De divino officio commentarius historicotheologicus ... accedunt Regulae criticae, quibus Breviarii autoritas constituitur, & Germana S.S. Acta a spuriis fecernuntur. Autore d. Francisco Macchietta

241쪽

Commentarius Hissorieo-Theologieu . a Isthcie institutum ex eo, quod ansam aliis dederit mutando in brevius prolixiora officia, per quamlibet orbis partem usutata: nam, praeterquamquod testimonium serente ipso Tum grensi , haec mutatio laeta suit Decreto Nicolai III. triginista, & ultra annos a tempore, cum Haimus Minorum Ge. neralis , instante Greg. IX. ad formam Lateranetas Ecclesiae jam digesserat pro suis persolvendum Breviarium ι certὸ non omnibin ea erat iusta excusatio, quam sibi praetexere poterant Franciscant, qui se totos publico Ecclesiae bono in diem devovebant, atque de Catholica fide benemerebantur ex defunctis Apostolicis Missionibus, atque exanthiatis immen. sis pro Christiani nominis propagatione laboribus . Qiiod si

non omnes ad unum eadem obirent munia; aequum tamen

ςrat paucos pro exorientis Religionis bono minoribus obnoxios occupationibus, qui communior erat in Religione, oranis di ritum sectari; praecipue cum nulla consuetudine , nulla lege alterius officii obligatione premerentur, quod pro se adferre aliae Saeculatium Ecclesiae, vel Religiosorum Congregationes non poterant, certa potius officii forma ob longum usum , & peculiaria statuta detentae, non refragante Rudulispho et Asiae autem nationes orbis Romani Iuros , ct Omia sua habent directa ab ipsis Ecclesiis Romanis , ct non a Capeua Papa, sicut ex Idris, ct tractatibus Amalarii , Halfridi , Micrologi, Gemma , ct ceterorum de Ucio disino scribentium, colligitur evia

denter .

. At his dimissis, aliisque gravioribus pro Religioso ord,

ne producendis r investiganda est alterius Breviarii , quod Cardinalis sanistae Crucis dicebant, origo. Nomen traxit ab authore, quem convenit inter omnes habendum esse Quigno. nium Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem titui. Sanctae Crucis in Ierusalem . Sub Clem. VII. Pontificatu lucem vidit hoc opus authoritatis non omnino privatae. Cum enim S. P. inter multas procellas, quibus agitata fuit Petri navis per suae dignitatis tempora, animum convertisset ad reformanis dum Romanum Breviarium, hortatus est Cardinalem Qubgnonium, ut intento operi manum admoveret r hic nihil cunctatus, novum Breviarium concinnavit, re ita disposita,

242쪽

Matutino autem praeter tres Psalmos tres accedebant Lecti,nes,quarum ultima mira brevitate, & fide complectebatur hist riam, seu vitam Sancti, cujus memoria eo die ab Ecclesia recolebatur. Labor Cardinalis arrisit multis, brevique mulistorum manibus contrectatus, subrogabatur a multis communi, & ante praescripto Romanae curiae Breviario, fide cre. diderim bona , at praepostera sane licentia, & praeter Pontificum mentem , cui aliquot annis tollerarunt in Ecclesia hujusce Breviarii unim, in gratiam dumtaxat hominum pluribus negotiis, atque ingruentibus curis distentorii ni juxta authoris finem, & consuetudinem familiatum, quae eo te pore solebant impertiri pro libera ejusdem recitatione, ut clath innuit P. Tursellinus in Vita S. Francisci Xaverii l. ulta C. I. Nuper , inquit, novum ternarum lectionum Breviarium, S.Crucis dicebatur, ioccupatorum hominum Ievamen editum erat , eiusque usus propter occupationer ab initio eoncessus Frane seo rquamvis hac indulgentia numquam usiim suisse S. Apost tum , iis continuo curis pro animarum salute oppressum, quibus vix multi pares suissent defungendis, fidem faciat laudatus authore Iiae tamen, subdit, numquam permissa uti vota tuetentia, vetusque Breviarium novenarum Lectionum haud paalusongius perpetuo recitavit. Plura extant adhuc hujus exempla.ria in publicis, privatisque Bibliothecis; ejusdemque percu.rendi ordinis copia mihi facta fuit ab amico, impressi amno Is 66. biennio nimirum, antequam contra ipsius. usum

prodiret E Vaticano Solio prohibitionis decretum, quod, Pio V. Pontifice , emanavit in Bulla raod a nobis: ubi reliqua inter ad disciplinam officii spectantia, authoritas omnis huic Breviario detrahitur; ed quia nimirum in orando sacrorum ministrorum sua brevitate promoveret soccordiaris. Posceret hic locus, ut insuper Summorum Pontificum, qui ad admirabile illud mysteriorum , & persectionis compendium redigendo Breviario operam navarunt, nomina depromerem , sed, si singula exponere , atque ex antiquitatis ruderibus eruere instituam Acta omnia Pontificum in re nostra, nemo non videt , cujus operis institutum sit, & quam extra propositum modum excurret oratio. Quare iuvabit aliquos dumtaxat reserre, & eos maxime , qui ultimo loco extre

243쪽

Commentarias λύ'rico-Theologicus. a a Imam operi manum imposuerunt . Laudatur a Pio V. in Bulla Breviariorum praeposita editionibus sedula Pauli, de Pii hujus nominis IV. cura in procuranda exacta offici rum forma, & liberando a mendis, quod irrepserat correctione dignum. Meminit praeterea in eadem Bulla S. P. v terum Pontificum Gelasi I. anno Ga. Greg. I. anno F s .& Greg. VII. anno ro73. silprema Ecclesiae dignitate donati , quibus aliquo modo praesentis Breviarii formam deberi pronuntiat s nec suo defraudandus est loco Nicolaus III. saltem ex propagato ad alias Ecclesias huius Breviarii usus , ut modo diximus . Ipse autem Pius V. cui nihil fuit antiquius, quam ut Ecclesiasticam erigeret disciplinam, eaque sancti D imis Tridentini praescriptis accomodata in omnium Catholicorum moribus reipsa eluceret, diligentissimE incubuit, ut juxta Patrum Tridentinae Synodi decretumsessas. de Indicit M. talis evulgaretur officiorum forma, qualis in Univeois Ecclesiae votis arat. Summa quidem, & qua major desiderari non poterat suit Pii diligentia in nova Breviarii editione, ea tamen nequiit, ut numeris omnibus ab lutum prindiret . Ideo Clemens VIII. Pontifex zelo inlaticabili admodum elaboravit in emendandis iis, quae a studio decesserum. cvaserant, iisque pariter tollendis , quae progressia temporis in Planam correctionem invaluerant , ut testatur ipsemet Pontifex in Bulla, quae incipit Cum in Ecclem, data Romae sexto Idus Maii anno I a. Denique eamdem Provinciam ultimus omnium obivit Urbanus VIII., qui & cura homi iam cruditorum liberavit ab aliquibus mendis edita jam a Pici U. & recognita Clem. VIII. Officia ,& proprio labore mul. ta addidit, plura elegantiori stylo concinnavit, sacrosque Hymnos praesertim, utpote Poeseos laude non minus , quam doctrina Patrum, Scriptorumque eruditione celeberimus ad exactas metri regulas adornavit, cui multum laudis ideo etiam debetur; quod maxima intet Pontificia dignitatis negotia publicis privatos addere labores in commodum rei C tholicae non pepercerit. Alia quae S. Ponti sex gessit, ut Bre viarium reduceret ad eam sermana, quam nobis suspicere licet.

legesis in Bulla ejusdem Urbani data octavo Calendas F lauarii anni I 63I., quae incipit, Dianam Psalmodiam. Mi

244쪽

ara Disino Ofio Mirum videbitur alicui postquam S. Pontifex Pius V. alii.

que etiam ejusdem in Petri cathedra antecessores, nihil imtentatum reliquerunt, ut emendatissimam Breviarii editionem darent Orbi Catholico, & accitis undequaque hominibus exi. mia pietate , prosunda eruditione, sublimi sapientia conspicuis, demandarint id oneris , ut castigatissimum elaborarent divinorum ossiciorum compendium, postquam idem Pius paumam correctissimi compendii arripuisse sibi visus est,& in sua Constitutione edixit,ne quis vulgato a se Breviario aliquid addere, mutare, vel detrahereauderet, post, inquam, haec omnia, mendis adhuc statuisse librum hunc, ita ut ad procudendam editionem,Piana emendatiorem, operam impendere debuerit Clem. VIII., & rursus Clementina non contemtus , utpote multis corrigenda locis, Urbanus VIII. aliam concinnari procuraverit Breviarii editionem , quae nunc prinvalet, & quae correctiori forte manu, publica tamen accedente authoritate , lucem videre posset. Attamen mirari desinet, si attento secum animo volvat

eam esse maximorum operum conditionem, ut maximos etiam

viros, vel maxima praestita diligentia alicui lapsui semper reddat obnoxios; quod tantis viris, curam licet omnem opori , de quo agimus, intendentibus evenisse mirum non est. Neque ulla fidei Dogmatibus, divinique Spiritus locutionbbus in Breviario contentis, irrogatur injuria , etiamsi adhuc profiteamur errorem aliquem , qui corrigatur , stiperesse, ut nobiscum profiteatur necesse est quilibet in Theologica arena, vel tenuiter exercitatus 3 cum exploratum habuerit mendosas linitiones, quas post Pium, & Clementem relictas , quasque post Urbani codicem superesse tuemur , minutas quasdam Scripturae particulas , Patrum Iectiones albquas , Acta Sanctorum, & alia hujusmodi spectare, quae ut purum factum , & particularium aliquando Scriptorum, Amanuensium, atque Librariorum fidem complectentia, testatissimum est fidei Catholicae Doctrinam non concernere. Et profecto praeter Urbanae , & Clementinae Bullae autoritatem , naevos irrepsisse assirmantis in Planam editionem, nemo inficiabitur in ultimo per Urbanum vulgato codice decerptas haberi Sanctorum Patrum lectiones ex iis codic,

245쪽

commemaria3 Historieo-Theolog eas. cibus , qui ad fidem vetustiortim manu scriptorum summo studio, & cura fuerant procusi , & tamen post Urbanum VIII. plura ex iis Patribus scripta expuneta fuerunt a mutitis mendis, quae in qualibet priorum editione occurrebant, ac diligentiori opera suerunt ad alios M S. S. Codices:ex e lebrioribus Bibliothecis conquisitos restituta , & cunctis plaudentibus , alia vulgantur in dies castigatiora potissimum vero in Galliis peculiari Monachorum e Conglegatione S. Mamri cura, quos Reip. Christiane bonb natos una est erudito. rum sententia. Quod speehat ad Sanctorum hominum Acru,& Miracula , quae frequenter ibidem recensentur, non aliter discurrere fas est: ut enim omittam Ecclesiam a suis deesrum veritate fidem non plus quam humanam emagitare ; &fietitia, commentaque plura uti fusius Cap.Seq., janaclu per i postorum audaciam,nimiamque piorum credulitatem penetrasse in hare, quae versamus Sanctorii in Aeta, & miracula, scribente Baronio in Proleg ad Martyrol.c. 3. Ad Ia uia Sanctorum Μaratrum tanta eura, ae diuegentia perfuista, per Notarior S. E. GHesa eonscripta , per Subdiae nor , ae D aconor eognita , is demum per ipsos R. Ponti es probata , atque recondita , eoua. psa sunt , deperdita , vel saltem adulterata . Adulterina manus in publicos etiam preciim libros , in Romanorum Pontificum Epistolas, atque alia Ecclesiae monumenta irrepsit: unde iam

cesse suit multum operae collocarent docti viri, & in pri. mis Baronius in expurgandis ab hac iace historiis, Martyrologiis, & Breviariis ipsis post Pium vulgatis. Quid λ Cer. tum est editis jam Sanctorum Martyrum, & Constabrum Achis a Clemente,& Urbano, licitisse pluribus ad novam

limam revocare illorum sinceritatem I eadem exemplaria, ex

uibus contexta suit duorum Pontificum jussu, vel consenisu Historia, falsitatis in multis arguere ,& emendatiores

cudere narrationes , ut inter reliquos praestiterunt Bollan

diis, Hen schenius, Papebrochius, Cordonus, aliique Rosve, di instituti continuatores, quorum immensum opus, quam vis incredibili labore , & diligentia concinnatum , tamen

non omnes naevos a Sanctorum Actis ita expurgavit, ut

nostris, suturisque ingeniis reliquum adhuc non sit, in quo utiliter se se exerceant , quemadmodum jam cum in S. S. P. P.

246쪽

scriptis, tum in vitis Sanctoriim jam praestiterunt viri clari,sse praestabunt maximo Catholicae Religionis commodo, Pontificumque plausu, quibus, ut reliquo Catholicorum coetui, persuasum est veritatem fidei stare per se se altis defixa ra dicibus , nec commentitiis indigere miraculis , & S. S. pra clare gestis, ut major illi veneratio, & fama concilietur, aut mutilatis , & corruptis Patrum textibus, Ri ejusdem magis stabiliantur dogmata. Quibus Decretis obviam jerit Miraculorum, Sanistorumque impostoribus Ecclesia, quas poe- aias in eosdem conjecςrit, quid in Concilio septuaginta Episeopotum statuerit hac in re Gelasius P. M., satis est exploratum , proditque ab Ecclesiae mente longe semia per suisse malis hisce artibus , & seniculis causam voritatis tueri , eique gratum sere ut semper accidat , si

vera suorum Heroum gesta ab adulterinis, germana Samctorum Patrum loca a corruptis secernantur sit sic enim quaelibet declamandi adversus Catholicos praecluditur Haere. ticis occasio , & vera esse causa nostra ostenditur, quae tantum sincera excipit , conficta irespuit, dubia pro veris pretessidia non obtruditis ii Hinc colligere licet, quam inique , & subdole insultando objecerit Catholicis Gullielmus Cave in Prolegom. ad Hist.

Litterariam Scriptorum Ecclesiasticorum, mala arte mutila. tos a Catholicis Sanctorum Patrum textus, ubi aliquod currebat Ecclesiasticis definitionibus nequaquam consentaneum, quasi toti Catholico orbi vertendum seret aliquorum facinus, refragante Ecclesia, attentatum, zelo crediderim bono , at minime imitando consilio; nam quare umque in

alicujus Patris germano textu vel obscura , vel in speciem adversantia rectae fidei prostent , non dissimulanda vult Ecclesia , sed ut Theologorum ingeniis cura reliquatit Gobscura explicandi, adversantia ad sanam intelligentiam reducendi, ae ostendendi nihil illa officere Catholicae Ecclesiae Dogmatibus f quo in munere Scholastica ,& Polemica Theologia inprimis versatur. Qiod si nullam admittant interpretationem

nimis clara pro errore alicuius Patris verba, tunc veneram

da in aliis ipsius do strina, in eo tamen ab ejusdem sensu Catholico cuilibet est recedendum s non enim Augustino ,

247쪽

commentarias Hyssorieo-Theologicus. et asnon Hieronymo , non Ambrosio, sed Petro, ejusque in Pri imatu iaccestaribus promisit Deus non errandi in fide privilegium . Et nuper Alex. VIII nigro theta confixit Jansenist, xum doctrinam, eructantium nihil Pontificum Bullae tribuendum esse, ubi contra clara, & in Augustino sundata pros

satur do strina. iNee minus deferendum est eidem Cave ex praepostero iudicio , quod hic Anglus Haereticiis profert in Praefatione ait rius partis laudatae Historiae de Bollandiano opere, illud v citans stultum laborem ineptiarum , nec non fabularum, θ n garum pDagra . Livor,& odium ad haec convitia impulit hominem, ut pote qui perspectit in habuit ex horum Patrum studio, erectoque aliis pro eadem diligentia vexillo emen. dandi ad extremum apicem Sanctorum Acta, & Miracula, vel ereptum iam suis, vel brevi eripiendum esse modum mmnem Catholicorum sanctitatem sine mendacii nota in du.hium revocandi, eorumque miracula imposturis accersends, ut hactenus Novatorum multi conati sunt, qui ex mendosis Catholicorum libris, dubia aliquot , conficta , & fausa producentes, per haec fidem veris detraxerunt apud incau. eos , quasi omnia antiquitatis monumenta, facta omnia, quae

In sacris, prophanisque Historiis narrantur pro mendaciis livbenda sint, quod iis multa incerta , & falsa sint immixta. Iure sane optimo utramque ha nc, & corrupti textus, &suinpositorum Actuum notam ipsis Haereticis inurere possunt Catholici. Quid enim non modo in San horum Patrum Scriptis 3

verum etiam intemerato in divinae Scripturae textu obtruncanis

do , quid in comminiscendis , atque adeo ementiendis ad se rum Dogma tum fidem miraculis non ausi sunt vel eorum Antesignani λ ut in promptu esset lato calamo hic cuncta st bilire , nisi sequenti capite id reservaremus ostendendum . Sed, ut unde digressa , redeat oratio et iis, qtiae demonstrant obrepsisse revera naevos , & post extremam editi nem aliquibus adhuc inspersa naevis esse posse Breviaria, invictissimum praeterea accedat argumentum, quod scrupulum adimat omnem necesse est, si statuerimus quod in conse

esse debet omnibus , nimirum minori esse in pretio apud Catholicos s si tamen excipias, quae hic sunt ex Scripturis

248쪽

inserta J ossiciorum, quam Scripturarum Codisem quo simpra reliquos omnes Religionis nostrae stabilitur veritas , &divini spiritus revelationes' ad nos usque derivatae continem tur . Porro certum est ab Ecclesiae incunabulis ad tempora Τridentinae Synodi invectos suisse in sacrorum Codicum verissionem errores aliquos, circa Vocabula tamen, ut diximus. aliasque verborum minutias, quae neque res fidei laedere, vel morum disciplinam labefactare possitnt , neque sane alia de causa Hieronymo linguarum peritissimo curam demandavit Damasus Pontifex expurgandi Graecam o. Interpretum edi. tionem 3 non alia Carolus Magnus novam suscepit post Hie. ronyininianam emendationem, quae multitudine transcript rum fuerat in pluribus depravata; non alia Tridentini Patres sess. 4. decreverunt, ut i a vetus, ct vulgata editio quam emendatisfime imprimatur , & in eodem Conc. propositum prius suisse , num publico decreto medendum met erroribus , que is exscriptorum incuria eadem editio: fuerat inspersa, constat ex sinceris monumentis productis ab Elnin. Palla v. l. 6. C. I .n. 2.Histconcit.Trid. Quin post Tridentinam correctionem Sixtus V. & Clem. VIII. plura, quae emendarent nacti sunt,& adhuc superesse , quo persectior vulgari posset Clement,na editio, sentiunt viri doctissimi, Iacobus Salianus, Pelavius, Serrarius, Tirinus, A Lapide 3 nec non P. Simonius Berrulliani oratorii Presbyter in sua Hiae Critica V. T. ubi

regulas aliquot melioris cudendae editionis proponit, quam vis communi Criticorum calculo , utpote multis implexas difficultatibus, non admissas et immo allatis quatuor mille ,& ultra locis, que is Clementina editio corrigi posset, auth ritate tamen Ecclesiae accedente , demonstrat in libello haede re edito Franciscus Lucas Theologus , ac Decanus Cathe. dralis Ecclesiae Au domarensis: Bellarminus vero I. a. de Verisbo De; c. io. & II. Calvinum perstringit eo, quod Tridentinis Patribus imposuerit praeclusam ex Concilii de Uulgata decreto fuisse, purioris laticis hauriendi facultatem illis , qui

aliquem errorem veritate ipsa refutare vellent: nihil enim, ait, in eo decreto contra originalia ipsa fuisse aetum, nec Patres definitione sua voluisse consecrare menda , quibus

adhuc sorte scatet Vulgata; sed cuique vel post Concilium

. . eam

249쪽

Commentarius Hyssorico Theologicus. 217 eam eum originalibus conserre permissum,S: sicubi minus ap-

parreret defaecatior , pro merito emendare . Huc spectare mecum non difflebuntur eruditiores littera,riam illam concertationem, quam P. Pearon in eruditissimo suo de Regituta temporum antiquitate opere juris publici Gallice laeto anno I 687. promovit: num scilicet a mundi ad Christi ortum quatuor, an seX annorum millia effluxerint. Neminem fugit ex Uulgatae calculo, seu quatuor , seu

vix supra quatiror mille annos antiquiorem mundum constia

tui ad Christi ortaim , magnamque illorum seriem per Ada- ira i , ejusque descendentiuin aetates primis Geneseos capiti. bus, Breviarii quoque Lectionibus seriae sextae, atque sabbati

ante Sexagesimam commendatis, enumerari. At vero id nota fuit viro literato, quin contra enumeratos a Vulgata annos opinionem suam stabiliret , eique Graecam Chronolo. giam , sive Septuaginta calculum, censeret praeserendum . causatus' corruptum Hebraicum , quem vulgata sequitur in hac enumeratione, textum, aliisque non contemnendis adductus momentis , quibus Lectoribus persuasionem sacere conatur, tam in primo suo opere hac de re elucubrato, quam

in altero ad primi desensionem quatuor post aunis edito , ubi contra obnitentis P. Martinay Benedicti ni licet facere

satis videatur argumentis, non in suam tamen sententiam

traxit, qui post eum de re Chronologica elucubrationes vulgarunis imo speciali o re, cui titiuus L'Ant qa te des Tems detrahe , rursus hoc Peetron sistem a P. te Quieta oppugnavit , in arenam pro recepta jam Scaligeri in libris de Emend. temp. quaeque prope convenit, Petavii l. I a. de Doch. temp. Usserit in Annalibus, Auberti Mirari , &c. opinione descendens . Si haec igitur de Scriptura etiam adhibito supra homunem ad illius correctionem studios cur idem de Breviario sentire non licebit cur & in hoc suos ex pare naevos, sua irrepsisse menda religio erit a firmare pDubium ex his suboriri posset alicui, ecquam authoritatem obtineat in rebus Theologicis Breviarium ι seu ecquod ab ipso deducatur argumentum, certum ne, & cujus certi tudinis,an probabile. Equidem,quae animo insideat sententiam. isceptatione non satis Theologorum calamis frequentata,

250쪽

aperiam, peritorum censurae, quaecumque dixero, subjiciens . paratus de sententia discedere, cum quis certiora protuleistit. In Romano itaque Breviario tria spectari possunt a Prumb translata ex Canonicis litteris , iit Psalmi, Lectiones Scripturarum , Evangelia , & reliqra hujusmodi ex iisdem sacris paginis decerpta . Secundo Lectiones S. S. Patrum eorumque in Sacra Evangelia interpretationes , qud red ei possunt & Hymni. Tertio Sanctorum Historiar, uti ma tyria , sanctitatem, virtutes, miracula, & particularia facita complectuntur . bd est ad primum caput, nemo non videt Catholicum quemque eamdem illis debere reverentiam , idem obsequium, quod ipsi divino Codici est deserendum in-fillibile exhibenti, &divina fide Venerandum argumentum, utpote qui, Spiritu Sanchla dictante fallere, vel talli nequaquam apto, suit per veteres Prophetas, n9vosque Evangelicae legis Praecones exceptus, & ad nos usque mirabili providentia tot inter saeculorum vices integer, quasi per manus transmissus. Extra Omnem dubitationis aleam constitutuni hoc est: Catholicorum nemo refragatur, vel refragari pota

est, nisi inepte sibi persuadeat, ne dicam blaspheme, aliam in sacro Codice, aliam extra eumdem esse divinae locuti

nis aut horitatem.

Major circa alterum caput occurrit disceptandi materies Et primb Patres loquentes de rebus ad fidei doctrinam, &sacras litteras pertinentibus, distinguere juvat ab iisdem Patribus , loqtientibus de iis , quae ad Philosophiam, vel prophanas scientias pertinent , cuiusmodi locutiones non una reperire est in Lectionibus Breviario insertis. De his convenit apud cordatos viros non alio loco habendos Sanctos P tres, vel singulorum, vel omnium in unum seratur consensus , quam quo habentur privati Doctores , eorumque dicta

tantum valere , quantum rationibus, & argumentis nitun. tur et cum enim Patrum authoritas veneranda sit Catholicis

ideo, quia Patres, & Doctores Ecclesiae suae dederit Chris. tus, ut populum fidelem docerent, quae verὸ de Religione credenda , & pie saetenda sunt , cumque ultra horum fines Constituantur res terrenam sapientes eruditionem, sequitur manifestE Patrum effata non venerationem in iisdem, sed