장음표시 사용
191쪽
3 4 L I N G u Ahirundinem recipiamus sub tectum.
cum haec avis venenum nesciat, tantum garrulitate molesta , nos virulentum hominem non ex .udimus a consuetudine ' Scorpium exhorre- . scimus, qui nec ferit nisi impruden rem , nec semper habet lethale venenum,denique post ictum tuto vel pugno potest interfici, & admotus vulneri facit, quod in fabulis fecit hasta Pelias : at mala lingua simile quiddam habet cum illis daemoniacis ,
qui malis artibus immitiuat malum cui volunt. at iidem non possunt tollere quod immisere. Serpit enim viis rus vel invito eo unde profectum est.& ita natura comparatum est, ut laedere facillimum sit, mederi dissicillimum. Multa sunt instrumenta sit vertendae vitae mortalium , lapides, gladii, sagittae, tormenta, insidiae,
bella , veneficae artes , venena , incursus ferarum , ac noxiorum animantium , pestilentiae, terrae concus fio, fulmina, inundatio, aliique Ca sus innumerabiles , ex quibus univCx- proh . sis non proficiscitur tanta pernicies humario d
192쪽
E R A s M I ROTER. 273 humano generi, quantam adfert soli lingua, eui debemus Sc illorum quae
modo commemoravi malorum partem maximam. Nullum calamitatis
genus, gravius exitiorum diluvium invehit quam bellum. Atqui nullum esset belIum inter mortales, si nullae essent malae linguae, quae belli causas subministrarent. Quot hominum millia quotidie subvertit calumnia tquot adulatrix linguat quot impiorum consiliorum incantatrix quot invidiae fascino nocens quot obtreetatrix ' quot convitiorum spiculis violenta 8 Repete veterum monumenta , relege quicquid est tragoediarum , quicquid tanquam gestum est a tyrannis crudeliter ac tragice , commperies a mala lingua profectum initium. Tantum habet in se malorum membrum illu minutulum ac molliculum, nisi adsit animus integer rector, ac moderator. Hic orationis meae cursum fortassis aliquis non omnino sine causa interpellabit: Tantum , inquiens , vituperas linguam noxiam , nos medicinam expecta-
193쪽
mus. Et istud o loco praestabimus Arque adeo in animi pestibus bona
medietnae pars est, peniras nossemati ii magnitudinem : cam si vobis e saactis etiam literis demonstraro , cona bor & Iemedita commonstrare. D garrulitatis morbo videor mihi saaeis hactenus disseruisse, illud tantum uiddam obiter ; neminem nec brevius nec e Scacius damna sie loquae itatis vitium , quam ipsum Dominum in euangelio, qui pronuntiavit de omni verbo otioso reddendam esse rationem in die judicii. Quod autem est verbum otiosum t Omnes sebulae, omnes joci , qui nihil conducunt ad salutem aeternam. Quid
igitur isti dicent in die judicii , qui
totos dies nugacissim/s nugas ga rientes , & suum & aliorum otium pariter & negotium perdunt Adhaeret ut dixi loquacitati futilitas ac vanitas. Deus autem ut rarissime loqui. tar , & compendio loquitur , . ita loquitur verissima , simul & e caci Lsima. Sumel locutus est pater, & sermonem genuit aeternum. Rursus lo
194쪽
E R a s MI ROTEp. r; cuius eli, & omnipotenti verbo condidit uni versam hujus mundi machi nam. Rursum locutus est per . suos prophetas , per quos nobis tradidit sacros libros , sub paucis simplicibus. que verbis, immensum divinar sapientiae thesaurum Occultantes: post Levino misso filio , hoc est, verbo carne vestito , protulit sermonem abbreviatum sis per terram in uno velut e pilogo contrahens omnia. Conjunxies lentii fidem cum breviloquentia, cam utroque summam & essi cacem veritatem. Ubi silentii fides t Quia deleto chirographo mortis nulla lam, sit mentio praeteritorum criminum.
Ubi breviloquentia' quia legem ac prophetas duobuς verbis complexus est, Confide & ama. Abolita est figa-
Tarum .ac. ceremoniarum , infinita ue sic dicam, loquacitas , posteaqua emicuit ipsum corpus ac lux euangelica.
Ubi veritas ρ Quia quicquid tot seculis fuerat promissum , per filium praestitit. Iu libro Iob sic loquitur He-ὲ1u : Plenus sum sermonibus , & c artat me spixitus uteri mei, en vente z
195쪽
metis quasi mustum absque spiraculo, quod lagunculas novas disrumpit. Loquar & respirabo paululum. Audis hominem loquacem & impatientem silentii. At Deus ut idem ait, semel loquitur . & secundo id ipsum non repetit. Linguam autem ad garriendum praecipitem , sic cohibet Sirach ille sapiens : Noli est e citus in lingua tua , & remissus in operibus tuis. Quam bene laxavit vulgat hominum mores, qui cum lingua sint prae strenui, factis sunt ignavi. Solomon autem idem nos docet : Qui moderatur, inquit, sermones suos, doctus& prudens est, & pretiosi spiritus vir eruditus. Quam bene conjunxit sermonis parsimoniam cu p Iu . dentia': & animum silendi gnarum cum eruditione. Idem aliquanto post : Qui prius, inquit, respondet quam audiat , stultu se esse deuionstrat, & confusione dignum. Novit sapiens Ecclesiastes tempus loquendi, novit & tacendi tempus. Novis &Amos propheta: Ideo , inquit, pruindens in tempore illo tacebit , quia tempus
196쪽
E As MI Rom. 379 tempus malum est. Porro quoniam de rebus divinis periculosa est garrulitas, recte admonet Zacharias: Si leat omnis caro a facie Domini, quia consurrexit de habstaculo sancto suo. Nec aliud docet Psal. 64. juxta veritatem Hebraicam : Tibi flentium laus Deus in Sion, & tibi reddetur Votum. Rursus utrem musto periclitantem quam belle depingit nobis Sirach : Λ facie, inquit, verbi partu rit fatuus , tanquam gemitus partu Sinfantis. Ibidem taxatur, imo docetur , qui ne sua quidem arcana potest: reticere. Amico & inimico noli naris rare sensum tuum, & si eth tibi deliactum, noli denudare. Audiet enim te, & custodiet te. Audisti verbum
adversus proximum tuum , commoriatur in te , confidasque , quod te non disrumpet. Rursus aliquant in serius: Est, inquir, com pilo mendax & ira contumelios , est judicium, quod non probatur esse bonum , Me li racens, & ipse eit prudens. Iterum ibidem: Est, inquit, tacens, qui
in enitur sapiens . & eli odibilis, quiri 6 procax
198쪽
caula tua , vix cum nec elle tu erat. M
bis interrogatus fueris , habeat caput te sponsu in tuum. De futili vero dicit Solomon: Qui ambulat fraudulenter , revelat arcana: qui autem fidelis est, celat amici commissum. Ab hujusmodi caWendum c si e , docet Si, rach: Ne sustineas, inquit, ex aequis loqui cum illo, ne credas multi S verbis illius. Ex ffinita enim loquela ten labit re , & subridens interrogabit res tuis. Sic & Horatius :m f , quia garru σt nos si rach iln amabilemorum effulseor, inquir, , & omnem
199쪽
. ago U N c u A frocax est ad loquendum. Est autem tacens & non habes sensum loquelae: Et est tacens seiens articulum apti temporis. Homo sapiens tacebit usique ad tempus. Lascivus autem &imprudens non servabit tempuS. Qui multis utitur verbis, lardet antia .mam suam. Ac mox: lapsus linguae, quasi i ta i in pavimento cadit. Rur- Ex ore fatui k reprobabitur parabola , non enim dicit in tempore suo. Si bona sententia non suo tem
pore dicta reprobatur , quid di certis dum de his qui stulia garrulitate obtundunt aures omnium ' Solomon
item: Quomodo, inquit , si spina
mascatur In manu temulenti, sic pa-aabola in ore stultorum. Iam probae mulierum unicum ornamentum eges lentium docent & Graecorum senis aentiae. - Nec tacuit Sirach noster: Mulier, inquit, sensata & tacita, non est immutatio eruditae animae. Quod dee et foeminam, decet & adolesce rem apud natu maiores. Audi, inquir, tacens, & pro reverentia accedet tibi
'bona gratia. Adolascens loquere iu
200쪽
i. ERAsrii RoTER. 1 8 rcausa tua , vix cum necesse suerit. Si bis interrogatus fueris , habeat ca*put te sponsum tuum. De futili vero dicit Solomon: Qui ambulat fraudulenter, revelat arcana: qui autem Mdelis est, celat amici com mssum. Ab hujusmodi ea endum este , docet Si. rach: Ne sustineas, inquit, ex aequis loqui cum illo, ne credas multi S ver bis illius. Ex remita enim loquela tenὸ tabit re, &subridens interrogabit rede absconditis tuis. Sic & Horatius :Percontatorem fugito , quia garruς lus idem est. Iteru docet nos Sirach γSapiens in verbis seipsum amabilem
facit, erratiae autem fatuorum effun-
dentur. Idem rurium: Cor, Inquir, fatui quasi vas confractu , & omnem sapientiam non tenebit. Audis garintulum non solum esse it nitum , v earum etiam indocilem sapientiae. Nunc audi molestam garrulitate ae . Narra
tio, inquit , fatui , quasi sarcina ire via. Nam in labiis sensati invenietur
ratia. Ac mox: Labia imprudentium hulta narrabunt , verba autem prudentium statera ponderabuntur. Dixit