장음표시 사용
132쪽
i. I. Umiis Clariss Dn Samuel SIrimesius, Profar - tofist. I tar. ragines Morales cum animo suo Jere consitituisset, placuit quoq; eidem,meam de Ra ne Formii Moralitatu, quam in valore positum ludico, sententiam in Disquisit. de Origine Jur. Natur p. 2ψ2. exhibitam perstringere cujus ii ricturis sequens obji-eere Corollarium volueti m tunc opera pretium duxi.
O Uaeritur in quo consistat Ratio Formatu τῆ esse Moratu Cum Moralium doctores dissentiant,visum nobis fuit in Di quis de Orig. I.
Nart. g. g. IJ eandem ponere in malore, quo
tantum ponderis momenti, id quod moraledicitur, habet, ut non sit inane quid&plane nihil, sed tantum valeat, ut verum ponat effectum, in quo idem deprehendas pondus. Di Dplicet hoc hoc miro Clarisi Samueli Strimesto, Proses. Electorali Francoserrano, qui in celeber, mi Pufendosi gratiam, quem tamen ex instituto confutare cum animo suo constituerat, naeam hanc sententiam, quam eandem quoad rem cum Opinione Bonaventura Baronis esse credit
133쪽
credit, it a nuper in Origis Moral. p. II 6.perstri xit Ide. n.uIὶ re, omnino , quod Q. Bonaventura Baro in imputabilitate, quo minus sit ratio fornialis Moralitatis, desideravit, Pu e-o fio, putilbil Iatem nob, scum defendenti, novi meo ostium reperio a Viro Claris imo Iob. Ioach.Zentia gravio, Professore Argentoratensi, qui ut cum ca- nonibus quos Logicis ingratram rediret, nes con- epius imputabilitateprior, quo moralitatu for male complecI annititur in modopeccaret, duos
conceptus morati asem dividentes , Bonitates nempe cr malitiam , ad unam Valorem revocat quem rationem proximam augurasum, cur aerialiquu moratis, id est, vel bonus odiar, vel malis
censeratur. Atqui i). Quaeritur , quaenam sit rasi formalis τὰ se moratis praecise o generice
spectati, ' prout a moralitate tam subgectiva, sive agentis, quam sectiva abstrahit, non vero determinate, in quo consistat moralitassῖb-jαΠυa, sive agentis moralis cita vero disputati. c. Clarist. Sm- r Baro rationem a priori imputarivitatu dicit esse Bon talem: Matitiam, quod ego nego ceu qui distinguo inter impur risitarempraecise items assolute Sedeterminate, sive cum modo prout sic. est ad laudem vel ad vituperium , spectatam Gllius ratio est a priori vis ille de quo loquimur, hujus bonitas & -- litia.
134쪽
Aria pallitur autem Vir Clarissimis mirando
existimat me duos conceptin moratitatem ιιidentes, bonitatem nempe alitiam ιrdanummaurem revocasse, cum no duas hasis femora Iudisserentias dividentes B uno nomine expressum iverim, sed conceptum generi cum ocrationem moralitatis ut sic spectatae ab eius spe- ciebus, quae sunt bonitas& malitia,abstraxerim, sicut ab homine&bruto communis animali ratis ratio solet abstrahi ceu ex compluribus locis dicti Art. 8 patet. Non ergocidem omnino celeberrimo opposivi Pu ardor fo,quod Scottin- , terpres contra ejus disputat sententiam Viderit itaq;SirimUquomodo neglectis legibus bonae oppositionis cum canonibus logicis in gratiam
redire velit. Instat equidem distinguendo p. I 38. inter moralitatem subffectivam olectis mam, hanc contendens et aurem, de quo quaeritur , definire , non illam. Regero, inquit, VALOREM dicere quidam moralitatem, sed non eam, a qua agens moralis denominatuis, idest quae
agentempraemio separna dignum V iis sed eam potissimum quae rei seu o Hecto meis, idem innuenaee ipso Mntgravio. Verum non ego hoc sudico, quod valor, prout a bonitate&malitia ceu speciebus inferioribus abstrahit, agentem perso-
135쪽
sit effectus bonitati sin malitiae, a quibus specie biismoralitatis differt, sicut anim a Lab homine d bruto . Unde distinguendum interim labiis, ut sic, imputabile ad laudem vel vituperium, illud consequitur, esse morale ut sic, ejusque causa est et alor hujus vero ratio est bonum: malim morale quae Strabne sus confundit. Deinde a etiam confunditur moraleat lute specta tum, cujus rationem for malem investigatum ivimus, cum morali mod irato, quatenus sic se habet vel ex parte agentis, vel cx parte objecti, hoc modo de Moralitate loquitur Clariss. Sirimesius Sive vero hoc, sive illo modo ac sectum spectetur morale in utroque reperimi 'ille valor, qui moralitatem constituit, sed non in utroque eadem huius valoris datur caussa. vid. disquis de Orig. art. g. g. 26. I 37. E cipit valorem, quem agenti inesse dixi,& n-else etiam non improbantein. Cen re, ostendi gradus quidem moralitatu, de qua hoc loco silicitisiumus, vel augere vel minuere, Dum immensormale moralitatisnon exprimere. Atqui
thcalor est forma calidi, hunc tamen intensem Q. ves remissum, gradus calidi augere, vel minuere, non est absurdum. me in ahnego, ipsum Morem per se augere, vel minuere gradus moralitatis, cum sit ipsa moralitas formalia
136쪽
ter, quam auget vel minuit, quicquid est causa majoris vel minoris valoris. Quando vero va-Iorem moralitatem iliam, aqua agens r.itas δε- nominatur, dicere Idem negat, cum actio in se cirbonapossit esse, o mala, indes dicti modo valida,
propter quam tamen agens necpraemium, ne par- nam meretur,e. g. actIotam bona quam mala, cu
jus ignorantia, eas minusculpabitu caussa existit; non si nostram ferit, sed Baronis sententiam, cui moralitas est Bonitas aut malitia, vid. Bonav. Bar. Cinc Philos Tom. III. fol. 82. Cun enim valorem ego non habeam pro nomine communi,quo duo hi conceptus contrahentes, Bonum Q. & malum, exprimuntursed pro conceptu universaliorio generico, ab omni moralitate, etiam subjectiva abstracto , haec verba mihi opponi non posse manifestum est. Dico tamen ca), quod si actio ab agente per ignoran tiam, quae non est culpabilis , profecta fuerit, illa formaliter moralis non sit, quicquid sit de moralitate objectiva, quae sicut respicit rationem agentis practicam, vid. disquisit p. 239. ita actus ab objecto moralitatem non accipit, nisi ab agente rationali&libero, sciente item profectus fuerit vid. l. p. 27o. Et quod 3 tale agens ex ignorantia minus culpabili, ob dest..
ctum iu remoti, dum a ejus non impe-
137쪽
etatura voluntate, quae consequi debet deliberationem rationis, uti non potest agens moraledici ita hoc nomine etiam tali agenti non inest ille disraee quo loquimur. Pone aut 3 scientiam, & quod tale agens agat ex praevia deliberata ratione,statim in agente& in actione ejus deprehendes hunc valorem, tale pondus, ut possit imputari ad aliquid,&quidem speciatim ad laudem, si principia quae valorem determinant convenienti ratione in actu concurrant; vel ad vituperium , ubi ista incon uadi inconvenianti ratione fuerint unita vid. Disquis de Orig. L N. p. 83.seqq. u proin Getiam agens sicut bene or male, ita etiam cum valore
egisse dici possit. Imo tolle ab agente Mejus actione, valorem, non erit ejus actio imputativa pone autem eundem, statim erit imputabilis. Fundamentumautem hujus valoris sive moralitatis, prout sc se tenet ex parte agentis, est Ratio proaretica, ex qua proxime valorem, non Imputabilitatem, . . Provenire existi morula
138쪽
g. 2. Verum enimvero Colophonem Iam addideram vindiciis Anti Pufendorfianis clim Amiciis exhiberct Corollarium Antapologei cum i Doctismo Sirmemorosiario huic Apologesico oppositum, Quod, ut bona fide rem a me geri pateat, benivolo Lectori exhiberinum duxi.
PO LOGETICUM.ANno abhinc elapso in Orig. Moralib. Disert. IV. quaesitum a me fuit quaenam Ratio Formalis Moralitatis, cumprimis Subjectivae, haberi debeat, id est ejus , quae Subicctum seu Agens Morale denominat. o lustratis Scholasticorum sententiis eorum mihi arris opinio , qui dictam Moralitatem per Imputabilitatem interpretantur, a proaerei proxime provenientem. Cum vero huic tum Veterum quorundam, tum Celebere Pinendo i sententiae maxime a Bonaventura Barone opponi adverterem: dari conceptum Imputabilitate priorem, quod ipsum a Viro Clar Dn Ioh. Ioach. Zenigravio Phil. Pract. Pros Argentoratensii, hisce repetitum legebam. Nobu Imputabilitati To-rale otius consequi, ceu Adfecti , quam istud ceu rmati constituere videtur De Orig. Iur. Nat-.
r. 2 a. perae pretium duxi, Telum praevisum eliderei quid praeterea de Conceptibus Ο-
139쪽
ralitatis, a memoratis Autoribus adinventis, Selm putativitatis loco suggestis, censeri debeat, verbo aperii C. Cct crum idem de utriusque ConceptuIudicium scIendum erat, nempe nec Bonitatem Malitiam Saronis, nec alorem D n. Zemgravit bloralitatis Subjectivae Formal de quo ageb tur, attinger sed ad Moralitatcm Objectivam rotius pcit incre. Non iustinuit judicium hoc prae a ctus Professor Argentoratenses,Verum eidem
Corollario Apologetico ad Dis'. I. Di quis de Orig.
P se Moralis praecise cingenerice spectari, es proueri Moralitate iam Stilectiva sive agentu O effiυ abstrahir,non vero determinare,in quo consistat Mor.iti .isso Hectiva sive gentis Mora-δει Ita ero dissu a Clarissi trimesius. ad Baro Faltonem prior Imputativitatu dicit esse Bonia Iaremo Malitram, quod ego nego, ceu qui distinguo Inter imputativitatem praecis items absola- ιλο determinaresve cum modo, prout sicilicerest vel ad Laudem, vel adVituperium,sspectatam:
ius Ratio eis I alor isie, de quo loquimur ;/0Bonatas m Malitia. Atqui in quam ego, ad i. quaeritur a de istius Moralitatis Formali, de
140쪽
pen ε omnibusqtaaerit, hic vero clitari de Moralitatis Formali, a qtio agens Moralitatu Deno
via de alio Moralitatis Formali sollicitus est, qui P endorsi Imputativitatem ceu spurium Formale semotum it tibiquaeritur de Moralitate, Moralistis recepta, possibili sed Moralitas subjectiva &Obiectiva.ceu Genus abstracta, cum inaudita est, tum plane impossibilis, Moralitatibus, a quibus Abstractio intenditur, prorsus Heterogeneis, uni eidemque Generi Proximo haut subiicibilibus, indeque non per Synonymicum conceptum, sed tum At quivocum abstrahibilibus a Zenigravi cum Barone aris chiorem consensum intercedere ostendit quam vel ego stasipicatus iteram , velin Zenigravius admittere gestit Enimvero, MoralitatiS, prae- Cise acceptae, Rationem a Prior Clarisi. Vir Ua-Iorem constituit cum modo autem Habitudi- nis ad Laudem situ perium Bonitate mininlitiam. Hoc vero pacto cum Barone nolens volens tantum non per omnia conspirat, qui
itidem de quadam tantum oralitate, per Modum Laudis&Vituperii modificata, agit, non
vero de Moralitat a Subjectiva & Objectiva abstracta, Laroni prorsus incognita.