Laurentii Vallae Elegantiarum Latinae linguae libri sex. Eiusdem De reciprocatione sui, & suus, libellus. Ad veterum denuò codicum fidem ab Ioanne Raenerio emendata omnia

발행: 1566년

분량: 560페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

rari ima. Ne componitur cum meo,cum scio,cum Volo Frequentius tamen sine copositione posita negatione rean o Dd prim*m,qμim duo sequetia. Adeo ut barbais, iii ' τμmputet cic dicere, Nonsito, ta non uolassicet nonnunα Pam apud ipsum quos reperiatur. Ideo stequetissime lem Lib.1s gimus, Haudscio.Ηaud uelim. Idem Priscianus est a Potius

feri Poti'me,quod ego nunquam Iegiised pol imum.

In Donatum,de aleo. CAP. xxx.

Ter. in Anil TAPassi Qui internos digidium volunt.Donatas,Seract. .scen. i. V ius, σqui mali sic exponunt: Pereant qui hoenobis volunt. Quae uox, Croratio alienafuerat ab ingenio De Nat.Deo Pamphili pio,o probo cic. Si deus talis est, ut nullair tia, nulla hominum charitate teneatur, valeat. Quid enim

dicam propitius sit Esse enim propitius potest nemini.

Nunquid eo irreligionis, atq; eo impudentiae Cic. venerat, V. de ii dei, iri, exitium precaretur Absit.Lactanti quoq; sim e .is nio, qui de his ipsis ciceronis uerbis ait: Quid enim eonae temptius potuit dici in deum valeat,inquit,id est,abeat,et recedat,quando prodesse nulli potest vides ut Lactan quuuult ciceronem contumeliosumfuisse in deum, non tamen exposuerit ualeat, propereat sed abeat,CTrecedat. Quana quam ut mihi uidetur non signiscatur per ualeat, quod abeat ille a nobis,sed quod nos ab illo,uale dicentes. Enimis vero vale, salutatio est recedentis,ut Salue,Cr Ave uenienetis. Quomodo ergo uerbumsalutatis,potest accipi pro marula precatione, atq; salutationes Est autem Salutare erudis uenientis,eTabeuntis. Uergitin IX. Hanc ego nunc ignaram huius quodcunq; pericli est, Ins salutatam linquo. Ideos nonunqua reperimussulue Epist.ε. ii iis eum discessu:ut in calce epistolarum ciceronis ad Tiro- Em.s. lib.I6 ne Pale mi Tiro te,Mala,ersalve. Et iterum: Eliu ais etiam

442쪽

ELEGANTIARUM, LIB. a Vi ellam noster Tiro uider MedicoCurio, Liseni de te scripsi diligenti me,Salue,vale. Nergan XI.-Salve aeternu mihi maxime Palla, Aeternumq, MIe.

Nec mirumsi in fine loquendi reperiamus salue,quuti ti bille qui aditur,ta fululatur,dicat Salue,quemadmodum qui abit,e qui alterum ase dimittit,dicit vale. Quod etiam Graeci faciunt,ut Homerus primo uiados Neque est apud Latinos aliud uerbum,quo adeunti nos re-1podeamus,quam Salve:nisi more iam uulgo magis,quam

probato,dicamus, Beneveneritis. Idem uerbum apud eunudem,pro Pala. x x III. Iliados: Xεῖρε μοιά Πατροκλε , , eis αἴδαο δόμοισγν.

cie adlati indieatiuo huius uerbi usus est,dicent: Etselae Epist.ι.lib.c. bis a meo Cicerone. Plau.in Trucul in prima positione utiis turisaluestis est mihi tuae salutis,nihil moror,nonsulueo. Nartialis etiam dixit, labis: Lib.r3.epi.D. Qnum pinguis mihi turtur erit lactuca ualebis, Et cochleas tibi habe,perdere nolo famem. Caeterum ut ad lassitutu redeam qui,Valeat,pro execraatione acceperunt, forsitan hoc argumeto inducti sunt,quod nonnunquam hoc uerbum languorem significat: ut idem de Oratore, sicut medico diligenti prius, quam conetur aegro Lib. adhibere medicinῆ, non solum morbi eius,cui mederi uolet, sed etia consuetudo ualentis, et natura corporis cognoscenada est.Vnde Valetudo pro languore frequetifime accipitur et Testes ualetudinarij nominatumdem ad Terentia: Va EPLio .li.r letudinem tu Ieura diligenter hoc est,tanguorem C inframitate.Alibi pro sanitate: ediae valitudini tribuamus aliquid Frequerer tame apponimus adtessivum uel Faustum,

uel Infaustuma dij linguendum statum corporis: quidem

indifer

443쪽

4s b LAURENTII VALLAE indigeretersignificat more ui primitivi. Dicimus enim rivalis Quomodo uuluistis casuliter uulet ili' sic, titudine es Qua ualetudines iiivi Restodebis, infirma,

In Varronem de Uas Obses CAP. XXXI.

Lib se delin xjAs,insuit Varro appellatus est,qui pro altero uadi Lyxin monium promittebatConsuetudo erat quum relis paαrum est idonem inceptis rebus ut pro se alterti daret. Viae detur Varro significare Vade eum esse quem Fideiussorem vocamus: Vadimoniu, Fideiusione. Nos hoc negare itae se qui possumus elim Varro omniu consensu fit Romanoru eruditi ἰimus,G linguae Latinae periti; imus qui Latianas iterassecit et Latiniores et literatiores ranaqua multisunt qui eum quibusda in locis reprebedant quiffacultas praecipuEdiscipulis Qvint adesset, longe Varrone docticaeris atq; eloquetioris Veri m ego non ausim reprehendere, sed tantu affirmarrime non legisse duntaxat quantum adit recordor,aut intelligo Vadem eum esse,qui uadimoniu pro

altero dat si Vadimonitu significat fideiusionem sed eum, quil onfor est alterius in capitis periculo ue idem suppliaciumsubiturus,siue pecuniam oluturus ut apud Quintis Declamatione, quae inscribitur, Amici vades. Et apud Cic. lib. v. Tuficu laestionum de Pa thagoreis amicis quorum alteri quum Frannus diem mortis duisset alter pro amico, Lid ab Urbe uisendum matre ituro vasfactus est. Et apud T Liuiuni R ix conne capitis eo, ita dicentem: in vincula conjci uestunitasti reum pecuniamq; nisi sit Rutur populo promitti placere pronuntiant,fumma pecuniae quantam aequum esse promitti ueniebat in dubium id ad senatum reqcitur. Reis duni consulerentur putres retentiis in publico est uades dure placuit: unum vadem trium millium aeris obligarunt: qqοt

444쪽

uot darentur, permissum est tribunis deee finierunt.rit xadibus accusator vadatus est ream.Hic primas vades publicos dedit. Quod Festus quoqJentit incens Pasiponsorem significat in re rapituli vadimonium quantum egosentio Ulposio ad certum diem sistendisi in iudicio: id est,comparendi perse,uel per aduocatos,ut in Orat Cie pro Quin iodatur intelligivibi longa est altercatio de Vadimonijs altera parte dicetefuis sibi vadimonia deferta iter uero nequaquam ast istasi Fefacta. Elonitites Legatos umetario, Deciam. it. qui ad praestitutum die uenerat inquit: Nisi tume ad uadia monium legate uenisses,non multorum dierum commeatum habebamus. Et hoc ipsumfortasse Varrosensit.Obses auter est, qui traditur imperio alteriim,ea conditione, visi torobsidis a fide recedat,recipienti sitius in corpms, Crustum obsidis. mmd praecipue inter potentes commercium est, qui non habent superiores, ad quos pro iustitia proa

tiscent. In eundem de Deeurio. AP. xxx II.

D curiones inquit idem primi singularu decuriarum, Var. lib. .de dicti,quod probat Tepanius iste apud Tit Liu quod ling. Lati Crine approbra Festus Idimq; ain. Decuriones appetanis tur, qui denis equitibus praesunt. Est ergo dictus Decurioa decerim centurio a centu. Nam ut ait Paedianas Decuariesunt nobiliorum, centuriae inferiorum. Quidvi volunt quorum est Fronto decnrione praeesse turmae, quae costat ex duobus C triginta equitibin Neq; bellisolium sed Dismi quoq; Decurio dicitur,nomen quoddam praepositurae iis gessicans:ut Sueton. in Domit.uitu Saturius decurio ubi C-p II culariorum. Et hoc quidem apud Romanos: in municip seutem ut mihi quide uidetur idem est Decurio, qui Romae de uora. Nam qui in Senatu, π consilijs Reip. municiis

ratis

445쪽

pHis interesse poterant,Decuriones erant caepro Sextio: Qua de causa, Crium conuentu ille capuae huic P. Sextio apud me maximistratias egit, C hoc tepore beneficium fidem hominis,lestimonio declarat, periculum deprecantur in decreto Recita quaeso P. Sexti, quid decreuerunt Capuae decuriones.QMd te differat Decurio Romanus, et Decurio municipalis,ex epimia quadam Plini IAnioris Epist kβ ἡ Mielaratur icentis: Esse autem tibi centum millium censum satis indicat, quod apud nos decurio es. Igitur ut te non decurionesolum,uerian etiam equite Romano pera fruamur, offero tibi ad implendas equitis Romanisucali

res,treeeta millia nummum. Non dicitur itaq; Decurio aut

quod dece praesit militibus sui quida lut que Graeci δέ.

καρχον vocant,quum Decurio sit mrior equite,eques centurione,centurio decarcho ut ex stipendiorum magnitudine

datur in multis libris intelligi: aut in municipi s qui decem equitibus praeest,crs equite dutaxat Rom nor. An quia decem praesit equitibus municipalibus authoe erit dicendum PomponJ Iurisconaepiniosequenda,dicentis:Decuri nes quida dictos aiunt,e),q sinitio cu coloniae deducereatur, decima pars eorum, qui deducerentur, consilij publici gratia conscribi ositast. Quare eum quem nunc Milite appellamus ut falsa dignatione afficimus nam es omnes,qid

militantinirites sunt, Miles tame proprie,quipedibus milia tui icitur,Eques,quiequo aut si uere,Decurionem potius appellamus.Quida hora tempora domiquit' cunt,sed rectius Decurionem uocarent. Nam eques est aut qui Roamae ex ordine Equestris quod nonfucit adgloriam militare ut qui equo militat:cuius nulladunatio est,quanqua It rilliner.multa ineptifime fabulantur de dignationemilitum,

446쪽

ELEGANTIARUM LIB. Irstrium siue equestrium,qui militiam exerere, Nam de auro gestudo, uel huiusmodi nugis stum uerbum est in iure iaxili Sed haec omittamus, quae nonfunt busmodi ferini nis,du illud admonuerimus Romanu decurioia,qui praeest decem Romanis equitibus loge praestare aeteris decurioni hus,quibin etiam ipse Eques Romanus praestat.

In Festii in Pompeium, ' Exemplum, de

Exemplar CAP. xxx III.

EXemplum sinquit Festus est,quod equamur, teste Festus lib. s. ηs Eiemplar,ex quo similefaciamin illud animo stimatur istud oculis conspicitur.mbi aute licet Festus cienti ita de exponedis uocabulis loquatur experieda tam est magis horum nominam deberentia. Nam Cr Exemplam est, ex quo similefacimus:ut opera Homeri exemplum fiunt poemata cribere uolentibus. Quint. lib., Sic literarum Cap. ductus, ut scribedim usius puerisequuntur e musici,

cedocentium,pictores opera priorum,rusticiprobata experimento cultura in exemptu intuentur. Et Exemplar animo quoque aestimaturi cicilib. I.de orat.Ita oratiosuit mihi Cap exemplar bene dicendi. Quint.in .cornelius aute Seuerus

etiam si uersificator quas poeta melioris tame ut est dictu)ad exemplar primi libri bellum sicut perscripsisset, uenodicaret sibisecundum locum. Horat.in Epip.inquit Epist.i.lib. Plautus ad exemplar Siculi properare Epicharmi. Idem cie pro Mur Domesticum te habere dixisti ex inplum ad imitandum Uillud quidem exmptu tibi propo tum domi, sed tamen naturae militudine istud a te magis qui ab isso ortu es,quim ad unumquemq; nostrum pertinerire potuit Ad imitandum uero tam mihi propositum exemplar illud est,quam tibi. itaq; unum pro eodem pene exemplum,er Exemplar posuit, T quidem eodem locoxaeteru Exem

447쪽

η so LAURENTII VALLAE Exemplum est ipsa res,quam imitamur,aut si ita fors tuli.

rit deuitumas in aliquo ut in catone, Cato aute ipse exeriplo Illud contentum,hoc continens. Quod si dicamus, Ad exeplar catonis:aia, Ad ex lar Epicharmi,sic intelligiamus,ad exempla catonis, quod est Cato:ad exemplar Epicharmi,quod est Epicharm'sue opus Epicharmi ut,Opus

hominis,pro ipso homine Anima corpu':flij de ruis, quasi aliud illa simia filio. Exeplum pro excplari. Est enim contentum,pro cotinete,ut apud eundem:Fuit ille uir exeplum continentiae quomodo dicimus Ille uirfuit norma uiuendi: quum tamen non sit norma uiuedi uir,sed in uiro itane ille exemplueontinetiae sed in illo. Meos exeptiria multa fundi, ius tamen exempli:Q,B edditae sunt mihi binae literae tuae eodem exemplo,id est,eiusdemformae er, Duo,uel tria σε pluria Aeneidos, hoc est, musti codices eodem exemplo CrExemplar ab exemplarisumitur,no ab exemplo Nam Ememplum incorporale est Exepta plerunq; corporale N inci*s sallust.Liter, qua sibi nomine catilinae redditudicebat, earum exemplum insta scriptus.hoc est,earum forma infrascripta est,melita, quam earu exeplarion' forma sit

exemplum,Paulus Iurisconsulius testaturmi legatum certa petatur, non iubet praetor uerba testamenti edere ideo foristasse,quia haeredes solent habere exemplum te lametis est, a' formam.cic ad Appium: Ex his literis quarum ad me exeash i ii ib. mi Ri: Et ad ciccium Plancus,exemplar eius bir fam .epist. taphiuisio dedi: tum Asinius Pollio, Extiteris cogit Epti Q. 'i Q. bes,nameerit tibi eriplar misi. Hi de pagina scripta, quod Dm ςPist orporale est, intelligunt: ille debententia, quae in pagina continetur, uel potius ex pagina percipitur. mod)i india incte his duobus libet uti,nonsane repugnabo:qημm praesertim Ouiddicat, Exempla plara unita rei,pro exemplam

448쪽

ribus. Nam univi res unuminique idem exemplum est proprit ut dixi in diuersis licet exemplaribus. Loquens enim de opere suo delamorphoseos, lib. de tristibus ErrPluribus exemplis scriptusuisse reor. Eclis. s.

Reperitur etiam exemplarium pro exemplari:pis .i ''' tuba hae omisit in hoc tractatu,nisi exemplarium uitiosum rhi di i

est. Non de eo autem exemplo dixi, quod adhibetur rei aut codicibus sieprobandae,automadae cause,quae significatio nota est omni legitur:Iu-εμ Vnde pars probationis Meatur ab exemplis,er in eis, hy3 R i ς' catione exemplum inter ornamenta numeratur. is,im pho

In Boethium,de Persona P. ' xx x riir. secutus, haec

PEUona est inquitio ethius incomutabilis naturae mi misit in hoc diuidua substantia existimasse argumetatione ollegis: '' μ'

se quare nos qualitas e aliud praedicam iis Pu edsubis ' ἡ

statiuaed huic hominiRomano osteda Romane loqui nem est,Berenicoere.Personinuino est in Deo magis,qua in bruto sicut hialteram,&c. munitas,sicut alia plura. Sed demus,ut in Deo etia' pers na quaero quamobrem ea nos quialitas, ue de iamine I quimur, ea deoὶ qam in homine quide Persona gnis,cat qualitate,qua alius ab alio differimus,lum in animo,tum in corpore,tum in extra positis,quae a rethoricis enumertatur in attributis personae. Animi:ut quo studiose exerceat, medicinae,an iuris ivilis,an militiae. Et qua mete iraetidus, an moderatM: auarem,an liberalis. corporis iuvenis,annex pulcher,an deformis fortis,an imbecillis mes,an Demina. Extra positorum: diues an paupericlarus an obscurus: maritus an caelebs parens liberorum,an orbus C his miolia. Idedq; figurae etsi ea quaeda,quae rostris,aut alia cor poris parte aqua fontanam emittunt,quia repraesentat, rios hominum vultus,er gestus, personae dicuntur Ethia

riones in scella personas ccipiunt,aut quu seruum agunt,

449쪽

LAURENTII VALLAErat ancissam,aut matronam,aut meretricem,auisenem, eadolescentem,aut patrem ut matre,aut filium,aut regem aut militem,aut lenonem,aut parasitum et mille huiusmodi, quae non suntsingula in singulissed plurima:ueluti in me est persona humani,liberalis imidi,iracundi,hebetis somnicua ιψ,literati,senilis, mariti socerigeneri, patris filis atris, pulchri,fortis tuitis,nobilis,eν interdum contraria. Nam

adfortifimum, pulcherrimumaeitifimum,non fumfortis, nec pulcher,nec diuessed imbecillis,deformis,pauper. Alia itaq; ad hunc persona sum quam ad eum cui in his omnibus antecella. Et ad Priamum sum persona sit , ad ADanacta persona patris qd Andromachum persona uiri,ad Paridem persona statris,ad Sarpedonem persona amiciri Achillem persona inimici.Qn sit,ut adsit mihi multiplex persona dodiuersa, ed una tantum substantia. In deo autem personam ponimus , uel quod nullum aliud uocabulum quadrat non natura,quo veteres utebatur: no substantis,quo Graeci utuatur:uel quὰduere in deo triplexest qualites Atqui his mishios coprime Boethiusineqε, uoce prodire permittet, dices

qualitatem eam esse,quae pollit etiam abesse praeter subiecti

corruptionem. Hanc ego definitionE ut Graeculam, C in eisplum derideo: Dico lucem,uibratione, calorem,in sole sequalitates ta hoc dico Latine, omnibus, qui unquam Latiane locutisunt,ςonsentientibus, quanquam de huc re suo Iorieo in noso opere de dialectice disseruimus.Tale qua Iituo tesstatuo in Deo,er has dico esse personus,quae ab eo abesse non posunt,e qualitatem significare, non substantiam, ut Boethius uoluit qui nos barbari loqui docuit. Hinc enim forsian adductum uulgus, ut sic loquatur, tres personae me expectant,video duas personis,hic est bona persona:quisermo anteafuit inauditus.et hodie nemo iis imperitus omitiis no sic

450쪽

no sic loquitur. Quanquam Boetbius ipse viderit,quomodo persona est sub talia Sunt autE in Deo tres personae no tres substatias issi adesse intelligamus:praesertim quod neq; ulla nox mera substantium significat,neq; uila res est merasubis flantia,ut in eodem nosiso opere ostendimu s.

In Iustinianum, te Noxae dedere 4 A P. XXXV.

Noxae dedere, Iustiniani pace, ue Trebeziant,et sociois rum nam Iustinianus nec iura neeforsitan Latinas si I

revi nouis est poenae dare, Me tradere ob noxam,qua1gni de noxat .actificatur culpa Ille autem ait: Noxa, est corpinquod nocuit. S. j.&ij. in eodem Ioco corpus deditur noxae. Si noxa corpulis est,

quomodo corpus deditur noxae s Nunquid corpM deditur corpori,aut corpus sibi Quanquam quid haec oratio adfagnificandum poena facere, Est aute hae poenaseruorum, quos domini malunt ad poena trudere, quam praestare maαleficia quod illi admiserunt. Paulus ita definit: Norales appellantur actiones, quae non ex contractu sed ex noxa, atq; maleficio seruoru aduersus nos instituuntur quaru actionuiuis,o potestas haec est,ut si damnatifuerimus, liceat nobis deditione eo oris,quod deliquerit,euitare litis aestimatioanem. Vlpian. quoque addit, ut corpus tradatur uiuum igni. Quintil in Gladiat Alabat deuotum corpus grauior omni Deelam. 13. fame fagina et inter dedita noxae mancipia contemptistamwn rogladiator ut noui ime perderem calamitatis meae innocentiumciscebam quotidiescelus. Nam noxa etiam damnum significat,ut apud Ovidib. X v. Metamor. Nocte nocent potae, sine noxa luce bibuntur. Et sueto lium de Casuras ita Spurinimq; irridens, C ut Cap.gr. f. sum arguens, quod sine ulla sua noxa dum Martiae adessent. De brutis autem improprie dicitur,ea dedi noxae ut de capra apud eundem Ouiduibes. Factorum.

SEARCH

MENU NAVIGATION