장음표시 사용
161쪽
14s Quaestio I. De Possibilitate misionis Dei.
tἰonem persectam, & claram est quidem probabilis , sed non demonstrat va , quia cognitio imperfecta , ω cognitio clara non sum in eodem Ordine , sicut est opinio, & scientia de aliquaere, ideoque licet in eo, qui habet opinionem, excitetur desiderium. habendi
scientiam. dst illa re, non tamen in eo, ut habet cognitionem naturalem. ab-ractivam de Deo . excitari potest desiderium saltem efficax videndi Deum clare, nisi prius illi ostendatur, vitionem hanc et se ei possibilem : quod nota potest illi ostendῖ, nisi a fideia Dabitare enim. potest, an sicut ob excellain suae intelligibilitatis non potest ad squa-tE , Se comere hensive ab alia creatur .co noscῖ, ita nec possit qtii dilitarive ;ntu aliunde fides ei Ostendat modum, quo ejus quidditas infinita finito modα
ex desiderio videndi causam . visis enfectibus, quot esset inane , & frustraneum, si visio causae non esset postibilis in demonstro tua non est . quia crimitate de silerium naturale. ut ilicemus, non sit eis caκ, neque absolutum , sed inefficax , & conditionatum, non probat evidenter , visionem causae esse pons bilem absolute . sed soluin. esse conruenter, dc probabiliter: quiae, cum oe desiderium sit valdE contentaneum naturae , & ut ita pluribus inveniatur , valde congruum est , non frustrari, Mideo magna congruitate probat possibilitatem rei appetitae. IX Idem dico, de alitis rationibuς quas S. Doctor adducitia Quia , cum in illis fiat transitus ab ordine naturali ad supernaturalein , non possunt ei se medium. demonstrativum , ω efficax adprobandam possibilita eiu Uisionis Dei
in se . quae supra omnem naturalem rationem est , nisi aliunde per fidem ostendatur esse possibilem , sed solum rationes congruae , & piobabiles , & sufficientes ad ostendendum, ea non cite: Prorsus impossibilem ἀsia I Iiamsol Ditur secio La pars vi
plicem esse appetitum, unum innatum , elicitum alter in n. Primus est propensio qu aedam ab Auctore natura: Inditia, qua tan quaeque i es absque ullac nitione in bonum sibi connaturale propensit . Sic lapis propendit ad centrum . Secundus vero qui proprie appetitus est est actiis, quo quis serturia bonam cognitum sub ratione boni. XI. Rursiis hic appetitus elicitus, vel potest et se eis caκ . vel inefficax iaEnica κ est , quando insert execuilonem
mediorum necelsariam ad consectui nem finis concupitlia Inessicaκ vero, seu conditioiritus , est, quando complacet sibi quidem de fine , sed media
ad eum consequetidum nota procurat ἀPrimus. significari in let per verbum iavolo et Secundus per verbum Dellem. Primux soluin seriur ad rem cognitam . ut pol sibiletn: Secundus etiam ad rem non cognitam, ut possibilem. sub conditioiae tamen , quod sit possiti ilis. XII- Dico ergo primo - In homine secundum pura naturalia considerat γnoa datur appetitus innatus ad vide dum clud Deum ia Probatur , quia appetitus innatus est inclinatio naturae ad bonum sibi: coia naturaliter debilum sed vilio beata . seu Deus e Iardvisus, non est bonum colatiaturaliter debitum homini, vel cuicumque natiuae creatae secundum sua naturaliae consideratae: in natura enim creata nulla est positiva tendentia , sed sola potentia obedientialis ad id, quod supernaturale est, qualis est visio clara Dei; ergo &cia
XIII Dico secundoia Ia homine, seu quacumque natura rationali creata non datur appetitus elicitus , qui sit efficax , ad claram Dei uisionem . Pr batur primΛ. Appetitus naturalis elicit ux efficax sequitur ex naturali cognitione apprehendente rem appetitam sibi
possibilem ita praxi sea natiualiter
162쪽
nmuit eognosci visio clara Dei, ut in praxi possibili se imb neque speculari-
XIV. Seeundd probatur. Si deiid rio effeaci posset appeti visio clara Dei appetitu naturali, possent etiam nat raliter appeti media, per quae visio Dei procuratur, nempe gratia. S auxilia supernaturalia, Guia, ut vidimus, adipetitus essicax infert electionem medi rum ; sed hoc est contra iid mi , sua docemur, viribus naturae, non solum non posse salutem nostram operari, ut oportet , sed neque desiderare , aut velle aliquid ad eam spectans, ut statuitur in Concilio Arausicano secundo
anno sau. I. his verbis . Si quis per natura vigorem bonum aliquid, quod ad salutem pertinet visa HernR , rogiι re , ut expedit, aut eligere , sive fa Iut ri , idest , evangeliea pradicationi conse tire posse confirmat, absque iIIuminati ne , ω inspisatione Spiritus Sancti, siudat omnibus Davitatem in ronsentiendo , O eredendo Veritati , hoetres fallitumn Wit se, non inteIligens vorem Domini xn Evangelio dicentis Ioann.r . Sine me
nihil potestis facere, o illud οὐ loli x. Cor. 3. Non quod idonei sumus cogitare aliquid 1 nobis, quasi ex nobis: sed suffcientia nostra ex Deo est. Unde D. Augustinus lib. veris imper fecti eontra Iut. cap. II. velis sinquit FQritiam nemo potes , nisi paretur πο-
Iibet alia natura intellectualis creata, ad summum habere potest appetitum elicitum inefficacem , de conditionatum clarae visionis Dei. Probatur. Hoc eis nim saltem evincunt rationes superius
allatae ex D. Thoma, & revera, s alicui etiam haeretim , vel infideli proponatur visio Dei sub ratioue alicuius magni boni, non repugnat, quυ eliciat hune actum: si effet pom bilis talis viso , ego vellem iliam habere . Et colligitur ex discrimine, ouod est inter appetitum ineffcatem , & effeacem, quod.iste sertur in bonum, quod supponit possibile , de assequibile abs litte; ille vero sertur in bonum . prae- seindendo, an sit absolute possibile , , sed semet possibile, illud vellet. mare aliqui hoc modo plura vellent, quae absoluth possibilia non sunt , ut semper vivere. Et hoc multd magis de appetitu ineffcaci beatitudinis dici debet , qui non est irrationabilis, & arbitrarius , sed valde consentaneus naturae rationali, & propterea ut in pluribus invenitur. s. III. Soruuntur aliqua το=ura Oane ferundam
assertum . Quaelibet potentia habet naturalem inclinationem ad suum obiectum , & quaelibet natura ad suum ultimum finem ; sed Deus clath visus est obiectum intellectus , desinis ultimus naturae rationalis ; ergo Sc. Si respondeatur , maiorem esse V ram de objecto , & sne proportionato , de connatiiraliter debito, secus veth de objecto , & fine excedenteis,& ad quem sola Dei gratuita ordinatione elevatur , qualis est visio clara .
Dei r si enim Deo Placuisset, Hominem , aut Angelum in statu purae naturae omnibus gratiae viribus destitutum condere , tunc non habuisset pro ultimo sine claram Dei visionem , sed solum eognitionem quandam Dei a stractivam. ut Auctoris naturae.
Dei est finis hominis, & ad eam viribus propriis conari non potest , erit deterioris conditionis, quam snt aliae res naturales , quae viribus propriis suum finem consequi possunt. Respondeo ex dictis , duplicem esse hominis beatitudinem , naturalem , &supernaturalem . Prima in excellenti
divinorum notitia , quantum ex crea.
uris capi potest, sita est; & ad hane homo viribus naturae pervenire potest. Τ x S
163쪽
146 Quaesito I. De PQRbilitate Visonis Dei.
Secunda verb in visione supernaturali Dei consistit i estis autem ad hanc homo sitis viribus nequeat conari , non per hoc deterioris conditionis est. Pri--. inita propriis viribus aequirer potest nat alem. Deinde, ut ait Di
sequi perfectum bo-- , sed eo e Mitur quoddam bonum imperfectum , lic/t ad
ri auxilio , ut PbiIosephus dieit in secun- ἀο de Caelo a teκρ. 68. Stetit meliis estris situs ad fanitarem , qui potes consequi Wrfectam fanitatem , Lic/t hoe sit pepauxilium medicina , quam qui potest consequi imperfectam sanitatem, siare medi
cina auxilio. Et Meis Creatura rationa-
Πν , qua potest consequi perstatim beati- rudinis bovum , indigens ad hoe divino auxilio , es perfemor , qudm cremiura νrationaliν , quae ejusmodi boni non est rapax , sed quoddam bonum imperfe-
λι- eonsequitur, virtute sua natura .
XUIIΙ- Sed dicess ergo natura defecit homini in necesiariis. ini id enim tam necessarium est , quain vis ad sitam
finalem beatitudinem. comparandam, Respondet tamen D. Thomas laudatus ad primum, ροῖ sicut natura ncto domit homini ij meeessa iis , quamvis
non dederit sibi arma , ct tegumem , Hur aliis animalibus , qvita dedit ei rarionem, iis m inur, quibus pumi hae fibi aequirere : ita nee desisti homini tu ne regariis, quamvir non doet sibi aliquod prioripium , quo post beatituti nem con-f qui ι hoc enim erat torpor ile e se de dit ei liberum urbitrium , quo posset ean- verti ad Deum, qui eum faceret bea=-.
allat enim, per amicos possemus per nos aliqualiter possumus, ut dieitur in s. Ethie. cap. 1. XIX. obiicies seciuidb. Natura de dii appetitum innnium adi plura , ad quae non providit 'media ; ergo &o. Antecedens probatur primo. mia', ut docet D. Thomas iar. qu. 7 . or . v. as 6. , Anima separata habet natur
Iem inclitiationem ad corporis uni num : & tamen non habet inedia ad talem unionem oblinendam - Secundue . in homine datur Apperitus innatus act
liter non habet media , ut vivat secur cui in ordinen, rationis, sto indiget a Milo gratiae; ergo &c. XX. Respondet tir negando antec dens. Ad primam prob. dico, animam separatam habere inclinationem nar ratem ad unionem cum corpore abs Iole , & specificative sit mram , qui M. anima tui mana etiam separaeta manes in stio esse, ratione cuius convenit ei secundum se corpori untri 2 non tamen ad unionem , reduplicativh ut amissam, quae potius est reunt , quam unio, α
hoc pacti est ei impossibilis. Ad secundam dico, quba inclinatio , quae est ita homine post peccatum
Adae , ad vivendum secundum rati nem , non est sana, sed vulnerata, Minfirma. Qiare in tali stMu etiam de
sed egeat auxilio Dei , quod tamen spectet ad ordinem naturae: secus esset de Uisione I i , ut m casu . Addo ,uhd lices in natura corrupta nonentur vires ad vivendum sectu dum sectam rationem semper , dantur tamen ad vivendum recte in uno , vel au
164쪽
An saltem viribus supernaturalibus visio elata Dei intes lectui creatapcissibilis sit.
I- Rror, -Αetii, Eunomii , & Beguardorum tam ii in viribus na- , tura: tribuentium , ut Deu . in se per eas videri eoise, assererent, quos laperius resutavimus, ilium ex Meme oppositiun errorem e itaverunt seculo septimo , qui liuer alia, teste Guidone Carmelii a relato a Pra-teolo , asserebarit , Beatos essetitiam Dei non videre, sed claritatem quandiam illius essentiae; ad quoε sorte respeκit
qui secato decimosecundo, & decim tertici hunc Armenorum errorem ad ptarunt; in quem postea impegerunt Trinitarii teste Prateolo.
gavit apud Graecos Gegorius Palamas , . quinegimus silpra et . de AE tributas. ἀMb. I. β. 3. , qui medio seculo decina uarto asserebat inter alia , omnes
Sanctos tam Homines , quam Anselos videre quidem3loriam mi, seu 1 plendorem a divinitate tanquam Sole emisicum quod. explicabat in lumine , quo circumfusus stat Christius in Monte Thahor substantiam ver5 Dei nullum , neque Hominem , neque Angelum vidi L se unquam. , nec videre posse. Ex quo inserebat, lumen illud divinum , quod
tamen i ncreatum ponebat, oculis corporalibus videri. Recolamur superius die . III. Catholica tamen sententia est, intellectum creatum lumine gloriae persulati, videre piata, dc de facto videre Divinam e sentiam in se. mod in Concilio Elorentino communi consensu Latinorum , Se Graecorum in Litteris Sanctae Unionis statutum est his verbis: Iuorumque animas , qui μμ Baptisma
susceptum , nulla- ωnnino precati ma culam inruaererunt , illas etiam , luapca coxura tam pereari maeiaa- .... sunt purgata, in Coelum mox reeipi , ε' intueri clare ipsum Deum, tνinum , unum in
6. I Iia Asprito Catholisπω IVἀπ Ico - Ιntellei ius creatus Iumtara ne gloriae confortatus potestes are videre Divinam Essentiam, ut estis se. Hanc veritatem docuit Christiis,
Mattia sis v. S. Beati mundo eorde , qta viam ipsi Deum videbunt. Et Paulus x. Cor. I 3. v. xx. Videmus nune per specuintam in anigmate , tune aurem Deis αδ faciem: nunc cognosco ex parte: tune aute-σognostam , sieuι-eognitus fum: id est , ut exponit D. Thonias Dis. 4., sicus Deus eognovit essentiam meam , ita Deum sua eam per esentiam : ιιὰ quod θ Auxnon invortat bis aequalitatam euniti
axis , fel similitudinem tantam . iniit autem est videre Deum , 8c iacie ad faelem , Se sicut cognoscimur a Deo , eontrapositi vh ad cognoscere ipsum , per speculum in aenigmate , Se solum ex parte, iri si ipsum cla id intueri, sit ut homo alium hominem 3 Hinc Dia
V. inii,d si dixeris, etiam de Moyse
dicitur Exod. 33. v. II. loquebatur a
tem Dominus ad Mosen Deir ad faciem , sicuι ιοqui DIet homo ad amittim Dum νω tamen non insertur, qliod Moyses viderit Deum , ut in se est. I. Respondebo primo nes. min. ut etaim. in Da Olimadam, probabile censet D. Thmnas , Moysen Deum in se, seu Dei substatu iam transeunter vidisse . Secundo. Dato, quod de secto Moyses Deum. in se non viderit , sed tam ut o
165쪽
13o Quae sis I. De Pesbilitate Visionis Dei. .
in quadam clara Dei similitudine , , seu in Angelo personam Dei gerente,
ad hoc sundamentum habemus ex e dem capite , nam cum P. I 3. Moyses Deo dixisset et ostense mihi faelem suam rrespondit ei Dominus v. 1 o. e non po
teris videre faelem meam : non enim via
debit me homo , vivet; ex quibus insertur , neminem posse videre Deum , nisi exuat carnem hanc mortalem. At de Sanctis, qui carnem hanc mortalem iam exuerunt, eos videre Deum , iacie
ac laciem , ut ipsi videntur a Deo, &in hoc similes Deo futuros, dicit Scri
UII. Si replicaveris, Deum dici invisibilem 1 D. Paulo x. ad Timotb. I. v. II. Regi autem secularum immorsaIi , inoisibili , & cap. vers. I 6. quifolusoabet immorra Iitatem , O lucem inhabiarat inaeeusibilem : quem nullui hominum
.idit, sed nee videre potes . VIII. Dicam cum D. Thoma in hoe eap. 6. Iea. 3., Paulum dicere , Deum esse invisibilem , quem nullus hominum vidit , aut videre potest, vel oculo corporali, vel visione comprehensiva , vel visione intuitiva per vires naturae, vel tandem, ut est in hac mortali vita consti rutus , ni si Christus. Videndus
D. Augustinus D. I T. Olim II1. ad Paulinam de viάen o Deo , 6' uis. et S. Olim Irr. ad Fortunatianum , ubi solvit apparentes scripturarum contradictiones, & exponit, ouomodo Deus invisibilis, & visibilis dicatur.
Esto autem a Ieremia rap. 32. v. I p.
Deus dicatur incomprehensibilis, & ex hoc inseratur, Deum a nemine prorsus comprehendi posse ; non tamen , ex quo Deus dicatur a D. Paulo invisibilis, inferri debet, elim esse cuilis Qt creatur' , ω quocumque modo invisibilem . Nam Deus ita a Scriptura dicitur in comprehen ibilis cogitatu, ut nulli bi di catur comprehensibilis , nisi a seipso. At ita dicitur invisibilis , ut tamei alibi in Scriptura dicatur visibilis a crea tura . ut jam ostendinius . IX. Ad hanc Catholicam veritatem demonstrandam desunt quidem rationes esticates propter dicta dubio praecedente ; non desunt tamen rationes cOH-gruentes , quibus, lapsosita fide, ponsibilitas visionis clarae Dei possit suade- i & praesertim illae , quas superius
indicavimus ex D. Thoma 3. eontragentes cap. Io. , &ea, quam expendit hae
X. Sic ergo discurro prim b. Idebimpossibile esset intellectui creato quO- cumque lumine consortat O , videre Deum ut est in se clarE, quia Deus est
in summo intelligibilitatis gradu , Mactus purus, intellectus autem creatus
est in infimo gradu intellectivitatis infirmae, & potentialis ; sed quamvis ex
hoe inseratur, intellectum creatum non posse Deum videre adaequate, & comprehens vE , aut eum videre intuitive viribus sibi connaturalibus, non tamen eum non posse videre visione puris quid-ditativa, ct viribus gratiae ipsum conis fortantis ; ergo dcc. Minor probatur pri-mb . Esto Deus sit in summo, & actu purissimo intelligibilitatis . non tamen est prorsus extra sphaeram obiecti intellectus creati, quod est intelligibile ut sc ; sed quaelibet potentia potest sue propriis , sue alienis viribus perveni re ad cognitionem cuiuscumque obi cti intra suam sphaeram essentialem contenti : suemadmodum Sol, qui est maximE visibilis, esto videri non possit a
vespertilione proerer excessum luminis viribus propriis, illum tamen videre posset, s sortiori lumine consoristaretur ; eryo &e. XI. Confirmantur dicta . Quot ths aliqua potentia potest imperseelo modo aliquod objectum attingere , non reis
pugnat , eam elevari ad illud per icthattingendum , ut dicebam in potentia visiva vespertilionis , quae , quia im- perlaete lumen Solis 'videte potest , si
majoribus viribus consortaretur, pocset illud persecie videre: & ratio est, quia objectum , quod saltem imperis ab aliqua potentia cognosci potest , non est omnino extraneum ipsi , sed continetur intra sphaeram sui objectiadaequati; sed intellinus creatus salidm
166쪽
scere Deum potest; ergo non repugnat , ut , si viribus superioribus contorte-rur, illum perfectu cognoscatis
XII. Secundo. probatur eadem minia ratione D. Thomae hac qu. I 1. art. I
Cum ultima hominis beatitudo. consistat in eius altillima operatione intel-- . laetiis circa altissimum obiectiun, quod est Deus, si homo Dei essem iam videro non posset , vel homo ni Ru m suam ultiniam beatitudinem obtinebit . vel in alio quam in Deo eju& beatitudo consistetia Praeterea in eo est ultima persectio creaturae rationalix, quod est ei principium essendi : In tantum enim unumquodque perseelum est , in quantum suum princi pium attingit ; sed principium creaturae rationalis est Deus ; ergo si non posset Deum attingere , careret sua ultima perscisti onDia Tandem inest homini naturale deside-xium videndi causam , cum intuetur effectus , ω ex hoc admiratio in hominibus consurgit; hoc autem delideri uiti remaneret inane, si homo non posset videroe Deum , qui est prima causa . omnium . Hae , similesque sunt rationes , quibus supposita Fide suaderi potest possibilitas visonis Dei. I I r- sanctus Ioannes Chrysostomus defenditur iata III-ι Biicies prim& D. Ioannem:
in Chrysostomum hom. 24. Dunnia super illae verbae Joann. Pia nemo vidit unquam dicentem : Ipsum , quod' es Deus , non solism Propheta , seis nee augeIi viderunt , nec Arebangeli. Muod enim erea bilis es natura , qui titer videre poterit, quos increabile es t
XIV. Respondet D. Thomas hoc art. T. ad I. , D. Chrysostomum loqui de visione comprehen fionis et & ideo. ser Estatim subdit Visionem bὶe dicit certifismian Patris eousiderationem' , comprebi inourm tantam , quantam Pater
habet de Filio. In 4. etiam sent. dis. 49. qu. 2. artia I. idem S. Doctor explicans
praefata Chrysostomi verba ad primum et Aucturitast inquitὶ illa potes tripliciter
exponi per Augustinum in lib. de Uid Asedo Deu- . Uno modo, ut exeludatur visio eorporalis, qua nemo vidit, vel P
furus es Deum in 'sentia sua . Alio mo do , ut exeludatur visio inteIlectualis Dei per essentiam ab his, qui in isa morta
datur visio eomprehensioni, ab intellacite ereato r ω sie intelligit ChrUψο-ur tiande subdit, notitiam: hanc dicit Evangelista certissimam consideratione . .& comprehensionem tantam quanta in habat Pater de Filio : Et hie es FNau-geIissa intellistas e unde subdiι, V nigeni lux , qui est in simi. Patris , iplei
enarravit 2 per eampribensivam visionem volens probare , Flium essὰ Dptim . Haec D. Thomas. Dicit ergo Chrysostonitis , Ioannem Evangelistam , ex eo , quod Eilius videat Deum , quem nemo 'Vidit unquam, nec videre potest . volui sese probare Filium Divinum esse Deum sed. hoc unice probari potest ex visione comprehensiva, id est tantae , quantam habet Pater ; ergo de hac loquitur Chrysostomus. XV .. Propterea D: Augustinus libro He ridendo Dea , D. Thoma citato, qu M
biosii Magistri sui, qui in eap. I. Lμ-
ea lib. tia dixit 2 Et ideo Deiam nemo via dis unquam , quia eam , qua in Deo habitar , plenitudinem divinitatis nemo
conspexit, nemo mente , aut oculis com
probendit Et ecl. 8. ejusdem Epis. t quens de Moyse Deum rogante Exod 33. ut sibi se ipsum ostenderet , ait S. August. Ipse ergo Deus in erat in ea
specie , qua apparere voluerat , non autem ipse apparebat in natura propria quam Moses videre cupiebat. Ea quippe promittitur Sanctis in alia et ita . Et cap. 9. si dit:. Non quia Dei plenitudinem quisquam , non solum oeulis cor poris , sed vel ipsa mente aliquando comprebendit ia iniud est enim videre , a Iiud totum videndo eo rebendere .. Quand quidem id vitietur , qu9d praesens utcumque Disiti by Cc rate
167쪽
Ouaestio possibilitare Visonis Dei.
ejus lateat videntem , aut eusur fines
cirrum spisi possunt ii Hur te nibro et
prasentis voluntatis tua , autem potes fines annula tui. Haec Sa
ctu; Augustinus ... XVI. Merito igitur ab omnibus, etiam a suis, reprehenditur Pater Uaχ- , ea 3. ω 4. ausus est praelatas eκόositionesmai, contra quos agit Chrysostras,
non aded amentes erant, ut voluissent sibi attribuere tantam scientiam , Quantam de se ipso habet Deus quoad mo-dz cognoscendi, sed solum qnoad rem
cognitam. Cumque hanc neget Chrysostomus. Non negat comprehensivam , sed Gidditativam Dei cognitionem et se trussibilem. Ita loquitur Vnquo et i einde alios multos SS. Patres cum Atysostomo annumerans , eo loquentes, concludit, quod , si sincere loqui velimus, vix possumus eos inhonum sensum interpretari. XVII. Neritii , inquam , ad omni inhus reprehenditur , qui Sanctorum , ac Venerabilium Patrum doctrinae notam hanc inurit, ni fieri
miani ad hanc amentiam sut sbi tantam de Deo
ς,3 Etenim bae insania est perspicua , lentia inexe abitis, novus Urerati '-- Ilem testatur Τheodore ius . . 'idem Socrates lib. 4. his. ς p. . ,
Deiar nihiI amplikr β ι , quam , villa ipsi quidem nouor, nobas autem ob ,οe omnino γ ille novit . Et contra quidquid ille fere , idem etiam in nobis absque ulla diserepantia reperier. Idem testatur D. Hieronymus, qui in capus xx. Matib. ad illa verba nemo novit Fi lium , nisi Parere erubescat s inquit ι
Eunomina, tantam sibi notita am Patris , Filii , quansam alterutrum in f b- . beant , vendieans . Hi testes pluris re
te faciendi sunt, quim VaZqueZ et αquia Eunomio coaevi, & quia maroris auctoritatis. Neque mirari debuerat VaetqiieZ, Eunomium ad tantam devenisse in Isaniam , cum alii plures naere lici superbia elati in graviores stultitias prolapsi sint. Quid enim dicet de Manichaeo, & Montano, qui Spiritum Sanctum esse commenti sunt Quid clealiorum amentiis, quas in haereticolum Catalogis percurrere potuisset , quaelices incredibiles videantur , verae tamen sunt XVIII. Caeterum Ddd D. Io. Enrysostomus non negaverit , pqisbilmi usse visonem intuitivam eueni ae Dei in te, constat aperth ex homi . rum Ianum t edit. noviss ὶ ubi de Petro in Monte Thabor posito sic ait: Maν ,
auis dieat Beatus Petrus : Bonum est nos h e esse. Ωubs s ille Obscura quadam eon pecta futurorum imagine , omnia flatim reieeit ah animo , ob νnditam a tale visione voIuptatem ; quid disetur , qVontdο ipsa rerum veritas aderit , quAn sapertis regiis adibus, ipsum regem con- ieere Iieebit , non ultra in anigmate ,
neque per speeulum , sed facie ad f etem, non ultra per fidem , fel per speraemet
Quibus nihil apertius pro adit tuenda Divinae substantiae visione, non in speculo, non in aenigmate, sed facie acliaciem, & in propria specle. XIX. Cur autem alibi vitus lit , cuilibet creaturae negare visionem subinstantiae Dei , ratio est , quia S. Chrysostoimis ibi scribebat, aut, si velis , concionabatur contra An ςos t contra duos edidit homilias quinque de incomprehensibili Dei natura) qui , ut vidimus, visionem Dei tantam , quan
168쪽
tam de se ipso habet Deus , sibi arrogabant . Mos autem est Sanctorum riarum , dum aliquam haeresim impugnant , sic ab ea recedere, ut ad extremam partem declinare videantur: ide que Chrysostomus it, negat visionem ei comprehensivam , ut prima fronte 'videatur negare etiam quidditativam , Iichi revera eam lateatur, ut vidimus. Fundat enim Chrysostomus suum diccursum in testimonio relato D. Ioa
ingenue latentur se assessui non posse pDiutius in D Chrysostomi honore
vindicando moratus sum: decebat enim, pro eius doctrinae veritale, ac purita te laborare , quam tanti fecit Innocentius I. Romanus Ponti sex, ut auditam eius mortem deploraverit his verbis Epis. 3o. t. r. Concit. Affligor de eis, qui sapientissima , spirituali , cse divina doctrina , ω institutione eius orbati , fa
me verbi Dei eonfiuntur , non enim Eonis dicentis , Deum nemo vidit unquam ,
id est eo modo, quo Deus videt Filium , nempe visione coinprehensionis: & hoc modo verE dieit, nec videri ab Angelis, neque ab Archangelis, nisi per descensum attemperando se lumini, cujus sunt capaces; quod est asserere cognitionem Dei istum quidditativam ,& negare comprehensivam. Unde ho-
mil. 4. de ineomprehensibili Dei natura ait: Iraque eum audis: Deum nemo vidit tanquam , id intellige , nullum esse , qui Dbum subsantialiter omnino perfectὸ cognoscat. Et infra. Cum itaque Pro-pAeta dieit, illas virtutes Deum quam vir sese attempe antem ferre non potuisse , ni- aliud signifieiri, quam eius cognitio
nem claram , aecura tam , compreben
adhue dato, D. Chrysostomum negare hominibus , & Angelis visionem intui-tivam Dei non timuitur de cognitione, quam habent de Deo in Verbo , & qua beati fiunt, sed loquitur de cognitione , quam de Deo habuerunt Viri salicii per
Prophetiam , & de ea , quam liabent Angeli extra Verbum: hoc enim satis erat ad eius intentum . Cum enim Anomari contenderent , se adhuc in carne constitutos tantam de Deo scientiam habere , quantam habet de se ipse Deus; bene contra illos arguebat sic. Isaias, Ezechiel , aliique quamvis lumine prophetico illustrati : Angeli , Archangeli , quamvis infusa praeditisci elatia , Dei substantiam in se , sed Dium in lumine ab ipsa derivato videre , ac intueri non possunt. Vos autem miseri mortales jactatis, quod isti
etesia tantam Constantinopolitana meIliata illius lingua jacturam feeit, sed orbis sub sole totus ad orbitatem redactus es . viro tam divino amisso. . IV. Alia objecta solvuntur.
citur: Iu quem desiderant Angeli proo cere ι At si Deum viderent, non de si derarent Deum prospicere ἔ ergo &c. Respondetur, beatos Angelos videre Deum , constare testimonio Christi Matthaei 18 v. Io. Angeli eorum in Coelii semper vident faciem Patris mei , qui in Coelia est . Dicuntur . ergo Angeli desiderare , non quia cupiant videre, quem non vident , sed ut indicetur, quod licet semper videant, tanta delectatione pro
cul ab omni taedio, & fastidio vident, ut vellent, si fieri posset, plus videre. Ita proposito sibi hoc dubio respondet
S. Gregorius lib. I 8. MoraI. cap. 39. nunc s4. Deum quippe angeli cis vident, videre desiderant, cla sitiunt intueri , P intuemur ... Ne enim sit in desiderio anxietas, desideranter satiantur : ne auistem sit in satietate fastidium , satiati deinsiderant . Et desiderant igitur sine laboro , quia desiderium satietas comitatur ele fatiantur sine fastilio , quia ipsa sa
tietas ex desiderio semper aerenditur.
Τheodoretus Dialogo primo, qui immutabilis inscribitur, tria docet. Primum , qudd impossibilis est hominibus ,
imis etiam Angelis Divinae natura
169쪽
niuitiar. Secundum, Deum Visums XXV. Respondeo distinguendo eonisum fuisse post Incarnationem: Mania seq., clare videri, visione adaeqtiante, sesum es igitur, videri nora posse divi- & coinprehensiva, concedo consequentanam naturam, esse autem adspectabilem tiam , visione irrad.vquante , & solum earnem, perque hanc ad pectabilem , it- quidditativa, nego cons. Ex quo ergo
Iam , qua minimὸ es adspectabilis, essia Deus sit obiectum infinitum, sequitur conspectam. Tertium, quod Christi di- quidem, non posse videri ab intellei tuctuin t angeli eorum semper vident fa- sinito, visione adaequante, compreeiem Patria mei e non debet intelligi de hensiva , & circumscribente fines divi visione divinae substamiae, sed cujuia ni laetis: hoc enim esset videre objectumdam gloriae eorum visui attemperatae . infinitum infinito modo; non tamen
Non enim iniquit a divinam subsan- sequitur, qir bd intellectus finitus Wiriam vident, qua neque cireumferibi po- dere non possit Iuttaine divino consoriates , neque cogitatione sepiri , ω unia latus objectum infinitum, visione pi versa eo Iectitur et se gloriam quandam rE quidditativa, & finito modo. Est bas illorum naturam temperatamia autem inter intellectum finitum , MXXIII. Respondeo, Theodoretum is infinitum non sit proportio aequalita-
velle, divinam ementiam impossibile ei se iis, est tamen proportio habitudinis.
contueri , non oculo mentis conserta- & capacitatis: sicut enim inter natuto, sed oculo corporis, id ue ait, ram laumana in , & subsistentiam Ue tunc primo vitam fuisse oculo corpo- bi, talis proportio habitudinias est, utris , cium fuit Incarnata r cum enim is Verbum possit sibi unire humanitatem .eircumscribi non possit , oculo corpo- & eam reddere subsistentem it, Deus rati videri nequit , neque ab homine , poterit sibi unire intellaetum creatum . neque ab Angeloe οῦ Non tamen negat, & eum reddere videntem se , modo ineam posse videri oculo mentis . Nihil tellectui creato possibili , cum , utpote enim v xleret haec illatio ia Natura di- contentus intra sphaeram essentialem vina circumscribi non potest; ergo vi- objecti illius , non sit extra essentia. deri nequit nec oculo corporis , nec Iem ejusdem habitudinem , Si capaci
mentis: oculus enim mentis serri po- tatem. Sumta est haae responsio ex Di-test ad ea etiam , quae inextensa, &in- VO ThomR I. p- qu. I 2. art. Iia ad 4., circumscripta sunt. λω autem haec ubi estia Proportio disitur Huplieiter . Unoesuerit Τheodoreti mens , ostendo. Nam modo certa habituri unius quantitatis aἀin Dialogo citato vult contrae Euty- altera- , fecu-ὰm quod duplum , triachianos probare , humanitatem in Chri- plum , cla σquale sunt speeiae proporti sto non suisse in Deitatem conversam , nis. Mis moto qualibet habitudo sntae sed in Christo post Incarnationem man- as alterum proportio dieitur. Et sie p sise verum corpus - Quod praestat hoc res esse proportio ereaturae ac Deiam , ratiocinio. Ille verum habet corpus, quantam se habet ad ipsum, iat essecturqui oeulis corporeis. visus est : Divina ad ea am , ω ut pote=uia as inunta rautem essentia , cum sit spiritualis , & D feeunaeam boe intellectus restarus pro- incircumscripta, videri hoc molio non portionatus esse potes ad cognoscenduistis
potest; sed Christus oculis corporei od vero vis in tessectiva creavisus est . ergo veri nix habuit corpusia ta non sit tanta , quanta intelligibili-XXIU. Objicies quarto ia Deus est tas Dei, ait D. Thoirras ad v, ex hoe objectum infinitum ; ergo non potest non sequitur, quod Deus j nullo modo elard videri ab intellectu finito : quia possit eumfri s sed quod omnem eo ita
finiti ad infinitum non datur propor- nem excedate quoa est ipsum non eom-tio , de praei ertim , quia , ut supra di- prehendi. Videatur D. Tho. etiam in . ximus, vimus intellectiva debet esse m disi. 4 qu. v. 'rt. I. ad 6.
tanta, quanta est intelligibilitas objecti. XXVI. Replicabis. Plus distat Deus ab
170쪽
as Intellectu ereato, quis Angelus ab oculo corporeo ; sed ob hanc dista
tiam nequit oculus Corporeus elevari ad videndum Angelum in se i ergo neque intellectus creatus ad videndum Deum in se. XXVII. Respondeo cum D. Τhom. - 4. dis. 4ς. a. an. r. ad 7., quodeno plus distet intellectus creatus a Deo, quam oculus corporeus ab A gelo , distantia entitatis , & naturae et magis tamen distat oculus corporeus
ab Angelo, distantia proportionis, &habitudinis, quia sensus non or proportionatus ad eunoscendum aliquid imma 1emiale ; sed inteIIems es proportionatus ad cognoscendum quodcumque immat riale . Et hae similitudo requirisin ad eo-
gnitionem , non autem prima et quia eo
sat , quisae intellectiar intelligent lapi-aem , non est simiais ei in natu Ii esse esciat etiam visus appreMnais me νu-heum , sla feI rubeun , quamvis non a Mehendat me I au Ire a mellis enim rubeὰs magis eonvenit eum DID , in quantum os visibile, quam dulcedo mellis cum . DID . Haec D. Thomas.
XXVIII. Tandem objicies . Plus est videre Deum, quam omnes creaturas possibiles, cum eas in infinitum superexcedat ; sed beati non possunt videre omnes creaturas possibiles ; ergo &c. Μin. est communis apud Tho-m istas. XXIX. Respondeo dist. mai., quam Omnes creaturas pol sibiles in Deo, negomai., extra Deum, concedo mai.; &eodem modo dist. min. , nego consequentiam. Plus certe est videre Deum, de omnes creaturas in ipso, &ex vi penetrationis omnipotentiae, quia hoc e siset comprehendere , & videre Deum, quantum vis bilis est, nedum ex parte rei coonitae, sed etiam ex parte modi cognoscendi , nempe infinito modo ;quam videre Deum in se, de non videre omnes ereaturas possibiles in ipso; non tamen plus est videre omnes creaturas possi illes extra Deum, quit m vi
dere Deum in se , etiam quidditati vh. Esto autem nullus Beatus possit videre omnes creaturas possibiles in Deo , de ex vi cognitionis Dei, illas tamen miatra Deum videre, non repugnat. Sed de hoc infra.
Corporeo supernaturaliter. s. I. Referunt ursententia.
I. , T Aturaliter ab oculo corporeo Deum videri non polle , sta-
tuimus Dtibio r. praesentix qu sonis s. a. Nunc quaerimus , an saltem stipernaturaliter , idest , an oculus eorporeus tanto lumine possit confortari, ad Meum cura videndum elevetur. t loquintiis, tum de ocula corporeo hominis in hac mortali vita constituutum de oculo hominis glorificati. εII. Negant communiter Τheviret
eum D. Tnoma hac a. p. q. 0. art. 3. ,& in . dis. 49. qu. a. art. a. Unicum invenio Leonem AIlatium , virum caeteroquin emuditissimum, qui Beatos oculis corporeis visuros esse Deum assi met : Libro enim de perpetua eonfensi ne eap. 17. ut refert noster Alexandreseulo et 3. 6' T4. bis. Eretes rap. 3.art. I . arguit Barlaamum,& Palaismam , qudd negarim, iumen illud, quod viderunt Apostoli in monte Thabor, suisse lumen verE divinum ah e sentia divina emanans, ab eaque indistinctuin e Verum enim est inquit oeulis
corporeis inereatum eo piet non posse : at dam Otuli in flatu , eonditione natu-νa manenis sed si diviniore vi eorraborati ad altiora elaventur , nil impedit, eo poreis hisce oculis in eminentiyem satum sublevatis Deitatem ipsam , O gloriam Deitatis , qua una cum Deo est , videri. Idque expertis a rationν confirmatur. Nam Beata Virgo , quam modo assumtameanis Melasia ruin corpore ipso, Deum , se divinitatem ipsi mis oeulis eorporeis,