장음표시 사용
131쪽
ω Authoritatu Luris ciuilis . Io 7
5 fiducia doctrina qui caeteris operis sapientiae operam dederat, plurima innovare instituit, cita Atteio Capitoni Massiurius Sabinus successiit, Labeoni Nerua,qui adhuc eas dissensiones auxerunt. Hic etiam Nerua Caesari familiarissimus fuit , as surius Sabinus in equestri ordine fuit, C. huic successit Cassiit, Longinus Λc Nerua successit Proculus, fuit eodem tempore& Nerua filius fuit Sc alius Longinus ex equestri quidem orditae, qui postea ad praeturam usque peruenit, sed Procul auctoritas maior fui nam etiam plurimum potuit , appellatique sunt partim Cassiani partim Proculeiani , quae origo a Capitone, S Labeone coeperat , Cassio Caelius Sabinus successit, qui Plurimum temporibus Vespesiani potuit, Proculo Pegasus, qui temporibus Vespesiani Praefectus Vrbis fuit , Celio Sabino
Priscus auolentis Pegaso Celsitis, Patri Celso Celsus filius , de Priscus cratius , qui virique Consules fuerunt, Celsus quidem iterum, Iauoleno Prisco Aburnus Valens,& Tuscianus , item Saluius Iulianum ecce quod ex lege iuris ciuilis ex Pomponio an liquo prudente habetur id, quod in vindiciis Iustinianismi docui, quod erant diuersae Scholae,i disiensiones inter prudentes antiquos, sicut modo sunt quoad Thomistas, d Scotistas , circa quod videndus inter alios Edmundus erilius obseru iuris lib ex quo cap. . s. 1 I exhibeo, ut non mihi, sed erudito iurisperito id, quod in ipsis continetur, adscribatur.
tu quibus potissimum miraque iuris auctorum secta dissidebat. CAPUT III.
V L SI J X duabus sectis I C. Sabiniani regulis iuris antiqui
insistebant, quae fluxerant ex iure ciuili, seu interpretatione prudentum ad lege XII. Tabul. deinde per manus
traditae fuerant. Pomponius in ta f. post hunc, E de orig. iunin a. de
132쪽
i Noua veteres vindicia dignita is
de Atteio Capitone Sabinianorum Principes Atteius Capito in his, quae ei tradita fuerant perseuerabat Atque ita auctores illius Scholae veterum opinionem secutos, quam belle licet obseruar in si seruus a. I. g. ii quis M. f. adleg. Aquit Vlpian. in . 6. . de condit ob tui p. vel iniustam causam. Perpetuo Sabinus probauit etcrum opinionem existimantium id, quod ex iniusta causa apud aliquem it, posse condici Pompon. in . is cui 3 I. ss adle Falcid. sed& secundum Cassi j Sc veterum opinionem.
Paul. in l. 3. de ac a. vel amitti possi Pieri liae veteriam de Sabinus Q Cassiius responderunt Iulianus UOHUC CtCriam
sententiam sequitur in i ita vulneratns Si , T ad i. Aquil l si seruus 2 F de auctoritate, de consensu tutor, sic probabanta maioribus constituta, licet non possent rationem reddere, Iul.
in . non omnium , E de legibus, Senat isque Consuli. idem S a biniani naturalem rationem sequebantur, ut in pubertate V p. lib. sin Reg. it. i. Puberem autem Cassiani quidem eum este dicunt, qui habitu corporis pubes apparet, id est qui generare
potest. In emptione d venditione, cum putarent emptionem rebus poste contrahi, quae vetustissima fuit species emptionis, d naturalis, atque ex iure gentium , f. item pretium. Instit de empi S Vendit. In possessione, quia naturalem possessionem constituebant L pupillum, de ac a re r. domini, puta si quis
corpore rei incumberet Veliati fixae laricis , Creditor , colonias ita
in . adeo, . cum quis ex aliena, E de acq rer domin Sabinus,& Cassius magis naturalem rationem ciscere putant, ut qui materiae dominus fuerit, idem eiu quoque , quod ex ea materia factum sit, dominus esset Haec est enim ratio natura is Acroad illud Horati lib. . Carminum Ceti rapit teretes Marsum aper plagri, non teretes plagas, sed tereti fune factas idco enim ita posuit, quia illi debet nus substantiam inde sumimus. Annon Sabinus in aliis iuris articulis substantiam intuebatur, non opinionem, ut in l. 2 g- . pro emptore Iidem Sabiniani, quod aequirificrat, icnigniu , probabant aduersus strictam disputandi
133쪽
atilboritatis uri ciuilis it 9
tionem, S aduersus verborum subtilitatem. Iul. in d. l. ita vulnefatus, F ad . Aquil l si tibi pecuniam zo. F. de reb credit.& si ita 1 3 ff. de liberis posthum E diuerso Proculeiani e terum regulis insistere noluerunt Pompon de Labeone illius Schola Principe in il Ici. g. post hunc de ori iuris Labeo ingeni qualitate, de fiducia doctrinae, qui d caeteris operis sapientiae operam dederat, plurima in nouare instituit, unde illi subtilitatem iuris, frictam disputandi rationem sequebantur , ut si rebus contraheretur emptio, non esse emptionem, sed permutationem d. 3 item pretium instit de empl. l. i. . de contrah. empi ut dominus materiae fieret, qui aliquid ex ea fecisset, d. l. 7. st de acquiriser domin. idem potius opinionem intuebantur, quam substantiam , ut in pubertate eum puberem esse, qui quatuordecim annos expleuisset , quod ea aetate generare Posse Pra sumatur Plutarch. lib. J Cap. 4
In possessione eum possidere, non qui incumberct possessioni veluti creditorem , aut colonum , sed
qui animo retinere possessionem mel sus ex ea Schola quod meo, id ac vel amiti post . Iidem etiam aequi, loni disceptationem non adeo probabant Celsus adolescens in . siser utam 9 i. g. sequitur, E de verb. obligat Esse enim hanc qua stionem de bono, aequo, in quo genere plerumque sub auctoritate iuris scientiae perniciose inquit erratur. Quasi istam inqui, loni disceptationem parum probaret.
uaenam socia Iuris auctorum praeualeret Tertu iano Lux.
Vil VM diuerta Iurisconsultorum sectae fuissent con iSue stitutae, o qua libet suos auctores haberet, qui sen-ri 3 tentias
134쪽
i, Noua et teres indicia dignitatis,
tentias probabili ratione tuebantur quaeri non immerit possit, quaenam magis secta praeualeret, an Sabinianorum , vel Proculeanorum , quidem ubi diuersae fuerant sectarum sententiae, ad Principem relationes factas existimo , Camque sententiam deinceps magis probatam, quam Princeps res cripto confirmasset, ut in fragmento illo iuris ciuilis post Collationem legis Mosaicae l. Plautius 49. D. ad . Falcid. l. diui is de iure patronatus L .ff. de iis,quae in fraud. credit.
l 9. Cod qui testam fac post . 1 f. Q de nuptiis. Ita Pro CV lcianorum sententia aduersus Sabinianos probata sciit, quod Cam Princi pos admississent, item pretium instit. de Cmpl. 8 vendit. l. pen. C. de rerum permut. At cum haec, vel illa
secta apud consilium Principis praeualeret, sic eueniebat, ut huius, vel illius sectae opiniones magis probarentur, atque ita nonnunquam constitutiones Principum variarent, i. non putabam, T. de condit. A demonst. I qui filium, .Fabius, T. ad Senatuscons. Trebell. d.l diui ff. de iure patron. l. cum quidam, Q de verb signific. Id verbiotissimum obseruatione dignum est, quod cum Impp. Seuerus in Antoninus praestantissimos haberent in consilio Iurisconsultos, iamque calor iste sectarum refrixisset, pleraeque escriptis
illorum controuersia iam ante Iustin decisae fuerint ut in l. ii. U. de iurisdict. l. E de lege commis r. l. diuos, si det iuro dotium, iuncta l. plerique, C. derita nupt. l. I. g. si Cohaeredis, U. ad i. Falcid. Eo Tertullianum respexisse facile
putarem Apologetic cap. . nonnz, dc O quotidie experitamentis illuminantibus tenebras antiquitatis totam illam Veterem,& squalentem sylvam legum nouis principalium rescriptorum, Medicto tum securibus truncatis,4 caeditis
135쪽
III Procule inisecundum Stoicos putabant op re ex aliena materia
ficto eum,qui ii fecerat,dominum esse operi icti,
VI Or est satis illa dissensio inter Sabinianos,
Proculeianos , an opere ex aliena materia facto operis dominus esset, qui fecisset , vel qui fuerat dominus materiae remaneret g. cum ex aliena Instit de rerum diuisione &quam iam attigimus sup cap. 3:α cap. 6. Crcia, Proculus putabant hunc dominum esse . qui fecerit, quia quod factum est, antea nullius fuerit, i. 7. g. cum quis ex aliena, T de acquir rex domin.hi putabant formam darere substantiam, mutata forma prope interire substantiam
rei, l. Iulianus, f.&siquis, T. ad exhibendum ubi prope ex Iuliani sententia, qui Sabinianus fuit Sabinus, & Cassius magis naturalem rationem essicere putant, ut qui materiae dominus fuerit, idem eius quoque, quod ex ea materia factum sit , dominus esset quia sine materia nulla species e sci possit d. l. .g. cum quis ex aliena, α Minicius, s de rei
Vindicat. Isti putabant formam operis facti educi e potentia materiae, nec tam formae, quam materiae in opere factorationem haberi oportere: Sic Iulianus habet solum ratio nem materiae, in i seruum q. g. T delegat, 1. Paulus fortaniae, seu operis facii l. lana 88 ff. de legat. . ubi vestigium huiusce dissensionis manifestum est 3 id enim Paul ex Pro culeanorum sententia , quae Stoici consentanea est a feta
neca, Epist 8. ligna nihil naui conserunt, quamuis non fiat nauis sine ligni ; non est inquam cur aliquid putes eius adiutorio fieri, sine quo non potest fieri : Stoici quidem dicebauri
136쪽
tic Novi e teres indicia demtatis,
dicebant materiam primam esse substantiam, scdi corpus substantiam finitam Diogenes Laertius in Zenone I X. Ex hactenus allatis viguisse dissensiones a me narratas inter antiquos prudentes constat, Mutalia omittam X O ca .
pitis verbis elucet, quod sicut apud Thom istas est principium philosophicum , quod in generatione substantiali fit resolutio
usque ad materiam primam , nullaque forma substantialis remanet, sed ab unica noua forma constituitur compositum de nou genitum m quod ratione materiae, de aliarum rationiam a nostris P P. Compl. de gener . S corrui disp. . n. i disi. num. 6 I.&seq. explicatarum dicitur idem corpus, quod corruptionem praecesserat, quando aliquis moritur, remanere idemtitate tamen secundum quid talio apud Cotistas autem est prin cipium philosophicum,qubdin substantiali generatione non fit resolutio usque ad materiam primam , sed remanet forma cor
poreitatis,ratione cuius dicitur idem corpus absolute, simpli citer esse ante. post generationem, vel corruptionem ita ut idem corpus omnino sit in cadauere priuatum ob mortem for-m rationali, quod insormabatur anima rationali, vivebat. Ita erat principium legale, seu esse iuxta rationem iuris existimabatur apud Proculeianos quis lin composito talis fieret resolutio, , , d si aliquis ex aliena materia nouum quid faceret, fieret D O-mitatis materiae . compositi, seu ci de nouo factae , sed apud
Sabinianos. Cassianos principium legale fuit, iuxta iuris rationem censebatur fieri in composito solum talem resolutio nem, quod ille, qui materiae dominus erat, idem quoque eius, quod ipsius materia factum fuerat, Dominus esset, Unde sicut a Thomistis irrideretur, qui ut quid contrarium rationibus, ac
principiis philosophicis afferre id , quod ipsi , ut principium philosophicum i quid rationibus philosophicis conforme habent, adem c contra respectu Scotistarum eueniret, nec O-test dari pud Philosophos, ut formaliter in ipsis comprehzn duntur Thonnistae, ta Scotistae, id, quod respectu dictae reso tionis
137쪽
tionis sque ad materiam primam , a quoad identitatem corporeitatis respectu compositi corrupti, ac de nouo producti habeat veram rationem principi philosophici, vel rationis philosoplescae sed semper cum addito est loquendum dicendo esse id principium philosophicum Thomisticum, vel cocisticum ab illo , qui a Thomist , vel cotista, vel cotomista irrideri
non vult, ita praescindendo pro nunc a temperamento , seu iis,
quae I cum ex alien instit de rer diuis dolocis concor l. haben tu , a Proculeianis irrideretur, qui ut quid repugnans iuris rationi, ac principiis legalibus adducerct id, quod ipsi quoad compositum ex aliena materia docent, de E contra idem respectu
Sabinianorum Cassianorum accideret, nec in casu nostro, ii quo iuris prudentia veterum prudentum dicit tam Callian0'rum, quam Proculeianorun pi incipia, potest dari id , quod , respectu rei facto ex aliena materia habeat veram rationem
principi Legalis, o dici possit aduersari iuris rationi prout hac phrati significatur iurisprudentia prudelatum antiquorum , tam Cassiano tum , quam Proculeianorum, sed semper cum addito
cst loquendum, asserendo esse id principium legale Proculeia num vel Sabinianum ab illo, qui a Proculcianis, vel a Sabinianis, seu Calcianis, aut Scholae alterutrius prudentibus irrideri non vult:& fateor, qubd ponderans antiquos prudentes inter se contrarios in principiis , ut sic dicam , quasi uniuersalibus, qualia sunt In his, quae ad ius spectant nihil est innovandum
icd standum est his, quae ab antiquis tradita simi, i CC ratio xςddi non possit; quod in iis, quae ad ius zrtinent plurima sint innovanda iuris subtilitatem , ac strictam disputandi r tionem sequi debemus, inde deduxi no posse bsolute issignari dictam rationem iuris praecipue, ut assignatUr principia in matheamatica, in aliis scientiis , ut Faber scripsisse , sed sorte in me rito, dicitur, c Bacchouius verbis art 6 allatis naphi nauit tum ob rationem Bacchotiij, quod ius naturale, non autem ius ciuile gaudet talibus principiis, quam stertionem eoo intelli onixta doctrinam a me tradendam art. vlt tum quia de facto uis ciuile
138쪽
ti m teteres vindicia digni alis,
ciuile dicit omnia hoc art explicata suadentia rationes essentia. les principi scientifici , seu scientiarum omnium proprias, quales sunt esse de omni, se se, necessarias &C. non competere assertis. propositionibus iuris ciuilis dicentibus saltim, ut in plinimum id, quod ad placitum hominum fuit inductum, est variabile, δ firmitatem non habet , scd congrue mutatio ni subest, ut quoad plura, qtrae iuniores prudentes antiqui, vel
Iustinianus suis constitutionibus contra vetus ius, seu antiquam iuris prudentiam induxerunt, concedunt etiam aduersat ij, tum denique ob allatam distensionem Prudentum, unde ob rationemi iris dicentis antiquorum prudentum asserta non debemus ita moueri, ut illam anteferamus, S praeponi debere censeamus
Tribonianismis, vel iis alterius rationisquα contra iuris prudentiam antiquorum prudentum mutando etiam ipsorum pruden tum verba posuit in corpore iuris ciuilis Iustinianus , etiamsi constaret, gr. ex libris institutionum ah, sententiarum Pauli titulorum Vlpiani in volumine Alariciano repertorUm, quod Caius, aut Paulus vel Vlpianus, contrari in iis,quae in corpore iuris habentur, scripserint Nicobest si dicas constare ex corpor i aras leges pandectarum est desumptas ex talibus libris , c liquas fuisse depromptas ex libris iupra nominatis nam dato praedictos libros esse dictorum auctorum , dico,quod tales libri
crant doctrinales, vim legis fortesnoriquam habuerunt,ci etiam ut continentes priuatoriam hominian sentcntias non stant antefe
rendi iuris legibus,, quod desumptas esse aliqua lcges ex dicti libris non facit, quod illa dictorum librorum, quae contrariantur corpori iuris habeam vim legis. Si Ustinianus promulgasset letas Vm, qua absolute dictis libris vim te is dedisset, haberet cito quod dicitur in obiectione , sed quia sanxit aliqua solum ex tali
bus libris decerpta iuxta illam orborum mutati anem, quam δ' cnt in corpore iuris gaudere vi legis, ideo obiectio nihil con . cludit. Sicut ex eo quod Decemuiri ex legibus, 'lacitis Grae corun Compilaverint ac aliqua addendo vel uita uoci mrma ucti Uit lege d odecim tabularum, nullus potuisset X legi υβ
139쪽
placitis r corum contrariis legibus duodecim tabulammdeducere 'udd male aliquid sanciretur ab aliqua eo duodecim tabularum, d ipsa non esset obseruanda, ut fuse alibi explicabo quae omnia hactenus dicta erificantur etiam quoad L.
serta prudentum quae vim legis habuerunt.
X. Id effulget ex doctrina ipsius me Antoni Fabri, quam
exscribendo illius verba ari sequenti proponam, nam ipse in iurisprud Papin tit. i. princi p. . proponit fiammam Principum auctoritatem, Millatione prima ex hoc principio fieri , ut quidquid Principi placuit legis habeat vigorem illatione secuncti habere Principem supremam potestatem supra leges, usque earum pro arbierio ac condendarum M abrogandarum illa
tione autem tertia , Imperatorem condenda logis potestatem habere Constitutioncsque oncriores ab Imperatore ditas potiores Te omnibus iis , quae ipsas praecesserunt i denique illatio neri quod sit ex verbi lcgis , tam aperta sit legis atoris voluntas, ut de ea dubitari non possis, seruanda lex est , quantumuis dura, de aspera, ne improbabili interpretatione contra legislatoris
mentem mollienda lege prospexit, c. Idem Faber principio IO. agit de iure praetorio, illatione prima firmatis ores non potuisse inducere ius habens potestatem legis, illatione . ipsos nihil fecisse, neque facere potuisse contra legem , praec-pue prohibentem, sed omnia, vel cum legi, vel pra te legem, supplendo,& adiuuando, non autem tollendo legem, aCitas i Lile, dicens in fine principi praedicti decimi, id tanto magis pra tori concessiam quoad supplendum', quod ea potestas non
Competebat antiquis prudentibas, quibus ho unum concestum Crat, ut ius ciuile interpretari dumtaxat possent, non etiam Vel Corrigero te suppleri postremo ut alia omittam dictus abes ibidem princip. 9 agit de antiquis prudentibus &eorum aucto ritate M illatione . deduci inde oriri, quod si quando suo
plendum aliquid esset, sue in lege, siue in Senatusconsulto suo in edicto, siue in hominum contractibus, aut ultimis voluntati .hus manca in iis erat actoritas prudentum,quia ipsis datum crat
140쪽
i Noui toleres vindicia igni atu,
ius dumtaxat interpretandi non etiam supplendi, quam doctri . nam locupleto verbis eiusdem Fabri princip. 8. illat 3 de Augusto imperatore si1c loquentis, constituit ut prudentes, qui studiorum suorum fiduciam haberent non solum respondere de iure pos sent sed ex ipsius etiam Imperatoris auctoritate responderent, Vt Pompon. cfert in .a. g. post hanc 7 vers. ut obiter de
Origaur. consequenter, ut ex imper auctoritate iura interpretarCntur, nimirum quatenus iuris, iam inducti ratio egumque latarum tenor, .sententia pateretur, non etiam ut suppleret quidquam possent, aut nouum ius facere d L com de noUO, C quidem sub praetextu aequitatis, si quando arquitas a iuris scripti verbis, de sententia dissideret stante autem tali diminuta auctoritate veterum prudentum inuehitur Faber dicto principo. illat. 3 conit. 1.contra DD. nostros dicendo constat. 1. Princi pes, imperatores potius, quam interpretes iuris agere supplendo aliquid in legibus, talia similia faciendo, M. illat. s. ipsis bij ciendo, quod secerunt contra expressam prohibitionem
Iustiniani tot commentaria,& interpretationes legum edendo, id concludens his verbis, in quo si boni Imperatoris voluntati paritiam fuisset, non ea nunc difficultatum, errorum ne dum librorum moles, qua misere premitur ius nostrum , laboraret;
verum si eiusdem imperatoris voluntati paritum fuisset, non ea nunc circa libros, alia avt. I. addacta, circa Tribonianismos difficultatum mole, qua premitur ius nostrum laboraret, nam
idem lustinianus, qui prohibuit commentaria δε interprctationes legum, multo magis expressim etiam sub graui poena pro hibuit , quod comparatione veteris iurisprudentia detegatur, quid fuerit prius scriptum, ab ipso Iustiniano postea muta xum. anteferri praecipue in praxi iudiciali id, quod correspondet assertis. placitis antiquorum prudentum , vel Imperato-ium,iis, quae de facto nunc habentur in corpore iuris Iustinianei, ut euidenter constat ex l. i. r. C. de vet.tur enucli ponderO,.qubd in citata l. i. Iustinianus tundat sanctionem fuam de nari'
latione eorum, Hac veteres prudentes. Imperatores firmauc rane