장음표시 사용
101쪽
genui nec addidisset: in Christo Iesu per euangelium, nullo modo se quisquam fidelium de illo natum religiose fateretur. euangelium autem fur quoque Iudas sine detrimento credentium praedicauit, et fietos eorum id est occultos malos, 5 sicut ipsi quoque concedunt, eum fugiat Spiritu S Sanctus, per eorum tamen ministerium gigni spiritales filios asserunt. nam quis ferat tantam dementiam, ut, cum forte carnalem uocet hominem de coniuge filios pro ereantem, spiritalem appellet adulterum absit', inquit, ut hoc gentiam'. quomodo ergoio adulter latens, cum aput eos praepositus esset, spiritales potuit filios propagare, si carnales hoc laeere non possunt 8 an forte tunc per manus eius uel Christus uel spiritus sanetus uel forte
angelus baptigauit si ergo fune homo baptigat, eum baptirutor manifestus est bonus, eum uero baptigator latet malus, fune 15 deus baptigat aut angelus es unusquisque spiritaliter talis nascitur qualis fuerit a quo baptigatur, optent qui desiderant baptismum, ut homines per quos baptigantur non sint manifesti boni sed latentes mali, ut sic deo uel angelo baptigante sanetius renasci mereantur. hanc absurditatem si cogitant2b euitare, per quemlibet hominem, eum quisque Christi baptismo baptigatur, Christum baptigare fateantur de quo solo dictum est: hie eis qui baptigat in spiritu Sancto. 2 i. Nam illud ex euangelio: sicut misit me pater, et ego misso uos . haec cum dixisses, insufflauit et ait 25 illis: accipite spiritum sanetum . si qui dimiseritis peccata dimittentur et si qui tenueritis tenebuntur contra nos esset, ut cogeremur fateri ab hominibus hoc, non per homines fieri, si, posteaquam dixit: et ego mitto uos,
22 Ioh. I, 88 28 Ioh. 26, 2I-28s nec ei non v 5 contendunt ras sanctusJ spiritus (εiri Ms inquam M II procreare j I 5 falis spiritualiter v ii baptismumJbaptigari Gm I8 baptigantem D is sanctiores ta 2o quisquet quisquis MP quis ta 2 hoc j ait illis dixit eis MEGI dixit m
102쪽
continuo subiecisset: si cui dimiseritis peccata dimit, tentur et si qui tenueritis tenebuntur. cum uero interpositum est: haec cum dixisset, insufflauit et ait illis: accipite spiritum sanctum et deinde inlatum per eos uel remissionem uel retentionem fieri peccatorum, satis ostenditur 5 non ipsos id agere, sed per eos utique Spiritum Sanctum, Sicut alio loco dicit: non enim uos estis qui loquimini, Sed spiritus sanctus qui in uobis est. Spiritus autem Sanctus in ecclesiae praeposito uel ministro si e inest, ut, si fictus non
e8s, operetur per eum Spiritus et eius mercedem in Salutem io Sempiternam et eorum regenerationem uel aedificationem, qui per eum Siue consecrantur siue euangeligantur, si autem fietus e St, quoniam ueriSSime scriptum egi: sanctus enim spiritus
disciplinae fugiet fictum, desit quidem saluti eius et
auferat se a cogitationibus eius quae sunt sine intellectu, 15 ministerium tamen eius non deserat, quo per eum Salutem operatur aliorum . propter hoc apostolus ait: si enim uolens hoc facio, mercedem habeo, Si autem inuitus, dispensatio mihi credita est, id est 'illis prodest quibus hoc dispen So, non mihi qui fictus sum'. qui enim inuitus facit propter qdcommoda gaudiaque carnalia, quae si aliter habere posset illud de Sereret, ipse utique fictus est, ideoque non ait: 'si inuitus laeto, nihil prosum eis erga quos facio', sed se tantum a mercede Salutis alienat, non etiam illos quibus cibaria dominiea
etiam malus seruus impendit. quia uero non erat taliS apo StolUS, 25
sed talis potius ut uolens faceret, id est gratuitam gratiam
pietate casti eordis erogaret, etiam mercedem eiuS per eum et Matth. Io, 2b I 8 Sap. I, 5 15 cf. ibid. IT I Cor. S, ITI subiecisset (subiecit m) eontinuo β 2 tenueris F retinueritis Eoueretinebuntur Os 3 hoc j insuflauis D eis G si retentiorem PS est in uobis M Io spiritus sanctus MEGI Id spiritus enim sanctus MGIb Id effugiet Moe deest m et- eius Om. Dmi et ut m Is auferet Dm2 se quidem a M eius om. α I 6 deserit Dm2ψα operatur aliorum salutem M IT hoc quod Get Is hoe illis quibus prodest M dispendo P 23 nihili non Fri 2l etiamJ et m25 talis non erat M 2T pietatem M
103쪽
spiritus Sanctus operatuS eSs, quam, sicut ipse dicis, reddet ei dominus in illo die iustus iudex. illos uero qui euangelium annuntiabant non caste, qui non quidem aliud nisi ueritatem, id est Christum, tamen non ueritate cordis sui sed per occa-5 sionem commodorum suorum annuntiabant, sinit eos annuntiare
et gaudet non utique illis, sed eis qui per eos salui fiebant
tenentes praeeeptum disiensis: quae dicunt facite, quae autem faciunt facere nolite. dicunt enim et non faciunt. Sic enim apostolus ad Philippenses loquitur: quidam quidem, id inquit, per inuidiam et eo utentionem, quidam uero et per bonam uoluntatem Christum praedicant; quidam ex caritate, Scientes quoniam in defensione euangelii poSitus sum; quidam uero et per contumaciam Christum annuntiant non caste, existimantes tribulationems 5 suscitari uinculis meis. quid enim, dum omni modo Sive occasione siue ueritate Christus annuntietur et in hoc gaudeo, sed et gaudebo . numquid permitteret eos praedicare Christum, quamuis euangelii ueritatem non in ueraci eordis sui eastitate praedicarent, numquid de talium prae-
Eo dieatione gauderet, nisi seiret quod illis quidem perniciosum
esset rem castam non caste annuntiare, illis autem Salubre
qui bona et nera per eos audientes proficerent ad salutem nam ubi non Christus qui ueritas est, sed falsitas et mendacium praedicatur, apertissime prohibet ad Galatas dicens: si quis 25 uobis euangeligauerit praefer id quod accepistis, anathema sit, itemque ad Timotheum: sicut rogaui te, inquit, ut sustineres Ephesi, cum irem in Macedoniam, ut
2 illa M illum diem Is 3 nuneiabant F ueritatem DMP sui boni et 5 sinit eost sinite, inquit, hos Met 2 prae-eeptum dominicum M christi dicentis EI domini dieensis G 8 sidenim de his etiam Get 2 philipenses DMPFG Io et αἰs. om. Iri 2 defensionem et Ib suscitare G in uinculis M l6 annuntiatur 'IT permittet M I 8 christum praedicare Get quamuisJ cum M in Om. Is sui Om. Fr 2 galathas MPEI Gm2B I
104쪽
T6 II. Confra epist. Parmeniani
denuntiares quibusdam ne aliter docerent. illos autem
invidos, eontentioSOS, contumaceS, non caStoS, occaSionem quaerentes satiandae suae malae uoluntatis, quia sic eorum
fietionem fugiebat spiritus sanctus, ut eorum non degereret ministerium quo per eos Christus praedicabatur, non solum permittit ut faciant, sed etiam gaudet quia faciunt. 25. IIaec de scripturis sanctis documenta proferimus, ut appareat non facile quicquam esse grauius Sacrilegio gehismatis, quia praecidendae unitatis nulla est iusta necessitas, cum sibi nequaquam spiritaliter nocituros malos ideo tolerent boni, ne spiritaliter seiungantur a bonis, cum disciplinae seueritatem consideratio custodiendae pacis refrenat aut differt; quam tamen Securitag exserit, cum apparet sine uulnere Sehismatis ad salubrem correctionem posse aliquid ecclesiastico iudicio uindicari. magis enim nos dicimus: nomen domini eorum est qui eum metuunt, quamuis permixti sint turbis eorum qui eum non metuunt, et illud quod apostolus ait: nouit dominus qui sunt eius, et recedat ab iniustitia omnis qui inuocat nomen domini. Si enim bono pacis, ne ante tempuS cum giganta colliguntur eradicetur simul et triticum, necessitate eo gitur quisquam esse inter iniustos, recedat tamen ab iniu-Stitia, et securus inuocat nomen domini. simul enim et ab iniustis recedit et ab eis exit atque separatur interim corde, ut etiam eorpore a falibus in fine separari merentur. XII. 26. Et illud quod scriptum est: non est Speciosa laus in ore peecatoris, in ore certe fidelium utique speciosa
i denuntiarem M 2 inuidiosos Mα 3 satiandae P satiandae Dfaciundae M faciendae ct malae suae M 6 etiamst et EmIGIO, Om. Η congaudet ri 8 facile non et quicquam esse grauius IMPIe8Se quiequam grauius Em2B esse grauius II esse gr. crimen G esse gr. aliquid ri Id exerit codd. yrcieter DMP uulnera M Id correptionem Myri Ib dicimus enim magis (Om. nos) α DOS Om. M dicimus nos P est esse α Is pro bono o 2i iustos MPtamen Om. Mα 22 invocet M 28 exiit M
105쪽
est. Sic autem unicuique eSt os proprium sicut unicuique est onuS proprium, nec quiSquam Sine consensione sui cordis ex ore uulneratur alieno. cum autem dei praedicatio peccatoris ore procedit, quaerendum est cuiusmodi peccatorem hoc lo eo 5 scriptura significare uoluerit. nam et publicanus qui iustifidatus est magis quam ille Pharisaeus utique peccator erat. Si enim uera peccata eius non erant, falsa erat confeSSio peccatorum: si autem uera erat illa confessio propter quam iustificari etiam meruit, procul dubio uera erant peccata. hoc etiam de oratione id sancti Danihelis uerissime dixerim, qui profecto ueraciter ait: cum orarem et confiterer peccata mea et peccata populi mei. in cuius ergo peecatoris ore Speciosa laus non est nisi maxime mendacis et ficti, quem fugiet spiritus sanctus disciplinae8 qui tamen cum loquitur ueritatem, non in eius 15 ore Specio Sa est, quia non ei tribuitur cuius particeps non
est; sicut speciosa non erat prophetia in ore Caiphae pontifieis sacerdotum qui nesciuis quid dixit, sed cum esset pontifex
prophetavit. Sed tamen per se ipsam speciosa dei laus est in auribus audientium et corde credentium. Eo XIII. 2 T. Quin etiam ex apostoli sententia male usurpata uelut insultare audet Parmenianus eis, quos negat habere
baptismum et propterea dicit dare non posse. quid enim ub68, inquit, qMod non stoc isti' quod ut omittam unde et quare dicat apostolus, quod ipsius epistulae contextione
I hos Ping sicut-proprium Om. α 2 confessione MF 3 dei Om. et precatio F ex ore procedit peecatoris M si uoluit j 2 eiuspeecata et peceatorum confessio M 8 illa Om. ψα etiam Om. EGIs erant Om. D- etiamJ autem F Io danielis MED II αἰt. peccata Om. β 12 ergo Om. M ore ergo peccatoris P ore peccatoris Metlaus speciosa T IZ mendaciis et fictis M sugiet (fugit EGI) sost disciplinae tr. α 15 speciosa laus est F I6 pontifidi M IT pontifex anni illius P 18 per ipsum (om. se) α laus est dei ta 2o mala M2I insultante F 22 propter hoc M eos dare IIT 28 inquit, habes B inquid D, otii. GΗ 2d dieit MP
106쪽
declaratur, si hoe de baptismo uult intellegi et si ille dare non potest qui non habet, ille autem non habet qui non
accepit, ut ei aliquo modo Sustragetur quod scriptum est: quid enim habes quod non accepisti , quaero utrum non habeat qui aput ipsos aceepit. si dixerint: 'habet', quaero utrum amittat si ab ipsis recesserit. si distunt: Samittit . baptigandus est iterum si redierit, ut ei possit restitui quod amisit. si autem hoc non sit nec quisquam dieit esse faciendum, non ergo amiserat. porro Si accepit et non eo caruit, habet utique quod accepit, et ideo non ei potest dici secundum istorum intellectum: quid enim habes quod non aecepisti profer nunc animum ad ipsam originem schismatis. qualemlibet existiment Caecilianum quem nos credimus innocentem, procul dubio in unitate baptigatus erat; nondum enim facta erat ista diuisio. ponamus, sicut illi uolunt, quod ab unitate ipse redesserit; non amisit utique quod acceperat. non enim, Si rediret, baptigaretur iterum, ut reciperet quod amiserat. porro Si eo quod acceperat non caruerat, id utique habebat. nee ipsi ergo
diei potuit ex istorum prauo intellectu: quid enim habes quod non a coepisti multo minus hoc diei potest ei qui
per Caecilianum a domino accepit. cur enim non potuit homo, qui non coniunctus est uobis, id quod non habebat aeeipere per eum, qui non amisit cum recessit a uobis P quanto ergo impudentius dicitur orbi ferrarum: quid enim habes quod non accepistip unde ipsius saeramenti conexio in Africam uenit, qui per nullius traditoris facinus potuit amittere promissionem dei apertissima pollicitatione dicentis ad Abraham: in semine tuo benedicentur omnes gentes, etiamsi isti
. II. I s. 2i I Cor. d, 2 28 Gen. 22, 181 de hoe M si ille ipse F 8 aliquo modoJ aliquando EFGHId utrum non utrumnam F 5 habeat habet M qui quod α 6 ipsisteis et i iterum est Is Io potest diei et M 18 ergo nec ipsi Frisi ergo nec ipsi et 2o hoe D PF hoc quidem GH hoc idem B, Om. EI 22 conuietus est a DOEG nobis FI habet DMPFΗ28 cum quando α 2d imprudentius m 25 eonnexio m
107쪽
non impii calumniatores fratrum, sed ueri examinatores criminum fuissent.28. Nam illud quod quidam eorum ueritate conuicti dicere coeperunt: hut intim qui Cm non remittit qui r eo it ob 5 ρ ρ SM, Sed itis sinci lαmen αmitti , multis modis apparet frustra et inaniter diei. primo quia nulla o Stenditur causa, cur ille, qui ipsum baptismum amittere non potest, ius dandi
possit amittere. utrumque enim Sacramentum est et quadam consecratione utrumque homini datur, illud cum baptigatur io illud eum ordinatur, ideoque in catholida utrumque non licet iterari. nam si quando ex ipsa parte uenientes etiam praepositi bono pacis correcto schismatis errore Suscepti sunt, etiamsi uisum est opus esse ut eadem officia gererent quae gerebant, non sunt rursus ordinati, sed sicut baptismus in eis ita ordio 15 natio mansit integra, quia in praecisione fuerat uitium quod unitatis pace correctum est, non in SacramentiS, quae ubicumque sunt ipsa sunt. et cum hoc expedire iudicatur ecclesiae, ut praepositi eorum uenientes in catholicam fodietatem honores suos ibi non administrent, non eis famen ipsa ordinationis 2o Sacramenta detrahuntur, Sed manent super eo S. ideoque non eis in populo manus imponitur, ne non homini, sed ipSi Sacramento fiat iniuria. et si quando ignoranter sis nec animo Sedefenditur factum, sed pie corrigitur cognitum, uenia facilis impetratur. deus enim noster non est dissensionis deus, 2b Sed pacis, nee ecclesiae sacramenta eius in eis qui ab edolesiareeeSSerunt, sed ipsi qui recesserunt inimici sunt. sicut autem
habent in baptismo quod per eos dari possit, sie in ordinatione ius dandi; utrumque quidem ad perniciem suam, quamdiud epist. Parm. 2 I Cor. Io, 88 8 ceperunt dieere M 5 tamen dandi Em2Gm modis multis II 8 potest j io istud FHis I 2 pro bono GT, cf. s. Z6, Ict etsi et I rursum Gm 15 uitiatum (fum s. l. P IT expedire (expedite IV hoe MPα 18 in ad j Is amministrent DI anainistrent M2l imponunt M 2d dissensionis est F 25 eius sacramenta MPmi 26 recenserunt D sunt eius I eius sunt o 28 quamdiuJ α c. quidem M
108쪽
caritatem non habent unitatis. sed tamen aliud est non habere, aliud perniciose habere, aliud salubriter habere. quod non habetur, dandum est cum opuS est dari; quod uero perniciose habetur, per correctionem depulsa pernicie agendum est ut salubriter habeatur. 2s. Quamquam etsi laicus aliqua pereuntis necessitate compulsus dederit, quod eum ipse acciperet quomodo dandum esset addidicit, nescio utrum quisquam pie dixerit eg Se repetendum . nulla enim cogente necessitate si fiat, alieni muneris usurpatio est; si autem necessitas urgeat, aut nullum aut ueniale delictum est. sed et si nulla necessitate usurpetur et
a quolibet cuilibet detur, quod datum fuerit non potest diei non datum, quamuis re ete dici possit inlicite datum. inliditam
ergo usurpationem corrigit reminiscentis et paenitentis affectus. quodsi non correxerit, manebit ad poenam usurpatoris quod
datum est, uel eius qui inlicite dedit uel eius qui inlidite
accepit, non tamen pro non dato habebitur. neque ullo modo per deuotum militem quod a priuatis usurpatum est signum regale uiolabitur. si enim aliqui furtim et extraordinarie non in monetis publicis aurum uel argentum uel aes percutiendo signauerint, cum fuerit deprehensum, nonne illis punitis aut indulgentia liberatis dognitum regale signum thesauris regalibus congeretur aut si quisque siue desertor siue qui numquam omnino militauit nota militari priuatum aliquem signet, nonne ubi fuerit deprehensus ille signatus pro desertore punitur et eo grauiUS, quo probare potuerit numquam se omnino militasse, simul Secum punito, Si eum prodiderit, audacissimo signatore at si forte illum militiae characterem in corpore suo non militans 2 quod quie(quid- Uii quid Mα 6 aliquis j pereunti et dederit
109쪽
pauidus exhorruerit et ad elementiam imperatoris confugeritae prece fusa et impetrata uenia militare iam coeperit, numquid homine liberato atque correcto charaeter ille repetiturae non potius agnitus adprobatur an forte minus haerent
5 sacramenta christiana quam corporalis haec nota, cum uideamus
nec apostatas carere baptismate, quibus utique per paenitentiam redeuntibus non restituitur et ideo amitti non potuisse iudicatur an ducenda de militia similitudo non fuit, cum apostolus et de agonistieis certaminibus ducat et aperte clamet: nemo id militans deo implicat se negotiis saecularibus, ut placeat cui se probauit 8o. Et haec quidem alia quaestio est, utrum et ab his, qui numquam fuerunt christiani, possit baptismus dari, nee aliquid hinc temere adfirmandum est sine auctoritate tanti concilii, quan- 15 tum tantae rei suffieis. de his uero, qui ab ecelesiae catholicae unitate separati sunt, nulla iam quaestio est, quod et habeant et dare possint et pernieiose habeant pernicioseque tradant extra uinculum pacis. hoc enim iam in ipsa totius orbis unitate dissius sum consideratum perspectum atque firmatum e St. 2o 8sd si nos male facimus, ipsi explicent, quomodo saeramentum baptigati non possit amitti et sacramentum ordinati possit amitti, quoniam dicunt: recedens αδ ρορ siet hvlismum qi idem non cimittit, ius cetrici lamen etmittit. si enim utrumque Sacramentum est, quod nemo dubitat, cur illud non amittitur et tis illud amittitur neutri saeramento iniuria laetenda est. si Saneta malos fugiunt, utrumque fugiat: si saneta in malis
110쪽
inuiolabiliter manent, utrumque maneat. Si dixerint: baptismus in Sola uera ecclesia recte datur', respondetur eis: baptismus in sola uera e celesia re ete habetur'. cur non potest dari ubi
non recte datur, cum pos Sit haberi ubi non redio habetur an quia non habere aliud est, aliud non re ete habere sic et non sdare aliud est, aliud non recte dare. sicut non recte habet qui ab unitate discedit, sed tamen habet et ideo redeunti non redditur, sic etiam non recte dat qui ab unitate discedit, sed tamendat, et ideo quod ab eo accepit uenienti ad unitatem non iteratur. illi autem quod non recte datur datum non es Se contendunt. quid iosi alius quod non recte habetur haberi non pos Se contendat, nonne utrique reclamamus et dicimus habere quidem, sed non recte habere eum qui ab unitate diseesserit si uolunt ergo, ut ille audiat quod pariter reclamamus, ipsi nos audiant reclamantes dare quidem sed non recte dare eum, qui ab unitate discedit. 15. quapropter Sicut redeunti non redditur quod et foris habebat,
sie uenienti non repetendum est quod et foris acceperat. unde consequenter intellegitur peruersitatem hominum esse corrigendam, Sanstitatem autem Sacramentorum in nullo peruerSoesse uiolandam; eon Stat enim elim in pervel Sis et sceleratis et,
hominibus, siue in eis qui intus sunt siue in eis qui foris suus, inpollutam atque inuiolabilem permanere. et quod dicuntur ea mali polluere, quantum in ip Sis est dicuntur, cum illa inpolluta permaneant. Sed in bonis permanent ad praemium, in malis permanent ad iudicium. nam et de Spiritu qui nullo Esmodo extingui potest dietum est tamen: spiritum nolite extinguere, id est: quantum in uobis egi nolite sie agere,