

261쪽

In hoc igituet rerum statu, authoritate Mononi permotus, statui mecum experiri , quid ad recidivam hanc febrim abigendam valeret Peruvianus Cortex, i quem per inter valla administrandum curavi. Die autem a I; Febris & spasmi iterum vehementer urgebant da alterum itaque injectum est Emma, eodem ac prius successu rHodie & deinceps per triduum repetitus est Cortex stato tamen tempore & Febris, &spasmi quotidie revertebantur. sPostquam igitur satis exploratum esset, quod Febris non obstante Cortice quotidie rediret, etiamsi medicamenta Cardiaca ODficio suo in sudoribus ciendis plene satisfecerant; Cathasi, quae hactenus felicitercesserat, rem omnem tutissime committendam judicavi: Vesperi itaque die a 3 Lenitivam potionem praescripsi, alteramque pro ximo mane denuo exhibui: hisce assumptis, quatuor largas admodum & fetentes sedes excrevit juvenis, neque ullam postea persensit vel Febris, vel spasmorum ac

eessionem.

Haec habui Τibi in praesens impertienda ; quibus, uti arbitror, satis intelligi queat,

262쪽

non modo quam essicax medendi methodus in hujusmodi Febre sit citharsis, Verum e tiam quam parum valeat, neglecta Cams siquodvis aliud remedii genus. Abunde mihi fuerit, si haec Tibi arrideant Ratioci,nia siquid enim unquam in Rei Medicae usum ex me profectum fuerit, id omne illi

semper acceptum referam, quod mihi tecum per multos annos intercessit studiorum consertio. V Α L Ea

Vir Amicissime, b Amare pergentii Amantissimum,

263쪽

Tibi roganti semper facilis, inter plures

a me cursim collectas, has duas praecipue, quia prOXime recentiores, Historias medicinales, utcunque imperfectas, Vir literis omnibus eruditissime, summo opere conabor

tibi fideliter impertire. Variolis populariter grassantibus, de Ga euationibus & variis evacuania methodis in hujusce generis exanthematis, aeque ac in aliis putridis, sut aiunt) febribus sermonem tecum amice habui: ideo uti nostra haec familiaris disceptatio, ita etiam & historiae sequentes ad faedum hunc Didem cum mor bum proprie & praesertim spectabunt.

Duos ab hinc menses ad generosam quandam annos circiter triginta Vel quadraginta natam Variobs, iisque maxime consuentibus, labora tem advocatus, suti moris est inter

medicos in hoc morbo) Alexipharmaca, eaque lenia praescripsi usque ad sextum vel septimum diem ; postea applicabantur

Dispostica nuchar, & brachiis, & AEgrota

post Bolum Graeacum singulis noctibus Haustum superbibebat Par oricum. Undecimo die, cum febrilis adhuc aestuatio maximas inquietudines & Medico & Adstantibus

crearet,

264쪽

crearet, &IEgrota decrescerete pulsa, & lingua arida adhuc nigrescente dejectiones, ex quo eruperunt exanthemata, nullas habearet : Fnema ex oleo lini, syrupo de spina Cervina, R decocto commvn. pro Clysteribus, injiciendum curavi. Brevi temporis spatio dejiciente bis vel ter alvo, maxima faetidae & purulentae materiae quantitas ab intestinis exoneratis fluebat. Exinde durus mollescit pulsus, lingua madescit arida, febrilis denique aestus saevit mitius. Febri citat' fateor)'adhuc aegrota, non Vero fe bre aestuat, ideo ab Alexipharmacis' ut'an tea dixi) lenibus bis vel ter in die nondum abstineo, nec ab Haustu Paregorico nocte. Die autem decimo tertio, quoniam Febris adhuc persisteret, ab eaque plane periculum immineret, Calliarticum sui memini)sequens exhibui,

Man. optim. M. Di soloe in M. Lactis Alixit. iiij. Colaturae adde Pulp. Cassi

Zq. s. Paeon. comp. Jss. M. Quod ad tres, vel quatuor vices placide ex oneravit intestina: postea indies decrescens febris, brevi tota evanuit, & post tres vel quatuor potiones purgantes debito temporis

265쪽

ris interv llo exhibitas, tuta evasit ri gra, &incolumiS. Historiam alteram juvenis breviter tibi narrabo. Rure enutritus hanc adit civitatem, forsan amicos visurus. Post aliquot dies variolis maxime malignis correptus est; quinto die ad illum advocatus AD-

xipharmaca praescripsi , Dispastisa appli

canda curavi. Die undecimo oppositorium ad alvum toto morbi curriculo adstrictam, sollicitandam applicui; die proximo Enema injiciendum curavi. Sed neq; a febre, neque a caeteris, quae supra modum urgebant, symptomatis liberatus est: nam ardor erat intensissimus; accessit spirandi dissicultas intercursabatque aliquando delirium. Ita que in Evacuantibus spem omnem positam esse ratus, die decimo tertio cithartisum lene exhibui: quo altera vice repetito, d grotus,,Variis, iisque periculosissimis angustiis ereptus, tandem plene convaluit.

Atque hanc quidem medendi methodum quae Gihartisis potissimum nititur) uti in

compluribus tentavi, ita rarissime sito destitutam esse successu expertus sum. Non pluribus te morabor. Accipe er-

266쪽

go aequo animo hoc meum obsequium tuae amicitiae, tuis meritis, tuis denique postulatis debitum: Nullum enim ossicium, Amice charissime, a me frustra requires, si quiderit in quo tibi queam gratificari. Tibi desinctissimus,

Datum ex AEdibus nostris Iunii Io. I7Io.

H. LEVET T.

Rogas Vir ornatissime) ut sententiam meam de usa Phlebotomiae & Catharss in Variolis Consuentibus, post plenam Pustularum maturationem, tibi per literas notam facerem: Voto itaque tuo, verbis si minus idoneis, iis tamen, quae mihi occurrunt, re spondere conabor. In Vetriolis Consuentibus, quamdiu faciei tumor & inflammatio manet, & saliva recte fluit, a venaefectione 3c cithasi spari ratione ac furunculo maturanis prorsus abstinendum esse duco. Scilicet ne istae evacuationes, materiae morbidae a massa san-

267쪽

guinea iseparationem, & per pustulas, ranis quam per tot 'legm-m, scui unaeo hoc tempore Natura incumbit ejectionem obturbarent. Adesse enim, medici est, non obstare Naturae. Insiper, procedente morbo, si eo tem pore, quo facies detumere, Si Ptyalismus decrescere incipit squod die nono, vel decimo vel saltem undecimo ab emptione ac

cidit) si his, inquam, diebus manus debito

modo tumeant, & nulla malae notae appareant symptomata, haud omnino me judice) ves PMebmmia, vel Cnibusue, adhuc

indicaturὸ ted totum tegotium recte com mittitur Naturae. interim tamen in hoc morbi statu Enemu quotidie injiciendum prestribo, quo alvum ricibus exonerate, Ac

febris furorem coercere curo.

Auamen facie. ebus praedictis drhiciqid tumente, uoti quod inimis frequen et e lito pastuta corporis non turgent maturo re, nec manus intumescunt; unde 'empe amateria morbida mira sanguinis vim rema mente, eamque inquinante) ardest; febris nascitur ι Respiratio brevis sequens Oisi. tur, corporis jactum, re diatilili ' NM P cotis s

268쪽

eoticis incassum exhibitis) vigiliae urgent. quoties equidem diris his symptomatibus

Vexatur aeger, medico imcumbit per Ne

semonem & medicamenta leniter Purgantia, saepiusque debitis intervallis repetita, humo rem peccantem detrahere, & eo, quo possit, modo, laboranti subvenire. In Variobis denique Consuentibus, licet facies & manus, & pustulae corporis debito modo ac tempore intumuerint, & saliva

satis copiose statuto tempore fluxerit ; si tamen, Ptyalismo desinente, & dictis partibus jam subsidentibus, sebris utcunque quod in hac morbi specie ut plurimum accidit) gravior assidue inhaereat, & symptomata, ex hae nata, sutpote anhelosa Respiratio, Vigiliae, anxietates, cum pallida& diluta Urina) indesinenter urgeant aegro tantem ; rebus sic stantibus, necesse habet medicus sanguinis quantitatem venaesectione minuere, nimirum ut exinde pars reliqua

magis placide per vasa fluat) & materiam morbidam squae per pustulas, jam induratas & crusta obductas, amplius transire n quit) Cathas saepius repetita evacuare. Hi&enim evacuationibus omissis, semper evenit

269쪽

ui, vel memorata symptomata indies augeantur, & inter diem duodecimum, & Oices

mum quartum lethalia evadant ; vel humor putridus in pulmonibus extravassetur, eorumque Vesiculas corrumpat ; unde aegrotus miseram Vitam paulisper trahit, &brevi moritur tabidus.

Anhelosae Respirationi, Crisi saperveniente squo vix ullum pejoris ominis signum hic morbus habet) Phobotomia, Deliciter ac

unice occurrit; quae nisi, hoC urgente symptomate, confestim peragitur, fatum adstans ulteriori deliberationi raptim praeveniet. Licet autem sanguinis missio Respirationi dissicili subvenit, mictum tamen Crmentum squoties hoc morbo laborantes invadit)non modo non cohibet, sed auget, & mortem in procinctu stantem accersit. Hoc tamen funestum fati impendentis praenuntium

mamphora bis in die exhibita, & acidis larga manu propinatis) amovi, aegroque brevi

morituro ad tempus succurri: sed, ut Vera fateor, ne unum quidem variolis affectum, cui urina cruenta fluxerit, diem decimum sextum ab eruptione supervixisse notavi.

Nec a sanguinis detractione, quoties im pedita Respiratio hanc siladet, Pulsus hu-P 1 milis

270쪽

milis & angustus me terret. Quippe saepius observavi vacuato sanguine Arteriam seria eius vibrasse : unde constat Pulsus obscuri tatem non infirmitati virium, sta humoris laedentis oneri deberi. Utcunque rebus in lubrico stantibus, satius est remedium anceps experiri, quam nullum. Compertum habeo nonnullos medicos

Cathar in Variolis vehementer improbasse :Essentiam enim hujus morbi in malignitate quadam circa Cor delitescente lii ponunt;& statuunt medici esse ossicium hanc malignitatem Alexipharmacis calidioribus ad

extrema propellere, ideoque medicamenta Purgantia culpant, utpote quae Virus a circumferentia suti loqui amant) ad centrum

reVocant. Veruntamen haec hypothesis fallaci nititur fundamento. Morbus enim,

de quo agitur, est ex genere inflammator o proinde nullus hunc scite curat, nisi qui1 anguinis ebullitionem compescit, & eo modo putridi humoris separationem, & per pustulas expulsionem promovet. Enimvero dum febris furit, ac sanguis nimis celeri& turbido motu agitatur, nequit Natura

particulas morbidas segregare, & per hys bitum