장음표시 사용
251쪽
De dictatoris Caesaris honoribus. 243boli. civ. III, 10 lj alii, quorum memoria incertior reperitur. Quaestores autem suisse traduntur M. Marcellus Aeserninus
Dio XLII, l ,), C. Plaetorius iboli. Alox. 34ὶ, Cornelius Lentulus Marcollinus Caes. boli. civ. III, 62ὶ, Ti. Claudius Nero
Suot. Tib. 4). De aedilibus nulla superest certa memoria, nec magis de tribunis plebis, sed esse tamen creatos conStat. Anno autem 47 ineunte nulli prorsus magistratus in urbe erant, nec consules nee praetores nec aediles curulos Dio
XLII, 27); soli tribuni et aediles plebeii necessario lacti erant atque a Dion. XLII, 29 et 30 oomin morantur. Sed hoc dubitari potest, an post reditum Caesaris mense octobri comitia
nari potest; siquidem etiam C. Sallustius Crispus, de quo Dio
XLII, 52 narrat, utrum hoc an insequEnti anno praeturam habuerit incortum videtur esse. CL holl. Asrio. c. 8. In annum 46 a. Chr. rite comitia habita sunt priore anno eXeunte, cum
decem primum praetores tacti sunt I in XLII, 5l , ac, si
praetores, certe etiam aediles curules et quaestores. At cum
confecto bello Africano Caesar in Hispaniam proficisceretur, Dio XLVI, 28 sie tradit: 'Κπεὶ δΞ hobato ἐκεtu6v et2 i. e. Pom
interpretabitur. hoc intelliget Dionem dicere, Caesarem postquam urbem Lepido ae praesectis commisit, prosectum esse in Hispaniam, prosectum autem videri Roma mense Intercalari priore Eupra expoauimus. Quid igitur 3 Quam causam esse dicemus, cur Caesar, quamvis soliti anno 46 essent sacti magistratus, praetores et aediles et quaestores, tamen praesectos potiuμ constituerit 3 Ut enim opinione sua celerius urbem reliquerit nec tempus comitiorum in annum insequentem haben- 16. Diuitipod by Cooste
252쪽
I o dietatoris Caesaria honoribus.
dorum habuerit, quamquam haec celeritas tanta neque per se ipsa probabilis est neque ex auctorum narratione potest demonstrari, sed ut celerrime Roma Caesar abierit, hoc intelligero poterimus, cur in annum 45 magiStrutuS nullos crearit, cur ipso anno 46 praefectos constituerit, non poterimus. Neque enim quod Caesari dictatura delata esset, ideo praetorum nam consules hoc anno vix numerandi sunt) potestatem sublatam esse existimabimus; siquidem et antea in dictaturis Caesaris Praetores fuerant et postea in perpetua suorunt et Sulla dominante fuerant et saepe denique, quamvis dictatores summae rei praeessent, tamen reliquos magistratus constitisse cortum est. Quare nullam aliam causam Praesectorum tum maXimo constituendorum reperio, quam quod annus illo 46 a. Chr.erat consusionis, ad emendandam temporis rationem duobus mensibus inter Novembrom et Decembrem intercalatis ultra solitum productus. Quod eum fieret, Caesar videtur sanxisse, ne qui ineunte anno magistratus inierant, usque ad Kal. Ian. insequentes, sed eorum loco praefecti res urbanas administrarent. De horum autem praesectorum ratione ac cum iis Ei-
militudine, qui saepo in municipiis pro IIviris fieri solebant, olim diximus in comment. I p. 52, quae nunc tabulis Hispanicis nuper repertis confirmantur. De numero eorum quoniam Dio ambigebat, nos multo minus iudicare poterimus. Quamquam suspicor omnem ambiguitatem inde esse Ortam,
quod duo ex iis aerario praeerant Dio XLIII, 48), qui utruinnumero praesectorum comprehenderentur necne incertum erat;
nam sex, qui reliqui sunt, ut nominabantur certe iuri dicundo, ita praetorum sex, qui tunc fieri debuerant, loco iudicia videntur administrasse. V runtamen etiamsi quis minues accurato Dionem dixisse solitique magistratus quod anno 46 con-εervati sint, noAtra coniectura de mensium intercalarium causa non opus esse existimet, hoc certum est, anno 45 ineunte praesectos urbi praesuisse, non praetores. Nulla enim comitia antequam Caesar in Hispaniam abiit sacta commemorat Dio, Su tonius autem, cuius verba supra explicata sunt, cum medio tempore, quod inter tertium et inter quartum consulatum esset, nulla comitia habita esse ait, annum 46 significat, nec nullis Diuitipod by Cooste
253쪽
Da dictatoris Caesaris honoribus.
habitis comitiis Caesar, quamvis ei potestas laciendorum quos vellet, magistratuum data esset, Praptores creare potuit; nam certe sublata non sunt ipsa comitia atque hoc tantum ci datum, ut quos elegisset ne quasi designasset, ii deinde vetere more comitiis confirmarentur. Quare bis ad Caesarem comitia delata esse reperio, gemel anno 18 post pugnam Pharsalicam
Dio XL ΙΙ, 20ὶ, tum anno 45 post bellum Hispaniense Dio
XLIII, 45 , cum comprehensi sunt etiam tribuni et aediles plebeii, scd comitia tamen omnibus annis, quibus magistratus facti sunt, rite habita Dio commemorat. Constabit igitur anno 45 inounto nullos fuisse Romae magistratus curules; nam Plebeios ne tum qui dom omissos esse Suetonius testatur. Atoxeunte anno 45 cum Caesar OX Hispania reverti Aset, quo tempore consules creatos c88e con Stat in tres novissimos anni men-Ses, num etiam pra 'tores quaeStore8que tacti sunt, ut annus, qui nullis magistratibus coeptu8 e88ct, eo8dem tamen quos reliqui
magistratus haberet 8 Videntur sane; nam primum Dio XLIII, 48 per absontiam Caesaris iv τῆ citοδημι' τῆ του Καισαρος
ait praesectos urbem reXisSe, ut rursus praefiente eo veteres
inagistratus suisse debeamus colligero; item idem c. 47 anno 45 quattuordecim pdaetores suisse ait, at c. 49 anno 44 sodecim
praetores, ex qua numeri diversitate alios anno 44, alios anno 45 magistratus tactos osso intelligimus. Sequitur, ut anno 45 Caesar POEtquam revertit, consulatu quarto propter ipsa comitia, ut Opinor, inito non minus praetores et aediles curules et quaestores quam con Sules, quorum nomina in fastis traduntur, creati sint, Suetoniugque quod ait medio inter consulatum tertium et quartum tempore nulla comitia habita esse, sit verissimum. Haec quae de praesectis disputavimus, confirmantur pro Eus nummorum memoria, quorum Ope etiam contingit, ut quorundam ex his praesectis nomina cognoscamus. Sunt enim
nummi apud Echhel. VI p. 7 V. p. 257 , in quibus cum C. CAES. DIC, TER. coniungitur L. PLANCVS, PR, URB
sive PRAEF. VRB-, ut dubium esse non possit, quin L. Munatius Plancus, ille qui imperanto Augusto princeps civitatis fuit, dicatur. Alii nummi apud Echhel. VI p. 8, in quibus
quarta Caesaris dictatura cum eodem L. Planci honore com-Diuitipod by Cooste
254쪽
De dictatoris Caesaris honoribu8.
ponitur, Goligiani sunt ac parum fidei habent. Omnino enim Goligius in horum praesectorum memoria amplificanda multum operae consumpsit eiusque adornandae causa etiam Caesarem imperatorem quartum eXcogitavit Morell. Inc. 25, 23); sed illi tamen, in quibus Caesar dictator tertium appellatur, sunt certissimi. Iam unum modo praesectorum genus vulgo notum est, nimirum eorum, qui quotannis feriis Latinis croari solebant, sed hi et adolescentuli erant nobiles, cum L. Planeus
iam diu Caesaris legatus fuisset boli. Asrie. 4; Caes. boli. civ. I, 40; beli. Gall. V, 24 , et per tantulum tempus honoro
sungebantur, ut nulli eorum nummi extare possint; illo autem anno 46 Dio XLIII, 48 narrat non unum suisse per totaa serias, sed violato vetere iure in singulos dies singulos, quare multo etiam minus de iis cogitari poterit. Quapropter pro certo erit, L. Plancum, qui in nummis anno 46 praesectus urbi nominatur, unum ex Octo illis suisse, quos Caesar dictator III ab urbe proficiscens creavit. Sed quo ex ordino Caesar elegit 3 Non videtur L. Plancus suisse praetorius. Primum nulla eius rei memoria invenitur, deinde anno certe 46 ineunte praeturam non gessit, propterea quod legatus appellatur in bello Africatio bell. ΑD. c. 4 , item legionibus praesuisse dicitur a Caesare bell. civ. I, 40; relinquitur igitur, ut praetor fuerit anno 48 vel 47, sed ne hoc quidem probabile est, quin gesta praetura etiam provinciam accepisset eoque magis, quod fidus imprimiserat Caesari atque ad res gerendas idoneus. Inde probabilo est, nondum suis8e praetorium, sed praetoriae tamen dignitati proximum eaque si Occagio ita ferret, ornandum. Hanc igitur L. Planei praesecturam etiam ultra licet persequi ex eo, quod Cicoro Phil. II, 31 narrat M. Antonium Narbone, ubi cum C. Trebonio et Caesare bello Hispaniensi consecto eum fuisse supra diximus, subito in urbem redisse eam ob causam, ne L. Plancus praedes suos venderet; emerat enim Antonius Cn. Pompeii bona. Accidit id anno 45 paulo ante reditum Caesaris, qui cum comitia eius qui agebatur anni haberet, ipse ille Plancus, tum praesectus urbi, praetor videtur esse laetus. Eo enim pertinet, quod Cicero epist. XIII, 29 L. Planco causam C. Atei Capitonis commendat, ut is T. Antistii heredi-
255쪽
De dictatoria Caesaris honoribus.
tatem illo iudicanto obtineret, quam epistolam post reditum Caesaris exeunte anno 45 scriptam esse hinc discimus, quod Plancus Caesarem iubetur de T. Antistio interrogare neque
ulla significatio additur, quae non Posse eum praesentem Si tim adiri ostendat. Praetoris igitur urbani munera tunc Plancus obibat. Atque etiam alia ratione de praetura eius anno 45 gesta cognoscimus. Etenim non modo a Caesare consul designatus est in annum 42 cum D. Bruto Comment. II p. 234), uerum etiam anno 44 Galliam Transalpinam regendam accepit Cie. Phil. III, 15; epist. X, 1 sq. , nec puto ab Caesarefactum, quod Semper rarissime necidit, ut in tanta frequentia magistratuum, quam numero PrRetorum et qunestorum aucto effecisset, iis qui nullos honores gessissent, provincias decerneret. Iam poterat Planco fortasge etiam hoc ab Caesare concedi , ut, quod praetorio munere functus esset, ipsa praetura neglecta inter praetorios allegoretur multos autem inter consulares, praetorios, reliquos allectos esse Dio XLIII, 47 seribit) ; sed ex hoc allectionis genere usque ad extrema Prope imperii tempora nominem unquam Scimus provinciam accepisse. Quare cum antea Plancum nondum praetorem fuisse supra docuerimus, efficietur, ut ipso illo anno quo praesectus urbi fuit, exeunte praeturam acceperit, confirmabunturque praeclaro insigni exemplo, quae do omnium praesectorum ratione anni-quo 45 comitiis ante exposuimus. Nummi autem Golletiani, qui iam citati sunt, in quibus cum praesectorum mentione quarta Caesaris dictatura coniungitur, quam perverse ementiti
sint apparet. EX eodem hoc praesectorum genere fuit C. Clo-vius PRAEF. i. e. praesectus, qui in aliis nummis tertia Caesaris dictatura inscriptis apud Eckhol. VI p. 7 et Caved. p. 152 commemoratur. Ipse homo ignotior est, probabile tamen videtur esse, eundem legatum pro praetore agris in Gallia dividendis esse praesectum, ad quem Cicero scripsit epistolam T libr. ΣΙΙΙ, de quo olim diximus ipsi in comment. epigr. I p. 30l, idem sortasse etiam, quem Dio LII, 42 in consularium numerum ab Augusto relatum esse scribit. Nam quis ille C. Cluvius in celebri marmore apud Oroll. Inscr. 4859 sit, incertum
prorsus esse iudico. Illud autem non credo, quod Cavedonius Diuitipod by Cooste
256쪽
De dictatoris Caesaris honoribus.
ait videri eum praesectum classis Caesarianae suisse, cuius sententiae nescio utrum maior causa sit haec, quod Echhol. V p. 174 nummos illos extra Romam percussos esse videri scribit, id quod parum certis argumentis statui intelligo, an illa, quod praefectus tantum appellatur. Sed si municipalium praesectorum, qui ex his orti sunt, similitudinem sequi licet, propriam horum appellationem dicemus suisse promerius iarbi mi diciando, atque ut in illis quod est tu i dicundo, omittitur, ita hi non minus praesecti tantum nominari posse videntur. Classi autem dubito num Caesare dictatore peculiares praesecti, quales postea a IIIviris imponi solebant, praefuerint: nulli certo alii noti sunt. Tertius autem praesectus certo cognoscitur L.
Livineius Regulus, qui in nummis apud Eekhel. V p. 235
appellatur PRAEF UR, quem censeo esse eundem, qui inbell. Asric. 89 legioni narratur praesuisse, ac vel ipse Vel Pater eius a Cicerone ad Att. III, 17 cf. epist. XIII, 59 commemoratur. Reliqui qui ab Havercampo in hunc praesectorum
numerum referri solebant, Q. Oppius Eekhel. V p. 264; Cavod. l. l. p. i52ὶ, L. Norbanus, L. Costius Εckhol. V
p. 169) cum tantum PR. nominentur, neque ullam certam temporis significationem in nummis exhibeant, an potius praetoreSsuerint, vehementer dubitandum esse existimo. Nam et qui
certi sunt ex hoe praefectorum genere, PRAEF solent in nummis dici, et A. Hirtius, qui item PR., sed Caesare cos. III
appellatur Echhel. V p. 224 et VI p. 7ὶ sino dubio suit prae
tor, Propterea quod praeter annum 45 nulli, quamdiu Caesar regnavit, praefecti suorunt. Superest, ut de una potestate Caesari decreta dicamus expositisque iis, quae ad veteres reipublicao honores cumulatos pertinent, de eo disputemus, quod novum tunc inventum est auctumque ad reliquos imperatores ita transiit, ut solum prope imperatoriam potentiam efficere videretur' . Reliqua quae de aliis honoribus dici possunt, hoc loco praetermittere statuimus,
IIaeo quae do imperatorum tribunicia potestate Latino hoc loco disputaveramuR, Germanice etiam exposuimus in Actis conventus philologorum Vindobonensis anni 1858 p. 10 2 sq. Habot tamen utraque disputatio propria quaedam, quare etsi Germanica illa edita sunt tamen Latina quoque haec eo loco, cui scripta erant, prodire voluimus.
257쪽
De dictatoris Caesaris honoribus.
non quod non digna sint, de quibus denuo quaeratur, sed praevorti placebat ad id, quod et maximum esset Et idem, quamvis saepe esset examinatum, multas dubitationes ac quasi tunebras haberet. Quid enim celebratius est tribunicia potestate 3 Quae quomodo numerari consuerit, multi viri doctissimi expo- Euerunt: at quo modo orta sit et creverit et ea tandem facta sit, quam in imperatoribus invenimus, iidern vel prorsus tacent vel ita Commemorant, ut cum perspicuis scriptorum testimoniis pugnent. Quae si rectius perspicientur, paululum etiam ud veterem illam tribunorum plebis potestatum, quae in libera republica fuit, intelligendam redundaturum esse existimRmu8 nequo id in tanta huius argumenti difficultate non erit gratissimum. Iam Dio Cassius XLII, 20 de tribunicia potestate
gnificent 3 Porperam igitur iudicaret Tacitus Annal. III, 56, qui ubi de tribunicia potestate, quam Tiberius Druso filio petebat, refert, id summi fastigii vocabulum, inquit, Augustus repperit,
ne regis aut dictatoris nomen tintimeret ac tamen a pellatione
aliqura cetera imperia praeminere . Nisi forte credemus Lipsio Tacitum sic interpretanti, ut Caesarem dieat eo nomine non usum esse publice Augustoque, qui primus usus esset splendoremque ei dedisset, non immerito eius originem tribui. Praeclara hercle fuisset illa Augusti inventio, qui cum rem ipsam a patre Suo nosset esse usurpatam, quod eum se8e appellari iuberet qui esset, negcio
quod fastigium potentiau suae adiecisse diceretur. Ac quando Augustum illud invenisse putamus 3 Etenim anno 36 a. Chr. post Sex. Pompeium victum Dio XLIX, Ib hoc ei datum
258쪽
Ds dictatoris Caesaris honoribus.
lati et ou αυτων βάθρωv avrκαθε εο icit aptatu ελαδε. Nonne haec est Oadem tribunicia potestas, quam Caesari datam esse supra dixit 7 Nec decreta tantum tunc est Augusto, verum etiam recepta, qua de re non modo domus publica, quae simul commemoratur, in qua ab illo tempore eum habitasse constat, sed
etiam Dionis verbii ait enim ελανε) fidem faciunt. Quae siquid dubii relinquerent, id tolleretur Appiani testimonio, do
A iv ας *Eρεσθαι Θ Nonne quod habebat iam Augustus, decretum esse ait 3 Neque hoc satis est; nam rursus Dio LIII, 32
enim, opinor, probabitur Eckhel. doctr. nutu. VIII p. 39l, qui
Augugium censet Vel non recepisse vel negligentius habuisse: nam recepisse convincitur aperto Dionis testimonio, sin receperat, sive negligebat sive magni faciebat, iterum decerni non Opus erat. Eckhelio autem fere assentiuntur, qui idem argumentum hoc tempore toti gerunt. Quae cum ita sint, si otscriptorum auctoritatem conservare et rei ipsius probabilitatem sequi Volemus, necessario eo deducemur, ut aliud Caesari, Diuili od by Cooste
259쪽
De dietatoris Caesaris honoribus.
aliud Augusto atque huic ipsi aliud anno 36, aliud postea
Nimirum multas habot partes tribunicia imperatorum potestas, quas cunctas simul datas esse non est necesse; possunt singillatim tribui oumque quasi gradum esse Observatum veri est simile, ut quod minus esset, priu8, quod maius, postea decerneretur. II iigitur gradus tribuniciae potestatis explorandi sunt progressusque qualis paulatim factu8 sit, inveniendus. Primum igitur Dio XLII, 20, quem locum supra citavimus, Caesarem accepi 88e ait et v εξου- σι αν et ou δημαρχων ὀtα νίου, υ, ς ε ειν, quibus non eam, quao POStea e88et, universam, sed partem quandam, accepisso ipse
significat, ut quodammodo idem quod illi habere videretur. Quid autem orat hoc 3 Duaε ros Dio nominiit, primum aυ7κ 10 ε ε al αε letti τῶv αυτῶ, να liρω9. Hoc quid sit, non difficile est intellectu. Dicuntur pnim subsellia quibus tribuni plebis uti solebant, in quo insigno eorum potestatis erat. Sit enim verum, quod Pseudo-Αsconius ad Cic. div. p. li8 ait, subsellia omnium potestatum minorum sui Age communia, tamen ex his subselliis certa ea, quibus tribuni utebantur, aliquid proprii habebant tribuniciaque appellabantur. Ipsumque hoc nomen Saepius reperitur, velut Suet. Cnes. 78; Claud. 23; Dio Cass. XXXVII, 50; LIII, 22. Utebantur autem eo Subsellio primum in curia nam cum Val. Max. II, 2, 7 narret eos initio ante fores curiae positis subselliis decreta patrum examina8se, postquam in curirem admissi sunt, non minus id genus sedilium habuisse probo bilo est), deinde in theatro nam regnanto Augusto Dio LIII, 27 C. Thoranium tribunum pleboi in theatrum ad subsellia tribunicia patrem suum deduxisse narrat), tum in aliis locis, in quibus vel singuli vel cum collegis negotii gerendi causa consedissent, velut in comitiis Liv. III, 64 ot si quom alium locum sanctitate tribunicia occupare vellent Dio XXXVII, 50 . Iam ex his rebus, quas
honore subsellii tribunicii continebantur, ceteras quidem Cae-gar forta8Se minus usurpabat, propterea quod semper dictaturam et consulatum gerebat . quamquam reliquos imperatores Saepe usurpasse infra intelligemus, sed quod ad thoatra ludosque pertinebat, non contempsit, ut in totius populi consessu Diuitipod by Cooste
260쪽
De dietatoris Caesaris honoribus.
minime plebis curam gerere summaque quam illa conferre posset, potestnto praeditus osse videretur. Quare Dio XLIV, 4, ubi si anno 44 a. Chr. vestem triumphalom sellamque curulem in perpetuum decretam e8se scribit, exceptos e88e ait ludos: Toeta 7αο ἐπι τε του ονὶ μαρχικου νάθρου καὶ μετα etivαεὶ δημαρχούvτων θεασαοθαi ελα , quae Verba non ad novum decretum illo anno lactum, sed ad hoc, quod anno 48 datum erat, pertinere arbitror. Altera autem res quae in tribunatu porpotuo fuerit, sie ab Dione significatur: καὶ ἐς ταλλα συνεξετα εσθαι σηρισιν, ὀ μηoavi ectu, ευρετο. Quae verba qui simpliciter atque ex naturali eorum potestate interpretabitur, cre- dot omnia tribunorum plebis iura decreta esse imporatori, nec
quicquam habuisse illos, quod non idem hic acceperit: nocvideo, qua alia interpretatione uti liceat. Hubebat igitur iam Caesar ius auxilii serendi, habebat intercedendi, habebat senatus vocandi et consulendi, habebat agendi eum plebe, saerosanctus denique non minus erat quam qui ipso tribunatu sungebantur; nihil denique erat quod tribunis plebis liceret, quod
non imperatori esset concessum; nihil enim Dio excipit. Νeo sine causa additur δ μηδενι εξ'v, nomini licuisse potestate tribunicia uti. Etenim interest hoc inter tribunorum plebis ot inter praetorum vel consulum rationem, quod horum potestas saepe quotannis iis, qui ipsis honoribus non amplius uterentur, deferri solebat notissimique sunt pro praetoribus et pro consulibus; sed tribunorum potestatem nunquam, qui non ipsum
tribunatum gereret, Obtinuerat, ut nOVO ProrSUS more Re Contra veterem rempublicam Caesari universa tribunicia potestas committeretur. Iuvat autem etiam causam. cur novum hoc ius
Caesari decretum sit, persequi. Ait enim Dio: αἶ τε γαρ ἀρχαtpaotαι παaat πληv etav etου ἐπ' αὐet i; l7έboveto, in quibus ipsa particula coniunctionem quandam inter comitia et tribuniciam potestatem intercessisse significat. Nimirum prae torum et consulum comitia cum Caesar in pote8tato sua teneret, lacile ne quis qui suas res impediret crearetur poterat cavere, poterat etiam, id quod anno 47 et 45 accidisse demonstravimus, aliquando nullos sacere curules magistratus, at de tribunis aedilibusque plebeiis antiqua lege religiosissime San-