장음표시 사용
151쪽
esse Curatorem cstamentari uia sic uiac quae hactenus quoad principia iuris, de ration furis adduxi conuincunt non debere lectorem ex eo, quod aliquid iuris rationi, aut principio con rnae, Vel difforme dicitur terreri, aut concipetr est quid magnum, praecipue in nostro casu de Tribonianismo censere est quid ali cuius momenti dissicultatem aliquam faciens, nam cum sit
Tribonianismus a Constitutione Summi imperatoris posteriori iis, quae contra ipsum proponuntur, inductus est undatus in principio iuris omnium maximo, quod summus princeps facul
talem habet abrogandi illa, quae sunt iuris ciuilis postiui anti quioris, quod principium ipse Faber, ut supra explicui, docte
firmat, qui etsi aliquando nimis inuehatur in Tribonianismos, attamen quoad praxim enci meam sententiam , imo est iuxta ipsius mentem dc principia docere, quod in praxi est mea sententia sequenda, dc est explodenda mei aduersari opinio, unde stante quod ius ciuile secundum omnes suas partes considera tum δε primum , ac praecipuum principium iuris , quod iustinianus est supra leges, id constituit,4 quoad ius constitutum, id est in constitutione Principis fundatum, cujus, ut loquitur Faber,ctiamsi alia, nulla tamen melior unquam ratio est, quam
quod sic fiterit constitutum , de quo loquitur recte dum asserit Faber, nihil certius esse potest iis, quae constituta sunt a legumlatoribus, qui constituendi potestatem habuerunt, stante in quam, quod ratio, d principia iuris ciuilis secundum omnes
suas partes . absolute considerat firment Tribonianismosime in praxi obseruandos, de anteferendo omnibus aliis , ut constituti Iustinianea expresse iubet, nullas debete eo, quod ratio aliqua iuris secundum nam tantum partem , Mantecedenter ad posteriorem Iustinianeam legem praedictam considerati ob
stare, M contrariari Tribonianismis dicatur, non postumus iri quam merere debere nos sequi talem rationem iuris, reij cere Triboniani naum iuxta rationem , principia iuris, nam absolute, primario, d omnibus consideratis, ratio principis iuris firmam Tribonianismos esse sequendos, ut supra explica
152쪽
Noua veteres vi ricia dignitatis,
tomist, solum ob aequivocationem circa rationem iuris hallucinari, decipi aliquis potest, ut de facto hallucinatus, aedeceptus est aduersarius meus. Quod dixi de Tribonianismo,
veriticatur ob dentitatem rationis quoad omnia in iure ciuili contentat ferenda in praxi iis quamn libris art. i. citatis habentur, vide circa hactenus dictaari sequentem. V. Ponderet lector omnia praedicta, S prudenter sequatur id, quod tenetur sequi, non abhorreat a veterum prudenturia, sed neque a Iustiniani , ac Triboniani affertis, omnes
Veneretur, sed quasdam vociferationes,, calumnias in Iustinianismos seu Tribonianismos, vel in id, quod lege formali sanxit ac etiam mutauit Iustinianus fundatas in afferta contra rietate ad iuris rationem non magnifaciat, habeat locum prae
ceptum D. Pauli Epist. I. ad Thesal, cap. 3 omnia probate quod bonum est tenete, sciat, quod non minus tempore lustiniani, quam Tertulliani necesse fuit veterem, .squalen tem sylvam truncare, caedere,vi quod ob dissensiones, ia- uillationes, S alia ab Edmundo Merillo ubi supra antiquis prudentibus adscripta,non datur locus amplissima quaere , quam
texunt Faber, tali contra mutationes eorum, quae in libris dictorum prudentum continebantur: ego semper magnifeci an liquorurn prudentum doctrinas, modum, quo ni Faber in ruris prudentia Papinianea de in rationalibus in pandectas, alij
cruditi v. gr. Curacius m Conancis vicinthir; dc ut patet C meis
opusculis praecipue ex vindiciis iuris . Ossici,super Polygamos talibus vestigiis inhorrere mihi non semel placet, sed collicientia reluctante non potui dare manus aduersario sententias inuoluenti sermonibus imperitis, dum asserebat rationem iuris esse animam legis, wideo Tribonianismos a me appellatos Iustitanianismos, qui ut docet Anti Faber sunt contra rationem iuris, i Q sique anima legis priuati, sequi in praxi iudiciali, in consi- Cr tione habere non possumus, sed in praxi debemus sequi id, quod loco Tribonianismi conformiter ad rationem iuris ponis Aa nam aequivocabat, tum ob illa , quae ex Baccho
153쪽
ati horitatis Iuris citillis. 29
uio art. s. attuli omnino ad hunc ari spectantia , tum ob a me allata patet , quod a specioso titulo rationis iuris decipiebatur .anima enim legis est auctoritas supremi Principis Gob illam ratio qua motus est auctor legis iustae, non autem etiam ea de ratio praedicta si destituta sit Principis auctoritare,aut id quod priuata persona,Vt rationico forme abrogando veram lege ponit, quod intelligo de iis, quae sunt iuris positivi, nam si loqtiamur de iis, ques sunt iuxta praecepta legis diuinae, vel naturalis, vel iuri diuino, aut naturali repugnant, certe non positamus, quoad ista fidere antiquis prudentibus, quos matrimonissolubilitatem, usuram , det alia similia admisiste est certum, sed ad Theologos cst recurrendum, ad quos spectat talia praecepta, eccilla, quae iuxta vel contra illa sunt elucidare , tam si de iure naturali primae uin, quam si de secundario loquendum sit, Sc dato aliqua ex praedictis ad iurisprudentes spectare, si circa id versaretur error Tri boniani, ipsLimet ego impugnarem sed Ant. Faber, dum contra Tribonianismos scribit , non steri aliquid ad ius naturale ut pra cipiens, 5 etiam a supremo Principe indispensabile est spectans modo praedicto intellectum, scd saltim ut in plurimum rationem iuris , seu iurisprudentiam antiquorum prudentum,
quae hoc articulo explicui, dicentem pro fundamento habet, unde cum Faber agat de illis, quae histinianus potuit, voluit mutare, Mideo omnibus quoad vim legis praeualent, inscribendo unum,& praecipuum ex libris, in quibus de Tribonia
nismis agit titulo coniecturarum iuris significauerit esse coniectu ratem artem aptare leges ad iuris rationcm , ad iurispruden tiam antiquorum prudentum, si iliciet dicere, quod coniecturis, Praecipue si1 illa, quae vim legis non habent, intrudant contra leges expressas, non est orbis regendias, d debemus tenere certum, ac dimittere incertum, Fc non subsistens, Z in claris non est opus coniecturis praedici rationis nam certum est, & clarum
Iustinianum leges, ut iacent in corpore iuris, didisse in ipsas vim legis habere, labrum esse priuatum hominem' qui ponendi id, quod haberet vim legis, aut abrogandi legem aucto
154쪽
i, Noua eteres indicia dignitatis,
ritate non gaudebat, atque notum est Imperatorum Iustiniani praeclecesibium leges in corpus iuris non redactas este abrogatas, ac antiquorum iuris prudentum auctoritatem ac iuris prudentiam in eo, in quo est contraria iis, quae in corpore iuris habentur, esie antiquatam vi priuatam anima legis, nempe auctoritata
summi Principis, o quidquid reperiretur esse vere ab antiquo Imperatori, vel prudente firmatum , si sit separatum corpore iuris,ac ipsi contrarietur , est veluti cadauer, quod ob priuationem vitae ab auctoritate Principis in genere cauta formalis moraliter prouenientis nullum actum , nullam vim vitiam habet in ordine ad praxim iudicialem inde est etiam certum , quod quia dicatur aliquid affabro, vel alio esse contra, vel iuxta rationem
iuris,vel prudentis antiqui librum, ut antiqui Imperatoris legem, si corporis iuris lex expressa obstet,no est ob praedicta quoad pra-xim iudicialem in consideratione habendum. Nec obest praedictis fuisse a Triboniano adinventa plura, quae in corpore iuris habentur; nam etsi summus Princeps usus sit Triboniano tanquam ministro,consiliario desasses re ad suas leges efformandas, ipsae a publica promulgatione Principis, non autem ab asses ris
doctrina, sequalitatibus vim legis obtinent,atque si liceret impugnare S deserere leges ob concursum,quem circa illum comsiliarij dc asses res praestiterunt, sequeretur , quod regulariter
omnes leges positiva possemus impugnare, de non obserUarC,
kquod Principes quoad leges edendas non possentiti opera suo tum ossicialium, Dillorum sententias sequi, tamen pra dicta duo Cint contra taxim omnium gentiu jam Ecclesiasticorum quam saecularium superiorum, seu legislatorum merit ob mul tas rationes ex libris Politicorum, in lumine naturali cuique
notas vigentem Mirum est autem, quod, cum plures Codicis Constitutione, , plurimae authenticae contrarientur aperto antiquae iurisprudentiae, aequaliter sint a Triboniano sicut
mutationes vocatae,Tribonianismi attamen aequaliter non im
pugnentiar, cum Summus Princeps ita potuerit promulgare 'qtia contrazi antiquae iurisprudentiae utendo dicta mutationa sicut
155쪽
s cui mediante constitutione speciali praecipue id in principio suarum legum se fecisse protestando, e propterea id quod quomodolibet fuit ut supra ad xiboniano inductum deabet in praxi praeferri antiquae iuris prudentiae Innuo veris sima esse hoc articulo allata v. gr. quod ob dissensionem etiaviendo cauillationibus,ta innectendo argumenta verborum
laqueis, ut testatur Merillus locis citatis , quae viguit inter prudentes antiquos, 4b obligationem inhaerendi legibus, d moribus Romanis , quid ipsi absolute , c vere , seu
inspecta sola rei veritate , ac ratione naturali, dc regula Virtutis iustitiae sentirent, non scripserunt, de multoties ob deprauatum vitiis affectiim ob facilitatem variandi, & etiam inducendi aliqua contra iuris rationem, c desiderium placendi populo,ac conformandi se inclinationi ImPCratorum ne dicam ob lucrum plara contra id, quod es estis,in quibus iuris rationem consistere existimabant, scripsisse dicere quis posset, quod .gr. notae Pauli, Vlpiani in Papinianum
nullam unquam habuere auctoritatem, nec nunc habent,
nisi quoad illam partem, quae redacta est in corpus iuris ci uilis Iustinianet, alios non paucos libros prudentum non responsa auctoritate Principis edita , sed doctrinam, seu quid ut priuati viri sentirent, continentes eodem iure cc Uisendos verisimile alicui potest videri , atque quod respectu unius legis ex libro unius ex antiquis prudenti bus deprompta testatur Cui acius in principio traca ad Aphricanum his verbis i libro . qua stionum hoc scripssse Aphricanum proditum est log 77. de udi C. quo loco,
quove ordine non possis diu mare , verificatur multoties respectu aliarum legum e caeteris prudentum antiquorum libris decerptarum iam pandectarum seu digestorum libri sunt centones x variis librorum antiquorum pies dentum
diuersorum portionibus aliquando imo saepe paucasperiodos continentibus contexti,& quia notum est verba aliqua seiuncta ab aliis verbis,dc contextu sermonis, deserie alic Uiu,
156쪽
libri sarpo exprimere sensum diuersum ab illo, quo in dicto
libro gaudebant δε quem auctor operis intendit, ut Vipgilis centones, similes libri cuincunt, est ob mia illatio nemperiodorum, ob dissecta, dilacerata membra libro rum praedictorum dissicile coniecturari , quid de facto senserint ipsi prudentes, id respectu omnium, quae ad iuris prudentiam integram completam , ac perfectam requiruntur , est impossibile ex fragmentis extantibus obmutilationem mutationes a Triboniano inductas,i in serta confarcinare ac construere, M ob apertam prohibitionem legis in corpore iuris extantem est omnino a priuato homine cauendum, unde stantibus cbus prout stant,&supposito quod iuris prudentia prudentum dicat omnia, quae hoc articulo adduXi, appellatione rationis iuris veniat id quod dictorum prudentum iuris prudentiae correspondet
dico cuilibet Inter trismque volans medio tuti iram ibis Es oditi iubebis uni certi deniquesnes Vst vora , citraeque nequit consistere rectum Ideoque prout iuris ratio, seu antiquorum prudentum iuris prudentia deseruit ad elucidanda , non autem ad reij- Cienda, qUae in corpore iuris Iustiniane de facto habentur,1ciaSIUri rationi, ut idem est ac prudenti iurisprodentia,est Cinhaerendit,sed pro praxi inutiliter ac dissic alter, Miard per
uenitur ad discernendum quid iuris ratio, seu dicta iuris prudentia dictet, dum firmatur assertu contrari ii iis, quae in corpore iuris Iustinianei habentur, nam quoad illa, quae clarisia sim iuris sunt, v.gr. quia Iustinianus in aliqua sanctione id fatetur e corpore iuris Iustinianei lucent escte conformia, Vel difformia iuris rationi, seu antiquorum iuris prudentia nox est dissicultas inter abrum, Malios, sed diuersitas clij x ij a inter praedictos, in modo interpretandi, welucidandi d. quod ut legem omnes recipiunt, consistit, circa quem modu laudo Fabrum ob iuris prudentia Papinianzam,
157쪽
ωrationalia in Pand id iuxta limitationes saepe a me traditas intelligens, sed alios non improbo , nihil tamen abso-ltu approbo, nam alterius inspectionis est quaestio, solum enim in hoc articulo afferre Volui, qUae, Vis pCro Conuincunt id, quod in articuli titulo proposui, quod ex dicendis art seq. confirmabitur maxime ob Fabri doctrinas, wau choritatem iurisperitorum non Italorum δε praecipue quoad probationem quod vera iuris ratio, principia iuri ciui lis firmant, quod reiectis omnibus est in praxi solum obseruandum, quod in corpore iuris de facto continetur.
Dia dict risi orum,qui ipsos absolute respuunt, endendo, quod Culariis, Ant. Faber, Fabri addictissimis fcipulus , ac iuxta Fabri attessationem ipsus doctrinae dolis sectator Schfordes rius, Ponestus tenent meam sententiam, quod in praxi debenim, quae habentur in corpore iuris Iustiniane omnibus antefine, sequi Tribonian mos seu Uini.
nisimus, non autem practicare sententiam aduersari in vindia
cis Iustiniam mi in hoo p ut impugnatam: secundo quodquoad rem, praxim iudicialem id , quod ego in uobis citatis opusculis docui, mi , quod Colaciis, es dictus abb=fontiunt, o mera iura ratissuadet: tertio quod immerito ab
Jolute re puuntur dicti Curicius m Faber, ali consimili, auctores ab iis,qui non discernunt . quid tales auctores pro notitia antiqua si rudentia, V eorum,quae Summi Princi se octoritatr
158쪽
,; Noua veteres indicia dignitatis
auctoritate induci de derabant, O quid pro praxi scripserint quod talibus auctoribus cum debita cautela, ponderatione procedendo possumus , etiam quoad praxim quoad plura ti, qaando docent ea, quae sunt conformia iis,quae nunc defacto in
corpore iuris ciuilis continentur.
si plusquam amento vibratum telum ab
Imperii Aquila in sublime delatum, non
minus ac Amphiala spiculam cedere in seu victricem , M triumphalem laUrum concubiti tabe tui, At votis Astraea arrisit, nam aduersarius
audiens id , quod articuli lemma continet, obstupuit & quasi dixi obriguit, ac promisit se meam senten ii. m amplexurum , si, quae proposui, probarem, tandem obcuidentiam testimoniorum M veritatis se deuictum fassus est, efformavi autem hunc articulum, ut vindicarem vere insignes auctores, quales sunt Cuiacius, Ant. Faber & alij similes a dicteriis quorundam ineruditorum virorum, qui omnino illos respuunt,ac nec nomen ipsorum audire volunt; nam semper vitanda sunt cxtrema, nullusque est spernendus, sed ponderandum quid boni proponatur vi iuxta Apostoli monitum sunt omnia probanda, M quod bonum cst tenendum. Differentiar inter auctores legistas eruditos & non cruditos ac quid circa id sentiam proposui art. .. .num unde illa hic non repeto, sed intendo
afferendo Cuiaci & Antoni Fabri , inter illos, quos ineruditi respuendos censent , primi nominis, afferendo inquam di ctorum verba ostendere, quod radix illos absolute respuendi est non discernere quid Cuiacius ad notitiam antiqua iurisprudentiae , quid pro praxi Q Faber ut quid iuris antiqui, ex inducibile Summi Principis auctoritate , quid autens pro praxi, hic, nunc stantibus rebus prout stant obseruandum, scripserint, ta quod Donellus, imbrachitardegherius fidelis mus Fabri sca tor docent id, quod ego in hoc opusculo, Nil vindiciis
159쪽
s aut oritati Luris ciuilis. 3 1
vindiciis Iustinianismi docui, quod omnibus praedictis consideratis, nec ipsi uiacius, Faber tenent sententiam contrariam me asserto,i ideo ob id ut aliqui censent, non sunt absolute respuendi, sed cum debita cautela, ponderatione procedendo possunt dicti auctores etiam in praxi quoad plura
II Suppono, quod etsi appellatione veteris, noui iuris possit iuxta titulum , ff. de regulis iuris veteris, Heges aliquas tignificari quid distinctum ab illo, quod art. ant proposui, atta mei correspondenter ad titulum de veteri iure enucleando, nomine iuris veteris venit id , quod iuxta iurisprudentiam antecedenter ad Iustinianum viguit , appellatione aeu tem iuris notu comprehendatur id, quod iustinianus quomodocumque de nouo induxit, de tales phrases sit accipi a Miacto , Fabro, ut artoant dixi, α magis CX eorum verbis infra asserendis patebit praxipue quoad id, quod in hoc art tractatur: istis suppositis. III. Animaduertendum , quod uiac tom. 2. in procere paratat. digestorum , sicam De suo nomine vult appellari mo Iustinianus digesta iuris veteris sua auctoritate composita, Dad suam aetatem accommodata commutatis saepe , contortis uevetens iuris auctorum scriptis, quorum tamen nomina ubique praetendit Mea quidem nonnunquam sola dicet ex eorum mente sermonesque sequatur nihil, ut L cum indebito des xobat. Q aliis plerisque locis. Idem autem uiacius codem tona in Commentar add. l. cum debito, Edc probat sic ait Pertinet ad conditionem indebit omnia fere crba exceptis duobua primis verssibus in hac lege sunt Triboniani, sic etiam in t uxor infra de diuor verba sunt Triboniani exceptis duobus versibu, sic in . cum dotem, si si maritus, a. si autem solii matrim' Item in . . pen de uda inter cohaeredes I familii
ercise Idem fecit hoc loco. Est igitur hae te obi,
niam edita sub Pauli nomine. E es
manus tantum, Q de vel iur enues
160쪽
iues Noua eurbs indicia dignitatis,
ne indebit soluti, quaero utrum ipse probcis indebitam e Cuniam soluisse , an ver,is, cum quo agitur probet se debitam accepisteri de hac quaestione in hac constitutione Iustinianus proponit hωρια ,id est visiones quasdam si quid autem,
C. de vel iur enucl. quascum integra huius legis explicatione habes in comment ad lib. . quaest. Pauli. Hic notandam dicit Iustinian eum , qui probare debet, posse ommittere probatio'nes, Gaduersario deferre conditionem iurissiurandi ita scilicet,
ut aduersarius, vel iuret, vel deserat, atque ita probabitur res iureiurando alterutrius, veram cum qui derer debet Prius ita rare de calumnia, id est se non calumniae deferre, . iusiurandum de iureiur hoc postea mutasse Iustinianum Nou. O in qua constituit, ut de calumnia tantum iuretur semel initio litis non in singulis causae articulis. Igitur poterit res missis probationibus iureiurando explicari , iusiurandum autem sequitur sententia, id est, iudex secundum iusiurandum sententiam formabit, Onstat post iusiurandum delatum a Iudice sententiam sequi, Vlt. f. i. de appellat. At post iusiurandum delatum ab aduersario, i debet sequi sententia 3 hic dicitur sequi, quod notandum I x ctatur racc. Ecce quod Cui acius , qui in promin parat digcst in exemplum locorum , in quibus Tribonianus seu Iusti
Dianus in digestis ius vetus ad suam aetatem accommodauit commutatis, contortisque veteris iuris auctorum scriptis addu-Σciat solum i cum indebito, T de probat postea in Comment.
dicta ipsissimae legis, talem mutationem nominat constitutionem Iustiniani sub nomine Pauli editam correspondenter ad id, quod in tali lege habetur, suam doctrinam tradit, C aptat, etsi Tribonianismos agnoscat, unde de illis, ut ego docui, doceo Qquitur,4 tractat: δ utinam Iustinianismos, seu Tribonianismos quilibet appellaret constitutiones Iustiniani sub nomine Ri liquorum prudentum editas, inihil aliud de illis dicendo traderet solum doctrinarii dictis Tribonianismis conformem, ut hic facit Ciliacius, nam hoc modo recte iuxta vermeana sententiam discurreret.