장음표시 사용
241쪽
moe 2ω. aureor relin uo; legatum est, sive fideicommissum, propter verba su tecta, ρωε legato scio eum esse contentum εἰ quia ita plane declaravit se legare velle, vel per fidei conami Tam ἱ alioqui verbum telinqtio per se id non praestaret . Et generaliter in fidei ommissis definiendum est , non tam verba , quam voluntatem testatorum facere fideicommissum, L. Cum propcturbatur , L Uuum ex familia ,,uti. de Iesai. a. Sed & hodie, quae ratio me plurimum movet, hare subtilitat, vel sim pulmsitas verborum sublata est duabus Galli tutionibu 'Comiantini N. Iustiniani, L. Quouiam , Coa. De resam. & L. a. C. comm. δε letat. Uerbis directis &precariis promiscue hodie uti licet: quaeritur voluntas tantum; denique, ut eleganter Iullinianus ait, rebus, non verbis lex dicitur. Quod si remanente adhue illa subtilitate verborum , & coniectura voluntatis, ut dictum est, veteres olim trahebant verba ambigua & neutra at fidelia commissum; sane multo magis hodie sublata illa disserentia , licemonis tueri voluntatem testatoris fideicommittere volenti g. Ut in specie proposita, cum t sator ait sua liberis, quia haec conditio fideicommissis plerumque apponebatur, L. ult. 6. Hae autem mater U. Qui petant tui. eur. L. It 4. f. Cum erit,
mus tellatorem omnino fidei committere voluisse ; nee quaerere nuae debemus an utatur verbi ς precariis, vel directis. olim non licebat trahere verba di recta ad precaria , d. L. Verb/s civilibus e sed hodie sublata disserentia verborum , quia verbis non sunt astricti testatores, quaeri inua voluntatem tantum . Et sane, qui dieit, si sue liberis , vel ex frequenti usu illius conditionis , qua palsim tellatores in fidei commissis uti solent . quamvis um utatur verbo precario , fideia committere dicitur; quia hodie omnia verba sunt communia . Concludamus igitur non imperite veteres interpretes , quos sequitur Pontifex
iis hoc e . hane sebstitutionem, post pubertatem vocasse fideicommissum , vel subiti tutionem fideicommissariam; ut nempe filio decedente intra pubertatis annos, censeatur pupillaris; post pubertatem vero, fidei commissaria, ut in eapta.
Nunc dicendum est de tertio eapite . Censet Pontifex Alter ham tam in tertia Clarae aviae, quam in tertia Adelasiae matris suae, habere legitimam, illo iure, quod recte glossa exposuit in verbo integraliter . Est enim ille locus accipiendus non, ut D. Cujacius voluit, ad Nov. 9 a. de legitima quam habet in paternis ; sed de legitima , quam habere debet in avitis & maternis bonis. Et quoniam Clara suam tertiam donaverat, Adelasia vendiderat; quaeritur qua ratione possit revocari donatio pro parte legitimae r qua ratione venditio, si diceret donationem fuisse ininiciosam, nulluς labor esset ; constat enim inofficiosam donationem pro parte legitimae portionis esse rescindendam , querela inof- sciolat donationis introdiata ab Alexandro , L. Tiιia Scio 87. j. Imperator, E.
Quaeritur apud veteres & recentiores , an semper di indistincte hoe obtineat, inofficiosam donationem rescindi pro parte tantum. Bulgarus & Azo, quos D. Cul ac ius sequitur iu d. Mi ya. & sib. I. Observat. eap. putant generaliter donationes moniciosas, collata; in liber 'vel extraneos, rescindi pro parte ἔJoanneς contra, in totum rescindi. Mari inuq vero utebatur hae distinctione: vel
242쪽
donationem; Aliter namque valeret tantum emptio pro ea parie, quae revocara
Sed ta nox in hoe salebroso Meo tentemus aliquid, & Icamus hec omnino esse. quod dictis locis nominatim traditur, hanc querelam in Umn
test desiderare filius, ut a coheredibus fratribus iςgnim ρος Δ o. agit ad supplementum tantum, me totum testamen otierela e secundo vero querela inoffc Osi etiam V --ἡλ, io tum. Sic quoque eodem iure uti debemus in hac querelanis, quae eadem dicitur; ut si iratus donatam tuo is set itum tantum, & reicindatur pro parie d-- Φ03 R δῖ' linium ad Lb. 1 o. in unam ex filiabus collata em I Q im ς' Th, . .. o supplementum, & ita in supradictis legibus tit. De m saga in extraneos, ut in d. L. Cum res, tinet in querela ininiciosi testamenti, quae dδIV si diiiiis ouerela inofficiosae donationis, non queret -- .c
243쪽
s fuerint eollatae in liberos, pro parte rescindatur c si in extranem, in rotum. Idenique servari constat in donaetione revocanda ab ipso parente qui donati nem contulit in liberos emancipatos. & postea liberos sustulit, ut m specie L. Si tota I . e d. riti nam hoc casu revocatur tantum pro debito bonorum subsidio. At si donatio collata fuerit in extraneos, revocatur in totum filiis posteal ulceptis, L. Si unquam S. C. De remeanti. donat. Nee superiori donationi o loquitur d. L. Titia, Imperarer, quae probare videtur etiam fili iis, vel nepotibus institutis in totum rescindi; nam , ut aiunt Bulgarus & Aeto , & post eos Cui acius, d. east.'I . lib. is..OV. dimidia pars in L 3. Imperator , non est dimidia pars rei donatae, sed dimidia pars quartae ; duobus nempe ab avia nepotibus inlli tutis, & in unum collata immodica donatione . ut in d. 1 Si mater, esu. tit. De in . donat. Sic igitur conciliamvet diversas senrentias de querela inussciosae donationi , qualem glossa docet fuisse donationem Clarae. Sed qua actione rescindi poterit venditio facta ab Adelasia, eonstat enim I re Civili nullam actionem ecmpetere , qua filius agere posmi ad petendam IN Ritimam in re vendita, L. r. d. Si a parente quis manumissus fit ; quamvis detur impuberi adrogato quasi Fabiana, vel Calvisiana, ut quartam Antonianam salvam habeat, L. tili J. Sι q.id tu fraciae patron. et enim debetur tamquam ars alienum ex principali providentia, L. 21. Si adragator, M. I. U. De adoptio nibus, L. Causa cognita o. E. De vulgσνι oe pupill. fubmi. Et eam quartam actione personali repetit , quam & non contestatam transmittit in heredem tuum, I. r. f. r. Si impuberi , U. D. rellariaue bonor.HAliud obtinet in filio naturali & legitimo, qui non tral mittit querelam non praeparatam , L. 3. c6. De in . testam. L. Siquis filium, C. eodem.
Quid igitur dicendum est in hae sprete, vendita tertia ab Adelasa , & d
nata quoque tertia a Clara . cum donatio non ditatur in ciola ὶ An admittere debemus commentum glossae, Claram & Adelasiam donasse de vendidisse in ipso mortis articulo in fraudem Alterochae , quae hoe casu privari non potest legitima; quod probare tentat ex cap De his, infra, de sepultaris . Sed quis non videt hoc esse hisidius Gallica nive In hae igitur nobilissima dubitatione coniecti iram meam suspensa manu pr feram , non habuisse in hae deductione legitimae Imaocenti uiri lil. rationem Juris Civili ς; nam & in fine huius estpIris ait nominatim Adjectae legitimam, quam in bonis paternis habere debet, de his rebus deducendam, de quibus secundum consuetudinem Tuscanensem dedueebatur . Verissimili igitur conjectura ductui, idem existimo esse dicendum de hae legitima, quae ex teritis deducitur, hane deductionem esse faciendam Iure Lombardiccir quo renititutum fuisse re-Perio, ut poritones, quae a parenti et debentur filiis nullo titulo alienari possint, sed filiis sint semper salvae, L. i. De εο quod patresilio. Neu filiae necesse labet relinquere, iis legibus Longobard. Ex quo Iure Pontifex emendare videtur senteni iam Tuscanensis Iudicis , qui nullam deductionem legitimae cimesserat ex terti Adonata , vel vendita, quam Jus illud nullo titulo posse alienari vult; R ideo pro ea parte revoca. : & eam denique deducendam ex re omnibuς quocumque titulo a parente in alium translatii. Nee mirum est Pontificcna in hac quae litone uti Iure Longobardico, eum & Ulpianus noster legis peregrinae'rationem habeat , iis illo frumenso edito post collationem legis Mosaicae cum Romana , ubi
244쪽
quaeritur an peregrinus manumittens serrum Latinum licere possit , & in solemnibus ipsis te tamenti contia i esse inspiciendam consuet mem patriae, L. Sinoi Ipeciali, C. De testam. Et in apertura tabularum, L. 2. Cod. Quemad. st o . aperia. qu id & generaliter traditum est de omni consuetudine longo ulurecepta in qu libet oppido, L. i. Quae sit Anga consuetudo . Sequitur quartum caput de fructibus imputandis in quarta, quae hodie ex M. naiulaonsulto Trebelliano deducitur, indueta nempe lege Falcidia ad fideicom- millia, auetoritare Senatusconi ulti Pegaliani, 3. Sed quia, Insitur. de fideicommise . herauitat. benatus comulto Pegasiano in Trebellianum transsuio, ut est in d. tit. Et verissimum esse puto quod Cu)acius vindicavit lib. 8. OV. cap. q. in quartae dedullione idem omnino esse luet legatorum, &,fideicommistorum id est, nullam esse differentiam inter Falcidiam de Trebellianam , ut Doctores loqui ii lenti quod omnino probat L. In quartam 9 t. f. Ad legem Faleriam, in qua indillincte dicendum est ea, quae iure hereditario capiuntur , imputari in qua tam , quae ex legatis, δc fideicommii sis deducitur; non ea quae capiuntur jure legati, vel fideicommilli, ut puta. id quod coheredi legatum fit, vel per praee pironem, vel alio genere legati, ut in I. i. ,. Qui υρνο, T. Quod legatorum rpartim enim aecepit coheres a temetipso , jure hereditario; partim vero iure legati: & in eo legam, ut eleganter Papinianus ait in L. Cum qui i8. f. titi. U. De his quae ut inuis. inducitur varietas juris, dc heres censetur vario titulo pra legatum possidere , L. Iu fideicommimariam id. 3. u. t. si ad Trebellion. Non ii putantur etiam ea quae conditionis implendae causa heres accipit; ut puta si sundus ab herede legat fuerit Titio sub conditione dandorum decem, vel vigi, ti; haec decem vel viginti , quae heres conditionis implendae causa a legatario accipit, non imputantur in quartam , d. I. In quartam, f. ulti Et notandumelii rejiciendum omnino esse verticulum, sed o ραοd imeleudi conditionis, in eadem L. In quartam, qui est a manu cuiusdam imperitissimi, ut satis verba ostendunt ; nec enim quod conditionis implendae causa capitur, fideicommissum dicitur, sed generali nomine mortis causa capio ; L M iras causa 18. L. Quia
fatuitur 4 t. De mortis ea a donationibus.
Non est igitur hoe loco fides adhibenda glossae quae sequitur sententiam tu
terum interpretum inter has duas quartas dii linguentium , & frustra tentantium asterre rationem differentiae quae nulla est. Quod autem ait hoc loco Pontifex , in hane quartam imputandos fructus esse a tempore litis contestatae perceptos , id eum puto lumpsisse ex L. Mulier 22. Si heres , E. Ad Tertulbau. ex qua e stat fructos perceptos, propter negligentiam fideicommissarii non esse imputandos; id est, fructus ante moram heredis perceptos . Quod di in hae specie ' dicendum est de herede heredis , qui
post mortem suam rigatus furrat hereditatem restituere; ut ab eo tempore tantum , quo lis fuit contectata cuin herede heredis teneatur imputare fructuet in quartam : fructum enim medici tempore percepti ab Adiecta, quae fideicommisso nerata suerat, non imputamur in quartam ; propter privilegium e cessum liberis primi gradum, Constitutione Zenonis notissima, id est , I. Iubemus , Ad Tretillian. Ante illam Constitutionem fructus tuticio testatoris percepti medio tempore, etiam a liberis primi gradus imputabantur in quartam, L. Papiavianus, 3. Unde, j. De incL. res. ut puta si testator rogaverat heredem ut post
245쪽
M heredem pertinere voluit, ut loquitur Paulus lib. 4. Sentent. tit. I. f. Lex Falcidia ; hoc quoque suerit inductum, iam taxato eo quadrante, ut ad excludendam inofficiosi qu relam satis eis et filio suo heredi quadrantem eius porti nis , quam ab inteliato habitum esset , relinquere . Et quemadmodum heres scriptus habet quariam hereditati: testamento relictae; ita filius, quem lex sa-cit heredem ab intellato , Quet partis quam lege obtinere poteti, quartam habet. Ut quemadmodum heredi scripto Falcidia deberi dicitur iure hereditario iure testanaenti . L. Oui duos a r. H. De leari o stupit. L. ff. A.l ieeemec naturale debitum dicitur in L. Sancimur, f. Illud ergo. de iussi. tes. Cod.& in I. i. C. in impon. lucristit a deser t. lib. io. quia quemadmodum inlii tutio, vel tella mentum defert extraneo hereditatem ; ite natura filio , L. Nam si parentibus 13. H. De in . tessam. L. Scripto 6. 3. uti. Unde liberi , vulgata L. Cum ratio tili. U. De bonis damnatoriam . Et ita accipiendum quod J ri icontuitus ait in L. 9. F. Pro foris , plerumque hereditatem tamquam debitum Obvenire naturae, & parentum communi voto, ut & Iulianum Imperator ait in ludo de Caesarib. itemque Plutarchus in libro de amore prelis. Ut igitur heres scriptus hereditatis rei lamento delatae quadrantem habet , ita filius quadrantem hereditatis a natura delatae ; & ut ille quadrans iure tellamenti , sic& ille quadrans iure naturae deberi dicitur. Eum autem suisse auctoritate prudentum inductum, inducta nempe lege Falcidia , quin est de portione debita iure testamenti , ad portionem quam filiochabet ab intestato ; vel hoe unicum satis e vincit , quod nominatim in I. Q .e nuper , C. m. in . tessam. & passim in aliis locis , haec portio dicatur Falcidia; non quod sit a lege Falcidia introducta nominatim , sed quem adna dum Pegasiana dicitur semper Falcidia, quia Senatusconsulto Pegaliano lex Fal .cidia fuit producta ad fideicommissa ; & Conili tutione Severi ad mortis eausa donationes : & aucta ea portione liberorum , d. Nov. lia aucta quoque suit
Denique huius iuris, quo dicimuq quartam relis am exclussere querelam, in crementa deprehendere licet ex L. Papinianus, j. Si quis mortis, F. De in .ressamento, ubi Jurisconsultus ait, mortis eausa filio rei icta haec quarta , putare se testatorem secure tellari, ut ex L. Si non mortis, eo I. tiri donatione facta inter vivos hac contemplatione , ut in quartam habeatur , pesse dici inoificiosi querelam cessare . Primum enim hoe obtinuisse videtur in quarta relicta testemento , ut apud Plinium ep. r. lib. s. Si mater , inquit , ex quarta parre te scripsisset herodem, non queri posses ; ae deinde in mortis causa donatione, quae ultimis voluntatibus potest eomparari r & denique in donatione inter vivos, hac eontemplatione facta.
Summa hujus disquisitionis haee est , ut quemadmodum heredi scripto lex
Falcidia dedit quadrantem, sic & auctoritas prudentum eumdem quadrantem heredi, quem natura dat, eius portionis quam esset habituruς ab intestato, ut excludatur a querela inofficiosi testamenti. Non igitur filio simpliciter dubetur a patre, sed laetur tantum si querelam excludere velit : δe si filiuς surrit inisti luIus a patrP. c rogatuς de hereditate relli tuenda. de patre queri non potest, si
246쪽
alio beneficio , si eam quartam salvam habeo , invitandui fuit a J adeundam patri et hereditatem , propter obiequium parenti debitum , propter verecundiam naturae, ut Justinianuς loquitur, j. Sed hie, de in . te mereto, Instit. id est,h anorem tam vivis , quam mortuis parent ita; debitum, L. Aliau, j. ridis sis. 6. De doli mali oe metus exceptione. Nullo emo colore desiderare potest aliam deductionem ; quia hoz casu agmve non potest querela in clos testamenti. Nee dicendum et , hane portionem deberi tamquam aes alienum , ut salso Doctores ariolati sunt : quod probo hia
Primum , impubes adrogatus, s agat querela inoiseisi testamenti, & obtineat, quartam Antonianam non amittit, quia debetur ei tamquam aes alienum.
at s filius egerit, nec obtinuerit, quartam amittit, d. L. Psyinianus, j. M minisse, & i. Si ρtiis impubes. Ratio differentiae hale est, quia non debetur ei ia patre tamquam aes alienum , sed eam debet obsequio promereri , ut eleganter loquitur Jurisconsultuet, in L. Me ei permittitur i7. F. De ado iam λSecundum, filio ad repetendam quartam nulla actio competit ἔ nee datur ei quasi creditori ad revocandam eam quas Fabiana, vel Calvi sana , quae tam madrogato dature eadem ratione, quia ei debetur tamquam aes alienum, L. tili.
E. Si quid in hauri patreu . Tertium, adrogato directo & per fideleommissum , intra pubertatem subm-riri potest; post pubertatem .non potest , L. Si adrogator 22. I. V. D' adoptiom filio autem etiam post pubertatem per fideicommissum in legitima substitui poteli , si aliunde habeat quartam salvam , L. ει tribus t teiit , C. Deina. tectam. Quia Antonius Goveanuet vindicavit, ad L. 8. 3. ult. F. De pry.σ vulgari, & probat Cui acius in posteris ib. ad L. Papi ianus , f. Memiuisse, in Fue , F De indiff. testam. Cum ergo hane qnoque quartam quoquo iure a cipiat, id est , sive tamquam Falcidiam , hereditate nempe exhausta legati et ;sve tamquam Trebellianicam , cum rogatus est de hereditate restituenda : aecipi eam tamquam filius. ut Cui actuet docuit in Confult. s. & prohat omnino L Iubemur, J. Ad Trebin. in cuius specie tamquam filio hoc datur , ut non teneatur fructus imputare in quartam: non potest ulla ratione, ullove imre, seu remedio, aliam desiderare deductionem. Nam & eadem ratione si patronus , qui quasi creditor est in portione debita lege Papia , vel Edicto P mtoris , heres institutus sit; unica deductione erit contentus, L. I. 6 uti. U. Si cui plus quam per legem Falcid. Et impubes adrogatus, cui debetur quarta Antoniana, quamvis ex illis si qui possunt agere querela inc ita testamenti, LI. Papiniantis, f. Si quis impules. Dedique, haec portio quae jure naturae deberi dieitur , numquam suit separata a bonis tellatoris, cuius iudicio eam consequitur filius, L. Parentibus 8.ss. De inofficit iam. y & iure hereditario: igitur semper eam debet imputare in Tr bellianicam , iuxta definitionem L. st .artam, ια fine, J. M le'. Falcid. Ex quibus omnibus satis emitat, vel ex vatione dandae filio Falcidiae', eum non posse Ure proprio hane sibi vindicare, id est, tamquam leparatam a bonis testatoris. Nam lex Faleidia, quam cum dico I gem Faleidiam, intelligo latinsime productam auctoritate prulentum , Senatusconsultis.& Conllit ut limibus Principum ἰ unicum tantum quadrantem heredem habere voluit, dodrantem libero testatoris 3udicio permist. Et frustra sunt interpretes . qai ad probaadam
247쪽
λrarum quartarum deductionem, vulgo uti solent , L. Quotiet 67. H. Ad iam Falcid. in tuam specie ex uno legato, ex duabus legibus duplex retentio i una lege Falcidia ; altera , lege Papia, quae ius antiquum quibusdam personis dedit : id est, ut legata caduca, quae, caderent in fiseum , retinere possent, si sint ex parentibus , vel liberis; vel si liberos habeant : sic enim est vindicanda lectio Ulpiani, lib. regular. tit. rs. ex illo notissimo Iuvenalis versu:
Legatum omne capis, neenou dulce caducum .
quod capere nempe potest ille qui suscepit liberos ex lege papia . Sed ad rem. Ad L L. Quoties, non dicam partem retinere heredem suo iure partem vitio legatarii , ut Princeps ille Iurisconsultorum Cui acius lib. 8. Ob . cap. utramque enim partem retinet heres suo iure , id est, nomine heredis; sed unam retinet ex lege Falcidia; alteram ex lege Papiar utitur in hac specie beneficio duarum legum. At filius semper ex una lege Falcidia detrahit quadrantem ἔ ergo poteli unam tantum deductionem desiderare. Et ita quidem definiendum videtur Jure Civili. Sed cum quidam interpretes Iuris Civilis , admitterent saltem in filio sub conditione rogato dum deductiones; cuius sententiae auctor laudatur Aeto ab Odosredo , in d. L. Itibemus,& in L. Quamquam , Cod. Ad let. Falcid. hane sentem iam , ut inibi Odose dus ait, confirmavit Innocentius III. hoc Relcripto. ductus aequitate quadam pontificia, quae iure quodam proprio hoc filio tribuit, ut retineat portionem illam quam & iure naturae deberi diximus: & tamquam filio hoc ei dandum ecse aequissimum putavit Pontifex, ut hane portionem retineret liberam ab omni onereέ ac deinse, ut tamquam extraneus deduceret Trebellianicam, quasi quilibet , & non ut filius , ut loqui tui Iurisconsultus in I. Si paterjam. f. i. A. De adoptiou. prima, iure proprio ; secunda, iure hereditario , ut in specie L. Patersom. 14. H. M les. Falcia. quae in hanc rem est elegantissima : nam quoties est concursus duarum legum, ut in d. I. si oties, libenter admittim duaς deductiones . Hoc est isitur ius , quo hodie orbis christianus utitur . sed cum secundum illam definitionem, Trebellianicam secundo loco detrahat filius , tamquam extraneus ἔ inde sequitur eam filio primi graduq prohiberi posse : nam d. IJub mus, est accipienda de.Trebellianica, quam detrahebat ut filius. quod ex multis Senatusconsul iis confirmatum est . Sed & eadem ratione , contendo filium imputare teneri fructus in eamdem quartam, quam accipit tamquam extraneus. Et ex his est explicatum capitulum Aonauus, de testam uέι .in ia
248쪽
s o IN Ti T. XXXVIII. LIB. III. COMM.
AD Tir. XXXVIII. De jure Patronatus
Us illud quod quidam in riclesia sibi vindieant, Praeposito , Rectare ,
sive Plebant, defuncto, nominandi alterias, N. drdurendi ad Episcopum, ut eo auct 3re instituatur, de quo est hie titulus; ex variis cauti & Η- tulis fluxisse apparet , ex variis nominibu et quibus passim vocantur Funis datores , Patroni, Advocati , Uicedomini , Custidea , vel gitaraias h
Ut igitur intelligamus quo ordine res proeesserit , quave ratione obtinuerit , m Ecclesias per manus lateorum Clerici aeeipiant ἰ sciendum est hae ius singulare antiquis Patrum regulis & institutis incognitum, consuetudine mundana, ae saeculati lege prius inductum , tandem hoe ivre.fuille permissum . Nec patior veteres omnes interpretes hae in re abuti eo. Pia mentis, & ean. Digen-rtu I6. q. T. ut probent hae ius temporibus Gelasi, qui vixit sub Zenone &Anastasio, iam invaluisset quid enim inibi Gelasint, nili Eceleliam in re Iuliana a Julio fundatam, de more esse dedicandam; nec patranum tu ea quicquam habere nisi proces sonis aditum, qui Christianis omnibus in commune da turὶ Quarum verborum occasione Ioannm Parmensis in Decreto Gratiani incipit tractare de iure Patronatus: & post Taneredum veteres omnes interpretes certatim notant tuq Patronatu voeari ius protestionis; vel quia patroni procedant cum Cleri eis, eum pmmoventur et quia quis non videt esse nugatorium ἔvel quod promotio Clericorum dicatur processio , ut processis honorum in L. Nam hae, E. De donat. inter ων. irae. & apud senecam I. de benes. Ho- mores . er prorassus ad altiora tendentitim ; & processus ipserum Clericorum, in villa qMadam Justiniani. Sed haec interpretatio his Ioeis eonvenire non maest , neque aditus p messi nig aliter accipiendus est, quam in ean. P aecepta , & ean. Certum, do3 I da consecrδrione, ubi Ecclesia consecrata , ad cultum processionis dicitur adducta , ut ibi possit publica processio impendi: cuius etiam mentio in Nov. Iustin. 6 .& hujus vocis interpretatio vera sumenda est ex veteri illo ritu Christianorum, quo qui in Ecclesia conveniebant, procedere dicebantur, ut conflat ex Tertuitiano lib. a. ad inori & hoe sensu legimus apud Gregorium Turon. lib. 3. Hly. δεα , ubi de venerando Arvernorum Episcopo , in vigilia Natalis Domini ὀγfuncto, Solemnisatis, inquit , precesio seneris ei obsequium fuit , id est , convenius populi, qui in praecipuis sellisitatibus generalis dicitur; & publica pr cessio , apud Micrologum in lib. de ecclesiasticis observationibus. Ex quibus omnibus apparet , nihil permitti fundatoribus & eonditoribus sed hane simpliciter esse sententiam d. can. Pia mensis, & can. Frigentius, Ee
249쪽
elesia dedicata posse convenire, vel, ut loquebantur, posse procedere populum,& se landatoribus Me tantum tribuitur , quod in commune datur omnibus Chrillianis. Non possumus ergo sine flagitio haec verba trahere ad Patronatum, vel ad honorem processionis, de quo iterum dicam in cap. Nais , infra, Mectui Facetat igitur sententia illa. ius Patronatus a Gelasio vorari ius processioniet. Nam & post Gelasium in Concilio Tiaetano IU. legimus nullam in conditis Ecclesiis conditores habuisse potestatem, eam Nomerint,io. q. t. Quo etiam utitur ossa in d. can. Pia mentis, sed tamquam antiquiore, male. Constat enim G Iasium Honorio I. sub quo celebratum fuit Concilium Toletanum IV. antia quiorem esse; nec debemus ab illis temporibus huius iuris repetere originem. Nam & Imperatores Arcadius & Honorius L. C. De Epist. Clerit. in Ecclesiis, quae in possessionibus diversorum continentur, & coni litinantur, omnia permittunt judicio & ordinationi Epis: i. Et quod inibi Moersius notat de aure Patronatuς, rei ieiendum est ad tempora Iuliiniam, a quo tandem hoc ius ita consti tutum videtur, ut constat ex Nin . 37. cap. 1. & ex Naris. Ial. ωρ. 38. Et cum fundatores illi hoc ius sibi iure ruo vindicarent, ut quos vellentClericos in Ilituerent fuit Episcopis permissum indignos reiicere , &.χ sacri carcere. Denique hoc tandem Ecclesiam agnovisse reperio in Conei lici Tolet no i X. can. Dacernimus I 6. g. 7. longo post Iustinianum tempore, id est, ct ca annum Domini 619. quo etiam anno constat celebratum ita Gallia Conculium Cabilonenis . At quamvis Iustini ut id non solum eonditoribus , sed etiam heredibus ipsorum permitillat d. cap. I s. tamen ex L Concilio , hoe ius personale suilla videtur, id est, datum tantum landatoribus , quandiu in hae vita superstites suillent, ut inibi nominatim est proditum ..Moetuis fundat rihus, Episcopus heredibus inconsuliis rite Ecclesiam ordinabat quod verissime colligi potest ex d. eam. Decernimus, si restituat ur υrim lectio . quam Gratianus adulteravit, Pro supersitabus , supposita voce, oratis: quod nempe Gratiani temporibus Ο tineSat, ut hoc iuς transiret ad heredes, ut latiuς dicam infra in rem Ad invitand1m igitur Christianorum devotionem ri augendae religionis ergo Sc laicis Ecclesiarum conditoribus , eonniventibus oculis, ut I kontilius loquitur in I. . de manumit . & Luelut III. in eap. Quoiaam, vi filiis Pro t. in II. Colleti. Ecilesia hoe ius Imgul aere concessit, ut verissime Patres Concilii La teranensis dἱxerint in cap. .R. infra, hoc tit. fundatores in hae potestate Ecclesiam huc usque sustinuisse, ut nempe contra regulas ecclesiasticas ad fundatorum n minationem ordinentur Clerici, propter utilitatem illam aedificandarum, & variis locis constituendatum Eeclesiarum . Ut sit denique quod de iure lingulari Paulus ait in L. 26. U. De letibus o eonseittit, ius esse quod contra tenorem rationiso propter aliquam utilitatem auctoritate coniti ruentium constitutum est. At id non tantum fundatoribus datum suit, sed Advocatis , vel Patronis , Vi dominis, & aliis, de quibus dicam paucis. Cum Episcopi divinis inusterilis manet pati infirmorum patroeivio superesse Non possent, quod inter praecipua Epilcoporum munera nominatim recenset divus Chrysostomus lib. . de facereuotio, &e. satis constat ex eam Defensionis, dist. 87. ad quod respiciens Fullaerius Camotensis Episcopus ad Atrebatensem Episcopum.
250쪽
lib. s. eap. 4r. ubi de Maurilio Episcopo t Ait is iussit is iustus, ste d endens pauperes Ecclesia de manu malorum Iudicum . Eo iure Petrus Bertrandus Abduensis Episcopus , ae deinde Cardinalis, in celebri illo conventu l arisiis habito temporibus Philippi Belli, contra Petrum de Cugnieriis, Consiliarium Regis pratilantissimum, in causis viduarum & pupillorum asserebat iurisdictionem Ecclesiae; ut constat ex ejus libello, edito pro libertate Ecclesiae Gallicanae. Cum, inquam, hute patrocinandi muneri Episcopi superet Ie non possent, ex can. 42. Concilii Africani, celebrati post Consulatum Stiliconig . cuius etiam vota ex. tant in ean. Ab Imperatoribus 23. q. 7. inducti sunt defensores Ecclesiae. Ut et ganter ad meam sententiam , ita bro iter hoc caput perstringit Constantinus Harmenopulus, in Breviario eau. Sint defensores , ut Oiscopus non molessetur. Hos igitur adversus potentiam divitum a Resibus & Principibus petere soletant; & hos conifat executores, & Advocatos deinde dietos fuisse. Vide ιλ7. Cuttulam Caroli Magni, capitulo M 3. & glossarium, in voce Advocatus: illa lege, unde & forsitan Advocati Clerieorum, L. 8. Od. Theod. De F
scopis ct Cleric. quod viro docto P. Pith eo placuisse scio, in Historia Comia
Porro haec defensio , sive advocatio, non solum suit tuitio illa Judicibus, Comitibus, & Graphionibu demandata, notissima ex formulis Cassiodori, di
Marculfi ; sed etiam patrocinium, & sui ceptio caularum coram Iudicibus laicis. Quod praeter alios Auctores, docet vetus script cir missi Monachus coenobii FI Dacensis ad Ligerium, in lib. de miracusis sancti Benedicia. narrat enim sub Ludovico Pio de quibusdam servis eccles asticis litem fuisse acerrime agitatam , inter Ad catum sancti Dionysii, & AdVocatum sancti Benedicti; ad quam discingendam missi fuerunt a Rege Jonas Auret i anensis Episcopus , vel ex libris de cultu Imaginum celeberrimus, & Donatus Comes Milidunensium : quam tamen litem definire non potuerunt, quia Iudices Salicae legis . ecclesiasticas caulas sub Romana lege constitutas non intelligebant οῦ & coacti fuerunt legum D ctores in urbe Aurelianensi convocare , quorum adsessu lis terminaretur. Hoc enim a Carolo Magno constitutum fuerat , ut omnis ordo Ecclesiae lege Romana viveret, & ut res e esiasticae secundum legem Romanam defenderentur, L in omnis ordo, tit. De Disci m Clisis is, lib. 3. legum Longobardic. Porro hos Advocatos iurisdictionem ad Ecclesiac vel Episcopos pertinentem exercere solitos, constat ex can. Sa stoe t . q. 3. & ex leg. II. eod. xit. & lib. legum Longobardici imo & ex lege Pipini, quae extat in eodem libro, rit. Qualiter judicium inter Epi optim cir privistum fieri debeat , tenetur Episcopus in ipso Comitatu Advocatum habere, qui absque tarditate;iustitiam faciat ', ad quam celeriter faciendam cogehatur Episcopus pignoribus captis. Ut inde stu-xisse videatur , ut obiter moneam , quod ex stulo Franci at observatur , capto temporali, ut loquuntur, a 1 upremis euriis, Episcopi admoneantur ossicii sui. Et hos etiam Advocatos notissimum est habuisse administrationem rerum ecclesiasticarum ; donationes Ecclesiis factas , eorum nomine conceptas , quia . multae veteres membranae docent. Imo & res gnationec Ecclesarum sine auctoritate Episcopi in manibus eorum factas, ean. Gonsalutis i7. q. a. & in css. 2 p rte rD cap. 8. post Concilium Lateranense ; ut non mi um si, si passam in E clesiis hoc ius praesentandi Advocari sibi uindiearint, ad quos partem iturinum, vel