장음표시 사용
131쪽
qui Hollandiae praefuerunt. Iprohibere decreto id doccri quod diu1nae
paginae veritas testaretur. Prius illud quod attinet, tantum abest ut proceres Ecclesias notare voluerint quasi culpae talium prςCipitiorum amnes, ut etiam Contraremonstrantes qui pars tantum Ecclesiae erant ab ea culpa inuriu-nes censuerint. Quid ergo attinebat,dicet
aliquis, ista praecipitia indicari 3 quia scriptores nonnulli improvido certadi calore In Vltima quaeque abrepti, aut eadem illa aut tantundem valentia defenderant ,
quod si opus sit,ostendi potest clarius sole
meridiano. Sicut ergo monentur Remonstrantes ut a Pelagij veneno sibi caveant, ita Contraremonstrantes monentur vitare errorem eorum quos Praedestinatianos
appellabat antiquitas.Neque illud firmius est quod in alteram partem dicitur divinae veritati illo decreto silentium imponi. Ueritas enim divina etiam Heidelbergensi Catechesi testata haec est, creatum a Deo hominem ut ipsi serviat & cum eo perpetuum vivat: item nolle Deum id quod perverse fit, neque aliunde quam ab homine esse hominis exitium,ut tradit etiam Belgicogermanicae professionis formula, tum vero quos Deus ad felicitatem aeternam Invitat eos ab ipso serio invitari, quia
132쪽
Io , Apologericus eorum scilicet hominis obedientia ac salus ipsi placeant, neque ullum ab eo praeiudicium faehium sit adversus hominem sine culpae intuitu. Multis locis colloquij Hagiensis demonstratum est haec omnia a Contraremonstrantibus concedi. Quid igitur hic est quod ipsos oneret Aiunt quidam ita tamen exponi posse decreti verba,quasi ipsorum sententia illis notetur. Certe in pravum sensum detorqueri omnia pq sunt, etiam sacri codicis effata. Sed qui
pacem amant, ad pacem interpretantur omnia.Pravaest subtilitas,summarum pΟ- testatum leges extra mentem ipsarum adversus semet exponere, ut imperia earum detrectandi praetextus quaeratur. Alij probant rem decreto Contentam, non decernendi modum , quia ea de re constitui oportuerit ex sententia Ecclesiastici coetus. Atqui in Trajectina terra id factum
iam erat. Nam res eadem continetur rC-gulis Synodi Trajectinae quae& consensu pastorum & procerum imperio sunt probatae. Neque tamen id sitffecit, sed hoc
quoque Opus mutatis rectoribus eversum est. Tum vero ad hanc obiectionem responsum est in oratione quae habita est Amstelodami, requiri conventum Ecclesiasticum, vel ut suppleatur quod juri sum-
133쪽
qui Hostandia praefuerunt. IOT
mae potestatis deest, vel ut re plene cognita aliquid statuatur. De iure , omnium Protestantium perpetua est sententia iuris satis esse penes summam potestatem iubendi omnia quae Vero bono SI aequo congruunt. Edoceri vero de eo quod faciendum esset, poterant procereS non minus ex antiquis quam ex novis Synodis, tam ex Trajectina quam ex Hollandica. Synodo, tam ex ipsorum in Hagiensi oollatione collocutorum scriptis ac verbis, quam aliunde. Antequam editum est hoc decretum , opera Isaaci Casauboni Regi Britanniarum, insignibus Theologis aliquot ostensum est : responsumque in hunc modum. De e Eicti I UMF-
morum ordinum , quod nuper misisti, egra accurate cum Rige Serensimo, cum D. Archiepiscopo , cum alijs praestantis doctrina praesubhus. O Rex se omnes qui legerunt, consilium vias menter se probarunt se laudarunt. Interes enim religionis Christianae , es ad Protestantium exi'imationem vel maxime feraίnet coriosis hominibu bulam imponi, ut desinant Mn-
ratis hostes Reformationem Ustentibin inurere. Summa igitur laude I EUHφιmorum ordinum
134쪽
1 o 8 Apologeticus eorum trudentia digna est q halus seisi Edicti publi
catione, se curiosas iam num mentes, Deo / oeptis
favente, in os scio continebit, se set Imperis Ecclesiis publicam reddit tranquili ratim. FaxIt Dominus Iesus ille unicus Ecclosiae doctor es consiν vitor, ut quem boni sperant fructum ex hoe salisberrimo consitio, Illactris imi ordinesten piant. se nos pro Babιlita inter Ecclesias ve-mas tranquillitate occasionem Vsis gratulania brevi habeamus. Neque vero conssium Antaxat Rex ε-cit της, se a 'V υiri gravissimipro
barunt, sed es formulam quoque ipsam, iussu
Ordinum conreptam. Anaret enim id esse actam ut a duobus si pati in hac doctrina aeque periculosis,hinc Manichaeorum, inde Pelagiano-ε rumpopuli avertantur, O in ea doctrina confirmemur,quae Glutis non proram se puppim, princip um inq iam, progressum,o mλειωσὶν uni Deo ad ribens, contemptum tamen bonorum op rum non inducit. xla I Kalendas Iuniicio
Sed ut undique omnia amoverentur quae offendere quenquam poterant, saepe in conventu Hollandia lata est conditio, si quid in decreto esset prauae interpretam ioni obnoxium , id ipsum commoda interpretatione ab eo periculo liberandi: tandemque xxi Februarii die anni cin
a' c pars maior placere sibi ostendit,
135쪽
. qui Hostandia praefuerunt. Ios
congruenter ei Consilio quod iam ante protulimus ex recognitione Synodi Tridentinae , Ut certo numero diligerentur miri 'eruditi placidi, se rerum sacrarum periti, tum qui in civilibus,rum qui in Ecclesiasticis muneribus versarentur, qui primum hortamentis ac suasionibus adhibitis apud pastores qui colloquio intersecrant , aut quomodo id seum utilissime confieri posset, audiro etiam si opus esset aliorum aequorum hominam consillio deroto negotio propius viderent, certamque re gulam concipirent , non tantum vitandis
decreti pravis interpretationibus , sed se ui eius ordinando in certum modum, quem pastores viri que sententia in altocurIonibus ad populum salva animi sui religione ad pacem se tranquillitatem pvuli sequi
possent , cunctaque dogmata cum Reformatae Ecclesiae placitis pugnantia rite arceri , qna regula primum exhiberetur Principi Mauratis, s pos eius sensetiam intellectam referretur ad conventum Hollandia, τι re expensa id salueretur quod ad Dei bonorem , salutem populi , , prosperum Ecclesiae satum conduceret. Prima huius consilij mentio facta erat ab Enchusanis: clam a quibusdam Amstelodamen situm , ego cum sperarem futurum, ut ipsorum oppida ei consilio acquiescerent,& nobis auxilio essent
136쪽
IIo G pologeticiu eorum ad res placide componendas,eos qui ope- . ra mea Viebantur, aliosque eodem laboravi perducere:rogatusque ab Oidcnbarneueldio , conventus Hollandiae adses. re Advocatum vocant in scripto eam rem complexus sum. Optima fide profiteri postum huic consilio promovendo datam a me Operam, quod id imprimis utile iudicarem sanandis animis qui iam erant exulcerati, & procurandae quieti quod unum mihi propositum erat in hoc negotio. Si recte memini oppidis, quae a nobis
dissenserant hactenus, concessum eous . que cst, ut cum numero essent perpauca, tamen in facienda ad hanc causam dele gatione cum oppidis caeteriS aequarentur,
hac lege, ut a nobilibus supra numerum aliqui delegarentur,eo quod dicerent nobiles nolle se haberi in partibus, ut qui
nunquam huic aut illi de controversiis sententiς accessissent, sed tantum ferendi
se mutuo auctores vicisque fuisset. Etiam hoc additum erat, ut delegati rem hanc
tractarent communicatis cum Principe Mauritio consiliis. Negari sane non potest quin interventio Virorum in civi libus imperiis versantium multum cepe contulerit ad Componendas Ecclesiae controversim: eademque via pridem ini-
137쪽
qui Hollandia praefuerunt. I u
ta saerata proceribus Hollandiae incausa Harmanni Herberti, Cornelij Vvig- geri atque aliorum. Synodos singulare esse remedium dissi-- diis sanandis nunquam intelligere potui,
gnarus multis olim controversiis impositum finem aut colloquio, aut arbitrio publicarum potestatum bonis consiliis utentium: quin & nostro iaculo a Regibus, Principibus atque aliis potestatibus colloquia instituta ad resarciendam Christianitatis concordiam quod Lepe in Germania tentatum inter Romanenses Protestantes, etiam in Gallia Possiaci, saepe S a Reformatis oblatum Lutheranis tanquam optimum ad pacem reconciliandam) interim & a potestatibus usurpatam in rebus eiusmodi vim imperij:neque tantum in recipienda Reformatione universa sed postea quoque in Palatinatu, in Hassia, Brandoburgica, Borussia, . ac speciatim de controversiis super Praedestinatione apud Bernates. Attamen nequid intentatum relinqueretur, Vnde spes pacis appareret, ne Synodos quidem omnino recusarut Hollandi & Vvestseisiae primores: sed& huic consilio aptarunt sese quanquam non exigua impedimeta
138쪽
ob animum versabantur verum hoc proposito ut negotium omne ad ferendam sententiarum diversitatem, non ad partium alteram damnandam dirigeretur,in quem finem omnia consilia , lataeque ab ipsis conditiones spectabant.
Iam anno CID ID CIX antequam super
his controversiis certi aliquid decretum csset, postquam Gomarus & Arminius hac de re in conventu auditi fuerant, placuerat Hollandiar & Vvestseisiae proceribus certamen hoc deferri ad Hollan dicam Synodum modis legitimis indi- Cendam, atque congregandam. Causam cur talis Synodi indictio non processerit, ipsi proceres in decreto diei quartae De-Cembris hanc proferunt,quod conVentus Ecclesiasticus tractus Alcmariani designatis pastoribus negotium facere coeperat quaestione super hisce capitibus instituta, hoc proposito,ut qui ab ipsis discrepare invenirentur eos pastorali munerci . arcerent, quod causae toti praeiudicabat: quodque hac de re & ob postulatam novo more subsignationem symboli Belgi cogermanici,& Catecheseos a proceribus admoniti ab hac rerum innovatione squae pendente deliberatione super re principali attentari non debuerat) absistere noluissent.
139쪽
qui Holiandia praefuerunt. Ilῖ
Iuissent. Pollicebantur vero procereS decreto eodem indicturos se ex Hollandia Ecclesiasticum coetum simulatque conventus ille tractus Alcmariani paruisset, Vt moris est antequam de re principali quicquam statuatur imperare ea restitui quae sunt innovata, Vt res partium in integro sit. Mense Maio anni cIo Dcx ad consilia convocandae Hollandicae synodi reditum
est. Procerum pars major, quo certius ad pacem negotium regeretur per homines
squos & extra studia positos deligi a suo
ConVentu optaverant eos qui ad synodum mittendi essent, non sine exemplornam & olim ab ipso Constantino in causa Donatistarum dilecti erant arbitri: ut & a Bernatibus in hac ipsa Prςdestinationis controversia. Sed oppida nonnulla non quod hanc rem per se inconsuItam ducerent , sed quod metuerent ne id in offensam pastorum pateret, petierunt Synodo Convocandς ad tempus supersederi. In hac deliberatione eam retinentes iuris publici Amstelodamenses fuere, Ut censeret ab Ecclesiasticis conventibus tractus cuiusque nominandos Complures , unde
nonnulli adSynodum ituri ab oppidis maioribus legerentur , ω ab ipso procerum
140쪽
conventu acciperent rei agendae potesta
Cum de Synodo silentium aliquamdiu post ec fuistet, quia spes erat decretum
aliquod in ipso procerum coetu consensione unanimi inflatui posse quod omnibus placeret quo pertinuerant tot formula: iiiper ratione mutuo se fercndi partim ante a nobis commemorata:) memoria recΟ-lo , cum ab Amstelodamensibus semper Synodum urgeri animadverrerem, cum eius oppidi legatis locutum me,ut intelligerem an propositum ipsis esset eo laborare in Synodo, ut dissidentes alij alios tolerarent. Cuius rei facta spe cum Pavone magistratuum eius oppidi assessore, Olde-barne veldium adh,eique permultas rationcs auctor fui ut repetito illo , quod iam aliquandiu quieverat , consilio rem ad Synodum perduceret: sed ita ut prius animi acceptando huic remedio recte pararentur. Quod cum ipsi videretur non absonum a temporum ratione,in formula dc . creti concepta HI Februarij anni cis I CXVII, CUIUS meminimus ante, quaeque do viris ex ordine ciuili atque Ecclesiiastico delegandis ad vitanda prava interpretamenta decreti alterius facti anno cio in