Augusti Wilhelmi Zumptii Studia romana sive de selectis antiquitatum romanarum capitibus commentationes quattuor

발행: 1859년

분량: 405페이지

출처: archive.org

분류: 로마

241쪽

De dietatoris Caesaris honoribus.

nistrabant. Sed hoc militum appellatione, quatenus iis praeerat, usurpabatur, ab reliquis ciVibus non fere tribuebatur, nec

quemquam pro praetore aut Proconsule, cum provinciam atque exercitum regeret, praeter rem militarem ita nominatum esse invenimus. Itaque Caesar quo tempore ex praetura Lusitaniam rexit, primum in provincia sua imperator fuit, ut consulatum potiturus decessit, eum titulum Rmi8it, cum consulatu recepit tenuitque dum exercitui praefuit, sed deposuisset, si, id quod

non factum eat, ipsum exercitus provinciaeque imperium amisisset. Alterum imperatorii nominis gonus nascitur item ab exercitu, qui re bene gesta eum, qui cum auspicii8 praeest, appellat imperatorem, sed nascitur ita ab exercitu solo, ut senatus populique nullae in eo partes sint. Nec vero perpetuum est, sed doposito post triumphum nam is imperatoris appellationem sequi soleti imperio amittitur. Huius generia exempla multa ex libortatis tempores attulit Eckhol. VIII p. 344, ex quibus nullum est, cum quis gaepius imperator appellatus esse videatur, praeter L. Sullam, qui cum Archelaum, regis Mithridatis ducem, duplici proelio contudisset, hoc meruit, ut in nummis imperator iterum vocaretur Εckhel. V p. li 0). Neque hoc ab Dorma, quam exponit Dio Cass. LX, 2s, recedit, qui ubi Claudium Caesarem ex una victoria de Britannis re

lata saepius imperatoreni appelliutum escte resert, morem maiorum violatum esse scribit; nequo enim ex uno bello plus

quam gemel dici licere. Νon tam bellum πολεμο, intelligit

quam victoriam; nam in uno bello si plures victoriae relatae eggent, non semel tantum, sed saepius imperatoris nomen Moitum esse certissima et Augusti et aliorum imperatorum exempla ostendunt. Veruntamen in libertate cum brevia sere erant imperia, raro tactum est, ut repetendi nominis imperatorii occasio daretur, ni Postquam principes perpetuum imperium neceperunt, hanc rationem initam esse constat. ut quotiens victoria reportaretur, totiens novus imperatoris titulus ascisceretur. Tertium denique genus est illud quod Dio XLIII, 44 anno 45

institutum esse ait, cum Caesari consecto bello Hispaniensi datum est, ut praenomine imperatoris uteretur. Hoc item postea Augustus habuit, qui quomodo cum imperatorio nomino ex victorita

242쪽

Do dictatoris Caesaris honoribus.

parto coniungere consuerit, disputavimus in comment. I p. 19 sq. Sed Caesar quamvis recepisse narretur ab Suet. c. 76 non minus quam continuum con Sulatum et perpetuam dictaturam et reliqua, num tamen publice usurparit dubium est. Nunquam enim nequo in inscriptionibus neque in nummis imperator Caesar appellatur, ut Saepe Augustus eiusque suo essores. Nec magis pro numero Victoriarum imperatoris nomen videtur multiplicasse. Novus tunc ille mos erat nee a quoquam SV- periorum usurpatu : Pompeius quamvis saepe a militibus imperator appellatus in nummis vel nullum imperatoris nomen

ostendit vol simplioiter imperator dicitur Echhel. V p. 28l ,

de Sulla modo commemoravimus. Quare Caesar cum bella susciperet civilia, imperatoris nomen etsi saepe militum studio accepit, nondum repetiverat; adeptus nutem principatum postquam omnibus honoribus Ornari coeptus est, quid sacoret 8 Num Omnes quas antea retulerat victorias numeraret 8 Tum ingentem numerum poterat officere; siquidem omnino eum quinquagiens et bis vel quinquagiens pugnasse scribit Plin. nai. hist. VII, 25 CL Solin. e. G ot Caved. in Bulleti. Inst. arch. 1840

p. 39 sq.). An eas modo victoriaa imperatorio titulo repetito celebraret, quas postquam rerum potitus est, rotulit 3 At id ab recta ratione abhorrebat et contra ipsius tamam iniustum erat. Necessario igitur eo deducimur, ut omnino eum rΘΡΟ- tendo imperatoris nomine abstinuisse putemu8. Cum qua Opinione monumentorum auctoritatem prorsua convenire video.

Nam in inscriptionibus quibusdam Graecis olim illo quidem

solebat reppellari αυetnκρατωρ δευτεροv, Aed in iis Boeckh. Corp. Inscr. Graec. n. 2368 et 2957 ex meliorum exemplorum fide correctis nullum iterati nominis imperatorii vestigium reliquit. Nummorum autem ratio suit adhuc dubia. Etenim anni 44

nonnullos habet Echhel. p. 9, ubi est CAESAR, IMP. P. M, item alios anni 4b, in quibus dicitur CAESAR. IMΡ vel IMPER. et anni 47, ubi C. CAESAR, IMP. COS. ITER vocatur; at anni 48 citat p. 6 nonnullos, in quibus sit CAESAR. ΙΜΡ., unum, in quo legi ait C. CAESAR. C. F. IMP. ITER cum

imagine tropaei et captivi, quem Vercingetorigem Gallum esse putat. Quid ost hoc 3 Quomodo fieri potuit, ut Caesar anno 48

243쪽

De die atoris Caesaris honori hus

mimperator iterum, tum constantissimct imperator appellaretur 3Νseque onim honorem, qui in iterato nomine imperatoris est, si fuit semel receptus, ita postea negligi Oportebat, ut nunquam ugurparetur. Tum in numerando nomine imperatorio quae ratio potest cogitari 3 Num omnibus Gallicis bollis Cnosarem semel tantum imperat Orom suctum esse putabimus 3 An, quoniam Vercingetorigis imago addita est, unum nomen Oxroliquis proeliis, alterum ex sextremo illo relatum esso statuemus, quo Vercingetorix captus ost3 Haec et omnes movebant et me ita hercle ab initio assocerunt, ut do nummi illius fide dubitarem. Accedebat, quod apud eos, qui recentiore tempore quos ipsi vidissent nummos collegerunt, nullum prorsus pius montionem fieri videbam, velut ille, quem saepe laudavi, Cavedonius, qui aetatis Augusteae nuntinos in Annal. Inst. arch. anni 1850 p. 150 diligenter collegit, cum reliquos nuntinos recenseas, hunc non commemorat. At auctor in Lehholius citat Morellium, qui bis exhibet, in Thes. imper. ROm. num. tab. IV n. 15 ct 20, et in lam. Rom. num. inter incertos tab. XVIII n. 20, in annotatione autem eum a Goligio in Fastis p. 124 editum osso scribit, deinde interpretationem et aliorum virorum doctorum et suam addit, quae cum prae lare cum rebus ab Caesare gestis convenire videretur, extremo loco hunc denarium in eorum numerum asciscendum osse scribit, qui non sint ficti ab Goligio, sed vere visi. Haec igitur est origo nummi illius, qui quin totus sit emcntitus, iam nemo amplius dubitabit. Νemo enim unquam similem vidit, pugnat aperte cum reliquarum rerum memoria, prolatus denique est ab eo, quem plurima salsa in re nummaria finxisse constat. Arius otiam illud reperiri potest, quod et Goligium, hominem novarum opinionum monumentorum fraude confirmandarum cupidissimum, ad hoc potissimum mondacii genus adduxerit et Ech- helium, sagacissimum mendaciorum Goligianorum investigatorem, ab suspicione averterit. Etenim non pauci Caesaris nummi sunt, in quorum una parte tropaeum est cum nomine Caesaris, in altera caput vel Vestae vel Veneris cum hoo

signo IIT. Quod quomodo intorpretandum sit, dissentiunt Borghesius Obs. num. X, 7 Diuria. Arcad. l823, 2 p. 40) et

244쪽

Dε dietatoris Caesaris honoribus.

Cavedonius in Bulleti. Ingi. 1840 p. 39, sed hoc ambo intelligentes, notas esse numerales pro eo quod vulgo scribitur LII: ille annum aetatis quinquagesimum ulterum, quem Caesar

anno 48 agebat, indicari putabat, hic victorias quinquaginta

duas, quas ab Caesare relatas Plinius numeret. Neque utrum verius sit discorno: etsi duo haec video, et apud Plinium iam in recentissima editione ex codicum auctoritate non quinquagiens et bis, sed quinquugiens legi, et, cum nummi illi, qui nullum Caesaris honorum praeter pontificatum maximum dudum ab eo gegium commemorent vel significent, anto victorias belli civilis facti esse videantur, parum convenire quinquaginta duarum victoriarum numerum, quo omnes quotquot et in Gallicis et in civilibus bellis reportatae sunt comprehendantur; vix enim recte Cavedonius, quod Plinius a Cuegare dicat numerum hominum bellis civilibus occisorum praetermi88um e88e, ne victoriarum quidem numerum ab eo censet poni nisi eum, qui extra bella civilia conficiatur. Veruntamen utut illa nota numeralis explicanda est, Echhelius, qui litteras esse putabat, Caogarem dici existimabat Lmperatorem I Treum, quam Opinionem ut confirmaret, secit libentissime, ut Morollii de nummo Golletiano iudicio assentiretur, eademque prava signi illius interpretatio Goligium moverat, ut et illum nummum fingeret otalios complures, de quibus Echhelius non credidit. Nam Gol-tgius nescio quo pacto imperatorii nominis repetitione deIoctabatur: finxit imperatorem IIII Morelli. sam. Rom. num. incert.

tres, qui reatum imperatorem celebrant n. 6 et 15 et 16 , ut

fraudis tegendae gratia unum imperatorem tertium omiserit. Quae cum ita sint, Caesar ab consuetudine numerandi tituli imperatorii videtur abstinuisse: coeptam eam esse eengeo ab Octaviano, qui eum hereditate imperatoris nomen accepisset idque, ut ius hereditatis testaretur, crebro usurparet, ne laudem

imperatoriam negligeret, primus ab initio bellorum civilium victorias numerare instituerit, quem M. Antonius, S. Pompeius aliique partium duces imitati sunt. Caesar quidem ipse contentus erat antiquo illo imperatoris nomine, quod multi ha-

245쪽

De dictatoris Caesaris honoribus. 237buerant, ipse, quia ex quo Gallias provinciam obtinuit, perpetuo imperio utebatur, primus dum vixit perpetuum retinuit. Sed ut ad Iosephum edictaque Caesaris, quae ab eo asseruntur, revertar, de Sexti edicti praescriptione diximus. In primo autem Caesar dupliciter appellatur, ab initio αυτοκράτωρ καὶ ἀρχιερευς δικτατωρ τι θευτερ0v, tum αυz0κράτεωρ eth δ Ξυτερ ovκαt ἀρχtερευς. HOe decretum factum esse anno ii sere modio, quo alteram dictaturam Caesar gerebat, cognoscimus cx IOA. XIV, 8, 3: nonne igitur, cum imperator II in Caesare intelligi nequeat, probabilo est. altero loco idem quod priore est fuisse,

nimirum αυτοκρατωρ, ὀ κzαzωρ τι δευτερου και αρχεερευς 3 In secundo edicto quod vulgo legitur Γαtou Κα σαρος ὐπάτου δε-δori 129α, certe salsum est ne tanta reperitur in codicibus loetionis varietas, ut alii αυτοκράτορος, υπατου, niti ὀtκτάτωρος, υπατου legant, oditoribus autem etiam nota numeralis excidisse vi-doatur. Sed hoc quidem nescio an non opus sit; siquidem etiam in tertio edicto appellatur Γαιος Καισαρ αυetoκγάτωρ, δtκτατωρ, υπαζος Sine nota numerali, tempusque significandum est

idem, nimirum medius sere annus 47, quo bello Alexandrino coniecto Caesar Romam rediit Ιos. XIV, 8, 3). In quarto edicto quod est ευπατος eth πέμ.πτον. nihil habet difficultatis, at

in quinto quod editur αυeto κρατωρ τι oευτερον, emendandum eSSE αυτοκρατωρ, δtκτα et up etti δ Ξυzεμου, ut annus 47 indicetur, ex iis quae exposita sunt, elucet. Septimo loco epistola ad Parianos de sodaliciis Iudaeorum non dissolvendis exhibetur, cui praescribitur: Iουλιος Γαtoc στρατη shς, Γ αzος ' Ρωμαtων, citaturque in ea edictum, quod Deisse dicitur Γάιος Καῖσαρ, b ημ.2zξρυς azραζηIhς και υπατυς, qui cum Romae cetera collegia distraxisset, Iudaeorum collegia permiserit. Hic igitur odicti auctor erit Iulius Caesar Suot. Caes. c. 42ὶ, ille autem qui epistolam scripsit, Augustus, quom item de collegiis novis dissolvendis statuisse scimus Suet. Oct. 3n. Utroque autem loco salgum esse apparet quod legitur πρατMoc: quomodo enim Caesar ὁ ηiμέτερος στραetra et appellari potuit 3 Debuit πατήρ vel similiter. Nec minus vitiosum est, quod Augustus

στρατMις υπαtoc nominatur; nunquam enim eo vocabulo Graeci sollemniter nisi in eo qui Latine praetor dicitur, usi gunt. Diuitipod by Cooste

246쪽

De dictatoris Caesaris honoribus.

Quare eum emendatione opus sit, nisi tamen longius ab littoris traditis recedatur, nihil quod aptum sit, inveniri noque id ipsum certe statui potest, ut Vulnus ipsum demon8trasse curationemque iis qui subsidiis criticis utantur permittere satius Sit. Talia igitur cum sint edicta, quae ab Iosepho citantur, in quibus si ipsum Iosephum nihil peccasse putabimus, librariorum certe non leves errores reperiuntur, quis iam sexti illius odicti verbis uti volet, ut perpetuam Caesaris dictaturam ab quarta diversam fuisse doceat 3 De tempore autem huius, quae quarta cadeinque perpetua suit, dictaturae nullum certum reperitur testimonium. In fastis et Capitolinis et Colotianis scribitur anto quintum consulatum, id quod dupliciter potest explicari. Etenim aut anno 45 suscepta est, ut tempore antecedat quinto consulatui, aut Kal. Ian. anni 44, ut honoris causa anteponatur atque ex duobuA magistratibus is, qui maior esse videntur, praecedat. Cf. Comment. cpigr. I p. 23. Sed singularis dictaturae ratio, quae non annui S vicibus uSurpatur, facit, ut potius anno 45 delatam esse censeam. Quamquam pertinuisse eam ad annum 44 docent fasti triumphales, ubi sextus Caesaris triumphus sic perscribitur:

C.IVLIVS. C. F. C. N. CAESAR. VI. DICT. IIII. OVANS, A. DCC IX EX MONTE. ALBANO VII. K. FEBR.Feriis igitur Latinis nam his peractis eum Ovantem redisse narrant Dio XLIV, 4 et 10; Plut. Caes. 60; Suet. Caes. 79 dictator IV orat, at viginti diebus post, a. d. XV Kal. Mart., cum Lupercalia agerentur, dictator perpetuus nominatur a Cic. Phil. II, 34. Quo intervallo quod Echhelius perpetuam dictaturam ei delatam esse existimat, facit et nullo proraus auctore et contra apertum fastorum testimonium. Equidem ad nuturam dictaturae, de qua digputatum est, redeundum ESSe cenSEO, quam ab eo die, quo decreta et ab consule constituta esset, numerari consuevisse vidimus. Decretam autem hane quartam dictaturam una cum consulatu quarto haud dubie significat Suetonius c. 26, de quo loco supra dictum est. Atque etiam

Zonaras X, 1l et App. bell. civ. ΙΙ, 106 Caesari post bellum

Hispaniense Romam reverso dictaturam perpetuam datam esse Diuitigod by Cooste

247쪽

De dieiatoris Caesaris honoribus.

resorunt. Dio XLIII, 45 quod do dictatum tacot, cum reliquos

honores accurate recenseat, miror sano, sed arbitror eum, quod

perpetuitato nihil potestatia ad dictaturam addoretur decennalisque in Caesaris praecipiti morte sufficeret, ideo tacuisse. Res ipsa per se certe satis probabilis est, cuin prima dictatura et altor consulatus, tum altera dietatura et tertius consulatus, tum tertia dictatura et quartus consulatus ita ei sint simul decreti, ut dictatura statim, consulatus proximis Kal. Ianuar. vel proximo anno iniretur, item, cum consulatus in decem annos ei daretur, simul datum esse aliquid, quod ad decoria annorum dictaturam, quam iam habebat, adiiceretur nec supererat in eo genere quicquam praeter perpetuitatem. Caesar igitur quam perpetuam dictaturam obtinuerit, intelloximus. Μagistros autem equitum plures designaverat, siquidom multorum cupiditates explendae erant nec quam ipse diuturnam potestatem habebat, totam cum aliis communicare volebat. Perperam autem de iis tradit Appianus boli. civ. II, 10T: υπάτους ic eth μάλλον i. e. ann. 44) ἀπε privav αυzov τε καὶ

etitiv p λ ov. Unde quod Pighius Annal. III p. 462 Μ. Antonium primum magiatrum equitum, tum in eius locum M. Lepidum tactum esse colligit, pugnat aperte non modo cum hissastis, in quibus M. Lepidus Caesari dictatori adiungitur M. Antonio non nominato, Verum etiam cum Cicerone, qui in Philippica altera nullum alterum Antonii magisterium commemorat ; nam quae c. 30 Sunt qui mugister equitum inmisse tibi viderere, quod ante expeditionem Caesaris Hispaniensem narrantur, ad alteram dictaturam pertinent. Erravit igitur sine dubio Appianus in M. Antonio. De Octaviano autem cum sastia congruit Dio XLIII, 5l: Καὶ εμελλε Καῖσαρ και αυτις δεκτάτωρ lis ἀμ P0τεροις αυτοις i. e. anno 44 et 43, quorum consules designarat) ἄρξει v. eto υς etε lit'αρχὴ Iovetας sic enim Leunclavius

248쪽

Da dictatoris Capsaris honoribus.

inter ea, quae Augu8to adversa acciderint, numeratur repulsa in magisterio equitum apud avuncultim et contra petitionem eius praelatus Lepidus, quo loco qui significari putant non factum esse Omnino unquam magi Strum equitum Octavianum, Parum recte interpretantur. Neque enim qui repulsam fert, nunquam honorem quem petit adipiscitur, sed eo tempore quo potit non adipiscitur atquo ingens num rus ex magistratibus esset eximendus, si omnes, quos repul8am tuli 38e constat, honorea accepi Age negaremus. Petierat igitur Octavianus primum in magisterio locum anno 45 eoque quia nimium adolescens videbatur dotectus acceperat alterum. Νeque magnopere mirabimur nec Suetonium nec Ciceronem ullam huius honoris secisse mentionem; perierat enim totus occiso Caesare nomineque ipso dictaturae ex civitate sublato, cuius tollendi Antonio non parvam causam hanc fuisse arbitror, ut Octaviano omnem potestatis etiam speciem adimeret. Nec si Octavianua narratur avunculi expoditionum comes futurus suisse scopiosius

enim hoc disputo propter Drum anni in hist. Rom. III p. 684

errorem , hoe tantum Valet, ut non potuerit per aliquod tompus Romam redire aut absens magiatratu fungi. Est autem etiam illud memorabile, quod Appianus ait, ut pluribus impertiri posset, quodammodo annuum laetum eAge magiaterium equitum. Biennium igitur illud, in quod summi magistratus designati orant, dictator sic diviserat, ut M. Lepidum magistrum equitum esse vellet, dum anno 44 in provinciam prosectus esset neminem autem eorum, qui in annum 44 provincias acceperant, mense Martio ab urbe exisse docuimus in Comment. II

p. 235), tum in reliquum annum Octavianum, dum is ad bellum proficisceretur, denique in annum 43 Cn. Domitium Calvinum, quem soli fasti Capitolini nominant: qui cum post bellum Asricanum, in quo fuisse eum complures tradunt, Romae versatus esse videatur Cic. p. Dei. c. 1 l), earum rerum quas in Asia et Africa gesserat, praemia expectabat. Quare qui inrequens Diuitipod by Cooste

249쪽

Do dictatoris Cassaria honoribus.

annus in fragmontis Cnpitolinis dicitur, intolligondus ost 43 a. Chr., qui insequebatur eum, quo Octavianus magister equitum futurus erat. Sic igitur lasti Capitolini hoc loco supplendi sunt: C. IVLIVS. C F. C. N. CAES AR IIIJ DIC. REIP. REG. C. M. AIMILIVS M. F. Q. N. LEPIDVS. II MAG, ΕQ. C. OCTAVIUS. C. F. C. N. MAG. EQ.VT. QVΜ. MΓLEDIJDVS, PALUDATUS EXISSET. INIRET. NON. INIIT DOMITIUS. M. F. M. N. CALDUINUS. MAG. EQ. IN. ΙΝSEQVENTEM. ΛΝΝ VM, DESIGNATUS ERAT. NON. INIIT

Quae supplementa cadem sero ab votoribus sagiographis inventa sunt. Sic igitur postquam honores, quos quoque anno C. Caesar gessit, singillatim persecuti sumus, haec quam insequens proXima pagina habet, nascitur tabula chronologica, quam ut uno conspectu quae disputatione nostra effecta sunt complecteremur, addendam es8e putavimus. In qua ne quis miretur, Verba fastorum non convenire eum annis diebusque Rppositis, servavimus, quae in fragmentis Capitolinis leguntur, sed dies annosque eos, quibus quisque laetus esse videretur, ascripsimus. Ex hac tabula etiam nummorum ratio, ad quem quisque annum referendus sit et qui possint omnino reperiri, apparebit. Superest autem, quoniam multum de magistratuum per hoc tempus ratione disputavimus, ut examinemus, quod Suetonius Caes. c. 76 refert de tertio et quarto Caesaris consulatu narrans , medio eum tempore comitia nulla habuisse praeter tribunorum et aedilium plebis, praefectosque pro praetoribus constituisse, qui absento se sic enim rectius nunc legitur res urbanas administrarent. Etenim anno 49 postquam rerum potitus est dictaturamque iniit, noluit ille quidem pro iis, qui cum Pompeio aufugerunt, alios magistratus sufficere, sed in insequentem annum omnia comitia habuit; quare fuerunt tunc praetores C. Trebonius, qui urbanam iurisdictionem iussu Caesaris

habebat Dio XLV, 22 , Μ. Caelius Rufus Dio ibid.; Liv. CXI), Q. Pedius s Caes. bess. civ. III, 22γ, P. Sulpicius Caes. 16

250쪽

De dietatoris Caesaris honorihus.

tataci

ta tata taci ci

' C . . . a

e. Uta

cita

tata

SEARCH

MENU NAVIGATION