장음표시 사용
161쪽
IV. Idem uiacius in Commentar ad lib. t. Pauli ad edictum in principio , in quo ponit ea, quae habentur , l. 6. . de bonor possessi vult adesse Tribonianismum de iure antiquo, seu iuxta edictum Praetoris, & Pauli asserta fuisse quid diuersum faciendum δε iuxta illa , quae in corpore iuris Iustiniane continentum tamen, ut ipse loquitur, hodie id, quod Iustinianus, ac Tribonianus, non autem id, quod edictu miraetoris, clibri Pauli continebant, est practicandum jam agens de patronop erit a liberto instituente extraneum haeredem sic loquitur , cui quidem Paulus ait hoc loco dari certae partis possessionem scripserat Paulus dimidiae partis, sed pro e re posuit Tribonianus certae partis, quia dimidiam Iustinianus u
uerat in tertiam. Portio debita verecundia patronali Odia
Qx tertia pars bonorum , ante Iustinianum sciit dimidia parsio norum Dextraneo igitur haerede instituto testamento liberti, Mpatrono flentio praeterit , patrono inmisi , patrono datur
bonorum posscssio contra tabulas dimidiae partis bonorum liberti ex edicto Praetoris , quod obtinuit ante Iustinianum esse inter eum,&haeredem scriptum diuiso ex aequis portionibus, quod iuris etiam manifesto proponitur, in l. i. de bon liber,
&mbi. g. pen si cui plusquam per t. Di mi. debitor. g. l. de pignor act vi in instit & in Nerone Suetonij id satis etiam cui denter demonstratur, dum scribit Pro semisse Neronem de
crevisse patronis dari dodrantem nam pars debita patronis cratiemi bonorum liberti, vel libertce. Fac uero delibCram ha xQde scripto testamento liberti pati omina praeteritum petiisse bonorum possessionem contra ab dimidiae partis deinde ha redem scriptum ommisisse, vel repudiasse haereditatem a c. noto autem , quod uia citis, ut vidisti in explicatione talis legis, deinceps in explicatione aliarum legum agit, .loquitur, ac sii portio patroni praedicta sit dimidia , non autem tertia par ut
patet ex loci citati sequentibus in praedictorum confiimamnem afferendo. I liue libertus,' de iur patr. ωl si libertiis debon. liberi. ab ipso Culacio subiunctis verbis Patronus testa'
162쪽
1; Noua vereres indicia dignitatu,
nient liberti haeres institutus ex minore parte , quam dimidia extraneo mede adiecto contra ab test partis dimidiae bono rum possessionem habet perinde atque si institutus non esset, nisi quod deest ad supplendam portionem dimidiam , portionem debitam sortionem legitimam per seruum suum ex eodem testamento acquirere possit , dcc casus legis si libertus is est: libertus extraneum haeredem instituit, patronum silentio prae terauit, patronus antequam in semissem peteret bonor possess. Contra ab Capite minutus est, S c. hic casus longe diuersus esta casu proposito in hac lege . quo nempe proponitor Patronus petiisse bonorum possessionem contra ab partis dimidiae , antequam haeres scriptus ommitteret haereditatem deliberante,& consul ante haerede scripto, si verba omnia uiaci ponderes, crederes ipsum , vel obliuiosum , vel dolosum .de ceptorem , sed neutrum illi adscribi potest , sed solum in de elucet quod ipse praecipue, dum commentatur leges, non ut leges , sed ut partes librorum alicuius antiqui prudentis, agit , dc discurrit praescindendo ab illo , quod hodie in praxi faciendum est ius nouum praescribit, Iustinianeum corpus iuris statuit, attenditque tantum ad proponendum en
sum illum , quem existimat habuisse auctorem libri illius,
quem commentatur , non prout in corpore iuris est, & Vim
legis habet , sed prout antiquitus ab ipsomet auctore dictatus fuit δε tamen per hoc non vult significare, quod in praxi id
sit anteferendum verbis talis legis , prout a Triboniano , seu Iustiniano mutata sunt, seu iis, quae in corpore iuris ciuilis Iustiniane habentur , sed solum lucidare propriam mentem Pauli, Papiniani, &c inde ita id fecit, quod etiam ex premit, quid hodie sit absolute ob Iustinianismum dicendum: Iare admitto recte crudite ex Suetonio in Nerone deducere, quod δntiquitus potito debita patronis praeteritis esset semis, seu dimidia, quod Tribonianismus adsit in lege 6. F. de bon possessi. quod dictum Praetoris contineret, Paulus scripserit in lib. V ad edictum,portionem dimidiam deberi patrono in casu legis si
163쪽
citatae,5 quod recte etiam loquendo correspondenter adsententiam, quam edictum Praetoris, d Paulus proposuere, discurrat in commentariis omnia explicando, ac sa dimidia pars
patrono in dicto casu competat, sed dices, quod tantibus intanibus pia lictis, qui v. gr. in ordine ad praxim adduceret Verba Culac ij, dum explicat, L 6. E dehon post eis. dicens,Cui acius ait, in ipsa proponitur patronum petiisse bonorum possessi contra tab. pallis dimidiae, referret fideliter verba Culac ij, sed abuteretur Verbis ipsius, quia id dixit, vi explicator mentis Pauli, tententia edicti Praetoris, quod Paulus interpretabatur, non autem Vt tu tali doctrina utaris quoad praxim, ut patete aliis ipsius Curaci Vcrbis suprapositis, quae talia sunt, portio debita vere
cundia patronali hodie est tertia pars bonorum , ante Itastini ἀ- Dum fuit dimidia pars bonorum, nam dicendo abistutes, quodl Odie est tertia pars , adimit omnem ansam dubitandi, quod in praxi non sit tenendum, quod tertia , de non dimidia pars competat patrono, quare abutetur Tribonianismo a Culacio detecto,&docti in Cuiaci , qua explicat leges ex antiquis prudenti
bus, vel Imperatoribus depromptas , qui absolute doctrinas Culaci in praxi tutas dicit, sed inspiciendum, an loquatur iuxta ius, quod hodie viget, an iuxta aliquem Iurisconsultum antiqUum, aut Imperatorem anteces rem Iustiniani, ad quod correlpondenter ad talem prudentem , vel Imperatorem docet, non est absolute censendum practicabile;nam dum ipsorum dici a
interpretatur, non curat de praxi,S potest esse, quod Contrarium postea statutum sit, obseruari hodio debeat , nec semper id ς plicat, ut facit loco hic adducti verum e hoc loco debet Cautela desum pro sciendo modo, quo uti debemus doctrina sententiis Cuiacij dc inde agnosci, quam verum sit id , quod dixi in vindiciis sustinianismi vi in hoc opus c. art. . n. s. o nui, quod uiacius multoties vult tantum proponere quid iuqta ius antiquum esset dicendum, non quid nunc debeat dici practicari, ut patet ex is, quae ex ipso Culacio attuli dicto artac.
num Citato i nam ibi postquam quoad quaedam iuxta Vlpiani I fragmen
164쪽
1 Noua veteres indicia dignitatis
fragmentum illum docuisse quid dicendum,& id ex L . OTheodos confirmasse retuli subdidi ista eiusdem verba sed haae,ut sinta lustiniano mutata vide in institutionibus, nobis id potiis inum
in animo fuit, ut ius antiquum explicaremus, cuius cognitio studioso iuris noui, non utilis tantum, sed etiam necessaria est de iure nouo eadem via fauente Deo quandoque disseremus, qua ius antiquum aggressi sumus. V. Sed transeamus ad praxim euidentiorem. Est certum, quod dum consultus fuit uiacius, quid iuris esset statuendum in iudicio per sententiam, proposuit illa, quae in praxi amplecti debemus, unde quae dixi ex consultationibus ipsius uiaci elu cido,quae habenturioin i dicti auctoris operum a sol mihi 362. usque ad AI . In consultatione 4 praedictus uiacius sic ait.
CONSULTATIO IV. De successione ab intestato.
OROR defuncta, ac deinde sororis filia, quaeritur so tari roris filia ex duobus auunculis uter succedat, qui fuit
matri ex utroque parente germanias , an Mi fuit ex patre tantum,
si dixeris eum , qui ex utroque parente germanus fuit,solum sitae sororis succedere, id tueri hac ratione poteris, quod e contrario, si is mortuus fuisset, sola filia sororis ei successisset excluso altero auunculo secundum Nou. Iustin. de haered ab intest ven. quae ratio in successionibus nihil valet Fratris filiae succedebat olim patruus, ipsa patruo non item, . caeterum instit de te agnat. succes . dque obtinuit quod Iustiniani constitutione aliud definiretur non sunt igitur successiones ei rationi astrictae, nisi specialis constitutio accedat. Quamobrem veriorem esse arbitror Barioli sententiam inci post consanguineos, g. legitima Ddς suis. l. h*rod utrumque auunculum admittentis. Est enim
165쪽
authoritatis Iuris ciuilis a r
Nouel Iustiniani accipienda stricles, ea praefert fratres ex utroque parente eorumque filios fratribus CX uno parente coniunctis Avunculum matri ex utroque parente coniunctum, non praesert avunculo ex uno parente tantum coniuncto Igitur nec
nos eum praeferemus, sed ommisium a Iustiniano pro ominis habebimus, via si vero, g de viro D solut mair qui interpretandi ius habemus , ommissa supplendi ius non habemus. Denique quod non mutauit Iustinianus nominatim, in eo sequemur ius vetus, quo qui sunt eiusdem gradus pariter ab intestato vocantur, licet sint ex diuersis parentibus, i. i. l. . . delegit haered stricte accipiendam esse eam nouellam hoc argumento Comprobabitur, fratrum ex utroque parente iam mortuorum,filios cum aliis fiatribus Iustinianus vocat in stirpes ipsos fratrum filios, non concurrentibus aliis Datrabias, solos patruis succedentes non vocat nominatim in stirpes. Hunc casum non
attingit i sequemur itaque ius vetus a Gajo proditum III. Instit.& . hoc etiam de legit agnat succes solis fratrum filiis ab intestato succedentibus, diuidemus inter eos haereditatem in capita non in stirpes, quae fuit Agonis sententia rerum sae pissime iudicatarum auctoritate comprobata, ex Graecis Harmeno,
puli. Si igitur hac in specie Novellam stricte accipimus, nec extendimus cur non mi superiori, ut in hac valet sententia Aronis, valeatri in illa sententia Barioli, id est ius, qubd no
minatim abrogatum non est, quod S certatim omnes scquun tur hactenus sunt verba totius consultationis Ma M VII. Notandum quod Ciliacios inquit, ominissum a Iustitaniano pro omni ista habebimus, qui interpretandi ius habemus,ommissa supplendi ius non habemus, denique quod non muta ui Iustinianus nominatim , in eo sequemur ius vetus, si talia Cia iaci verba prae oculis habebita procedet recte quoad tu, vetus, de illa, quae iuxta ius Vetus discurrendo docet Culacius inani semper saluo quod quicquid lustinianus mutauit,&habetur in corpor iuris communis , seu lustinianei, etiam sub nomine antiqui prudentis , aut Imperatoris , ut ex primo loco assatis
166쪽
i Noua veteres et indiciis gignitat ,
patet, cuncta Iustiniane aliis semper anteferri debeant, dictus Culacius loqui intendit, si ad praxim est deducendum asiertum suum,inde clarissime cognoscet, cnon debere mei aduersarijsententiam recipi hinc etiam elucebit Equidem ridiculum esset
se solum interpretandi , non autem supplendi quoad casum om- missum , qui a paritate, ne dicam maioritate rationis compre hendi videtur , habere Culacius protestetur aliquis vellet ipsi assingere ipsum praesumisse habuisse ius mutandi 5cabrogandi id, qudd Iustinianus sanxit absit hoc a quocumque Vero Cuiaci,sectatore. Animaduerto etiam, quod equidem erudite procedit Cuiacius utendo doctrina Cai in instit Harmen pulliat non in casu, in quo asseratur aliquid contra id, quod continetur in corpore iuris Iustinianei, sed tantum, dum ostendit
nihil esse circa hoc determinatum a Iustiniano et esse ius vetus sequendum, atque respectu Cai institutionum ipsas afferendo, ut confirmet id, quod expresse habetur in instit Iustin. con sequenter, dum inter se institui. Iustin & Calyconcordant, idemque facit respectu armenopuli, praemittendo prius Agonis id
sententiam esse, ac in foro saepe in iudicando practicatam, vltimo id confirmans ex Harmenop ipso, ut discas, qua cautel quo diraxim utendum sit, & Cai institui. auctoritate Harmenop dc proinde situ cum eadem cautela ponderando prius
quod tuum affertum non contineat aliquid contrarium iis, UxIustinianus sanxit, induxit, sed esse conforme iis, quae ex
presse Iustinianus habet, Lostendendo id docere aliquem in signem ex nostris, qualis est Ago , ac iudices in iudicando id sequi, pones conclusionem tuam , laudabo, ego , quod id Confirmes auctoritate Cai institutionum . Harmenopuli, Cuiuscumque alterius antiqui auctoris haec dixi, ut cerneres, qd cautela Cui acius in iis, quae ad praxim spectant procedit n m quid necessarium simpliciter sit, hic non lucido. V In consultatione 6 agit de usuris dotis, quam soluere intra biennium socer promiserat,4 sic ait. Respondi promisi dotalis pecuniα, quamuis stricto iudicio ea pecunia marito de
167쪽
s authoritatis Iuris ciuilis. 1 3
beatur, suras tamen deberi ipso iure post triennium l. vlt. . praeterea, C de uir dot non quidem totius dotis , sed partis tantum eius, quam socer se illaturum promiserat intra bieni iumae deinde sequentium pensionum usuras pro rata, vel lecta f. tereb. Cr. si cer pet Iure veteri non debentur marito sura dotis sine stipulatione , t a C. de dot promisi . quia stricto iudicio debetur cidos, nec enim, ut actio ex stipulatu de dote ex parte mulieris est bona fidei, ita de ex parte viri, qubd Accursius non animaduertit in . de diuisione, F sol mair quini in b, dc ex parte viri stricta est, Min strictis iudiciis usurae non veniunt nisi sint in stipulationem deducta l. 3. C. de usur. l. Titius depraescr. verb. sed horii ex constitutione lustiniani etiam marito dotis promissae surae debentur ipso iure post biennium, idest ex dicto
praeterea : Ecce quod uiacius iuro veteri agnoscit vi fatetur dictas sutas non deberi, de talium usurarum solutiones esse
Contra iuris rationem, quia principium iuris est, quod in strictis iudiciis usuri non debentur, nisi in stipulationem deductae,& tamen respondit tales suras absolute deberi, quia id ustinianus induxit , ct si iure veteri non debeantur, ergo quoties iuxta ius vetus, ac rationem iuris discurrit, non ponit id, quod in praxi
est agendum , sed solum quando iuxta contenta in corpore iuris iustituane asserit aliquid, tunc est ipsi quoad praxim credendum, quoad praxim est iuxta Culacium id reij ciendum, quod Rinveteri rationi iuris est conforme, si Iustinianus istoc
X. In consuli. 3. agit de testumcnto caeci, legatis, in quo testes non signauere testamcntum in scriptis,& sic ait quae ritu virum valeat iure testament , an iure codicillorum , an iure donationis causa mortis constat non iure testamenti quia neque id signauere stes, i ad testium, .si quis ex testibus
est posue substi ipso re, uti oportet, puta hoc modo Lucius Titius subscripsi, G Sei testamentum obsonavi, L pen. Teodem,non valere etiam iure Codicillorum nun ncodicillis a caeco consectis subscriptiones, Igria intum
168쪽
i Nora teres indicis digesitatis
l. hac consultissima, C. eodem a qua tamen non nihil recedit Leonis Philosophi nouella 69 putem etiam non valere iure donationis, &c quibus verbis Cuiacius ostendit se Leonis nouellas, quoad praxim non curare,nec aliquid ipsas conferre in ordine ad
De militari testamento. se milite haeredem nuncupatum esse ait, producit u testes sex coram tabellione , septimum coram iudice. Dixi nullam esse productionem testium sex , nam fieri apud
Iudicem debet, non apud tabellionem, .nullum C. de testam.&iudici probandum, l. quingenta D. de probationibus, i DC. de Condict.ob turpem causam, non tabellioni, sola testatio priuata fidem non facit, i. 3 C. de testib. l. s. C. de probat 4 priuata est,
quae fit sine iudice. Quod autem quaeritur, an non aliter valeat testamentum iure militari quam si fiat in procinctu. Respondeo, etiamsi non fiat in procinctia testamentum valere iure militari, modo fiat in expeditione , in castris in stativis. Alioquin nihil distaret paganus a milites; nam M a pagano in procincti, in acie,
in hostico quoquo modo factum testamentum valet, i. vlt D.detestam milit ratione pari, quod tunc temporis it proprie apud quemlibo intermortua memoria legum, d cxterarum disci plinarum Xenophon Ergo qui in expeditione testatur miles in castris, in fossato, ut loquuntur, imo, qui in hybernis, ut meum iudicium est in stativis, in praesidiis iure militari testamentum facere potest, ac proinde non est necesse, ut adhibeat legitimum numerum testium, ut est in principio tituli ψmilitari testamento in institui ubi num testem sussiccre Theophilus
169쪽
Authoritaris Iuris ciuilis i s
Theophilus noster scripssit. Et quidem nullum testem necessario requiro, ac sati esse opinor, i aliis probationibus legitimis constare possit de Voluntate militis iam l. Lucius, D de militari testamento non testes exigit, sed legitimas
probationes, tiarum plura sunt generas nec X g. r. institui. de testam milit puto recte quosdam sedes interpretari stativa, malim aedes, ut nominatim in civit. C. de restitui.
militum Basilica pro in sedibus habent 4 aut certe idem est, in sedibus, in aedibus, vici L. Cod Theodos dedom dc pro t. l. vlt G de postlim .i redempt ab host ocquod sedes sedeta Theophilus interpretatur, siue sedet a exponas Fossata, ut Suidas , id est Castra, siue stativa, uti i8. C. de Episcop. audien falsum est non posse militem in
stativis, vel castris iure militari testari. Ecce quod in casta piis dicto dabatur unus testis, nempe septimus coram Iudi ce productus, A consequenter legitime , ut ipse Cui acius docet, apse refert rheophilum asserere quod unus testis sussicit, Se tamen quia quoad praxim respondebat, non se quitur, non dicit esse ob id practicabilem talem sententiam,
sed illa derelinquit, Mait, quod nullus testis est necessarius, ut inde erudiaris non esse Theophili asserta quoad praximalicuius momenti, propterea solum , ut cognoscaticcior se erudite scribere, Momnibus etiam antiquis iurisprii dentiae monumentis ponderatis decernere quid in praxi sit faciendum, non autem qui , quan clo in dictis antiqviis O numentis est aliquid non totaliter conforme viri Iustinia ne , si id sequendum talia antiqua proponere , processit modo praedicto in .nsultationibus, ita V praedicta se quo ad praxim non sequi hac Mantecedent , id cst consuli. clarissimo demonstret , quantum autem Cui acius senape equo ad praxim adhaerea' ustiniano,patet ex consultationi bus omni bos ipsitus,si liciat referre, quod consul t. prima post
allatam lustiniani nouellam sic ait qua abutuntur qui m- de colligunt, c. namque mens lustiniani haec 'tantum est,
170쪽
iή M veteres vindicia dygnitaris
est,&c quibus verbis menti Iustiniani adhaerendum , ac contra ipsam , vel praeter ipsam aliquid admitti non debererirmat nyosultat.1.se fundat in alia nouella Iustiniani,& ait, quod onnino ita se res habet, sicut dicta nouella statuit; unde Eulacium sentire quod quoad praxim sit id, quod in
corpore iuris Iustiniane continetur, anteferendum omni-Dus ad iurisprudentiam speetantibus est certissimum. Innuo etiam quoad alia celeberrima iurisprudentiae nriqinemo numenta idem sensisse Cui acium, quia inter illa Codex beodosianus est celeberrimus pono,quae in tract de diuerstemp. praucrip..term columia mihi os . Om. i. scripsit sic dicens uelim decennio infirmabatur testamentum l. 6. C. The de testam hodie non item, nisi aperte testator de clarauerit se in eo non perstare, i. Sancimus, C. eodem tit.
quibus verbis manifesta dictus Cui acius se commemorare. referre in suis scriptis,4 operibus, quid iuxta Codicem Theodosianum, Malia antiquae iurisprudentiae monumenta esset dicendum, non ut hodie, seu nunc id in praxi fiat, sed tantum, ut sciamus quid olim fiebat unde hic subdit, quod
hodie,&c ponderentur praedicta verba , quia inamam vim pro meis assertis habent. XI, Antonium Fabriam amplecti eadem principia, quae
Cui Cium sequi . Quia mi ase' - Roxolux CH practicanda po probaui iam ostendamus ne autem aliquis existimet illa, quae Cfgnificatione iuris veteris, duris noui asserui esse de mentate praedicti Fabri non fuisse merito a me ipsi adscripta, etsi, Vt dixi, id ex eius operibus elucescat, innuo, quod in ratio natibus ad . 6 i. . de pactis, in qua asseritur nemo pacis cendo efficere potest , ne sibi locum suum dedicare a ieat,&c aut ne vicino praedium alienet, postquam Faberattulit ratione dubitandi, sic ait Ratio decidendi: alia fuit baci xx ratio iuris veteris, quod huius egi temporibus obtineo x alia vero iuris noui , oiaod induxit Iustitat italas in d. l. Vir ium veteris ratio illa fulsi , quod non