장음표시 사용
131쪽
Setundi argumenti Cui acii aciem retundit bellissime idem uir doctu ' Potuit,
inquit, eclaro vocabulum peremptorium iu Coussi tutione Theodosii, cuiuς hodie paris is minimam tu utroque Cod. habemus. sed videamus accuratius an haec sit va-Ieni iniani mens, nominatim, & totidem verbis extitilla in Constitutione Theo dosii, quam laudat, vocabulum peremptorium , omne quod plane illa verba tinnire videntur, ne aIiquid missi ede exotiim , quod non per illud venerabiti
consit, tum hoe peremptorio meabulo concludatur . Dicendo enim omne, nullum peiantius cum libet litis, aut causationis Emitem dereliquit: voluit quidem The dosius, ur in d. μυ. Valentinianus ait, poli triginta annos nulla penituq iurgia
quae medio tempore mota non fuerant, excitari: eumque usum est e constatunia
versalibuet voca ulis indefinitis, ut Grammaticorum filii loquuntur , se enim habet Constitutio : Si quae res, vel ius aliquod postuletur, Dei persona qualitvmque actione, vel persecutieme pulsetur; quae verba plane generalitatem designant. Et perinde est ac si diceret : omnis actio tollatur praescriptione triginta anno Tum , & ita contra prava quorumdam interpretationes accipiendam elle Thesdosi Constituti mem Valentinianus monet, ut in tam expressa generalitatis de signatione nihil censeatur exceptum. Ideoque , ut tollatur omnis dubitandi o casio, ita hoc venerabile constitutum paucis verbis perstringit in rub. de triti uiata annorti in praescripuone, Omuibus causis opponenda: quam & ideo peremptoriam rubricam de praescriptione tricennii Sidonius vocat d. epist. 6. Non videtur igitur Theodosius habuisse ipsum vocabulum. omuer sed idem extulit per unive
salia indefinita, &, ut ita dicam, sequi pollentia. Et hoc est, opinor, quod ait Valentinianus, venerabile conititutum nil il excipere hoe peremptorici vocabulo, quod ipsa scilicet in prima fronte legis, & in primis titulis , ut loquitur Tertullianus in lib. de pudicitia, id est, in ipsa rubrica, interpretationis causa proposuit. Et hoc in nurre perspicue videtur Antanus ipse, qui nobiet has N vellit plerisque locis interpolatas dedit, in μυ. eiusdem Valentim de episcopal.
νυdic. ubi respiciens ad illam Nov. Valentiniani de pristri . triginta anu. &eius verba adnumerans: Dacialiter, inquit, e fuit, scilicet Ualentinianus, usomnia de omnibus causis intra triginta annorum curricula raucluitantur i, intra
enim illo loco esse legendum, non infra , quis non videt. Quod si contenda; fuisse in ipsa Theodosii Constitutione controversam v cem omnis, non admodum repugnabo; quia, ut dixi, eam habere potuit integra Constitutio, nee ideo necessario sequitur hanc'vocem aliquando fuisse in commentitia quadam vetustiori CCnstitutione, cuius memoria nulla extat. Sed, si bonas eς, hoc saltem bona fide cognoicere debes, quod negari non potest, Valentinianum loqui de Theodosio iuniore, quem dominum, dc perennem Au- Iullum vocat in L N . De praescrip. triginta auu . quia nondum e Vivis e cesserat. At in Noυ. De episco It iudicio , vocat eum divae memoriae The dosum, quippe biennio iam ante defunctum , quae omnia ex puris fontibus historiae hausta , nulla relinquunt dubitationis occasion m. Ex superiori igitur disquisitione apparet, non alium vetustiorem auctorem prae scriptionis triginta annorum esse quaerendum, quam Theodosium iuniorem, cuius, ut dixi, Constitutio extat in utroque Cossi fuit autem primum in Oriente Palicata ; de hanc deinde promulgavit in occidente Valentinianu; iunior , ut colligitur ex Nou eiusdem Ualentiniani , data Alterio Cons. id est, anno a .
poli Conitituti an Theodosii juaioris, datam V ictore Coalala, ut recte Sid
132쪽
et a se i Λε hane Novellam in Galliis'ante nesciam fuisse, id est,
Aana in cruretatio cavillabatur : omnes omnino actiones , quae videri poterant
ἴ- primum huius praescriptionis auctorem esse volunt: ita ante Anastaliuα nisdem priscliptionem in quihuidam causis fuisse admissam iam liquido docui. Haee est, ni fallor, praescriptionum origo vera , certusque huius IuriSpre D de duo necessaria fuit superior dissertatio, ad interpretationem eap. nostri Hellant , in quo probare non potest Alexander III. praescriptionem triginta , quadraginta annorum, quae malae fidei pyllessorem defendit: lad contra ce su malam fidem nocere omnino possessori, sive mitium dederit possestioni, si Medente possessione supervenerit. Qui enim quocumque tempore stit , te rem
Pictam po dere , bonae fidei possetat disi non pineis, id est , ex ipse Iure
vili nam respicere videtur ad L. Bonae fides, j. I. U. De ac reri dom. Ahoe quoque et D. Augultino, ut omnium bonarum artium , Ma Iuris Civilis ritia dominorum, qui talentes prudentes tamdiu patiantur rerum inarum ue-eelsoreς, & pollassores iniustos; vel propter tanti temporis morem , &sonem, ut hae etiam ratione plectantur ignorantes, qui lingissimo tempore inprrore versati tardius res sua; repetere videntur, qu tamen praetextus I'onti-
ob, o aest .& gen aliter censet, sive domini iciant & patiantur,sve ipse ignorantibus triginta, vel quadraginta annorum spali z fit , malam fidem semper nocere possessori. Qua in quo antea dictum est, pugnat jus P I fςium ' ' 'μ. s ά ά3, i pzm iuris naturalis aequitatem, A vetera'ura praeseriptionum, qua bona fide nituntur; non recentiora Principum Rescripta. Eleganter . IEpitaphio Fabiolae Alii finit leges Cafans, alia orbii: aliud Paulas -ster,
rara hostilis In quo duplex error notatur a D.
Cui acio Primus hie est, imperite Alexandrum scribere huius praetcriptionis Gunum dc eumdem constituere auctorem harum praescit isti T , cum laxis stet esse divertorum. Non placent quoque Antonio Augesimo Archiepit 'po Tarraconensi, viro erudito, re de utroque Jure bene merito, vera qui utut Ponti sex illo Ioecii Propter vitandam miserarum segni Nem . m h/''u shre displicent; his enim rationibus utimν IUiniauus, ne rerum d mmta u in Mno snt, ne cui unga γ indaritata paullo aUeratur.
133쪽
sed his obiectionibus breviter satissaei . Quod ad primam attinet, primum
dicam non immerito monuisse divum Hiemnymum in periati ad Chroni v Eusebii , libritiorum negligentiam ad auctorem non esse referendam; nec potuis se Alexandrum rem Leguleiis notitsimam ignorare, & nescio quem Ephesinum Legislatorem Origenis patruum , non sine delirio e minisci: quia Romanos Imperatores harum praescriptionum auctores esse, si non ex legibu , saltem ex nonibus diicere potuit. Gelasiuς enim Pontifex max. nominati in Romaniet Im- Peratoribus tribuit hoe ius, in eam Praesulum i 6. q. p. illo loco et Jure sibi et, Eicent quod tricennalis lex conclusi; quia ct filiorum nostrorum Priveipum ita emanaυit auctoritas p quibus verbis latis designat Romanorum imperatorum Constitutiones de ptiescriptione tricennii, ut Concilium Hispalense ex quo sumptus est Wa. Inter memoratos ea L cam q. Illi, inquit, tricennalis o Elio stea rium imponit, hoc enim facularium Principum editio maeeipiunt, Praefulum Roman. decrevit auctoritas. Quibuq adde caetera in eadem qua itione a Gratiano allata ex libris Iuris Civilis, quae non potuerunt esse incognita viro cann. num peritissimo. Hoc enim nomine nominatim laudatur ab Innocentio tri. in cap. Inuoluit, de electi in auris meret. Coll. ubi de quodam Canone ab Alexandro III. edito verba iaciens: Praedistis canon, in iit, eui non μr eum ui canones non nuset antiquos, sed per illum qui pleue umerat Ononieas Iam Etiones , in Consilio multorum I mi perhorum es editas. Sed quid moramur, vel cavillamur, squis sedulo , & diligenter retenseat Uerba quibus Pontifex utitur in hoc eam reperiet ea ex ipse Imperat rum Coninstitutionibus desumpta esse, in quibus primum illud notandum occurrit , quod dominos res suas ab ini ullis polletioribus non repetentes, miseros vocat ; quod sumptum est ex L. unici C. De Discap. transs. ad quam sine ulla dubitatione voluit alludere. Et eum ait hanc praescriptionem esse inductam propter vita tam segnitiem, & longi temporis errorem , Ze confusionem ; quis nm videt e translatum esse ex ipss Constitutionibuς Theodosii, & Ualentiniani r n minatim enim Theodosiuς in d. L. i. C. Theed. De actiom certo tempore Fit. nimiam segnitiem & negligentiam dominorum aeculate Ne quae, inquit, nil δε nimis, oe des ii quaerimonia relinquatur. & Ualentinianus in L No. Pr νων tama clatis incuriam, sie enim legendum, non iniistiam. Pertinent qu que ad temporis errorem, & confusionem haee eiusdem Valentiniaui verba et
Quis ferar ιnsilui jureia, quae aia, & proavi nescierunt. qua alia improbum litigatorem tam valida defensa Dbm ebit, se moessorem nec faecula in insultum transa ἰa defendunt. Haec omnia mira brevitate perstringit Alexander III. eum alte Propter vita dam segnitiem, o longi temporis errorem confinouem ; quod diligentius apud me reputans , numquam sit potui in animum inducere meum , ut existimaverim tam inepti erroris Alexandrum III. esse auctorem : & , quod quibusdam recte placuit, observavi locum esse corruptum imperitia scri pioris, vel librarii; qui sc mihi videtur restituendus, ex vestigiis, & apicibuq literarum, & ex his quae longa dissertatione praemunivi . Seripierat Alexander III. Theodosius, vel Theodosianus le/islator, Orientis partibus , ubi restituenda est quoque par iculatu, vel potius subintelligenda per eclipsimi ut illo loco, terris ractatus, ati quα verba eum essent compendie exarata , ita interpretarus est ineptus librarius lemus pro Throdosius, vel Theodosanus y pro Orientis partibus, Ortouis P
134쪽
mus. Codex Coneiliorum habet Ephesius pro Ephesinus . Quae varieta lecti nis luxati loci argumentum praestat, ex qua lectione vir quidam doctus reponebat, Eugenius, quasi hoe jus tribuendum sit Eugenio tyranno 'euius aucto rem verum ella Theodosum iuniorem, etiam post tempora Eugenii, satis 1
Hoc est igitur, quod verissime, & eruditissime Alexander ΠΙ- scripsit, primum Theodosium Legislatorem huic praescriptioni legis imposuisse vigorem in Orientis partibus. quod & ideo Cui acta suspectum videtur , quod primum a b
Oriente fluxerit. Eadem loquendi sarma utitur D. Ambrosius π.82. lib. o. Priamus, inquit, in Occidentis partibus iniersa intere se ristatus sancta memoria vis conjunxit: fuit autem hoe ius primum in Oriente partibus publicatum a Theodoro iuniore, cui dehemm Codicem Theodosanum , quem sine ulla dubitatione respicit Alexander IlI. Codicem autem Theodosianum primum fuisse in Oriente rusticatum docet Noeri ei uidem Theodosi , De Thria. Coae auctoritate , data Conilant opoli ; in qua & hate verba habentur , quae mirificct emendationem meam confirmante His adiicimus, inquit, nullam Conis tutionem in posterum is lat latam io partibus Oeetdeuris, alio in loco ab intacti sima filio nosera Valem riniano pilo proferri, nisi iae idem diuina pragmatica no iris mentibus intimetur, od t emare etiam necesse est , in his quae ρεν Orientem nobis atidioribus promutigamur . Regebat Theodosius Orientis partes, Valentinianus vero collega incidentis. Recte igitur Alexandro restituo, & Theodosio, partes orientis, quas imp vita manus male sullulerat e & bellissima occasione rapta , gravit limo auctori Tertulliano, in lib. De pallia , trinas orbis terrarum oras, illo loco valde ab eruditis. viris vexato, nec intellecto Po Griathi obscaena omina, m Lepidi violenta ludibrιa, ps trinas Pompeia aras , o longas Caesaris moras . Restituo non ex levissima quadam ariolantis animi eoniectura , sed ex eertissima fide verborum M. Tullii, quae ille eruditus auctor habuit in animo e Trinas Pompeii oras , se estim M. Tulliuet in orati pro Sextio , de eodem Pompeio , qui
tripartitas renarem orbis oras , atque regiones, trihus triumphis aditi uesas Diae I n perio notavit. Et in erat. pro Corn. Balbo : siti . tot habet tritim os, quothnt ora partesque terrarum. Oras igitur, scripsit Tertullianus, non arax, in quibus quaerendis frustra sunt viri docti, N. Alexander noller, partibus Orientis, non Origenis patruus: qua lectione recte e stituta, remanet sententia elegam,& vera cap. nostri, primum Theodosum in partibus Orientis hoc ius promul, galle. Et satisfactum est ol,lectioni primae. Ressat secunti, male Alexandrum utriusque praescriptionis unum , eumdem que facere auctorem , cum constet esse diversos . Respondeo Alexandrum cum ali, Theodosum Legislatorem primum imposuisse vigorem legiς tricennali, vel quadragennali praescriptioni, non respicere Constitutionem Theodosii specialem, quam diximus primum praetcriptionem tricennii induxisse ; vel aliam quam liber, qua praeseriptio quadraginta annorum introducta sit sed Codicem ipsum The dosanum corpuς Codicis Theodosani , cuius Theodosus auctor est , quem &ideo Legi latorem vocat, ut Sedulius ecclestasticus scriptor, in Praefat. veris p schalis. Hermogenianum auctorem Codicis H.rmogeniani, Hermogenianum J
xi latorem vocat: Co Ueant, inquit, Hermogenianum Iuristitorem duas editione
Di operis consecuse. Eademque forma passim lex Theodosana dieitur Codex ipsa Theodos anus, quamuis di aliorum Imperatorum C stitutiones habeat, ut apud
135쪽
Sidonium Apollinarem ep. I. lib. 2. Leges Theodosianas ealeans, Theodorioianosque imponens , id est, inquit vir de Sidonio bene meritus. leges a Theodos in Gui ea nominis fui depositas. & apud Gregorium Turon. lib. q. e. s. Audis obus iiν in lege Theodosiana doctus , id eii , in iure Theodosiano , in Codico Theodosiano. Recte igitur dicitur, Legislator Theodosus, quia legis Theodo sanae , id est , Codicis Theodosiani conditor ; in quo uno , S. eodem tenore
utraque praetcripti' proponitur et praescriptio quadraginta annorum in L. 2. GH Theod. m praescript. longi temp. & consequenter in tit. fet de aft. cert. temp. fv. praescriptio triginta annorum 4 Nee obstat praescriptionis quadraginta annorum primum anctorem non esse
Theodosium . sed Constantinum , ut docui , & de ea post Constantinum re-kribunt Impp. Constantius , ct Constans , in L. 2. C. Theod. de praesta singit/mp. Nam quia haee Constitutio pro Theodosiana habetur, cum sit in corpore Theodosiann , recte Alexander Ii I. rescribit primum ab eodem Theodotiano utramque praescriptionem fuisse inductam, quia utraque in Codice Theodosiano
proponitur. Et ita inventio Innocentium III. in cap. Novit, extra de Itidie.Thira dosio tribuere Constitutionem Constantini eadem ratione , quia extat in Codiace Theodosiam, ut recte notatur est in Editione Romana. Haee fuit igitur perspicua Alexandri mens , primum ex Codice Theodosano in Orientis partibus promulgato, nobis cognitam esse tricennalem, vel quadrasennalem praescriptionem: quam probare non potest nisi bonam fidem habeat ;quia de hoc selo casu ex Jure Civili, amissa forte possessione , actio utilis in rem possessori dari potet , ut nominatim est constitutum in L. pen. f. I. U. De praescriptione triglura , vel quadra tuta a . Fuit igitur a Canonibus admissa lhaee longissunt temporiis praescriptio, si bona fide nitatur: ut praescriptio decem, vel viginti annorum , quae tandem abiit in desuetudinem. & moribus nostris remanet tantum praescriptio triginta, vel quadraginta annorum ἱ nec bonam fidem habenti tu scit longum tempus decem . ves viginti annorum , quod quidam fluxisse scribunt ex Con luetudine generali Galliae et ego non dubito sum. ptum est e cum aliis plerisque , ex hoe jure Pontificio , quod has tantum praescriptiones triginta, vel quadraginta annorum admisit.
obiectio tertia Antonii Auguilini iam proiligata est e molirent, inquit, haxationes s quia alias quasdam actor Iu linianus . At quomodo displicere poteit quod transcriptum esse docui ex ipsis Constitutionum verbis. Denique Julii ni nus loquitur de usucapione , & praescriptione longi temporis , a quibus longe est diversa praescriptio triginta , vel quadraginta annorum , quae & ideo propriam & peculiarem rationem habet, de quibus iam dictum est. Nec praetermittam significantius dicere Alexandrum , legis vigorem primum imposuisse Theodosium tricennali, vel quadragennali praescriptioni, ut recte est scriptum in antiqua Decretali. vigorem enim legis imponere longevae possessi ni, & vetustati; nihil aliud est quam vim & potestatem tribuere legitimae, &peremptoriae praescriptioni, quae eutus sit possessor. adversus eum qui agit. Nam ante has Constitutiones Codicis Theodosani , vetustatis quidem respestias suit , & non leve argumentum p stabat longinquitas temporis iussae & indubita: ae possessionis, ut in.d. epist. Symmachus, post auam dixit contractus originem ess ei uitam, subiicit aetatem esse saecularem qua intentata pol tellio est.'Sed haec ali Latio non opponebatin tamquam perempturia praescriptio , qua statim fit initii-
136쪽
Ili & luessicax actio; ut ante Constitutionem Theodosii de actionibtis per ου-Εbus, rrisima anm spatio fuiendis, iam inducta praescriptione quadraginta annorum , quae actionibus specialibus in rem opponebatur : haec quadraginta a norum praescriptio, ut nominatim ait d. L. 2. C. Theod. De lov. te . praeia scripti, actioiu quidem aers ali non fuit opposta tamquam peremptoria . Seu quamvis, inquit, actio personalis pecuniae postulata, tempore non finiatur; I dex tamen debet inspicere quae temporis intervalla ntillis it sis cadisis interv nientibus fluxerint , O insertimenti vertisaram ; nt diligentias his ransderaris ex oscio iudieantis, quia pronuntiari super his actionibus oporteat , Uimetur . Non erat igitur peremptoria vetuitatis allegatio : sed ejus tantum , secundum ea quae Proponebantur, ex ossicio Judex in condemnatione, vel absolutione rationem habere potuit r ex Constitutionibus, habet vigorem legis, pro lege habetur : ut loquitur Jurisconsultus in I. i. g. tili. De aqua Ο σq. plum arci id est , legitima & peremptoria praescriptio , & quae non patitur ultra progredi Actorem e exceptiones enim , vel praescriptiones , vel ex legibus , vel ex his quae legis vim obtinent, ut ex Praetoria jurisdiltione , substantiam capiunt, s. iarum, Inj . de excepta Et hoe est, opinor, quod Alexander voluit; mi ut suppetiat ferrem pro tenuitate virium , contra magnorum virorum calumnias , non sine quodam itudiosorum fructu , intermortuas has antiquitatis reliquias in lucem revocavi. Si quis sulgore ingenii aliter tenebras fugarit , me in hac luce caecutire non d L
137쪽
SUMMARIA ET COMΜENTARII. AD T 1 T. U. De praebendis oe dignitatibus
/nκ stat in hae rubrisa benefieri minora, quae si mollis itur in ea stem hoc tit. dignitates , beneficia ma1ora , p. pen. μ υσι. signi f. quae a benefietis distinsuuntur imhaer, In qua iam , fuma, de osse. Archistia ui , Sex Me titi benefieii nempe nomine specialito accepto . beneficia ecclesiastita, quae stipendia caelestis militiae me assignabantur, eadem forma heneficia dicta, qua beneficia Principum , in L. 3. C. De deuersis Refer m. 8c apud M. Tullium, Su tonium, Lampridium, locis notissimis. Beneficia, inquam, dici pnae bendas constat ex e. Si quis datis , ex e. Ex multis r. q. q. quod & nominatim icst . tur Guillielmus Tyrius lib. ita de reb. avi. in Oriente ἰ quo nomine etiam apud Cassiodorum lib. I. -Han appellantur Ducum & Praepositorum ann maerVeteres Latini neutro genere praebenda dicebant, Plautus, pero, praebenda AEdiates sic erunt , Inrisconsultus in L. 1 p. d. se testib. Qui quid exercitui pra-bendum e duxerit. Hujus autem nominis ratio ab annonis, quae initio nalcentis Eeclesiae de publico ex Constitutionibus Principum Clericis p stabantur , de quibuς Soetomenin lib. I. cap. Theodori ire lib. I. east. i. dc Γιb. 9. cap. 4. itemque in L. Priυilegia, & in L. Iubemus, C. De Dems Delesiis, ad quam Azo notat annonas civiles appellari praebendas de publico constitura g. Ut aurem intelligatur quid proprie fim praebendae , de quibuet in Me tit. Clericis & C nonicis allignatae, rem omnem paula altius repetamus. Fuit inicio omnium Christianorum e muniet vita notissima, ex Actis Ap sotorum ἱ ex Tertulliani, Athenagorae, & Iustini Martyris Apologeticis. quam vitam veteres Clericos conservasse constat , ex Sopomeno Id. 6. eam 3I. Hos autem, Omnes Canonicos dictoe fuisse constat ex eriise. D. Basilii ad Amphil
chium, .ap.6. 8 ex hinatis Ballamonis, qui Canonic ς dici ait eos qui .m e none recensentur, ni in ean. 7. Concit Nicaui, ut rem Hia vetus Vertit male Dionysus exiguuς, vetus Canonum Interpres, ex cuius interpretatione idem canon extat apia Gratianum, tu e. Quoniam mtitii 47. dist. δει regula eo iaruιν , rectius Isidorus in e. Ωω-ιam multι is q. 4. Quon1am muti O
acnici igitur Clarisi dicti luere eadem forma, qua canonicae scriptum a quae
138쪽
enumerantur in tanonibu , & horae ea nonicae ex canone recitandae , & epist Le canonicae, quae & formatae, sive commendatitiae literae, quarum nempe ior
Fuerunt & alii Canonici , sVe Clerici, qui separatim degentes extra Omnec tortium, stipendia sua accipiebam; quos paulati in luxuriare coepisIe, & rec Mere a priscis institutis, colligimus ex epistolis. D. Hieronymi ad Heliodorum& Nepotianum, in quibus Clericorum Romanorum luxum acerbillima obiurga tione reprehendit: hi vocantur a Cypriano Doritilantes fratres; quia separatimi riuias tuas, sive praebendas, per di stributiones mensimas , ut idem auit recte i qui ur cum M. Tullio, accipiebam, ut constat ex epise. ἰ ες ῖο-uum ibitur haec communis vita ab Apo tolia inlli tuta sensim labasceret, roliti ut a suit a B. Augustino, qui canonici ordinis auctor merito laudatur, Vel elegant illimis duobus sermonibus de communi vita Clericorum. Sigebertus in Chronico ait hunc Canonicorum ordinem primum ab Apostolis, deinde a D. Augustino r. Lutariter institutum, rectorere coepisse in Ecclesia S. Quintilii Bel vac2nias, luli Magi lim Ivone I'raeposto, deinde Carnotenti Episeopo . Et ab LIo forian tempore dici coepere Canonici regulares , non quod haec duo idem significent sed Canonicorum nomine accepto in sua propria significatione pria piis Clericis, qui regulam a D. Auguli ino nox illime praescriptam sequantur: &stum dii lant a Monachis ipsis , eap. 3. De vita o Mnesare Clerior. & cap. 9
e religio . domib. ut contra Canonici saeculares, Clerici qui in saeculo rem an serunt, nec sibi hanc legem dixerunt : quamvis non ignorem passim auctores illa confundere , ut inde oecasionem capiant commendandae , vel vindicandae regula'. se Alculnus eruditissimus praeceptor Caroli M. in libro de divinis tu, cap. 33. uou, inquit, Graece, Latiis regula, od recto tramite ducat hominem ad caelesem patriam s iude Canonicus resularis, eo quia regula iter
debeat vivere, id es, re te ivsucta Ecclesia Dri. Et Radulphus Tungrentis Decanus, in lib. de canonica elovautia, propstitove i6. Cum ergo, inquit , ocri auones sint effemandi apud vos, tit qui as illis Graece Canouicorum, Latiue VKυιarium nomen accepistis. Hoc lentu dicti pallim Clerici canonici, & Sacerdotes canonici, ut in inscriptione . u. 28. D. Bernardi : & in ean. In omnibus, de consecrat. disi. I. & apud Joannem Diaconum in vita B. Gregorii. Nam ut cUm munia L nristianis omnibus Sacerdotum, & Clericorum nomina, ut eA Euche
NO, & Tertulliano, Cui acius docuit, in Paris . Cod. De Episcopis o Cis c. hi qui sacra peragunt, & tractant, fecere sbi propria, ut ipsum Papae n cn. non olum Episcopis omnibus, sed & parvis Clericis commune, ut constat ex Ari quadam I iaci i Comment, tuum fecit Romanu; Pontifex ; sic & commune omni , Canonicorum nomen specialiter datum luit polmarum Ecclesia mna Clericis, qui Cardinales dicti videntur in eap. a. De esseis Archipresb. qui cc hodie sic vocantur in quibusdam Ecclesis; quorum in d. eam Leo Pontifex .l, iuscipere curam: de quibus se Valafridus Strabo in elegari tanimo libello de refus ecelsas cis, cap. tili. Stini Are pres teri qui tu est
Impus, sic lego, Canonicorum etiram gerunt. Hos idem Aleuinus maximos Ct ricin Vocat, ut videtur in d. cap. 33. his verbis : Si autem non vivox reSutari tres ut maximi Ciario, qui toltim latealem habitum se tinturi civeutes sim sta catera IacienteI qua ordo canovicus proluet; ilii tales nou sunt Clerici. qui lin
139쪽
SUMMARIA ET COMΜENTARII. AD TIT. V. De praebendis oe dignitatibus
Rκngunae sivit in hae rubrica benefieta minora, quae simpliaeta dicuntur in eam sten. Me tit. dignitates , beneficia majora , ut in cap.mn. De inis. Mn . quae a benefietis distinMuntur ita cap. Ad Me, ε. se qua/iam , fama , de osse. Archia amni , Sepassim in Me eis. Mnesieii nempe nomine specialitis aecepto . Denique beneficia melesiastica, quae ilipendia eaelestis militiae m rentibus assignabantur, eadem forma beneficia dicta, qua beneiacia Principum , in L. f. C. De diuersis Reserim. & apod M. Tullium, Su tonium, Lampridium, locis notissimis. Beneficia, inquam, diei praebendas constat ex e. Si quis datis , ex e. Ex multis r. q. p. quod & nominatim teli tur Guillicimus Tyrius lib. ita de reb. mss. in Oriente ἰ quo nomine etiam apud Cassiodorum tib. I. variari appellantur Ducum & Praepositorum annonae: Veteres Latini neutro genere praebenda dicebant, Plautus, pero, praebenda AE. tiates ue erunt , Iarisconsultu; in L. 1ρ. a Pe resib. Qui quid exercitui praebendum conduxerit. Huius autem nominis ratio ab annonis, quae initio nasceniis Ecclesiae de publico ex Cons trutionibus Principum Cleri is praestabantur , de quibuς Sozomenin lib. I. cap. 3. Theodori tus lib. l. cap. 1. 8c sib. v. cap. 4. itemque m L. Priυ.legia, & in L. Iubemus, C. De Dems Ecclesiis, ad quam AZo notat annonas civiles appellari praebendas de publico constitutar. Ut autem intelligatur quid proprie sint praebendae , de quibus in Me tit. Clericis & C
nonicis assi atae, rem omnem paulo altius repetamus.
Fuit initio omnium Christianorum communiet vita notissima, ex Actis solorum ἱ ex Tertul iani, Athenagorae, & Iullint Martyris A logeticis. quam Vitam veteres Clericos conservasse eonstat , ex Sor omeno lib. λ ωρ. II. Hos autem, Omnes Canonicos dis re fuisse constat ex eri'. D. Basilii ad Amphil hium, σορ.6. de ex holatis Ballamonis, qui Canonicos diei ait eos qui .m e none recensentur, ut in ean. i7. G-u. Mecui, ut rem Hetrvetus vertit; male Dionvsius exiguus, vetus Canonum Interpres, ex cuius interpretatione idem canon extat apud Gratianum, in e. Quoniam mutti 47. dist. sub regula eo Lyutι , rectius Isidorus in c. Quoniam multi I . q. 4. Quonιam multι Chrace .
amici igitur Cierici dicti fuere eadem forma, qua canonicie scripturae a quae
140쪽
enumerantur in tanonibus, & horae eanonicae ex canone recitandae , & epi ii Ila canonicae, quae & formatae, sive ' commendatitiae literae, quarum nempe io ma canone praetcripta es
Fuerunt di alii Canonici , sive Clerici, qui separatim degentes exua omne e somum, iii pendia sua accipiebant; quos paulatim luxuriare coepule, dc rec dere a pri icis insitutis, colligimus ex epistolis D. Hieronymi ad Heliodorum& Nepotianum, in quibus Clericorum Romanorum luxum acerbistima Obiurga. tione reprehendit: hi volantur a Cypriano ocritilantes fratres ; quia separatim sportulas tuas, sive mebendas, per distributiones mensumas , ut idem auctor Tecte loquHur cum M. Tullio, accipiebant, ut conliat ex ephi. ῖ & 36. Cum i3itur hare communis vita au Apociolis inlli tuta sensim labasecret, restituta fuit a B. Augullino, qui canonici ordinis auctor merito laudatur, Vel elegantissimis duobus sermonibus d. commtini vita Clericorum. Sigebertus in Chronico ait hunc Canonicorum ordinem primum ab Apostolis, deinde a D. Augu lino rcgulariter institutum, rectorere coeptile in Ecclesia S. Qui mini Belin vac sis , lub Magi lim Ivone Praepositio, deinde Camotensi Episcopo . Et ab illo forsan tempore dici coepere Canonici regulares , non quod haec duo idem significent sed Canonicorum nomine accepto in sua propria signi atione. pro ipsis Clericis, qui regulam a D. Auguli ino novillime praetcriptam 1 equantur:&patum di ilant a Monachis ipsis, eap. 3. De viιa o Dusata Clericor. & cap. v.
De religios domib. ut contra Canonici saeculates, Clerici qui in saeculo reman serunt, nec sibi hanc legem dixeruntur quamvis non ignorem passim auctores ista confundere , ut inde oecasionem capiam commendandae , vel vindicandae regulae . sic Alcvinus eruditissimus praeceptor Caroli M. in litim vi divinis - iis, cap. 33. Cavon, inquit, Graece, Latiue regula, eo puod recto tramite ducat hominem ad eae sem patriam , O inde Canonictis regularis, eo quod regulariter
debeat vivere, tu es, rabie ivsancta Eriles. Dei. Et Radulphus Tungrensis Decanus, in lib. de canonica ebservantia, propsitione I 6. Cum ergo, inquit , D 3Canones sint diue audi apud vos, ut ρυι ab illis Graece Canouicorum, Latine regularium nomen accepistis. Hoc sensu dicti pallim Clerici canonici, & Sacerdotes canonici, ut in inscriptione epise. 269. D. Bemardit & in ean. In omnibus, de consecrar. dili. I. & apud Joannem Diaconum in vita B. Gregorii. Nam ut commmunia Christianis omnibus Sacerdotum, & Clericorum nomina, ut e Euch
rio, S. Tertulliano, Cui acius docuit, in Parat. Cod. D. 'Dinopis o Cle ic. hi qui sacra peragunt, di tractant, fecere sibi propria, ut ipsum Papae nomen, non olum Episcopis omnibus, sed & parvis Clericis ecmmune, ut constat ex N V. quadam Isacii Comment, suum fecit Romanu; Pontifex; sic & commune Om-uibus Clericis, Canonicorum nomen specialiter datum luit peimarum Ecclesi mm Clericis, qui Cardinales dicti videmur in cap. a. De incis Ar presb. quidi. hodie sic vocantur in quibusdam Ecclesiis; quorum in d. cap. Leo Pontifex ait Archipresbyteros suscipere curam: de quibus se Valafridus Strabo in elegan tissimo libello de reἷus eccle sicis, eam uti. Stini Archipres teri qui in episcopiis, sic lego, Canonicorum oram gerant. Hos idem Alculnus maximos Ct Ticos vocat, ut videtur in L cap. 33. his verbis: Si autem non vi aut resutari ter Aut maximi Clerici, qui tot m laicalem habitum sequuntur, ciVente, sirmaso catera facientis g a ordo canonicus prohibet; illi tales ηου fiunt Clerici. qui liniit a cus