장음표시 사용
251쪽
LIB. TERTIV s. ra Rugust. lib. de Trinit. cap. Io. Nec magnos tres diciamus sed magnum Ῥnum quia non participatisne magnitudinis Deus magum es e thipse magno magnus
est, quia ines a est magnitudo. Epistola i7ψ au Pascentium comitem Arianum ubi docuisset Spiritus nomen nunc dici ad aliivid c ita esse proprium Spiritus ne ti,nunc adse ,hubiungit. Nam ecundumseubstantiam, quoniam semel dictum est. Spiritu, est Deus Ioan. V Pater piritus est Filius spiritres est cir ipse spiritu incitus spirituου est, sed unus spiritus no tressicut hon tres dii sed unus Deus. Et in libro de Trinitate e π Aug. io.. .
nitate De Sicut dicimus non tres Deos,no tres esse tias, ita nec tres pietias, nec tres Spiritus. Carolus Magnus in opere contra T. Onodum lib., cap. . Cum sit Pater principii osilius principiu Spiritus s. priuariptu,no tame tria principia sed unu principin. sexce-ta similia in vetern libris reperies, quae quo pacto accipiedasint, sperest xl aduersus Valentinu Gentile atq; iadeo reliquam Trinitariorum 'cem pertractemus . t V. Deus Pater&c. & ramen non tres dii,&c.
Ingredimur Syrtem nos haereticos in copulos ῬHae contrarios iactantem. Ariani qui hac quidem in parte istos sequuntur Trinita j ob oraculum Pauli I.Cong. Vnuaq; Deus, num esse Deum Patrem aiebant. Auctor est Hilarius libro de Trinitate octauo,pag. IS, . c. - nostri: 'Deus Pater, Deus Fili us, Deus Spiritus sanctus, A tamen non tres dij, sed unus. 7 est Deus. cmbus verbis nihil crebrius occurrit in Maiorum scriptis Athanasii, Basilij, Gregoriorum, rissorum, Damascent, σc. inrin etiam Theodoritu Ahistoria Ecclesiastica narrat iisdem temporibus in
v ano per Damastini collecto concilio latum fuisse ,
252쪽
ia DE s. TRINIT Ath is canone, quem Augustinus de Ῥerbis Apostoliserri. rs' is ad hunc modi; retulit. Maledictus qui propria nominiis personarum tres deos aut tres dominos aut tres spiri tus confitetur. Vrgemur quidem, inquies, patrum testimoniu ed tamen non eximitur scrupus. Fateris diuinitatem in tribus consistentem expersonu non coa
lescere, ed omnes simul esse perfecitis ac integras, qui
igitur erum esse potest, namquanque earum distatim cr per ste Deum praedicari, σ tamen non postea eolligitur esse tres deos ' Q d de reliquu nominibus eodem modo mirandum est, tres Hi statim dici omnia
potetes,in initos, stiritus,dominos, cir tamen non tres sed Ῥnum Omnipotentem, c. deinde concludi. in ad
MLtisu de quaestione,mea quide opinione,lubri difficili in quam nosine causa Trinitarij mihi Ῥidentur impegit esentiam, non prius dicam quam Nostrorum sententias perce vers. Augustinus a idetur=ntire ideo no esse tres magnos,rrima in- omnipotentes, deos, circ. qu)d in tribus personu naterpretatio insit magnitudo, omnipotentia , deitas, quastin Deo quae est νγ propter simplicitatem nomina, quae concreta σ aia rerum. Anacti a pessantur,inter se minimἐ differat. Ac eo cum Aug. lib. s. Graecu fere relis is feruntur Di mus, Pristus de Trinit. Basilius magnus. Hic quidem homilia contra Sabel-
p. io. lianos, Arium,-Anomuros, dum ait,unus Deus non
duo dij quoniam identitatem habet Filius ad patrem. Non enim aliam in Patre constitio deitatem alia in Filio,neque aliam naturam hanc illam. Illa dierb in lib. de spiritusancto conscribis, Arguens Petrus Α- .naniam, in eo quod in Ῥenditione agri, cuius se pre
sim totum obtulisse dicebat spiritus sancti νni μ
253쪽
LIB. TERTIVS. 22s em non secundum numerum ,sed iuxta substantiam comprouaui dicens, Anania, quare impleuit satanas cor tuum dit mentireris spiritui sancilla typonea non hominibus mentitus es ,sed Deo. Cyrillus aκtemo contra Iulianum Apostatam , Non ignorauit, inquit, ., Moses quod Deus Ῥnus deri, una deitatis natura in ,, Iuncta consubstantiali Irinitate adoratur, nempe ,, in Patre Filio er spiritu sancito His D. Bernardus astipulatur quando aduersus Porretanum Plestiuien- ,, hem Episcopum sic inuehitur. Quato erius ni que,, ita dixisset, Paeter en dierus, hoc est eritas, Filius ess,, erus, hoc est veritas. Spiritis S. est verus, hoc eri r ritas, hi tres unus dierus,id eti, na veritas.
profectὸ religionem siuetj fuisse non dubitat, qui in
is hunc locum incidit. Pater est veritas, Filius est veritas, ,, spiritus s. est veritas, Et hi tres sunt non tres eritates,, sed una veritas. Na illic Boethius in Abstructas voces submutat, quae Maiores concretis enuntiauerant. Et era Athanasio hanc interpretationem Probus iudex
ix apud D. vigilium tribuit. Difficilem, ait, quoque illa a t Arius autumabat instabilem quaestione,qu)d Tres Unκs Deus dici idem tribus distingui non pos si personis intentaverat, ita Athanasius diuinae sos-M pturae auctoritate diiseluit, in od in Trinitate dinus at Deus si er naturae unionem, non secundum distinis Gone perfnarum. Et idcirco tres Ῥnus Deus eri quia
,, Triu ,n natura e l. QMa multae animae una ,, anima, cum omnes homines unus homo dicitur, ,, secundum natur conditionem,quae omnibus na est,
is nonsecutam diuersitatem aspriturper narum. UNO tur qui natura νnus en Deus idem in personis tres ρ βη. Ut M trium nomςn comune reqμiris voti
254쪽
TRINITATE De est, ii xta quam nominu communionem π pater Dem ex Filius Deus π spiritus s. Deus. Et cuiu nusquil ue eorum singulariter Deus sit, Deos tamen eos pluraliter dicere, Naturae unitas non admittit. QNniam Naturae nomen, quod Deus est, non priu tum unicuique o peculiare, sed comune eri. Et ideo Trinitas non pluraliter dij, sed Ῥnus dicitur Peus. si ea ea ςγmboli nostri mens,non est cur hinc Trinitaris ' Ῥn Ῥia transfugiant. Dubium enim non e i, quin
mul cum Essentiasua, quaecunque circum ipsam ut rater in Filium sir Spiritum sicplene transfuderit vi plane ipsius illorum na eademque lint omnia. sed quia non concedunt in Deo adiectivom si substantivorum eandem esse notationem,ac putant cum Arist. iis ca- Aristotele ex communi Hu Adice hua,etram hkl -
rer formam qualitatem squam solum substantiva declarant: sebiectum quoque designare, age Ῥideamus quatenus formulae Athanasianae, Non trest aeterni sed unus aeternus, non tres Omnipoteres, non tres increati, no tres Domini, non tres diu, sed unus omnipotens, increatus , Dominus, Deus cum receptis posint con pirare.
SAEta in r. His lubens Ambrosium Catarinum sic loquentem c Genes is audio. Fere quoties Elohim i. di' iugitur verbo,quia D Ῥerbum ae honemsigniscat, ipsium erbum singulari numero apte poni consueuit , ne plurificari ideatur D aEho π irtus agentium , quae prosus est na .
D Qti do Ῥero cum nominibus adiectivis coniun-υ gitur , non metuit scriptura ponere adiectivum iu ' Plurali numero, qA ' am per illud nec af Ao aut ri
tus,ac inde nec eius substatia siue essentia plurifica tur. secus auis esset substatiuω nome adlugeretur, t
255쪽
LIB. TERTIVs. a I is in perdocet B. Thomas. Quare cocedimus tres σι- In diuinis,. Mntes, tres sapientes, tres immensos,tres aetemo quid con-M creantes, non tamen tres Deos, nec tres creatores. Nec cededum. me fugit B. Athanasium non concedere tres aternos Not4. D aut tres immenses. Hoc enim fecit virecte declaratis B. Thomas)sapienti me er ad necessariam caute-M iam propter ensiumfalpum, qui posset inde accipi,nris mirum si hae Ῥoces substantiue acciperentur icque
M plurificaretur aut aeternitas aut immensito, poturbet D tamen concedere Cradsensum erum reducere. Legr- D mus enim de Deo vero, Non ea natio tam grandis, , quae habeat Deos appropinquantes ML Dixit, Deos appropinquantes, Ῥt Trinitatem significa ret . Q niam autem Thoma Aquinate se niti profitetur, a diamus etiam, quid de hoc argumento isse Ariptu mandauerit. Nomina sigmsicalia diuinam Essentiam se substantiuesingulari numero urali de tribus υε. V personis enuntiantur. Haec igitur est ratis quare s N cratem, Platonem Ariistotelem dicimus ires homi- nes, Patrem aute π Filium spiritum s. non dici- mus tres Deos,quia in tribus indiuiduis humana: na- turae punt tres humanitates, in tribus aute person ire na diuina essentia . Ea ero quae significant use - tiam,adie huepraedicanturpluraliter de Tribus pro D pterpluralitatem diuinorum indiuiduorum. Dicimus ; enim tres existentes, elues sepientes,aut tres aeter
mantur. si verosubstantis accipiantur,dicimus nu increatum,immensum aeternum, ut Athanasius tradidis. Ex his ergo collige earum omnium enuntiationum, quas Athanasim coaceruauis, non omnino
uem esse iudicium. non simpliciter negandum t
256쪽
specisi solum des mire voluissent, quid oportebat
tanta anxietate isiud comminisci cum sine Doc ab om-
pncla di ni aeuo Philosephi res eiusdem speciei defendi ni
hin nare Accessit argumenta Ariano rum Ῥeterum sempermulta ra- fuisses cepta aduersus nitateminumeri , ,r collitione,ita gere est ex August. lib. s. de Trinit. cap. G. eiusdeThomas. lib.7. cap. 6. ye ex Athanasii disputationibus quas habuit cotra Ariu Probo iudice,quae partim in ipsi' operibus,partim in B.Vigilii libris reperiretur Ilia aute
tasspeciei, tela sua ibrassent in id,quod unum numero dicitur. Quam enim est em iocularis,si tres h mines contenderem habere tres essentias specie disse- Niceph. b. rentes, quὁd tres dicerentur. Post, emὸ hanc fuissῆI8.cap. s. mentem eteris Ecclesiae satis docet Nicephorus, cum philoponum haeresis nota multilatum tradi quia communicatione stpeciei num Deum tres esse 'ipsi crorphr. in dili Porphrius omnes homines Ῥnum hominem ess. ostendit ei dem sepeciei participatione. Hinc enim
Dic notatio communem σ μbstatialem appellationem. t apud nem. Aristotelem cym ait primam pubstantiam significare Arist in Ca hoe aliquid fecundum vero qualitatem. in hac autem VI c p.ri communi re essentiali ratione diuinae Dpo ses4 U, nullam accipiunt disrentiam. sicut enim Pater ea omnipotens, aeternus, infinitus, inuisibilis cir quae- cunque cogitaripusιnt adsummi boni rationempe tinentia, itas Filius,itae spiritus s. Id ergo acci- pidebet de proprietatibus essentialibus naturam di uinam aliue λο circumstantib3s, Τη lesntp'-
257쪽
,eo,aesemus aptes,iustus,perfectas, Cyproprietates, quas mox percensiet sic toti diuinitati communes, ,e sigillatimsingulis perlonis congruant. Alia ratio ea singularium proprietatum,quaesentpyopria cuiusque postasis notae--Hi inri,ac ita ni persenarum propria, i reliquis duabus non coueniant.solus enim Pater Pater est ingenitus est rincipium sine principio. Ieipse Deμs,cπ α hoc. Sosus Filius Filius estgenitus est,uerbum est. Similiter Spiritus solusprocedens,non Pater,non Filius, Solus donum,selus a duobus , si qua alia fiunt,quae ex his consequanturWpendeant.
Io. Increatus , immensus. Praepositio, In ,,t
monet Cicero in topicis negationem in huiusi odi significat. IricreMum igiturHeάκριαν Nam apud Graecos ά similiter in compositione priuato Ῥocatur
quod sub is quidem, sed tame e productione quae
fit ex nihilo. Hac de cause Filius etiam σ s. spiritus increati Ant,quiaproducti quidem sent,sed ex Pa- . tris substantia,non autem ex nihilo, tpaulo ps tractabitur. Immensu in Latine quidemβnat quodsne mensiuia existit, quodque tet agnitudinis plenia iam linis non habet terminos ,sedper omnia divisium Grais caret limitibus,quibus coerceatur. 'Ac ea noti innent Pane Deus dicitur intra omnia non lms, extra chmere εomnia Cr non exclusus upra omnia or non elatus, Dionyssiue, t Hieronymus alicubi scripsit, manibus infusiιs pM UT QCr circumfusus,quod cundiapenetret interior σ cλtineat exterior. De quare extatAugustini ad Dardansi epistola quinquagesimaseptima. Verum in Graeco - παλκέος sonat interpreteris incomprehensibilem. Iersenae autem hunt incomprehense mon quidem sibii micem. Fἰam Paternogit Filium G Dum Patrem,
258쪽
222 DE s. TRINITATEine.io. Spiritus quoque penetrat in pro finda Dei, sed rebus procreatis,neminesciente quis sit Filius pra ter Patrent
Rom ii. ace conuersu , t non immerito exclamet Paulus. o
altitudo diuitiarum sapientiae Deio scientiae . quam incoprehensibiti uni opera eius eo impervestigabiles at, I , viae eius. Q υmadmodum enim iuxta Psalmographu, δἰ ιμ- magnitudinis eius non est sinis, sic iuxta eundem vistus de sitissapientiae iton est numerus. Id deblarat Dion ius diuinis no- Magnus de diuinis nominibus, postquam monsi rasset Hib c I- Detim ita esse causam omnibus Ῥt sint, τι tamen emi- ' neat stupra omnem essentiam, Ipsius, inquit, notitiae N G cognitio omnibus est inaccessi, i qui pupra ssen-. η tiam omnium eleuatus sit, OMγκ C-
uti quae sunt De nisi stiritus Dei. Ac quamuis rebus omnibus procreatis sit inimensus incomprehensius, tamensibi mensus est, sinitae comprehensionis.per. Iona altera alteram plene σomnino comprehendente atque cognoscente. Hanc ad Essentiae quoiue eius incomprehensibilitatem referre possu muF, cum ne eam quidem mentes separatae, quae Iemptio a alioqai fclicitate saturae sunt, plene percipiunt,Ῥt notat Chi sostomus contra A homoeos. Eo Groaη I- nim pertinere tuli quod apud Ioannemscriptum est, Deum nemo γidit inquam , re quod Paulus commemorat , Deum regem regum ese, qui Iol in lucem habitet inaccessam,quem nullus hominum idit , sed
259쪽
LIB. TERTIVs. H3 pud ouem seraphim stant obuetinus duabus agis. ' qμas Dabent, enos pedes suos, quamobrem, inquit, alas explicant e suas operii facies' Quid aliud duxeris cauae, quam splendorem procursantem e folio illa fulgui prosiliensferre non pose. Q quam . 'haud ipsam merum Uidebant lucem nec ipsamsinc ram substantiam, sed quae 'videbant condessensus
scensius cum Deus non, t est, se ostendit, sed quoad γidere potestu,qui huiusmodiaspectum consequitur,
quatenus firmitati videntis suam repraesentationem 3 metitur ac temperat. Idem Theodoritus in pol mor- τώdd lik p putat, Non tantum eum existimo ina perii bilem i. os,mor hominibus sed cr Angelis. Cum isag e eorum ali- quos Dominus ait quotidie γHerefacti Patrisi qui in caelis estissum existimes intelligere non totam diu nam essentiam, incircum' tam, incomprehensam, comprehendentem omnia,sed gloriam aliquam ipso
II AE ternus. AEternu appestamus quod'eprin- cipioque caret, intrast omnes temporis disseretias ab- Ρrbens.Talis est pater,cui principium e cogi- . 'tatio circumsiribere non potest similiter er Filius Spiritus, quoniamsicut nusiquam non Pater, ita nusquam non Filius G spiritus. De hac Dei proprietate
apud Paulum. legitur , qui ρlus habet immortalita tem. Nam ne ex parte quidem sinis A Veli re a nimihominum immortales Ant Aua quidem natura .stae
dono gratia, Ῥt ad idum locum tradiant Graeci,niuersi. Athanasius deinde oratione contra Idolaret. 3O. Damassenu lib. a. cap. e Angelis
Pimauit Plato iam Timaeum praeter mum De p
260쪽
LIB. TERTIVs G hi tertia ius non habet nisi obliuionis,filli,tibi,de iapi,peccare non potest, mori non plotest, σsiqua seunt istiustu odi. Inprum ratio est, quod haec eius maiest tem dedeceant, quae non in patiendo ,sed in agendo elucescit. Posse aliquidpari rumanum est,imbecilium est,non sposse sedati pii id nonposse. N AEupos'epatiaiuinum est, potestatisque maximae. Istud est quod scholasticialii rebis dicunt,in Dei potestatem omnia
cadere,qua repugnantiam non includunt. Nam quae sunt huiusmodi tantum abetiit Dei potentiam con
firmet statuat, i ea prorsus Oblirere,, dflueseummi
boni natura decutiant. Praeterea recti monent quisiti- ,hunt Omnipotentiam debere Ami de extrapositis Dei Naturas operibus,quod quae intra' non cadant sub eiuspo 'in cadus testatem tanquam naturalia, ac e necesario naturae I pote principio efluentia. Id etia in nobis Ῥtcunque expe- 'rem.
rimur. Nam non numeramus in iis tuae in notira .
potestate sunt, cressere, procreare simile,aegrotare,' rtire, famere, er si qua alia seunt naturae necesistati , obnoxia. Mulio igitur minus generatio Fit Dei disinae potestati subtilia est, aut Filius m spiritus S. minusposse quam Pater censendi sunt, quodprodueeremisimile nequeant,cam ipsis, gni auripirari,
duntaxat naturale sit. Obseruandum autem aliudhse legi, quum ire Apostolico Umbolo Apoc insis r. p. bi Deus etiam n minatur omnipotens Nam illic est is άαρ, quae Ῥox ad ditionem O imperium Dei refertur, bonatque omnium dominum qui imperiit in omnia tener, qui niuersis dominatur, cuius merum est imperium, mundi dominus. His er)-quae Ox ad