장음표시 사용
71쪽
Secunda harum litterarum ratio est hospitalitatis tessera , de quo litterarum commendatitiarum genere nunc prolixius erit agendum. Perantiqua fuit haec apud Graecos & Romanos, immo Omnes pro Iemodum gentes, hospitalitaris consuetudo, quam nobis ex antiquis. imiS rerum gestarum monumentis, praeter A LEX A NDRUM ab
s &CAS ALIUS t . Singulari studio hanc advenarum &peregrinorum hospitalitatem H O M E R V S, poetarum, procul dubio, coryphaeus, inculcavit, his vectibus EVMAEUM allocutus r
EMνοί b, έωχοί τε δόσις δ' ἐλίγη τε, M. Hospes A nostris succederet advena tectismior, aeriperem placide. Sunt dives egensque A Iove: parvum hoe es t fateo sed munus amicum. v Ex pervetusto hoc HOMERI documento intelligimus, hospitaliatatem inter primaria pietatis officia a prisca mortalium gente fuisse relata. Cedro imprimis digna sunt haec verba: diuites re egenistinea Iove. Quae verba ex tripode, &, ne quid amplius dicam, oraculo divino sunt depromta. Vix ovum ovo est similius, quam haec verba sunt iis, quae habet sapienti, simus mortalium Salomo : dives bpauper mutuo occurrunt, utrumque fecit Deus. ProV. XXIl. v. a. Quae summi Numinis providentia in diverso mortalium vitae statu, condi. tione & fortuna obvia, sapientiae divinae documentum est Ionge praestantissimum. Scite pro ingenii iudiciique acie celeberrimus
quondam iis Angl a MICHAEL JERMINVS x disputat,
72쪽
νο De stabili primitivae Melesiae
quando ad haec Salomonis verba scribit: hanc pauperum & divitum differentiam exterius esse aliquod vestimentum, quo quis vel pretiosiori vel tenuiori induatur: Nostrarum vero esse partium, ex hoc sortunae discrimine divinum nutum & providentiam, qua mortalium rebus optime prospicit, devota mente agnoscere. Mitto alia hospitalitatis documenta, quae ex Callimacho, Herodoto, aliisque S Graecorum & Romanorum monumentis collegit B. CHRI .sTIAN. WEIS IUS y , immortale Lipsiae decus. Cretenses nunc, quod attinet, hoc hospitalitatis nomine inclaruerunt. Tradit
enim ATH AENEUS gi& qui eum sequiturPOTTERUS ax illos habuisse in sua insula exstructas domus, quarum unam ὐδρειον, alteram Vero κειμητήριον appellarunt. In domo Vero convivali fuerunt mensae
seu hospitales, quibus hospites assidebant, & lautius cum C RETENSIBUS vivebant. Opipare plerumque vixerunt, ct eum suis hospitibus gulae ad temulentiam uεque indulserunt. Quae CRETENSIUM in hospites liberalitas seu potius prodigalitas in luxum abiit, ut apud alias gentes omnium profusissimi y luxuriosissimi audirend, quo titulo a Paullo assiciuntur, & ex EPIMENIDE . appellantur αργ'. Tit. I. 2. Plerumque enim accidit, ut nimia hominum hospitalitas, in luxum & comessationem degeneret, quum iis non desint amici, qui fece demum exsiccata di giunt. Quam sancte a Romanis hospitalitatis iura sint observata, adeo qu,
diem, ut I OVEM hospitalitati praefecerint, illumque XENIUM
appellarint, ex multis documentis e Latinorum scriptis depromtis,
exposuit JOANNES BAPTlSTA CAS 1 LlVS b qui hac opera
satis feliciter est functus. Extra omnem dubitationis aleam est poesitum, Christianos illud hospitalitatis inititutum observasse, cuius rei Iuculenta in ipsa Scriptura sacra & Veteris & Novi instrumenti OD senduntur vestigia, a nobis iam praetermittenda. Instigare poterat primitivos Christianos, praeter crebras Iesu & Apostoliaum de reci. piendis, cibandis ' hospitaliter tractandis Christi sodaimus, ad horatationes, tristissima istorum saeculorum facies, qua Christiani opum suarum iacturam perpessi, incertis sedibus Vagari, & aliorum bene
73쪽
ve littera mmmcatoris connubis. 7 ficiis frui, eoam sunt. Quae luctuosissima Hebraeis acciderat sors, quorum pietatem S constantiam commendat Paullus: τὸναρπαγην προσεδεξαPa: opum v srarum direptionem cum laetitia sustinuistis. Hebr. X. 3 , Ne igitur exules, pauperes & ad Venae, quo demum Veniant nomine, rerum agendarum destituti nervo, stipem colligerent, aut inopia premeremur, primorum Christianorum pietas ipsis de alimentis & hospitio bene & sapienter prospexit. Summa proinde Christianorum indictos exules & advenas, litteris communicatoriis S commendatitiis ornatos, fuit benignitas, qua eos peramanter receperunt,& omnibus, ad victum & cultum necessariis, adauxerunt subsidiis, quod argumentum ex optimis documentis dilucidat GUILIELMUS CAVEVS e .
ad ARSACI UM Pontificem Galatiae scripta, obvium est de pietate Christianorum in. recipiendis peregrinis & advenis cloeumentum. Citam & Det undam Christianorum stabolem, inter alia ecclesiae pro
pagandae media, adscribit JVLlANVS APOSTATA hule Christi.
anorum erga pauperes & peregrinos caritati, his usus verbis: τί Deιόuιθα ταυτα ἀρκῶν, ουδε αποβλε ομεν, o μάλιτα τὸν δειοτ=1πια η-τῶς , καὶ η περὶ τάς ταφάς των νεκρῶν προαηθεια, καὶ ἡ πεπλασμένη σεμνότης κατά τον βιον. cur voapotius couυertamus oculos ad ea, quibus impia Clasiavorum religio
creverit, id est ad benignitatem in seregrinos, ad curam ab illis iis mortuis sepeliendis positam, V ad sanctimoniam vitae, quam sim Iani. u i uuae JvLIANi verba fusius persecutus est S OZOME. NVS e & solidis lima, pro more, illa donavit ei. PETRUS ZORNIVS f) commentatione. Laudi omnino vertitur hoe JVLIANI imperatoris testimonium Christianis, qui divini Petri inhaeserunt
e) vid. Primitive Christiani or the Resipion of the Ancient Christiam. Pan. III. Chap. II. of meis admirabie Love and charity. P. 38'. d vid. I . Op. Epistol XIIX. p. m. 429. e vid R. Histor. Ecelesin. Lib. V. Cap. XVI. p. 2 8. D vid. H. Commentis. in Iulian. ad Anacium epistol. conser Ia Bibliotheque Gemnuntque Tom. XX. Λα. III. p. 6 .
74쪽
stram habentes' honestam in gentibus, ut, in quo obloquuntur vobis,
is malefacto ibus, ex bovis operibus inspicientes glorificent Deum in die visitationis. ot qiraeso malae tarnae notae adustae sunt Christianis, quas tamen iis nama vitae abluerunt integritate, adeo quidem, ut ipsi gentiles in illorum vitam introspicientes, tanquam in speculum, in se sibi, quod ex usu erat, callide lium serint. Tanta Christianorum integritas exstimulavit gentilium animos, ut non solum in nonnullis. doctrinis, sed etiam vitae institutis, Christianos imitarentur,
quod saepe laudatus ven. MOS HElMIUS g circa hoc momentum perapte observat. Erubuerunt pagani ob tam insignem Christianorum in peregrinos Munificentiam, quia IVLIANUS ARSACIO in excitata epistola hanc tradit provinciam, ut Xenodochia multa exstruat, quo peregrini ipsorum benignitate frui possint. Profusas subministrat )VLIANUS ARSAClo opes, ne haec gloria
Galilaeis seu Christianis solis videatur relicta. h I. XXXV. Licet autem hac hospitalitatis tessera omnes gauderent Christbani; maiore tamen honore recepti.& insigniori beneficiorum documento illi sunt adaucti, qui, praeter receptas litteras communicatoria attulerunt co1mnendatisIas. Non negamus, has litteras commendat, mas seu συ ταας aliquo modo a litteris differre pacificis seu communicatoriis. Pacificae enim seu communicatoriae promiscue selicioris &vilioris sortis hominibus peregre proficiscentibus datae sunt litterae,quaeipiis quoque liberum, pro ipsorum conditione. praepararunt hospitium, quia communio sacrorum cum hospitalitatis beneficio primis saeculis fuit coniuncta. Litterae vero commendatitiae iis datae sunt,
quorum pietas satis fuit explorata & perspeeta, & qui, ob pietatem
R merita in ecclesiam collata, nec minuS Ob dignitatem, summa Veneratione erant excipiendi. Datae sunt hae litterae commendatitiae& Clericis & Lqicis, sed optimas notae, non vero sine discrimine omnibus, quod discrimen litteras inter communicatorias, pacificamque, & inter seu commendatitias, optime observat GABRIEL ALBASPINAEUS Aurelianensis, adfirmand ni qi commmnicatot ias es pacisseas literas a commendatriis non discriminant ,
75쪽
ope litterarum communicato riarum connubis. 73DEi videntur. Paeseae quidem solum Laicis dabamin peregrinantibus, ut ad commm iovem admitterentis , ta hospitalitatis iure gauderent. At commendititiae, non nisi dignioribus Laicorum Gericisum ab Episcopismmetropolitanis diabantur, ut in omnibus negotiis adiuvarentur, re lautius excipe enim. i Haud difficile est, hanc nostrain de litteris commendatitiis sententiam testimoniis e ncrocodice , & historia ecclesiastica petitis solide confirmare.
Primo oculos nostros in sacri Codicis & Novi quidem Foederis
coniicimus oracula , quibus aliquam lucem procul dubio hac nostra commentatione affundemus. Pluribus locis harum litterarum commendatitiarum fit mentio. Expressis verbis has literas excitat divus
εξ υμοῦν ο τι- ν; m/mquid indigemus, Acut quidam, commendat, tus epistolis ad vos , vel iisdem a vobIs 8 2. Corinth. li I. V. I. Duplex apud Graecos fuit harum commendatitiarum litterarum usus. Alter in amicitia ineunda & confirmanda, alter in athletis ad ludos publicos abeuntibus rite dignoscendis. Vna harum litterarum ratio amicitiam attingit ineundam. PLATO, teste LAERTIO k , amicitiam, quae homines consociat, triplicem esse opinatur: prima estseti naturalis, secunda irariora , s.cialis, tertia Dotai, hospitalis, η ἀπο σπάσεως γραμματων γιν ιρη, quae ex litteras oritur commendatitiis , quibus aliis nobis auhuc ignotis associamur. Alter harum litterarum systaticarum seu commendatitiarum usus fuit in ludis potissimum Olympicis, in quibus athletae, qui virium suarurn Periculum facere & in arenam descendere optabant, litteras commendatitias a suis popularibus ad gentes Helladicas adserre solebant, ut vitae morumque extaret testimonium. l) Dubio caret omni, Apostolum his literis commendatitiis ad priorem harum litterarum respicere ra. tionem , qua nostros amicos ad alienas terras ituros litteris adorn mus commendatitiis, quo libere recipiantur, & hospitio emolumen.
tisque conserendis digni aestimentur. Non indigebat Paullus his L litteris
i vid. 6. Not. in quosd. eanon. eoneil. Asiae ad Canen. XI. Concit. Chalcedon. p. 363. k vid. de Vit. Philosophor. Lib. III. p. m. 88. edit. Lond. cum not. Menag. Ι vid. Dio Chrys. in Rhodiae. sol. a 3. edit. Nae
76쪽
tineris commendatitiis, quippe cuius fideτomnibus fidelibus, quibus contigerat, ab ipsius ore pendere, aut eius epistolas legere, satis explorata erat & perspecta. Retundit proinde falsorum apostolorum institutum his verbis r τινις, nonnisi scilicet opus habent. Quo enim male deciperent, ct pecunia simpliciores emungerent Christianos, falsi apostoli, a suis sectatoribus expetiverunt litteras commendatitias, quas habuerunt quaestui, ad decipiendos S
defraudandos eos, ad quorum . accedebant limina, quod Petrus his mihi indicare videtur verbis: καὶ εν - πλατῶς λογως υuας ἐφοπορευσσος, ex amarisia Myttiis Derbis vos nundinabuntUr. 2. Petri Il. v. 3. Maximi omnino sunt ponderis illa verba, πλαε οή λεγοις ὐρως ἐμπρου re . Vox πλαςoc a figulis desumitur, qui vasa sua vario liniunt & adornant colore, ut quantivis pretii esse videantur,
quam votis notionem HENRICUS STEPHANVS m) confirmat.
Verbum ἐμπορο- a mercatura est depromtum. Mercatores
enim, qui impigri extremos ad Indos currunt, in coemendis mercibus, alienas plerumque contemnunt, & suas . quas Volunt extrudere, egregie laudant, ut ipsis illae viliori, hae aliis maiori, concedantur pretio. Eadem ratione falsi apostoli, doctrinas apostolorum Iesu suppresserunt, & omnem ipsis auctoritatem subtraxerunt, falsas autem suas persuasiones, novo obduxerunt colare, & omnibus modis eas aliis commendarunt, ct hoc modo non solum commercium quasi animarum instituerunt, sed & ipsi lucrum haud leve ex hac mercatura spirituali pereeperunt, & quaestum fecerunt. Quod vitium iam in Romana ecclesia est obvium. Ceteroquin res est indubitata
eompunxisse Paullum apostolorum falsorum doctorumque litteras commendatitias hine I inde corrasas, & ex adverso sui muneris fideique stabilivisse auctoritatem. Inde de sua in Corinthios pietate minimeque meam animo scribit Paullus: ου 5πω - ἀλλ υμις. ψ.
ad h. l. p. I98. a Lond. o vid. ei. Anal . sier. Pan. II. Exeurs LXXXI. p. Iro.
77쪽
Non vestra, sed vos quaero. Non enim debent meri parentibus cong rere dimitias , sed pauωntes liberis. a. Corinth. XlL com. I . Nemo, nisi male feriatus & iniquus Apostolorum censor, hanc, qua Omnem a se ditescendi cupiditatem fortiter amovet Paullus, ipii vitio vertet rationem. Illustris hic Iesu praeco, qui omnia humanae felicitatis hona ne tanti quidem aestimavit, ut ipse profitetur, Philip. cap. III.
8. 9. neutiquam lucrum aut divitias a suis auditoribus corradere alla. boravit, ut potius fimem sitimque sustinuerit, & manibus suis ne. cessarium sibi comparaverit victum, I. Corinth. IV. II. II. quo malevolorum extingueret, de quaestu, susurrationes. Non defuerunt Corinthiam in ecclesia tenebriones, qui Paulli famam eo nomine,
quod munus suum quaestui haberet, frivole sugillabant, quorum lascivia erat compescenda. Nihil enim persona Paulli videbatur i, dignius, nihilqile ipsis Corinthiis accidere poterat ingratius, hoc novo opes ex aliis eliciendi aucupio. Saniores enim sagacioresque in. ter gentiles suorum sacrificulorum avaritiam, & pecuniam acquirendi studium, torvo aspexerunt vultu, aegreque sunt passi, se his artibus Pecunia emungi. Laudanda proinde fuit Paulli frugalitas ct a stinentia, qua edocuit, se ab erronibus, & falsis doctoribus, multis differre stadiis, seque non auditorum suorum fortunas, sed salutem
optare, emagitare, & anxie quaerere aeternam. Secus egerunt falsi
apostoli, de quibus illud HORATII r verum est: O cives, quaerenda pecunia primum es, Virtus post nummos. XXXVII. ωήFidem nostrae sententiae facile conciliamus, si istorum temporum conditioncm penitius ex Patrum introspicimus documentis.
Insigne nobis apud TERTULLIANUM occurrit huius argumenti testimonium. TERTULLIANUS, adversus haereticos disputans, illorum fucatas & subdolas exprodit litteras . quibus alii; Christianiqfecerunt sucum, haec in verba erumpens: Si haeratici sunt, Christiani esse non possunt, vom a Cisso labendo, quia de sua electime sectati haereticorum nomine admittunt. Ita non Christiani nistam ius Opiunt cirisianarum Iatera G, ad quos mercto dicend- es: qui
t vid. Epistol. Lib. I. EpistoL I. .
78쪽
NVS talsorum apoliolorum imposturas, ct fraudes, e quibustiarum litterarum, quas appellat, Christianaru*, eminet usus. Falsii Apostoli & personati Christiani ecclesiam, quam suis apinis, erroribusque insecerant, deserentes, litteras sibi expetiverunt communica torias, pacificas & commendatitias, seu Christianas, quibus stipati ad alias emigrarunt ecclesias, suum venenum disseminantcs. His artihus coloribusque, Christianorum abussi sunt munificentia, ct manibus ipsis persuaserunt gypsatissimis, se Christi esse apostolos. Ha ius furiaris fuit PEREGRINUS, philosophus ille Stoicus, seu potius, ut LUCIANUS SAMOS ATENSIS t arbitratur, Cynicus, qui religionem Christianam lucri causa ad tempus est professus. Cum veritatis firmamento hic PEREGRlNVS sectae Cynicorum atacia,tur, quod Vitae instituta, quae observarunt Cynici, testibus STA LEIO u S JONSIO x satis confirmant. Nam sordidus ipsis 'suit corporis cultus, & αυταμνια ipsis fuit licita, quod Magnis. CHRIST. GOT . JOECHERVS y nuper admodum solide ex-ῖ posuit. Totam, ni fallor, rem iam iam composuit S. R. CHRISTOPH. ΛVG. HEUMANNUS εὶ, qui de PEREGRINI haeresi
ita sentit: Peremi m tum sectae Cynicae fuisse addictum, tum a Cynicis etiam defensum pro magnanimo. Quo argumento satis, si inror, e itur , Cynicorum scholam hoe scitum eum Stoicis habuisse . commune. Quibus moribus prorsus addictus fuit PEREGRINUS.i Evim porro res est, PEREGRINVM Cynieorum sectae fuisse soci. ium, quum LVCIANVS a commemoret, plures Cynicos ad ro. rum adstitisse. LVCIANVS huius impos oris, quem Proteum appellavit, vitam & mortem fusius CRONIO tradit, & enarrat, quibus dolis Christianos male deceperit, & se Christianum iactitarit, ἰut illorum frueretur beneficiis. Postquam huius PEREGRINI nmi
vid. M. Lib. de Preescript. adv. haeret. p. 84. edit. de Ia Barre. vid. d. viti a Io. BurdeIotio descriptam δ not. adauct. apud Fabriti in Biblita. i Graec. Lib. IV. Cap XVl. p. 48 s. vid. H. Hist. Philos P. VI. ce Cynicis p. ros. seq.xὶ vid. de scriptor. hist. philos Lib. III. cap. VII. U. s. p. 38. y vid. H. Program. de Cynieis nulla re teneri volentibus p. q. edit. 743. et) vid. H. Dissertat. dς ἀυτονηρ- Bhilosoph. p. II. edit. Jen. IIo . a vid. N. Tom. N. P. 1 h
79쪽
IIve 'erarum conmmisatinarum connulis, fanda & detestanda commemoravit facinora in Armenia commissa, - haec tradit, quem dixi. LVCIANVS : Posteaquam tanti sceleris Jama'dmulgata esset, arreptaque fuga , se ipse condemnasset , ineretis vagans sessibus a 3Tabat, terram terra commutando. Qua in ter grinatione, es mirificam illam oristianorum Iapientiam perdidicis , eirea Palaestinam cum sacerdotibus rueribis iliorum comessans. Aes e non multo in tempore puer os omnes prae se esse ostendit, ii Opheta ac sacrificiorum princeps ae strago ae socius , breviter, omnia
solus existens. Praeterea librorum Ποππυuos exposuit , nonnultas veroes sua industria conscripsit. Ac veluti Deum hunc ipsum pen. hibebant: nam eo Iesum avstare utebantur, ef praefectum itam declarabant. Itaque etIammm magnum Hum hominem re ventre colunt , nempe Arum, qui in Palaestina crucifixus est: quoniam δε- mus novum Iliud musterium in hominum visam invexrrat. Tune vero
comprehensus etiam ob hoc ipsum Proteus in ca cerem AD us es. Quae quidem res ipf non mediocrem dignitatem, cum ad in equentem vitam , tum ineptias es gloriam , quarum e ut amanti mus, comeiliavit. Itaque postquam in ea erem coniectus es, Ciristiani hane rem graviter ae indigne feren tes , nullam non impendebant operam Wplane movebant omnia, tentavres, fi quo modo illum furtim pon e reipere. Deinde animadvertentes , hunc conatum frustra esse nihil tamen ex altero , quo capimus egebat , obsequio intermittebant verum omnia cum magna fide es diligentia praestabant. Ae monequidem taleo videre erat , iuxta earcerempraestolantes anus, viduas quospiam, orbos puerulos. Idorum Uero pars, etiam uva intus eum
illa somnum capiebant , eorruptis pecunia custodibus. Exin Omnis 'seneris eoenae inferebant in variae, ae fucri intra sesse sermones die autum. At e optimus AD PEREGRlNVS cadiso enim hoe no minis obtinebat novus quoque Socrates seb idis nominabatur. Ouinetiam in Asa plerasque urbes fuisse constat, a quibus veneram dam laturi auxilium, Christianis mittentiisi ex publico, neque non eodoratisi, virum consolaturi. Incredibile vero es, Daurum studium-eeleritatem in hoe ostendant, se quid tale vulgo innotueri Idiso enim nussi rei parcunt. Proinde PereT O quoque multae tune opes ab illis mittebantur sub vinculo rum pr et tu, nec vulgorem
rerum promentum lucri faciebat. b L 3 f. X vim.
80쪽
PEREGRINUS, Cynicae societatis pro sessor, rerum omnium abstinentiam simulavit. & squalido vitae genere usus est. Nutrivit comam, sordido amititus est pallio. pera ex humeris suspensa, baculum manu tenens, ut annis pannisque Obsitus videretur. Omnes
suas, quas ipsi reliquerat pater, Parianis distribuere pollicitus est opes, inde egenorum & infimae plebis animos in suas traxit partes, nefandaque sua scelera in patrem, & alios viros bonos commissa, hoc operuit peplo. c Sed semel atque iterum extorris, ob stupra &convicia in alios proiecta. factus, incertis erravit sedibus, & modo Judaeorum , modo Christianorum fefellit simplicitatem. & illorum surriptibus nutritus est. Videtur hoc in loco LUCIANVS eum CELSO eadem oberrare chorda, & Christianos cum Judaeis aliquam tisper confundere. Quum enim in sedes patrias, indultu TRAIANI & ADRIANI, se receperint Iudaei, patria cxules, & syna30gas constituerint, dubium est nullum, quin PEREGRINVS in Palaeiti. na Judaeorum quoque deceperit animos. Iudaei enim, teste HER. MANNO NITSlo d), rempublicam sacram aliquo modo restituerant, quod ex synagogis & sacrificiis, quorum mentionem facit LUCIANUS, elucescit. Litem tamen non moveo illis, qui, LUCI NVM his iaculis sagittisque petiisse Christianos, arbitrantur. Tam to magis in illorum descendo sententiam . quanto luculentior est LUCIANI de pietate & munificentia Christianorum locus a nobis statim adserendus. His itaque verbis LUCIANUS e commendathenignitatem, sed simul explodit illorum simplicitatem: λωτα Π