장음표시 사용
121쪽
nempe ut aut Christianaepotestatis iudices dent partim ex civili, partim ex Ecclesiasico ordine pari numero de parte utraque,aut ut amica instrituatur cotiatio cum pio pacis desideris. Deinde porro agens de tali conventu non ad definiendas,sed ad componendas controversias,adijcit. Haec libertas in eo quod convocatur concilio rum apprime necessaria es cum magnus est nume lac atque aliter credentium umque iam inpartes itum es, O sententiae vindices ha-sent gentes totas aut nationes: addit deinde, ita cum se res habent Fensura ac damnarionesta xis alterius res non indiget: nam per illa nil' sici exitus offendis veniendum ad nigniora ad
colloquia amica,adtransactiones. quae ibi sequuntur plura. Rursum interrogans quis iudex sit futurus provectarum eousque
Controversiarum,non,ait, accuseaures,nec μi accusantur: s.quose ei magis ingerunt,quo magis se redduntsuspectos atque jurabiles. Vnde antelligi satis potest, si quis in hac causa dicat ius possidendi stare ab hac aut illa parte: aut hanc illa esse validiorem, eo negotium non expediri.nam ubi de hs quae credenda sunt,agitur, possessionis vix ullum est privilegium : neque possunt qui pauciores sunt in hac re aliorum qui plures sunt,dominatu premi nisi per vim,ut multis ostenderunt Protestantes temporibus
122쪽
pologeticus eorum Synodi Tridentinae. Quod si etiam spectare libeat eum qui in
Synodo propositas erat agendi modum, nihil boni inde sperari poterat. Nam nimium manifesto apparuit quaesitos obtentus quo ius sententiae dicendae adimere tur Remonstrantibus qui eius dicendae ius habebant: cum tamen ut hi ipsi non nisi pauci esse possent am ante provisum fuiΩset ejectis per iniqua iudicia in Synodo cuiusque nationis quotquot elici poterant,& ubi qui superfuerant apposita illis aemula Ecclesia: deinde quo qui citati advene
norum inter quos etiam nonnullis per litteras domo scriptas incussus est metus) eo-rUm argumentis moveretur, atque ut ita condemnatio iis absentibus quorum res agebatur facilius procederet.Neque Vero Remonstrantibus dum in Synodo fuere libertas concessa est, quam Protestantibus in Synodo Tridentina negatam non m mini, proferendi citra impedimentum argumenta quibus sententiam contrariam oppugnandam censebant quanquam indictionis litter et id continebant in sed tantum quatenus id Synodo, quae ex adversa parte constabat, videretur: plane adversus aequitatςm naturalem,cum in disputando
123쪽
tam opponendi aliena qui1m sita tuendi par esse libertas debeat: quippe etiam Impares caetera hac in parte pares se faciant oportet quoties rationum poderibus examinanda est veritas, etiam praeter iudicum Omnium more qui nunquam litigatoribus pra scribunt quem ad modum sive in oppu gnando,sus defendendo causam sua actu-rI sunt, quia argumenta in partium debent esse libertate, non in arbitrio iudicis. Iusta ibertatem huic Synodo abfuisse Ctiam apparet ex manus iniectione in Remonstrantes pastores facta Dordrechti, tanto rigore Ut in summa necessitate , nec VXOres,nec liberos adire ipsis licuerit. Quaecunque definitiones unquam factae fiant rebus ita praestructis ad obtinendam maiorem sententiarum partem,nullius umquam bonae frugis fuisse apparebit. Multa huius rei exempla attulimus in oratione habita Amstelodami mandatu procerum Hollandiae. Praeterquam vero quod haec Syrinous malis internis mederi non pote-, aliud
ipsa malum attulit, cum spes omnis rQ-deundi in unum corpus cum illis qui Augustanam formulam sequuntur per hanc synodum sublata sit,quia eius formulae se- hλtores plane exhouescunt quaeaampla
124쪽
s8 Apologeticus eorum cita quae huius Synodi definitionibus,tanquam communia Reformatarum EcClesiarum dogmata, ostentantur.
Accedebat quod istud definiendi propositum ad mutationem rectorum contra leges spectabat ne scilicet bruta essent Synodi fulmina. Synodus communis nationum alia quae celebrata est anno cII ID LXXXVI apud Trajectinos similes effectus produxerat,quς sola ratio sussiciebat ut civilium rerum gnari & pransientis status amantes, & rebus novis adversi a tali SP
vicinarumque nationum proceres csm
ponenda censiuerint Ecclesiae dissidia, quae consi iba in eam rem sint data.
CV ra primum innotescere controVCrsae cc crimi, atque Hollandiae prΟ- Ceres de earum natura colloquio praecipuorum e pastoribus edoceri voluerunt, peracto eo colloquio xx Maij anni cII IOCXI ipsorum decreto iniunctum est pasto-
125쪽
qui uolt indiae praefuerunt. 99
ribus , ut abj alios Christiano atque fraterno
amore amplectirentur, re que cunctas ad acens ac tranquisitIatem dirigerent, atquerim rei eringoplebem quantum possens maxime de inorum procerum proposito commonefacerent T in allocutronibus adpopatu de hisice capitibus ita adducti temperateque ageret quemadmodum pax Oemendatio populi exigerent neque aus aliorum victores aut crederent aut iactarent Hic de cernendi modus quanquam calidos obtrectatores habuit in plane conVenit, cum eo consilio quod iam ante a superiore iudicum consessii datum fuerat, ita ut si pro- Ceres hoc suo decreto dicantur aluissedis sidia,idem de illis iudicibus dicendum sit.
Reperiuntur in Hollandia antiqua exempla similium constitutionum. Nam anno CΙΘ ΙILXV praefecta Belgicogermaniae ad asceteria ita scribebat. Carissimi nobis:plane compertum nobis es errores qui nunc plebem di nent uxisse asus re maxime ex inconsideratis tum ascetarum tam aliorum allocutionibus adpopulum i rei τι eatur obetiam visum nobis
estne quem posuac ad docendum populum mi ratis .ineve quem intra coetus vestros docere permittatis 1isi cui adsit iudicium erudentia insigati mores, quique in docenda plebe recusis exercitatus: utque eum qui populum allocuturusoror moneatis is temperet omendere popsiam
126쪽
fabalosis narrationibus,ut nimiumsepe iam factitarum est: neque vero aut Martini Lutheri meminerit, aut o m damnata dogmata recitet, addita comminatione si quissecus faxit in eum animadversium iri interdictione fungendi muneris ac rei a etiam delinjuentibus aiumarisius ebis docendae. Anno Vero CII II XXXIXconsessus iudicum Hollandiar cui tum dein rempublicam mandata erat inspectio inita scripsit magistratibus. Carissima no,is. Cum ex diverso modo populum docendi, se quia
ipsi qui docent saepe di cilia atque ardua se po-
ptio captum effugienita argumenta tractant, nonnunquam etiam vi suggesta alij in abos declamant , populus graviter commovetur: nos eixei occurseam volentes jubemus atque necipimus mobis Imperatoris nomine , ut interdicatispa-
floribus omnibus,eorumque vicariis, se aliis qui intra Anes vesrospopulum compellant, caueant A bi ne imprudentir insuis allocutionibus tractet obscura argumenta, aut quibus omendi populus posset, aut vori materiam sumere posset obtrectandi magi fratibu uis ac vesed ut astgn tam sectionem Evangeldi exponani secundam receptas doctorum interpretationes cumsevera criminum anse Iairone : abstineant etiam al, in
alios declamare: sed siquid a quibusdam d. ctum
inresiexerint quod a veris dogmatibus exorbitet, aut mcraio quenquampo et offendere eam solum
127쪽
qui Hollandiae praefuerunt. Ios
a de re conυentant, a vi quaesitori, no bove consessui indi itim facianteis constituatur quod e re erat. Κe cxermannus, qui in Systemate Politico, regulas congessit laudatas a peritis reru civillum,inper caetera sic ait: In fin-sionibus de religione non patiatur Princ Is cer ramina publica nimis invalescere praesertim pro
Iet sto se apudpy, iam , sed Putationes de religione sus thores ia' eat proponi 2 disputari
in Academis se Schotis inter viros dostis Ointel 'eniis ac cap tres subtilium coni oversiarum. Episcopus Eliensis ante,nunc Vintoniensis inter ea quae ad officium summae potestatis pertinent ponit,obviam ire Ecclesiae secessionibus. Neque alio spectat consilium quod Rex Britanniarum anno
C a II cx legatis Federatorum Voce, anno autem cI Q cxi Ii Hollandiae proceribus
scripto dedit: υt cont ouersias pubitio imperio sedarent, interdicentes pastoribus ne elusemodi disputationes ad Kuggestum es populum perfer rent , cum praeceptopacem colendi se ferend/pla-.cide Videntes saltem donec percognita re pro pius aluyud imperis publico con timeretur. Obiici solet consilium hoc ab his qui internos erant praeparatum ac postulatum fui sese. Fac ita csse. Tamen certo scio etiam
ipsius Regis professione , controuersias ab ipso diligenter expensas, dc quia eas ad
128쪽
fundamentum religionis non pertinere Compererat, ideo hoc consilium datum fuisse. In praefatione quae actis Synodi Dordreclitanae anteposita est , dicor ego composuisse indicem controversiarum
Regi exhibitum,& Regi subrepsisse, ut literas impetrarem. Falsum est Virumque. Nam indicem ne videram quidem antequam Regi is fuit traditus, qui de literas scripserat priusquam ego in Britanniam venirem, sine ulla mea ad hanc illamve rem opera. Non nego aliquot post annis ab eodem Rege diversum consilium datum esse super indicenda Synodo communi , sed & hoc certum est persuasum tunc Regi fuisse propositum esse Hollandiae proceribus placita quaedam tueri a receptis universim dogmatibus aliena. Annon etiam suspicio Regi injecta fuerit, in republica aliquid agitatum in ipsius iniuriam cum tamen res ita se non haberet nolo nunc anxie inquirere. Non longe ab hac forma discedit interdictum ractum a consessu iudicum Geldriae edictum procerum Transis alanorum. Tendebant eodem exhortationes plurimae quae Regis Galliae nomine tum a Maurerio legato perpetuo, tum a Bossi-Zio extra ordinem misso factae sunt, ad
129쪽
Federatos proceres,& ad proceres Hol-Iandiae. Item oratio quam Scyltus legatus Regis Sueonum habuit in Hollandia:
Eiusdem argumenti est, eodemque spectat decretum ab Hollandiae proceribus factum atque editum anno CID ID CXIV: tantum ad vitandam calumniam quasi sine sine omnia dogmata circa has quaestiones tolerare propositum esset,scopuli quidam utrinque sunt indicati quos vitari oporteret. Mens enim Hollandiae primorum neque erat, neque vero esse debebat,tolerare in Ecclesiis suis aut dogma quod gratuitam Dei opem abnegaret, aut illud quo Deus constitueretur peccandi causa, sed illam docendi rationem quae ab istis praecipitiis sibi cavens quod in medio restaret discriminis super capitibus controversis id charitate velaret.Eum in finem memorato iam decreto haec docendi ratio sufficere iudicatur. A Deo Domino omnipotente ab aeterno placito suo quod
quidem in servatore ac sistratore nostro IesiuChri fundatum esset, ad perpetuam salutem electos eos qui gratuito atque incommeriso Dei beneficio se Spirius sanciti operatione in Dominum Iesum Christam uelam suam repone πο atque in ea uriaper vim similis incamme-
130쪽
mio 4 Apologeticus eorum ti bene Dij ad exitum usi Ve perstarentereiectos
vero ad damnationem qui Iesu Christo non con Her ni, atque increduli permancrent. QUAE docendi forma illis verbis tradita non est, ut quidam existimant , Remonstrantium propria , sed RemonstrantibuS, Contrare- monstrantibusque inter se communis. Fatetur enim pars Vtraque qui suo tempore Deo confidunt atque in eo perseverant eosdem ab aeterno electos, incredulos VC-ro rejectos esse. Praeceptum de cauendis
praecipitiis quod attinet, Remonstrantes nunquam recusarunt parere parti ad se maxime pertinenti , cavendum scilicet dogma quod secum ferret nativis hominum viribus aut factis aeternam salutem parari. Sed & Contraremonstratiam non pauci paratos se ostenderunt vitare de quoisi monerentur. Quin δί Dordrecliti rectores re cum pastoribus suis communicata decreti istius formulam receperunt, Meius oppidi quaesitor Hugo Musius Holitanus pariter me cum apud rectores Am-sheiodamenses eam formulam defendit Sed pauci homines alios contra hoc decretum concitarunt proferenteS reS a ratione alienas inter se pugnantes. Nunc enim clamabant Ecclesiam iniuria per eius decreti verba accusari : nunc Vero