장음표시 사용
291쪽
ilium in Quintani Compilationem lib. v. Tit. m. MDecretales Gregorij I X. lib. v. Tit. vi. AD His PANi Ast ubi regnabant Sarraceni, portio Iudaorum. Quam ob causam Bodo Diaconus P
lati j Ludovici Pij, i ad quem tum Subdiaconum eXtat, ut opinor, epigramma V valafridi Strabonisi cum se
vertisset ad Iudaeos , in Hispaniam commigravit ex Gallia, ad Sarracenos nimirum ι ut diximus in Notis ad Lupum Ferrariensem pag. 3 8. 13 . Ex eo autem con' stat hunc Bodonem fuisse oriundum ex ea regni Francici parte quae Κarolo Calvo cessit , qui, d cum ipse ad ver sum Christianos in Hispania commorantes atrociter saeviret, ut eos cogeret ad deserendam fidem Christianam , ij ad Rarolum Regem ae Episcopos in regno ejus
constitutos lacrymabilem epistolam miserunt, orantes ut memoratus apostata reposce sur , ne diutiys Christianis illic mersantibus aut impedimento aut neci foret; ut tradit auctor Annalium S. Bertini ad an . DcccxLv1 I.
DEGLUBAT As J Ita vetus codex. pro quo Masisonus edidit delibatas. SI ALIVIs HOMO J Fragmentum est orati nis quam Agobardus Lugduni habuit adversum Iudaeos, usque ad illa verba, humani esse debeamus. SEN1o Ri J id est, domino. vernacula lingua , Seirieur. Vide Hier. Bignonij Notas ad Marcuitum pag. 3. 18. & Davidis Blondelli Dissertationem de jure plebis in regimine ecclesiastico pag. 9. DI vi et iis E o R v M J id est, Iudaeorum. Haec fama semper comitata est Iudaeos, ex quo Christiani
praevalere coeperunt. Nam adnotat etiam Albertus Tranietius lib. VIII. Metrop. Salisburg. cap. XXI I I .eos summas ubique opes comparasse. Anno M. xcvr I I. cum
Iudaei ex Bohemia in Poloniam & Pannoniam divitias suas furtim auferrent, ejusque fit gae rumor ad Ducem Brecistam pervenisset, ille retineri eos jussit, thes a rosque eorum applicari fisco. Addit vero cosmas Pragensis , qui haec tradit: O quantum pecunia miseris Iu dati est illa die sublatum i Nec εxsuccensa Troia tantum ἀiuitiarum in Euboico littorefuit collatum. Vnde & aet te quoque nostra, quoties dicere Volumus quempiam esese valde divitem, ita dicere solemus, Dives est ac unus γIudais, Il est riche comme un Iuis atque id quidem obi
292쪽
net etiam ubi Iudaei noti non sunt nisi de nomine. PROPTER PATRIARCHAs J Abrahamum videlicet, Iacobum, & ceteros veteris testamenti P tres, & ob hoc, Iudaeorum Patriarchas. Neque enim intelligendus est hic locus de Patriarchis Iudaeorum per varias provincias distractorum. Illi enim desierant anno C D XXIX. ut Maro observavit in libro primo do
Nou As SYNAGoci As J Indignatur Agobardus, qudd Iudaeis tum liceret novas synagogas extruere, velut in contumeliam Christianae religionis. Id vero ait esse contra legem. Ea autem extat in Codice Theodosiano l. 83. Tit. De bis qui super religione contendunt, ubi Honorius Theodosius A A. sic decernunt : Qua nuper de Iudais oesynagogis eorum statuimus . 'mapermaneant. βilicet ut nec novas unquam synagoras permittantur extruere, nec auferendas sit veteres timesant. Hujus legis mentio extat apud sanctum Gre forium lib. vis. Indict. 11. epist. v. F ia sicut, inquit, egalis di itio Iudaeos novas non patitur erigere si v sa , ita quoque eos sine inquietudine veteres habere permittit. Eiusdem legis meminit iterum in epistola LVIII. ejusdem libri. Ad eam quoque legem respexisse videtux Alexander III. dum haec scriberet : Iudaeos de novo construere onagogas, ubi eas nou ha uerunt, pati non debes. Verum si antiqua corruerint, mel ruinam minantur. ut reaedificent poteris at animiter tolerare, non autem useas exaltent, aut mpliores aut pretiosiores faciant qua
antea fuisse noscimtur; qui Wique pro magno debent habere quia in veteribus θnagogii ct Dis observantiis tot
go est, quod mercata fiunt in die S bb ti. Tum pauidpdst rationem hujus instituti assςrt Agob rdus. Nimirum, ut coemptis eo die peςessarii , postridie liberius Christiani Deo servirent. Nam per totum diciu quo'ties festus crat, antiqui Christiani vacabant orationi j ut patet ex Facundo Hermianens in praefatione libroxum quos edidit pro defensione trium C pitulorum. Vi mihi septem dierum, inquit, inducia data sunt, in quibus erant erism duo festi. Praeclare igitur Ioannes Monlusius Episcopus V centinus in lirio do x uimatione Cl
293쪽
1i Valentini & Dieinsis cap. x xx v. Non enim dies illo majores nostri ociosos ideo esse voluerunt, in in his nihil ageremus, ct tantum plane cessaremus ; sed festorum rario pracipue in Christianis cessationem habet laborum Ooperum, uisacra his diebus adeat populus, cultus Deo honoresque ac preces adhibeat, concionibus, pubiscis Ecclesia precibus votis adsit assiduus. Ob eas igitur nos causas ediximus , ut dies dominicos alios, qui in catalogo nostro enumerantur, accuratis omnes in nostris dioecesibus agant, is religiose ; atque in prim,s curent ne his diebus ulla ludorum ,fabularum , O, aliorum id genus ludicro rum coitiones fiant. Tum ad probationem hujus capitis inter cetera adfert decretum Concilij plovincialis C loniensis, quod sic habet: Diligenter quoque populus a monendus est , cur feria, ct potissimum dies dominicus. qui temporibus Apostolorum in Ecclesia Dei semper ce-t.bris fuit, instituta sint. Nempe ut tum in unum omnes pariter convenirent ad audiendum υerbum Domini, ad nudiendum quoque sacrum, se communicandum; brevia ter, ad vacandum Deosoli; ut dies illa tantum orationibus, hymnis, psalmis, o canticis stiritualibus transigatur. Hoc enim est sanctificare sabbathum. Atque utinam haec intelligerent Christiani nost rorum temporum, qui haec omnia publice nunc agunt quae synodus Coloniensis&Ioannes Monlucius fieri a Christianis prohibuerunt. Nimirum refrigescente in dies caritate, superabundat iniquitas ; ut futurum praedixit Christus Iesus in Evangelio secundum Matthaeum. TAM RE Gas J Regimen Ecclesiae Gallicanae dividit inter Reges de Episcopos. Ecclesia enim Principibus commissa est ad regendum ; ut ait Larolus Magnus in praefatione librorum de non adorandis imaginisus , it Emque synodus habita apud Theodonis- villam anno
Dcccx x. can. 1. Vnde& Episcopi in synodo Parisiensi congregati anno Dee cxxiv. scribentes ad Ludovicum & Lotharium Imperatores, aiunt ipsos Principes universam sanctam Dei Ecclesiam Domino disia pensante & committente gubernare. Et Ludovicus Pius
ad Romanum Pontificem scribens, Spiritum sanctum sibi Ludovico datum esse ait. Sed nihil apertius, nihil Αgobardicae sententiae congruentias, quam quod aiunt
Episcopi in canone i i. ejuslem Concilij apud Theo-
294쪽
donis-villam. Quia bene nostis inquiunt, ab illa , qui solus merito ct Rex ct Sacerdos fieri potuit, ita Ecclesiam dispositam esse. ut Pontificali amtoritate ct Regali potestate gubernetur. Vide Marcam in libro secundo de Concordia cap. primo.
id est, cum Episcopis. Hinc itaque confici posse puto sequentem epistolam fuisse scriptam e synodo quapiam, icui interfuerit Agobardus. quod indicare videtur epistola illa, quae nomine trium Episcoporum scripta est, α ab Agobardo simul missa ad Imperatorem Ludovi- cum Pium. Fieri quippe potest ut hi tres Episcopi scri pserint nonune totius synodi, Agobardoque demandata cura si mittendi epistolam synodicam ad Principem . . quod ille praestare noluit , quin relationem quoquz1uam adjungeret. Et fortassis istud peractum est ini1- nodo quae anno Dcccxx IX. celebrata est apud Lugdunum , cui Agobardus & Bernardus interfuerunt. Cost nos A J sive Corduba; quae Sarracenorum in Hispania sedes erat, ut docet LucasTudensis. quod
etiam colligi potest ex epistola Eulogii Cordubensis ad V viliesndum Episcopum Pampi lonensem.
DE IUDAICIS SUPERSTITIO NIBVS. Epis τοLA A cov. J Titulus iste sumptus est
ex veteri codice . nec aliquid causae esse potuit quod omitti debuerit in editione Pap. Massoni. BER NARDIJ Viennensis Archiepiscopi: ad quem extant Paschalis I. & Eugenij II. Romanorum Pontificum epistolae , quae editae sunt in Tomo i X. Cardinalis Baronij. Anno dein D cccxxx III. cum Lotharius Augustus rebellaret adversus Ludovicum Pium , plurimosque Episcopos in partes suas traxi stet, & in his Agobardum, Bernardus quoque Viennensis in partes transgressus est ; adeoque praevaluit factio Lot narij, ut Ludovicus imperio dejectus fuerit,& in carcere conclusus. Restituto demum Ludovico, Α-
bardus & Bernard sedibus sui3 pulsi sunt, obc
295쪽
NOTAE AD AGOBARDUM. 13 perfidiam. Agobardus quidem , quod adesse distulerit in
conventu apud Theodoni villain , quum ter suisset evocatus. Bernardus vero, quod post exhibitam prae sentiam suam in eo conventu, rursum perfugerit in Italiam ad Lotharium. Causa autem illa Agobardi ScBernardi mractata est in conventu Stramiacensi, haud procul Lugduno, anno occcxxxv I. ut docet ala chorvitae Ludovici Pij: in quo causam, inquit, Ecclesiarum Lugdunensis atque Viennensis vacantium ventilari feciti
eo quod Discopi dudum illar . Agobar us quidem jussus ad rasionem non venerit reddendam ; Bernardus autem Vieκnensis assuerit qui em , sed rursus fugam inierit Sed hac quidem res imperfecta rem an sit, propter absentiam, ut pr dictum est, Episcoporum, Itaque supersede ii placuit judicio, quod nemo absens & inauditus sit
damnandus. Interim illi in gratiam rediere cum Ludo vico, eo nimirum tempore quo Lotharius. patri reconciliatus est. Tuncque sedem suam uterque recepit, ut docet Ado Viennensis.
EAos J Ita diserte codex manuscriptus. tametsi in codice quoque M S. diserte scriptum ut paulo post ΕΑOR. Sed verior hauddubie est prior scriptio. Eaofenim illum haud alium esse puto quam eum qui FaOva nominatur in Chronico de suensi , Episcopusque
suit Cabillonens s anno Dcccxxx. codem nimirum tempore quo Lugdunensem Ecclesiam regebat Agobardus, subscripsitque circa annum v cccx XXIV. Privilegio Aldrici Archiepiscopi Senonensis pro monasterio sancti Remigij, ubi vocatur Fova, To. a. Spicit gij pag. 18 . Et apud Hincinarum in posteriori opere adversus Gothes calcum cap. xxxvi. inter Episcopos. qui Ebbonem damnarunt recensetur Favo Episcopus , id est, hic noster Cabillonensis. F nova autem, Fova, Favo scribi potuit perperam pro Eaos, facili amanuensium errore, ut nemo non videt, cum litera E parum disserat a litera F. Nam qudd Fama scriptum est , non Faq; istud quemquam remorari non debet. Litera enim F interdum usurpabatur a. veteribus librariis loco literae V. Sic Ful radiis Abbas S. Dionysij, Summusque Capellanus & Consiliarius Pippini Regis, V vol radiis vocatur in epistola Stephani III. Papae ad Pippinum
Hud Baromum ad onnum D c c xvi. cum tamen certum
296쪽
sit nomen ipsi suisse Fulrado, & in editione ejusdem epistolae quae extat in Codice Caria ino Tit. viii. di serte scriptum sit, pracurrente industria Deo amabilis miri MIradi , tui fidelis. Sic Fuida monasterium sancti Bonifacij , Volda nuncupatur in Narratione Clerico tum Remensium de depositione Ebbonis: Iint eum d duci sub custodia ad Voldam monasterium S. Bonifacii Et Vuldain 6 nodo Remens adversus Arnullam cap. xXIII. Ebonem quoque Remorum Archiepiscopum idem molientem, per Rothadum Suessonicum is Erchenradum
Parisiorum Episcopum in Vuldensi monasterio pro simili bu similia sustinuisse. Sic in Chronico Hildensheimens ad annum M. xc II I. Vratissaus Dux Bohemiae voca
tur Fratissaus. Neque dubito, quin, si quis operam in hoc ponere velit, multo plura exempla sit repertur Porro errat Papirius Massonus, qui in Synopsi ope rum Agobardi existimat heic pro Eaor . legi deberea bon. CAP. I. PRAEMIssΑ sca DuLA J in epistola nimirum Agobardi , quae missa est cum litteris Episcoporum Agobardi, Bernardi, & Εaos. Ex TREMIT As Nos TR A J id est, vilitas. Extremos hominum se dicunt viri modestissimi; quem admodum Paulus se vocat omnium peripsema, & minimum Apostolorum, existimans se non esse dignum qui vocetur Apostolus. Sic Ionas Aurelianensis Epis copus in epistola ad Pippinum Aquitaniae Regem: Meam extremitatem apud serenitatem vestram astu diabolico diffamaverunt. Idem in epistola ad Matfredum: Meam
extremitatem commonefecisti. Sic enim legendum, non extrenuitatem, ut recte illic monuit V. C. LucasDacherius. Sic in Privilegio Landerici Episcopi Parisiensis pro monasterio sancti Dionysij : Dominus gloriosissimus Cludovicus Francorum Rex, divino irradiatus lumine, religiosa petitione humilitatis nostra extremitatem
eopi. Sed haec non extant in ea quae Fortunati nomine
hodie circumsertur. Itaque tum alia sancti Hilaiij vi-
297쪽
ta terebatur manibus hominum. Lvcvs VALENTINIANO R. J Integrum hunc Iocum ex vitassem hi Ambrosj a Paulitio scripta retulit Agobardus. Rhabanus vero , quum scriberet adveIsus Iudaeos, satis habuit referre de incendio synagogae.ideoque omisit quaecunque narrantur de incenio Valentinianorum sano. Nam & Ambrosius in epistola XX I x. memorat postremum illud incendium , ad Imperatorem Theodosium scribens. Vindicabitur etiam, inquit,
Valentinianorum fanum incensum 3 Quid est ιηim nisi fanum, in quo est conventus Gentilium Z Licet Gentiles duodecim deos appellant, si triginta ct duos aonas colant, quos appellant deos. De hoc Valentinianonini errore vide Tertullianum in libro de praescriptionibus haereticorum cap. XXXIII. qui & peculiarem adversus eos librum edidit. SOLITAM PRO EO INTERCEss Io NIM J id est , pro Imperatore. Solebant enim Principis nomen recitare inter mysteria. Tertullianus cap. XXX. Apologetici : Nos enim pro salute Imperatorum Deum invocamus aeternum. Infra : Oramus pro omnibus Imperatoribus , vitam illis prolixam, imperium securum, domum imiam , exercitus fortes, senatum fidelem, populum probum, orbem quietum, ct quacunque hominis Cafaris vota
sunt. Et pauid post, istud praeceptum esse Christianis
docet auctoritate B. Pauli in epiriola prima ad Timotheum. Neque tum videbatur necessarituri ut nomen Imperatoris inter mysteria proferretur, qudd uni tantum pareret orbis universus, adhucque in Ecclesia perseveraret sancta illa veterum Christianorum simplicitas. At postea quam dividi orbis coepit, proque innocentia & simplicitate fraus & dolus irrepere coeperunt inter Christianos, dubiumque ob eas causas esse potuit pro quonam Rege sacerdos oraret, si nomen Principis
taceretur, verbisque tantum generalibus proco oraret Ecclesia ; tum vero necessarium visum est ut nomen Principis recitaretur , quo fraudibus iretur Obviam. ,
intelligerεntque populi eam esse mentem Ecclesiae, ex divino praecepto & apostolica traditione descendentem, ut illi Regi, qui tum imperitaret, fidem suam sinctam illibatamque servarent, vitamque ei prolixam, imp riam secutum, domum tutam, & cetera quaecunque li
298쪽
minis & Regis vota sunt, precarentur, Itaque in I bro Sacramentorum , qui Gregorio Magno tribui solet, diserte praecipitur ut nomen Regis pronuntietur inter my steria: Una cum famulo tuo Papa nostro iit , Re se nostro iss. omnibus orthodoxis atque catholica O,
solica fidei cultoribus. Et proserri quidem possent varia exempla hujus moris. Sed, omissis ceteris, ab aetate nostra sumemus exemplum. Cum ante hos viginti
annos Catalani se justis ijsque necessariis de causis in
fidem ac clientelam Ludovici XIII. Francorum Regis contulissent, ejusque se dominio volentes lubentesque subjecissent ; manebat tamen adhuc in quorundam pectoribus insitum in Gallos odium, & occulta in Hispanos inclinatio. Horum ergo affectibus utebantur Hispani ad turbandum Cataloniae statum. Sed opportunum in primis valdeque utile visum est, abuti mon chorum virtutibus, ad quos tum in iis regionibus delapsa erat omnis sere cura sacrarum concionum quod id genus hominum plurimum auctoritatis habeat apud plebem , praecipud vero apud Catalanos, gentem religiosissimam. Ea tempestate vir illustrissimus Petrus de Marca, qui Tolosatium dein & Parisiensium Archiepiscopus tuit, in Cataloniam misius est cum amplissima potestate, ut provinciam recenter ad nos versam prudentia & sapientia ac ceteris bonis artibus, quibus plurimum valebat, Regi Christianissimo tenerct, imperioque Francico parere assuefaceret. Hic ergo clim Barcinonem pervenisset, deque his rebus fuisset admo nitus , Rectores monasteriorum illius urbis , quos Pro vinciales aut Superiores vocant, in suas aedes evocavit Idibus Iulij anni M. D c. X L I v. habitaque ad illos Latina oratione de meritis Ludovici XIII. Regis ejus
que filij nunc regnantis in Cataloniam, iidque fide qua
Principi debetur, non solum propter iram, sed etiam propter conscientiam , ut ait Apostolus , quatuor cis capita proposuit ab universis per provinciam monachis Observanda, quorum unum fuit istud : Tertium quoκ A vobis exigo, illud est, ut inter Musarum solennia, juxta
D. Pauli praceptum , antiquorum Patrum traditionem
jam ab ipso Tertustiano restatam , i usque Missalis Romani contextum, Regis Christiani simi sterialis o tressa ab omnibus sacerdotibus fiat commemoratio; ita nx
299쪽
non tantum Regis mentio generaliter ini,ciatur, sed LN-d ici nomen diserte exprimatur, quemadmodum exigitusim Ecclesia qu/tidianus; ne alioqui 'spicio inde nascatur, aliud animo geri, aliud verbis simulari. Post renio loco admonuit, non defuturos officio suo magistratus regios, quid in hoc peccarent monachi. Sed ne poenet viderentur constitutet tantum adversus monachos,
ac si de ijs solis suspicio esset, literas deinde ad unaus cujusque dioeceseos Vicarios generales dedit, in quibus
eadem mandata continebantur. Extat autem epistola
ejus ad Vicarios generales dioeceseos Helenensis , in qua sic scriptum est : In Orationibms quoque qua pro sature Regis inter Missarum solennia recitantur , Ludovici nomen diserto ct stecialiter exprimant. Ceterum adversus hanc orationem Marcae, puerilem admodum decla matiunculam eodem anno Tarracone edidit frater Petrus Moliner Trinitarius Magister, Theologiae Doctor ac vespertinus Cathedraticus in Ilerdensi Li cseo. His enim se titulis ornavit homo opinione sua doctus & eloquens ; sed, quantum ex ipsius declamatiuncula colligi potest, Musis non tam invisus, quam ignotus. C A P. IV.CUM ALII s VIGINTI J in synodo nimirum Epaonensi, quae anno D X v II. habita est , pr side Avito Episcopo Viennens, Sed heic Agobardus X XI v. tantum Episcopos et synodo adsuisse docet, cum tamen XXV. reperiantur in vulgatis editionibus. Nisi linumerum rotundum ponere voluit. quod facit E crediderim. Pe loco porro ubi habita est synodus illa, non una est omnium sententia, eaque res in diversum traxit ingenia hominum eruditorum. Sed neque ego vel lindirimere eam litem. Ceterum silere non debeo vidisse me nuper vetustum codicem M S. epistolarum Aviti, Sin his etiam esse epistolam ad Quintianum Episcopum, quam Sirmondus aliique post eum existimant cile Tractoriam ad Episcopos provincie V iennensis ut ad sy n
dum veniant Epaonensem. Et omnino Epaonis nomentieest in eo codice, ubi locus de Concilio congregando sic habet: Idcirco cunctossimul poscimus fratrei, ut D favente octaso Iduum Septembrium die in parochia episcopatus vestri medius atque oportunus Iocus electui est,
empud ρος. Ex quo loco, licEt valde corrupto.
300쪽
colligi fortasse poterit sedes Epaonis, ut quς fuerit in
concito nonnullarum dioeceston regni Burgundionum, cum Avitus dicat medium esse episcopatus Ouintiani. quem Quintianum, ut hoc obiter dicam, ab Episcopo Arvernorum esse diversum, cathedramque aliquam n bis ignotam tenuisse in regno Burgundico , atque fortem in provincia Viennensi, plane persuasum habeo.
etiam Rhabanus in cap. LV. libri ad verius Iud os. Quem librum, ut in hoc promam meam sententiam, ex hac Episcoporum epistola delibatum esse satis constat. Nam cum illa, uti supra diximus, E synodo quapiam missa esset, adeoque publicet auctoritatis robur haberet, per manus hominum volitare debuit, ut intelligerent omnes qu nam esset in hoc Episcoporum tractus Lustdunensis sententia. Vnde cum postea in manus Rhabani pervenisset, atque illi data esset occasio scribendi adversum Iud os , lucubrationem suam delibavit ex epistola illa synodica. Sic enim existimamus. Certe Mobservationes & auctoritates veterum easdem proseri,
α ijsdem utplurimum verbis, quibus ut tur Episcopi ad Imperatorem Ludovicum Pium scribentes. CAP. V.
XXXV. Episcopis J in synodo Agathensi
habita anno D v I. sub C sario Arelatensi. De qua synodo nos pluribus agemus in Notis ad Ruricium Lemo vicensem; nonnullasque observationes adseremus, quς fortassis indignς non erunt eruditorum hominum cia riositate. Viae Rhabanum in libro contra Iudςos cap.
CAP. VI. ITA DEFINIERvNT J in synodo Matisconensi prima , quς anno DLx r. habita est , pr fide Prisco Lugdunensi Episcopo. Vide Rhabanum cap. LIII. eiu dem libri. EDic TvM CHIL DEBE RT I J Mirum vide vi potest, cur Patres synodi Matisconens s utantur lege Childeberti adversum Iudetos , cum potior apud illo esse debuisse videatur auctoritas Concilij III. Aurelianensis , in quo illud ipsum staturum est quod Edicto
Childeberti Regis continebatur. Nam canonem Aure Iianensem ne verbo quidem nominant. Et tamen non