장음표시 사용
131쪽
C. Mutius adolescens nobilis Romanus, cum Porsena Hetrursicorum Rex, Romam obsideret, Senatus Romani consensu, in castra Hetruscorum se contulit, ac in confertissima turba, prope regium tribunal constitit. Ibi cum stipendium militibus daretur, & scriba cum rege sedens, pari fere ornatu multa ageret, eumque milites vulgo adirent: timens scincitari uter Porsena esset, ne ignorando regem, semet ipse aperiret quis esset, scribam pro rege obtruncat. Eum statim regij setollites compraehensum, ante tribunal regis sistunt. Tum Mutius, Romanus sum inquit civis, C. Mutium vocant, hostis, hostem occidere volui, nec ad mortem minus animi est, quam ad caedem fuit, & FACERE ET PATI FORTIA
ROMANUM EST. Cum Rex ita incensus, periculoque conterritus, circumdari ignes minitabundus juberet, nisi insidias, illi structas proderet. En tibi inquit, ut sentias quam vile corpus ijs sit,qui magnam gloriam petunt, dextramque manum accenso ad sacrificium socul O inijcit.
quam cum velut alienato a sensu torreret animo: attonitus miraculo
Rex cum a sede sua prosilijsset,amoverique ab altaribus juvenem iussisset. Tu vero abi inquit, in te magis quam in me hostilia ausus: Iuberem mactε virtute esse, si pro mea patria ista virtus staret. Tum Mutius quasi remunerans meritu: andoquidem, inquit,est apud te virtuti honos, ut beneficio tuleris a me, quod minis nequisti: trecenti conjuravimus principes ja- ventutis Rom nae, ut in te hac via grassaremur, mea prima sors fuit, caeteri ut sors ceciderit, quo te opportunum fortuna dederit, suo quisque tempore adderunt Hujus periculi casus Porsenam moverat, ut ultro Romanis pacis conditiones ferret. Ab hoc C. Muti, facto sumpta est Hierographia: Cernitur enim dextra manus cum gladio igne torreri, ac dictum Mutij, Symbolum est. Mutium Romanum, Mutius Columnas bi imitandum in rebus bellicis proposuit: idque non naale,quod equitum praefectus, industria & audacia, ad res Reliciter gercndas opta Shabeat.
CELLAS. Familia Columnensis in parmis gentilit ijs solet pro figno militari habere antiqui rus Sirenem. Est autem Siren monstrum marinum superiori parte virginis forma, inferiori piscis. Poetae tres fuisse fingunt, ac Acheloi filias. Quae melodia, cantusque suavitate nautas cum ad se pellexissent; tandem undis obruebant, ac interimebant: Hae, ut in unisis & procellis tanquam in naturali domicilio tutae vivunt, ac propterea procellas omnes, marisque tempestates contemnunt, ira etiam Princeps iste Sirenis figura, & Symbolo ostendit, se adversa omnia contemnere, ac vi nutibus suis ita fidere, ut non dubiter se illis Omnia adverta,& contraria facit E superaturum:virtus enim adversa non timet; quia cx ijs facit eluctatur. Idque tum maximE verum est, cum quis jam naul toties adversa Di0 ligod by Cooste
132쪽
adversa pertulit, aς iis serendis ita obduruit, ut iam quodammodo in naturam & habitum transierint. Tum enim vix sentiuntur, ae proinde negliguntur Zc contemnuntur, tanquam ea quae nocere aut affigere amplius non possunt.
RE Pu LGENS.Vt Luna 1 nubibus tecta, paulatim discussis nubibus uetum refunget: Ita etiam viri illustriis ,rerumq; bene gestarum gloria clari, fama,si binimicorsi calu'rijs,vel convitiis obscuretur,ac ad aliquod tempus obnubitetur: tandem virtutis insita vi ac tempore, inimicorum adversariorum
liue machinationibus depulsis, iterum refulget, ac in pristinum statum re nituitur. Id sibi futurum virtuti confidςns princeps, qui eo tempore qu hane Hierographiam edidit, ab adversarijs multa passus suit, pollicetur. Virtus enim δc tempus quantumvis deprimatur ac occultetur fama, eam tandem in lucem protrahunt, dc quod verὶ in se continet, bonum sit vel malum propalant. Ob id recte veritas temporis filia appellatur, quod nihil latere sinat, sed quaevis in lucem proserat. Admoncmur itaque hae Hionia phia, ne diffamati, aut rebus advelsis pressi, desperemus, quod tempore tandem mala omnia finiantur. Ac Deo opt. Max. si intςrdum nos adversis amigat, illa iterum sua bonitate adimat. tandemque x diis benignitatis nobis refulgens, donis innumeris nos ditet, ac maloryi ras rum memoriam jucundam faciat.
Accipitre hie depingitur. Accipitrum genera varia distinctio ge
nerum ex aviditate, alii non nisi ex terra rapiunt. avem, alij non nisi circa arbores volitantem, alii sedentem in subluni: aliqui volantem in aperto. Itaque dc columbae novere ex ijs pericula, visoqμe considunt, vel subvolant: contra naturam eius auxiliantes sibi. Regia est avis accipiter, aniurnosa, robur ejus in pectore, ungvibus de rostro, quo praede caerebrum statini tiansverberat. Sicuratus si praedam impetitam arripere non potest. indignatur, ac vix eo die ad dominum redit. In hac Hierographia accipiter Lusciniam devoratur' rapin illa supplex laudat accipitrem ac pium, qui trux est vocat, admonetque ne pias manus sceleret. Verisimile est . Μystam admonere velle eos qui potentiorum injuriis expositi sunt,ut dil- simulent, bona verba dent, ac supplices tempori cedant, donec ira, dc indignatio potentu frangatur, aut extinguatur. Lex in aulis Principum, ubi potentes etiamsi injurii, ac injusti siti respici accoli volunt, utilissima, imo neces aria. Hane qui non servax, neque injurias dc despectum sui, ferre tantisper, ac magnatibus adulari, vel jocis placere potest, superct eruditione dc probitate quemvis, nunquam emerget. Non. doctos, non probos, on pios vult aula, sed fictos, qui probitatem in lingua de fronte, ferunt, ac potentibus ad nutum, omniaque obsequia praesto sunt. Hinc versi ulus:
133쪽
niam imitetur, oppressus facile eluctabita nihil ide ut ad summa perve.
Pyramidem aut obeliscum constantiam designare, jam saepius evi plicatum est. Ornatur pyramis vinea & corona. Vinea, qilae fructumiliavisinnam, hominique maximε sanutarem profert ue ubertatem,rerumq, amuentiam designat qua Mysta obelisco notatus, se a domino i fidelister instoivit, donatum agnoscit & gloriatur. Corona, lasnorema otiam et dignitatem, quam itidem domini munificentia adeptus es uaq; oonatui significat. Quibus omnibus, ut nihil potest homini in praemium fidei statis maius tribui, ita etiam nihil decentius, quam tale beneficium agnoscere, ac si non factis, saltem verbis, testimonijs, di monumentia, segratum posteris ostendere, quod aptε profecto hac Hierographia Mysii ornari domini sui beneficijs confitetur, declarat.
Eleganter Princeps iste Symbolo ait: Ο M NES SUB IVGO
MEO. Quis enim dubitat, sub Solis jugo omnia non solum inferiora, sed etiam superiora esse. sol enim lucem suam stellis omnibus praebet, adsisque inferiora omnia illuminat, ae calore ita fovet, ut sine illo, ne animalia, neque plantae vivere, neque mineralia, & metallica formam alia quam consequi possint i Calore enim movet cuncta, & in actum redigit, illo deficiente omnia intereunt, quiestunc horridamque plahe faciem nanciscitntur. Id hyems, illaetiae mundi. plagae, quae arctico polo vici niores sunt. ostendunt. Ut itaque sub Solis jugo omnia sunt, ac ab ipso tanquam proximiore numinis instrumento, quod sint, habeant. Ita My sta indicare voluit, se Solis instat suos simili modo sub jugo habere velle, ac iugum suum non minus quam Solis suave fore, eoque vitam,omnem que commodam vivendi rationem habituros: Hujusmodi propositum principes decet. Qui enim jugum, quo excarnificent, expilent, ac abu' gant subditos proponunt, ac instituunt, non Principes sed Tyranni sunt, digni ut diis manibus sacrificentur. Bonum ita. iugum hic PrIneeps sole, a quo omne bo-
num manat, derionstrare voluit. D mi by Coostel
135쪽
Princeps iste hanc Hierographiam exhibuit dum bellu Uetonensegereretur. Defendit enim Veronam contra Gai Iorum, Venetorumque impetus, qui duplici exercitu illam obsederant. Cernitur toga vel tellaris tunica inter ignis flammas illaesa permanere, quia ex asbestino,aut miantho lapide conflata est. Scinditidi enim aut finditur in illamenta lapis, certoque artificio netur, deinde texitur, ut vestes Sc lintea ex eo coninficiantur; quae cum squalida, aut sordida fuerint in ignem, & flammas proiiciuntur, aut detinentur, ut mundentur, nitidaque, sordiumque expertia fiant. Non consumuntur enim ab igne, quia lapis iste omnes ignis non solum iniurias perfert, sed exustus mundatur. Vt itaque Amianthus lapis, S E M P E R. in igne PER UICΛX, id est: constans manet, ita Mysta se contra omnes hostium conatus, semper constantem fuisse, hac Hierographia ostendere voluit.
Quaecunque in hac Hierographia apparent, omnia natura dictancte seruntur. Sol ab oriente in occidentem, aut si mavis proprio, & naturali motu ab occidente in orientem. Nubes venti amatum sequuntur. Mare naturali suo motu Iunae motum sequitur, Zc flores sursum feruntur.
Cleonia etiam NATURA DICTANT E semper altiora petit, ac nubes superare nititur. Propterea hane Symbolo loqui, dc Mystae locum suppplere existimandum est. Ut enim Ciconia maria transvolat,ac montiu omnium iuga, & nubes volatu superat,ac ad sublimia contendit, ita etiam Mysta in se eandem indolem percipere clare demostrat. Proindose non exilibus humilibusq; esse contentu, sed NATURA DICTANTE ad altiora, ut ijs potiatur FERri, sive ea sint mundana, ut honos, gloria, dc
virtus,quae caeteris rebus omnibus praeseruntur, sive coelestia, ut aeterna Re Iicitas, ac Sol ille aeternus Deus, ad quem absque virtute non datur accessus. Ad hunc enim Solem qui NATURA DICTANTE feriur, beatus vere dici potest, pauci enim propter primi parentis lapsum ad illum solem summum bonum, phi res ad malum feruntur. Nemilii lacceptu inserendum est, si quid boni appetimus, & consequimur.
Fuit haec Hierographia primum inventa ab Ersilia Cortese de Monti nobilissima Remina, quia proci quos repudiarat multis cladibus ipsius bona, ut se ulciscerentur, affecerant. Ab hac proculdubio desumpsit haec Prinei pissa hanc Hierographiam, quae fortassis opum fortunaeque jacturam, alterius instar passa fuit. Ostendit itaque animi constantiam, dc fortitudinem, ac se nulla fortunae, calamitate, impetu, aut insultu com moveri, aut frangi: sed animum invictum tenere: quia' etsi incendio omnia delerentur, tamen OPES tantum NON ANIMUM exuri. Hic enim superstes, & firmus, in Relicia, Relicia efficere, ac res amissas, perditasque, arte, industria ac prudentia recuperare, omniaque in pristi. Di ilirgo. Corale
136쪽
in pristinum statum redueerdi potest. Sequi videtur hoc casu Biantis dictum: qui incensa patria admonitus, seu increpatus, quod nihil suorum bonorum ex incendio secum efferret, ut caeteri, respondisse dicitur: bona mea omnia mecum porto: animum intelligebat, varijs virtutibus, artibus, ac scientiis instructum, suppellectili ac pecunijs praeserendum,quo non solum praesentis fortunae injurias se su perare, sed ita rem suam instituere possie confidebat, ne in posterum egeret: Haerent enim praecordi j vera bona, vivoque nihil eripitur posse ri, sed ne mortuo quidem, in ani. ma siquidem sunt, quo nec foriunae, nec mortis dextra se porrigit. Vera bona &vinutes non delentur fortunae telis, nec igne extinguuntur; Imo potius augentur & clariores fiunt. Vtcnim Solis splendor post tenebras ae discussis nebulis vivacior apparet, ita & virtus calamitate obscurata, tandemque depulsa, clarior elucescit. Premitur non opprimitus: virvuli ac quo magis deprimitur, eo fortius se erigit.
Diversam I patre dc matre Hierographiam edit M. Antonius o lumna iunior: Sed eodem sensu; ut enim quercus arbor dii rissima,&robustissima , omni ventorum generi sese opponit, ac semper immota manet: ita Principum dc Heroum animi nullis fortunae telis cedere debere ostendit. Frangi laevi fori unae adversae amatu animum, muliebre est, dc viro indignum. Fortis vir, non solium adversa non metuere, sed ne mor
tem quidem debet: ut Socrates, qui Platone teste in Apolog. morti adjudicatus, propter philosophiae sinceram professionem, ad judicem convee , sus ait: Equidem vos omnes singulari quadam benevolentia conplectore parendum tamen potius duco Deo immortali, quam vobis. Itaque quamdiu&spirabo dc potero, nunquam philosophiae curam ahi jeiam:
nec vestri admonendi, modoque, ac more meo adhortandi ad virtutem. quemcunque ex bis nactus fuero, occasionem omittam. Huiusmodi fortitudinis exer la apud Christianos eorum, qui pro fide sanguinem e fuderunt, inulta extant: Imo & tenellae virgines, ut S. Catharina, Apollonia ae aliae innumerae, non solum mortem non timuerunt, sed summas delicias, in poenis crudelissimis,&atrocissima morte se pereepisse, saeps spectantibus demonstrarunt.
Mulierum & virginum Hierographi eae inventiones, plerunque virorum ingenij acumine oc elegantia superant: ut praecedentes complures examinatae, dc haec facile ostendunt. Nec mirum,cum foeminae ingenium a durioribus negotiis,civilibus curis, ac gravioribus studiis solutum, amoribus, animique affectibus totum incumbere possit. Haec certε si quae alia mihi ingeniosa videtur: inquit Symbolum UNA FUIT, nempe, eandela ardens, id est anima, vita una, imo humanum corpusculum unum ardens, vivens amore optati sponsi: Quid enim aliud corpus virginis a more ardcns, quam candela ardens Candelae vita, ignis & ardor est. Uirginis amantis vita, amor sponsi aut sponsus ipse; neque enim
137쪽
uo. iitie vivitur aliter, quam in amati eorpore. Sed postquam virgo sponsium consecuta est, & conjunx facta: jam duae candelae, vinculo apparent Ii-eatae. ac simul mutuo amore flagrantes, duplicatoque lumine se mutuo, uvantes, aliosque illustrantes. Tum gaudent se binas & junctas, quae antea solae fuerunt, non solum ut sibi prodessedc lucere, sed etiam aliis possint. Hoc gaudium hac Hierographia propalare Principista Hiero-
Proeera arbor quam Hieroglypton exhibet patrem, propago filium authorem Hicrographiae designat. bymbolum T Α N D E M, mentem Mystae etiam uno vocabulo satis explicat. Cernitur arbusculae propago a maioris radice ex pullulans, quae TANDEM excrescet, ac majori similis fiet: Haec eniat arborum natura & proprietas, ut quae a radicibus ei jeiunt germina, in ejusde generis arbores excrescant. Promittit itaq; An. tonius iste filius, se patri similem T A N D E M fore: virtutibus nempe, omnibusque animi,quibus ille pollebat, dotibus: Neque enim aliud laudaretur propositum, cum virtutes, non vitia majorum imitanda sint. Quam fuerit autem pater vir omni virtutum genere clarus, neminem la tet. Hunc quod filius sibi imitandum proponat. ac se similem parenti fore promittat, jure laudandus venit: Majorum enim virtutes aemulari egregium, superare gloriosum, ac utrumque non laude sola, sed corona dignun immortali. Dissiligod by GOosli
139쪽
Ex symbolo & figura facit E colligitur, Principem hunc vivos &perennes aliquot fontes in aquaeductum aliquem derivasse reipub. juvandae causa,ac in perpetuam praestiti officij memoriam, hanc Hierographiam posteris reliquisse. Prudentes sunt illi Principes, qui multorum commoda quaerunt, acea construunt,quae non sibi solis voluptati, sed populo univerin utilia sunt. Inter haec aquaeductus praecipuum locum habere debent. Prosunt enim aquaeductus in civitatibus, ad extinguenda incendia, ad rem domoestica & culinariam, ad varias opificum officinas, ad molendino & alia innumera, sine quibus incommodε vivitur. Nulla est civitas etiamsi flumine careat, quin arte aquaeductum extructum habere possit: Sed magistratuum ignorantia aut negligentia,tantum beneficium saepe omittitur. Uni flumen nullum est, ex aedium stillicidijs collecta totius anni aqua, aquaeductui suificere potest, si artificiosE construatur: Verum ubi politici non sunt, frustra non consueta, aut nova proponuntar. Multi malunt glandibus, quam tritico vesci.
Maturitas persecta frumenti symbolo promittitur. Spectantur enim quatuor frumenti manipuli, qui aeri expositi aliquot diebus, Flavescunt, ac frumentum spicis inclusum, terreoque humore adhuc humidum plenam maturitatem adipiscitur. Non dubium est, quin Mysia, si dum Hierographiam ederet, aetate junior fucrit,ac propterea ad res gerendas, non satis adhuc idoneus,brevi aetatis, Zc judicij maturitatem sibi fore, Symbolo suis promiserit. Verum si aetatis ratione haec Hierographia constituta non fuerit, aliquid magni Mysta prae manibus, ac in promptu habuit, quod quidem nondum perfectum &absolutum, brevi tamen forespondet: ac ob id moram rei certae, & venturae, aequo animo tollerandam esse. Vt enim frumentum in manipulos congestum, non statim in horreum deportari debet, sed primum Soli exponi, ut siccatum, horreisque ingestum, non facile putrefiat, & corrumpatur, ita res utiles, necessariae, dc magnae, antequam occasio se offerat, expediri, & praecipitari non debent. Mora quippe adjuncta, paulatim ita regendae sunt, ut Delicem sortiantur eventum: Tempus enim quaevis negotia maturat, ac rebus gerendis OP portunitatem praebet.
Turris ex quadrato lapide in mari vel flumine extructa est. Hanc undiq; ventorum amant procellae, sed frustra. Turris, Ducem,c usq; animum notat. Venti&undae adversarios, achostilia quaevis. Vt itaque turris
firma, V N D IQV E FRUSTRA impetitur, ac delici non potest; ita
Dux iste se non solum forti animo esse profitetur, nullasque fortunae vel adversariorum minas & insultus extimescere: sed etiam tam firma basi inniti, ut nullo fortunae impulsu nullisque adversariorum arietibus con cuti, aut convelli possit. Basis autem, bona conscientia, & virtus est. Bona siqui-
140쪽
na siquidem comentia adversa non timet,ne mortem quidem,quam binis tam fore, & adversitatum Omnium finem agnoscit. Vitam etiam jucundam oc laetam, ut mala, tristem facit.
Si recte facies, hic murus aheneus esti,
Nil consire sibi, nulla pallesere culpa.
In vigilant animosel risi parati
n plicium exercent cura. tunc plurima etersuPe imms in dubiis timo r. 1
Uirtutis etiam ea vis est, ut non solum externorum hostium vim repellere, x illudere, eorumque conatus selistraneos facere possit: Secletiam, ut internos illos hostes, id est, vitiorum impetus, animique pravos affectus, iram, avaritiam . invidiam, libidincm, ambitionem, superbiam, gullam ac ignaviam domet, frenet, ac vincat. i
Antiqua Gnome est: Virescit vulnere virtus. Ab hac Symbolum desumptum videtur, eodem fere sensu. Quercus virtutem significat, constantiam imprimis, &socii rudinem, quia a nullis procellis,aut tempestatibiis facile deijci potest. Securis veto qua vulneratur; hostes. inimicos, acres adversas designat. Vt itaq; securis quercui vehementius adacta, eandem vulnerat, ac 1 vulneris & fissurae vi aut vigore, ita detinetur, ut vix,& non sine magna vi abstrahi possit: ita iste Princeps, si ab hostibus, vel rebus adversis lacessitus, aut laesus fuerit: non solum se non abi, cere, ac minuere animum, sed potius retinere, ac augere, ostender .vult. Ut ptime hac ratione EX V UL N E R E, seu incommodo illato, VIGOR. prodire, dici possit. Hoc enim proprium viri fortis, & magnanimi est. ut laesus aut premis, illi crescat animus, ac illatum incommodum evincere & depellere, vel patiendo, vel obstando fortiter, conetur.
Orbis quo Sol desertur, non est orbi terrarum concentricias: Hinc fit, Solem interdum remotiorem, interdum propiorem terrae esse. Cum Iongissime a terra distat, in auge esse dicitur. In hac Hierographia, neque in auge, neque in opposito augis est, sed in medio itinere movens se, dctendens versus augem. Carolus Spinellus primus author istius Hierographiae, qua& nunc tota familia utitur & illustria. dc Reverendisi. apud suam Sae. Caes. Majestatem Rudolphum II. Imperatorem gloriosissimum, nuncius Apostolicus in indicare voluit: se nondum desiderata& optata attigisse: Quae autem ista fuerint, difficile est conjectu. Possunt enim amores, honores, divitiae, ac aeterna desiderari. Αmores, a junioribus oc solutis voluptatis causa: honores, & divitiae 1 viris, ut alijs benefaciam: a caeterna ab utrisque, si sapiunt, appeti solent. Carmium istum in rebus bellicis Carolo Quinto & regi Philippo Hispaniarum inservivisse fidelissime, ac magno cum successu, testantur historiae. Alii etiam complures istius familiae, iiii eadem Hierographia usi sunt,& adhuc