장음표시 사용
161쪽
ope litterarum commumeatoriaν uti connubis. P. II. IS9 excitasse nomina. Quam injurii fuerint episeopi Romani in statum publicum, & quibus artibus sedes Romana imperio summi magistratus sese subtraxerit, rerum historicarum exponunt documenta. Episcopi, qui se Petri successores appellant, Romani, clam, Precario, & tandem vi, terrarum tractum, quem Petri patrimonium dicunt, aequisiverunt, quin immo illud, quum turgidis episcopis nimis angustum esset, variis regnis S regionibus fertilissimis & copio sis limis successu temporis subdole adauxerunt, ct imperatores, re ges, & duces, hoc nomine. quod ipsis omnis potestas in terra data esset, expulerunt, & statum aliquem effecerunt, & Christi formae adversum, & statui civili valde noxium, quod laudatus CYPRl A. N US, u oculatae dedit fidei. Quod quum in propatulo sit, di spiciendum nunc est regimen ecclςitast cum. Arbitratur GOT T l V S , formam regiminis ecclesiae sub vvo capite, adeo necessariam esse ad conservanda. ecclesiastici cor ponis mitutem , ut, ea maneute, unitas set erit , ea vero violata , flatim is schismata ruerit. Non extra Iliados muros prosiliam, quia GOTTIO de ecclesia Romana disputatio est. Sed quis, bone Deus, adeo est expers rerum, qui nesciat, ipsam Romanam ecclesiam in sus gremio & visceribus, existente visibili capite, tot alere schismata& discordias, quot hydra
Lernaea capita, eX trunco propuli luantia. Durant nostro aevo schismata inter ordines votivos, quorum solutionem adhuc expectat Papa, si
ipsi lux innotuerit divina. Triginta & his plura excitavit ANTONIVS GAVINUS. x in ipsa Romana ecclesia schismata, serie temporum enata, & IO. POMΙΛNVS PESAR OVIVS ν)hella ecclesiae Romanae intestina tam vivis depinxit coloribus, ut erubescere debeant GUTTII vindices, qui Romanam ecclesiam, ob suum visibile caput, ab omnibus tortuosis de fide, ct moribus, quaestionibus & controversiis pronunciant liberam & immunem. . Λst circumspiciamus hoc visibile ecclesiae Romanae caput a capite, ut dicere amamus, inque ad calcem, & videamus, quantivis pretii illud sit aestimandum.
162쪽
ido De sabili primitivae Ere laeg. XCIV.
Monstrosum Romanenses reddunt co pus Christi mysticum . dum duo illi assingunt capita, alterum ubiuile, imissile.
Deviant sane& oleum perdunt Romanenses, qui ad unitatem ecclesiae in terris & catholicismulti requirunt, ut. ecclesia visibilis sub uno sit visibili capite, quo tamen, quod nemo cum Veritate adseret, per tria saltem caruit saecula, ac nullum nisi Christum tanquam caput agnin
uit, ut NALO MESSALINVS, seu CLAUDIUS SALMASlVS, i
dextre exposuit. Et si vissibile aliquod finxeris caput, habes hiceps, A LXANDRINUM scilicet & ROMANUM. Nos saniora edocti, cem
trum unitatis in lata mystica unione, & cum Christo communione. comstanter collocamus. Nam unitas ecclesiae, quantum sacrae edocent litterae, non nisi ab unione mystiea' cum Christo, unico ecclesiae capite, per veram ct vivam fidem & professionem depesidet, quod apostolus Paullus luculenter satis hoc confirmat oraculo: eraseamus in ligo per omnia, qui capis es tarsus , ex quo totum corpus compactum, D'conuexum per omnem junctumam subministrationis, fecundum op rationem is mensumam unius e usque membri , a mentum corporis faeie in aedificationem sui in charitate. Ephes iU. Is. i6. Solus Christus est ecclesiae caput, a quo vitam, motum, & vires spiritua les aeque accipit, ac corpus a suo capite. Quid Θ quod visibilis praesentia ad nutrimentum & conservationem unitatis ecclesiae, ejusque tot membrorum minime lassicere potest. Neque ecclesiae christia. nae ortus & incrementa a visibili clependent Pontificis praesentia. Sublimiori & divina opus est virtute, quae se in intima hujus ecclesiae viscera demittere, & essicacissima ad conservationem, confirmationem & propagationem suggerere potest media. Haec omnia. in Romano Pontifice frustra quaesiveris, & tam inepte egeris, ac si a pileo tuo, non vero a capite, sensum, motum, & influxum aliquem in reliqua corporis membra expetiveris. Romanus Pontifex ne quidem patribus purpuratis, qui in ejus commercio degunt, Vitam spiritualem ingerere potest, sed multos habet Cardinales, hujus mundi deliciis ineitatos, in suo sodalitio. Ecquis nune tam demens esset, ut credat, hoc visibile caput languidum, tineolam, & macilentum, infinitis fere ecclesiae christianae membris suppeditare posse
vires et vid. U. Diss. I. de Episcop. ct Presbytπ. ad Vet. D. Petav. Lojosit. Cap. V P. 27'. seq.
163쪽
ope Hieramn emmunieatyiarim eo-bis. P. H. Isiri es spiritualas ct incrementa. Uigilans somniat is, qui hoc sibi Persuaserit. In mendo porro euhad hoc Romanensium praejudicium, Papam a Christo esse caput ecclesiae constitutum , ct cum illo solo unitatem esse conservandam. Prius prorsus filium S imagina. rium est, ct posterius cum limitatione a nobis admittendum. Si enim Romana ecclesia veritatem doctrinae Christianae retineret, &apostolicae adservaret fidei capita, nos ipsi nostram societatem, &communionem nunquam denegabimus. Evanescit nunc Romanae ecclesiae sucus, & labascit huius capitis unio, quam solidissimis impugnarunt argumentis B. IO. GER HARDUS,a B. IO. ΑΝ-
dissima ecclesiae & Lutheranae & Reformatae praeteream nomina.
Quam inanem de visibili capite jactantiam, praeter GREGORIUM M. g) his acutissimis perforavit St. BASILIVS rationibus t υμῶσ
ητις λὶν o, Vos autem estis erepus Christi, di memsea ex parie. Quippe unum es solum verum caput, μω est Christus, continet, ac connectit unumquodque eum altero ad coneordiam. UJOmne spirituale incrementum, quod universae ecclesiae Christianae
sentiunt membra, ab hoc profluit capite, quod est Christus, qui Profitetur: Ego sum vitis , vos palmites, manens in me , ου ego iueo, bis ferastinum multum: quia fine me non potestis facere quicquam. Io. XV. s. Illustre ecclesiae plantandae instrumentuta Paullus, neque
g vid. Lib. I. Epistol. XXXVI. h id. Rusd. Op. Tom. II. in Prooemio de Ddie. Dei g. m. p. a 6. edit. Benedict.
164쪽
i6, De stabili primitivae Messae
sibi, neque Petro, neque denique Apolloni hanc augmenta cons ,rendi & unitatem eccIesiae tuendi vindicavit potestatem, sed aperte.
scripsit: Quis igitin es Pausius 8 pus vero Apollo Z nisi minis, i,
pre quos eredidistis , unicuique Aut Amantis dedit. Ego plaustavi, Apolla rigavit, sed Deus incrementum dedit. Itaque neque plantans es aliquid, neque rigans, sed Age recremeΠtum cans Deus. i. Cor. III. 3, . erubuit tantus Iesu legatus, se appellare servum, qui nihil nisi operam suam a Christo demandatam ecclesiae conseris. reti At hodierni Romanae sedis praesules, nomen servi servorum affectantes, se caput ecclesiae Vendere satagunt, & unionem ecclesiae in sedis suae commercio fingunt. Pari sane auctoritatis firmamento, , ecclesiae, Hierosolymitana, Antiochena, Caesarientisque, Romana antiquiores, hoc unionis praejudicium sibi attribuere possent. Hoc saltem erat in votis, ut Romani Pontifices fidei Christianae retinuise sent puritatem, neque erroribuS recenter eXcogitatis se ab ecclesia se . Parassent Apostolica.
Enodarem hoc argumentum enixius, nisi hac provincia jamd dum seliciter esset perfunctus PETRUS MUSAEUS, qui illud adversus B ECANVM adstruxit, ut nihil supra. Poenitere non
coemet is, qui laudati M V S A EI legerit verba, B E C A N O op. posita. Ita nimirum disputat BE CANUS H) Chrsus, inquit,
vocatur caput ecclesiae, nou tantum propter internum in xum omtiae , sed etiam 'opter extervam gubonationem, quo pacto vir es caput populi Israel, ef Rasin eaput Damasci, ef thacee caput Smmariae, es uno verbo rex caput regni Licet regis gubernatio fietolirisa, Christi ecclesiastica s duo tamen notanda sunt. Unum es, C sum, cum adhuc in terris Iesset, per se exercuisse utrumque o elam eapitis in Melesia. Nam per se donabat Melibus luternam Dratiam, γ uiser per se dirigebat gubernabat ibos in exte nis actionibus, quae ad ecclesiae flatum pera tinebant. Atinuave eu min eoelis o, per se quidem raesut Prius incium, posterius vero per olearium. Alterum, Cissum dupliciter considerari posse a. qum tenus est Deus, a. 9 quuenus es homo. Vtroque modo perse praestat prius ossicium, sed diversa ratione. Nam quatenn es Deus, Ier
i vid. M. Op. Tom. V. Lib. I cap. N. F. 9.-67
165쪽
ope litterarum e munieato riarum eonvmbio. P. H. . Io se H ire es eminis produeit gratiam , quateuus homo, per se m Waliter ae meritoris istam confert. Prior modus conferendi di issi communis eum Patre er Spiritu sancto p posterior est illi proprius. Audi nunc. amabo, B. PΕ ΓΚ VM M U S A E V M, k dextre reponentem : Nobis rem peritius inspicientibus non nisi unus occurrit modus , quo caput humanum regis retiqua membra , indelicet dum spLinus cir vitam iure no-imrusibili influxu a se dimunditqdispensat. Aurea Arectio, quae externa diectur , Ilaesa svulis membris , is eaput nihil eo, praeter internum Diritus in xum, conferat , υ. g. non caput , sed oculi, qui sum is capite , vident, ac prosp-ciunt, ne pedes in foυeam Deidam , caput autem oculis spiritus -- pertit. Et si caput potest diei causa mediata Huum oculo um, nis oculi spiritus a capite acciperem , muvia sua obsee non pinent;
At immediata cauo externae disrectionis pedum non es, nisi oculorum acies. Proindest sic quoddam constitvendum esset caput extemnae disectionis pedum, oculo rum sessus, non ea re, tu quo sum oculi, eaput esseeretur, quod ipsi Meano ab sum fuerit Mem de externa membrerum per reliquos sensus Grectisne esto judicium , nisi quod de directione manuum per intesiectum voluntatem disserens, asicam-moralem Aremonem perperam eonfundit. Insuris es' derivatio si rituum a capite in fusus ae reliqua membra es directio usica , D praeter hane nuta capiti humano Hrectis competit. Sed cohibitio manuum , ne quid idicitum committam , est disectio mora lis, quae misio modo per eaput corporeum , sed per voluntatem fere amesie6ytas consitio, adeo , ut, si hic quidem constituendum se evis,
i a voluntas fi , intesiectu, velut consiliario utens. Hinc etiam vulgo voluntati imperium in reliqua membra tribuunt. Sed imperium non nisi quaedam moralis directio est. Relinquitur itaque , ut capiti humano , quo capiti , nonnisi unus modus regendi reliqua membra , videlicet internus f risuum es vitae in xtis, competat. Hine etiam omni fundametato earet attributus Gristo duplex mojus gubernandi ecessam. Verum est , Crristum nunc in coelis exissemena, non ginbernare ecclesiam , vis ter in fluxum eratiae: Fulsum autem, quod in hae vita exirena quodiam di visibili directisne ecclesiam rexerit, ef in eoelos ascensin us, quoad externam diremouem , vulim queu-
166쪽
quos m exereuisse actus, qui capitis ereusae abstinam potesat- arguerent, puta, quodsacramenta instituit, evangelium propria amctoritate dedit, di saerificium infiniti ponderis ae pretii in crure obo, tulit. Verum his actibus non gubernavit ecclesiam, sed ea apparo, sit, quae ad aedificandam olim es regendam ecelsam erant ne ssaria, ut plus fimplici vice dictum. Neque vera, fl Meanus actus externae disjectionis appestatione lutei geret, Gripus inratim tratione vitam habere potes vicarium, eum, postquam semel institustac sint sacramenta, di diuum es evangelium, fac ciumque in reue rasum, nihil in hare omnia potestatis uili homin. Me relictis . Tota ecclesia unum constituit eorpus, quod intimo nexu inter si est junctum. Romana vero eccleua est pars hujus totius ecelesiae Quodcunque igitur membrum ex quo demum Prosilierit remiruta :angulo, veram puramque Christi habet doctrinam ct fidem, ceps est hujus spiritualis Christum inter & ecclesiam unionis, &elesiae associatur visibili. Exinde nullum sequitur dignitatis praesi dium, quod sibi Romana adsciscere possit ecclesia, quae non totam ssed particidarem aliquam repraesentat ecclesiam. in potius lase i Romanae ecclesiae distinctio, & aiiactata prae Orientali excellenis'
SΤRATIVS operam, qui ex communicatione aliquam venatue petri auctoritatem & excellentiam, quam ex lRENAEO, C
HIERONYMO, GELASlo, aliisque patribus eorradit, &eae PETRO de M ARCA Parisiensi, tam proterve scribit: stys Apostolos, Petrum , ut ordinarium recte e postorem, suscipientes, er- ressos ita instituit, ut eas Petri, eburque successorum reriminis .icerent. l Quam praepedita mente haec scripserit di C H E set 'STRATIUS, planum. est. Demonstrire debebat, Apostolos hoe divi Petri imperium agnoVisse, ct eidem suas, quas condide rant, ec Hesias subjecisse. Ini triviis notum: est, Petrum varias in P, laestina & Syria condidisse ecclesias, adomine sedem Antiochenais, ibidem
167쪽
insitae satelles & miles praesidiarius unquam apoliolum Petrum comstituit Episeopum Antiochenum. Omnes uno ore clamitant, P trum Romanum fuisse praesulem, S hanc sedem sibi fabricasse. Su.bit nunc animum mirari, Petrum, summum e esiae Christanae pontificem & dictatorem, scilicet, perpetuum, se suasque, quas consi, tuisse fertur, ecclesias subjecisse concilio Hierosolymitano 3 Si itaquestituenda esset ecclesiarum illa aetate conditarum excellentia, illa Hierosolymitanae ecclesiae ejusque praesuli IACOBO, cognomento fratri Iesu, foret asservanda, neutiquam vero sedi Antioche. nae, aut e s conditori attribuenda. Quantum acta concilii Hier Blymitani, ut A t. cap. XV. legimus relatum, exponunt, ipse Petrus se suasque, quas condidit, ecclalias toti apostolorum coetui submisit, neque ullam prae reliquis ecclesiis, ct commilitonibus affectavit gloriam. En hominis parum verecundi, qualis fuit S C H ELS T R MTIUS, impudentiam, & blateronis praestactae sane frontis jactan. tiam, qui insulse prodit, omnes lem legatos Petro suas subjecisse ecclesius, ct easdem ejus regimini tradidisse, quum ipse Petrus se omnium Apollolorum expoGrit judicio. Eheu figmentum ex adrustof SCHEL STRΛΤII, erubescere nescii, ingenio enatum. Usu quaeso unquam Paullula qui Petrum, Romanae sedis statorem, egre gie dedit depexum, Glat. II. II. a. n. suas ecclesias hinc S indo. collectas Petro subjecit δ tastigavit Paullus Petri animum, parum constantem Vaciliantemque, S luc ipsa edocuit admonitione, se P trum non agnostere superiorem. Gicquid denique hujus rei sir, anum est, Petrum neque Hierosolymis, neque Antiochiae, nequa denique Romae, sedem aliquam constituisse patriarchalem, & aliassbi subjecisse ecclesias, aut epis opos, sed ubique Iocorum, prout
recte monet S ΑΜ VEL BASNAGIVS,m non ut episcopum, sed ut apos esum praesuisse. Cui pollicem premit ISAACVS CA. .sAVBONUS, qui ex CHRYSOS TOMO rite observat, Petro
ecclesiae non ita esse demandatam, ut regio more posset in illa imperare, sed hanc provini iam ita sustinuisse. ut neque α ωντι-- neque sed Li-κως ecclesiam gubernaret. Neque
Christus Petrum ad hoc dignitatis fastigium evexit, neque ipse P
ri. Exercitat. Historie. CHM. Exercitat. IV. p. 27s. n) vid. M. Mercitati ad Annal. Baron. Exercitat. XV. p. 33a.
168쪽
iεε De flabili primitiuae Belsae
vus ad hune adspiravit honoris gradum ,' sed putatisi Petri sueeesso. res hoc peplo suum occultarunt fastum. Frustra proinde ex loco G, . l. v iη in quo asseritur, Petrum ascendisse Hierosolymam ωο- invisere PΚTRUM . dignitatem aliquam Petrocle ista n extorquent Pun*ficii, quorum perluasionem ex optimis
Criticis & Theologis egregie prostravit cl. P E T R V S Z O MN IVLO I. XCVII. AI TERUM nune GOTTII argumentum, quod se speciosis
quibusdam tuetur effatis sacris, nobis est debellandum. Primas pariteΝ tenet Oraculum, pluet millies a nostiatibus adversu, Romanenses vindicatum . quod extat Mamaei XVI. v. i .i8 ita vero sentit GorTIVS : p sclesiam suam igitum se aedificasse super unum, mr unum eonfirmandos in fide fratres, per unum poscendas ovesjuas, ef hune esse Petrum , Christus ipse in Evangelis ostendit. Primo enim Math. XVI. cum Darii vas te de sua persona sentirent , interrogavis dis pinios suos Christis, dicens: Vos autem quem me esse dicitis' Cumque Petrus in persona omnium respondisset: Tu es Cissus filius Dei vivi , ut ostender et , sublimem hanc confefovem non a se Vse oletam, subjunxit: Matus es, Simon buriona, quia caro re sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in coelis est; deinde in praemium tantae eo es nis: Et ego, inquit, dico tibi, quo tu es Petrus, super hone petram aediscabo ecclesiam meam, es portae inferni nous ramalebunt adversus eam. Et tibi dabo claves regni coelorum, . Dicas mihi, quaeso, quisquis es: Si haec, quae christus his dieis Petro, legeres dicta ab aliquo rege uni ex familiaribus, ae ducibus suis, qui frenite prae ecteris ipsum esse regem defendiset, ac praedicasset, nonne statim argum es, regem illam isti tradiise surremam regni sui administrationem in 'aemium, ae se ab omnibus illam δε- turbare covantisus valide deyensia um, ae dedi e illi insuper claves, D' potestatem ascriendi carceres, claudenH, gratius dispensam di, b denegandi, seque ratum habiturum, quidquid illa feceris p SN milia legis Gen. XLi. dicta Iosepho a Pharaove in praemium, quod ei revelasset somnii expositionem, nec dubitas offerere, Iosephum a
169쪽
ope listrem . eorumvincatoriarum comusio. P. II. 16 Pharaone constitutum totius Aeg ti Presregem. Cur ergo, dum amis hisee a Christo dicta Petro in Iraemium suae conse nis, vel negas , vel ambigis, Petro regendae ecclesiae suae cisam commissam δTransscripsi haec accurate , ut aequus concertationis nostrae judex
primo statim oculo disceptationis intelligeret punctum. XCVIII. In tanto nostrorum Τheologorum , qui hoc dictum diluerunt,
numero, & eorum commentationibus, argumentorum rationibus admodum gravidis, exigua mihi dicendi relicta est opera. Christo non de fundamento politico ct monarehieo, sed de doctrinati esse se nionem, statim indicat non solum Vox τῆς πέτρας, quae differt a nomine τοῦ πέτρου; sed & totius sermonis compages. CEPHAS est vox Syriaca, ct adhibetur a Christo, ut demonstret, hanc, quam Petrus emiserat confessionem de Christo, veram esse doctrinam, eui ecclesia esset superstruentia. Dixerat enim Petrus: το ς, o υιος του Θεου τῶ-V. Ιε. Haec igitur Petri confestio prorsus innititur Chri lio, qui est πετρα, seu rupes & lapis angui ris, sine quo totum ecclesiae Christianae aedificium corrueret, quod Christus de se ipso adfirmat, adserendo: Lapidem, quem re robav
xuut aedificantes, hic factus est in caput anguli Z a domino factum s istud, es mirabile in oculis nostris. Matth. XXI. a. Et i. Cor. X. q. Christus disertis Verbis appellatur rupes seu petra: Est omnes eundem potum Draritualem biberum: bibebant enim de spis, tuali sequente perea: at petra erat Christus. De Christo itaque, hujus Petrae antitypo, prorsus nulla est dubitatio, licet fulctuare vi. deatur IO. BUXTORFFIVS, q) utrum petram in Horeb an in Kadesci, ob oculos habuerit Paullus. Alienam, video, GOTTI.VM a nostra sententia alere persuasionem, dum asserit: Non duae sunt voces, cruarum altera hominis nomini conveniat, altera faxo,
seu petrae, Ddsicut in latinis masculini es generis, ita Cephas eis ' modi generis es astud Syros, ut, cum proprie petram significet, tamen is posset apsedationi hominis comvenio, hoc nomine Petrum quoque nominandum promiserat aristus. Io. l. 41. dum asto Tu umeaberis Cephas, quod isto proeatis Petrus. Ideo autem interpres latinus pestius est psitius nomen graecum Petrus, quam Petra, qui
170쪽
Isam sabili primitiise Getesiae
eum tam uni quam alterum, is paeeo Agni et lapidem, binis potius tribuere voluit nomen masculinum quam foemininum r) Valde se probat GOTTlO CAMERONIS s sententia, qui graecum
umet sermonem, qui non admitteret nomina Vel et ignomina, quae Pro
prie res significarent, & quae natura sua essent appellativa. Ita putat, neminem πέτρω appellative dici, sed πέτρον α ο - πέτρας. id quod lingua Syriaca, in qua scilicet idem utrinque nomen, quod' Petrum &petram denotat, & per NLm exprimit, huic opinioni s vere videatur. Concedo, vocem NnNI & Petrum, videlicet Petri personam, & rem, seu petram significare posse; attamen, quum Matthaeus, hujus oraculi testis, duerte distinguat inter Petrum &petriri, vix credibile est, hoc duplex nomen uni attribui sutriecto. Uroinde haud jejuna est GUSSET II, t observatio, qua stati setur, Christum duobus verbis usum fidisse, NnNI de Petro, & πυde seipso, demonstraturum, Petrum esse lapidem mobilem & vivum sed se ipsum esse rupem, quae ad fundamenta esset perapta & idonea. A qua diversa nominis ratione. ejusdemque illustriori significatu haud
sententiam de duabus, quibus usus esset Christus, vocibus magis aeniosam esse, quam solidam & certam; qua rem tamm nobis is e probat. Falluntur enim graviter, qui arbitrantur, inter hareduo nomina, CEPHA, PETRA, &CEUHA PETRUS, nullum
intercedere discrimen, quia litteris leguntur iisdem. Verum est, interminatione horum Verborum nullam insignem adesse diversitatem, quod senio linguae Syriacae prorsus est adscribendum. Ea enim est huius linguae indoles, ut nomina virorum istius formae in Mila substantivis deducta, , non vero efferat, quin Graecis & Latinis est usu receptum. Homunculi vero est, sinis & litteris adhaerere, & ea, quae ante pedes sunt, rantum videre; erudentioris ex adverso & sagacioris hominis rem investigare abstra. uim penitius. In propatulo est, non omnia nomina, quae iisdem stribuntur litteris, eandem sustinere significationem 3 alias enim λ. queretur, leonem Mums, ει Leonem hominem, nec non aquilam.
Philolog. de stylo Nov. Test. Se i. Didact. Membr. III. APhor. VI. p. 26. x Vol. II. in Heb. ad h. Nath. lac. p.